• HÃY CÙNG TẠO & THẢO LUẬN CÁC CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC [Vn Kiến Thức] - Định hướng VnKienthuc.com
    -
    Mọi kiến thức & Thông tin trên VnKienthuc chỉ mang tính chất tham khảo, Diễn đàn không chịu bất kỳ trách nhiệm liên quan
    - VnKienthuc tạm khóa đăng ký tài khoản tự động để hạn chế SEO bẩn, SPAM, quảng cáo. Chưa đăng ký, KHÁCH vẫn có thể đọc và bình luận.

Tiểu thuyết Bến không chồng - Dương Hướng

Ngọc Suka

Cộng tác viên
images

PHẦN I

1.
Nguyễn Vạn xốc lại ba lô phanh ngực áo đứng trên con đê nhìn về làng Đông. Cây quéo trước cửa đình tán lá xanh sẫm cao lừng lững giữa khoảng trời chiều. Người làng Đông không còn nhận ra Nguyễn Vạn mắt toét bỏ làng đi bây giờ về đây. Đố ai còn dám coi thường Nguyễn Vạn; hãy cứ nhìn những tấm huân chương rung rinh lấp lánh trên ngực Vạn...

Những con sóng lép bép chân đê. Trời ong ong biển tím ngắt.

Chà ! Gió mát quá đái cái đã Vạn vén quần đái tè tè rồi vuốt lại áo cho thật chững. Quan trọng nhất phút giây đầu tiên gặp lại người làng. Vạn tập tễnh bước rẽ xuống con đường đất mấp mô vết chân trâu. Từ xa có hai cái bóng loắt choắt đang đi về phía Vạn tới gần Vạn nhận ra hai đứa trẻ quẩy hai đôi quanh gánh ngắn cũn nhũng nhẵng đi bên nhau. Thằng bé trai có cái đầu to sù trán dộ sống mũi lại gẫy gập khiến hai lỗ mũi hếch lên giữa khuôn mặt bè bè đen nhẻm. Đứa bé gái thấp tè đến tai thằng con trai nhưng trông mặt lại rắn câng.

- Chúng mày đi đâu đấy ?

- Cháu đi gắp cứt trâu - thằng trán dô mắt thô lố nhìn Nguyễn Vạn lạ lẫm.

- Còn cháu đi cắt cỏ - cô bé nói li nhí e thẹn nép vào thằng trán dô.

- Chúng mày là con cái nhà ai hử ?

- Cháu là con ông Dĩ. Cháu tên là Sinh mọi người cứ gọi cháu là thằng Ngốc.

Nguyễn Vạn bỏ đi để mặc hai đứa trẻ đứng ngây nhìn theo. Rõ ngược đời cái thằng xấu như khỉ mà lại tên là Sinh. Trông ngô ngố thì gọi thằng ngố hay thắng ngốc là phải đúng là thằng ngốc. Mẹ kiếp vừa về đến đầu làng đã gặp thằng ngốc. Nguyễn Vạn biết thừa mọi người đang làm đồng đang lố nhố đứng lên nhìn Vạn. Hãy nhìn cho kỹ đây. Chẳng gì Nguyễn Vạn đây cũng là lính Điện Biên chiến thắng trở về. Dấu tích oanh liệt trên chiến trường là vết thương trên bả vai và một ống chân bị gẫy làm bước đi của Nguyễn Vạn cứ tập tễnh. Từ nhỏ Vạn đã là đứa trẻ đầy dũng khí đếch coi cái chết là gì lúc bị thương ngoài mặt trận máu chảy đẫm cả áo quần đau điếng Vạn vẫn cố cười. Vạn cười rống lên để khỏi khóc. Vạn cười đến khi ngất xỉu lúc nào cũng không biết nữa.

Nguyễn Vạn tập tễnh bước. Đàn chim két ào qua vạch một đường cong ngang trời. Cây duối già đầu cánh mả Rốt lơ thơ mấy chiếc lá trên những cành cong queo. Cánh mả Rốt dày đặc những mồ mả mấp mô mà Vạn vẫn còn nhận ra mộ bố nằm bên mép ruộng cạnh một ngôi mộ xây bằng gạch giống như ngôi miếu nhỏ. Trên trốc mộ bố Vạn xưa đóng một cây cọc to bằng bắp chân giờ đã mục rữa trơ lõi nhọn hoắt như một mẩu xương gãy. Nơi đây cũng là bãi chiến trường thời thơ ấu của Nguyễn Vạn. Những vết thương lòng còn hằn in trong tâm trí Vạn từ ngày đi ở chăn trâu cho nhà Hậu. Quanh năm Vạn mặc quần cộc phơi tấm lưng trần đen nhánh trên lưng trâu lăn lóc bên gò mả. Nguyễn Vạn quỳ sụp xuống hai tay chống lên mộ bố Vạn thấy cay cay trong mắt. Hai giọt nước mắt nóng ấm rỉ ra làm Vạn hoảng sợ đứng vụt dậy. Những mầm cỏ non nhầu nát lẫn trong nắm đất trên lòng tay Vạn tả tơi rơi xuống. Có lẽ lần đầu tiên trong đời Vạn khóc.

Tới đầu làng tụi trẻ rồng rắn bám theo Vạn. Đứa bế em vẹo cả sườn lách nhách chạy đứa thì nhảy tâng tâng. Mặt đứa nào cũng lem nhem mắt thô lố nhìn Vạn. Mấy bà già ngấp ngó bên cửa tần ngần nhìn theo Vạn như thể có sự kiện gì lớn đang xảy ra.

- Bác về đâu hả bác ? - Một đứa trẻ loi choi nhón chân níu áo Vạn hỏi.

- Về Uỷ ban xã Uỷ ban xã ở đâu ?

- Dạ ! Ở đình Đông bác ạ.

Tụi trẻ lốc nhốc bám theo Nguyễn Vạn tới sân đình Đông Vạn đặt ba lô xuống gốc cây quéo lấy kẹo chia cho tụi trẻ. Những bàn tay nhỏ xíu lọ lem rụt rè chìa ra nhận kẹo. Vạn nhìn mặt từng đứa trẻ mà không nhận ra chúng nó là con cái nhà ai. Tụi trẻ được chia kẹo tản ra nhảy nhót quanh sân đình. Vạn thấy tim đập rộn lên khi gõ gót giầy lên bậc thềm đá xanh biếc nhẵn bóng trước cửa đình. Những ánh mắt ngỡ ngàng nhìn xoáy vào Nguyễn Vạn.

- Cho tôi gặp chủ tịch xã - Nguyễn Vạn nói với một thanh niên trẻ măng mặt xanh rớt Anh ta chỉ cho Vạn người đàn ông đang ngồi trước một chiếc bàn lim đen bóng cao lênh khênh kê giữa đình. Vạn nhìn người đàn ông và nhận ra nét quen quen ở cặp mắt hấp háy hơi hiêng hiếng của anh ta.

Chà! Đúng rồi. Thằng Đột Đột "đơm ràng". Thằng Đột con ông Hách chiều nào cũng để truồng vận mỗi chiếc áo vá của bố dài đắp đít nhong nhong trên bờ mương cái chắn đăng bắt ngoé làm mồi đơm rạm.

- Chết chửa. Đột ! Mày không nhận ra tao à ? - Nguyễn Vạn nháy nháymắt quằng ba lô xuống tóm lấy tay Đột - Vạn ma lem mắt toét đây hề hề...

- Vạn hử ! Vạn đại ca đây sao ?

-Ừ ! Vạn đây !

- Ôi ! Vạn mà oách thế này ư? Ai mà ngờ Nguyễn Vạn lại là bộ đội. Rõ là hắc xì dầu nhỉ.

Vạn véo vào đùi Đột một cái :

- Mày làm chủ tịch à ?

Tiếng cười tiếng nói của đôi bạn nối khố thuở nào vang lên trong đình Đông. Ngoài cửa chợt xuất hiện một ông lão râu tóc trắng phơ lộc cộc chống gậy bước vào. Ông lão đến đứng trước bàn chủ tịch trịnh trọng lấy từ trong túi áo ra tờ giấy trình chủ tịch Đột. Chủ tịch Đột nghiêm mặt xoay xoay tờ giấy trên tay mà vẫn không nhận ra mình cầm ngược đọc.

- Nhờ các ông làm văn tự giúp cho - Ông lão nói.

Chủ tịch Đột đưa tay gãi gáy:

- Ông bán nhà à ?

- Dạ không con nghé nhà tôi sắp kéo cày được rồi. Tôi xin xã cho bán con trâu.

- Thì ra ông định bán trâu !

Nguyễn Vạn ngồi nghe chuyện bán trâu rõ nhạt hoét. Vạn lơ đãng đưa mắt liếc cô gái ngồi trước chiếc bàn nhỏ cạnh đó. Vạn đã nhận ra cô ta là ai rồi đúng là cô Tý Hin em gái chủ tịch Đột. Vạn thấy nóng mặt. Cô Tý Hin cũng đỏ mặt liếc Nguyễn Vạn. Vạn ngỡ ngàng vì cô bé ngày xưa còm nhom giờ lại phổng phao đẹp vậy. Ánh mắt của cô ta lúng liếng đôi má đỏ hồng hồng.

- Này có phải Tý Hin không ? - Vạn ỡm ờ hỏi Đột.

- Con Hin chứ còn ai nó bây giờ là chánh văn phòng rồi đấy. Đổi đời rồi ! ! !.
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 2

Từ đời xưa người ta đã bảo làng Đông lắm kẻ phong tình nhiều trai tài gái sắc.

Làng Đông lại có nhiều cái "nhất" : Đình làng Đông to nhất cây quéo làng Đông cao nhất cầu đá làng Đông đẹp nhất; nước sông Đình cũng mát nhất. Chả thế những người mẹ làng Đông thường vỗ về con trẻ bằng những câu hát ru "À ơi....chẳng to cũng gọi đình Đông - Có cầu Đá Bạc bắc qua sông Đình - Chàng ơi có nhớ đến mình - Nhớ cầu Đá Bạc nhớ đình làng Đông". Lại có câu ca rằng "Sông làng Đông vừa trong vừa mát/ Đồng làng Đông ngan ngát hương thơm". Các cụ bảo ; đất làng Đông nằm trên mình con rồng. Con rồng đó chính là dòng sông Đình bắt nguồn từ cống Linh chảy qua làng Đông uốn lượn như một con rồng. Nước sông như dòng sữa mẹ làm tươi tốt đất và người làng Đông.

Cảnh làng Đông mang đường nét dân dã cây đa bến nước sân đình. Từ những cô gái áo hồng đầu đội khăn the ngồi lắc lư hát cô đầu đến những giai nhân tài sắc được chọn đứng làm quân cờ trong ngày lễ hội dồn dập tiếng trống đình.

Những nhân vật tài sắc có tiếng xưa bây giờ đã là những bà lão móm mém nhai trầu chóp chép. Hễ có dịp là các cụ lại kể cho con cháu nghe đủ chuyện ngày xửa ngày xưa xa lắc xa lơ. Các cụ bảo đã là người làng Đông không biết tích làng là hỏng.

Cụ Nghiên trưởng tộc dòng họ Nguyễn to nhất làng Đông thường ngồi xếp bằng ở gian giữa từ đường họ kể chuyện tích làng cho con cháu nghe. Trong số trẻ lau nhau có thằng cu Nghĩa là cháu đích tôn của cụ. Còn con bé Hạnh lại thuộc dòng họ Vũ nhưng rất thích nghe chuyện cụ Nghiên. Nó há hốc mồm tròn mắt nghe cụ Nghiên kể xong là nó kể lại làu làu. Cụ Nghiên vuốt râu cười nhìn bọn trẻ ngồi hóng chuyện:

- Ở giữa cánh đồng làng ta giờ có một cái hồ nước quanh năm trong veo - Cụ Nghiên kể - Làng ta có người gọi đây là rốn tiên người lại bảo đây là cái "lỗ tè he". Nhưng ông gọi đó là "mắt tiên". Chỉ có mắt tiên mới trong như thế. Chỉ có mắt tiên mới thấu mọi sự và nước mắt là nỗi lòng của người phụ nữ. Ông sẽ kể cho các cháu nghe chuyện "mắt tiên". Ngày xửa ngày xưa. Cụ Nghiên cao giọng - Hồi ấy cái hồ nước ở giữa cánh đồng làng còn tanh hôi như một vũng trâu đằm. Nơi của lau sậy um tùm cá rúc cuốc lủi hôi xì đỉa bơi cung quăng ếch nhái nhảy chòm chõm. Dạo ấy có cô gái tên là Ngần đẹp nhất làng Đông. Cặp mắt cô Ngần tròn xoe lóng lánh như hạt nhãn mới bóc. Da cô Ngần trắng mịn tóc dài và mượt như tơ. Vào tuổi trăng tròn cô Ngần bị bố mẹ ép gả cho người mình không yêu. Đêm tân hôn cô Ngần trốn ra hồ nước giữa đồng tự vẫn. Thế là cỏ lau bỗng lụi tàn cú cuốc cũng lủi sạch. Đỉa cũng mất tăm. Nước hồ trở nên trong vắt quanh năm. Từ đó đàn bà con gái làng Đông có nỗi oan khuất đều trốn ra hồ nước tắm để được giải oan. Chính vì có hồ mắt tiên mà gái làng Đông da cô nào cũng trắng mịn mang nhiều nét khêu gợi của tiên nữ.

Cái Hạnh thích nhất chuyện mắt tiên. Thằng Nghĩa lại thích chuyện gò ông Đổng. Cạnh hồ mắt tiên có một cái gò đất người ta gọi là gò ông Đổng. Nhưng bọn trẻ lại nghe cụ Nghiên bảo đấy là mộ con trời. Cũng thật lạ bởi cái gò đất quanh năm bị dân vạc đi cày cấy xunh quanh chuột đồng đào bới vậy mà gò đất vẫn khôngnhỏ mà dường như lại cứ đầy lên cỏ cây xanh tốt. Cụ Nghiên kể rằng: Ngày xửa ngày xưa có một chàng trai làng Đông đi đánh giặc mười năm chiến thắng trở về rõ oai phong lẫm liệt mắt sắc mày ngài kiếm cung thao lược. Người chiến binh vừa về tới cánh đồng làng nghe tin vợ ở nhà bạc tình liền nhảy phốc lên gò đất cạnh đấy hét lên một tiếng vang trời miệng hộc ra dòng máu đỏ tươi chết đứng như chàng Từ Hải của Thúy Kiều.

Từ đó người làng Đông đi qua đều ném lên đấy một nắm đất để tưởng nhớ người chiến binh dũng cảm không chết nơi trận mạc mà lại chết vì tình. Ngôi mộ mỗi ngày một to cao lên mãi. Người ta bảo trai làng Đông có chí khí khác thường vì được mang dòng máu của người chiến binh năm xưa.

Ngoài những câu chuyện về trai gái làng Đông các cụ còn kể chuyện con ma ở gốc duối đầu cánh mả Rốt con ma có cái mặt đỏ như gấc lưỡi dài một gang. Cái của nợ của nó to bằng bắp cày. Con ma thường lượn lờ trên những ngôi mộ chuyên săn đàn bà góa chồng. Ai mà bị con ma hiếp thì người đó trở thành vợ nó. Đến ngày trở trời mưa gió sập sùi người đàn bà ấy lại tự nguyện ra gốc duối ăn nằm với con ma đến sáng mới về.

Lại đến chuyện ba ba thuồng luồng ngoài bến sông trước cửa từ đường họ Nguyễn cứ hai năm một lần bắt sống trẻ con. Những con thuồng luồng mình đen chũi dài loằng ngoằng chân đỏ chót tua tủa như chùm rễ xoan. Những con ba ba thì to như cái thuyền thúng nổi lên dìm chết người như chơi. Những câu chuyện hãi hùng ma quái mỗi người thêu dệt theo một kiểu ấy vậy mà chẳng ai sợ. Dân làng Đông vẫn kéo nhau ra bến tắm. Bến sông ở đây có vẻ quyến rũ lạ lùng. Mùa đông nước sông cạn phơi ra dải cát trắng phau lấp loá dưới nắng. Nước sông trong veo lặng lẽ trôi mùa lũ nước sông dềnh lên xăm xắp đôi bờ cỏ cây xanh tốt. Ngày xưa các cụ gọi đúng tên của bến sông này "Bến không chồng". Bây giờ người ta lại gọi bến Tình. Bến Tình được chia làm ba đoạn. Mỗi đoạn riêng khuất bằng khúc quanh của dòng sông đoạn cuối nước dành riêng cho trẻ trâu đoạn giữa dành cho đàn bà con gái đoạn trên đầu nước ưu tiên cho cánh đàn ông. Đàn ông phải tắm ở đầu nước thì không sợ đàn bà bẩn mình. Chiều đến những đứa trẻ trần truồng mặt đen nhẻm nghễu nghện trên lưng trâu phi ào xuống bến nước. Những gã trâu đực lượn lờ ve vãn ả trâu cái đòi làm tình ngay dưới nước. Bọn trẻ thì lặn ngụp đỏ cả mắt từ lúc mặt trời bỏng lưng cho tới tối mịt mới chịu về. Những ông già để trần tay dắt cháu ra bến những ông bố nhông nhông công kênh con trẻ trên vai. Rồi những chàng trai cô gái từ cánh đồng quần áo lấm lem cũng bổ nhào ra bến lặn ngụp một hồi cho đã rồi mới lột quần áo ra vỗ bồm bộp trên mặt nước. Gió hây hây nước chảy nhẹ vờn da thịt như có một bàn tay vô hình mơn trớn khiến ta quên hết nỗi cực nhọc đau buồn. Nước bến Tình mát dễ làm lòng người khoái cảm. Chả vậy mà nhiều cặp vợ chồng trẻ tối đến thường lẻn ra bến Tình tắm quên hết mọi chuyện về ba ba thuồng luồng và con ma mắt đỏ.

Cũng chính vì sự quyến rũ của bến Tình nên không ít chuyện đau lòng xảy ra. Chuyện bi thảm nhất vẫn là câu chuyện của hai dòng họ Nguyễn và họ Vũ để lại một mối thù hận ngấm ngầm đời đời không quên. Chuyện rằng:

"Đúng vào cái ngày họ Nguyễn ăn mừng lễ khánh thành ngôi từ đường to nhất làng Đông cô con gái rượu duy nhất của cụ tổ họ Nguyễn tối hôm ấy bỗng nhiên lại rỡn mỡ mò ra bến Tình tắm. Cô gái đâu có biết trên đầu bến cũng có chàng trai nổi loạn anh ta lặn một hơi dài chưa từng có đến ôm ghì lấy tấm thân mềm mại mát lạnh của cô gái. Cô ngất xỉu trong vòng tay chàng trai. Thân thể đầy dục vọng của chàng trai cô gái lại ngỡ là ba ba thuồng luồng hay con ma mắt đỏ ở gốc duối mò tới hiếp mình.

Sáng hôm sau người ta thấy xác cô gái trần truồng nổi dềnh lên ở chân cầu Đá Bạc. Ngày hôm ấy làng Đông xảy ra một cuộc đổ máu chưa từng có giữa hai dòng họ Nguyễn và Vũ.

Cụ tổ dòng họ Nguyễn đã khắc ghi một lời nguyền độc nguyền rằng: "Nước sông Đình ngàn năm không cạn - Cầu Đá Bạc vạn kiếp trơ trơ - Bến Tình còn đẹp còn mơ - Mối thù họ Vũ bao giờ mới nguôi".
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 3

Trong ánh mắt đen láy của bé Hạnh làng Đông là thế giới huyền diệu luỹ tre làng xanh mượt những thân cau cao vút dòng sông Đình lung linh in bóng cây quéo và nhịp cầu Đá Bạc.

Vốn nhạy cảm nhút nhát Hạnh sợ cả hai con chó đá suốt ngày cứ nhe răng gầm gừ trước cửa đình Đông. Hạnh sợ nhất con ma mắt đỏ trên cây duối đầu cánh mả Rốt. Tuy sợ đủ thứ nhưng bé Hạnh vẫn nhằng nhẵng theo anh Hà anh Hiệp ra đồng. Hạnh đội chiếc nón rách của mẹ lon ton chạy trên các bờ ruộng bờ mương xem hai anh của nó cắt cỏ bắt cua tát cá. Nhiệm vụ của Hạnh được hai anh giao bắt cào cào cho sáo. Suốt ngày Hạnh rít rít với chú sáo trong lồng: "Mày phải ra đồng với chị ở nhà một mình là anh cu mèo nó xơi thịt".

Đồng quê cứ rộn ràng trong lòng bé Hạnh. Cô nhẩy tâng tâng nhìn những nhành lúa nếp những củ khoai lang những bắp ngô non vùi trong đống lửa cháy nghi ngút giữa đồng. Mắt cô bé sáng lên khi nghe những tiếng nổ lách tách. Những hạt thóc hạt ngô nhẩy lên trong than nóng nở ra trắng toát...

Bây giờ là mùa xuân mùa trồng đậu. Khắp cánh đồng mầu rực lên những dây cờ xanh đỏ trắng vàng và những thằng người nộm. Chúng đứng im phắc như những bóng ma đội nón mê áo quần tả tơi giương roi doạ dẫm lũ chim sẻ. Lũ chim sẻ khôn như ranh sà xuống chén những mầm đậu non mới nhú lên khỏi mặt đất. Bé Hạnh say sưa ngắm những mầm đậu đội mũ đứng thành hàng đầu tăm tắp dưới làn mưa xuân lất phất bay.

- Vào lều ngay ! Cấm được ra mưa đứng - Anh Hà ra lệnh - Chúng tao đi đặt bẫy chim.

Bé Hạnh ngoan ngoãn chui vào lêu. Mái lều khum khum do hai anh nó làm bằng ngọn rào lợp bằng những tàu lá chuối. Hạnh kiêu hãnh thấy lều của ba anh em nó to và đẹp nhất cánh đồng màu. Ngồi trong lều mà bé Hạnh quan tâm đến đủ mọi thứ. Chú chuồn chuồn to kềnh có tấm thân đỏ au và bộ cánh vàng óng mà không hiểu sao lại bị đàn kiến nhỏ xíu bâu vào xâu xé. Bé Hạnh đang nằm bò trong lều nhìn ra thì thấy thằng Nghĩa cháu cụ Nghiên hay kể chuyện cổ tích cho nó nghe. Bé Hạnh nhổm dậy chạy ra khỏi lều gọi thằng Nghĩa. Thằng Nghĩa một tay cầm thuổng một tay xách xâu chuột đứng trước cửa lều Hạnh nhìn trân trân những con chuột đang giãy giụa trên tay Nghĩa.

- Mày có thích chuột con không?

Thằng Nghĩa nói và móc trong túi ra một nắm con tý đỏ hỏn chưa mở mắt đưa cho Hạnh.

- Ừ em sợ.

- Sợ gì về cho mèo !

- Em ứ lấy chuột em thích đi xem nhà thờ. Tối nay anh phải cho em đi xem nhà thờ.

- Thằng Hà thằng Hiệp nó không cho mày đi đâu.

- Một mình anh dẫn em đi vậy. Em cho anh cái này.

Hạnh kéo tay thằng Nghĩa chui vào lều. Trời lất phất mưa. Hai đứa nằm cuộn tròn trong ổ lá chuối khô.

- Em cho anh củ khoai to nhất đấy tối anh phải cho em đi xem nhà thờ Thượng.

Nghĩa khoái chí nằm ăn khoai. Mỗi chuyện cái Hạnh đi xem nhà thờ mà Nghĩa đã dỗ của nó khối thứ. Nó kể cho Hạnh nghe đủ mọi chuyện hấp dẫn trong nhà thờ Thượng. Cái Hạnh nằm nghe Nghĩa kể chuyện và nhìn về tháp chuông nhà thờ Thượng cao vút mà xa xôi quá nó chưa bao giờ được đặt chân tới đó. Chiều chiều từ ngọn tháp đầy bí ẩn kia cứ ngân lên những hồi chuông làm xao động tâm hồn bé Hạnh. Bất chợt Hạnh nhìn thấy trên đường từ nhà thờ Thượng có đoàn người quần áo sặc sỡ đang đi về phía Hạnh.

- Anh Nghĩa ơi lại có đám rước ! - Bé Hạnh reo lên.

Thằng Nghĩa chồm dậy cầm thuổng lao lên đường cái.

- Anh làm gì thế ?

- Phải trừng trị bọn đi đạo - Nghĩa nói - Bữa trước bọn tao sang nhà thờ bị bọn nó bắt nạt.

Thằng Nghĩa hối hải trừng trị bọn đi đạo bằng cách khoét xuống đường thành hình một cây thánh giá khổng lồ kín cả mặt đường.

- Chúng muốn qua đấy phải bước qua mặt Chúa của chúng ! - Nghĩa lẩm bẩm. Vẽ xong cây thánh giá Nghĩa kéo Hạnh chạy về lều nằm chờ đám rước tới. Đám rước là những con chiên khoẻ mạnh mặc đồ trắng nhông nhông khiêng đức cha ngồi trên chiếc võng đỏ thẫm đi trước các ông già bà cả lốc nhốc theo sau.

- Chú Xình bảo tao bọn đi đạo là bọn phản động. Chúng lấy cớ đi rước cha từ nhà thờ này đến nhà thờ kia để làm gián điệp.

Hạnh run bắn khi đám rước tới gần. Các con chiên nháo nhác nhìn cây thánh giá trên đường sợ hãi đưa tay làm dấu lia lịa.

- Chúa sẽ trừng phạt những kẻ vô thần dám báng bổ Chúa.

Đức cha chau mày đưa tay làm dấu ra hiệu cho các con chiên khiêng cha đi men theo vườn đậu. Hạnh run sợ như chính mình vừa gây ra một tội lỗi ghê gớm lắm.

- Chúa sẽ trừng phạt anh - Hạnh nói.

- Chẳng có Chúa nào hết chú Xình bảo thế và tao chỉ thấy mỗi lão cha cố nằm chổng vó trên võng bắt lũ con chiên phải è cổ ra khiêng. Tao muốn trừng trị những kẻ phản động như trừng trị những con chuột.

Thằng Nghĩa hung hăng đóng một chiếc cọc treo lũ chuột lên vơ rác bật diêm đốt.

- Chúng mày phải chết nhục nhã loài sâu bọ ! - Nghĩa hét lên nhảy tâng tâng nhìn lũ chuột giẫy dụa quằn quại dưới ngọn lửa lem lém bốc mùi khét lẹt. Những con chuột mắt lồi ra da căng mọng sùi ra những giọt mỡ xèo xèo. Xử tội xong lũ chuột to thằng Nghĩa lại bắt lũ chuột con cho vào cóng bơ treo lên ngọn lửa. Nhìn lũ chuột con quằn quại vì nóng Hạnh xô lại đạp tung cái cóng bơ văng ra khỏi ngọn lửa rồi ngồi bệt xuống đất khóc thút thít. Nghĩa cười khoái chí nhìn cái Hạnh khiếp sợ. Anh Hà anh Hiệp của Hạnh về mang thêm những tù binh mới đó là những chú rắn nước những con cóc cụ. Hạnh càng hoảng sợ khi anh Hà anh Hiệp và Nghĩa hành hình mổ bụng lột da những con vật.

- Ấy ! Đừng làm thế. "Con cóc là cậu ông trời đấy !" - Hạnh hét lên.

- Mày ngu lắm cậu ông trời mà phải chui lủi ở đây à ?

- Em bảo thật đấy chính cụ Nghiên nói "Con cóc là cậu ông trời ai mà đánh nó thì trời đánh cho". Hạnh bỏ chạy lên đường cái. Nó chợt sững lại khi nhìn thấy chú Vạn.

- Cháu có phải con mẹ Nhân ?

- Vâng ạ !

- Hai anh của cháu đâu ?

Hạnh dẫn chú Vạn tới vườn đậu Nguyễn Vạn tần ngần nhìn ba đứa trẻ đang say sưa xử tử những con vật. Nguyễn Vạn nhận ra hai đứa trẻ sinh đôi của chị Nhân thằng Hà thằng Hiệp đều giống bố nó như đúc.

- Chú có phải ở chỗ bố cháu về hả ?

Thằng Hà mạnh dạn đến hỏi chú Vạn.

- Ừ ! - Chú Vạn nói.

- Bố cháu bao giờ về hả chú ?

- Không ! Bố cháu chưa thể về được - Cả bốn đứa trẻ theo chú Vạn về làng. Thằng Hà thằng Hiệp nghe tiếng mẹ khóc nó chạy bổ về nhà. Nguyễn Vạn bế xốc bé Hạnh lên:

- Chú chẳng giấu cháu nữa - Vạn nói - Bố đã hy sinh ngoài mặt trận - Bé Hạnh bỗng tu lên khóc. Chú Vạn bế nó về đến nhà nó thấy mẹ và cả hai anh của nó đang khóc vật vã. Trong nhà ngoài sân người ra vào nườm nượp. Mẹ nó ôm chầm lấy nó khóc: "Con ơi bố chết rồi".


*


Chị Nhân thấy mình như đang ở một thế giới khác mọi cảnh vật quanh chị đều nhuộm màu chết chóc. Nằm mãi chị cũng phải gượng dậy đi lại xem xét nhà cửa. Con lợn nằm chũi trong đống rác ở góc chuồng chị lại ngỡ nó cũng chết ngoẻo rồi. Chị cầm chiếc gậy chọc vào đít con lợn nó hoảng hốt chồm dậy. Đã mất mấy ngày nay chị không cho con lợn ăn mà nó vẫn sống. Con Hạnh chị đã cho nó ra đình Đông ở hẳn với chú Vạn hai thằng con sinh đôi của chị chắc gì chúng hỏi han đến lợn gà.

Chị Nhân lặng lẽ cầm rổ ra ao vớt bèo nhìn đàn cá mè ngáp ăn nổi đặc ao chị nghĩ là chúng cũng đang bị ngạt thở. Chị thấy ngực đau nhói mắt hoa lên. Mấy đêm nay chị liên tục mơ thấy chồng về anh ấy cứ lặng lẽ đứng bên giường chị mà chẳng nói gì cả. "Bố thằng Hà về đấy à? Khiếp ! Sao nhà cứ bôi nhem cái mặt thế kia hả ? Chú Vạn cùng về rồi đấy ! Chú ấy có bao nhiêu là huân chương. Nhà đừng doạ tôi nữa vào đây với tôi đi". Chồng chị nhẩy bổ lên giường đè sấn lên người chị chị thấy mình chìm nghỉm xuống vực thẳm chân tay chị tê dại. Chị chới với giãy dụa đạp: "Ối ! Bố thằng Hà đứng làm thế tôi chết mất". Chị hét lên cố vùng dậy. "Mẹ nói lảm nhảm gì con sợ lắm". Tiếng thằng Hà vang lên trong đêm làm chỉ tỉnh giấc. Chị nghe tiếng hai con mèo rên rỉ như tiếng trẻ con khóc thỉnh thoảng chúng lại rượt đuổi nhau trên mái nhà gào rống lên từng cơn. Chị loạng choạng dậy mở cửa cầm cây sào khuơ khuơ hai con mèo hoảng hốt chạy vụt vào vườn chuối. Chị cứ đứng nhìn mãi mảnh vườn trước cửa. Ánh trăng vàng nhẫy trên những tàu chuối đẫm sương.

Chị Nhân định lội xuống ao vớt bèo thì nghe thằng Hà gọi giật:

- Mẹ ! Mẹ về nghỉ đi để đó cho chúng con.

Thằng Hà vừa nói vừa cởi quần áo nhảy phốc xuống ao. Nước ao sủi bùn đục ngầu. Thằng Hiệp xách xâu chim sẻ vừa bẫy được đến khoe mẹ.

- Chúng con quây được cả đàn đến hai chục con ! Con đã đem cho chú Vạn và cái Hạnh một chục.

Chị Nhân nhìn mãi xâu chim có con đang giãy chết run lẩy bẩy rã cánh rũ rượi. Từ hôm chú Vạn về báo tin chồng hy sinh chị hay bị xúc động. Theo sau thằng Hiệp về nhà chị thấy sợ cái bóng của chính chị và bóng thằng Hiệp in lên vạt khoai nước. Chị nhìn mãi bóng hai mẹ con chị cứ dài ngoẵng méo mó dưới ánh nắng nhợt nhạt của buổi chiều. Chưa bao giờ chị thấy hai thằng con sinh đôi lại là chỗ dựa duy nhất của mình như lúc này. Chị thấy mấy ngày nay chúng ra vẻ người lớn tự giác lo toan mọi việc.

- Mẹ ơi ! Như vậy bây giờ gia đình ta là gia đình liệt sỹ mẹ nhỉ ?

- Ai bảo con thế ?

- Chú Vạn chú Vạn bảo bố dũng cảm lắm phải chết như bố mới anh hùng. Chú Vạn còn bảo làm trai phải xông pha nơi chiến trận.

Thằng Hiệp quăng xâu chim xuống sân:

- Bây giờ tao phải làm thịt chúng mày.

Mẹ con chị Nhân vừa ăn cơm xong đã thấy chú Vạn dẫn bé Hạnh về. Bé Hạnh lao vào ôm lấy cổ mẹ như thế nó vừa đi đâu xa lắm.

- Thỉnh thoảng phải dẫn nó về cho đỡ nhớ - chú Vạn nói - Con bé đến kỳ quặc - Bảo ai ăn thịt chim là có tội. Ôi những con chim béo nhẫy thơm nức mũi...

Chị Ngân ngồi vuốt tóc con Hạnh. Có nó ở nhà ríu rít như con chim non cũng vui nhưng thương hoàn cảnh chú Vạn mỗi mình đơn độc ở trong gian hậu đình Đông chị đành để cho con Hạnh đến ở với chú Vạn.

Bây giờ chị cứ vững vàng mà sống. Hoà bình rồi hai thằng con trai của chị chúng quản cơ ngơi này rồi sẽ ra trò đấy. Bọn nhà giầu đã hết thời chúng ta sẽ là những chủ nhân của đất nước xây dựng chủ nghĩa xã hội. Thế giới sẽ đại đồng. Có ai mà ngờ thằng Đột đơm ràng lại làm được chủ tịch...
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 4

Họ Nguyễn to nhất làng Đông. Đứng đầu dòng họ Nguyễn bây giờ là gia đình cụ Nguyễn Nghiên. Con trai cụ Nguyễn Nghiên là Nguyễn Khiên con trai Nguyễn Khiên chính là thằng cu Nghĩa. Cụ Nghiên là người nổi tiếng tài hoa đức độ cả họ đều kính trọng. Trẻ con yêu mến cụ bởi cụ có tài kể chuyện cổ tích. Cụ là người thay mặt quản một mẫu tư điền của họ mà không tư lợi một cân thóc. Ngày chạp tổ hàng năm cụ lo đâu vào đấy. Trước lúc hấp hối cụ gọi vợ chồng Nguyễn Khiên và thằng cháu đích tôn đến căn dặn:

- Gia đình ta mấy đời nay "độc đinh"! Mỗi đời trời chỉ cho một con trai để nối dõi tông đường là trụ cột cho dòng họ Nguyễn nhà ta. Bố thằng Nghĩa bây giờ phải thay tao làm cột cái. Phải giữ lấy cơ ngơi này ! Đây là mồ hôi nước mắt của cả họ tộc bao đời để lại đấy con ạ.

Ánh mắt của cụ Nguyễn Nghiên bao trùm lên con cháu xung quanh toả rộng ra cả ba gian từ đường họ. Lời cụ vang vọng vào cả gian hậu cung nơi đặt bàn thờ tổ. Ba gian từ đường có hai hàng cột cái và hai hàng cột con cả thảy là mười sáu cột. Những chiếc cột lim to một ôm đẫy cứ đen bóng lên. Các chân cột đặt đá tảng xanh nổi vân trắng nền từ đường lát gạch đỏ ngoài thềm lát đá xanh. Gian hậu cung cuốn bằng gạch chỉ vữa trộn mật với vôi cát rắn như đá. Trên bệ thờ là những con rồng đắp bằng vữa sơn son thiếp vàng rực rỡ cỗ ngai đặt ở giữa bệ thờ có bát hương cổ màu da lươn lúc nào cũng toả khói thơm ngát. Gian giữa từ đường treo bốn câu đối nền đỏ chữ vàng trên bốn cột cái lộng lẫy uy nghiêm. Cụ Nghiên căn dặn con cháu xong ánh mắt cụ nhìn xoáy vào người con trai duy nhất của cụ:

- Khiên ! Con vào trong hậu cung lấy chiếc rương ra đây.

Nguyễn Khiên hớt hải vào bàn thờ tổ lấy chiếc rương nhỏ mang ra đặt trước cụ Nghiên. Chiếc rương đỏ chói nước son và hoa văn vàng choé.

- Đây là tài sản vô giá của họ Nguyễn - Cụ Nghiên nói tay run run mở nắp rương lấy ra hai tờ giấy trao cho con trai. Một tờ ghi bốn điều răn của cụ tổ - Nội dung bốn điều răn là: đức - tài - trung - dũng. Có nghĩa là đã mang dòng máu họ Nguyễn phải có được bốn đức tính cao quý đó. Tờ thứ hai ghi gia phả và kèm theo lời nguyền độc - Mối thù đời kiếp với dòng họ Vũ.

- Bố nói với con lời cuối cùng - cụ Nghiên kéo tay Nguyễn Khiên đặt lên ngực mình - Con người ta sống ở trên đời quý nhất là cái đức từ thằng ăn cắp đến kẻ giết người chúng vẫn trọng nể cái đức....

Cụ Nghiên chết gia phả dòng họ Nguyễn được ghi thêm một dòng: "Nguyễn Văn Nghiên trưởng tộc thứ 11 chết ngày 12 - 1 -1957".

Cụ Nghiên mất ngày chạp tổ năm nay Nguyễn Khiên phải lo đứng mũi chịu sào trước họ tộc. Mới hơn bốn chục tuổi nhận chức trưởng tộc Nguyễn Khiên không khỏi lo lắng. Các cụ trong họ bảo: "Hoà bình rồi chạp tổ năm nay phải làm to".

Cơm tối xong vợ Khiên quét dọn sạch ba gian từ đường trải chiếu lấy nước. Khiên rửa sạch chiếc điếu bát ngồi xếp bằng trên chiếc chiếu chờ các cụ trong họ tới bàn tính ngày chạp tổ.

Người đến đầu tiên là ông Xung:

- Đã có mống nào chưa đấy ? - Tiếng ông Xung oang oang từ ngoài ngõ.

- Dạ ? mời ông vào xơi nước - Vợ Khiên đon đả. Dạ ông là người đến đầu tiên đấy ạ.

- Mẹ kiếp ! Bàn suông nó thế đấy - Ông Xung đá con mèo một cái - Đã thế thì rót rượu ra để sang năm mọi người rút kinh nghiệm đến sớm. Ai đến sớm uống rượu đến sau uống nước chè sau nữa thì nước lã.

Ông Xung xoa chân ngồi vào chiếu mắt lừ lừ nhìn Khiên tay gõ xe điếu canh cách.

- Tôi bảo thật đấy cứ đem rượu ra tối nay chi hết bao nhiêu anh cứ ghi sổ thanh toán vào ngày mai đếch đứa nào sắc mắc. Anh mới lên chức trưởng tộc phiên phiến đi như ông cụ anh chặt chẽ bỏ mẹ.

Ông Xung cười hì hì cất giọng gọi thằng Nghĩa. Thằng Nghĩa dưới nhà chạy lên đứng khoanh tay trước mặt ông Xung.

- Mày đi đốc các cụ một lần nữa sang ông Kình ông Phỏng bảo tao đã đến chạy ù đi bảo hai ông ấy là có rượu nghe chửa.

Những lúc thế này trông ông Xung oách vậy. Ngày thường ông chuyên mặc quần búi cục ở rốn long tong đi chợ Quài mua lợn con về bán chợ Đình. Làng Đông quen gọi ông là ông Xung lái lợn. Ông Xung có ba người con trai tên là Xeng Xêng Xình. Mỗi lần ông Xung gọi tên các con nghe cứ như người gõ phèng phèng xung trận. Ông có cô con gái út tên là Thao. Con gái ông Xung ai cũng khoẻ mạnh làm ăn tháo vát nên kinh tế gia đình ông khá giả nhất nhì trong họ.

Cuộc bàn tính cho ngày chạp tổ của dòng họ Nguyễn đã được thống nhất vị chi là chín chục mâm mỗi mâm hai bát năm đĩa. Ban sắp cỗ gồm bảy tay dao thớt sáu đàn bà ngồi bếp hai thanh niên bổ củi bốn cô gái gánh nước. Ngoài ra còn có các nhân vật chén bát sai vặt.

Cuộc bàn tính xong xuôi mọi người ra về ông Xung ngồi vớt vát chén rượu cuối cùng. Ông ghé vào tai Khiên nói nhỏ:

- Anh định cho thằng Vạn về từ đường ở sao?

- Tôi cũng định thế đấy - Nguyễn Khiên nói - Chả lẽ để anh ấy ra đình Đông e làng xóm chê cười cả họ nhà mình. Dù sao anh ấy cũng là người vẻ vang nhất làng Đông này.

- Anh kém tính bỏ mẹ! Ai chả biết thằng Vạn có công công lao của nó đối với dân với nước thì để cho dân cho nước lo nhà cho nó. Nhà Vạn xưa nay đóng góp chó gì cho họ Nguyễn. Ngày còn sống ông bà bố mẹ nó đói quanh năm vác dái đi làm thuê cho nhà Hào. Thời thế đổi đời rồi mà anh chẳng biết gì cả. Cứ để thằng Vạn nó ở ngoài đình Đông ! - Ông Xung lại ghé sát vào tai Khiên - Nhà Hào trước sau sẽ đổ anh hiểu chửa. Cơ ngơi nhà Hào sẽ về tay những thằng trên răng dưới cát tút như thằng Vạn. Đấy rồi anh xem thời thế nó cứ lộn tùng phèo đếch biết đường nào mà lần.

- Thời nào thì thời - Khiên nói - Người làm ăn lương thiện chả sợ gì.

- Anh ngu bỏ mẹ lương thiện mà chả có lúc nhăn răng nói chuyện với anh phí rượu.

Ông Xung đứng dậy phủi đít ra về.


*


Từ gà gáy ông Xung đã mò vào giường thằng Nghĩa véo nó một cái rõ đau:

- Dây đi ông "trưởng nam con".

Nghĩa mắt nhắm mắt mở dậy đã được ông Xung giao làm mật vụ. Nó phải theo dõi các tay dao tay thớt và các bà cô đầu bếp xem có ai ăn cắp thịt quẳng qua bờ rào hoặc chim vụng xôi oản chuối giắt cạp quần giả vờ đi đái đi ỉa rồi lẻn mang về cho con. Chưa rõ cái chức trưởng nam là thế nào nhưng Nghĩa nghe cả họ ai cũng bảo sau này nó sẽ làm trưởng tộc đứng đầu họ Nguyễn. Chả biết cái chức trưởng tộc to đến đâu nhưng cả họ Nguyễn bây giờ ai cũng sợ mỗi ông Xung. Ông Xung là em của ông nó dưới ông Xung còn vô khối ông nữa: Ông Kình ông Phỏng ông Rinh ông nào râu tóc cũng trắng phơ. Dưới nữa là con cháu của các ông ấy nhiều người còn ít tuổi hơn cả Nghĩa mà nó cứ phải gọi là cô chú xưng cháu. Nó ghét cay ghét đắng các chú các cô tý hon của nó vênh váo bắt nạt nó.

Thằng Nghĩa đứng quan sát khung cảnh ngày chạp tổ - Thế giới tinh thần và vật chất của cả họ. Trong từ đường đầy ních người. Ngoài sân trong bếp người đi rầm rập. Những nong thịt đầy ắp những mâm xôi gấc đỏ au những nia oản vàng rộm. Nghĩa thấy cả họ Nguyễn từ già đến trẻ hôm nay ai cũng vui như tết quần áo chỉnh tề. Kể cũng lạ không biết ai nghĩ ra ngày chạp tổ. Mỗi nhà một cảnh quanh năm lo làm ăn bỗng dưng lại tụ tập đánh chén một bữa: Từ ông giáo Thảo đức độ có tiếng đến nhà chú Bỉnh chuyên đi trộm khoai chộm chuối từ ông Hưng phó chủ tịch đến nhà anh Dĩ ba đời gắp cứt trâu...

- Mày thấy chú Vạn đến chưa ? - Bố đến vỗ vai Nghĩa ? Ra đình Đông bảo chú Vạn đến ngay.

- Con còn đang bận...

- Đi ngay ! - Bố quát.

Nghĩa chạy lại rỉ tai ông Xung.

- Cháu phải đi ra uỷ ban gọi chú Vạn.

- Mày đã lập được công trạng gì chưa đấy ?

- Dạ...dạ có ! - Nghĩa ấp úng.

- Mày cứ nói đã là "trưởng nam con" không sợ thằng nào hết.

- Nhưng cháu...

- Không nhưng gì cả tao sẽ trị tội đứa nào làm bậy.

- Cô chú Xeng nhà ông ! - Nghĩa nói bừa - Chú Xeng lấy trộm một khoanh thịt nạc và một chai rượu giấu vào thúng phủ đầy lá bắp cải đưa cho thím Xeng mang về.

Ông Xung tái mặt đứng ngây ra một lúc rồi cười hềnh hệch vỗ vào vai Nghĩa;

- Mày thật thà quá hoá hỏng. Đấy là thằng Xeng nhà ông nó mang về cho chó đấy. Mày không thấy nhà ông nuôi con chó to tướng khi nào đẻ ông cho một con mà nuôi. Thôi được ông thưởng một hào mua bi. Cấm được mở miệng nói với ai đấy.

Nghĩa cầm một hào chạy vào trong hậu cung lấy hai quả chuối cho vào túi quần lẻn ra ngõ. Nghĩa chạy ra một mạch ra tới sân đình Đông. Bé Hạnh đang ngồi ê a học bài trên lưng con chó đá.

- Mày không sợ con chó này nó cắn nữa à ? - Nghĩa véo vào má cái Hạnh - Chú Vạn đâu ?

- Trong đình ! - Hạnh nhõng nhẽo - Anh ác lắm bẹo em đau bỏ xừ đi.

- Tao đền hai quả chuối vào cất sách đi ăn cỗ.

- Ở đâu ?

- Ở nhà anh. Hôm nay ngày chạp tổ họ Nguyễn.

- Em có phải họ Nguyễn đâu mà ?

- Bây giờ em ở với chú Vạn thì coi như em là người họ Nguyễn nhà anh.

- Chú Vạn ứ cho em đi ăn cỗ đằng họ anh đâu em sợ ông Xung lắm. Ông Xung còn bảo con trai họ Nguyễn nhà anh không được thân với con gái họ Vũ đấy.

Nghĩa chạy vào đình Đông tìm chú Vạn nó không hiểu tại sao chú Vạn lại nhỏ nhen không cho cái Hạnh đi ăn cỗ. Nghĩa lặng lẽ đi sau chú Vạn. Nó giận chú. Như mọi khi nó đã hãnh diện đi sóng đôi với chú Vạn trên đường làng.

Lúc này trông chú Vạn thật là oách. Chú vận bộ quân phục mới giầy mới ngực chú sáng rực huân chương huy hiệu.

Tới cầu đá Nguyễn Vạn cố đi chậm lại nhìn bóng mình lung linh dưới nước. Dòng sông quê hương ngày nào Vạn còn lặn ngụp cùng con trâu sứt nhà Hào nay bỗng xao động reo vui cùng Vạn. Lòng Vạn cộn lên vui buồn lẫn lộn. Từ hôm về làng nay mới là ngày chính thức Vạn ra mắt trước họ Nguyễn. Vạn lo mỗi điều lỡ ai trong họ lại hỏi về quan hệ của mình với gia đình chị Nhân. Chuyện này thì Vạn cũng không hiểu chính lòng mình Vạn thương lũ trẻ thương con Hạnh hay thương mẹ của chúng ? Mọi sự gần gũi đối với gia đình chị Nhân đều xuất phát từ bản năng tự nhiên ở Vạn. Lời xì xào của cả làng cứ gợi lên trong lòng Vạn một ý nghĩ mơ hồ mới lạ về chị Nhân. Nó giống như ngọn lửa trước gió lúc bùng lên trước lúc tắt ngấm. Lời nguyền độc của dòng họ Nguyễn đã dấn đến không ít những bi kịch. Nhiều đôi trai gái hai họ phải lòng nhau đều phải ngậm ngùi lặng lẽ chia tay hoặc phải rủ nhau trốn khỏi làng. Tình cảm của Vạn đối với họ tộc: Vừa kiêu hãnh mà cách xa vừa yêu thương lại ấm ức. Rặng cau cao vút mái ngói sẫm màu rêu phủ của từ đường họ Nguyễn đã hiện ra trước mắt Nguyễn Vạn. Bước vào sân từ đường thằng Nghĩa chạy lên kiêu hãnh đi sóng đôi cùng chú Vạn. Mọi cặp mắt đều hướng về Nguyễn Vạn. Vạn đứng lặng một lúc rồi mới chào mọi người. Bố Nghĩa chạy tới kéo Vạn vào trong từ đường.

- Anh đến muốn đấy vị anh hùng ạ - Người trách Vạn đầu tiên vẫn là ông Xung. Vạn im lặng. Vạn còn đang sững sờ trước không khí ngày chạp tổ. Hồi còn bé đi ở cho nhà Hào Vạn chỉ được nghe láng máng người ta bảo ngày chạp tổ có nghĩa là đánh chén Vạn cũng chỉ nhằm vào lúc người ta đánh chén là lảng vảng đến và được ai đó dúi cho nắm xôi quả chuối rồi lỉnh đi chỗ khác ngồi ăn.

- Công việc ngoài uỷ ban cứ rối tinh cả lên. Tôi đến hơi muộn các cụ xí xoá.

- Vâng ! tôi biết cái uỷ ban ngoài đình Đông to hơn cái từ đường họ này - Ông Xung gõ xe điếu canh cách. Ông Kình bấm vào sườn ông Xung:

- Ông muốn cả họ đi tù đấy phỏng ? - Ông Kình rỉ tai ông Xung - Ông đừng có dại mà xúc phạm đến uỷ ban.

- Tôi không xúc phạm uỷ ban - Ông Xung gắt - Tôi nói là nói cái đứa đếch coi tổ tiên là gì .

- Ông bình tĩnh - Bố Nghĩa xoa dịu - Cũng vì hoàn cảnh chú Vạn phải bỏ làng đi từ bé có những điều chú ấy không biết. Bây giờ chú ấy về được như vầy là có phúc cho cả họ nhà ta. Cả làng xã này có ai ra đi trở về được như chú Vạn.

- Chuyện vinh quang thì tôi biết rồi ! - Ông Xung dốc hết chén rượu nhìn mọi người bằng ánh mắt đỏ ngầu - Bây giờ tôi muốn hỏi anh Vạn về cái chuyện léng phéng với nhà chị Nhân. Anh mải trận mạc nên không nhớ được cả lời nguyền thiêng liêng của dòng họ Nguyễn ta. Tôi đọc cho anh nghe đây "Nước sông Đình ngàn năm không cạn - Cầu Đá Bạc vạn kiếp trơ trơ - Bến Tình còn đẹp còn mơ.... Thù cái thằng họ Vũ... Thù ! Anh hiểu chửa ? Thù ! Tà rinh... Tà rinh... nước sông Đình í a... ngàn năm không cạn cầu đá bạc vạn kiếp í a...

Ông Xung cầm đũa gõ cách cách xuống mâm nghêu ngao hát tiếng ông Xung vang lên trong ngôi từ đường họ Nguyễn.

Mặc cho cả họ đánh chén linh đình vị "trưởng nam con" lấy trộm xôi chuối oản mang ra đình Đông cho cái Hạnh. Hai đứa khoái chơi trốn tìm trong gian đình hậu nơi hai chú cháu Hạnh đang ở Nghĩa bày mọi thứ lên bàn hai đứa vừa ăn vừa nhìn nhau cười.

- Đố anh Nghĩa biết ông Thánh ở đình này to hay Chúa ở nhà thờ to ?

- Chú Vạn bảo không có Thánh và cũng không có Chúa mà chỉ có Đảng Đảng to nhất Đảng mang lại cơm no áo ấm cho dân.

- Thế sao người lại cứ phải chắp tay lạy ông Thánh bà Chúa.

- Những người đó là lạc hậu duy tâm.

Ăn uống no hai đứa rủ nhau ra bến sông tắm. Mọi khi bé Hạnh chỉ dám bơi loanh quanh chỗ nước cạn nó sợ ba ba thuồng luồng. Hôm nay có Nghĩa Hạnh thích thú bơi ra giữa dòng sông mát lạnh.

- Anh Nghĩa ơi ! Đố anh biết con sông này bắt nguồn từ đâu ?

- Mày toàn nghĩ chuyện đâu đâu để làm gì ?

- Để biết - Hạnh cười rinh rích vớt nước té vào mặt Nghĩa - Em biết con mương cái ở cánh đồng làng ta nó bắt nguồn từ con sông này đi qua gò ông Đổng qua Mắt Tiên quá đám ruộng nhà em. Con sông này em chỉ nhìn thấy nó từ khúc quanh co mấy cái lò gạch kia.

Cánh đồng quê làng Đông kích thích trí tò mò của bé Hạnh. Cái gì nó cũng muốn biết rõ cội nguồn gốc rễ. Sự tò mò của cái Hạnh đã lôi cuốn cậu "trưởng nam con" dòng họ Nguyễn. Hai đứa rủ nhau đi dọc bờ sông. Mặt trời đã xuống quá rặng tre làng. Cảnh vật thiên nhiên làm cho tâm hồn hai đứa trẻ ngây ngất chúng nhảy tâng tâng bắt cào cào châu chấu cho vào túi. Chúng đi qua khu lò gạch dòng sông lượn vòng sang trái mở ra một khung cảnh mới lạ trước mặt chúng. Mặt sông càng ngày càng rộng ra dài hun hút tận con đê xa tít tắp. Bất chợt cái Hạnh reo lên nhận ra toà lâu đài phía chân trời.

- Cống Linh ! - Nghĩa nói.

- Anh đã tới đó bao giờ chưa ?

- Chưa.

- Anh dẫn em đến đó đi.

- Anh sợ đến được tới đó thì tối.

- Anh là con trai mà nhát.

- Ừ thì đi.

Hai đứa dắt tay nhau cắm đầu chạy. Chúng chạy mãi mà không thấy mệt. Cống Linh lúc này đã lừng lững trước mặt hai đứa trẻ chúng bò lên mặt đê. Một thế giới mới nữa là biển cả mênh mông chúng chưa bao giờ được nhìn thấy. Cái Hạnh nghĩ đây là thế giới của những câu chuyện huyền thoại chuyện cổ tích mà ông của Nghĩa đã kể cho nó nghe.

Cuộc phiêu lưu này Hạnh cứ ngỡ trong mơ.

Trăng đã nhô lên in rõ bóng hai đứa trên vạt cỏ. Cửa Cống Linh đèn vó bè rực lên như những ngôi sao lung linh trên mặt nước thỉnh thoảng lại có những chiếc vó cất lên rít ken két. Cả hai đứa lặng nhìn những chú cá mòi trắng bạc nhảy xua xúa trong vó tiếng nước chảy qua cửa cống nghe ào ào ngỡ như có mưa rào dưới trăng.

Hai đứa bàng hoàng dắt nhau ra về vừa đi khỏi cống Linh một đoạn cái Hạnh bỗng ốm choàng lấy thằng Nghĩa khi nghe thấy có tiếng nổ dữ dội trên mặt sông. Một cột nước tung lên trắng xoá không gian lặng đi. Hai cái bóng từ bờ sông lao ra mặt sông. Nghĩa thở phào nhận ra chú Xèng chú Xính nhà ông Xung rủ nhau đi ném mìn cá. Nghĩa bấm cái Hạnh chạy vừa chạy thằng Nghĩa vừa nghĩ cả họ Nguyễn nhà nó không ai có thể biết được nó với bé Hạnh vừa mới khám phá ra một thế giới khác.
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 5

Nguyễn Vạn được chia ngôi nhà của địa chủ Hào thì chả còn ai ghen tỵ. Lão Khi được chia chiếc cối đá thủng to tổ bố lão bảo: "Ông đếch vác được". Không lấy thì tiếc lão đành phải thuê anh Nhương điếc hai đồng. Bà Nhị được chia một cối xay lúa chú Đang được chia cả vại khoai khô chị Vòng được chia những bốn vại muối dưa. Có hai vại còn đầy ắp dưa cải nén vàng rộm. Bây giờ bà con dân nghèo mới thấy nhà lão Hào tích trữ nhiều của thật. Mọi thứ bị tịch thu được đem chồng chất thành đống ngổn ngang ra sân không thiếu thứ gì từ cày bừa cuốc xẻng gạo thóc nồi niêu bát đĩa mâm đồng. Chị Sen là người ở cho lão Hào bảo trong số những thứ đã bày ra sân còn thiếu hai mâm đồng lão Hào nhất định gan lì không khai. Dân quân đánh phọt cứt ra quần cũng chỉ bảo mỗi câu : "Thằng Công giấu". Thằng Công con của lão Hào đã cắn lưỡi tự tử không hiểu nó tiếc của hay do uất ức quá. Điều ấy thì ông trời chắc biết. Chủ tịch Đột đưa ra sáng kiến cho dân quân đào bới tìm kiếm ở những điểm khả nghi. Loáng cái dân quân đã sục sạo khắp mọi nơi trong chuồng lợn chuồng bò đào tung gốc chuối gốc mít trong vườn đều không thấy.

Ông Xung rỉ tai chủ tịch Đột: "Ra đường hỏi già về nhà hỏi trẻ". Chủ tịch Đột liếc vội sang thấy cu Tốn con thằng Công đang đứng tựa lưng vào gốc nhãn. Đầu nó để tang thằng bố mới tự tử hôm qua. Chủ tịch Đột đến bên dụ dỗ: "Bố cháu giấu mâm đồng và các thứ ở đâu ? Nói đi tao cho kẹo". Cu Tốn đứng trừng trừng nhìn chủ tịch Đột". "Để đâu hả ? Tên địa chủ con ?". Chủ tịch Đột quát và xoắn tai thằng Tốn. Thằng Tốn "á" lên một tiếng rồi lắp bắp: "Dưới ao...dưới ao !". Bốn dân quân cởi trần lao xuống ao lặn ngụp. Bùn đất dưới ao sùi lên đục ngầu. Loáng cái mọi thứ thiếu hụt trong danh sách được tìm kiếm đầy đủ.

Cuộc tịch thu tài sản của địa chủ Hào diễn ra rầm rộ. Già trẻ trai gái đàn ông đàn bà lốc nhốc đến. Kẻ gánh người khiêng kẻ đội người bê các thứ được chia cứ nhốn nháo cả lên. Cuối cùng người ta bảo xúi quẩy nhất là chú Dĩ. Nhà chú Dĩ ba đời đi hót cứt trâu được chia một cái trục đá kéo lúa. Chắc nhà Dĩ tiếc buổi đi hót phân trâu nên sai hai thằng con chổng mông chổng tỹ đẩy phía sau trẻ con khoái chí xúm vào đẩy. Chúng vừa đẩy vừa reo hò. Chiếc trục đá lăn cồng cộc lao phăng phăng trên đường làng. Thằng anh cầm càng tới khúc quanh mất đà cả người lẫn trục lao ùm xuống ao bị cái trục đá tương đúng vào đầu phọt óc chết tươi.

Tối đầu tiên nằm trong căn nhà được chia của địa chủ Hào. Nguyễn Vạn không ngủ được. Vạn không thể ngờ mình lại được ở chính căn nhà của lão Hào người mà ngày xưa Vạn phải đi ở cho lão. Đêm đầu tiên trong đời Vạn được ngủ ở cái nơi gọi là nhà của mình.

- Hạnh ơi! Cháu ngủ chưa đấy?

- Chú bảo gì ạ?

- Sáng mai cháu về bảo mẹ đến nhận những thứ được chia chú đã phải nhận hộ rồi đấy.

- Mẹ cháu bảo nhường cho gia đình khác nhiều nhà còn nghèo hơn nhà cháu.

- Mẹ cháu vẽ chuyện. Những thứ đấy đáng là bao công lao của bố cháu còn lớn hơn nhiều.

Nói về bé Hạnh vậy nhưng Vạn lại thấy băn khoăn cho chính mình. Vạn khao khát có được ngôi nhà nhưng phải là ngôi nhà do chính tay mình làm nên ở chính mảnh đất nhà mình. Tuy không ai dám ganh tỵ với Vạn nhưng cứ nhìn vào ánh mắt của con cháu lão Hào đầy hằn học Vạn lại thấy gai trong người.

Cái Hạnh đã ngủ say đêm làng Đông lặng đi qua một ngày náo động. Trằn trọc mãi vẫn không ngủ được Vạn lục sục dậy mở cửa cánh cửa lim nặng nề rít lên ken két nghe rợn cả người.

Vạn nhìn xuống hai gian bếp cửa đóng im ỉm. Đó là tài sản duy nhất của gia đình lão Hào còn lại dành cho vợ con thằng Công ở Vạn thấy thoang thoảng mùi hương thơm. Thì ra mụ Hơn vợ thằng Công vụng trộm thắp hương cúng chồng. Thằng Công cắn lưới chết nay là ba ngày...

Vạn rón rén bước ra cầu ao dưới ánh trăng Vạn nhìn xuống ao nước đục ngầu. Bọn trẻ lúc tối vẫn tắm còn lặn ngụp tìm kiếm hy vọng lão Hào còn giấu gì dưới đó nữa. Quanh bờ ao lở loét vết đào bới nham nhở. Lão Hào rõ lãng phí quá thể quanh bờ ao lão còn xây kè bằng gạch chỉ thẳng băng giống như cái bể bơi trông đến là gai mắt. Hắn ngông cuồng ngu ngốc nên hắn bị đánh đổ là đáng đời. Thế mới biết sức dân mạnh thật. Khu chuồng trâu chuồng bò chuồng lợn và cái kè bờ ao xây kiên cố vậy mà nhoáng cái dân đã đào phá bằng địa không còn sót viên gạch chiếc rui mè. Dưới ánh trăng Nguyễn Vạn nhận ra có bóng người ngoài vườn chuối Vạn định quay về nhà lấy súng nhưng lại sợ mất thời cơ. Chắc là tay chân lão Hào định giở trò gì đó. Vốn từng trải từ nhỏ và bao năm tháng lăn lộn trên chiến trường Vạn đếch sợ kẻ nào ở đất này. Thoắt cái Vạn đã bám sát theo cái bóng đang tìm kiếm gì bên khóm chuối. Nhanh như sóc Vạn dùng hết sức lực lao vào khoá chặt tay hai kẻ gian. Vạn thấy sức lực mình bỏ ra quá thừa kẻ gian yếu ớt không hề có thái độ chống cự.

- Thằng Vạn đấy à?

Thì ra ông Xung.

- Ông làm gì ở đây vậy ?

- À chả....chả là...- lão Xung ẫm ờ - Sáng mai tao đi chợ Quài sớm kiếm mấy tàu chuối dây chuối về trói lợn. Mày biết thừa tao là Xung lái lợn.

- Tôi thấy ông đào bới gì đó?

- Thì ra mày theo dõi tao? Ừ đấy tao đào bới đấy ! - Lão Xung rỉ tai Vạn - Biết đâu lão Hào còn có vàng giấu ở đâu đó.

- Mời ông lên uỷ ban xã - Vạn nghiêm giọng - Ông đã bị bắt quả tang về hành động lén lút giấu diếm chính quyền. Lẽ ra hôm qua ông phải tố giác khai báo.

- Hứ? Tao có biết nó giấu con mẹ nó ở chỗ nào mà khai báo. Tao chỉ nghi nghi.

- Có nghi vấn cũng phai khai báo- Lời buộc tội đanh thép của Vạn làm ông Xung lo sợ- Đấy là tội thứ nhất - Vạn tiếp - Tội thứ hai ông đã vi phạm lệnh giới nghiêm. Đúng chín giờ ai không nhiệm vụ không được thắp đèn không được đi lại tụ ba trong làng. Nhân danh đội trưởng đội du kích tôi mời ông lên xã.

- Mày doạ tao hử Vạn?

- Không!

- Mày...mày là Nguyễn Văn Vạn!
- Ông Xung cố nhấn mạnh tiếng "Nguyễn" để nhắc nhở Vạn nhớ tới họ tộc - Mày không thấy dòng họ Nguyễn nhà ta có từ đường to nhất làng Đông sao ? Mày quên cả bốn lời răn của cụ tổ là người trong họ tộc phải thương yêu đùm bọc lẫn nhau ?

- Tôi không quên lời răn của tổ tiên !Vạn gắt - Tôi còn nhớ cả lời thề danh dự của người chiến sỹ cách mạng phải tuyệt đối trung thành với Đảng. Ông nên nhớ bố Nguyễn Vạn mà còn sống nếu có tội Nguyễn Vạn cũng không dung tha. Mời ông đi cho!

- Thằng phản bội...phản bội ! - Lão Xung vừa đi vừa lẩm bẩm chửi.

*

Tóc chị Nhân dài quá gối mà đen nhánh người ta bảo đàn bà tóc dài vất vả. Nguyễn Vạn tập tễnh bước vào ngõ. Chị Nhân vừa gội đầu xong đang đứng ngoài hè chải tóc thằng Hiệp loay hoay gọt củ doong. Thằng Hà chặt tre đan mê dán biểu ngữ khẩu hiệu. Từ ngày chạp tổ Nguyễn Vạn ít gặp chị Nhân lý do vì sao thì cả hai người đều biết. Tụi trẻ chẳng ý tứ gì thằng Hà thằng Hiệp thấy chú Vạn là reo toáng lên mửng rơn. Chị Nhân quấn vội mớ tóc thắt búi to tướng ở sau gáy. Mặt chị thoáng đỏ lập cập bước vào trong nhà. Vạn chợt nhận ra mình đến đây cũng chẳng để làm gì. Chị Nhân cũng biết mình hấp tấp vào trong nhà mà chẳng nói với chú Vạn một lời nào. Nếu không có chuyện gì xảy ra hai người cứ việc đứng ngay ở ngoài sân nói chuyện cũng chẳng sợ.

- Eo ơi không ai ngờ gia đình ông Xung lại là phản động ! - Chị Nhân nói khẽ mắt nhìn chú Vạn thăm dò.

- Ông Xung thì chưa điều tra xong - Vạn nói - Tay Xèng tay Xình thì dân quân bắt quả tang đặt mìn phá hoại Cống Linh - Theo điều tra cho biết bọn Quốc dân Đảng hoạt động từ trong nhà thờ Thượng. Chúng có đường dây bí mật liên lạc với các cơ sở quanh vùng này. Cuộc họp xóm ba tối qua bắt quả tang tay Hinh thổi kèn phát tính hiệu báo cho bọn Quốc dân Đảng.

- Khiếp thật ! - Chị Nhân thốt lên - Thế mà từ trước đến nay ai cũng bảo anh ta hiền lành. Thế mới biết bụng dạ con người...- Những kẻ thâm ngầm đều gớm thế đấy - Vạn nói - Tay Hinh bao biện khôn ranh. Hắn bảo do sợ muộn họp nên trước khi đi không kịp hút thuốc lào. Trên đường đi hắn tiện tay xé miếng lá chuối quấn làm điếu theo kiểu loa kèn để hút thuốc lào. Vừa đến cổng nhà xóm trưởng hắn vô tình đưa "cái điếu loa kèn" lên miệng thổi chẳng may nó lại kêu đánh "toe" một tiếng. Thế là dân quân đứng gác ập đến tóm cổ hắn luôn. Chị thấy hắn ta bao biện tài tình không ?

- Thời thế đến là rắc rối - Chị Nhân thở dài - Tôi ngỡ hoà bình rồi là yên ổn làm ăn ai ngờ bây giờ Việt Nam Quốc dân đảng nổi lên như rươi. Cả chú nữa cũng phải thận trọng đi ngủ nhớ cài then cẩn thận không có ngày bọn phản động nó mò vào giường bóp cổ chết tươi đấy. Bảo con Hạnh phải đề phòng cả vợ con thằng Công nó trả thù.

- Sợ gì - Vạn cười - Mẹ con mụ Hơn bây giờ như gà phải cáo bố bảo chả dám làm gì. Còn con Hạnh giỏi đáo để nấu được cả cơm rồi đấy. Lúc này chị phải vững vàng. Mình là thành phần cốt cán không được dao động phải triệt tận gốc bọn địa chủ cường hào gian ác. Những thứ được chia chị phải đến mang về chị không nhận người ta sẽ quy tội chị cố tình chống đối chủ trương chính sách của Đảng thương hại bọn địa chủ. Lường trước điều này tôi đã phải đứng ra nhận thay cho chị.

- Chú mà không hiểu được tôi ? Làng mình còn bao nhiêu người khó khăn hơn. Nghĩ đến nhà Dĩ mà thương được mỗi cái trục đá phải đánh đổi thằng con trai lớn khôn ngoan. Bây giờ ông ấy còn mỗi thằng con ngố.

- Chỉ chẳng hiểu gì cả. Bây giờ ai còn tin vào lòng tốt của chị. Như tôi với chị - Vạn ấp úng - Tôi nhìn thấy tụi trẻ nhà chị lại cứ nghĩ đến bố chúng nó. Hôm anh ấy hy sinh tôi lục đáy ba lô của anh ấy có đủ loại cát tút đạn và mảnh duya-ra. Tôi nhớ mãi lần anh ấy bảo với tôi bao giờ hoà bình sẽ mang những thứ ấy về làm đồ chơi cho lũ con Hạnh thằng Hà thằng Hiệp. Tôi nói trộm vía anh ấy chị không biết đâu...Anh ấy khoe với cả đơn vị chị là người phụ nữ đẹp nhất làng Đông. Lúc ấy thì tôi lại hình dung ra chị ngày còn là cô gái cưỡi trâu. Tôi nhớ nhất hôm đang nghễu nghện ngồi trên lưng con trâu đực sứt nhà Hào bỗng con trâu đực nhà Hào nhìn thấy bóng con trâu cái nhà chị. Nó nhảy bổ tới làm tôi ngã lộn cổ xuống đất. Con trâu cái nhà chị hoảng hốt nhào xuống sông Đình. Lúc ấy tôi bái phục tài cưỡi trâu của chị. Con trâu nhà chị nó bổ nhào xuống sông mà chị vẫn nghễu nghện trên lưng trâu để nó bơi sang bên kia sông giống như cưỡi chiếc tàu ngầm vậy - Vạn cố bày trò vui lén nhìn chị Nhân. Chị vẫn ngồi lặng mặt buồn u uất.

- Nghĩ mà thương tụi trẻ - Vạn nói tiếp - Nhiều lúc muốn đến chị nhưng lại ngại. Hôm chạp tổ ở từ đường họ các cụ nói ghê quá.

- Thế thì từ nay chú đừng đến đây nữa. Tôi nghĩ thương hoàn cảnh chú thân một mình nên mới đồng ý cho con Hạnh nó đến đằng ấy chú cháu quấn quýt cũng đỡ. Vậy mà chú có biết họ bảo tôi thế nào không ? Họ bảo tôi đem con Hạnh làm mồi câu chú đấy. Nghĩ mà uất nhưng không dám nói với chú. Tôi mặc cho thiên hạ muốn nói thế nào thì nói. Miệng thế gian nó bạc bẽo khủng khiếp thế đấy. Tôi không ngờ lòng tốt của tôi lại có hại cho chú thì thôi chú đừng đến đây nữa. Chú để cho con Hạnh nó về.

Vạn không ngờ sự tình lại diễn biến xấu đến thế này.

- Chị hay nghĩ vớ vẩn - Vạn nói - Tôi nhất định không để cho bé Hạnh xa tôi. Không vì những chuyện vớ vẩn mà chú cháu tôi phải xa nhau.

Vạn đứng dậy bước ra cửa.

- Chú Vạn ơi - Thằng Hà gọi - Chú xem cho cháu cái khẩu hiệu này viết như vầy đã đúng chưa ?

Thằng Hà giơ chiếc khẩu hiệu lên đọc. "Đả đảo bọn cường hào ác bá".

- Còn thiếu - Vạn nói - Hai tiếng "đầu sỏ". Cháu phải viết là: "Đả đảo bọn địa chủ cường hào đầu sỏ ác bá".
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 6

Cậu trưởng nam con dòng họ Nguyễn đinh ninh rằng thế giới đang nổi loạn. Nó vừa mới thấy mọi người hân hoan chào đón hoà bình xong bây giờ lại thế này. Từ đường họ Nguyễn đã trở thành nhà tù cùm nhốt địa chủ và bọn phản động. Điều mà thằng Nghĩa ngỡ ngàng hơn cả là ông Xung lại là phản động chú Xèng chú Xình là Việt gian âm mưu phá hoại cống Linh. Thằng Nghĩa xét nét nhìn hai dân quân ở làng Hạ được điều về đây canh gác. Nhìn sắc mặt hằm hằm của hai dân quân cầm súng đứng ở cửa từ đường Nghĩa đoán chắc tình hình nghiêm trọng lắm. Nghiêm trọng hơn cả ngày bộ đội về đánh bốt Linh. Đêm đánh bốt Linh thằng Nghĩa cũng thức suốt đêm. Chập tối bộ đội súng ống rậm rịch kéo về tập kết chật ba gian từ đường. Nghĩa thấy mẹ nó mẹ bé Hạnh ông Xung và cả thím Xeng tất bật nấu cơm cho bộ đội. Những nắm cơm bằng quả bưởi để đầy ra nia cho nguội. Mẹ nó gói mỗi nắm cơm kèm theo một ít muối vừng và bốn con tôm rảo kho chia cho mọi người. Trong đội du kích đi đánh bốt Linh đêm ấy có cả chú Xeng chú Xèng chú Xình nhà ông Xung. Đến chín giờ tối đoàn quân lặng lẽ kéo đi. Từ đường họ Nguyễn lại vắng hoe. Mẹ Nghĩa mẹ cái Hạnh và mấy bà hàng xóm ngồi thì thầm chờ đợi giờ nổ súng. Tới nửa đêm tiếng súng rộ lên. Nghĩa leo hẳn lên nóc từ đường nhìn về phía bốt Linh lửa cháy sáng cả góc trời. Chừng tiếng sau du kích khênh thương binh về để kín ba gian từ đường. Những cánh cửa lim hạ hết xuống làm bàn mổ làm giường cho thương binh. Nghĩa còn cầm đèn soi cho y tá băng bó vết thương cho bộ đội. Ba gian từ đường màn trắng giăng kín. Lần đầu tiên Nghĩa nhìn thấy máu người. Sao trong người ta lại lắm máu thế ?....

- Nghĩa ! Vào đây mẹ bảo - Tiếng mẹ gọi giật - Nghĩa vào nhà thấy bố mẹ đang ngồi cùng với chủ tịch Đột.

- Ngồi xuống đây mẹ bảo con phải nói thật không được giấu điều gì. Từ trước đến giờ ông Xung chú Xeng chú Xèng chú Xình cho con những gì ?

Nhìn nét mặt nghiêm khắc của bố mẹ và chủ tịch Đột Nghĩa biết không thể không nói. Nghĩa cố nhớ lại mọi chuyện.

- Ông Xung cho con một đồng mua bi chú Xình cho con bốn bắp ngô con cho ba anh em nhà cái Hạnh mỗi đứa một bắp còn con một bắp.

- Đấy ! Lời khai của thằng Nghĩa đúng như lời tố giác của bà con - Chủ tịch Đột sáng mắt nhìn bố mẹ Nghĩa.

- Nghĩa này - Bố nói - Chú Xình còn đưa cho con một cái thuổng nữa ?

- Vâng ạ.

- Đấy mà ! - Chủ tịch Đột vỗ "đét" một cái vào vai bố.

- Chú ấy bảo con mang thuổng xuống đám ruộng ngô nhà chú ấy đào hộ mấy lỗ chuột - Nghĩa nói và nhìn chủ tịch Đột - Hôm ấy con bắt được bao nhiêu là chuột to và cả ổ chuột con tý.

- Chính mày đã vẽ cây thánh giá trên đường ?

Bố nói và nhìn Nghĩa lo lắng.

- Vâng ạ.

- Thôi thế là đủ rồi - Chủ tịch Đột nói - Chúng đã lợi dụng trẻ con rất tinh vi. Còn cái việc mày đã vẽ cái đường liên lạc từ cây thánh giá ấy đến nhà ông Xung thì nhiều người nhìn thấy - Chủ tịch Đột nói rồi đứng dậy bước ra cửa. Bố cũng lập cập đi theo chủ tịch Đột.

- Ối ! Ối ! Con ơi sao con làm những chuyện dại dột thế hử ?- Mẹ than vãn nhìn Nghĩa mắt mẹ đỏ ngầu - Mày không biết cái vạch mày kẻ từ cây thánh giá về nhà ông Xung người ta đã phát hiện ra đó là đường dây liên lạc của bọn Quốc dân đảng từ nhà thờ tới nhà ông Xung. Chú Xèng và chú Xình đã lợi dụng sự ngây ngô của mày cho mày mấy cái bắp ngô mà mày cũng đi làm những việc tầy đình. Mày đã đi vẽ đường cho bọn phản động.

- Mẹ nói gì lạ con vẽ đường nào đâu. Con chỉ mượn mỗi cái thuổng của chú Xình đi đào chuột...

- À đúng rồi hôm ấy con có kéo rê cái thuổng từ đoạn đường con vẽ cây thánh giá về trả cho chú Xình.

- Thôi mày câm mồm đi - Mẹ quát - Từ nay tao cấm mày làm bậy có ngày vào tù đấy con ạ.

Nghĩa rất khổ tâm làm bố mẹ phải buồn phiền vì mình. Mọi sự cứ như trên trời rơi xuống lẽ nào cậu lại vô tình vẽ đường cho bọn phản động. Chung quy cũng chỉ tại cậu đại lãn kéo rê cái thuổng trên đường làng.

Đến tối nghĩa ra sau nhà đi đái. Nghĩa còn đang đái tè tè thì có bóng người từ khóm chuối nhẩy bổ đến tóm lấy tay Nghĩa làm nó tý ngất xỉu nước đái vãi ra ướt cả quần. Qua giọng nói Nghĩa nhận ra tiếng thím Xeng con dâu ông Xung:

- Thím đã giấu mấy nắm cơm ở chân đống rơm - Giọng thím Xeng run run - Cháu tìm cách nào mang vào từ đường ông và chú Xèng chú Xình chết đói mất.

Nghĩa còn đang bủn rủn chân tay chưa kịp mở mồm thì thím Xeng đã vội lẩn vào vườn chuối như thể có ai đó đang rình bắt thím. Nghĩa còn đang hoang mang về câu chuyện ban sáng và ánh mắt buồn rầu lo lắng của bố mẹ Nghĩakhông muốn dính dáng đến chuyện của người lớn. Nhưng dù sao cũng không thể để ông Xung và chú Xèng chú Xình chết đói.

Nghĩa mò mẫm quanh đống rơm thấy túi cơm thím Xeng đã vùi vào đấy từ bao giờ. Mẹ giục Nghĩa đi học Nghĩa bảo: "Con đau bụng". Hồi này từ người già đến trẻ con tối đến phải đóng cửa đi tập trung để ôn nghèo kể khổ đấu tố địa chủ phát giác những hoạt động của bọn Quốc dân Đảng Nghĩa thấy nhiệm vụ thím Xeng nhờ mang cơm vào từ đường cho ông Xung và các chú thật khó khăn. Hai dân quân vẫn liên tục đứng canh gác ở cửa từ đường. Bất chợt nghĩ ngay ra cái cửa tò vò phía sau hậu cung bị vỡ kính Nghĩa có thể chui lọt. Nhân lúc hai dân quân bật lửa hút thuốc lào Nghĩa đeo túi cơm lên cổ lao ra phía đầu hồi từ đường nhanh như một chú sóc. Ì ạch mãi Nghĩa mới tha được chiếc ghế hái chè ra sau hậu cung. Nghĩa leo lên ghế nhanh như chú khỉ luồn qua lỗ tò vò. Trong hậu cung lâu nay không hương khói lạnh tanh. Nghĩa rón rén bò tới nơi giam giữ ông Xung và các chú. Trước mặt Nghĩa lúc này là những thây ma ngồi rũ rượi dưới các trụ cột chân bị cùm chặt. Nghĩa thấy buồn nôn vì mùi phân mùi nước giải sực lên mũi Nghĩa nhận ra ông Xung chú Xèng chú Xình và cả chú Ninh với mấy người trên làng Hồi qua ngọn đèn dầu đỏ quạch ngoài cửa. Nghĩa vội vã bẻ cơm chia hết cho mọi người rồi chuồn thẳng. Vừa kéo được chiếc ghế hái chè ra giữa vườn thì nghe tiếng ông đội trưởng đội cải cách và tiếng cô Tý Hin em gái chủ tịch Đột Nghĩa hoảng sợ nghĩ là chuyện của mình mang cơm đã bị lộ. Dưới ánh trăng Nghĩa nhận ra ông đội trưởng và cô Tý Hin đi vòng ra phía hậu cung. Nghĩa vội nằm sụp xuống bụi dong riềng nín thở dán mắt nhìn theo hai người đi tới gốc mít bỗng ôm choàng lấy nhau đổ kềnh xuống đất giẫy giụa. Thế mà tối nào ông đội trưởng đội cải cách cũng bảo với dân chúng là đi tuần tra canh gác.

***

Tùng - tùng tùng - Tiếng trống dậy lên khắp các nẻo đường làng. Từ bà cụ già lọm khọm chống gậy đến các chị con thơ tay bồng tay bế dắt díu nhau cơm đùm cơm gói đổ dồn về sân đình Đông. Thanh thiếu niên giương cờ biểu ngữ khẩu hiệu đi trong dòng người luôn miệng hô vang:

- Đả đảo bọn địa chủ cường hào gian ác đầu sỏ !

- Đả đảo - đả đảo - đả đảo !

- Đả đảo hai tên Việt gian phản động Xèng Xình âm mưu phá hoại cống Linh !

- Đả đảo - đả đảo - đả đảo !

Những cánh tay giơ lên đều răm rắp theo những tiếng hô phẫn nộ.

Cái Hạnh nhớn nhác tìm cậu trưởng nam con dòng họ Nguyễn. Nhìn thấy mẹ nó và anh Hà anh Hiệp Hạnh long tong chạy lại gửi mẹ hai nắm cơm chú Vạn vừa đưa cho nó giữ. Tới sân đình nó đã thấy người ngồi chen đặc sân có người đứng lên các bờ tường có kẻ còn ngồi chồm hỗm trên nóc đình Đông. Hạnh chen dần lên sát kỳ đài. Kỳ đài cao ngất đỏ rực khẩu hiệu và biểu ngữ. Hạnh phải đứng lên lưng con chó đá mới nhìn thấy Nghĩa đang ngồi với bố mẹ ở hàng trên cùng dành riêng cho những người lên đấu tố. Khoảng giữa kỳ đài và dân chúng có một khoảng trống người ta đào một cái hố tròn như hố tăng - xê sâu đến ngực địa chủ Hào. Địa chủ Hào đứng dưới hố tóc bạc phơ mặt già khọm cúi gầm xuống đất. Hạnh liều chen lách tới ngồi vào chỗ Nghĩa. Nó nhìn thấy chú Vạn xách súng đi dẹp trật tự. Góc trái kỳ đài có mấy người bị trói chặt hai tay đứng chờ đến lượt mình phải nhẩy xuống hố để toà xử tội. Trong số người bị trói có cả ông Xung chú Xèng chú Xình. Như vậy là nhà ông Xung có mỗi vợ chồng chú Xeng và cô Thảo là không làm gián điệp. Mải để ý những người bị trói lúc này cái Hạnh mới nhìn thấy những người ngồi oai nghiêm trên kỳ đài cao ngất còn có cả cô Tý Hin em gái chủ tịch Đột. Ôi sao lúc này cô Hin trông đẹp thế đôi má cô cứ đỏ hồng hồng.

- Cô Hin trông oách nhỉ - Hạnh thốt lên.

- Oách đ....gì - Cậu trưởng nam buột miệng.

- Sao anh nói bậy thế ? - Hạnh sững sờ nhìn Nghĩa.

- Tao bắt quả tang cô ấy ngủ lang với tay đội trưởng cải cách sau từ đường.

- Chết ! Anh nói thế mà không sợ cô ấy bắt à ?

- Mày đi mà mách với cô ấy.

Cái Hạnh im thít. Nó liếc trộm Nghĩa và thấy gương mặt Nghĩa buồn xỉu vẻ cáu bẳn. Đầu óc Hạnh thấy lung bung chất chứa bao điều kỳ lạ. Mọi người ngồi lặng dưới nắng với vẻ mặt căng thẳng mặt đổ dồn lên kỳ đài. Phiên toà diễn ra mỗi lúc một sôi động. Hạnh giật bắn người khi nghe tiếng đập bàn chan chát lẫn tiếng hô tiếng quát của những người ngồi trên kỳ đài. Qua những lời đấu tố và lời luận tội của toà Hạnh chỉ hiểu đơn giản: Ông Xung mắc tội đi lấy lá chuối đêm trong vườn địa chủ Hào. Bác Hinh mắc tội thổi kèn lá chuối chú Xèng chú Xình mắc tội đặt mìn phá Cống Linh.

Chả biết chú Xèng và chú Xình có phá cống hay không nhưng cái tội chú ném mìn đánh cá thì nó và anh Nghĩa nhìn thấy tận mắt. Anh Nghĩa cấm nó không được hé răng nói với ai nên chuyện này chỉ nó và anh Nghĩa biết.

Đến giờ nghỉ ăn trưa mọi người tản ra tìm chỗ râm mát bỏ cơm nắm ra ăn. Hạnh đến chỗ mẹ lấy hai gói cơm nắm rồi vội đi tìm chú Vạn. Hạnh nhớn nhác tìm khắp sân đình mà vẫn không thấy bóng chú Vạn đâu. Chỗ nào Hạnh cũng thấy người túm tụm xì xào bàn tán gì đó. Người nhai cơm nắm cho con người cho con bú thỉnh thoảng lại có tiếng trẻ con khóc thét lên. Hạnh chạy vào trong đình thấy chú Vạn đang ngồi trước bàn cùng với chủ tịch Đột.

- Sáng nay anh không đấu lão Xung là anh hèn - Chủ tịch Đột nói - Có lẽ anh bị mất tinh thần đấy.

- Tôi xa quê hương từ bé biết gì đâu - Chú Vạn chống chế- Còn cái chuyện bắt được ông ấy ở vườn chuối thì tôi đã bắt ông ta lên xã rồi đấy thôi.

- Tôi biết anh còn nể nang họ tộc - Chủ tịch Đột gay gắt - Chúng ta không xử được thằng bố của hai tên phản động Xèng Xình là lỗi phần nào ở anh. Anh phải nghiêm khắc kiểm điểm việc này. Thôi được - Đột chợt hạ giọng - Tới hôm xử bắn anh phải thể hiện cho mọi người thấy mình là một tay súng dũng cảm đã từng chiến thắng Điện Biên Phủ. Tôi là bạn nối khố của anh tôi mới góp ý chân tình. Sự dè chừng của anh hôm nay tôi tin là đồng chí đội trưởng sẽ hoài nghi về lập trường giai cấp của anh có vấn đề đấy.

- Tôi tình nguyện bắn địa chủ Hào - Vạn háo hức nói.

- Không được ! Thằng Hào phải để cho tay súng của thằng Thước - Đột cười nheo cặp mắt hấp háy ghé sát vào tai Vạn - Đây là dịp ta thử thách lòng trung thành của thằng Thước với Đảng nó là thằng con nuôi cưng nhất của thằng Hào từ nhỏ anh hiểu không. Còn nhiệm vụ của anh phải bắn vào đầu hai thằng họ Nguyễn nhà anh.

- Thôi được tôi chấp nhận.

Nguyễn Vạn đứng dậy bước loạng choạng đến chỗ cái Hạnh đang đứng nép vào cột đình.

- Cháu đói rồi hả ? Chú cháu mình bỏ cơm ra ăn ở đây cũng được.

Hai chú cháu bỏ cơm nắm ngồi ăn. Cái Hạnh tròn mắt nhìn chú Vạn.

- Chú định xung phong bắn chú Xèng chú Xình sao?

- Đấy là nhiệm vụ mà cháu. Nhiệm vụ của người chiến sỹ cách mạng phải tiêu diệt tận gốc rễ bọn Quốc dân Đảng bọn phản động mang cơm no áo ấm cho toàn dân.

- Chú Vạn ơi ! - Hạnh ấp úng nhìn chú Vạn. Có phải chú và mẹ cháu giận nhau ?

- Ai bảo cháu thế?

- Cháu biết ! - Tại vì lúc nẫy cháu gặp mẹ cháu mẹ cháu chả hỏi gì chú. Mọi lần cứ gặp cháu là mẹ cháu hỏi thăm chú rối cả lên..


*


Vạn lau súng. Trong đời Vạn đã không biết bao nhiêu lần lau súng. Nước thép khẩu súng Vạn giữ vẫn đen bóng. Vạn có cảm giác là lạ. Cái khó là mũi súng của Vạn lần này lại nhằm vào đầu hai thằng con trai ông Xung mới hôm nào Vạn còn ngồi cùng mâm trong ngôi từ đường họ Nguyễn cùng véo một đĩa xôi gấc đỏ au.

Nguyễn Vạn treo súng vào cột nhà rồi lững thững ra cửa. Con mụ Hơn vợ thằng Công cắp thúng từ trong bếp lặng lẽ lướt qua mặt Vạn có trời biết nó đang nghĩ gì ? Chồng cắn lưỡi chết bố chồng sắp bị xử bắn. Chắc là cô ả cắp thúng đi chạy ăn sướng lắm bây giờ mới thấy cái nỗi khổ của ông bà nông dân.

Con dâu địa chủ có khác cứ mơn mởn. Thằng Công rõ khéo chọn vợ mắt đen lay láy thắt đáy lưng ong da đỏ hồng hồng. Thời thế không thay đổi thằng Công không cắn lưỡi tự tử cứ gọi là nó còn đẻ ra ối địa chủ con. Có tiếng trẻ la hét ngoài vườn. Vạn ngó qua bờ tường giậu ngỡ ngàng nhìn bọn trẻ. Chúng thật tinh quái bày đặt trò chơi y như toà án huyện mở phiên toà xét xử thằng cu Tốn con mụ Hơn. Chúng bê gạch chồng lên làm khán đài. Thằng Tốn bị trói hai tay ngồi bệt xuống đất chúng lấy gạch quây xung quanh thành vành móng ngựa. Ngồi trên "khán đài" có thằng Tý con bà Dĩ ngọng thằng Tường con nhà Nhương điếc con Hương con nhà Thạnh nghèo rớt mồng tơi. Khán giả tham dự là mấy đứa bé lít nhít còn để truồng mũi thò lò miệng đầy rớt dãi ngồi trố mắt nhìn thằng Tốn bị xử bắn. Hai thằng choai choai con nhà Đan nhà Hồng lấy quả xoan làm đạn giương súng cao su thi nhau nhằm vào đầu thằng Tốn bắn. Thằng cu Tốn khóc thét lên. Nguyễn Vạn chạy ra quát. Phiên toà của tụi trẻ tạm dừng. Vạn quan sát khắp vườn thấy tan hoang. Những trái đu đủ xanh bị chọc lỗ chỗ. Chúng vặt trụi những trái mít non vứt tướp xuống gốc mấy khóm chanh bị đào bật tung rễ.

- Ai cho chúng mày phá phách thế này hả ? - Vạn quát và nhìn hằm hằm bọn trẻ. Chúng đưa mắt nhìn nhau lặng thinh. Mãi lúc lâu thằng Tý mới nói:

- Dạ ! Đây là chúng cháu muốn đào tận gốc trốc tận rễbọn địa chủ đấy ạ.

- Mảnh vườn này không phải của địa chủ nữa hiểu chưa ! Tao cấm chúng mày từ nay không được phá phách ở đây.

Tối nay cái Hạnh đòi về ngủ với mẹ nó một đêm. Nguyễn Vạn thấy trống vắng lạ. Một mình nấu niêu cơm ăn xong trời đã tối Vạn thắp đèn ngồi uống chưa xong bát nước đã thấy vợ thằng Công nen nén vào nói vẻ hốt hoảng. Từ ngày Vạn về đây chưa một lần mụ ta nói với Vạn nửa lời. Mụ nhào đến quỳ xuống hai tay chới với nắm lấy tay Vạn mắt rực lên:

- Con lạy ông! Con cắn rơm cắn cỏ con lạy ông bà nông dân. Ông đi lâu ngày nên không biết rõ con. Con về làm dâu nhà này nhưng không ác với ai không bóc lột ai. Con còn nén giúp đỡ nhiều người nghèo khổ ở thôn này. Gia đình đẻ con ở làng Hồi cũng nghèo lắm. Cũng vì ông trời sinh ra con có cái sắc hơn người một tý làm anh Công anh ấy mê con. Âu cũng là cái số con nó khổ thế này đây. Bây giờ đời con chỉ còn mỗi thằng con trai thằng cu Tốn đấy. Chồng con đã chết rồi. Dù nó là con cháu địa chủ nhưng con hứa với ông bà nông dân cố gắng nuôi dạy nó thành người nghèo khổ. Vâng ! Con cố nuôi dạy nó thành người nghèo khổ hu...hu...Con chắp tay lạy ông trăm lần ngàn lần đừng ghét bỏ nó đừng để các con của ông bà nông dân đánh đập nó. Mấy ngày hôm nay thằng cu Tốn nhà con bị đánh sưng cả mặt mũi. Con nhìn thấy các ông con của ông bà nông dân đánh nó xử tội nó mà con không dám hé răng nói nửa lời. Con sợ ông bà nông dân lại bảo con chống đối lại giai cấp nghèo khổ. Con đau khổ mà không dám nói cùng ai. Con liều đến cửa ông ông ở gần bảo giúp hộ con.

Những lời cầu khẩn van xin của mụ Hơn làm Vạn bối rối. Việc để tụi trẻ không được đánh đập thằng Tốn thì Vạn đã làm được. Những trước mắt mụ Hơn Vạn không thể hứa giúp đỡ con nó. Vạn ngồi ngây không giám nhìn vào mắt mụ Hơn. Mụ không thể hiểu được ý nghĩ của Vạn. Không thấy Vạn nói gì mụ Hơn càng rối trí.

- Ông nói hứa giúp con đi. Con lạy ông - Mụ Hơn cuống cuồng nước mắt dàn dụa - Con đã nói với ông thật long bây giờ con không còn gì...chỉ còn mỗi thằng cu Tốn và... cái thân con đây. Ôi cái thân con...Cái thân con đây con cũng chả tiếc. Hay là...Hay là...

Mụ Hơn ấp úng. Trong ánh mắt tuyệt vọng của mụ Hơn bỗng vụt lên một cái nhìn rực lửa điên loạn - Vạn hoảng hốt khi những ngón tay mụ Hơn bấu chặt vào cánh tay Vạn.

- Hay là cái thân con đây ông muốn làm gì thì làm hu hu..

Tấm thân mềm rũ của mụ Hơn đổ sụp vào ngực Vạn - Vạn lấy hết sức lực đẩy mụ Hơn ra và đứng vụt dậy.

- Nhà chị ra đi ! Vạn rít lên khe khẽ - Chị ra đi. Tôi hứa !...Tôi hứa.

- Ông hứa cứu con - Chị ta hoảng hốt - Ôi con đội ơn ông. Con lạy ông - Mụ Hơn lại cúi rạp xuống chắp tay vái lia lại mấy cái rồi vội vã đứng dậy chạy vụt ra cửa.


*


Người ta dong kẻ phạm tội đi xử bắn. Cậu trưởng nam con và cái Hạnh phấp phỏng chạy theo sau. Ra tới cầu đá hai đứa trẻ lại chứng kiến cảnh náo động của làng Đông. Người ùn ùn từ khắp mọi nơi đổ dồn về cánh mả Rốt.

- Họ bắn vào đầu hả anh Nghĩa?

- Vào đầu chứ còn vào đâu.

- Thế họ có làm đám ma không?

Cái Hạnh nói câu này thì thằng Nghĩa chịu. Không biết họ có làm đám ma không ? Nghĩa ngầm phục đầu óc bé con của cái Hạnh hay nghĩ ra những điều bất ngờ chắc hôm nay chú Vạn chỉ huy đội dân quân gồm những tay súng cừ khôi ở làng Đông. Hai đứa theo chú Vạn ra tới cánh mả Rốt dân chúng đã ngồi hết vào vị trí quy định riêng cho từng làng xã. Ranh giới giữa các địa phương là những đường dây thừng căng thành từng ô thẳng tắp có biển báo vị trí từng đơn vị . Cái Hạnh bám chặt tay thằng Nghĩa khi người ta dong từng tên tội phạm trói tội phạm vào những chiếc cột chôn dựng đứng thành một hàng ngang.

- Đả đảo bọn địa chủ cường hào gian ác !

- Đả đảo ! Đả đảo.

- Đả đảo bọn Việt gian Quốc Dân Đảng !

- Đả đảo ! Đả đảo!

Những tiếng hô vang dậy và những cánh tay đồng loạt giơ lên răm rắp như hôm ở sân đình Đông.

- Em sợ lắm.

- Sợ cái gì. Nghĩa trấn an Hạnh - Mày không trông chú Xèng chú Xình bị trói vào cột kia mà chú ấy cũng không sợ. Đúng là đồ con gái nhát gan.

Cái Hạnh đưa mắt tìm chú Vạn. Người ta còn làm những thủ tục gì đó mà cái Hạnh không hiểu. Nó nhận ra chú Vạn đã nằm sẵn bên bệ bắn. Không gian chợt lắng đi. Hình như mọi người đều nín thở chờ đợi phút giây quan trọng nhất.

- Bịt mắt - Một mệnh lệnh từ đâu đó phát ra - Hạnh không hiểu có phải tiếng chú Xình bị trói chặt mà miệng vẫn hô rõ to .

- Đảng lao động Việt Nam muôn năm !

- Hồ Chủ tịch muôn năm !

Mọi người thấy sữ sờ về tiếng hô "Hồ chủ tịch muôn năm" lại phát ra từ miệng tên tội phạm.

Một loạt tiếng nổ dậy lên. Cái Hạnh thấy choáng váng tai ù đặc mắt hoa lên. Nó hoảng sợ ôm chặt lấy thằng Nghĩa không dám ngẩng lên nhìn những người bị bắn.

Cuộc đấu trường kết thúc. Hạnh chen lấn bám theo thằng Nghĩa đi về lối bờ sông.

- Cháy ! Làng Đông cháy !

Tiếng ai đó hét lên thất thanh. Dòng người đi trên bờ sông chợt nháo nhác chen lấn nhau chạy uỳnh uỵch.

Chân tay Hạnh bủn rủn mắt nhìn về làng Đông. Một cột khói bốc lên sau rặng tre loáng cái đã bùng lên thành ngọn lửa đỏ rực Nghĩa kéo cái Hạnh chạy về tới cầu đá nghe tiếng la hét:

- Ớ làng nước ơi !....Cháy ! Cháy từ đường họ Nguyễn.

Thằng Nghĩa buông tay cái Hạnh vụt đi trước. Tiếng kêu gào lẫn tiếng nổ lụp bụp đôm đốp như pháo. Bụi than cuộn lên bay khắp trời làng Đông. Chân tay cái Hạnh run bần bật nhớn nhác tìm thằng Nghĩa trong đám đông nhộn nhạo. Người thùng người xoong chảo múc nước từ dưới ao chuyển lên dội vào những đám lửa còn cháy lem lém trên các cây cột cái trên các vì kèo. Hai gian nhà của nhà Nghĩa phải dỡ tung mái tranh xuống để tranh lửa cháy tạt sang. Dập tắt lửa xong người nằm người ngổi ngả ngốn trên sân ngoài vườn ngoài ngõ bờ ao giương mắt mệt mỏi nhìn ba gian từ đường họ Nguyễn trụi lủi đen thui cả mười sáu cái cột và bốn vì kéo nham nhở còn ngún khói đứng trơ trơ giữa trời. Cũng còn may cho họ Nguyễn còn lại được gian hậu cung. Các cụ ngày xưa mà không cuốn bằng gạch thì hôm nay cụ tổ cũng bị thiêu cháy.

- Mẹ thằng nào đốt từ đường họ ?

- Làng Đông đi đấu trường hết thì còn ai vào đây nữa ngoài mấy thằng Quốc dân đảng bên nhà thờ Thượng.

- Đem hai thằng dân quân canh gách mấy thằng phản động ra mà khảo.

- Họ gác tội phạm chứ có gác từ đường cho họ nhà các ông đâu.

- Tay Dĩ hôm nay không đi đấu trường. Tôi chạy về thấy gánh phân trâu của hắn quăng ở ngay đầu ngõ kia kìa.

- Gọi thằng Dĩ lại đây xem nào.

Chú Dĩ từ đâu chạy đến đứng trước đám đông đang tụ vạ ở giữa sân.

- Tôi không đốt từ đường - Chú thanh minh - Tôi đang gánh phân trâu tới ngang đây thì thấy có lửa cháy ở góc kia kìa - Chú Dĩ chỉ tay vào góc trái từ đường - Thế là tôi vất mẹ nó đấy chạy vào thấy hai tay dân quân đang ngủ gật ngủ gà ở cửa. Tôi hét "cháy" thế là hai tay dân quân làng Hạ hoảng hốt chạy vào đưa được ông Xung chú Hinh và mấy tội phạm nữa ra ngoài chứ không thì nay cũng chết cháy hết.

Cái Hạnh tìm thấy thằng Nghĩa nằm vật ra bên khóm chuối ngoài vườn mặt đen nhềm bụi than. Cái Hạnh ngồi xuống bên thằng Nghĩa và bỗng dưng nó bật khóc hu hu. Vừa khóc nó vừa nhìn những cây chuối héo quắt lá những tàu cau vàng khè vì sức nóng của đám cháy bốc lên.

- Anh Nghĩa ơi tối nay anh đến ngủ nhà em. Nhà anh thế kia thì tối nay anh ngủ ở đâu được.


*


Thằng Nghĩa và cái Hạnh mải mê chặt những cây chuối bị chết cháy ghép thành một cái mảng để chở cỏ từ bên kia sông. Hồi này tuy vẫn ở với chú Vạn nhưng thỉnh thoảng nó vẫn đi cắt rạ giúp mẹ. Bố mẹ Nghĩa đang chặt khóm tre bị cháy để ngâm xuống ao cho khỏi mọt. Ngoài đường bỗng rộ lên những tiếng kêu la và tiếng chân chạy rình rịch.

- Đánh bỏ mẹ chúng nó đi. Quân độc ác điêu ngoa.

Bà Hinh chị Ngọ cô Tý Hin và cả chủ tịch Đột quần áo bị xé tả tới hoảng hốt chạy vụt tới nhảy lên nền từ đường cháy rồi chui tọt vào trong hậu cung đóng sập cửa lại. Một đoàn quân với nét mặt hằm hằm mang gậy đòn gánh bước tới trước mặt bố mẹ Nghĩa giọng phẫn nộ:

- Chúng mày giấu cái quân khốn kiếp ở đâu hả ?

- Bố mẹ Nghĩa đứng ngây ra không nói được câu nào.

- Nó ở trong hậu cung đấy - Chú Hinh nói. Đoàn người xô vào đập cửa hậu cung rầm rầm.

- Mở cửa ngay !

- Giết chết chúng nó đi !

- Cắt lưỡi nhét cứt vào mồm chúng nó !

- Khoan ! Tất cả hãy khoan đã - Chú Vạn tập tễnh xách súng chạy vào đứng giữa sân quát. Mọi người đứng lặng nhìn chú Vạn.

- Đây ! Súng đây - Chú Vạn ném khẩu súng xuống đống rạ giữa sân - Các người muốn trả thù cho hả giận thì hãy bắn vào Nguyễn Vạn đây này - Nguyễn Vạn giật cúc áo phanh bộ ngực đầy sẹo loang lổ nhìn mọi người.

Cái Hạnh run rẩy lao vào ôm chầm lấy chú Vạn. Chú Vạn cứ đứng trơ ra. Không ai ngờ ông Xung lại là người đầu tiên ném chiếc đòn gánh trên tay xuống sân rồi nhẩy bổ lên nền từ đường. Ông dang hai tay ôm ghì lấy cột từ đường bị cháy trụi. Mặt ông Xung trừng trừng nhìn mãi lên bầu trời xanh cao lồng lộng. Ông thét lên một tiếng kêu "trời" rồi bỗng cười khùng khục như điên dại. Trong khoé mắt của ông vẩn đỏ lên những tia máu.
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 7

Những cột kèo cháy trên nền từ đường họ Nguyễn đứng phơi sương nắng đã bảy năm nay. Cậu trưởng nam con dòng họ Nguyễn đã là một chàng trai khoẻ mạnh cường tráng. Trong cặp mắt sáng của cậu luôn ánh lên nỗi khát vọng sâu kín mà trên đời này có lẽ chỉ có mỗi mình Hạnh hiểu. Bao dữ kiện của quãng đời thơ ấu đã ngấm vào máu thịt Hạnh. Mỗi lần cậu nhìn lên nền từ đường cháy dấu tích của dòng họ Nguyễn suy sụp lòng cậu lại nhói đau. Cậu ngấm ngầm nuôi hy vọng sẽ tạo dựng lại trên nền từ đường cháy một ngôi nhà mới bằng sức lực của chính cậu. Nghĩa thổ lộ ý định của mình cho bố. Mắt ông Khiên sáng lên vỗ bốp vào vai nghĩa:

- Mày khá lắm! Xứng đáng là vị trưởng nam tương lai của dòng họ Nguyễn bố mẹ cũng đã lo tính từ lâu nhưng khổ nỗi vừa rồi lo được đám cưới cho chị Cả mày là nhẵn túi.

Nghĩa biết bố mẹ hay có tinh thương người nên đã gả chị cả cho anh Đông. Bố mẹ Đông mất sớm nên anh Đông ở với vợ chồng người chị gái nghèo kiết xác. Bố mẹ Nghĩa phải bỏ tiền ra tổ chức đám cưới cho cả họ ăn uống linh đình. "Dù có phải ăn cháo nhưng việc đạo - đời vẫn phải lo cho đầu cuối. Mình là trưởng tộc phải làm gương sang cho cả họ".

Ngôi từ đường cháy bảy năm nay vẫn chưa tìm ra nguyên nhân thủ phạm. Khi thấy bố con Nghĩa chuẩn bị rục rịch làm nhà trên nền từ đường có người độc miệng bảo: "Có khi ngày xưa ông Khiên âm mưu đốt từ đường họ để bây giờ dựng nhà riêng cho cậu con trai quý tử".

Trước khi làm nhà trên nền từ đường hai bố con Nghĩa phải đến lần lượt từng nhà trong họ để xin phép. Tất nhiên không ai nỡ phản đối vì để mãi cái khung nhà cháy cứ trơ trơ ra đấy nó giống như cái gai đâm nhói vào đầu mỗi khi nghĩ đến tổ tiên.

Ngôi nhà bố con Nghĩa dựng xong trên nền từ đường họ trông khá khang trang. Bố Nghĩa nắn nót khắc lên hai trụ tường cửa đôi câu đối bằng chữ nho: "Tiễu trừ loạn tặc thiêu đường tổ - Vạn sự bất công oán hận trường". Bố Nghĩa giải thích: phải tiêu diệt kẻ phản loạn đốt từ đường họ. Mối căm thù phải nhớ đời. Ngôi nhà mới bố dành hẳn một gian làm buồng. Bố bảo:"Buồng của thằng Nghĩa". Bố đặt mọi niềm tin vào cậu con trai sau này sẽ khôi phục lại dòng họ Nguyễn đã suy suy sụp. Nghĩa trưởng thành được như ngày nay là chịu sự răn dạy rất nghiêm ngặt của của bố. Bố Nghĩa học chữ nho từ ông đồ Thảo đỗ tú tài từ lâu mà đến bây giờ bố vẫn không quên ơn ông thầy của mình. Nhà vẫn đói ăn nhưng mồng một tết năm nào bố cũng bắt Nghĩa đi cùng để đội lễ bánh chưng và rượu đến biếu ông đồ Thảo. Mỗi lần đi tết ông đồ bố bảo Nghĩa : "Tiên học lễ hậu học văn - Con người ta muốn có chữ trước hết phải học đạo". Đối với Nghĩa bố vừa thương yêu chiều chuộng lại vừa nghiêm khắc đến nghiệt ngã. Bố mua đàn nhị sáo về cho Nghĩa tập. Thời gian đầu Nghĩa bị tra tấn bởi tối nào bố cũng mời ông Tang thầy cúng dạy Nghĩa tập đàn chanh. Tối nào ông Tang không sang bố dạy Nghĩa chơi đàn bầu dần cũng thấy ham đi chăn trâu Nghĩa cũng giắt cây sáo vào cạp quần. Ra tới bờ sông Nghĩa ngồi vắt vẻo trên lưng trâu thổi sáo và thấy cuộc đời cũng vi vu lắm. Ngày ấy bé Hạnh cứ quấn lấy Nghĩa có lẽ cũng vì Hạnh mê tiếng đàn sáo của Nghĩa. Cô bé mà mới ngày nào còn nằm lọt thỏm trong ổ lá chuối khô với Nghĩa bây giờ đã rực lên như bông hoa cúc trước cửa từ đường. Mái tóc Hạnh gióng tóc mẹ dài và đen óng. Khuôn ngực đầy lên phập phồng mỗi khi nhìn Nghĩa ánh mắt Hạnh lại rực cháy lên ngọn lửa thiêu nóng trái tim cậu trưởng nam con dòng họ Nguyễn. Từ ngày Hạnh không ở với chú Vạn nữa Nghĩaít được gần hạnh. Mỗi ngày nghĩa không thể không tìm cách để được nhìn thấy Hạnh.

Nhiều lúc nghĩa lại cứ ngỡ Hạnh là cô Ngà từ trong câu truyện "mắt tiên" mà ông nội đã kể.

Đúng là Hạnh có nhiều nét khêu gợi của tiên nữ. Không biết rồi đời Hạnh có gặp điều gì oan ức như cô ngày xưa? T ừ ngày hai dòng họ có mối thù hận chưa cặp trai gái nào yêu nhau được chọn vẹn.

Buổi tập văn nghệ ở nhà chú Vạn xong. Hạnh trộm véo vào sườn Nghĩa có ý bảo anh ở lại. Nghĩa vờ ra bờ ao rửa chân rồi quay vào nhà. Hạnh ôm ghì lấy nghĩa hai đứa cấu véo nhau trên giường chú Vạn cười rinh rích.

- Chả nhẽ chúng mình lại cứ phải vụng chộm mãi thế này mãi sao ?

Hạnh nói giọng buồn buồn và trong mắt lại có ngọn lửa đang cháy.

- Hay là lát nữa chờ chú Vạn về chúng mình xẽ nói thật với chú ? Chỉ có chú Vạn là người thông cảm và hiểu chúng mình nhất...

Buổi tối làng Đông yên tĩnh. Con mèo đen nhà mụ Hơn nhảy từ mái nhà lao vào cửa.Nó giương mắt lạ lẫm nhìn Hạnh và Nghĩa.

*
Từ sự kiện từ đường họ bị cháy chú Vạn phải để cho Hạnh về ở với Mẹ. Cả họ Nguyễn đều bất bình quan hệ "mờ ám" của chú Vạn với mẹ cái Hạnh. Người ta bảo các cụ Tổ nổi giận vì cả họ đã để cho Nguyễn Vạn vi phạm lời nguyền của cụ Tổ. Nguyễn Vạn không duy tâm người chiến sỹ cách mạng không được tin vào thầnh thánh ma quỷ. Chẳng có thần thánh ma quỷ nào phạt được Vạn. Vạn không sợ thần thánh mà chỉ sợ làm sai lời Đảng dạy. Cả xã này không có Nguyễn Vạn thì đừng hòng có ai dám xung phong đứng lên phá nổi ngôi đình Đông để làm trụ sở uỷ ban xã. Đấy ! Bây giờ ngôi nhà uỷ ban cứ sáng rực lên trên nền đình Đông cũng chẳng ai chết vì chuyện phá đình. Đến như ngôi miếu ở đầu làng linh thiêng có tiếng ai đi qua cũng không dám nói tục. Vậy mà hôm phá miếu Vạn còn đến sớm đái cả lên bệ thờ mà cũng chẳng sao hết. Đã bảo là Vạn không tin vào thần thánh ma quỷ. Điều đáng sợ nhất với Vạn là để mất lòng tin với dân với Đảng. Từ một việc nhỏ Vạn cũng phải cân nhắc xem có phải đây là ý dân ý Đảng. Lâu nay Vạn xét lại lòng mình và thấy rằng Vạn đã yêu thương chị Nhân. Đấy là do những giây phút yếu hèn không kìm nén được. Lý trí không cho phép Vạn làm điều ấy. Điều ấy là lỗi lầm đáng tiếc không xứng đáng với người chiến sĩ cách mạng không xứng đáng với lòng ngưỡng mộ của dân làng họ mạc. Thời trai trẻ của Vạn đã qua. Vạn sống với niềm kiêu hãnh Vạn đã có.

Mối nghi ngờ về sự quan hệ của Vạn và chị Nhân đã dịu đi giờ lại đến chuyện con Hạnh và thằng Nghĩa. Nỗi khổ là xưa nay ngôi nhà của Vạn ở lại là nơi hai đứa cứ quấn quýt với nhau. Thực lòng Vạn yêu thương cả hai đứa nhưng không nghĩ rằng chúng lại có thể yêu nhau. Mấy năm trước Vạn đã kể cho hai đứa nghe về câu chuyện hận thù của hai dòng họ. Chúng cứ trố mắt nhìn nhau. Bây giờ Vạn gợi lại chuyện ấy chúng chỉ nháy nhau bịt miệng cười rinh rích ngay trước mũi Vạn.

Sáng nay trước lúc đi họp xã. Vạn thấy con Hạnh đến mượn nhà để tập văn nghệ. Vạn đưa chìa khoá cho nó và dặn khi nào về tạt qua uỷ ban đưa cho chú. Bây giờ đã là chín giờ tối mà vẫn không thấy con Hạnh đến. Có lẽ chúng nó tập cả tối. Tan họp Vạn thập thễnh bước về. Nhà mụ Hơn đã tắt đèn đi ngủ. Bước tới cửa Vạn chợt nghe tiếng con Hạnh và tiếng thằng Nghĩa cười nói trong nhà. Vạn đứng sững lại - Thì ra chúng nó tập văn nghệ là thế này đây. Hỏng ! Con bé hồi này láu cá đến thế là cùng. Mọi tội vạ lại đổ lên đầu mình mất thôi. Vạn thấy hơi nóng mặt đẩy cửa bước vào. Lại một bất ngờ nữa: Con Hạnh đang nằm với thằng Nghĩa trên giường vội vàng choàng dậy. Cả hai đứa không hề ngượng mà lại còn tủm tỉm cười mừng rỡ nữa chứ.

- Chúng mày làm trò gì thế hả?

- Dạ! Chúng cháu chỉ đùa nhau một tý - Con Hạnh vừa cười vừa nói.

- Từ nay tao cấm chúng mày không được đùa cái kiểu chết người như vậy.

- Làm sao mà chết được người ạ? - Con Hạnh che miệng cười như thể trêu tức chú Vạn.

- Không chết người nhưng cái trò trai gái như thế này rồi có ngày ễnh cái bụng ra. Chúng mày nên nhớ là mọi chuyện rồi lại đổ lên đầu tao. Cả làng này lại bảo tao là người dắt chúng mày vào con đường tội lỗi.

- Nhưng mà chúng cháu có làm điều gì tội lỗi đâu ạ?

- Hạnh! Đừng giấu chú Vạn làm gì nữa - Nghĩa chạy tới nắm lấy tay chú Vạn - Cháu và Hạnh yêu nhau chú ạ. Chúng cháu không thể sống thiếu nhau. Cháu...cháu thấy chỉ có chú... Vâng! Chỉ có mình chú là hiểu chúng cháu và chỉ có chú mới nói được với bố mẹ cháu và mẹ Hạnh.

Chú Vạn đứng lặng nhìn hai đứa. Chú không ngờ sự thể lại dẫn tới mức độ trầm trọng. Tuổi trẻ chúng nó bây giờ nói tới chuyện yêu đương cứ như không. Hồi chú bằng tuổi chúng nó đã biết quái gì chuyện trai gái. Hai đứa mà thế này thì bằng giết chú. Cả cái làng này sẽ bảo chú không lấy được mẹ cái Hạnh bây giờ lại dẫn mối cái Hạnh cho thằng Nghĩa. Hạnh thấy chú Vạn im lặng liền nhào tới nắm lấy tay chú :

- Chú là người duy nhất để chúng cháu trông cậy. Chú hãy giúp chúng cháu.

- Cút đi! Cút xéo khỏi đây ngay - Chú Vạn rít lên mặt hằm hằm nhìn hai đứa.

Hạnh và Nghĩa ngỡ ngàng nhìn chú Vạn một lúc rồi dắt nhau bước ra cửa.

Nguyễn Vạn chợt bừng tỉnh ra điều gì đó. Xưa nay chưa bao giờ Vạn đối xử tàn ác với chúng nó. Vạn lập cập bước ra cửa.

- Hạnh - Chú gọi với - Cả thằng Nghĩa nữa vào đây chú bảo.

Hai đứa lại thản nhiên vào đứng trước mặt chú Vạn.

- Chú hơi nóng - Vạn nói - Chú có lỗi với hai cháu. Chú đã để hai cháu đi quá xa. Bây giờ chú nói thế này. Cái việc yêu đương của hai cháu trước sau gì cũng sẽ đổ vỡ mất thôi. Chú van các cháu hãy tĩnh trí lại. Các cháu không thấy đã có bao nhiêu chuyện rắc rối xảy ra. Điều này thì thằng Nghĩa phải hiểu cho rõ hơn. Cháu đang khôi phục lại dòng họ Nguyễn chả lẽ bây giờ cháu lại tự tay thiêu đốt nó một lần nữa sao. Hạnh ơi cháu không hiểu đâu - Vạn run run đưa tay nắm lấy bàn tay con Hạnh - Chú đây cũng có thời yêu mẹ cháu. Nếu như chú mà không vững vàng giữ mình thì bây giờ cũng đã mất mát hết cả.

- Chú hèn lắm! - Hạnh nói - Chú là người không có tim.

Lại một lần nữa Nguyễn Vạn ngớ ra đứng sững nhìn con Hạnh kéo tay thằng Nghĩa bước ra cửa Nguyễn Vạn thấy ngực đầy lên tưng tức. Trời oi nồng Vạn muốn ra ao tắm cái cho mát rồi phải sang nhà thằng Nghĩa bảo với bố mẹ nó về cái sự kiện tầy trời vừa rồi. Ra tới cầu ao Vạn sững lại. Dưới cầu ao lát gạch vợ thằng Công đang bì bõm phơi tấm lưng trần trắng lốp dưới trăng. Nguyễn Vạn định quay ngoắt lại đã nghe tiếng mụ Hơn gọi. Giọng mụ cứ ngân lên ngọt xớt:

- Bác Vạn ơi Bác cũng đi tắm đấy à? Em xong rồi đây. Chà! mát quá đi mất - Mụ Hơn vừa nói vừa đứng dậy kéo tấm áo ướt che ngực tong tong chạy lên lướt qua mặt Vạn - Tý nữa bác tắm xong vào em bảo bác cái này.

Nguyễn Vạn bước vội xuống cầu ao - Mụ Hơn định nói chuyện gì nữa ? Lại dửng mỡ. Có khi mụ Hơn lại tưởng mình đứng rình trộm mụ tắm. Vạn bước về đến sân đã thấy cửa nhà mụ Hơn mở toang. Nguyễn Vạn định sang ngay nhà ông Khiên thì mụ Hơn đã ngấp ngó ngoài cửa gọi:

- Bác Vạn ơi ! Vào đây em bảo cái này đã.

Mụ Hơn vừa thay chiếc áo phin trắng cắt kiểu mặc ngủ hở cả nách. Mụ đon đả rót nước mời Vạn.

- Bác uống đi. Mang tiếng liền cửa liền hè mà chẳng mấy khi nói chuyện được với bác.

- Tôi bận.

- Em biết rồi lâu nay bác cứ bận mải đâu đâu. Em vẫn thường nói với cháu nó về bác. Bác tốt quá. Thằng cháu nhà em không có bác giúp thì...

- Chuyện xưa! Nhắc lại làm gì.

- Ấy bác cứ làm như em là kẻ vô ơn - Mụ Hơn cười liếc mắt nhìn Vạn rồi cúi xuống vờ e thẹn mân mê chén nước.

- Lâu nay em cứ nghĩ mãi không hiểu sao bác không chịu lấy vợ.

- Tôi già rồi lại què quặt thế này ai người ta lấy.

- Già ! Hí hí...Bàc mà già! - Mụ Hơn che miệng cười. Vạn nghĩ là mụ Hơn cười mỉa mình cái chuyện nhìn trộm mụ ta tắm.

- Cái nhà chị này hay nhỉ - Vạn gắt - Tôi lấy vợ hay không thì liên quan gì đến nhà chị. Chị cứ tự nhìn mình ấy. Sao chị không đi kiếm thằng nào để mà hú hý cho sướng.

- Bác Vạn này! Em cũng định nói với bác cái chuyện ấy đấy - Mụ Hơn hạ giọng - Hồi nọ em cứ ngỡ bác với mẹ cái Hạnh hoá ra không phải. Em thấy bác làm sao ấy. Em hỏi thật bác điều này... Bác thấy em thế nào ? Giá mà bác ưng thuận em...Chúng ta sẽ ở chung ngôi nhà bác đang ở. Chỗ này ta làm bếp. Thằng Tốn nhà em nó được nhờ vả bác. Chính cái giường bác đang nằm em thấy nó vẫn gần gũi với em. Em cũng đã từng...

- Cái nhà chị này rõ là là... hay nhỉ.

Nguyễn Vạn hoảng hốt đứng vụt dậy lập cập bước ra cửa Vạn bước vội trên đường làng thấy bóng mình cứ nhảy nhót dưới trăng. Đường làng Đông vắng tanh. Cái con mụ Hơn đến là dơ. Dơ không chịu được. Trông hai con mắt nó cứ rừng rực. Không biết nó kính phục mình thật hay chỉ tí tởn để nỡm mình ? Nó còn dám nhắc cả đến chuyện cái giường mà ngày xưa nó đã từng chềnh ễnh lên với chồng nó. Cũng chỉ tại ngày xưa mình hứa giúp bênh vực con nó nên bây giờ nó mới nhờn vậy...Trăng đã lên cao bóng cây quéo cứ lừng lững giữa trời đêm lồng lộng. Ngôi nhà uỷ ban sáng rực lên màu vôi trắng. Bước lên cầu đá Vạn thấy bóng mình nghiêng nghiêng một nửa trên cầu một nửa gãy gập in trên mặt sông.

Có tiếng nước lội bì bõm Vạn chợt nhận ra một bóng người chấp chới từ mép sông đi lên như bóng ma. A! Lại lão Xung. Lão để truồng vận mỗi manh áo cũn cỡn tay khuơ khuơ như người tập võ. Lúc này Vạn mới nhận ra lão Xung còn cầm một chiếc gậy. Vừa đi lão vừa vung gậy hát nghêu ngao bài đèn cù "Khen ai khéo kết cái đèn cù - Ngựa chó í a ngựa chó - Tít mù nó lại vòng quanh - Bao giờ...Bao giờ ông bó í a chiếu manh...".

Người làng Đông đã nghe nhàm tai cái bài "Đèn cù" của lão Xung. Bạ đâu lão cũng hát. Hễ gặp người lão càng hát to hơn. Lúc này hát chán lão lại chống gậy xuống đất ngửa mặt lên nhìn trăng cười hềnh hệch. Tiếng cười của lão Xung vang lên trong đêm vắng nghe rờn rợn. Lão điên điên khùng khùng từ cái hôm từ đường họ Nguyễn bị cháy và cũng đúng vào ngày thằng Xèng thằng Xình bị xử bắn. Lúc đầu người ta bảo lão già vờ điên để khỏi phải bị cùm chân. Sau thấy lão điên thật người ta bảo lão xót thương hai thằng con trai bị bắn. Người làng Đông vẫn còn nhớ ngày thằng Xình còn bé bị ông Xung bó chiếu cắp đi doạ chôn sống vì tội thằng Xình mải chơi bỏ trâu ăn lúa. Người ta bảo lão ác với con cái và nóng như lửa vậy mà cũng yếu đuối. Lão Xung lóc cóc bước tới đầu cầu gặp Vạn lão đứng sững lại trừng mắt nhìn.

- Ông Xung! - Vạn quát - Ông về ngay. Không tôi bảo dân quân bắt nhốt bây giờ.

- Bắt b...tao đây. Mày là thằng nào? A thằng Nguyễn Vạn hả. Mày đã thuộc lời nguyền cụ tổ chưa hả. Tao sẽ dạy cho mày thuộc. Ha ha lão Xung cười cất giọng rè rè - Tà rình...Tà rình...Nước sông Đình í a ngàn năm không cạn - Cầu Đá Bạc í a vạn kiếp trơ trơ.. - Lão Xung lại ngêu ngao.

Điên!

Vạn lẩm bẩm bỏ đi và bỗng thấy hoang mang. Có lẽ họ Nguyễn bị động mả tổ thật.


*

Hai đứa đi bên nhau dọc bờ sông. Đã lâu lắm từ cái lần Hạnh đòi Nghĩa dẫn đi xem cống Linh nay hai đứa mới lại đi với nhau trên đoạn sông này. Vẫn là một ông trăng trên trời và một ông trăng dưới nước trôi theo bước chân hai đứa. Chỉ riêng có cuộc sống là thay đổi biến động. Ngày xưa mọi sự với Hạnh đều bí ẩn. Giờ đây Hạnh đã hiểu được mọi cội nguồn của cuộc sống con người. Hạnh tin vào tình yêu trong sáng của Hạnh đối với Nghĩa.

- Thì ra chú Vạn cũng đã yêu mẹ Hạnh.

- Em biết. Một mối tình bị vùi dập.

- Chúng mình bây giờ là người đầu tiên dám đương đầu với dư luận.

- Liệu anh có đủ can đảm để vượt qua không?

- Anh chỉ lo cho em.

- Còn em lại chỉ lo cho anh.

- Người ta bảo khi yêu mọi điều đều tốt đẹp. Anh mơ ước điều thật giản đơn là được sống hạnh phúc với em trong căn buồng bố mẹ đã dành cho anh trên nền từ đường họ. Hạnh biết không? Chuyện này mà thực hiện được nó có ý nghĩa rất lớn lao cho cuộc đời của anh. Anh sẽ trị vì dòng họ Nguyễn. Anh sẽ tuyên bố với họ tộc xoá bỏ lời nguyền độc của cụ tổ. Hai dòng họ sẽ không còn hận thù. Trai gái hai họ sẽ được tự do yêu nhau. Làm đám cưới xong anh sẽ đẵn khóm tre ngoài vườn đan một cái thuyền. Chúng mình sẽ chèo thuyền chui qua cống Lĩnh ra sông cái vớt bèo tây về ủ phân nuôi lợn...

- Trăng sáng thật là đẹp. Kìa anh Nghĩa! Anh cứ nhìn rặng cau trước cửa từ đường kia cao nhất làng đấy.

- Các cụ bảo đất từ đường là đất thánh. Trồng cây gì cũng tốt.

Hai đứa về tới đầu làng đã nghe tiếng ông Xung nghêu ngao hát bài "Lời nguyền cụ tổ".

- Chạy đi anh! Em sợ ông Xung lắm.

- Sợ gì. Ông ấy điên thế thôi nhưng không đánh ai đâu.

Bước vào ngõ nhà Nghĩa Hạnh bỗng thấy tim đập mạnh mặt nóng bừng.

- Em cứ để mặc anh lo mọi chuyện.

Trời nóng nên bố mẹ Nghĩa vẫn còn trải chiếu ngồi giữa sân. Nhìn thấy có Hạnh về cùng ông bà Khiên hơi ngỡ ngàng.

- Chúng mày đi đâu về mà khuya thế hả?

Bà Khiên hỏi mắt len lén nhìn chồng. Ông Khiên tay về thuốc lào lặng thinh.

- Chúng con có chuyện muốn thưa với bố mẹ.

- Lại ba cái chuyện văn nghệ chứ gì? - Ông Khiên nói - Khi nào duyệt thử cứ gọi tao một câu là tao đến liền.

- Bố ! Không phải chuyện văn nghệ đâu.

- Chuyện gì ?

- Dạ ! Chuyện quan trọng. Con thưa với bố mẹ con và Hạnh tìm hiểu nhau...

Bà Khiên mở mắt thao láo nhìn con trai rồi nhìn Hạnh. Ông Khiên đang kéo dở hơi thuốc lào bỗng ho sặc sụa. Ông vứt chiếc xe điếu xuống nhìn Nghĩa như thể ông không tin là kẻ vừa nói đó lại chính là thằng Nghĩa con trai ông.

- Mày không đùa đấy chứ?

- Dạ ! Ai lại dám đùa ạ. Chúng con yêu thương nhau từ lâu rồi.

- Dẹp. Chúng mày hãy dẹp ngay cái chuyện nhăng nhít ấy đi.

Ông Khiên ngửa mặt nhìn trời như thể ông đang cầu nguyện điều gì đó.

- Chớ có dại con ạ - Bà Khiên phụ hoạ - Cả con Hạnh nữa cứ về hỏi mẹ cháu thì biết. Hai bác đây không ghét bỏ gì cháu. Đất họ Nguyễn không phải nơi để cháu xây dựng hạnh phúc. Cháu không thấy đã có bao nhiêu tai hoạ xẩy ra.

- Mẹ không nên nói thế. Tai hoạ là do con người gây ra chứ không phải do đất. Chả lẽ con và Hạnh thương yêu nhau lại là chuyện xấu sao? - Nghĩa nói mắt nhìn bố mẹ vẻ khổ hạnh.

- Thưa hai bác! Hạnh ngập ngừng mặt cúi xuống không giám nhìn thẳng vào mặt ông bà Khiên - Cháu tin cả hai bác cũng không ghét bỏ cháu. Ngôi từ đường này xưa bị cháy ông Xung bị điên chú Xèng chú Xình bị bắn lại đổ lỗi tại mẹ cháu và chú Vạn thương yêu nhau sao? Hôm nay cháu muốn nói với hai bác điều mà cháu nghĩ từ lâu. Cháu thương anh Nghĩa. Hai bác có thương cháu hay không thì đấy là quyền ở hai bác. Cháu xin phép hai bác cháu về.

Hạnh bước nhanh ra ngõ.

- Hạnh! Đứng lại bác nói đã - Ông Khiên gọi giật giọng bối rối - Bác cũng linh cảm từ lâu là cháu thương yêu thằng Nghĩa nhà bác. Nhưng cháu phải hiểu rằng từ đời các cụ Tổ đã gây nên mối thù hận thì đời con cháu phải chịu. Cháu phải nên biết rằng cả gia đình nhà bác đang ở trên đất từ đường họ. Ôi cháu không thể tưởng tượng nổi đâu. Cả cái họ Nguyễn nhà bác họ sẽ bảo là ông trưởng tộc rước kẻ thù về ở đất từ đường. Chuyện này nó kinh khủng cũng giống như cái chuyện rước voi về giày mả tổ vậy.

- Kìa bố! Nghĩa thốt lên chúng con sẽ xin đất làm nhà ra nơi khác.

- Mày quên bổn phận của mày sau này cũng là trưởng tộc sao? Làm sao mày có thể bỏ đất tổ này đi được. Hạnh ơi bác van cháu bác lạy cháu hãy buông tha nó ra. Ôi cái gia đình này sẽ tan nát mất thôi. Bà Khiên bỗng ôm lấy Nghĩa tu lên khóc. Hạnh hoảng sợ bỏ chạy về nhà nằm vật ra giường khóc tấm tức.

- Mày làm sao vậy Hạnh? - Tiếng mẹ khẽ thì thầm bên tai Hạnh. Hạnh quay sang ôm choàng lấy mẹ.

- Ôi sao con khổ thế này? Mẹ !...
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 8

Như thể trêu tức hai họ Nguyễn và họ Vũ chi đoàn thanh niên cố tình tổ chức đám cười Nghĩa và Hạnh tại nhà kho hợp tác thật long trọng nổi đình nổi đám. Từ sáng sớm tụi trẻ đã lo trang trí phòng cưới lộng lẫy như thể sân khấu diễn kịch. Chúng lấy phông màn của đội văn nghệ và mang trống ra khua ầm ĩ cả làng. Chi đoàn vận động quyên góp tiền mua bánh kẹo thuốc lá chu tất. Làng Đông được dịp bàn tán xôn xao. Người trách lớp trẻ hồi này hỏng. Người bảo sao ông Khiên không vác đòn gánh nện bỏ mẹ chúng nó đi. Cũng tại cái nhà chị Nhân hồi nọ đầu têu cũng đã định xí xớn với tay "Vạn Điện Biên" nên bây giờ con Hạnh mới thế...

Đúng bảy giờ tối một tràng pháo nổ dậy lên. Đèn mạng sáng xanh cả góc trời làng Đông. Thành phần dự đám cưới là toàn bộ thanh niên nam nữ trong chi đoàn và tụi trẻ con trong xóm. Bậc cha mẹ cô dì chú bác sợ mang tiếng không ai dám đến. Lần đầu tiên làng Đông có đám cưới kỳ lạ. Các giọng hát của đội văn nghệ được dịp thử tài. Giữa tiếng hát tiếng cưới của các bạn Nghĩa và Hạnh phải cố giấu nỗi buồn. Đám cưới đang lúc sôi động thì ông Xung chống gậy đến.

- Chúng mày làm mít tinh đấy à?

- Vâng ạ!

Dâu là cô gái vui nhộn nhất chi đoàn chạy tới kéo lão Xung ngồi xuống ghế.

- Mít tinh mà sao không thấy hô khẩu hiệu? - Ông Xung hỏi. Tụi trẻ được dịp cười nổ ruột.

Nghĩa vội chạy lại chỗ ông Xung. Giọng Nghĩa xúc động:

- Ông ơi ! Ông ăn với chúng cháu cái bánh. Không phải mít tinh đâu ông ạ. Đây là đám cưới cháu đấy.

- Đám cưới mày? - Ông Xung hỏi - Đám cưới sao không có đánh chén xôi thịt rượu chè gì?

- Cháu tổ chức theo nếp sống mới ông ạ. Chỉ có bánh kẹo và thuốc lá.

- Thế thì đét to! Thằng Xình thằng Xèng nhà tao mà còn sống a tao sẽ làm đám cưới to nhất làng này.

Tụi trẻ quây lấy ông Xung cười ngất. Cả phòng cười náo động. Mấy bà hàng xóm ngỡ có chuyện gì xảy ra liền réo gọi con ơi ới.

Đám cưới tan làng Đông chợt lặng đi. Cô dâu chú rể lại dắt nhau ra bờ sông. Một tay Nghĩa vẫn cắp cái phông xanh của đội văn nghệ một tay nắm lấy bàn tay Hạnh. Tiếng pháo lẫn tiếng cười của bạn bè còn âm vang bên tai Hạnh và Nghĩa. Ra đến bến không chồng là hai đứa quên hết mọi lo phiền. Cũng chẳng còn nơi nào ngoài cái bến nước này. Cả thế giới không có cặp vợ chồng nào lại có đêm tân hôn như Hạnh và Nghĩa. Trời đầy sao Đêm se lạnh.

- Ta sẽ đi mãi thế này đến hết đêm - Nghĩa bóp mạnh tay Hạnh.

- Cũng may trời không mưa.

- Anh sợ em cảm lạnh.

- Buồn cười thật. Tới lúc này mà em vẫn chưa tin chúng mình đã là vợ chồng.

- Chúng mình chả vừa làm đám cưới rùm beng nhất làng đấy đấy thôi.

Nghĩa kéo Hạnh ngồi xuống vạt cỏ giữa khúc quanh của dòng sông có một chiếc cống nhỏ dẫn vào con mương trong đồng. Nghĩa trải tấm phông xanh xuống làm chiếu.

- Em thấy chúng mình chọn chỗ này có đẹp không ? Đây là trung tâm. Từ đây ta thấy rõ cả cống Lĩnh cả làng Đông. Và dòng sông kia giống như hai cánh tay đang ôm lấy hai đứa chúng mình.

Nghĩa ôm ghì lấy Hạnh hai đứa nằm ra tấm phông xanh. Những ngôi sao trên trời bỗng sáng rực lên.

- Chả lẽ tới giờ phút này mà chúng mình vẫn chưa thành vợ chồng sao? - Nghĩa run run tìm cúc áo Hạnh. Hạnh nắm lấy tay Nghĩa đặt lên khuôn ngực đang phập phồng ấm nóng của mình và thấy cuộc đời vẫn đẹp hơn bao giờ hết.

Trời đằng đông đã ửng hồng. Hai đứa bịn rịn chia tay nhau. Hạnh men theo bờ ao về chỉ sợ có ai đó nhìn thấy. Hạnh khẽ đẩy cửa rón rén vào giường mẹ. Nước mắt cứ ứa ra Hạnh ôm ghì lấy mẹ. Qua một đêm hạnh phúc lúc này Hạnh mới thấy thương mẹ. Bằng linh cảm của phụ nữ chị Nhân thấy rõ con gái chị đang xúc động. Nhưng chị không thể biết nó đang sung sướng hay đau khổ. Chị đã khuyên can Hạnh nhưng bất lực. Rõ ràng tình yêu của nó với thằng Nghĩa mạnh mẽ hơn chị với chú Vạn nhiều. Tối qua chị đã làm mâm cơm cúng bố nó. Dù sao hôm nay cũng là ngày nó lấy chồng. Chị tin là chúng nó sẽ dẫn nhau về. Khi nghe tiếng pháo dậy lên ngoài kho chị muốn nhào ra chỗ con nhưng lại không dám. Chị về giường nằm thao thức chờ hai đứa về. Chị chờ mãi chờ mãi...

- Đêm qua con ngủ ở đằng ấy à?

- Không ! Chúng con đi ngắm cảnh ngoài bến Tình. Tuần trăng mật mà mẹ.

Chị Nhân lạnh cả người và thấy đau nhói trong tim.

- Chả lẽ chúng mày cứ lang thang mãi như thế sao?

- Ôi ! Mẹ chẳng hiểu gì cả. Chúng con đã tính đâu vào đấy. Con tính cho mẹ nghe nhé! Chúng con có quyết làm đám cưới thì mới thành vợ chồng. Có thành vợ chồng thì mới có cớ để xin đất. Có đất là chi đoàn thanh niên sẽ giúp đỡ chúng con dựng một gian nhà nhỏ. Chỉ cần trát vách cũng được. Mẹ thấy không túp lều lý tưởng đấy mẹ ạ. Sau này chúng con ăn nên làm ra sẽ xây nhà to.

- Chỉ khổ thằng nghĩa bố mẹ có nhà cao cửa rộng mà không được ở. Chiều qua chúng mày ăn uống ở đâu?

- Chúng con chẳng còn bụng dạ nào mà ăn uống.

- Để mẹ đi dọn cơm cho mà ăn. Chỉ hâm nóng thức ăn một tý là xong ngay.

- Mẹ ! Để sáng hẳn nấu cơm cả nhà ăn một thể. Mẹ cứ nằm với con tý đã nào. Ôi ! Giá mà hồi nọ mẹ với chú Vạn cũng thành... thì có phải hay không.

- Ơ ! Cái con này hay nhỉ.

- Con nói thật đấy! Mãi tới bây giờ chú Vạn không lấy vợ là tại mẹ đấy.

- Sao lại tại tao? Tao đâu có quyền cấm đoán người ta.

- Ai chả biết thế - Hạnh ghì mẹ vào lòng đưa tay khẽ vuốt những sợi tóc của mẹ - Mẹ vẫn còn đẹp lắm. Mẹ ơi! Mãi tới bây giờ con mới thấy là từ yêu thương dẫn đến thành vợ chồng chỉ cách nhau tí tẹo. Nó giống như người vượt rào ấy mẹ à. Chỉ cần nhảy đại qua một lần lần sau chẳng còn biết sợ là gì. Hí hí...Giá mà mẹ với chú Vạn cũng chứ nhảy đại.

- Con bé này rõ là là... Hôm nay mày cứ như con điên. Có bỏ tay ra để tao đi nấu cơm.

Nằm lại một mình Hạnh thấy lâng lâng. Giây phút đê mê khoái cảm trong vòng tay Nghĩa vẫn còn sống động trên dạ thịt nóng bừng của Hạnh. Lần đầu tiên trong đời Hạnh đã phơi ra trước mắt Nghĩa cái thân thể con gái của mình. Bây giờ nghĩ lại Hạnh thấy nó buồn cười. Cỏ cây và những ông sao trên trời cũng phải ngỡ nàng khi thấy hai đứa cứ lùng tùng rúc rích trong tấm phông xanh. Đất trời cũng phải cảm thông cho mối tình của Hạnh và Nghĩa. Hạnh cố nhắm mắt nhìn sâu vào bóng tối trong buồng mẹ tai Hạnh vẫn nghe rõ có tiếng gió và tiếng sóng ràn rạt ngoài Bến không chồng. Ngoài sân tiếng chân mẹ bước nhẹ từ bể nước vào bếp rồi lại từ bếp ra bể nước. Dưới bếp bỗng bùng lên ánh lửa hắt sáng qua ô cửa sổ lấp loá. Hạnh vừa chợp mắt đã cảm thấy như Nghĩa đang nằm bên cạnh mình. Những ngón tay anh cứ cù vào cổ Hạnh nhồn nhột.

Hạnh chợt bừng tỉnh và thấy trời đã sáng. Hạnh lao ra sân. Ông mặt trời đỏ ối lấp ló phía trời đông. Hạnh chạy ra mở cửa chuồng gà. Đàn gà nhào ra sân vỗ cánh chạy lăng xăng. Một chú gà trống tót lên bờ giậu cất tiếng gáy vang. Anh Hiệp đang lúi húi sửa cày bên gốc mít nháy mắt với Hạnh.

- Tan đám cưới mẹ giục tao đi tìm chúng mày. Tao chẳng hiểu chúng mày biến đi đằng nào.

- Anh tìm chúng em thật sao?

- Mày vào nhà mà hỏi mẹ. Cả đêm qua mẹ ngóng chúng mày về.

Hạnh nhào vào bếp ôm lấy cổ mẹ cười rúc rích.

- Mẹ thật tuyệt vời. Mẹ không giận chúng con chứ?

- Đi lấy chồng rồi mà như trẻ con.

Gương mặt của cả hai mẹ con đều sáng lên dưới ánh lửa bếp. Chị Nhân nói con thế nhưng chị hiểu rất rõ con gái. Nó cũng giống y như chị ngày xưa. Con gái đứa nào chả thế ra ngoài nom oách lắm nhưng về nhà vẫn thích nhõng nhẽo làm nũng mẹ.

- Tối qua mẹ đợi chúng con thật à?

Mẹ im lặng. Hạnh nghĩ là mẹ buồn lắm. Con gái đi lấy chồng mà mẹ không được nhận lễ ăn hỏi lễ cưới của nhà trai. Mẹ không được têm trầu bổ cau mời họ hàng xóm làng. Bố mẹ Nghĩa đâu muốn thế. Nhưng hoàn cảnh nghiệt ngã tạo nên thế. Hạnh buồn rầu ngồi lặng trước mâm cơm có đĩa thịt gà đầy ú. Hai giọt nước mắt chảy ra nóng hổi trên má.

- Tối qua tao tưởng chúng mày về nên làm mâm cơm cúng bố mày - Chị Nhân khẽ thở dài - Con sang bên ấy bảo nó sang ăn cơm.

- Ôi ! Mẹ chu đáo với con quá!

Hạnh đưa tay gạt nước mắt. Giá mà Nghĩa đến ăn cơm với mẹ thì hạnh phúc biết nhường nào. Nhưng giờ này Hạnh không dám lại đằng ấy.

- Thôi mẹ ạ. Để khi nào chúng con có nhà riêng. Chúng con sẽ làm bữa cỗ thật to...

Bữa cơm dọn ra ba mẹ con Hạnh ngồi ăn. Mẹ gắp vào bát Hạnh miếng thịt gà rõ to.

- Thằng Nghĩa nó không sang mày phải ăn bù - Mẹ cười nhìn hai anh em Hạnh - Anh Hà mày hôm qua gửi thư về đấy.

- Thế hả mẹ. Mẹ đưa con xem nào - Hạnh reo lên.

- Ăn xong đi đã - Anh Hiệp nói - Để trên bàn ấy. Hạnh đứng dậy vồ lấy thư đọc.

"Hoà Bình ngày 4-9.

Mẹ kính mến!

Các em yêu quý!

Đầu thư con báo tin vui cho mẹ và các em biết con được cấp trên cử đi học lớp sĩ quan. Cả trung đội có bốn mươi người mà chỉ được chọn có hai người đi học. Đó là thằng Mạnh người Nam Định có văn hoá lớp mười và con là con liệt sĩ con nghe nói học xong sẽ được đi xa...

Từ ngày con đi không ngày nào con không nghĩ đến mẹ và các em. Mẹ cho con gửi lời thăm chú Vạn và Hồng... Mẹ bảo Hồng là con không biên thư riêng...".

- Anh Hà thâm gớm nhỉ - Hạnh cười tươi - Thế mà hồi ở nhà đố có hé răng. Đây là anh Hà anh ấy giới thiệu khéo con dâu tương lai với mẹ đấy. Thảo nào tối hôm qua chị Hồng cứ quấn lấy con hỏi thăm về anh Hà.

- Con trai mà viết thư yếu đuối như con gái. Anh Hiệp nói. Hạnh nhìn anh Hiệp:

- Còn anh đấy ở nhà thì nói mạnh vậy đi xa lại chả khóc hu hu.

- Đừng hòng.

- Thôi đừng có cãi nhau nữa. Ăn mau không sắp kẻng rồi đấy.

- Nay con vẫn đi tát nước với mẹ chứ?

- Hôm nay cho mày nghỉ - Anh Hiệp nói - Tao đi tát nước với mẹ. Mày ở nhà bảo thằng Nghĩa cứ làm đơn hai đứa kéo nhau lên xã mà xin đất. Có đất tao bảo bạn bè chúng nó mỗi đưa một tay là chúng mày có nhà riêng ở.

- Cái Dâu nó nói cũng giống như anh nói - Hạnh tủm tỉm cười nheo mắt nhìn anh Hiệp - Anh Hiệp ơi! Anh thấy cái Dâu thế nào?

- Con gái mà vô duyên chưa nói đã cười.

- Sao anh kén thế. Cười là xấu sao? Anh mà lấy được cái Dâu cứ gọi là...

- Mày định kéo tao vào hùa tấn công họ Nguyễn?

- Thôi mẹ xin các con. Mẹ cấm con Hạnh không được nói đến chuyện đó. Con không thấy riêng chuyện của con cũng đã ầm xã ầm làng lên rồi sao? Hiệp ơi tao khuyên mày đừng có tơ tưởng đến gái họ Nguyễn mà rồi lại khổ đấy con ạ.

Mẹ nói và buông đũa đứng dậy đi xuống bếp. Hạnh ân hận đã vô tình để mẹ phải buồn. Hạnh nhìn mâm cơm cổ cứ nghẹn lại. Hạnh muốn đánh đổi cả hạnh phúc cuộc đời để xoá bỏ mọi ngăn cách giữa hai dòng họ. Hạnh không ý thức được vì động cơ gì mà cô lại làm chuyện đó. Có phải đấy là tình yêu của Hạnh với Nghĩa? Mọi người trong họ Nguyễn càng ngăn cản trong lòng Hạnh lại càng bùng lên ngọn lửa muốn thiêu cháy tất cả mọi hận thù giữa hai dòng họ để được yêu Nghĩa. Từ một cô bé nhút nhát khi yêu Nghĩa Hạnh bỗng trở nên gan góc mạnh mẽ đáo để không ngờ.

- Mày nói năng chẳng ý tứ gì cả - Anh Hiệp trách.

- Cả anh cũng xoàng! - Hạnh nói dỗi - Cả đám thanh niên làng ta cũng xoàng. Biết các cụ cổ hủ mà chẳng dám nói. Bao nhiêu năm nay thanh niên làng cứ phải đi mò sang làng khác lấy vợ. Gái làng Đông ta xưa nay nết na mà cứ phải khăn gói đi làm dâu thiên hạ. Cả làng sao không thấy gương nhà chị Toan chị Sang đi lấy chồng làng Hạ - Người bị chồng đánh phát điên người bị mẹ chồng nay đuổi mai xua phải bỏ về làng ở. Ôi trên đời này mọi người sao nhẫn tâm đến vậy.

Anh Hiệp ngồi ngây ra nhìn cô em gái. Anh đâu ngờ Hạnh lại nói năng cứng cỏi đầy lý lẽ đến vậy.

- Em nói thật đấy! Anh cứ yêu ngay cái Dâu nó là một cô gái tốt đấy.

- Hạnh! Mày nói khẽ thôi. Mẹ nghe thấy lại rầy rà...

- Anh đồng ý chứ?

Hạnh reo lên khe khẽ. Anh Hiệp im lặng. Im lặng là đồng ý. Hạnh thấy vui vui như tìm thấy được đồng minh.

Câu chuyện của hai anh em chấm dứt khi tiếng kẻng ngoài kho vang lên. Anh Hiệp vội vàng sửa soạn đi tát nước với mẹ.

Hạnh nhìn theo bóng mẹ và anh Hiệp nghiêng nghiêng đổ dài trên bờ ao.
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 9

Ánh đèn mạng sáng xanh trong bảy gian nhà kho dài thông thống. Già trẻ gái trai làng Đông lại lục tục kéo nhau đi nghe ông Hoà ở trên huyện về nói chuyền thời sự quan trọng. Các cụ già râu tóc trắng phơ chống gậy lọc cọc đến với vẻ long trọng. Các ông các bà trung niên có vẻ mạnh mẽ thâm trầm. Cánh nam nữ thanh niên lại sôi nổi cười the thé. Tụi trẻ chạy lăng xăng láo nháo như thể đi xem hội. Mọi người túm tụm lại xì xào nói tới điềm trời năm nay báo sẽ loạn to. Đàng đông khoảng hai giờ đêm xuất hiện thanh gươm. Nhất định sẽ có đầu rơi máu chảy. Họ bảo thẳng vào mặt nhà ông Nhượng sáng mai phải xuống ao móc bùn lên mà trát vào tường bốn gian nhà mới xây quét vôi trắng toát không kẻo có ngày dân làng Đông chết oan. Cánh con gái bàn tán tiếc rẻ vì phải nhuộm nâu chiếc áo cánh vừa mới may xong. Tụi trẻ con lại háo hức thích được xem máy bay phản lực từ biển vào gầm lên như sấm. Nghĩa bỗng nhớ lại những ngày vào năm sáu mươi tối tối háo hức khua trống tùng tùng đi dọc làng hô khẩu hiệu "Đả đảo tổng Ngô". Những ngày lễ hội thanh thiếu niên khoái nhất được chơi trò ném trúng đầu hay bịt mắt đâm trúng ngực tổng Ngô ai đáp trúng đầu hoặc đâm trúng ngực sẽ được thưởng kẹo. Hình nộm vị tổng thống được làm bằng thân cây chuối mặt mũi vẽ bằng nhọ nồi đen nhẻm như con quái vật.

Mọi tiếng xì xào chợt im phắc khi ông Hoà bước lên chiếc bàn trùm vải hoa xanh có lọ hoa cúc vàng chú Vạn hái ở trước cửa từ đường họ. Chú Vạn mẹ Hạnh và một số người đại diện cho hội phụ nữ các gia đình có công trong cuộc kháng chiến chống Pháp được ngồi ở hàng ghế danh dự.

- Thưa bà con làng Đông! - Giọng ông Hoà vang lên - Làng Đông ta xưa nay có truyền thống đánh giặc giữ nước. Trước hết phải biểu dương đồng chí Nguyễn Văn Vạn người chiến sĩ Điện Biên anh hùng...

Ông Hoà lần lượt biểu dương từng người vợ người mẹ trong kháng chiến chống Pháp chồng con đã hy sinh bây giờ vẫn tình nguyện cho con em lên đường đánh Mỹ trong đó có mẹ Hạnh. Nghĩa nhìn gương mặt chú Vạn và mẹ vợ cứ sáng lên dưới ánh đèn mạng. Hạnh đang thì thầm gì đó với Dâu. Giọng ông Hoà vẫn xúc động:

...Chúng ta hãy nhìn rộng ra toàn thế giới : phe xã hội chủ nghĩa chúng ta đang trên đà lớn mạnh. Đứng đầu là các nước đàn anh như Liên Xô Trung Quốc...Đế quốc Mỹ đang thua đau trên chiến trường miền Nam. Chúng giống như con chó cắn càn. Ngày mồng năm tháng tám vừa qua chúng đã ngang nhiên đem bom bắn phá miền Bắc. Quân và dân ta đã lập chiến công đầu bắn rơi máy bay phản lực Mỹ như ở Quảng Ninh Bến Thuỷ Hàm Rồng...

Tiếng xì xào bỗng nổi râm ran.

- Thằng con nhà tôi nó cũng ở Quảng Ninh.

- Ở cái làng này dễ có mình con nhà bà ở Quảng Ninh.

- Đúng là đàn bà quen ngồi xó bếp chả hiểu gì cả. Vừa nói đến bom đã sợ vãi đái.

Ông Thịnh vừa nói vừa thản nhiên nhổ râu.

- Vâng ! Ai chả biết ông anh hùng. Bà Nhị ngồi cạnh ông Thịnh nói giọng mỉa mai - Thế mà hồi đánh bốt Linh ông lại là người đi sau bét sau cả chị em phụ nữ.

Mấy người ngồi cạnh bà Nhị bịt mồm cười khùng khục. Họ buồn cười cái chuyện ông Thịnh đêm hôm đánh bốt Linh bị tháo dạ. Ông đã thanh minh chuyện này không biết bao nhiêu lần. Đúng là hôm ấy ông bị tháo dạ thật. Cũng tại bà vợ tối hôm ấy lại liên hoan cho ông bữa canh hến nên ông mới chịu thua thiệt cánh đàn bà.

- Tất cả bà con ta trật tự - Chú Vạn đứng lên quát - Mọi người làng Đông ta phải thể hiện tinh thần yêu nước căm thù giặc ngay tai đây. Ngay giờ phút này chúng ta phải phát động thành phong trào thi đua động viên con em lên đường đánh Mỹ cứu nước.

Tan buổi nghe chuyện thời sự. Nghĩa ra điểm hẹn cầu Đá Bạc gặp Hạnh. Lâu nay cặp vợ chồng trẻ vẫn thường phải hẹn nhau ở điểm nào đó. Ý đồ của hai đứa làm nhà riêng không thành. Cũng chỉ tại mấy đứa trong chi đoàn nhanh nhẩu đoảng. Lá đơn của vợ chồng Nghĩa xin đám đất cạnh bờ sông mới chỉ được ông chủ tịch chấp thuận nhưng chưa đưa ra bàn trước tập thể cánh thanh niên đã đùng đùng hăng máu vịt đứa trặt tre đứa đánh tranh đứa vác cuốc đào đắp nền. Chỉ trong hai ngày đã hoàn thành xong ngôi lều hạnh phúc của vợ chồng Nghĩa. Vợ chồng Nghĩa háo hức đang chuẩn bị dọn ra ở thì có lệnh uỷ ban vợ chồng Nghĩa không được cấp đất làm nhà riêng. Ngôi nhà hạnh phúc của vợ chồng Nghĩa phải tương trợ cho hợp tác xã làm trại vịt. Kể ra hợp tác chọn điểm nuôi vịt ở đây cũng là nhất.

Nghĩa lững thững bước xuống bãi sông đợi Hạnh. Dòng sông lấp loá. Dưới chân cầu Đá Bạc hai chiếc thuyền chở chuối đỗ lại chờ nước rút mới qua được cầu "Ơ... hò... Vì cam quýt phải đèo ơ... hò". Tiếng hò của anh chân sào dưới thuyền cứ ngân nga. Phía bờ sông bên kia bỗng có tiếng hò đối lại của cô gái nào đó cất lên : "Ơ...hò...Tiếng ai văng vẳng bên tai - Hay là trúc lại nhớ mai đi tìm". Tiếng hò nghe da diết nhớ nhung vút cao trong bầu trời đầy sao nhấp nháy. Mấy hôm trước mưa liên miên nước dâng cao mặt sông như rộng ra mênh mông. Nghĩa nhận ra dáng Hạnh đang vội vã từ dốc cầu bước xuống. Hạnh kéo cao quần lội ra mép nước đưa chân khua khua mặt sông khẽ lay động loang ra gợn lên làn sóng nhỏ loang loáng trong đêm.

- Không có nhà riêng lại hoá hay - Hạnh níu lấy cánh tay Nghĩa - Chúng mình hẹn hò với nhau mãi cứ như đôi tình nhân - Câu nói của Hạnh làm Nghĩa chạnh lòng. Nghĩa biết Hạnh nói thể để an ủi Nghĩa. Cứ nhìn vào ánh mắt Hạnh sáng lên hôm các bạn kéo đến dựng nhà giúp Nghĩa mới hiểu Hạnh cũng khao khát mong có nhà riêng biết chừng nào.

Hai đứa lặng lẽ đi bên nhau qua nhà vịt: Lẽ ra ngôi nhà này phải là ngôi nhà hạnh phúc của hai đứa. Đàn vịt đang nằm trong máng thấy có tiếng động chợt kêu rống lên.

- Ai đấy! - Tiếng chú Nhương chăn vịt quát. Chú thò đầu ra khỏi cửa nhìn vào bóng đêm và nhận ra Nghĩa và Hạnh.

- Lại rủ nhau đi tý tởn rồi - Chú Nhương cười khằng khặc - Tao mách nước cho chúng mày. Lúc nào sướng lên cứ lôi nhau lên thẳng thềm uỷ ấy. Cưới cheo rồi đếch có sợ thằng nào hết. Dân quân có bắt được vài lần là các ông ấy phải cấp đất cho chúng mày làm nhà.

Hạnh bám tay Nghĩa bước nhanh qua nhà vịt.

Nhưng ngón tay Nghĩa đã xiết chặt cổ tay Hạnh từ bao giờ. Một tay Nghĩa thọc vào túi lấy ra điếu thuốc đưa lên miệng bật diêm hút. Nghĩa nhận ra gần đây mình nghiện thuốc. Những ngày mới yêu Hạnh thỉnh thoảngvui vui trong đám cưới Nghĩa mới hút một điếu. Giờ đây mới suy nghĩ về điều gì đó Nghĩa lại thấy mình thèm hút thuốc. Về chuyện này Nghĩa thấy mình giống bố. Mỗi lúc có sự gì đó nghĩa lại thấy bố kéo thuốc lào liên tục. Trong ánh mắt lửa lập loè Nghĩa bật lên Hạnh thấy thoáng cánh chim lạc bay vèo qua mặt Hạnh.

- Hạnh ơi! Anh muốn nói với em một chuyện hệ trọng. Bất chợt Nghĩa kéo Hạnh vào lòng em có đồng ý để anh đi...Anh sẽ đi bộ đội.

Hạnh chợt dùng mình. Chả lẽ cánh chim lạc vừa vút qua lại là điềm báo trước sự chia ly. Thanh niên đi bộ đội lúc này là lẽ đương nhiên. Nhưng với Nghĩa thì Hạnh chưa nghĩ tới. Gia đình Nghĩa bây giờ còn mỗi mình Nghĩa là trai ...

Đêm đồng quê tĩnh lặng. Chợt có cơn gió nổi nên lao xao. Hạnh nhìn phía trời xa một ngôi xao Băng lao vút biến mất tăm trong vũ trụ. Tới vạt cỏ hai đứa đã nằm với nhau đêm tân hôn Nghĩa kéo tay Hạnh ngồi xuống cỏ đã bao lần hò hẹn ra đây nhưng chưa lần nào hai đứa lại có cảm giác như hôm nay. Nỗi đam mê của dục vọng đã nhường chỗ cho sự ưu tư và cảm nhận về thế giới xung quanh. Mọi lần Hạnh đâu cần biết mình đang ở đâu. Chỉ biết rằng có Nghĩa đang nằm bên và hai đứa say sưa nhìn vào mắt nhau lắng nghe từng hơi thở và nhịp đập của trái tim. Cứ ngồi bên nhau là Nghĩa tìm ngayhàng cúc áo Hạnh. Có lẽ thiên đường đầy bí ẩn là ở đây ở ngay bộ ngực non trẻ và làn da mịn màng trên thân thể Hạnh. Riêng đêm nay Hạnh thấy anh không hăm hở tìm thiên đường trong ngực Hạnh nữa. Cặp mắt của Nghĩa đăm đăm nhìn lên bầu trời đêm đầy sao lung linh. Hai đứa cứ nằm thẳng đơ trên cỏ.

- Anh biết em sẽ đồng ý để anh đi - Nghĩa nói - Khó nhất bây giờ là bố ! Bố sẽ không bao giờ đồng ý để anh rời khỏi mảnh đất từ đường họ. Bố nghĩ là tương lai của anh phải sáng rực lên từ đất tổ. Ôi giá mà bây giờ chúng ta đã có con nhỉ. Vài ba năm anh về nó biết bi bô gọi bố.
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 10

Trán Nguyễn Vạn nhíu lại nhìn đôi câu đối trước cửa rồi thập thễnh bước tới ngắm từng chậu cây cảnh ông Khiên chăm chút hang ngày. Nguyễn Vạn mỉm cười nhìn những gốc si xù xì già khú đế nhưlão già râu tóc sồm soàm. Những khóm trúc vàng óng với những đốt cây chun vào nhau. Rõ vô tích sự vạn nghĩ- nhữnh loài cây không hương sắc. Nguyễn Vạn lại thập thễnh bước đến bên bể cá vàng. Những chú cá vàng lượn lờ quanh quả núi bố Nghĩa đã kỳ công đắp bằng xi măng. Trên sườn núi hai chú hươu nhỏ đứnh chênh vênh khoe bộ sừng cong vút. Cả làng Đông ai cũng bảo tính ông Khiên giống hệt cụ Nghiên xưa. Dù có phải ăn mặc rách nhưng vẫn cứ ham chơi cây cảnh. Người ta kháo nhau ông Khiờn hang ngày còn múc cả nước cơm tưới cho cây cảnh Nguyễn Vạn không hiểu bố ta say xưa gì ở những thứ này. Học đòi tư sản. Nguyễn Vạn bước vào cửa ông Khiên nằm lặng trên giường nhìn Nguyễn Vạn với ánh mắt mệt mỏi.

- Tôi không hiểu bác cũn định nằm mãi đến bao giờ - Nguyễn Vạn nói - Dù sao sự cũng đã rồi. Thằng Nghĩa con Hạnh cũng đã thành vợ chồng bác phải để chúng nó về đây ở. Cưới nhau hàng năm nay mà mỗi đứa một nơi tối đến lại lang thang bờ sông bãi sú e thiên hạ họ cười cho.

- Đây là đất tổ vợ chồng tôi không có quyền!- Ông Khiên nói giọng yếu ớt khẽ chớp mắt nhìn lên trần nhà.

- Bác lạc hậu bỏ mẹ - Vạn tức - Bác không thấy bác đang sống dưới chế độ xã hội chủ nghĩa sao. Đã là xã hội chủ nghĩa làm gì còn đấtcủa tổ. Đất đai là của chung xã hội. Đã là xã hội chủ nghĩa làm gì còn hận thù? Ngày hôm nay bác phải xoá ngay câu đối trên tường kia. Xã hội chủ nghĩa làm gì còn sự bất công mà bác lại viết là "Vạn sự bất công oán hận trường". Bác còn oán hận ai? Bác oán hận chế độ à?

Nguyễn Vạn nhìn ông Khiên và hiểu rằng lời nói của mình chả lọt vào tai ông ta chút nào. Ông Khiên vẫn lặng thinh.

- Tôi nói cho bác biết nếu bác không xoá câu đối đi tôi báo công an huyện về trói gô cổ bác lại. Bây giờ nhân dân đang lo đánh giặc lo tăng gia sản xuất mà bác đi học đòi chơi bời theo lối tư sản.

Ông Khiên vẫn dửng dưng nằm trơ ra như khúc gỗ coi Vạn như kẻ xa lạ.

Nguyễn Vạn ngồi bịch xuống chiếc ghế giữa nhà và giận dữ nhìn ông Khiên:

- Hôm nay tôi đến báo cho bác một việc nữa. Thằng Nghĩa bác phải để nó đi bộ đội đợt này.

Ông Khiên chợt nhoài người ra cạnh giường hoảng hốt nhìn Vạn.

- Chú định trà thù tôi sao? Tôi lạy chú! Tôi còn mỗi mình thằng Nghĩa. Cả họ Nguyễn nhà ta còn có mỗi mình nó...

Nguyễn Vạn chợt cười phá lên. Chú mèo mướp đang nằm khoanh tròn trên chiếc chổi trong góc nhà giật mình chạy ra tới cửa mới quay lại giương mắt nhìn chú Vạn.

- Thế mới biết bác còn nhiều tham vọng gớm nhỉ! - Vạn mỉa mai - Tôi tưởng bác coi thằng Nghĩa là đồ bỏ đi nếu bác còn thương yêu hy vọng về nó bác vui vẻ để cho nó đi bộ đội. Đánh Mỹ là thời cơ ngàn năm có một của tuổi trẻ. Bác thấy đấy như tôi nên người được là nhờ cái thời đánh Pháp. Bác thật là ích kỷ lạc hậu. Làm trai muốn nên người phải xông pha nơi chiến trận. Ru rú ở nhà bám váy vợ thì nhục.

Nguyễn Vạn thập thễnh ra về. Ông Khiên gượng dậy mặt tối sầm lại. Thằng Nghĩa cố tình lấy con Hạnh đã làm ông muối mặt với cả họ. Tuy sự đã rồi bụng ông thấy thương vợ chồng Nghĩa nhưng ông không dám bảo con Hạnh về đây sợ họ mạc lại cho đó là điều ô nhục dòng họ Nguyễn. Từ ngày thằng Nghĩa cưới con Hạnh ngay cả việc ông chăm chút những chậu cảnh hay ngắm những chú cá vàng trong bể ông cũng phải lén lút không muốn để ai nhìn thấy. Ông nuôi một niềm tin sắt đá vào thằng Nghĩa kèm cặp nó từ bé hy vọng nó sẽ trở thành người trưởng nam dòng họ Nguyễn tài hoa đức độ. Chẳng gì làng Đông này ông là người hay chữ nhất. Nhiều bà nhiều chị có chồng con đi đâu xa đều phải mang giấy đến nhờ ông viết thư giúp. Hồi thằng Nghĩa học cấp ba trường huyện ông đã làm thơ đứng lên đọc trước toàn thể phụ huynh giáo viên toàn trường. Ông tự hào về thằng Nghĩa là học sinh giỏi năm nào cũng được trường khen. Thằng Nghĩa học xong ông không muốn để nó đi bất cứ ngành nghề gì khác. Nó phải ở chính mảnh đất này. Tối tối ông nghe tiếng đàn tiếng sáo của nó mà nở mặt nở mày. Giờ đây bỗng lộn nhào tất cả. Ngay cả đôi câu đối ông khắc ghi lên kia là để chứng tỏ cho dân làng cho họ tộc hiểu rõ ông đã căm thù kẻ nào đang tâm đốt từ đường họ. Đối với dân với nước ông một mực trung thành cũng giống như ông trung thành với họ tộc. Vậy mà họ lại bảo ông chống đối lại đường lối chính sách của Đảng.

Ông Khiên lại thở dài nằm xuống giường. Mọi cảnh vật trong nhà cứ quay cuồng trước mặt ông.

*

Có lẽ buổi sáng nay là một buổi sáng đã xảy ra sự kiện lớn lao nhất trong đời bà Khiên. Suốt đêm qua bà không sao chợp mắt. Từ ngày về làm dâu họ Nguyễn đây là lần duy nhất bà phải nói dối chồng. Bà thấy mình có tội với ông Khiên đang ốm yếu nằm kia. Từ nãy đến giờ bà luôn lén nhìn trộm vào mắt ông Khiên - Ánh mắt luôn ánh lên niềm trung thực mà có lẽ trên đời này chỉ mỗi mình bà hiểu. Chính vì bà hiểu tính chồng con nên bà phải làm thế - Phải giấu ông Khiên chuyện thằng Nghĩa sáng nay đi nhập ngũ. Thôi thì bà mạn phép trời chịu tội trước chồng để cho thằng Nghĩa vui vẻ lên đường. Bữa cơm sáng dọn ra bà cố tỏ ra bình tĩnh im lặng để không phải thốt lên những lời dối trá trước mặt chồng. Thằng Nghĩa có vẻ vững vàng hơn. Bà nơm nớp nhìn nó chủ động xơi cơm lấy thức ăn tự tay bê đến mời bố. Chỉ có bà mới nhận ra sự khác thường ở nó. Nó có nghĩ lúc nó đi rồi còn lại một mình bà với ông Khiên bà biết nói thế nào đây. Bữa cơm vừa xong vợ chồng chị cả đến:

- Chúng con đến thăm xem bố đã đỡ chưa ? Chị cả nói - Vợ chồng chúng con chả có gì chỉ có nải chuối chín biếu bố! - Chị cả đặt nải chuối lên bàn rồi quay sang dúi vào tay Nghĩa mấy chục - Cậu Nghĩa hôm nay không đi tiễn tân binh à?

- Có chứ! - Nghĩa cười nem nép nhìn trộm bố.

"Rõ khổ chưa! Chúng nó đến chia tay thằng Nghĩa" Bà Khiên thở phào. Thì ra chúng nó đã âm mưu bàn bạc với nhau trước. Mọi tội vạ cuối cùng chỉ mỗi mình bà chịu. Bà thấy đầu óc cứ căng ra. Nếu ông Khiên bất chợt hỏi bà câu gì đó bà sẽ ngất xỉu. Bà thương Nghĩa cưới vợ đã phải long đong bây giờ đi bộ đội cũng phải vụng trộm. Vợ chồng chị cả về bà Khiên ngồi bên giếng nước rửa bát nhìn thằng Nghĩa cứ đi ra đi vào lẩn quẩn mãi. Phút cuối cùng dứt áo ra đi nó mới thấy bối rối. Cha bố mày không khéo rồi lại khóc hu hu. Thằng Nghĩa đứng tần ngần ở cửa nhìn vào giường bố một lúc rồi cúi xuống véo con mèo một cái. Con mèo kêu "meo" lên một tiếng chạy vụt đi. Nghĩa chạy nhanh ra giếng ôm lấy cổ mẹ. Bà Khiên thấy những ngón tay nó bấu vào vai bà đau điếng. Bà tí ngất xỉu khi nó thì thầm vào tai bà: "Con đi".

Bà lạnh cả người nhìn theo bóng thằng Nghĩa chạy vụt ra ngõ. Bà vội đứng dậy chạy vào bếp đứng lặng cho nước mắt chảy xuống đôi gò má khô gầy của bà. Bà cố kìm lòng để không bật khóc thành tiếng.

*

Nghĩa vừa bước vào ngõ nhà Hạnh đã thấy chú Vạn cũng ở đấy. Chú nhìn Nghĩa hài lòng:

- Tao cứ lo mày làm lộ chuyện là hỏng hết - Chú Vạn vỗ bốp lên vai Nghĩa - Thôi đến giờ rồi đi ngay. Chị Nhân ở nhà để con Hạnh nó đi tiễn chân thằng Nghĩa.

Chú Vạn chưa nói Hạnh đã ôm gói quần áo của Nghĩa mang sang từ tối qua. Chị Nhân xúc động cầm tay Nghĩa:

- Con đi nhớ năng biên thư về động viên ông bà bên ấy.

- Ôi dào! - Chú Vạn nói - Chuyện ấy thằng Nghĩa khỏi lo. Đã có tao.

- Nghĩa đi nhé! - Anh Hiệp đến bắt tay Nghĩa - Nghĩa đi đợt này đợt sau mình cũng tếch. Lớ ngớ biết đâu cánh mình lại gặp nhau trên chiến trường.

Chú Vạn và vợ chồng Hạnh ra tới sân uỷ ban người đi người tiễn nhốn nháo như ngày hội. Qua mấy lời căn dặn của ông bí thư Nguyễn Vạn dẫn đoàn quân lên huyện. Hạnh nhìn những phụ nữ cùng cảnh ngộ như Hạnh có nhiều cô khóc sướt mướt. Đứng trước Nghĩa không hiểu sao Hạnh không thể khóc. Hạnh nhìn Nghĩa mặc bộ quân phục mới trông già dặn hẳn. Nghĩa đưa cho Hạnh bọc quần áo cũ mà cả hai đứa không sao nói với nhau được lời nào.

- Nghĩa! Vào xếp hàng lên xe mau - Chú Vạn giục - Đi nhé! Hãy noi gương trai làng Đông chiến đấu giỏi mày cứ nhìn chú mày đây mà sống.

- Anh đi đây! - Nghĩa nói và chạy biến vào hàng quân. Mắt Hạnh hoa lên nhìn những cánh tay vẫy vẫy từ cửa xe. Đoàn xe đi khỏi không gian chợt lắng đi. Hạnh cứ đứng lặng tới khi bọn con gái làng Đông xô đến kéo Hạnh vào cửa hàng giải khát.

- Anh Hiệp không đi tiễn Nghĩa à? - Dâu cầm tay tay Hạnh kéo vào tận trong góc cửa hàng có chiếc bàn chưa có khách ngồi.

- Mày ngồi đây để tao đi mua phở ăn. Sáng ngày chắc là mày ăn uống chẳng ra sao- Dâu ấn vai Hạnh ngồi xuống ghế nhanh nhẹn đi mua phở. Trong số bạn bè có lẽ chỉ có Dâu là hiểu Hạnh hơn cả. Dâu sôi nổi mạnh mẽ nhiều đam mê. Dâu và Hạnh thân nhau từ thời học sinh. Dâu học trung bình ham đọc truyện xem phim. Trong ánh mắt tinh nhanh của Dâu không ai giấu nổi Dâu điều gì. Dâu có tài cảm nhận được tâm trạng người khác. Dâu thẳng thắn trung thực tới mức nhiều người ngại quan hệ với Dâu. Hạnh thích cả cái tính đáo để của Dâu. Hạnh hiểu trong tiếng cười hơ hớ với những hành động bề ngoài trái với tính cách phụ nữ Dâu muốn quên đi nỗi trống trải cô đơn. Vừa mới cười nổ trời vật nhau uỳnh uỵch với cánh con trai xong Dâu lại ôm lấy Hạnh khóc ngay được. Hôm nghe Hạnh và Nghĩa không được cấp đất làm nhà Dâu là người đầu tiên ôm lấy Hạnh khóc "Khổ thân mày Hạnh ơi". Dâu khóc nức nở. Hạnh hiểu chỉ có người cảm nhận thực sự nỗi đau của người khác mới khóc được như thế. Dâu bê hai bát phở thịt nạc đầy tú ụ đặt xuống bàn. Hạnh cảm nhận ngay từ nay Dâu là niềm an ủi duy nhất trong những ngày tháng Hạnh phải xa chồng.

- Trông mày gầy rộc đi đấy! Ăn đi mà lấy sức chiến đấu. Các tướng đi chiến đấu ngoài mặt trần cánh mình chiến đấu trên đồng ruộng hí hí.

Dâu cười thật vô tư Hạnh hiểu Dâu vừa trích dẫn lời chú Vạn.

- Hôm nọ mày nói với anh Hiệp những gì về tao hả? - Dâu xúc ớt đổ vào bát phở của mình mắt đăm đăm nhìn Hạnh - Mày phải biết tao ăn cay cực giỏi mà mày lại cho ông anh mày uống nước đường về tao là hỏng đấy.

- Tao có nói gì đâu! - Hạnh cãi.

- Đừng có chối. Lạ gì cái cánh con trai. Hôm nọ tao gặp anh Hiệp tao thấy anh ấy nhìn tao khác mọi khi là tao hiểu mày đã nói gì rồi. Thôi dẹp chuyện anh Hiệp mày. Tình yêu là cứ phải tự tìm đến nhau tự nó bốc cháy mới khoái hiểu chưa? Còn cái chuyện của mày Nghĩa đi rồi mày phải về ông bà Khiên mà ở. Không sợ ai hết. Ai nói gì cứ đốp luôn vào mặt. Chẳng gì bây giờ mày cũng là vợ bộ đội. Ngôi nhà ông bà Khiên đang ở là do công sức của ông bà ấy và Nghĩa dựng lên! Mày là vợ Nghĩa là con dâu gia đình ấy mày có quyền ở. Dù họ tộc có kiện đến trung ương mày vẫn thắng.

- Tao cũng nghĩ tới chuyện này rồi - Hạnh nói - Nhưng về đấy ở phải được sự đồng ý của bố mẹ anh ấy. Ai lại tự dưng đùng cắp gói về nhà người ta coi sao được.

Dâu và Hạnh ăn phở cánh trai gái làng Đông ngồi bàn ngoài đã về hết từ lúc nào. Dâu rủ Hạnh đi lối đê Diêm tắt qua cánh đồng để về làng gần hơn. Từ đê Diêm nhìn hút tầm mắt làng Đông xanh mờ phía trời xa. Hai đứa hối hả đi dọc theo bờ mương chạy giữa cánh đồng lúa xanh non. Giữa trưa nắng cánh đồng Diêm không một bóng người. Một đàn cuốc đen chũi cẳng cao kều thơ thẩn bên bờ mương thấy bóng người chúng chạy chúi xuống đám ruộng làm mấy con cun cút giật mình lao vút lên trời kêu "chéo chéo". Hạnh chợt nghĩ có lẽ mọi loài vật đều phát hiện ra con người có gì đó làm chúng sợ. Đến cả mấy con rắn nước đang bơi loằng ngoằng thoáng thấy bóng người nó cũng vội vàng lảng xa. Nắng như dội lửa loang loáng những chú cua đồng ngoi lên đánh đu trên những thân lúa thổi bong bóng.

- Chà nhiều cua quá - Hạnh reo lên - Mình tranh thủ bắt ít cua rồi hãy về.

- Mày tham lam vừa vừa thôi. Nắng này ốm đấy. Hạnh vừa đi vừa nhìn chú cua tiếc rẻ trên bờ mương chợt xuất hiện ba bóng người trần trùng trục từ gò đất đi ra. Chúng vừa đi vừa móc bùn trát lên mặt vẽ lên bụng đủ hình thù quái dị.

- Lại mấy thằng dưới Diêm đi bắt rắn - Dâu nói - Mày đừng tỏ ra sợ hãi chúng bắt nạt.

Mấy thằng ma cô nhe răng cười hơ hớ đứng dạng háng trên bờ mương chờ Hạnh và Dâu tới gần chúng nằm ngửa ra bờ mương chắn lối.

- Xin phép các vị thần đồng cho chị về kẻo cháu nó ở nhà đói sữa - Dâu nói.

- Có giỏi thì bước qua bụng đây này.

Nhanh như chớp Dâu cúi xuống bế thốc một thằng định quẳng xuống mương. Thằng bị bế vội túm được tóc Dâu thế là cả hai đều ngã nhào xuống mương. Một thằng trên bờ nhảy xuống ôm ghì lấy Dâu. Dâu vật lộn lục ục với hai thằng dưới mương. Còn lại một thằng trên bờ nó lao vào Hạnh như con thiêu thân. Hai cánh tay trát đầy bùn đen nhẻm trơn nhẫy ôm ghì lấy Hạnh. Hắn quật ngửa Hạnh xuống mép ruộng. Hạnh lấy hết sức giẫy đạp. Bọc quần áo của Nghĩa văng ra bờ mương. Hạnh thở dốc khi hai bàn tay đầy bùn đất lùa vào ngực mình. Trong lúc phẫn nộ Hạnh chợt chộp được nắm bùn đáp vào giữa mắt thằng khốn nạn rồi lấy hết sức vùng dậy ôm bọc quần áo chạy. Cắm đầu chạy một đoạn Hạnh quay lại đã thấy Dâu đang hối hả chạy trên bờ mương bên kia.

- Hạnh! - Dâu gọi giật - Đợi tao với. Bây giờ bố chúng nó cũng không dám đuổi mình nữa đâu. Hạnh đứng lại chờ Dâu. Dâu nhào xuống mương bơi sang với Hạnh cười rũ. Áo Dâu bị xé rách mảng ngực trắng lốp dưới nắng.

- Làm sao mà mày thoát được hai thằng ấy? - Hạnh hỏi.

- Tao chỉ lo cho mày thôi - Hai thằng nhãi tao coi chẳng mùi mẽ gì - Dâu tủm tỉm cười. Mày có biết tao trị chúng bằng cách nào không? Hai thằng tưởng bở cứ hăm hở giương cái của nợ ấy ra. Tao liền giờ miếng võ hí hí...miếng võ bắt chim. Tao xoắn rõ đau hai thằng đều ngã vật ra thế là tao vội chạy thục mạng.

- Ôi! Mày đánh mất nón rồi kìa.

Mãi lúc này Hạnh mới thấy chiếc nón trên đầu không biết rơi từ bao giờ.

Đi hết con mương ra tới bờ sông Đình hai đứa nhào xuống sông tắm. Về tới đất làng thì chẳng còn sợ gì nữa.

- Cũng may mà còn ôm được hai bộ quần áo của anh Nghĩa chứ không thì rõ đẹp mặt. Mày trông quần áo tao rách hết cả.

Đã lâu lắm Hạnh với Dâu mới lại được tắm với nhau. Buổi trưa cánh đồng vắng ngắt không một bóng người. Hai đứa cởi hết quần áo ra giặt. Thấy Dâu nhìn đau đáu vào ngực mình Hạnh vội quay nghiêng người không dám nhìn thẳng vào mắt Dâu. Hạnh thú nhận ngực mình lâu nay cứ căng đầy nở hơn ngực Dâu Dâu nhoài người quăng bộ quần áo đánh "bốp" lên bờ nhào tới ôm chầm lấy tấm thân đẫy đà của Hạnh.

- Ôi! Hôm nay tao mới tận mắt nhìn ngực mày đẹp thật đấy. Nghĩa nó mê mày tít thò lò cũng phải. Mà sao vú mày chóng to thế ?

- Bao giờ mày lấy chồng thì mày thấy.

- Các cụ nói cấm sai. Gái phải hơi trai như thài lài gặp cứt chó hí hí...

Dâu cười rinh rích luồn hai tay vào sườn Hạnh.

- Dâu! Đừng đùa nữa. Tắm nhanh không sắp đến giờ đi làm đồng rồi đấy. Ai mà nhìn thấy cảnh mình đú đởn thế này họ bảo mình rửng mỡ.

Hai đứa mặc hai bộ quần áo của Nghĩa rộng thùng thình trông buồn cười chết đi được. Về tới đầu làng gặp tụi trẻ đi bắt ngoé làm mồi đơm rạm chúng ngơ ngac nhìn Hạnh và Dâu.

-Ô! Chị Dâu chị Hạnh mặc quần áo con trai.

Hai đứa chạy chúi mũi. Vừa chạy vừa níu áo đấm thùm thụp vào lưng nhau cười rũ rượi. Nắng vẫn rực nên trên các ngọn cây.
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 11

Bữa sáng dọn ra Hạnh vừa ngồi xuống trước mâm mẹ đã nói:

- Bây giờ thằng Nghĩa nó đi vắng mày đi đường cũng phải ý tứ con ạ. Con gái có chồng mà để xảy ra chuyện là phiền đấy.

Có lẽ tối qua Hạnh hý hoáy đơm lại cúc áo mẹ đã để ý và đoán có chuyện gì xảy ra.

- Con đã làm điều gì xấu đâu mẹ?

- Ấy là tao nhắc trước vậy. Làm thân con gái phải biết giữ mình.

- Đợt sau anh Hiệp quyết định đi bộ đội đấy à? - Hạnh trống lảng hỏi sang chuyện anh Hiệp.

- Làm thân con trai phải xông pha nơi trận mạc - Anh Hiệp nói Hạnh bật cười thấy anh Hiệp lại trích dẫn lời chú Vạn. Có lẽ cả làng Đông hồi này ai cũng mượn lời chú Vạn ra nói.

Ba mẹ con đang ăn cơm thì bà Khiên lập cập bước vào cửa Hạnh chợt giật mình. Chắc có chuyện gì xảy ra? Hạnh buông bát đũa đứng dậy mời bà Khiên vào trong nhà. Đã lâu lắm nay bà Khiên mới sang nhà Hạnh Hạnh rót nước mời mẹ chồng.

- Mẹ hỏi thật con - Bà Khiên nói nhanh - có thật là thằng Nghĩa đã lên xe đi tỉnh rồi phải không?

- Mẹ không tin con sao? Anh Nghĩa đi ngay từ trưa hôm qua.

- Tao cũng tin như thế. Mọi người cũng đều nói thế. Nhưng khổ nỗi là bố thằng Nghĩa...chung quy là tại phải gió cái nhà ông Dĩ đang đêm hôm qua đùng đùng sang mồm năm miệng mười lu loa trách tại sao thằng Nghĩa đi bộ đội lại không làm bữa liên hoan. Bố thằng Nghĩa đang nằm chết dí trên giường bỗng bật dậy ngỡ ngàng ngồi ngây ra một lúc. Thế là bao tội vạ lại đổ lên đầu tôi. Cuối cùng tôi phải nói thật hết cả. Mặt ông tái đi. Ông ấy hỏi: "Nó còn ở dưới huyện không?". Tôi bảo: "Nó lên tỉnh rồi". Ông ấy không tin và định đùng đùng đi xuống huyện. Tôi hốt hoảng hét vào tai ông ấy: "Ông điên hay sao! Đang đêm đi làm sao được". Thế là ông ấy quẳng chiếc áo xuống giường nằm vật ra. Từ lúc ấy ông ấy chẳng nói chẳng rằng trằn trọc không ngủ. Sáng nay ông ấy dậy sớm bảo tôi đi nấu cơm. Ăn xong ông ấy bảo mỗi câu: "Đi cất vó kiếm mấy con cá". Tôi hoảng hồn nghĩ là ông ấy điên thật. Bao nhiêu ngày nằm lỳ ở nhà nay bỗng dưng lại đòi đi cất vó. Đúng là ông ấy đi cất vó thật. Ông ấy chuẩn bị vó sào cẩn thận vác ra bờ sông. Lúc đầu tôi nghĩ là ông ấy giả vờ vác vó ra bờ rông rồi bỏ đấy đi xuống huyện. Tôi phải theo dõi thấy rõ là ông ấy không xuống huyện mà đi dọc bờ sông xuống cống Linh. Khi tôi quay về tới nhà thì chợt nghĩ là ông ấy xuống cống Linh đón đường thằng Nghĩa hôm nay sẽ hành quân từ huyện qua cống Linh lên tỉnh. Khổ thế đấy.

Mẹ Nghĩa nói một hồi rồi ngước mặt nhìn Hạnh.

- Mẹ cứ yên tâm về đi. Để con xuống đó với bố.

Hạnh chạy xuống bếp lấy chiếc nón của mẹ rồi vội vàng ra bờ sông. Lại một lần nữa Hạnh đi trên bờ sông quen thuộc xuống cống Linh. Lần này không có Nghĩa Hạnh thấy trống trải. Dòng sông vẫn lặng lẽ trôi. Gió buổi sáng mát rượi. Những giọt sương còn đọng trên cỏ sáng loé dưới nắng sớm. Đúng như lời bà Khiên dự đoán tới cống Linh Hạnh thấy bộ gọng vó của bố Nghĩa vứt chỏng chơ bên cống. Ông Khiên đang ngồi thu lu trên bờ đê mắt đau đáu nhìn theo con đường về phố huyện. Tim Hạnh nhói đau. Từ ngày Hạnh lấy Nghĩa tính nết ông Khiên thay đổi hẳn. Ông lầm lỳ đau ốm liên miên. Mới ngày nào Hạnh còn được nghe ông Khiên đàn hát hò vè đọc thơ trong các đám cưới làng Đông. Giờ thì dáng ông gầy còm ngồi trên nóc cống như kẻ hành khất. Trên con đường về phố huyện chợt bụi cuốn lên mịt mù. Một đoàn xe ầm ầm lao về phía cống Linh. Bố Nghĩa đứng vụt dậy ngóng trông khi hai ba chiếc xe tải chở thuốc lào giảm tốc độ sang số vù ga xả ra luồng khói đen thốc vào mặt bố Nghĩa. Ông bần thần đứng nhìn theo ba chiếc xe ì ạch leo lên dốc cống. Chiếc xe cuối cùng là xe hành khách lao đến phanh kít ngay dưới dốc đón khách. Bố Nghĩa run rẩy bám lên thành xe ngó nghiêng. Hạnh ngỡ ông theo xe lên tỉnh.

- Các ông các bà có thấy thằng Nghĩa nhà tôi?

- Thằng Nghĩa nào? Ai đó trong xe hỏi như quát lên.

- Thằng Nghĩa nó mới đi bộ đội.

- Ông ơi đây không phải xe quân đội.

- Bố tìm Nghĩa hay tìm tiền hả?

- Ông này rõ ỡm ờ. Mời ông xuống!

Người phụ xe gạt ông xuống. Ông chới với nhìn chiếc xe nổ máy lao lên dốc cầu. Hạnh ngồi thụp xuống vệ cỏ lấy lại bình tĩnh. Ông Khiên lại ngồi xuống vạ cống thẫn thờ nhìn xuống dòng sông. Hạnh bước vội qua đường đứng sững bên ông Khiên:

- Bố! Sao bố lại ngồi đây?

Bố Nghĩa nhìn Hạnh trân trân. Ông ngớ người ra một lúc rồi "à" lên một tiếng vẻ bối rối:

- Tao..Tao đi cất vó. Nằm mãi cũng chán - Ông Khiên lóng ngóng móc túi lấy ra gói thuốc lào và một cái tẩu.

- Bố về nghỉ đi bố ạ. Con trông bố còn yếu lắm.

- Thế mày đi đâu lại xuống đây hả? - Ông Khiên ngước mắt nhìn Hạnh - Có phải mày cũng xuống đây đón thằng Nghĩa? Tao biết thế nào thằng Nghĩa cũng qua đây.

- Bố! Anh Nghĩa đi từ trưa hôm qua.

Ông Khiên lại ngồi thừ ra mắt tối sầm lại. Miệng ông lẩm bẩm:

- Thật là bất nhân...bất nhân..

- Bố!

- Cút đi - Ông Khiên giận dữ quát - Để mặc xác tao. Bây giờ tao là kẻ tồi tệ kẻ bẩn thỉu. Trời ơi trên đời này không có ai hiểu tao.

Ông Khiên lập cập bước xuống bãi sông. Ông căng vó mắc cho vuông bốn góc rồi từ từ thả xuống nước tay cầm chiếc sào vó đứng sững bất động như pho tượng. Dòng sông Linh nhẹ chảy chiếc sào vó khẽ rung rung trên tay ông. Hạnh buồn bã bước lên dốc ra cửa ngoài cống Linh nhìn xuống. Nước biển xuống thấp lòng cống sâu hun hút. Nước từ sông trong tràn qua hoành cống ào ào sủi lên những lớp bọt trắng xoá. Nhìn xuống lòng cống Hạnh thấy chóng mặt đầu óc quay cuồng.

- Ơ này cô em xinh đẹp! Anh trông cô em chắc có điều chi mà sầu muộn. Cô em có định trẫm mình thì hẫy lên đây với anh là thấy cuộc đời này cực kỳ sung sướng. Tiếng một chàng trai cứ ngân lên như thể hát tuồng. Hạnh ngơ ngác ngửa cổ nhìn lên thấy một thanh nhiên đang cười hơ hớ nhe bộ răng trắng bóng ngồi vắt vẻo trên tầng thượng cao chót vót đang nhìn Hạnh.

Sực nhớ tới tai hoạ trưa hôm qua trên cánh đồng Diêm Hạnh hoảng hốt bỏ chạy.

*


Bà Khiên tính thằng Nghĩa đi đến nay đã năm ngày ba ngày liền ông Khiên vác vó đi đều về không. Bà Khiên không lạ việc ông Khiên đi cất cá mòi. Giống cá mòi hay đi ăn đàn. Có thời kỳ ông Khiên đi hàng tuần không được con nào. Nhưng đã trúng đàn có khi phải thả vó cho cá ra bớt rồi mới kéo lên không thì đứt cả giềng vó. Ông Khiên thường kể cho bà nghe chuyện đi cất cá mòi. Đã theo đuổi giống mòi phải kiên nhẫn. Suốt ngày suốt tuần ròng rã nhấc vó lên để vó xuống mà không được gì dễ nản. Đến khi phát bẳn thôi đấm vào nữa nhấc vó lên về ngủ cho khoẻ thì bỗng nhiên cá lại nhảy xua xúa trắng xoá cả vó.

Sáng dậy bà Khiên đứng nhìn mẻ cá mòi ông Khiên mang về hồi đêm. Bà băn khoăn mãi không hiểu sao ông Khiên lại dặn bà không được bán chác gì cả. Ông nói với bà rồi đi tắm. Tắm xong ông lên giường buông màn ngủ...

- Ông Khiên ơi! Ông định tính mẻ cá này như thế nào đây? - Bà Khiên đứng ngoài cửa gọi - Chừng này ông không để tôi bán chắc để khao cả làng đấy phỏng?

Không thấy ông Khiên nói gì bà chạy vào giường lay ông dậy. Bữa nay ông Khiên đi ngủ lại mặc bộ quần áo lụa tơ tắm tím thẫm. Ông nằm ngửa hai chân duỗi thẳng dơ hai tay đặt chéo lên bụng. Bà Khiên vừa động vào tay ông Khiên bà bỗng kêu lên thất thanh mấy tiếng rồi ngất xỉu. Chỉ loáng sau trong nhà ngoài sân người ra vào rầm rập. Tin ông Khiên chết đột ngột loang khắp làng Đông. Người bảo ông bị phải gió. Người bảo ông tự vẫn. Ông Khiên chết thiêng thật đi cất vó về làm ma cho chính mình. Người lại bảo ông Khiên để thằng Nghĩa lấy vợ họ Vũ nên cụ tổ phạt. Người lại khen chết sạch sẽ thanh thản như ông Khiên là sướng một đời. Chú Vạn doạ bỏ tù những ai bảo ông Khiên tự vẫn về chuyện thằng Nghĩa đi bộ đội. Chú Vạn cho người xoá ngay hai câu đối trên trụ tường cửa. Cả họ Nguyễn lo tất bật đám ma vị trưởng tộc. Chú Xeng con ông Xung lo quét dọn bàn thờ tổ. Ông Kình họp bàn mời mấy ông già mổ lợn. Cũng may bà Khiên cũng nuôi sẵn con lợn gần tạ béo núc ních trong chuồng. Đàn gà cả mái lẫn trống tới gần hai chục con là của vợ chồng Nghĩa góp vốn xây dựng ngay từ hồi hai đưa định làm nhà riêng. Lúc phát tang chú Xeng bảo không được phát cho cái Hạnh. Hạnh và Nghĩa mới chỉ đăng ký ngoài uỷ ban chứ chưa qua thủ tục gia đình thì chưa thể là dâu họ Nguyễn được. Giữa lúc tiếng kèn tiếng khóc vang lên ông Xung khua gậy vào tới ngõ đã oang oang:

- Phải tiến hành bầu trưởng họ. Phải bầu thằng nào uống được rượu.

- Đúng là bố Xung! Trưởng họ là do bề bậc dòng dõi mà lên bố làm như như bầu chủ tịch bí thư xã?

- Chúng mày ngu bỏ mẹ - Ông Xung cãi - Dòng mới chả dõi - Thời buổi này họ tộc nó cứ lộn phèo lên. Tôi hỏi các người thằng Nghĩa bây giờ không có ở nhà biết đâu nó nghẻo ở chiến trường thì cái nhà này còn ai nữa mà dòng với chả dõi - Chú Vạn tóm cổ tay ông Xung lôi ra ngõ. Đám tang ông Khiên đông nhất so với các đám làng Đông xưa nay. Người đến vì cái chết của ông quá là linh thiêng. Người đến vì lòng yêu mến ông. Người thương bà Khiên giờ lại đơn độc.

Đưa ông Khiên ra đồng về cả họ Nguyễn lao vào dọn cỗ. Bà Khiên không gượng nổi phải vào giường nằm. Lát sau Hạnh vào mang cho bà bát cháo.

- Mẹ phải ăn chút ít cho đỡ mệt. Từ sáng đến giờ mẹ đã ăn uống gì đâu.

Bà Khiên kéo tay Hạnh ngồi xuống giường. Bà vẫn chưa qua khỏi cơn kinh hoàng. Gương mặt bà nhợt nhạt như cái xác không hồn. Bà run rẩy móc trong túi áo ra lá thư đưa cho Hạnh.

- Ông ấy viết cho thằng Nghĩa đấy. Tao tìm thấy trong túi áo ông ấy. Mày đọc xem ông ấy nói gì trong đó.

Hạnh run rẩy cầm lá thư đọc cho mẹ chồng nghe.

Làng Đông ngày....tháng....năm....

Nghĩa con yêu quý.

Thầy không thể yên lòng nếu không viết được thư này cho con. Thầy buồn vì con mẹ con tất cả mọi người không ai hiểu thầy. Chả lẽ con lại không hiểu ý thầy xưa nay đã dẫn dắt dậy dỗ con ở đời phải sống thế nào cho ý nghĩa. Thầy giận con giận mẹ con đã coi thường thầy. Thầy không muốn con đi bộ đội vì thầy muốn con ở nhà gánh vác lo toan việc họ tộc. Bởi thầy nghĩ nhà ta chỉ có mỗi mình con là trai...

Nhưng ý con quyết ra thì thầy cũng không cản. Lẽ ra mẹ con và con không nên giấu thầy thầy sẽ làm bữa liên hoan rõ to tiễn con lên đường. Thầy thấy nhục nhã về việc con phải lẻn đi làm mọi người đã coi thầy là kẻ hèn nhát ích kỷ lạc hậu. Bây giờ thầy mới nói để con biết: Xưa nay thầy đã góp được ít tiền thầy vẫn giấu kín dưới cây đèn thờ tổ. Thầy có ý định dành dụm số tiền ấy để lo việc trăm năm cho con. Nhưng cái ngày đó đã không thực hiện được thầy buồn lắm. Giờ nghĩ đến món tiền ấy thầy lại đau đớn. Con đi rồi thầy thấy con Hạnh bơ vơ rõ khổ. Thầy tính sẽ đưa số tiền ấy cho con Hạnh. Thầy coi như số tiền đó là của các con. Thầy cầu mong cong sống sao cho xứng đáng với thanh danh họ Nguyễn nhà ta đúng theo lời cụ tổ đã răn dạy.

Thầy có lời chúc con mạnh khỏe.

Thầy của con

Nguyễn Khiên

Hạnh ôm lấy bà Khiên khóc. Bà Khiên muốn an ủi Hạnh câu gì đó nhưng không sao nói thành lời. Chị cả Nghĩa xộc vào kéo Hạnh ra ngồi trước mâm cỗ đầy ắp.

- Mày phải ngồi ăn cho đàng hoàng không phải e lệ gì cả - Dâu nói và gắp vào bát cho Hạnh miếng thịt gà ép Hạnh phải ăn bằng được. Các cụ ngồi mâm trên lúc này rượu mới ngấm mặt cụ nào cũng đỏ nói oang oang.

- Ông Khoái này! - Ông Kình gắp miếng thịt gà vào bát mình rồi buông đũa nhìn ông Khoái cười hề hề - Ông "Khoái kèn" hôm nay thổi đếch hay bằng cha con thằng Lý toét trên Hồi.

- Ông chỉ chuyên nói xấu đội kèn hợp tác ca ngợi cha con thằng Lý toét! - Chú Vạn nói.

- Tao nói đúng thế đấy - Ông Kình đặt cái cốc rượu đánh "cách" xuống bàn nhìn Nguyễn Vạn - Tao nghe đội kèn hợp tác thổi ngang phè. Ông Khoái có giận tao cũng nói. Sau này tao có chết tao dặn thằng cu nhà tao đấm thèm mời đội kèn hợp tác.

- Ông Kình rõ già rồi mà nông nổi - Ông Khoái đội trưởng đội kèn nói - Ông chẳng hiểu đầu trê đuôi nheo sao mà cũng khen chê. Bố con thằng Lý toét trên Hồi nó thổi kèn đánh trống kiếm tiền trăm một đám. Đằng này đội kèn của tôi hợp tác trả mỗi thằng mười điểm. Mười điểm ăn hai hào. Vậy tôi hỏi ông thằng ăn hai hào lại bắt nó làm bằng thằng ăn một trăm sao được. Ông coi rẻ cái nghệ thuật thổi kèn đám ma nó như trẻ con thổi kèn lá chuối. Ông cứ thử trả tôi một trăm xem tôi thổi còn hay hơn cha con thằng Lý toét.

- Thôi dẹp chuyện kèn trống đi các cụ ơi - Chú Xeng trịnh trọng buông bát đũa đứng lên đưa mắt điểm từng gương mặt các bậc cha chú trong họ - Từ nãy tới giờ các cụ toàn tính những chuyện đâu đâu. Bây giờ tôi đề nghị các cụ hãy tính ngay công việc họ tộc. Vị trưởng tộc chúng ta đã qua đời đấy là cái tang lớn cho họ Nguyễn ta. Thằng Nghĩa bây giờ chả biết nó tung hoành ở phương nào. Thời buổi loạn lạc bom đạn chả biết đâu mà ngừa. Việc hương khói ngày mồng một chả lẽ họ ta lại để cho đàn bà con gái...

Cả họ ngớ ra về lời đề nghị bất ngờ của chú Xeng.

- Đúng cái giọng lão Xung - Bà Nhị nói nhỏ vào tai Dâu.

- Trứng khôn hơn vịt - Ông Kình rỉ tai ông Phỏng - Cái thằng Xeng rõ độc miệng. Nó cầu cho thằng Nghĩa chết nó được ăn tự cơ ngơi này đây.

- Tôi có ý kiến thế này - Ông Phỏng tay vẫn còn cầm cả nắm xôi giơ lên xin phát biểu - Chú Vạn cứ bỏ quách cái nhà của lão Hào cho mẹ thằng Tốn nó ở. Nó là con cháu địa chủ thật nhưng bây giờ thằng Tốn nó cũng đã đi bộ đội gánh vác việc dân việc nước mình nên trả nhà cho mẹ con nó. Chú Vạn thân một mình cứ về đây ở trông nom hương khói cho tổ tiên là nhất. Bà Khiên bây giờ yếu rồi chú Vạn về chị em đùm bọc sớm tối phòng khi trái gió trở trời. Tôi nói thế có khí phải không các cụ?

- Xin lỗi cả họ - Chú Xeng lại đứng bật dậy - Ông Phỏng cao tuổi mà dại. Đất từ đường này đâu phải bạ ai cũng đến ở được. Đã gọi là tổ tiên họ hàng phải có tôn ty trật tự ngôi thứ gia bậc. Ông tôi còn đang sờ sờ ra đấy chứ đã chết đâu.

- Ôi dào - ông Phỏng nói - Bố anh còn sống ai chả biết. Nhưng ông ấy điên điên khùng khùng vậy để lo việc họ có ngày bố anh cho cả họ xơi cứt.

- Ông già rồi mà ăn nói bậy bạ - Chú Xeng tím mặt hầm hầm nhìn ông Phỏng - Tôi nói cho nhà ông biết! Bố tôi dại thì còn có tôi. Tôi chết còn có ba thằng con trai tôi. Ba thằng con trai tôi thì ít nhất sau này cũng đẻ cho tôi chín thằng cháu trai nữa để nối dõi tông đường. Còn anh Vạn - Chú Xeng nhìn chú Vạn đang cúi gầm xuống mâm suy nghĩ gì đó - Tôi khuyên anh Vạn cứ việc ở ngôi nhà mà anh được quyền đến ở trọn đời. Đừng có nghe ông Phòng xúi dại cái kiểu chơi ngông quân tử sau này thằng Nghĩa nó về thì đứng đường.

- Thôi đủ lắm rồi - Chú Vạn gắt - Lúc này chưa phải lúc bàn tính chuyện thừa kế ngôi thứ. Tôi cũng chẳng bao giờ về đây đâu. Thời buổi bây giờ mà các cụ còn lạc hậu. Ngôi nhà này là mồ hôi nước mắt của gia đình ông Khiên xây dựng lên ông Khiên mất còn bà Khiên còn thằng Nghĩa và vợ con nó sau này. Còn việc hương khói tổ tiên cửa hậu cung kia luôn rộng mở. Ai có lòng thành kính tổ tiên xin cứ đội xôi thịt vào mà cúng. Một mẫu ruộng họ cũng chả còn ngày chạp tổ xin mời các cụ cứ việc rút hầu bao ra mà góp. tôi e có người không có tiền để góp và có khi phải xin ra khỏi cái họ này.

- Chú Vạn nói chí phải đấy!- Dâu bỗng đứng vụt dậy nhìn các cụ trong họ - Cháu xin phép các cụ có ý kiến.

- Dâu! - Bố Dâu quát - Đây là việc của các cụ con không được hỗn.

- Cái ông này rõ lạc hậu - Ông Phỏng cầm đũa chọc vào sườn bố cô Dâu - Việc họ bây giờ cũng phải để con trẻ nó tham gia.

- Dâu! Tao van mày đừng có động vào các cụ - Hạnh nói kéo áo Dâu thì thầm.

- Để mặc tao! - Dâu vùng vằng - Xin phép các cụ. Cháu cứ nói thế này. Việc họ tộc cháu nghĩ không ngoài mục đích là quây quần những người trong họ ta thương yêu đùm bọc lấy nhau. Vậy cái việc tình nghĩa nó bày ngay trước mắt các cụ mà sao các cụ chẳng bàn đến. Ông Khiên mất bà Khiên đau đớn nằm xỉu đi trong buồng kia. Cậu Nghĩa đi bộ đội ngày bố mất cũng không biết mà về. Vợ chồng ông bà Khiên và cậu Nghĩa cả đời gò lưng làm lụng kéo vó mòi mới làm nổi gian nhà trên nền từ đường này cốt cho cậu Nghĩa được hạnh phúc. Vậy mà cậu Nghĩa lấy vợ về phải sống mỗi người một nơi. Cháu thấy thật phi lý. Xin đất làm riêng xã không cho về ở chung với bố mẹ họ tộc bảo không được. Vậy cháu hỏi các cụ vợ chồng cậu Nghĩa ở lửng lơ giữa trời à?

Dâu ngập ngừng đưa mắt nhìn các cụ. Có cụ thì gật gật đầu có cụ trợn trừng mắt nhìn Dâu ngỡ ngàng. Chú Xeng hậm hực Hạnh liên tục cấu vào chân Dâu.

- Bây giờ cháu đề nghị thế này - Dâu nói tiếp - Cậu Nghĩa đi vì việc nước ông Khiên mất còn lại mỗi mình bà Khiên các cụ nên đồng ý để cô Hạnh về đây chăm lo mẹ chồng sớm tối. Cháu nghĩ vợ chồng Nghĩa chẳng có tội tình gì mà phải chịu khổ.

- Thằng Nghĩa đã có tội !- Chú Xeng nói - Tội phản lời nguyền cụ tổ. Cả mày nữa Dâu ạ. Mày hãy bỏ thói ngông cuồng đi. Tao biết tỏng cái bụng mày đang định tý tởn với thằng Hiệp anh con Hạnh. Cái động cơ cho con Hạnh về đây của mày chẳng tốt đẹp gì. Chúng mày bây giờ bảo nhau làm loạn không còn coi lời tổ tiên ra gì.

Bố Dâu đứng dậy loạng choạng bước đến nắm cổ tay Dâu kéo ra ngõ.

- Ối! Các ông các bà ơi! - Bà Khiên từ trong buồng bước ra ôm mặt khóc - Tôi xin các người hãy khoan tính đến chuyện ấy. Ông nhà tôi vừa mới mất.

Các cụ ngồi trước mâm mỗi cụ véo một nắm xôi chim trên tay lần lượt đứng dậy dắt díu ra về.

- Mẹ kiếp! Đang ăn lại đi bới chuyện làm mất ngon. Rõ xúi quẩy. Hôm nay tao ra ngõ gặp con mẹ Mực. Đúng là vía con mẹ Mực độc thật.

Ông Khoái kèn chập choạng đứng dậy xéo cả vào mâm đũa bát xô loảng xoảng. Chị cả Nghĩa cái Thắm con ông Kình cái Thư con ông Phỏng ở lại thu dọn bát đĩa với cái Hạnh.

Đêm làng Đông lạnh đi Hạnh nghe văng vẳng tiếng kèn trống và những lời các cụ trong họ bàn tính trong bữa rượu lúc chiều. Đã một năm kể từ ngày cưới nay Hạnh mới được nằm trong gian buồng của chồng. Cây đàn tranh đàn bầu và cây sáo từ hôm Nghĩa đi vẫn nằm lặng trên tường. Bức ảnh Nghĩa phóng to Hạnh thấy anh đang cười nhìn Hạnh trìu mến. Hạnh vặn nhỏ ngọn đèn dầu ngả lưng xuống giường nghe rõ tiếng bước chân bà Khiên bước vào hậu cung thắp hương cúng chồng. Hình ảnh ông Khiên hôm nào ngồi thu lu bên vạ cống Linh cứ lởn vởn trong tâm trí Hạnh.

Mẹ Nghĩa thắp hương xong bước vào đứng bên giường Hạnh.

- Mẹ không ngủ sao?

- Mày vẫn thức đấy à? Tao muốn bàn với con thế này. Bức thư ấy con cứ giữ lấy đừng nói cho ai biết số tiền bố thằng Nghĩa để ở chân cây đèn bị mất. Cả họ ra vào rầm rập biết nghi cho ai. Khi nào thằng Nghĩa gửi thư về có địa chỉ con cứ điện cho nó xem đơn vị họ có giải quyết cho về qua nhà mấy hôm. Còn những chuyện mấy ông trong họ nói con đừng để bụng. Sáng mai mẹ sẽ gặp mẹ con bên nhà xin cho con về ở với mẹ. Chừng nào mẹ còn sống mẹ sẽ bảo vệ con đến cùng. Bố mẹ đã có lỗi cả họ này có lỗi với vợ chồng con. Nhìn các con khổ sở bố mẹ cũng chẳng sung sướng gì.

- Mẹ! - Hạnh nắm chặt bàn tay khô gầy của mẹ chồng. Giọng lạc đi - Bố mẹ chẳng có lỗi. Con biết bố mẹ vẫn thương yêu chúng con.

Lần đầu tiên về nhà chồng Hạnh không ngủ được. Tiếng bước chân bà Khiên ra vào thắp hương trong hậu cung cứ vang lên trong đêm.

 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 11

Bữa sáng dọn ra Hạnh vừa ngồi xuống trước mâm mẹ đã nói:

- Bây giờ thằng Nghĩa nó đi vắng mày đi đường cũng phải ý tứ con ạ. Con gái có chồng mà để xảy ra chuyện là phiền đấy.

Có lẽ tối qua Hạnh hý hoáy đơm lại cúc áo mẹ đã để ý và đoán có chuyện gì xảy ra.

- Con đã làm điều gì xấu đâu mẹ?

- Ấy là tao nhắc trước vậy. Làm thân con gái phải biết giữ mình.

- Đợt sau anh Hiệp quyết định đi bộ đội đấy à? - Hạnh trống lảng hỏi sang chuyện anh Hiệp.

- Làm thân con trai phải xông pha nơi trận mạc - Anh Hiệp nói Hạnh bật cười thấy anh Hiệp lại trích dẫn lời chú Vạn. Có lẽ cả làng Đông hồi này ai cũng mượn lời chú Vạn ra nói.

Ba mẹ con đang ăn cơm thì bà Khiên lập cập bước vào cửa Hạnh chợt giật mình. Chắc có chuyện gì xảy ra? Hạnh buông bát đũa đứng dậy mời bà Khiên vào trong nhà. Đã lâu lắm nay bà Khiên mới sang nhà Hạnh Hạnh rót nước mời mẹ chồng.

- Mẹ hỏi thật con - Bà Khiên nói nhanh - có thật là thằng Nghĩa đã lên xe đi tỉnh rồi phải không?

- Mẹ không tin con sao? Anh Nghĩa đi ngay từ trưa hôm qua.

- Tao cũng tin như thế. Mọi người cũng đều nói thế. Nhưng khổ nỗi là bố thằng Nghĩa...chung quy là tại phải gió cái nhà ông Dĩ đang đêm hôm qua đùng đùng sang mồm năm miệng mười lu loa trách tại sao thằng Nghĩa đi bộ đội lại không làm bữa liên hoan. Bố thằng Nghĩa đang nằm chết dí trên giường bỗng bật dậy ngỡ ngàng ngồi ngây ra một lúc. Thế là bao tội vạ lại đổ lên đầu tôi. Cuối cùng tôi phải nói thật hết cả. Mặt ông tái đi. Ông ấy hỏi: "Nó còn ở dưới huyện không?". Tôi bảo: "Nó lên tỉnh rồi". Ông ấy không tin và định đùng đùng đi xuống huyện. Tôi hốt hoảng hét vào tai ông ấy: "Ông điên hay sao! Đang đêm đi làm sao được". Thế là ông ấy quẳng chiếc áo xuống giường nằm vật ra. Từ lúc ấy ông ấy chẳng nói chẳng rằng trằn trọc không ngủ. Sáng nay ông ấy dậy sớm bảo tôi đi nấu cơm. Ăn xong ông ấy bảo mỗi câu: "Đi cất vó kiếm mấy con cá". Tôi hoảng hồn nghĩ là ông ấy điên thật. Bao nhiêu ngày nằm lỳ ở nhà nay bỗng dưng lại đòi đi cất vó. Đúng là ông ấy đi cất vó thật. Ông ấy chuẩn bị vó sào cẩn thận vác ra bờ sông. Lúc đầu tôi nghĩ là ông ấy giả vờ vác vó ra bờ rông rồi bỏ đấy đi xuống huyện. Tôi phải theo dõi thấy rõ là ông ấy không xuống huyện mà đi dọc bờ sông xuống cống Linh. Khi tôi quay về tới nhà thì chợt nghĩ là ông ấy xuống cống Linh đón đường thằng Nghĩa hôm nay sẽ hành quân từ huyện qua cống Linh lên tỉnh. Khổ thế đấy.

Mẹ Nghĩa nói một hồi rồi ngước mặt nhìn Hạnh.

- Mẹ cứ yên tâm về đi. Để con xuống đó với bố.

Hạnh chạy xuống bếp lấy chiếc nón của mẹ rồi vội vàng ra bờ sông. Lại một lần nữa Hạnh đi trên bờ sông quen thuộc xuống cống Linh. Lần này không có Nghĩa Hạnh thấy trống trải. Dòng sông vẫn lặng lẽ trôi. Gió buổi sáng mát rượi. Những giọt sương còn đọng trên cỏ sáng loé dưới nắng sớm. Đúng như lời bà Khiên dự đoán tới cống Linh Hạnh thấy bộ gọng vó của bố Nghĩa vứt chỏng chơ bên cống. Ông Khiên đang ngồi thu lu trên bờ đê mắt đau đáu nhìn theo con đường về phố huyện. Tim Hạnh nhói đau. Từ ngày Hạnh lấy Nghĩa tính nết ông Khiên thay đổi hẳn. Ông lầm lỳ đau ốm liên miên. Mới ngày nào Hạnh còn được nghe ông Khiên đàn hát hò vè đọc thơ trong các đám cưới làng Đông. Giờ thì dáng ông gầy còm ngồi trên nóc cống như kẻ hành khất. Trên con đường về phố huyện chợt bụi cuốn lên mịt mù. Một đoàn xe ầm ầm lao về phía cống Linh. Bố Nghĩa đứng vụt dậy ngóng trông khi hai ba chiếc xe tải chở thuốc lào giảm tốc độ sang số vù ga xả ra luồng khói đen thốc vào mặt bố Nghĩa. Ông bần thần đứng nhìn theo ba chiếc xe ì ạch leo lên dốc cống. Chiếc xe cuối cùng là xe hành khách lao đến phanh kít ngay dưới dốc đón khách. Bố Nghĩa run rẩy bám lên thành xe ngó nghiêng. Hạnh ngỡ ông theo xe lên tỉnh.

- Các ông các bà có thấy thằng Nghĩa nhà tôi?

- Thằng Nghĩa nào? Ai đó trong xe hỏi như quát lên.

- Thằng Nghĩa nó mới đi bộ đội.

- Ông ơi đây không phải xe quân đội.

- Bố tìm Nghĩa hay tìm tiền hả?

- Ông này rõ ỡm ờ. Mời ông xuống!

Người phụ xe gạt ông xuống. Ông chới với nhìn chiếc xe nổ máy lao lên dốc cầu. Hạnh ngồi thụp xuống vệ cỏ lấy lại bình tĩnh. Ông Khiên lại ngồi xuống vạ cống thẫn thờ nhìn xuống dòng sông. Hạnh bước vội qua đường đứng sững bên ông Khiên:

- Bố! Sao bố lại ngồi đây?

Bố Nghĩa nhìn Hạnh trân trân. Ông ngớ người ra một lúc rồi "à" lên một tiếng vẻ bối rối:

- Tao..Tao đi cất vó. Nằm mãi cũng chán - Ông Khiên lóng ngóng móc túi lấy ra gói thuốc lào và một cái tẩu.

- Bố về nghỉ đi bố ạ. Con trông bố còn yếu lắm.

- Thế mày đi đâu lại xuống đây hả? - Ông Khiên ngước mắt nhìn Hạnh - Có phải mày cũng xuống đây đón thằng Nghĩa? Tao biết thế nào thằng Nghĩa cũng qua đây.

- Bố! Anh Nghĩa đi từ trưa hôm qua.

Ông Khiên lại ngồi thừ ra mắt tối sầm lại. Miệng ông lẩm bẩm:

- Thật là bất nhân...bất nhân..

- Bố!

- Cút đi - Ông Khiên giận dữ quát - Để mặc xác tao. Bây giờ tao là kẻ tồi tệ kẻ bẩn thỉu. Trời ơi trên đời này không có ai hiểu tao.

Ông Khiên lập cập bước xuống bãi sông. Ông căng vó mắc cho vuông bốn góc rồi từ từ thả xuống nước tay cầm chiếc sào vó đứng sững bất động như pho tượng. Dòng sông Linh nhẹ chảy chiếc sào vó khẽ rung rung trên tay ông. Hạnh buồn bã bước lên dốc ra cửa ngoài cống Linh nhìn xuống. Nước biển xuống thấp lòng cống sâu hun hút. Nước từ sông trong tràn qua hoành cống ào ào sủi lên những lớp bọt trắng xoá. Nhìn xuống lòng cống Hạnh thấy chóng mặt đầu óc quay cuồng.

- Ơ này cô em xinh đẹp! Anh trông cô em chắc có điều chi mà sầu muộn. Cô em có định trẫm mình thì hẫy lên đây với anh là thấy cuộc đời này cực kỳ sung sướng. Tiếng một chàng trai cứ ngân lên như thể hát tuồng. Hạnh ngơ ngác ngửa cổ nhìn lên thấy một thanh nhiên đang cười hơ hớ nhe bộ răng trắng bóng ngồi vắt vẻo trên tầng thượng cao chót vót đang nhìn Hạnh.

Sực nhớ tới tai hoạ trưa hôm qua trên cánh đồng Diêm Hạnh hoảng hốt bỏ chạy.

*


Bà Khiên tính thằng Nghĩa đi đến nay đã năm ngày ba ngày liền ông Khiên vác vó đi đều về không. Bà Khiên không lạ việc ông Khiên đi cất cá mòi. Giống cá mòi hay đi ăn đàn. Có thời kỳ ông Khiên đi hàng tuần không được con nào. Nhưng đã trúng đàn có khi phải thả vó cho cá ra bớt rồi mới kéo lên không thì đứt cả giềng vó. Ông Khiên thường kể cho bà nghe chuyện đi cất cá mòi. Đã theo đuổi giống mòi phải kiên nhẫn. Suốt ngày suốt tuần ròng rã nhấc vó lên để vó xuống mà không được gì dễ nản. Đến khi phát bẳn thôi đấm vào nữa nhấc vó lên về ngủ cho khoẻ thì bỗng nhiên cá lại nhảy xua xúa trắng xoá cả vó.

Sáng dậy bà Khiên đứng nhìn mẻ cá mòi ông Khiên mang về hồi đêm. Bà băn khoăn mãi không hiểu sao ông Khiên lại dặn bà không được bán chác gì cả. Ông nói với bà rồi đi tắm. Tắm xong ông lên giường buông màn ngủ...

- Ông Khiên ơi! Ông định tính mẻ cá này như thế nào đây? - Bà Khiên đứng ngoài cửa gọi - Chừng này ông không để tôi bán chắc để khao cả làng đấy phỏng?

Không thấy ông Khiên nói gì bà chạy vào giường lay ông dậy. Bữa nay ông Khiên đi ngủ lại mặc bộ quần áo lụa tơ tắm tím thẫm. Ông nằm ngửa hai chân duỗi thẳng dơ hai tay đặt chéo lên bụng. Bà Khiên vừa động vào tay ông Khiên bà bỗng kêu lên thất thanh mấy tiếng rồi ngất xỉu. Chỉ loáng sau trong nhà ngoài sân người ra vào rầm rập. Tin ông Khiên chết đột ngột loang khắp làng Đông. Người bảo ông bị phải gió. Người bảo ông tự vẫn. Ông Khiên chết thiêng thật đi cất vó về làm ma cho chính mình. Người lại bảo ông Khiên để thằng Nghĩa lấy vợ họ Vũ nên cụ tổ phạt. Người lại khen chết sạch sẽ thanh thản như ông Khiên là sướng một đời. Chú Vạn doạ bỏ tù những ai bảo ông Khiên tự vẫn về chuyện thằng Nghĩa đi bộ đội. Chú Vạn cho người xoá ngay hai câu đối trên trụ tường cửa. Cả họ Nguyễn lo tất bật đám ma vị trưởng tộc. Chú Xeng con ông Xung lo quét dọn bàn thờ tổ. Ông Kình họp bàn mời mấy ông già mổ lợn. Cũng may bà Khiên cũng nuôi sẵn con lợn gần tạ béo núc ních trong chuồng. Đàn gà cả mái lẫn trống tới gần hai chục con là của vợ chồng Nghĩa góp vốn xây dựng ngay từ hồi hai đưa định làm nhà riêng. Lúc phát tang chú Xeng bảo không được phát cho cái Hạnh. Hạnh và Nghĩa mới chỉ đăng ký ngoài uỷ ban chứ chưa qua thủ tục gia đình thì chưa thể là dâu họ Nguyễn được. Giữa lúc tiếng kèn tiếng khóc vang lên ông Xung khua gậy vào tới ngõ đã oang oang:

- Phải tiến hành bầu trưởng họ. Phải bầu thằng nào uống được rượu.

- Đúng là bố Xung! Trưởng họ là do bề bậc dòng dõi mà lên bố làm như như bầu chủ tịch bí thư xã?

- Chúng mày ngu bỏ mẹ - Ông Xung cãi - Dòng mới chả dõi - Thời buổi này họ tộc nó cứ lộn phèo lên. Tôi hỏi các người thằng Nghĩa bây giờ không có ở nhà biết đâu nó nghẻo ở chiến trường thì cái nhà này còn ai nữa mà dòng với chả dõi - Chú Vạn tóm cổ tay ông Xung lôi ra ngõ. Đám tang ông Khiên đông nhất so với các đám làng Đông xưa nay. Người đến vì cái chết của ông quá là linh thiêng. Người đến vì lòng yêu mến ông. Người thương bà Khiên giờ lại đơn độc.

Đưa ông Khiên ra đồng về cả họ Nguyễn lao vào dọn cỗ. Bà Khiên không gượng nổi phải vào giường nằm. Lát sau Hạnh vào mang cho bà bát cháo.

- Mẹ phải ăn chút ít cho đỡ mệt. Từ sáng đến giờ mẹ đã ăn uống gì đâu.

Bà Khiên kéo tay Hạnh ngồi xuống giường. Bà vẫn chưa qua khỏi cơn kinh hoàng. Gương mặt bà nhợt nhạt như cái xác không hồn. Bà run rẩy móc trong túi áo ra lá thư đưa cho Hạnh.

- Ông ấy viết cho thằng Nghĩa đấy. Tao tìm thấy trong túi áo ông ấy. Mày đọc xem ông ấy nói gì trong đó.

Hạnh run rẩy cầm lá thư đọc cho mẹ chồng nghe.

Làng Đông ngày....tháng....năm....

Nghĩa con yêu quý.

Thầy không thể yên lòng nếu không viết được thư này cho con. Thầy buồn vì con mẹ con tất cả mọi người không ai hiểu thầy. Chả lẽ con lại không hiểu ý thầy xưa nay đã dẫn dắt dậy dỗ con ở đời phải sống thế nào cho ý nghĩa. Thầy giận con giận mẹ con đã coi thường thầy. Thầy không muốn con đi bộ đội vì thầy muốn con ở nhà gánh vác lo toan việc họ tộc. Bởi thầy nghĩ nhà ta chỉ có mỗi mình con là trai...

Nhưng ý con quyết ra thì thầy cũng không cản. Lẽ ra mẹ con và con không nên giấu thầy thầy sẽ làm bữa liên hoan rõ to tiễn con lên đường. Thầy thấy nhục nhã về việc con phải lẻn đi làm mọi người đã coi thầy là kẻ hèn nhát ích kỷ lạc hậu. Bây giờ thầy mới nói để con biết: Xưa nay thầy đã góp được ít tiền thầy vẫn giấu kín dưới cây đèn thờ tổ. Thầy có ý định dành dụm số tiền ấy để lo việc trăm năm cho con. Nhưng cái ngày đó đã không thực hiện được thầy buồn lắm. Giờ nghĩ đến món tiền ấy thầy lại đau đớn. Con đi rồi thầy thấy con Hạnh bơ vơ rõ khổ. Thầy tính sẽ đưa số tiền ấy cho con Hạnh. Thầy coi như số tiền đó là của các con. Thầy cầu mong cong sống sao cho xứng đáng với thanh danh họ Nguyễn nhà ta đúng theo lời cụ tổ đã răn dạy.

Thầy có lời chúc con mạnh khỏe.

Thầy của con

Nguyễn Khiên

Hạnh ôm lấy bà Khiên khóc. Bà Khiên muốn an ủi Hạnh câu gì đó nhưng không sao nói thành lời. Chị cả Nghĩa xộc vào kéo Hạnh ra ngồi trước mâm cỗ đầy ắp.

- Mày phải ngồi ăn cho đàng hoàng không phải e lệ gì cả - Dâu nói và gắp vào bát cho Hạnh miếng thịt gà ép Hạnh phải ăn bằng được. Các cụ ngồi mâm trên lúc này rượu mới ngấm mặt cụ nào cũng đỏ nói oang oang.

- Ông Khoái này! - Ông Kình gắp miếng thịt gà vào bát mình rồi buông đũa nhìn ông Khoái cười hề hề - Ông "Khoái kèn" hôm nay thổi đếch hay bằng cha con thằng Lý toét trên Hồi.

- Ông chỉ chuyên nói xấu đội kèn hợp tác ca ngợi cha con thằng Lý toét! - Chú Vạn nói.

- Tao nói đúng thế đấy - Ông Kình đặt cái cốc rượu đánh "cách" xuống bàn nhìn Nguyễn Vạn - Tao nghe đội kèn hợp tác thổi ngang phè. Ông Khoái có giận tao cũng nói. Sau này tao có chết tao dặn thằng cu nhà tao đấm thèm mời đội kèn hợp tác.

- Ông Kình rõ già rồi mà nông nổi - Ông Khoái đội trưởng đội kèn nói - Ông chẳng hiểu đầu trê đuôi nheo sao mà cũng khen chê. Bố con thằng Lý toét trên Hồi nó thổi kèn đánh trống kiếm tiền trăm một đám. Đằng này đội kèn của tôi hợp tác trả mỗi thằng mười điểm. Mười điểm ăn hai hào. Vậy tôi hỏi ông thằng ăn hai hào lại bắt nó làm bằng thằng ăn một trăm sao được. Ông coi rẻ cái nghệ thuật thổi kèn đám ma nó như trẻ con thổi kèn lá chuối. Ông cứ thử trả tôi một trăm xem tôi thổi còn hay hơn cha con thằng Lý toét.

- Thôi dẹp chuyện kèn trống đi các cụ ơi - Chú Xeng trịnh trọng buông bát đũa đứng lên đưa mắt điểm từng gương mặt các bậc cha chú trong họ - Từ nãy tới giờ các cụ toàn tính những chuyện đâu đâu. Bây giờ tôi đề nghị các cụ hãy tính ngay công việc họ tộc. Vị trưởng tộc chúng ta đã qua đời đấy là cái tang lớn cho họ Nguyễn ta. Thằng Nghĩa bây giờ chả biết nó tung hoành ở phương nào. Thời buổi loạn lạc bom đạn chả biết đâu mà ngừa. Việc hương khói ngày mồng một chả lẽ họ ta lại để cho đàn bà con gái...

Cả họ ngớ ra về lời đề nghị bất ngờ của chú Xeng.

- Đúng cái giọng lão Xung - Bà Nhị nói nhỏ vào tai Dâu.

- Trứng khôn hơn vịt - Ông Kình rỉ tai ông Phỏng - Cái thằng Xeng rõ độc miệng. Nó cầu cho thằng Nghĩa chết nó được ăn tự cơ ngơi này đây.

- Tôi có ý kiến thế này - Ông Phỏng tay vẫn còn cầm cả nắm xôi giơ lên xin phát biểu - Chú Vạn cứ bỏ quách cái nhà của lão Hào cho mẹ thằng Tốn nó ở. Nó là con cháu địa chủ thật nhưng bây giờ thằng Tốn nó cũng đã đi bộ đội gánh vác việc dân việc nước mình nên trả nhà cho mẹ con nó. Chú Vạn thân một mình cứ về đây ở trông nom hương khói cho tổ tiên là nhất. Bà Khiên bây giờ yếu rồi chú Vạn về chị em đùm bọc sớm tối phòng khi trái gió trở trời. Tôi nói thế có khí phải không các cụ?

- Xin lỗi cả họ - Chú Xeng lại đứng bật dậy - Ông Phỏng cao tuổi mà dại. Đất từ đường này đâu phải bạ ai cũng đến ở được. Đã gọi là tổ tiên họ hàng phải có tôn ty trật tự ngôi thứ gia bậc. Ông tôi còn đang sờ sờ ra đấy chứ đã chết đâu.

- Ôi dào - ông Phỏng nói - Bố anh còn sống ai chả biết. Nhưng ông ấy điên điên khùng khùng vậy để lo việc họ có ngày bố anh cho cả họ xơi cứt.

- Ông già rồi mà ăn nói bậy bạ - Chú Xeng tím mặt hầm hầm nhìn ông Phỏng - Tôi nói cho nhà ông biết! Bố tôi dại thì còn có tôi. Tôi chết còn có ba thằng con trai tôi. Ba thằng con trai tôi thì ít nhất sau này cũng đẻ cho tôi chín thằng cháu trai nữa để nối dõi tông đường. Còn anh Vạn - Chú Xeng nhìn chú Vạn đang cúi gầm xuống mâm suy nghĩ gì đó - Tôi khuyên anh Vạn cứ việc ở ngôi nhà mà anh được quyền đến ở trọn đời. Đừng có nghe ông Phòng xúi dại cái kiểu chơi ngông quân tử sau này thằng Nghĩa nó về thì đứng đường.

- Thôi đủ lắm rồi - Chú Vạn gắt - Lúc này chưa phải lúc bàn tính chuyện thừa kế ngôi thứ. Tôi cũng chẳng bao giờ về đây đâu. Thời buổi bây giờ mà các cụ còn lạc hậu. Ngôi nhà này là mồ hôi nước mắt của gia đình ông Khiên xây dựng lên ông Khiên mất còn bà Khiên còn thằng Nghĩa và vợ con nó sau này. Còn việc hương khói tổ tiên cửa hậu cung kia luôn rộng mở. Ai có lòng thành kính tổ tiên xin cứ đội xôi thịt vào mà cúng. Một mẫu ruộng họ cũng chả còn ngày chạp tổ xin mời các cụ cứ việc rút hầu bao ra mà góp. tôi e có người không có tiền để góp và có khi phải xin ra khỏi cái họ này.

- Chú Vạn nói chí phải đấy!- Dâu bỗng đứng vụt dậy nhìn các cụ trong họ - Cháu xin phép các cụ có ý kiến.

- Dâu! - Bố Dâu quát - Đây là việc của các cụ con không được hỗn.

- Cái ông này rõ lạc hậu - Ông Phỏng cầm đũa chọc vào sườn bố cô Dâu - Việc họ bây giờ cũng phải để con trẻ nó tham gia.

- Dâu! Tao van mày đừng có động vào các cụ - Hạnh nói kéo áo Dâu thì thầm.

- Để mặc tao! - Dâu vùng vằng - Xin phép các cụ. Cháu cứ nói thế này. Việc họ tộc cháu nghĩ không ngoài mục đích là quây quần những người trong họ ta thương yêu đùm bọc lấy nhau. Vậy cái việc tình nghĩa nó bày ngay trước mắt các cụ mà sao các cụ chẳng bàn đến. Ông Khiên mất bà Khiên đau đớn nằm xỉu đi trong buồng kia. Cậu Nghĩa đi bộ đội ngày bố mất cũng không biết mà về. Vợ chồng ông bà Khiên và cậu Nghĩa cả đời gò lưng làm lụng kéo vó mòi mới làm nổi gian nhà trên nền từ đường này cốt cho cậu Nghĩa được hạnh phúc. Vậy mà cậu Nghĩa lấy vợ về phải sống mỗi người một nơi. Cháu thấy thật phi lý. Xin đất làm riêng xã không cho về ở chung với bố mẹ họ tộc bảo không được. Vậy cháu hỏi các cụ vợ chồng cậu Nghĩa ở lửng lơ giữa trời à?

Dâu ngập ngừng đưa mắt nhìn các cụ. Có cụ thì gật gật đầu có cụ trợn trừng mắt nhìn Dâu ngỡ ngàng. Chú Xeng hậm hực Hạnh liên tục cấu vào chân Dâu.

- Bây giờ cháu đề nghị thế này - Dâu nói tiếp - Cậu Nghĩa đi vì việc nước ông Khiên mất còn lại mỗi mình bà Khiên các cụ nên đồng ý để cô Hạnh về đây chăm lo mẹ chồng sớm tối. Cháu nghĩ vợ chồng Nghĩa chẳng có tội tình gì mà phải chịu khổ.

- Thằng Nghĩa đã có tội !- Chú Xeng nói - Tội phản lời nguyền cụ tổ. Cả mày nữa Dâu ạ. Mày hãy bỏ thói ngông cuồng đi. Tao biết tỏng cái bụng mày đang định tý tởn với thằng Hiệp anh con Hạnh. Cái động cơ cho con Hạnh về đây của mày chẳng tốt đẹp gì. Chúng mày bây giờ bảo nhau làm loạn không còn coi lời tổ tiên ra gì.

Bố Dâu đứng dậy loạng choạng bước đến nắm cổ tay Dâu kéo ra ngõ.

- Ối! Các ông các bà ơi! - Bà Khiên từ trong buồng bước ra ôm mặt khóc - Tôi xin các người hãy khoan tính đến chuyện ấy. Ông nhà tôi vừa mới mất.

Các cụ ngồi trước mâm mỗi cụ véo một nắm xôi chim trên tay lần lượt đứng dậy dắt díu ra về.

- Mẹ kiếp! Đang ăn lại đi bới chuyện làm mất ngon. Rõ xúi quẩy. Hôm nay tao ra ngõ gặp con mẹ Mực. Đúng là vía con mẹ Mực độc thật.

Ông Khoái kèn chập choạng đứng dậy xéo cả vào mâm đũa bát xô loảng xoảng. Chị cả Nghĩa cái Thắm con ông Kình cái Thư con ông Phỏng ở lại thu dọn bát đĩa với cái Hạnh.

Đêm làng Đông lạnh đi Hạnh nghe văng vẳng tiếng kèn trống và những lời các cụ trong họ bàn tính trong bữa rượu lúc chiều. Đã một năm kể từ ngày cưới nay Hạnh mới được nằm trong gian buồng của chồng. Cây đàn tranh đàn bầu và cây sáo từ hôm Nghĩa đi vẫn nằm lặng trên tường. Bức ảnh Nghĩa phóng to Hạnh thấy anh đang cười nhìn Hạnh trìu mến. Hạnh vặn nhỏ ngọn đèn dầu ngả lưng xuống giường nghe rõ tiếng bước chân bà Khiên bước vào hậu cung thắp hương cúng chồng. Hình ảnh ông Khiên hôm nào ngồi thu lu bên vạ cống Linh cứ lởn vởn trong tâm trí Hạnh.

Mẹ Nghĩa thắp hương xong bước vào đứng bên giường Hạnh.

- Mẹ không ngủ sao?

- Mày vẫn thức đấy à? Tao muốn bàn với con thế này. Bức thư ấy con cứ giữ lấy đừng nói cho ai biết số tiền bố thằng Nghĩa để ở chân cây đèn bị mất. Cả họ ra vào rầm rập biết nghi cho ai. Khi nào thằng Nghĩa gửi thư về có địa chỉ con cứ điện cho nó xem đơn vị họ có giải quyết cho về qua nhà mấy hôm. Còn những chuyện mấy ông trong họ nói con đừng để bụng. Sáng mai mẹ sẽ gặp mẹ con bên nhà xin cho con về ở với mẹ. Chừng nào mẹ còn sống mẹ sẽ bảo vệ con đến cùng. Bố mẹ đã có lỗi cả họ này có lỗi với vợ chồng con. Nhìn các con khổ sở bố mẹ cũng chẳng sung sướng gì.

- Mẹ! - Hạnh nắm chặt bàn tay khô gầy của mẹ chồng. Giọng lạc đi - Bố mẹ chẳng có lỗi. Con biết bố mẹ vẫn thương yêu chúng con.

Lần đầu tiên về nhà chồng Hạnh không ngủ được. Tiếng bước chân bà Khiên ra vào thắp hương trong hậu cung cứ vang lên trong đêm.

 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 11

Bữa sáng dọn ra Hạnh vừa ngồi xuống trước mâm mẹ đã nói:

- Bây giờ thằng Nghĩa nó đi vắng mày đi đường cũng phải ý tứ con ạ. Con gái có chồng mà để xảy ra chuyện là phiền đấy.

Có lẽ tối qua Hạnh hý hoáy đơm lại cúc áo mẹ đã để ý và đoán có chuyện gì xảy ra.

- Con đã làm điều gì xấu đâu mẹ?

- Ấy là tao nhắc trước vậy. Làm thân con gái phải biết giữ mình.

- Đợt sau anh Hiệp quyết định đi bộ đội đấy à? - Hạnh trống lảng hỏi sang chuyện anh Hiệp.

- Làm thân con trai phải xông pha nơi trận mạc - Anh Hiệp nói Hạnh bật cười thấy anh Hiệp lại trích dẫn lời chú Vạn. Có lẽ cả làng Đông hồi này ai cũng mượn lời chú Vạn ra nói.

Ba mẹ con đang ăn cơm thì bà Khiên lập cập bước vào cửa Hạnh chợt giật mình. Chắc có chuyện gì xảy ra? Hạnh buông bát đũa đứng dậy mời bà Khiên vào trong nhà. Đã lâu lắm nay bà Khiên mới sang nhà Hạnh Hạnh rót nước mời mẹ chồng.

- Mẹ hỏi thật con - Bà Khiên nói nhanh - có thật là thằng Nghĩa đã lên xe đi tỉnh rồi phải không?

- Mẹ không tin con sao? Anh Nghĩa đi ngay từ trưa hôm qua.

- Tao cũng tin như thế. Mọi người cũng đều nói thế. Nhưng khổ nỗi là bố thằng Nghĩa...chung quy là tại phải gió cái nhà ông Dĩ đang đêm hôm qua đùng đùng sang mồm năm miệng mười lu loa trách tại sao thằng Nghĩa đi bộ đội lại không làm bữa liên hoan. Bố thằng Nghĩa đang nằm chết dí trên giường bỗng bật dậy ngỡ ngàng ngồi ngây ra một lúc. Thế là bao tội vạ lại đổ lên đầu tôi. Cuối cùng tôi phải nói thật hết cả. Mặt ông tái đi. Ông ấy hỏi: "Nó còn ở dưới huyện không?". Tôi bảo: "Nó lên tỉnh rồi". Ông ấy không tin và định đùng đùng đi xuống huyện. Tôi hốt hoảng hét vào tai ông ấy: "Ông điên hay sao! Đang đêm đi làm sao được". Thế là ông ấy quẳng chiếc áo xuống giường nằm vật ra. Từ lúc ấy ông ấy chẳng nói chẳng rằng trằn trọc không ngủ. Sáng nay ông ấy dậy sớm bảo tôi đi nấu cơm. Ăn xong ông ấy bảo mỗi câu: "Đi cất vó kiếm mấy con cá". Tôi hoảng hồn nghĩ là ông ấy điên thật. Bao nhiêu ngày nằm lỳ ở nhà nay bỗng dưng lại đòi đi cất vó. Đúng là ông ấy đi cất vó thật. Ông ấy chuẩn bị vó sào cẩn thận vác ra bờ sông. Lúc đầu tôi nghĩ là ông ấy giả vờ vác vó ra bờ rông rồi bỏ đấy đi xuống huyện. Tôi phải theo dõi thấy rõ là ông ấy không xuống huyện mà đi dọc bờ sông xuống cống Linh. Khi tôi quay về tới nhà thì chợt nghĩ là ông ấy xuống cống Linh đón đường thằng Nghĩa hôm nay sẽ hành quân từ huyện qua cống Linh lên tỉnh. Khổ thế đấy.

Mẹ Nghĩa nói một hồi rồi ngước mặt nhìn Hạnh.

- Mẹ cứ yên tâm về đi. Để con xuống đó với bố.

Hạnh chạy xuống bếp lấy chiếc nón của mẹ rồi vội vàng ra bờ sông. Lại một lần nữa Hạnh đi trên bờ sông quen thuộc xuống cống Linh. Lần này không có Nghĩa Hạnh thấy trống trải. Dòng sông vẫn lặng lẽ trôi. Gió buổi sáng mát rượi. Những giọt sương còn đọng trên cỏ sáng loé dưới nắng sớm. Đúng như lời bà Khiên dự đoán tới cống Linh Hạnh thấy bộ gọng vó của bố Nghĩa vứt chỏng chơ bên cống. Ông Khiên đang ngồi thu lu trên bờ đê mắt đau đáu nhìn theo con đường về phố huyện. Tim Hạnh nhói đau. Từ ngày Hạnh lấy Nghĩa tính nết ông Khiên thay đổi hẳn. Ông lầm lỳ đau ốm liên miên. Mới ngày nào Hạnh còn được nghe ông Khiên đàn hát hò vè đọc thơ trong các đám cưới làng Đông. Giờ thì dáng ông gầy còm ngồi trên nóc cống như kẻ hành khất. Trên con đường về phố huyện chợt bụi cuốn lên mịt mù. Một đoàn xe ầm ầm lao về phía cống Linh. Bố Nghĩa đứng vụt dậy ngóng trông khi hai ba chiếc xe tải chở thuốc lào giảm tốc độ sang số vù ga xả ra luồng khói đen thốc vào mặt bố Nghĩa. Ông bần thần đứng nhìn theo ba chiếc xe ì ạch leo lên dốc cống. Chiếc xe cuối cùng là xe hành khách lao đến phanh kít ngay dưới dốc đón khách. Bố Nghĩa run rẩy bám lên thành xe ngó nghiêng. Hạnh ngỡ ông theo xe lên tỉnh.

- Các ông các bà có thấy thằng Nghĩa nhà tôi?

- Thằng Nghĩa nào? Ai đó trong xe hỏi như quát lên.

- Thằng Nghĩa nó mới đi bộ đội.

- Ông ơi đây không phải xe quân đội.

- Bố tìm Nghĩa hay tìm tiền hả?

- Ông này rõ ỡm ờ. Mời ông xuống!

Người phụ xe gạt ông xuống. Ông chới với nhìn chiếc xe nổ máy lao lên dốc cầu. Hạnh ngồi thụp xuống vệ cỏ lấy lại bình tĩnh. Ông Khiên lại ngồi xuống vạ cống thẫn thờ nhìn xuống dòng sông. Hạnh bước vội qua đường đứng sững bên ông Khiên:

- Bố! Sao bố lại ngồi đây?

Bố Nghĩa nhìn Hạnh trân trân. Ông ngớ người ra một lúc rồi "à" lên một tiếng vẻ bối rối:

- Tao..Tao đi cất vó. Nằm mãi cũng chán - Ông Khiên lóng ngóng móc túi lấy ra gói thuốc lào và một cái tẩu.

- Bố về nghỉ đi bố ạ. Con trông bố còn yếu lắm.

- Thế mày đi đâu lại xuống đây hả? - Ông Khiên ngước mắt nhìn Hạnh - Có phải mày cũng xuống đây đón thằng Nghĩa? Tao biết thế nào thằng Nghĩa cũng qua đây.

- Bố! Anh Nghĩa đi từ trưa hôm qua.

Ông Khiên lại ngồi thừ ra mắt tối sầm lại. Miệng ông lẩm bẩm:

- Thật là bất nhân...bất nhân..

- Bố!

- Cút đi - Ông Khiên giận dữ quát - Để mặc xác tao. Bây giờ tao là kẻ tồi tệ kẻ bẩn thỉu. Trời ơi trên đời này không có ai hiểu tao.

Ông Khiên lập cập bước xuống bãi sông. Ông căng vó mắc cho vuông bốn góc rồi từ từ thả xuống nước tay cầm chiếc sào vó đứng sững bất động như pho tượng. Dòng sông Linh nhẹ chảy chiếc sào vó khẽ rung rung trên tay ông. Hạnh buồn bã bước lên dốc ra cửa ngoài cống Linh nhìn xuống. Nước biển xuống thấp lòng cống sâu hun hút. Nước từ sông trong tràn qua hoành cống ào ào sủi lên những lớp bọt trắng xoá. Nhìn xuống lòng cống Hạnh thấy chóng mặt đầu óc quay cuồng.

- Ơ này cô em xinh đẹp! Anh trông cô em chắc có điều chi mà sầu muộn. Cô em có định trẫm mình thì hẫy lên đây với anh là thấy cuộc đời này cực kỳ sung sướng. Tiếng một chàng trai cứ ngân lên như thể hát tuồng. Hạnh ngơ ngác ngửa cổ nhìn lên thấy một thanh nhiên đang cười hơ hớ nhe bộ răng trắng bóng ngồi vắt vẻo trên tầng thượng cao chót vót đang nhìn Hạnh.

Sực nhớ tới tai hoạ trưa hôm qua trên cánh đồng Diêm Hạnh hoảng hốt bỏ chạy.

*


Bà Khiên tính thằng Nghĩa đi đến nay đã năm ngày ba ngày liền ông Khiên vác vó đi đều về không. Bà Khiên không lạ việc ông Khiên đi cất cá mòi. Giống cá mòi hay đi ăn đàn. Có thời kỳ ông Khiên đi hàng tuần không được con nào. Nhưng đã trúng đàn có khi phải thả vó cho cá ra bớt rồi mới kéo lên không thì đứt cả giềng vó. Ông Khiên thường kể cho bà nghe chuyện đi cất cá mòi. Đã theo đuổi giống mòi phải kiên nhẫn. Suốt ngày suốt tuần ròng rã nhấc vó lên để vó xuống mà không được gì dễ nản. Đến khi phát bẳn thôi đấm vào nữa nhấc vó lên về ngủ cho khoẻ thì bỗng nhiên cá lại nhảy xua xúa trắng xoá cả vó.

Sáng dậy bà Khiên đứng nhìn mẻ cá mòi ông Khiên mang về hồi đêm. Bà băn khoăn mãi không hiểu sao ông Khiên lại dặn bà không được bán chác gì cả. Ông nói với bà rồi đi tắm. Tắm xong ông lên giường buông màn ngủ...

- Ông Khiên ơi! Ông định tính mẻ cá này như thế nào đây? - Bà Khiên đứng ngoài cửa gọi - Chừng này ông không để tôi bán chắc để khao cả làng đấy phỏng?

Không thấy ông Khiên nói gì bà chạy vào giường lay ông dậy. Bữa nay ông Khiên đi ngủ lại mặc bộ quần áo lụa tơ tắm tím thẫm. Ông nằm ngửa hai chân duỗi thẳng dơ hai tay đặt chéo lên bụng. Bà Khiên vừa động vào tay ông Khiên bà bỗng kêu lên thất thanh mấy tiếng rồi ngất xỉu. Chỉ loáng sau trong nhà ngoài sân người ra vào rầm rập. Tin ông Khiên chết đột ngột loang khắp làng Đông. Người bảo ông bị phải gió. Người bảo ông tự vẫn. Ông Khiên chết thiêng thật đi cất vó về làm ma cho chính mình. Người lại bảo ông Khiên để thằng Nghĩa lấy vợ họ Vũ nên cụ tổ phạt. Người lại khen chết sạch sẽ thanh thản như ông Khiên là sướng một đời. Chú Vạn doạ bỏ tù những ai bảo ông Khiên tự vẫn về chuyện thằng Nghĩa đi bộ đội. Chú Vạn cho người xoá ngay hai câu đối trên trụ tường cửa. Cả họ Nguyễn lo tất bật đám ma vị trưởng tộc. Chú Xeng con ông Xung lo quét dọn bàn thờ tổ. Ông Kình họp bàn mời mấy ông già mổ lợn. Cũng may bà Khiên cũng nuôi sẵn con lợn gần tạ béo núc ních trong chuồng. Đàn gà cả mái lẫn trống tới gần hai chục con là của vợ chồng Nghĩa góp vốn xây dựng ngay từ hồi hai đưa định làm nhà riêng. Lúc phát tang chú Xeng bảo không được phát cho cái Hạnh. Hạnh và Nghĩa mới chỉ đăng ký ngoài uỷ ban chứ chưa qua thủ tục gia đình thì chưa thể là dâu họ Nguyễn được. Giữa lúc tiếng kèn tiếng khóc vang lên ông Xung khua gậy vào tới ngõ đã oang oang:

- Phải tiến hành bầu trưởng họ. Phải bầu thằng nào uống được rượu.

- Đúng là bố Xung! Trưởng họ là do bề bậc dòng dõi mà lên bố làm như như bầu chủ tịch bí thư xã?

- Chúng mày ngu bỏ mẹ - Ông Xung cãi - Dòng mới chả dõi - Thời buổi này họ tộc nó cứ lộn phèo lên. Tôi hỏi các người thằng Nghĩa bây giờ không có ở nhà biết đâu nó nghẻo ở chiến trường thì cái nhà này còn ai nữa mà dòng với chả dõi - Chú Vạn tóm cổ tay ông Xung lôi ra ngõ. Đám tang ông Khiên đông nhất so với các đám làng Đông xưa nay. Người đến vì cái chết của ông quá là linh thiêng. Người đến vì lòng yêu mến ông. Người thương bà Khiên giờ lại đơn độc.

Đưa ông Khiên ra đồng về cả họ Nguyễn lao vào dọn cỗ. Bà Khiên không gượng nổi phải vào giường nằm. Lát sau Hạnh vào mang cho bà bát cháo.

- Mẹ phải ăn chút ít cho đỡ mệt. Từ sáng đến giờ mẹ đã ăn uống gì đâu.

Bà Khiên kéo tay Hạnh ngồi xuống giường. Bà vẫn chưa qua khỏi cơn kinh hoàng. Gương mặt bà nhợt nhạt như cái xác không hồn. Bà run rẩy móc trong túi áo ra lá thư đưa cho Hạnh.

- Ông ấy viết cho thằng Nghĩa đấy. Tao tìm thấy trong túi áo ông ấy. Mày đọc xem ông ấy nói gì trong đó.

Hạnh run rẩy cầm lá thư đọc cho mẹ chồng nghe.

Làng Đông ngày....tháng....năm....

Nghĩa con yêu quý.

Thầy không thể yên lòng nếu không viết được thư này cho con. Thầy buồn vì con mẹ con tất cả mọi người không ai hiểu thầy. Chả lẽ con lại không hiểu ý thầy xưa nay đã dẫn dắt dậy dỗ con ở đời phải sống thế nào cho ý nghĩa. Thầy giận con giận mẹ con đã coi thường thầy. Thầy không muốn con đi bộ đội vì thầy muốn con ở nhà gánh vác lo toan việc họ tộc. Bởi thầy nghĩ nhà ta chỉ có mỗi mình con là trai...

Nhưng ý con quyết ra thì thầy cũng không cản. Lẽ ra mẹ con và con không nên giấu thầy thầy sẽ làm bữa liên hoan rõ to tiễn con lên đường. Thầy thấy nhục nhã về việc con phải lẻn đi làm mọi người đã coi thầy là kẻ hèn nhát ích kỷ lạc hậu. Bây giờ thầy mới nói để con biết: Xưa nay thầy đã góp được ít tiền thầy vẫn giấu kín dưới cây đèn thờ tổ. Thầy có ý định dành dụm số tiền ấy để lo việc trăm năm cho con. Nhưng cái ngày đó đã không thực hiện được thầy buồn lắm. Giờ nghĩ đến món tiền ấy thầy lại đau đớn. Con đi rồi thầy thấy con Hạnh bơ vơ rõ khổ. Thầy tính sẽ đưa số tiền ấy cho con Hạnh. Thầy coi như số tiền đó là của các con. Thầy cầu mong cong sống sao cho xứng đáng với thanh danh họ Nguyễn nhà ta đúng theo lời cụ tổ đã răn dạy.

Thầy có lời chúc con mạnh khỏe.

Thầy của con

Nguyễn Khiên

Hạnh ôm lấy bà Khiên khóc. Bà Khiên muốn an ủi Hạnh câu gì đó nhưng không sao nói thành lời. Chị cả Nghĩa xộc vào kéo Hạnh ra ngồi trước mâm cỗ đầy ắp.

- Mày phải ngồi ăn cho đàng hoàng không phải e lệ gì cả - Dâu nói và gắp vào bát cho Hạnh miếng thịt gà ép Hạnh phải ăn bằng được. Các cụ ngồi mâm trên lúc này rượu mới ngấm mặt cụ nào cũng đỏ nói oang oang.

- Ông Khoái này! - Ông Kình gắp miếng thịt gà vào bát mình rồi buông đũa nhìn ông Khoái cười hề hề - Ông "Khoái kèn" hôm nay thổi đếch hay bằng cha con thằng Lý toét trên Hồi.

- Ông chỉ chuyên nói xấu đội kèn hợp tác ca ngợi cha con thằng Lý toét! - Chú Vạn nói.

- Tao nói đúng thế đấy - Ông Kình đặt cái cốc rượu đánh "cách" xuống bàn nhìn Nguyễn Vạn - Tao nghe đội kèn hợp tác thổi ngang phè. Ông Khoái có giận tao cũng nói. Sau này tao có chết tao dặn thằng cu nhà tao đấm thèm mời đội kèn hợp tác.

- Ông Kình rõ già rồi mà nông nổi - Ông Khoái đội trưởng đội kèn nói - Ông chẳng hiểu đầu trê đuôi nheo sao mà cũng khen chê. Bố con thằng Lý toét trên Hồi nó thổi kèn đánh trống kiếm tiền trăm một đám. Đằng này đội kèn của tôi hợp tác trả mỗi thằng mười điểm. Mười điểm ăn hai hào. Vậy tôi hỏi ông thằng ăn hai hào lại bắt nó làm bằng thằng ăn một trăm sao được. Ông coi rẻ cái nghệ thuật thổi kèn đám ma nó như trẻ con thổi kèn lá chuối. Ông cứ thử trả tôi một trăm xem tôi thổi còn hay hơn cha con thằng Lý toét.

- Thôi dẹp chuyện kèn trống đi các cụ ơi - Chú Xeng trịnh trọng buông bát đũa đứng lên đưa mắt điểm từng gương mặt các bậc cha chú trong họ - Từ nãy tới giờ các cụ toàn tính những chuyện đâu đâu. Bây giờ tôi đề nghị các cụ hãy tính ngay công việc họ tộc. Vị trưởng tộc chúng ta đã qua đời đấy là cái tang lớn cho họ Nguyễn ta. Thằng Nghĩa bây giờ chả biết nó tung hoành ở phương nào. Thời buổi loạn lạc bom đạn chả biết đâu mà ngừa. Việc hương khói ngày mồng một chả lẽ họ ta lại để cho đàn bà con gái...

Cả họ ngớ ra về lời đề nghị bất ngờ của chú Xeng.

- Đúng cái giọng lão Xung - Bà Nhị nói nhỏ vào tai Dâu.

- Trứng khôn hơn vịt - Ông Kình rỉ tai ông Phỏng - Cái thằng Xeng rõ độc miệng. Nó cầu cho thằng Nghĩa chết nó được ăn tự cơ ngơi này đây.

- Tôi có ý kiến thế này - Ông Phỏng tay vẫn còn cầm cả nắm xôi giơ lên xin phát biểu - Chú Vạn cứ bỏ quách cái nhà của lão Hào cho mẹ thằng Tốn nó ở. Nó là con cháu địa chủ thật nhưng bây giờ thằng Tốn nó cũng đã đi bộ đội gánh vác việc dân việc nước mình nên trả nhà cho mẹ con nó. Chú Vạn thân một mình cứ về đây ở trông nom hương khói cho tổ tiên là nhất. Bà Khiên bây giờ yếu rồi chú Vạn về chị em đùm bọc sớm tối phòng khi trái gió trở trời. Tôi nói thế có khí phải không các cụ?

- Xin lỗi cả họ - Chú Xeng lại đứng bật dậy - Ông Phỏng cao tuổi mà dại. Đất từ đường này đâu phải bạ ai cũng đến ở được. Đã gọi là tổ tiên họ hàng phải có tôn ty trật tự ngôi thứ gia bậc. Ông tôi còn đang sờ sờ ra đấy chứ đã chết đâu.

- Ôi dào - ông Phỏng nói - Bố anh còn sống ai chả biết. Nhưng ông ấy điên điên khùng khùng vậy để lo việc họ có ngày bố anh cho cả họ xơi cứt.

- Ông già rồi mà ăn nói bậy bạ - Chú Xeng tím mặt hầm hầm nhìn ông Phỏng - Tôi nói cho nhà ông biết! Bố tôi dại thì còn có tôi. Tôi chết còn có ba thằng con trai tôi. Ba thằng con trai tôi thì ít nhất sau này cũng đẻ cho tôi chín thằng cháu trai nữa để nối dõi tông đường. Còn anh Vạn - Chú Xeng nhìn chú Vạn đang cúi gầm xuống mâm suy nghĩ gì đó - Tôi khuyên anh Vạn cứ việc ở ngôi nhà mà anh được quyền đến ở trọn đời. Đừng có nghe ông Phòng xúi dại cái kiểu chơi ngông quân tử sau này thằng Nghĩa nó về thì đứng đường.

- Thôi đủ lắm rồi - Chú Vạn gắt - Lúc này chưa phải lúc bàn tính chuyện thừa kế ngôi thứ. Tôi cũng chẳng bao giờ về đây đâu. Thời buổi bây giờ mà các cụ còn lạc hậu. Ngôi nhà này là mồ hôi nước mắt của gia đình ông Khiên xây dựng lên ông Khiên mất còn bà Khiên còn thằng Nghĩa và vợ con nó sau này. Còn việc hương khói tổ tiên cửa hậu cung kia luôn rộng mở. Ai có lòng thành kính tổ tiên xin cứ đội xôi thịt vào mà cúng. Một mẫu ruộng họ cũng chả còn ngày chạp tổ xin mời các cụ cứ việc rút hầu bao ra mà góp. tôi e có người không có tiền để góp và có khi phải xin ra khỏi cái họ này.

- Chú Vạn nói chí phải đấy!- Dâu bỗng đứng vụt dậy nhìn các cụ trong họ - Cháu xin phép các cụ có ý kiến.

- Dâu! - Bố Dâu quát - Đây là việc của các cụ con không được hỗn.

- Cái ông này rõ lạc hậu - Ông Phỏng cầm đũa chọc vào sườn bố cô Dâu - Việc họ bây giờ cũng phải để con trẻ nó tham gia.

- Dâu! Tao van mày đừng có động vào các cụ - Hạnh nói kéo áo Dâu thì thầm.

- Để mặc tao! - Dâu vùng vằng - Xin phép các cụ. Cháu cứ nói thế này. Việc họ tộc cháu nghĩ không ngoài mục đích là quây quần những người trong họ ta thương yêu đùm bọc lấy nhau. Vậy cái việc tình nghĩa nó bày ngay trước mắt các cụ mà sao các cụ chẳng bàn đến. Ông Khiên mất bà Khiên đau đớn nằm xỉu đi trong buồng kia. Cậu Nghĩa đi bộ đội ngày bố mất cũng không biết mà về. Vợ chồng ông bà Khiên và cậu Nghĩa cả đời gò lưng làm lụng kéo vó mòi mới làm nổi gian nhà trên nền từ đường này cốt cho cậu Nghĩa được hạnh phúc. Vậy mà cậu Nghĩa lấy vợ về phải sống mỗi người một nơi. Cháu thấy thật phi lý. Xin đất làm riêng xã không cho về ở chung với bố mẹ họ tộc bảo không được. Vậy cháu hỏi các cụ vợ chồng cậu Nghĩa ở lửng lơ giữa trời à?

Dâu ngập ngừng đưa mắt nhìn các cụ. Có cụ thì gật gật đầu có cụ trợn trừng mắt nhìn Dâu ngỡ ngàng. Chú Xeng hậm hực Hạnh liên tục cấu vào chân Dâu.

- Bây giờ cháu đề nghị thế này - Dâu nói tiếp - Cậu Nghĩa đi vì việc nước ông Khiên mất còn lại mỗi mình bà Khiên các cụ nên đồng ý để cô Hạnh về đây chăm lo mẹ chồng sớm tối. Cháu nghĩ vợ chồng Nghĩa chẳng có tội tình gì mà phải chịu khổ.

- Thằng Nghĩa đã có tội !- Chú Xeng nói - Tội phản lời nguyền cụ tổ. Cả mày nữa Dâu ạ. Mày hãy bỏ thói ngông cuồng đi. Tao biết tỏng cái bụng mày đang định tý tởn với thằng Hiệp anh con Hạnh. Cái động cơ cho con Hạnh về đây của mày chẳng tốt đẹp gì. Chúng mày bây giờ bảo nhau làm loạn không còn coi lời tổ tiên ra gì.

Bố Dâu đứng dậy loạng choạng bước đến nắm cổ tay Dâu kéo ra ngõ.

- Ối! Các ông các bà ơi! - Bà Khiên từ trong buồng bước ra ôm mặt khóc - Tôi xin các người hãy khoan tính đến chuyện ấy. Ông nhà tôi vừa mới mất.

Các cụ ngồi trước mâm mỗi cụ véo một nắm xôi chim trên tay lần lượt đứng dậy dắt díu ra về.

- Mẹ kiếp! Đang ăn lại đi bới chuyện làm mất ngon. Rõ xúi quẩy. Hôm nay tao ra ngõ gặp con mẹ Mực. Đúng là vía con mẹ Mực độc thật.

Ông Khoái kèn chập choạng đứng dậy xéo cả vào mâm đũa bát xô loảng xoảng. Chị cả Nghĩa cái Thắm con ông Kình cái Thư con ông Phỏng ở lại thu dọn bát đĩa với cái Hạnh.

Đêm làng Đông lạnh đi Hạnh nghe văng vẳng tiếng kèn trống và những lời các cụ trong họ bàn tính trong bữa rượu lúc chiều. Đã một năm kể từ ngày cưới nay Hạnh mới được nằm trong gian buồng của chồng. Cây đàn tranh đàn bầu và cây sáo từ hôm Nghĩa đi vẫn nằm lặng trên tường. Bức ảnh Nghĩa phóng to Hạnh thấy anh đang cười nhìn Hạnh trìu mến. Hạnh vặn nhỏ ngọn đèn dầu ngả lưng xuống giường nghe rõ tiếng bước chân bà Khiên bước vào hậu cung thắp hương cúng chồng. Hình ảnh ông Khiên hôm nào ngồi thu lu bên vạ cống Linh cứ lởn vởn trong tâm trí Hạnh.

Mẹ Nghĩa thắp hương xong bước vào đứng bên giường Hạnh.

- Mẹ không ngủ sao?

- Mày vẫn thức đấy à? Tao muốn bàn với con thế này. Bức thư ấy con cứ giữ lấy đừng nói cho ai biết số tiền bố thằng Nghĩa để ở chân cây đèn bị mất. Cả họ ra vào rầm rập biết nghi cho ai. Khi nào thằng Nghĩa gửi thư về có địa chỉ con cứ điện cho nó xem đơn vị họ có giải quyết cho về qua nhà mấy hôm. Còn những chuyện mấy ông trong họ nói con đừng để bụng. Sáng mai mẹ sẽ gặp mẹ con bên nhà xin cho con về ở với mẹ. Chừng nào mẹ còn sống mẹ sẽ bảo vệ con đến cùng. Bố mẹ đã có lỗi cả họ này có lỗi với vợ chồng con. Nhìn các con khổ sở bố mẹ cũng chẳng sung sướng gì.

- Mẹ! - Hạnh nắm chặt bàn tay khô gầy của mẹ chồng. Giọng lạc đi - Bố mẹ chẳng có lỗi. Con biết bố mẹ vẫn thương yêu chúng con.

Lần đầu tiên về nhà chồng Hạnh không ngủ được. Tiếng bước chân bà Khiên ra vào thắp hương trong hậu cung cứ vang lên trong đêm.

 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 12
Nghĩa hơi ngạc nhiên không hiểu sao anh Biền cũng nhận được điện mẹ chết mà trông mặt anh cứ tươi hơn hớn. Trên đường về anh còn ghẹo gái và cười ngặt nghẽo.

Nghĩa theo anh Biền lên chuyến tàu Vinh - Thanh Hoá. Anh kéo Nghĩa lên tàu chọn ghế sát cửa sổ.

- Trông mày ngú ngớ bỏ mẹ! - Anh Biền nói - Cả đơn vị chẳng ai tin mày đã có vợ. Mày thấy gái Khu Bốn có dễ thương không? Các nàng mê trai Khu Ba mình lắm đấy - Anh Biền nháy mắt véo đùi Nghĩa một cái - Ngồi bên con gái mà không bấu véo thủ thỉ là nó bảo mình ngố! Trông con bé kia kháu không? - Anh Biền liếc cô gái áo tím ngồi hàng ghế đối diện - Tao mà cưa đứa nào đứa ấy đổ kềnh kếnh cang.

Nghĩa ngồi nghe anh Biền nói mà đầu óc cứ lung bung nghĩ về bức điện của Hạnh. Nghĩa chưa tin hẳn bố đã chết.

- Chú mày cứ vui lên điện đóm thời loạn tin thế nào được. Bố mày không chết đâu mà lo.

- Sao anh biết?

- Mày rõ ngố. Tình hình căng thẳng các cụ sợ mày chết. Hoặc có thể vợ mày nó thèm quá mới nhảy chồm chồm lên. Con gái mới lấy chồng nó thế đấy. Thà rằng chưa biết tí gì đằng này đã nếm mùi đời rồi bỗng dưng lại nhịn suông ba tháng nay cứ gọi là phải biết. Chuyến này mày về thì nó ngấu nghiến cho nhừ xương. Thôi cứ vui lên về thị xã tao dẫn vào chỗ ông già tao nghỉ xả láng đi xem phim xem kịch một đêm hôm sau tao đưa ra bến xe về huyện.

- Anh không về sao.

- Không. Tao ở chỗ ông già tao. Mày tưởng mẹ tao chết thật sao? Không đâu. Cụ vẫn khoẻ như vâm.

Miệng nói với Nghĩa mà mắt anh Biền vẫn liếc cô gái áo tím ngồi đối diện. Trời sập tối. Nghĩa ngồi thiếp đi giữa muôn vàn âm thanh của con tàu xình xịch lao vun vút trong đêm.

Khi tỉnh dậy Nghĩa thấy anh Biền đã nhảy sang ngồi cạnh cô áo tím từ bao giờ. Miệng anh Biền nói rõ duyên. Tiếng cô gái líu ríu như chim thỉnh thoảng lại cười rúc rích. Anh Biền đang giảng cho cô gái bài "Tình yêu thời chiến" mà hai ngày nay anh Biền đã giảng cho Nghĩa nghe biết bao nhiêu lần.

Về tới thị xã quê hương cũng là lúc hết giờ xe chạy tuyến huyện. Nghĩa khoác ba lô theo anh Biền về lô nhà ba tầng phố Lê Lợi cách bến xe không xa lắm. Nghĩa vừa đặt chân lên cầu thang đã nghe có tiếng còi báo động. Đường phố nhớn nhác người nhanh nhảu nhảy tụt xuống các hố cá nhân trên hè đường người thì ngửa mặt nhìn trời.

- Mẹ kiếp! Vừa về đến tỉnh đã lại báo động - Anh Biền nói Nghĩa và anh Biền phải tránh sang bên cho mấy người ở trên gác hớt hải lao xuống. Chừng ba phút sau còi báo yên. Anh Biền hối hả lao lên tầng hai bước vào căn phòng khá sang trọng. Một cô gái trẻ đang nhún nhẩy trước bàn chợt sững sờ nhìn anh Biền và Nghĩa.

- Có báo động mà mày gan lỳ không chạy hả? - Anh Biền nói và quăng ba lô xuống giường - Đây là Thuỷ em gái tớ. Giới thiệu với em Nghĩa cùng đơn vị anh người Làng Đông. Mắt cô gái chợt loé sáng liếc nhìn Nghĩa rồi vội quay sang nhìn anh Biền:

- Ôi! Các anh về bất ngờ quá. Em cứ nghĩ là phải mấy năm nữa anh Biền mới về được cơ đấy.

- Bố đâu?

- Cơ quan bố phải sơ tán về Châu Cúc rồi tối nay bố chưa chắc đã về.

Cơm tối xong anh Biền pha trà rót vội một chén uống rồi rỉ tai Nghĩa:

- Mày đi xem phim không?

- Em mệt lắm.

- Vậy ở nhà bảo cái Thuỷ nó mở băng cho mà nghe. Tao đi tình tang với cô nàng của tao đây. Nhớ lắm rồi.

Anh Biền vội đi thay quần áo. Dọn bát đĩa xong. Thủy đứng lên nhìn ngắm mình trong gương hai chân nhún nhẩy lấy giọng tập xướng âm. Thuỷ có đôi môi đỏ tươi mắt đen miệng chúm chím cười thỉnh thoảng lại liếc nhìn Nghĩa. Trút quần áo lính mặc chiếc quần mầu hạt dẻ áo xanh lơ cổ là cứng trông anh Biền còn trẻ hơn cả Nghĩa.

- Lại đi đấy. Em mách bố...

- Mày ở nhà tiếp khách hộ anh anh đi đằng này một tý anh về - Anh Biền nháy mắt với Nghĩa rồi háo hức lao ra cửa. Thuỷ đến ngồi cạnh Nghĩa vẻ thản nhiên:

- Anh Nghĩa thế mà đã có vợ rồi cơ à?

- Tôi mới tổ chức một năm nay.

- Chị ấy có đẹp không?

- Gái nông thôn ấy mà.

- Em cũng là gái nông thôn.

- Nhưng cô được ở thành phố lại sắp thành diễn viên.

- Anh tưởng diễn viên hát xướng là nhàn lắm sao? Còn cực hơn cả đi cấy đấy. Con trai mà lấy vợ sớm thì khổ nhỉ.

- Duyên số biết thế nào được với lại chúng tôi yêu nhau từ thời còn đi học.

- Ôi tình yêu thời học trò kể cũng buồn cười thật đấy. Anh Nghĩa có thích nghe em hát không? Em sẽ hát cho anh nghe bài hát của Hoàng Vân. Bài "Quảng Bình quê ta".

Thuỷ lấy chiếc máy quay băng đặt lên bàn ấn nút ghi rồi cất giọng hát. Giọng Thuỷ thật trong và ấm. Nghĩa nghe Thuỷ vừa hát vừa làm điệu bộ như thể cô đang biểu diễn trên sân khấu. Hát xong Thuỷ tua lại băng ngồi nghe lại giọng của mình.

- Anh nghe em hát có được không?

- Thuỷ hát hay lắm.

- Sao em trông anh buồn thế.

- Tôi nhận được điện buồn. Có thể bố tôi đã chết.

- Ôi! Em còn lạ gì những bức điện giữa thời bom đạn này. Lại giống như trường hợp anh Biền. Anh Biền vừa bảo em là người yêu của anh ấy phịa ra mẹ em chết để tranh thủ qua nhà khua khoắng tí chút rồi lại đi. Em mà là chỉ huy em đừng hòng giải quyết cho anh về kiểu này. Thôi ta quên chuyện ấy đi. Anh phải vui vẻ với em tối nay cho thật thoải mái. Không phải nghĩ ngợi gì hết. Đời lính các anh chả biết sống chết thế nào. Anh Nghĩa ơi - Thuỷ tủm tỉm cười đưa cặp mắt đen láy nhìn Nghĩa vẻ láu lỉnh - Anh có thích chúng mình sẽ có một kỷ niệm thật đẹp đẽ và trong sáng. Dù anh có đi cùng trời cuối đất anh vẫn mãi mãi nhớ đến buổi tối hôm nay ở bên em. Đố anh biết làm trò gì là nhớ nhau lâu nhất?

- Trò vẽ râu - Nghĩa nói.

- Ôi! Đúng là anh chỉ nghĩ được cái trò nhà quê. Đấy là cái trò của trẻ trâu.

Nghĩa ngỡ ngàng không hiểu cô gái này định chơi trò gì? Từ thuở bé chưa bao giờ Nghĩa gặp cô gái nào như Thuỷ trông cô ta vừa đáo để lại vừa ngây ngô. Thuỷ nhìn Nghĩa như thể đã quen thân lắm. Có lẽ cô gái đoán ra tâm trạng Nghĩa. Thuỷ cười phá lên cầm chặt lấy tay Nghĩa.

- Anh chỉ giỏi giả vờ ngốc ngếch - Thuỷ nói - Anh không hiểu làm thế nào để nhớ nhau mãi à? Theo em thì chỉ có hôn nhau là nhớ lâu nhất. Anh cứ thử hôn em.

- Thuỷ không đùa chứ? Anh đã có vợ.

- Anh này rõ gian. Ai chả biết anh có vợ - Thuỷ cười nhìn vào mặt Nghĩa - Em bảo anh hôn em theo ý nghĩa tình bạn tình anh em chẳng hạn. Giống như ở bên Tây người ta thường hôn nhau ở ngoài đường í.

- Tôi hiểu ý Thuỷ. Đấy là ở bên Tây mới thế. Việt Nam mình có ai hôn nhau ở ngoài đường đâu.

- Thì chúng mình cứ giả vờ người Liên Xô hay giả vờ làm diễn viên đang đóng phim. Anh sẽ hôn em thật tự nhiên. Thế này nhé thế nhé! - Thuỷ ôm lấy cổ Nghĩa. Mùi son phấn thơm ngát. Cặp môi Thuỷ lướt nhẹ trên trán trên má Nghĩa thấy mình bay bổng như trong mơ. Và anh nhận thấy một điều kỳ lạ. Thuỷ vừa sáng trong vừa u tối.

- Anh có thấy cảm giác gì không? - Thuỷ thì thầm.

- Tôi chả hiểu Thuỷ định làm trò gì.

- Cũng có thể anh có vợ rồi nên mất hứng thú của tuổi trẻ. Bây giờ em hôn vào môi anh nhé! thế này này. Thế! thế! -Thuỷ bập ngay lấy môi Nghĩa và hai cánh tay mềm mại của Thuỷ xiết chặt Nghĩa vào lòng. Thuỷ áp cặp vú nở nang của mình lên ngực Nghĩa êm dịu. Trong giây phút anh ngỡ mình đang ôm hôn Hạnh. Thuỷ cầm tay Nghĩa đặt vào cái nơi đang phập phồng...

- Người ta bảo đây là trái tim - Thuỷ nói và buông hai tay ra nhìn Nghĩa.

- Anh chơi gian.

Thuỷ cười rũ ra và Nghĩa chợt thấy mặt nóng ran ngơ ngác nhìn Thuỷ.

- Thôi trò chơi chấm dứt - Thuỷ nói - Bây giờ anh nghe em hỏi đây. Anh là Nguyễn Minh Nghĩa đúng không?

- Đúng.

- Kìa sao anh lại nhìn em lạ thế. Nghe em hỏi tiếp. Anh là học sinh giỏi văn trường huyện đúng không?

- Thuỷ biết tôi?

- Người tài như anh đâu chỉ mình em biết. Bọn con gái lớp em đứa nào cũng thầm yêu trộm nhớ anh.

- Thuỷ học lớp mấy vậy.

- Dưới anh một lớp.

- Ôi! Thế mà tôi không biết Thuỷ.

- Bây giờ thì anh biết và còn được hôn em nữa. Từ lúc anh về với anh Biền em đã nhận ra anh và không hiểu sao anh giống Pa-ven đến thế. Bởi vậy nên em đã nghỉ ngay ra trò vừa rồi. Anh thấy em giống Tô-nhi-a hay Thai-a?

- Thuỷ em mơ mộng quá đấy.

- Con gái không mơ mộng sao gọi là con gái. Bây giờ thì em tin anh sẽ nhớ em mãi. Em đã có mơ ước đi ngành y nhưng thi trượt bố em xin cho em vào văn công. Cái nghề xướng ca em cũng chẳng thích lắm. Giá mà được học ngành y em xung phong ra trận như các anh.

Sáng ra Thuỷ còn đang ngủ anh Biền đã dẫn Nghĩa ra bến xe. Ngồi lên xe Nghĩa vẫn không sao gạt nổi hình ảnh Thuỷ ra khỏi tâm trí. Tối qua Nghĩa như lạc vào thế giới xa lạ. Xe lao qua cống Linh tới cây số ba thì đỗ lại Nghĩa nhảy xuống xe. Mới có ba tháng xa quê Nghĩa thấy như thời gian đã là mấy năm. Từ trên đê Nghĩa lao vội xuống con đường đất về làng. Trời se lạnh lũ trẻ ngoài xóm bãi đi học về líu ríu:

- Chúng cháu chào chú bộ đội. Chú về đâu đấy ạ?

- Chú về làng Đông. Các cháu có biết lâu nay làng Đông có đám ma nào không? - Bọn trẻ ngơ ngác nhìn Nghĩa. Nghĩa nhận ra mình rõ ngớ ngẩn.

Từ trên đường nhìn ra cánh đồng Rốt Nghĩa đã nhận ra có một vòng hoa liêu xiêu khô quắt cắm trên ngôi mộ cỏ đã mọc xanh. Có phải đây là mộ bố? Tất cả chỉ mới là cảm giác mơ hồ...Nghĩa cố bám vào hy vọng bố chưa thể chết. Nhưng không hiểu sao ruột gan Nghĩa cứ cồn cào. Về tới ngang kho hợp tác Nghĩa đứng sững nhìn mọi người đang đi vòng quanh...Người kéo người đẩy cái trục đá lăn trên sân lúa vòng quanh vòng quanh. Những dáng dấp những gương mặt người làng Đông quen thuộc lần lượt hiện ra trước mắt Nghĩa. Một người hai người ba bốn năm người và cả mẹ Nghĩa cũng đã nhìn thấy Nghĩa. Mặc dù chưa ai kịp nói với Nghĩa lời nào nhưng chỉ tích tắc nhìn trong ánh mắt kia. Nghĩa biết ngay bố đã chết. Nghĩa tu lên khóc và hoảng hốt bỏ chạy về nhà. Nghĩa đạp cửa căn nhà vắng lạnh đi Nghĩa quăng ba lô nằm vật ra giường. Lúc này Nghĩa mới nhận ra mình đã khóc. Nghĩa khóc nức nở như một đứa trẻ.

- Hãy cứ để cậu ấy khóc cho bớt đau khổ. Khóc cho cả họ Nguyễn này biết - Dâu nói. Mẹ và đám người trên sân lúa kéo về. Nghĩa nghe có cả tiếng Hạnh đang rót nước mời mọi người. Bóng Hạnh tất bật chạy lên chạy xuống và thoắt biến ra ngõ. Mọi người kéo nhau ra sân kho mẹ vào đứng bên Nghĩa:

- Con hãy tĩnh trí lại nghỉ ngơi giữ sức. Mẹ ào ra ruộng hái nắm rau muống.

Mẹ bước ra ngõ đàn chim sẻ lích rích trên bờ tường giậu bay xoà lên ngọn cau. Nắng cuối thu se hanh vàng cả khoảng ruộng ngoài bến sông. Nghĩa chợt giật mình thấy đôi câu đối bố viết ai đã xoá đi bằng vệt vôi nham nhở. Nghĩa lững thững bước ra sân. Mấy chậu cây cảnh đã đổi màu vàng úa. Bể cá vàng chỉ còn lại mảng rêu nổi lều bều trong mầu nước nhờ nhờ hắt lên mùi thum thủm. Trong bể không còn bóng dáng con cá nào. Nghĩa cố nhìn vào các ngóc ngách trong hang hốc hòn non bộ thấy còn sót lại duy nhất mỗi cái đầu cá đã thối rữa. Hai con hươu trên sườn núi bố Nghĩa đắp bằng xi măng đã bị ai bẻ trụi chỉ còn trơ ra mấy sợi đồng rỉ. Nghĩa lững thững bước vào căn buồng của mình thấy quần áo của Hạnh treo trên mắc. Nghĩa đau đơn nhận ra sự yên ổn của vợ chồng Nghĩa phải đánh đổi bằng cái chết của bố. Có tiếng chân bước nhẹ bóng Hạnh bước qua sân tay cầm hai quả trứng chui tọt vào bếp. "Chắc Hạnh chạy về bên nhà lấy trứng gà". Trong giây lát Hạnh đã nhào vào buồng ôm ghì lấy Nghĩa...

Có tiếng chân bước tất bật. Mẹ đã đi hái rau về. Hạnh buông Nghĩa ra và lấy thư của bố đưa cho Nghĩa đọc. Hạnh chạy xuống bếp nấu cơm. Chú Vạn thập thễnh bước vào"

- Thằng Nghĩa về đấy hả? - Tiếng chú Vạn oang oang - Chà ra dáng anh bộ đội rồi đấy. Đã vào tận Sông Lam Bến Thuỷ cơ à? Tuyệt! Quê hương Xô Viết - Nghệ tĩnh anh hùng quê hương của Bác Hồ Kính yêu đấy - Chú Vạn ngó trừng trừng Nghĩa - Thôi việc đã rồi. Không được buồn yếu người đi. Mày được vào lính pháo hả? Khá đấy! Tao ngày xưa là lính đánh bộ cứ a la xô xông lên. Đã được dự trận nào chưa?

- Chưa ạ.

- Ừ còn phải huấn luyện chứ. Chả như bọn tao ngày xưa. Vào lính là quất ngay. Nghe nói thằng Mỹ hồi này quần trong đó dữ lắm hả? Cái chính là đừng có run.

Chú Vạn cầm cốc nước từ tay Nghĩa uống một hơi hết sạch.

- Đưa giấy tao xem họ cho mày về được mấy ngày. Chà bảy ngày à? Như thế là ngày kia phải đi rồi.

- Chú để nó nghỉ ngơi đã nào - Mẹ Nghĩa nhặt rau ở cửa nói xen vào - Nó vừa mới về đã tính chuyện đi.

- Kỷ luật bộ đội là nghiêm lắm chứ lại như cái tổ cấy nhà chị muốn đi lúc nào thì đi.

Bữa cơm trưa dọn ra mẹ bảo chú Vạn ngồi ăn cơm luôn thể. Chú Vạn bảo "được". Cơm có rau muống luộc canh chua trứng rán với đĩa tép khô.

- Tao vừa ở đằng ấy mẹ con Hạnh bảo trưa mai làm cơm mời chúng mày. Tối mai tao sẽ chiêu đãi chúng mày một bữa. Cả hai đứa phải sang sớm giúp tao một tay thịt con gà. Cả đời tao chả sắp cỗ bao giờ.

Cả buổi chiều Hạnh ở nhà với Nghĩa. Ngày tháng mười thoáng chốc mặt trời đã là là ngọn cau. Hạnh chuẩn bị bữa cơm tối. Nghĩa men theo bờ rào sang thăm ông Xung. Từ ngày chú Xeng chú Xính bị xử bắn ông Xung mắc bệnh điên bỏ nghề lái lợn nên kinh tế gia đình sa sút hẳn. Cơ ngơi nhà ông Xung xưa khang trang giờ xơ xác. Ba ngăn chuồng lợn xưa lúc nào cũng nhung nhúc lợn con lợn to bây giờ trống hoác xiêu vẹo. Nghĩa nhìn mãi mới thấy mỗi chú lợn con đen chũi nằm vùi trong đống rác chìa đuôi ra như đuôi chuột. Tụi trẻ nhà chú Xeng thấy Nghĩa chúng nhảy cẫng lên reo:"Anh Nghĩa anh Nghĩa về chúng mày ơi!".

- Ông đâu? - Nghĩa hỏi tụi trẻ. Đứa bé nhìn đứa lớn lo sợ chuyện gì đó. Thằng anh nhìn Nghĩa cúi mặt xuống im lặng di di bàn chân lem luốc.

- Ông đâu hả? Mày điếc à?

- Bố...Bố nhốt ông trong bếp - Thằng anh miễn cưỡng nói.

- Cúng mày có cầm chìa khoá không?

- Có!

- Đưa đây.

- Bố...bố đánh em.

- Đưa chìa khoá đây - Nghĩa quát.

Thằng anh lấy chùm chìa khoá treo trên cổ đưa cho Nghĩa. Nghĩa vồ lấy chùm chìa khoá chạy lại mở cửa bếp. Gian bếp tối om xộc lên mùi hôi thối. Ông Xung ngồi co ro trong đống rác ở góc bếp hai đầu gối quá tai. Mắt Nghĩa tối sầm khi nhìn kỹ vào gương mặt ông Xung quắt lại xương xẩu... Ánh mắt ông dại nghệch nhìn Nghĩa ngơ ngác. Quanh bếp mọi thứ lộn tùng phèo cả. Mấy ông đầu rau cũng để lộn ngược trên nền bếp đầy tro rác lẫn lộn như gà bới. Tường bếp bị đào lỗ chỗ như chuột khoét. Bất chợt ông Xung đứng dậy chạy vụt ra sân. Nghĩa hoảng hốt chạy tới nắm chặt lấy đôi bàn tay đen nhẻm của ông Xung.

- Ông ơi! Cháu đây Nghĩa đây mà ông.

Ông Xung ngó trừng trừng Nghĩa bất chợt ông áp hai bàn tay lên mặt khóc hu hu.

- Thằng Nghĩa....Nghĩa - Ông Xung lẩm nhẩm trong miệng nhắc đi nhắc lại mãi tên Nghĩa - Nghĩa ơi! Mày còn sống sao? Thế mà tao định bầu thằng Xeng nhà này làm trưởng họ.

Vừa thấy bóng chú Xeng về ông Xung lỉnh ra ngoài ngõ.

- Chú thím đi làm về đấy ạ!

- Vâng! Không dám chào anh! - Mặt chú Xeng tối lại.

- Anh còn sang đây cơ à?

- Chú nói gì lạ. Cháu về được vài ngày tranh thủ sang thăm ông chú thím cô Thao và các em.

Chú Xeng ném đôi quang gánh xuống góc sân rồi bước vào nhà. Thím Xeng quẳng chiếc liềm vào cái thúng rồi lập cập bước vào bếp. Cô Thao lùng tùng gánh rơm vừa bước vào sân đã the thé quát mắng mấy đứa cháu không ra hót thóc đất.

Chú Xeng ngồi trước bàn kéo hơi thuốc lào mắt lờ đờ nhìn Nghĩa

- Họ nói gì ạ?

- Họ nói họ Nguyễn đến ngày mạt vận. Đã thấy nhục chưa? Mạt vận từ cái ngày thằng Vạn tý tởn với mẹ con Hạnh nên từ đường họ mới bốc cháy đùng đùng. Thằng Xeng thằng Xinh mới bị chết oan ông nhà ta mới bị điên điên dại dại thế. Tưởng cái vận hạn đã qua - Chú Xeng ngập ngừng nhìn Nghĩa - Đến đời mày bỗng dưng lại lao đầu vào cưới con Hạnh. Bởi thế bố mày mới chết đột tử hiểu chưa. Ôi! cái cảnh gia đình họ tộc nó tan nát đến thế này mày vẫn chưa tỉnh ra sao hả Nghĩa ơi.

Chú Xeng rơm rớm nước mắt đứng dậy:

- Chừng nào con Hạnh còn ở trên đất từ đường thì tai hoạ còn xảy ra.

Nghĩa buồn bã về nhà. Nghĩa ngồi trước mâm cơm có bát cá quả còn bốc hơi nóng một đĩa thịt bò kho và đĩa rau muống luộc. Nhìn ra chiếc bát ba đôi đũa sắp sẵn Nghĩa lại chạnh lòng nhớ tới bố. Hồi bố còn sống mà có được bữa cơm đoàn tụ thế này thì thật hạnh phúc.

- Mày đi những đâu về đấy hả? - Mẹ hỏi.

- Con sang chú Xeng. Chú ấy nhốt ông vào trong bếp.

- Thảo nào mấy hôm nay tao không nhìn thấy ông. Thế cũng qua một đời - Mẹ khẽ thở dài. Ngày xưa ông Xung còn khoẻ. Cái nghề lái lợn của ông nuôi cả nhà con trai con gái con dâu đều ăn chung một bếp mọi việc cứ đâu vào đấy. Vậy mà bây giờ rõ khổ...


*


Hai đứa vừa ôm nhau chợp mắt được một chốc Hạnh đã tỉnh giấc. Chỉ vài tiếng nữa Nghĩa phải ra đi. Ngắm gương mặt anh đang ngủ dưới ánh sáng của ngọn đèn dầu vặn nhỏ để trên bậc cửa Hạnh cúi xuống hôn nhẹ lên môi Nghĩa rồi rón rén dậy nấu cơm. Ra tới cửa Hạnh đã thấy bóng mẹ chồng chập chờn trước ánh lửa lép bép trong bếp. Nghe tiếng bước chân Hạnh mẹ đã vội nói:

- Mẹ không ngủ được để mẹ nấu cơm cho. Cứ đi mà ngủ còn sớm lắm con ạ.

Hạnh trở vào buồng khẽ nằm xuống bên Nghĩa. Hạnh hiểu rõ tâm trạng của mẹ muốn vợ chồng Hạnh có con sớm. Thời gian hai đứa gần nhau quá ít nên lúc nào cũng cảm thấy khát khao. Qua lần này không biết bao giờ Nghĩa mới lại về với Hạnh. Nghĩ đến cảnh phải xa Nghĩa lâu Hạnh hoảng hốt ôm ghì lấy Nghĩa quên bẵng rằng cần phải để cho Nghĩa ngủ thêm chút nữa sáng ra anh phải đi tàu xe vất vả.

- Em không ngủ sao? - Nghĩa tỉnh giấc nắm chặt lấy bàn tay Hạnh.

- Anh cứ ngủ nữa đi - Trời chưa sáng đâu.

- Anh vừa nằm mơ thấy chúng mình có con. Con trai. Để anh nghĩ đã. Anh đặt tên cho nó là Tình.

- Tình - Nghĩa được đấy anh ạ. Em tin rằng Tình nó sẽ giống anh - Nó sẽ là chàng trai kế thừa trưởng nam dòng họ Nguyễn mà lại.

Hai vợ chồng đánh răng rửa mặt xong mẹ đã giục ăn cơm. Hạnh ngồi ngắm mẹ nắm cơm nếp tay mẹ cứ thoăn thoắt lật đi lật lại nắm cơm tròn vo bốc hơi nóng rẫy.

- Mẹ chỉ giỏi nắm cơm - Nghĩa nói - Con vẫn còn nhớ cái đêm mẹ nắm cơm cho bộ đội đi đánh bốt Linh.

- Ừ! Tao vẫn còn nhớ đêm hôm ấy có cả mẹ con Hạnh ông Xung. Vợ chồng chú Xeng nữa. Cái anh cơm nắm phải nắm thật nóng mới nhuyễn. Nắm nhiều rát bỏng cả tay.

- Ngày ấy Hạnh còn bé tý - Nghiã nói - Anh còn leo lên cả nóc từ đường xem lửa cháy rừng rực.

Nắm cơm xong mẹ ra giếng nước rửa tay. Có tiếng chuột rinh rích ngoài sân. Mẹ lập cập bước vào cửa.

- Chúng mày nghe thấy gì không? - Mẹ nói - Tiếng chuột rúc đấy.

- Chuột rúc thì sao hả mẹ? - Hạnh hỏi.

- Thì gặp may chứ sao. Hồi bố chúng mày đi cất vó sớm tao thường dậy nấu cơm. Cứ bữa nào có tiếng chuột rúc là y rằng hôm ấy bố mày cất được nhiều cá. Đã bao giờ chúng mày nghe thấy tiếng vọng chưa? Tiếng vọng báo điềm rủi ro. Tao còn nhớ cái lần Pháp càn về làng đàn bà con trẻ phải chạy tản cư hết lên làng Hồi. Bố chúng mày phải ở lại với du kích chống càn. Đêm ấy ngủ trên làng Hồi tao cứ nghe có tiếng reo réo trên trời. Tao hỏi mấy bà tiếng gì kêu thì họ bảo chẳng nghe thấy tiếng gì cả. Tao dậy mở cửa sổ ngó ngoài trời thì nghe thấy tiếng réo u ú. Thế mới lạ. Sáng dậy đã nghe tin bố mày bị Pháp bắt cùng với chú Hinh chú Dược chú Hoà. Còn cái giống chim khách nó kêu thì rõ là điều mừng. Sáng hôm ấy tao dậy sớm để đi chợ Quài mua khoai ra tới bể nước đã nghe tiếng chuột rúc. Khi quẩy gánh ra đến ngõ tao nghe trên nóc từ đường chim khách kêu "khách khách". Đến chiều vừa quẩy gánh khoai về tới đầu ngõ tao đã nhìn thấy chị cả chạy ra reo "Bố về rồi! Mẹ ơi bố về rồi". Bố mày về cùng với chú Hinh chú Dược. Trong số mấy người bị bắt riêng có bố chúng mày là bị bọn Pháp tra tấn đánh đập nhiều nhất nên về có làm được việc gì nặng đâu. Nhúng chân xuống bùn là về ho sù sụ. Chính vì lẽ đó bố mày mới nghĩ đến chuyện sắm vó đi cất cá mòi từ ngày ấy. Chúng mày thấy đấy bố đi cất vó cũng phải chân giày chân dép nhiều người không hiểu lại bảo bố mày chơi sang.

Nghĩa và Hạnh vừa ngồi ăn cơm vừa nghe mẹ kể chuyện về bố.

Hạnh đeo ba lô tiễn Nghĩa. Hai đứa đi tắt bờ ruộng tránh cái nhà vịt để khỏi gặp chú Dĩ. Cánh đồng làng Đông nhuộm vàng trong ánh rạng đông. Đàn chim Mòng két xao xác nối nhau bay mải miết. Trên những thửa ruộng lúa sớm đã gặt nhấp nhô những mô rạ khum khum chờ đón nắng lên. Gió lao xao trên những thửa ruộng chưa gặt lúa chín vàng óng. Hương vị đồng quê thật kỳ lạ. Dù có đi xa đến đâu Nghĩa vẫn thấy làng Đông hoàn toàn khác biệt cũng giống như Hạnh không lẫn với bất cứ cô gái nào trên thế gian này. Hai đứa đến khúc quanh của dòng sông Nghĩa bấm tay Hạnh nhìn lại kỷ niệm đêm tân hôn hai đứa đã nằm với nhau trên vạt cỏ kia. Mặt trời lên những hạt sương trên cỏ loé sáng lên như ngọc.

- Có một điều anh thấy thật kỳ lạ - Nghĩa nắm chặt tay Hạnh - Không hiểu sao bao nhiêu lần nằm bên em nhưng duy chỉ có mỗi cái đêm đầu tiên ở đây là không bao giờ quên. Anh vẫn cảm nhận rõ những mầm cỏ non nó chạm vào da thịt mình khi hai đứa nằm ôm nhau. - Đấy! Nó đâm đúng vào đám này này.

Hạnh cười đấm lia lịa lên lưng Nghĩa. Nghĩa chộp lấy tay Hạnh kéo đến đứng giữa đám cỏ.

- Chúng mình lại hôn nhau lần nữa ở đúng chỗ này xem anh có nhớ lâu không - Nghĩa ôm lấy Hạnh và hôn lên môi cô. Hạnh cũng láu lỉnh véo vào sườn Nghĩa một cái rõ đau:

- Nhớ nhé! Em véo đúng chỗ cái mầm cỏ nó đâm đấy. Thôi đi nhanh lên kẻo lại lỡ xe.

- Em yên trí! Chuột đã rúc thì làm sao lại lỡ xe được.

Hai đứa vừa đi vừa rí ráu nói chuyện. Mặt trời đã lên cao cống Linh sáng rực trước mắt đôi vợ chồng trẻ.
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 13

Thả đỉa ba ba

Chớ bắt đàn bà

Phải tội đàn ông.


Tiếng hát cười của tụi trẻ con líu ríu chơi trò "thả đỉa" đuổi bắt nhau vòng quanh gốc quéo. Lão Xung ngồi ngất ngưởng trên lưng con chó đá nghe tụi trẻ con hát đi hát lại bài "Thả đỉa". Lão quen miệng lẩm bẩm hát theo thành thử lão cũng thuộc làu làu. Thỉnh thoảng lão lại hát rống lên hai tay chới với khuơ khuơ lên trời. Lão cất giọng hát theo tụi trẻ:

Thả đỉa ba ba

Chớ bắt đàn bà

Phải tội đàn ông

Cơm trắng như bông

Gạo tiền như nước

Đổ mắm đổ muối

Đổ chuối đổ tiêu

Đổ niêu cứt gà

Đổ vào nhà nào

Nhà ấy phải chịu


Lão Xung hát đi hát lại mãi rồi cũng mệt. Tiếng lão lục cục lẫn hơi thở khò khè. Hồi này tối đến lão Xung được thả tự do đi chơi dưới sự giám sát của tụi trẻ nhà chú Xeng. Cũng chỉ tại lão Xung hay lẩn trốn đi lang thang ra bờ sông bờ ruộng. Tụi trẻ cũng thật tinh ranh chúng nghĩ ngay ra sáng kiến buộc chân lão Xung vào con chó đá bắt lão phải ngồi đấy. Con chó đá thì không thể đi đâu được. Thế là tụi trẻ tha hồ chạy nhảy không phải lo lão lẩn trốn nữa. Mọi sự cưỡng bức lâu cũng hoá quen. Ngồi lâu thấy tê hai cẳng chân lão cúi xuống gãi gãi và sờ ngay phải mối dây buộc dưới chân. Lão hý hoáy gỡ được mối dây và bỗng nhiên lão thấy hai chân nhẹ bẫng đi. Lão đứng dậy lững thững ra bến sông con gái làng Đông rửng mỡ rủ nhau ra đứng tình tang cười hơ hớ. Cầu Đá Bạc có hai hàng lan can trước quét vôi trắng bây giờ cũng phải "phòng không" quét nhựa đường đen kịt. Dù có bị sơn đen mọi người vẫn cứ gọi là cầu Đá Bạc hay cầu Đá Trắng. Cũng giống như người ta vẫn cứ gọi đoạn sông này là sông Đình mặc dù ngôi đình Đông đã phá bằng địa từ lâu dấu tích còn lại mỗi hai con chó đá cứ nhe răng ra cười hết ngày này qua tháng khác.

- Chúng mày ngấy đực hay sao mà cười dữ vậy - Chú Đột đang cất vó dưới vạ sông nói vọng lên - Mẹ kiếp chúng mày cười làm cá trong vó tao nó cũng phải sợ co vòi lại.

- Khiếp cái nhà chú Đột nói bậy.

Bọn con gái nhao nhao phản đối.

- Thế mà ngày xưa ông ấy cũng làm được chủ tịch đấy.

- Cũng may là chú ấy làm chủ tịch có ba tháng chứ làm ba năm thì dân làng Đông thành phản động hết.

- Chú Đột ơi chú mất lịch sự lắm. Chúng cháu đứng ngắm trăng đẹp thế này mà chú lại bảo....

- Ngắm trăng! - Chú Đột hậm hực - Có mà ngắm trai. Nhưng con trai bây giờ cũng đét còn đứa nào ở nhà mà ngắm nên phải ra đây chọc mấy lão già. Rõ dơ chửa! - Đám con gái biết chú Đột cáu nên im thít đứa nào cũng trợn trụa cửa miệng vậy thôi trong bụng cô nào cũng phải công nhận chú Đột nói đúng. Cả làng Đông bây giờ bói cũng chả còn đứa con trai nào nhìn cho ra hồn. Đứa nào không đui què sứt môi tai điếc thì mười bẩy đã đòi khai thêm tuổi để đi khám nghĩa vụ. Cánh con trai làng Đông hiện đang ở nhà đếm trên đầu ngón tay: thứ nhất là anh Nhan ho hen cò cử đi khám nghĩa vụ năm lần bảy lượt đều không đắt ở nhà làm thư ký đội sản xuất. Thứ hai là tay Tẹo chột một mắt được giao chân coi đồng. Thứ ba là Thằng Ngốc chuyên đi gắp cứt trâu. Nhìn mấy sợi tóc lơ thơ trên cái đầu to sụ với cái mũi lúc nào cũng đỏ như sung chín trên gương mặt dị dạng của chàng ngốc ít người đoán nổi năm nay chàng Ngốc bao nhiêu tuổi Ngốc luôn mỉm cười với bất cứ ai. Tất cả các cô gái làng Đông đều đòi lấy Ngốc. Lúc đầu Ngốc tưởng các cô muốn lấy mình thật còn tỏ ra e thẹn nhưng đến khi biết các cô chỉ nhạo mình. Ngốc liền hành động tức thời. "Đứa nào muốn lấy tớ thì cứ cho tớ thơm một cái đã" Ngốc nói và làm thật nhiều cô chạy vãi ra quần Ngốc cũng không tha. Chàng trai thứ tư của làng Đông lúc này còn ở nhà đó là Hân. Như con mắt của các cô gái làng Đông Hân là chàng trai có dáng vóc tuyệt vời to cao khoẻ mạnh mắt sáng nhưng cũng là đồ bỏ đi. Hân là nhân vật đầu tiên đi lính đảo ngũ về làng. Hân về hôm trước hôm sau có giấy về xã. Ngay tối hôm đó cô Thao con út ông Xung là vợ chưa cưới của Hân đã mang trầu cau trả lại gia đình Hân. Dù có chết già gái làng Đông không ai thèm lấy phường đào ngũ. Thà có phải lấy chàng Ngốc còn hơn lấy thằng hèn hạ. Hân không giám ló mặt ra đường từ cái hôm phải đeo tấm biển "ai cũng như tôi thì mất nước" đi diễu trên đường làng. Hân phải chiềng cái mặt trước bàn dân thiên hạ chịu cảnh nhục nhã để tụi trẻ bêu diếu khắp đường ngang ngõ dọc. Vừa đi chúng vừa gõ "phèng phèng" đánh trống khua chiêng gào rõ to:"Ai cũng như tôi thì mất nước".

Từ ngày cống Linh bị máy bay Mỹ ném bom tối đến làng Đông không nhà nào dám thắp đèn ban ngày không ai mặt áo trắng đội nón trắng. Học sinh đội mũ rơm đeo lá nguỵ trang đến trường. Những khóm tre làng Đông đã chặt trụi để ghép hầm kèo ở từng gia đình và các nơi công cộng như uỷ ban trường học sân kho hợp tác. Mọi người luôn sống nơm nớp lo sợ. Đêm đêm có tiếng máy bay từ xa đã phải bật dậy lăn xuống hầm một hai lần. Một tháng hai tháng mọi sự căng thẳng cũng quen dần và bây giờ thì mặc mẹ nó ném bom đâu thì cứ ném việc ngủ cứ ngủ. Người ta sống vẫn cần cái ăn. Muốn có cái ăn cần phải làm việc. Vẫn phải cày cấy ma chay cưới xin giỗ chạp. Các cô gái vẫn thích tình tang tính tang. Có nghĩa là mọi việc vẫn diễn ra những chiếc áo cánh trắng ban ngày không được mặc thì các cô gái mặc vào buổi sáng trăng như tối nay. Đã may rồi chả lẽ để mục rõ phí. Ở lứa tuổi tưng tưng mười chín đôi lăm được vận áo trắng áo màu nom người nó cứ phừng phừng muốn nhảy nhót một tý cho nó tươi đời. Như thời xưa thì tha hồ mà hờn anh nọ dỗi chàng kia giờ thì con gái cứ đầy ra đấy. Chả có ma nào nó nhòm.

Những đêm trăng như đêm nay cầu Đá Bạc là nơi các cô gái làng Đông tụ tập. Mấy ông già mang vó thả kiếm cá nấu riêu. Đến như lão Xung mất trí còn muốn ra đây hóng mát nữa là. Lão Xung được thả tự do là ít khi chịu đứng yên một chỗ. Lão giơ tay giơ chân nhảy múa lội xuống mép sông nghịch nước. Đối với mọi hoạt động của lão Xung bây giờ chẳng ai còn chú ý. Dù lão có để truồng lồng lồng đi trên đường người ta cũng mặc kệ.

- Các cụ ngày xưa cấm kỵ con gái đứng đường - Đột nói với mấy ông cất vó bên mố cống cho bõ tức - Bây giờ các cô gái làng ta lại thích đứng đường. Rõ khổ chưa. Trông cô nào cũng phây phây mà "chống ề".

- Ế chồng mà cũng phải nuôi con một mình như cô Tý Hin em gái chú thì hay lắm đấy.

- Chú Đột ơi! Chú có tính thương người sao chú không đi tìm cái tay đội dựa ngày xưa về cho cái Tươi nhà cô Hin nó nhận bố.

- Bây giờ lão ấy dám vác mặt về đây bố tao mà thấy mặt ông ấy tùng xẻo.

Mấy đứa con gái rõ ác chúng toàn lôi cái chuyện ngày xửa ngày xưa ra làm Đột phải im thít. Chú Đột đang tìm lời chơi lại thì nghe tiếng bủm bủm giữa vó. Các cô gái cười phá lên:

- Ông Đột ơi! Cất vó lên có cá quẫy đấy.

- Mẹ cha đứa nào đáp vào vó tao.

Đột tức quá chửi đổng đám con gái cứ trơ trơ cười rinh rích. Mãi lúc này đột mới nhìn thấy trong đám con gái làng Đông trên cầu còn có một thằng con trai lớn của lão Quỳ thợ ảnh dưới phố huyện sơ tán về làng Đông. Tay Huy thọt nhưng bố con nó làm nghề chụp ảnh hái ra tiền ở đất quê này chẳng có nhà nào được như nhà nó. Từ ngày có cái hiệu ảnh của bố con thằng Huy về đây con gái làng Đông lúc nào cũng hơn hớn tý tởn rủ nhau đi chụp ảnh. Nghe tụi trẻ con kháo nhau thằng Huy láu cá giám bóp vú con gái trong phòng ảnh. Con gái làng Đông đứa nào cũng biết tính ma cô của hắn mà vẫn quấn quýt nghe hắn kể chuyện. Con gái mà nghe hắn kể chuyện tình thì không sao đứng dậy được.

- Huy! Tao bảo ưng đứa nào cầm tay lôi tuột xuống bờ sông í. Để chúng bám anh nhằng nhẵng cả lũ thế kia trông tội lắm.

Đột khoái chí cười vì đã tìm phát hiện ra điểm yếu của đám con gái. Nguyễn Vạn và Hạnh vừa ở trong văn phòng uỷ ban bước ra tới cầu Đá Bạc thấy đám con gái đang cười hơ hớ.

- Giải tán ngay - Vạn quát - Đứng tụ tập thế này là vi phạm lệnh phòng không. Ai về nhà ấy ngủ sớm đảm bảơ sức khỏe. Có sức khỏe mới có sức chiến đấu trên đồng ruộng. Các cô gái bấm nhau về. Nguyễn Vạn nhìn chàng thợ ảnh đứng trơ ra tựa lưng vào thành cầu.

- Tôi nói để anh biết - Nguyễn Vạn nói từ ngày anh về đây anh làm hư hỏng con gái làng này.

Nguyễn Vạn thập thễnh bước đi không thèm nghe anh chàng thợ ảnh lúng búng giải thích câu gì đó.

- Bây giờ cô phải theo dõi quản cho chặt đám con gái làng này - Nguyễn Vạn nói với Hạnh - Cái thằng trai phố huyện về đây thêm rắc rối.

Hạnh đi bên chú Vạn cố nén nỗi xúc động để khỏi oà khóc. Những ngọn tre non hai bên đường vật vờ nghiêng ngả dưới trăng.

- Lúc này mày không vững là hỏng - Nguyễn Vạn an ủi - Đây cũng là nhiệm vụ lớn lao Đảng uỷ giao cho chú cháu mình. Hạnh ơi cháu phải cố nén tình cảm riêng để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Anh Hà cháu đã hy sinh anh dũng. Nó hoàn thành nhiệm vụ của người chiến sỹ cách mạng như bố cháu. Bây giờ cháu phải giữ kín chuyện này hãy để mẹ cháu ngủ qua đêm nay. Buổi truy điệu ngày mai cháu phải thuyết phục mẹ cháu vững vàng không được khóc. Phải làm gương cho các bà mẹ khác trong làng Đông ta. Đằng nào thì thằng Hà cũng đã hy sinh.

Chú Vạn an ủi Hạnh càng muốn khóc to tiếng khóc cố nén lại trong cổ làm Hạnh thấy ngạt thở.

- Mày mà cứ thế này thì mẹ mày sẽ đoán ra ngay - Chú Vạn gắt đã bảo là phải bình tĩnh.

- Cháu...cháu không sao bình tĩnh được.

Hạnh bỗng tu lên khóc to hơn.

- Im! im đi ngay! - Vạn rít lên - Thế thì mày phải về đằng mẹ chồng mà ngủ sáng mai về sớm. Để lộ chuyện này đêm nay mẹ mày gào khóc ầm làng ầm nước là mày bị kỷ luật đấy. Chú Vạn nói và lặng lẽ bước đi. Hạnh đứng sững lại gạt nước mắt chạy về nhà chồng.

- Tao tưởng mày ngủ bên nhà - Bà Khiên dậy mở then cửa - Mẹ mày cũng vừa ở đây lúc tối.

- Mẹ con có nói gì không mẹ? - Hạnh hơi chột dạ nhìn mẹ chồng - mẹ mày nghe đâu xã mình đợt này lại có mấy trường hợp báo tử. Không biết thôn mình có ai không? Thằng Hà thằng Hiệp bên nhà và cả thằng Nghĩa lâu nay cũng bặt tin.

- Tất cả những người đi xa mấy ai có thư đâu mẹ.

Hạnh vội bước vào buồng sợ nói chuyện lâu với mẹ chồng không nén nổi cảm xúc lại khóc oà thì hỏng hết việc. Hạnh thấy thương mẹ chồng thương mẹ đẻ và thương cả chị Hồng người yêu anh Hà mấy năm cứ trông chờ anh Hà về để làm đám cưới.

Gần sáng Hạnh thiếp đi và mơ một giấc mơ khủng khiếp. Hạnh mơ thấy có giấy báo tử Nghĩa về xã nhưng họ vẫn giấu Hạnh. Hạnh kêu thét lên ú ớ khóc.

- Mày kêu khóc gì thế hả? - Hạnh giật mình nghe tiếng mẹ chồng hớt hải chạy vào. Bà Khiên nhìn Hạnh bỗng nhiên bà oà lên khóc và ngất xỉu bà ngỡ tai hoạ mẹ Hạnh nói tối hôm qua lại rơi trúng vào nhà này.

- Mẹ! - Hạnh hốt hoảng ôm lấy mẹ chồng - Không phải anh Nghĩa đâu mà là anh Hà con đã hy sinh rồi mẹ ạ. Sáng mai sẽ làm lễ truy điệu. Con nhận được tin từ tối nhưng chưa dám nói cho mẹ con biết...

Sáng sớm chú Vạn đến dẫn Hạnh về nhà mẹ đẻ. Hạnh ngỡ ngàng thấy mẹ đón nhận cái tin khủng khiếp này một cách điềm tĩnh tới mức lạnh lùng. Mặt mẹ chỉ hơi tái đi khi nghe chú Vạn giải thích vòng vèo mãi - Nó đã chiến đấu anh dũng. Chú Vạn nói mắt không dám nhìn chị Nhân - Thấy chị vững vàng tôi yên tâm. Thằng Hà nó đi theo bố nó- một cái chết vẻ vang. Cả buổi tối hôm qua tôi và con Hạnh cứ băn khoăn lo cho chị.

- Thì ra là thế đấy! - Mẹ nói mắt ráo hoảnh không có lấy giọt nước mắt - có nghĩa là nó đã chết thằng Hà đã chết.

- Nó đã hy sinh anh dũng! - Chú Vạn nói.

- Là người mẹ đẻ ra nó tôi đã linh cảm tới điều này từ lâu từ mấy đám truy điệu trước ở làng này. Ngày hôm qua tôi tình cờ nhìn thấy mấy ông trên xã đi qua ông nào cũng liếc mắt nhìn vào nhà tôi. Thế là tôi hiểu ngay có sự. Và đúng cái sự mà tôi đã linh cảm thấy từ lâu.

Nghe mẹ nói Hạnh nghĩ là cái chết của bố ngày xưa đã ám ảnh mẹ. Và Hạnh đâu có ngờ mẹ đã âm thầm khóc cạn cả nước mắt suốt đêm qua.


*

Bây giờ cả làng Đông đã biết tiếng súng của ai rồi. Nguyễn Vạn đấy. Ngoài Nguyễn Vạn ra làng Đông đã ai nghĩ đến chuyện ấy...Tối đến Nguyễn Vạn lẻn xách súng ra nằm trên chốc khu lò gạch đổ ngoài bờ sông phục máy bay Mỹ bay thấp. Bọn Mỹ bây giờ cũng quái. Chúng thay đổi chiến thuật từ ngoài biển lao vào bay sát mặt sông mấy trận địa pháp 37 đành chịu. Mỗi lần có máy bay bay thấp y rằng lại nghe có súng AK của Nguyễn Vạn bắn rèn rẹt. Dân làng Đông lo ngại: phản lực Mỹ chứ đâu phải : "chuồn chuồn" của thằng Pháp xưa. Có mà gãi ngứa cho nó. Bố Vạn mà làm nó cùn lên ị xuống một bãi thì chết cả làng. "Ai sợ cứ việc chui xuống hầm". Nguyễn Vạn tuyên bố thẳng vào mặt kẻ nhát gan. Mẹ kiếp ! Nó bay trước mũi mà không bắn thì hèn quá. Trong thâm tâm Vạn quyết chi phải lập được chiến công. Trông nó bay thấp mà thèm. Nó to lù lù như chiếc thuyền biết bay. Hãy đợi đấy !

Nguyễn Vạn cay cú nằm trên trốc lò gạch mắt thao láo nhìn về phía biển. Đêm mênh mông. Những đụn mây đen đang đùn lên từ phía đằng đông. Trờinày dễ mưa rào. Gió nổi lên mặt sông bỗng xao động. Loáng cái cả bầu trời tối đen. Cơn mưa ập đến làm Nguyễn Vạn cuống cuồng. Nước mưa quất vào mặt vào má Vạn tê rát. Nguyễn Vạn xách súng bấm đèn pin đi trong ánh chớp loang loáng. Sấm dậy lên không gian sôi réo sùng sục. Thấy có nhiều cá rô lóc Vạn cởi phăng áo khoác súng vào người vừa đi vừa bấm đèn chộp những con cá rô gói vào áo. Những chú cá rô từ mép nước ngoi lên lách rách lẫn trong cỏ nhiều vô kể. Vạn không ngờ mình lại bắt được nhiều cá rô như thế. Về tới đầu làng Vạn quyết định mang cho chị Nhân một nửa. Đêm tối thế này chả ai biết mà ngại. Nguyễn Vạn lập cập bước vào ngõ nhà chị Nhân không dám bấm đèn. Vạn chạy vào bếp soi đèn nhìn thấy đôi thùng gánh nước. Vạn cười thầm.

- Ai làm gì ở dưới bếp đấy?

Tiếng chị Nhân trên nhà quát làm Vạn bật cười.

- Chị không ngủ à? Vạn đây. Tôi bắt được nhiều cá rô lắm đem cho chị mấy con.

Vạn đổ hết cá ra chiếc thùng gánh nước rồi khoác vội chiếc áo ướt vào người. Mùi cá tanh xộc lên rớt cả nhầy nhẫy bám vào da thịt làm Vạn khó chịu. Vạn vội chạy ra giếng xối liên tiếp mấy gầu nước giếng ấm nóng thấy đỡ lạnh.

- Mưa gió thế này ai bắt tội chú mà khổ vậy - Chị Nhân đã thắp đèn đứng ngấp ngó bên cửa lúng túng như sợ có ai nghe thấy - Chú vào trong nhà đi. Ai lại đứng mãi như giời đầy ở ngoài mưa thế kia.

Nguyễn Vạn quần áo sũng nước nhảy lên đứng trên hè. Chị Nhân vào buồng lấy bộ quần áo của thằng Hà đi bộ đội để lại mang ra đưa cho chú Vạn:

- Chú vào thay quần áo đi không chết rét.

Nguyễn Vạn vào buồng thay quần áo rồi ra ngồi trước bàn. Lúc này Vạn mới thấy thấm lạnh hai hàm răng va vào nhau cầm cập. Ngoài trời vẫn mưa ào ào.

- Cá rô mùa này béo lắm - Vạn nói - Mai chị cứ rán mà chén một bữa cho đã. Chị cho tôi xin ít giẻ lau súng.

Chả nhẽ lại để chú Vạn ngồi lau súng và nói mãi chuyện cá rô. Chị Nhân hơi băn khoăn cảm thấy căn nhà lúc này cứ sáng choang lên trong đêm vắng. Chị nhìn chú Vạn mặc bộ quần áo của thằng Hà nom ra dáng thanh niên. "Chú Vạn không lấy được vợ là tại mẹ" lời con Hạnh lại vang lên trong tâm trí chị. Chị Nhân vừa thương vừa giận lại vừa khó hiểu cái tình kỳ quặc ở chú. Xưa nay chị đã nghe mọi người tán đủ chuyện về chú Vạn. Họ bảo chú là người không có dục vọng ham thích phụ nữ. Không ai nhìn thấy chú vạn tán tỉnh đàn bà bao giờ. Có người lại bảo biết đâu ngày đánh Điện Biên bom đạn nó chả cưa mất cái của ấy rồi cũng nên. Những chỗ kín như thế thì ai mà biết được. Súng đạn nó cũng chả từ chỗ nào trên cơ thể chú bây giờ đầy những vết sẹo nhằng nhịt.

- Chú Vạn này - Chị Nhân nói - Tôi hỏi thật chú có định lấy vợ nữa không đấy? Thời buổi này đàn ông thì hiếm phụ nữ lại đầy ra đấy.

Chú Vạn nhìn chị Nhân như thể chưa bao giờ biết chị. Chị thấy mặt nóng ran chị ngồi nghiêng người đầu ngả về một phía đưa tay vuốt nhẹ mái tóc dài đen mượt. Gương mặt chị Nhân sáng lên miệng tủm tỉm cười nhìn Nguyễn Vạn. Chị cố làm ra vẻ khác thường Nguyễn Vạn chưa bao giờ thấy chị Nhân lại lả lơi như lúc này. Đàn bà rõ kỳ lạ. Nguyễn Vạn chưa bao giờ hiểu rõ bản chất đàn bà. Chả lẽ chị Nhân cũng lại giống mụ Hơn vợ thằng Công? Chả lẽ đàn bà ai cũng thế cả rửng mỡ lên là quên hết mọi chuyện không còn biết giữ gìn nữa. Nguyễn Vạn lấy lại bình tĩnh nói lấp lửng:

- Chị cứ hỏi ngay bản thân chị ấy! Bây giờ chị có dám nghĩ đến chuyện lấy chồng?

- Sao chú lại nói vậy? Tôi đã có con lớn có phúc đã có cháu gọi bà rồi chú cả đời chưa biết phụ nữ là gì. Chú không nghĩ đến lúc chết còn có đứa nó thắp hương.

Chị Nhân lén nhìn chú Vạn .

- Hay là như thiên hạ người ta bảo chú ái nam ái nữ hý hý...chú mà ái nam ái nữ thì buồn cười nhỉ.

Nguyễn Vạn thấy nóng mặt. Cái nhà chị này hôm nay rửng mỡ thật rồi. Chả lẽ Vạn lại nói thẳng ý nghĩ của mình ra trước cmặt chị Nhân "Tôi yêu chị đấy từ lâu rồi chị có dám không". Không! Không bao giờ lại xảy ra điều khủng khiếp ấy. Trên đời này còn bao nhiêu chuyện ràng buộc nào danh dự uy tín...Nguyễn Vạn ngồi lặng đi một lúc rồi đùng đùng nổi giận:

- Đứa nào dám bảo với chị là tôi ái nam ái nữ hả?

Chị Nhân nhìn chú Vạn vẫn hí hoáy lau mãi khẩu súng trên tay chị làm ra vẻ giận dỗi giật lấy miếng giẻ trên tay Nguyễn Vạn ném ra cửa.

- Thôi chú lên giường ngủ đi sáng mai tôi gọi dậy sớm mà về - Chị Nhâncười xoa dịu ấy là tôi nói đùa chú thế. Không phải thì càng tốt chứ sao.

Chị Nhân vào buồng đi ngủ để mặc chú Vạn ngồi ngây đơ ra trước ngọn đèn dầu trên bàn. Mưa vẫn rơi lộp độp ngoài vườn chuối. Chị Nhân trằn trọc không sao ngủ được. Đêm lại trôi vèo vèo. Mấy con gà trống nhà chị đã vỗ cánh phành phạch cất tiếng gáy vang. Mưa đã tạnh hẳn không gian lặng đi. Chị dậy gọi chú Vạn về cho sớm. Sáng ra chỉ cần ai đó nhìn thấy chú Vạn từ ngõ nhà chị đi ra thì chả còn mặt mũi nào thanh minh trước bàn dân thiên hạ. Đứng nhìn chú Vạn ngon giấc chị Nhân thấy người rạo rực và ngượng ngập với ý nghĩ tội lỗi của mình. Chị cứ đứng lặng trong đêm và nghe rõ tiếng tim mình đập mạnh. Chị ngồi xuống giường run rẩy nắm chặt lấy bàn tay chú Vạn. Chị thấy mặt nóng ran. Chị là người đàn bà xấu xa vô cùng toàn thân chị run rẩy ôm xiết chú Vạn. Chú Vạn sực tỉnh và ú ớ trong giây phút nói câu gì không rõ tiếng. Mấy con gà lại vỗ cánh phành phạch gáy một hồi nữa. Chị thấy hai bàn tay chú Vạn lướt nhẹ trên khắp cơ thể chị. Đã tưởng cái cơ thể của chị nguội lạnh lâu nay giờ bỗng cháy bùng lên rạo rực. Chị thở hổn hển giẫy giụa khỏi vòng tay chú Vạn. Bất chợt cả hai người đều vùng dậy hoảng hốt nhảy ra khỏi giường.

- Từ nay chị đừng có liều thế.

- Tôi cứ nghĩ chú...

Chị Nhân ngượng ngập mở tung cánh cửa. Chú Vạn lập cập bước ra ngõ. Chị Nhân vội chạy theo:

- Chú quên không mang cá về sao?

- Ờ nhỉ!

Chị Nhân xộc vào bếp lấy chiếc rổ nhặt cá:

- Trời! Chú bắt được ở đâu mà nhiều cá rô thế!

- Ở ngoài bờ sông...Mưa đầu mùa cá rô lóc nhiều vô kể.
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 14

Dâu hớn hở rủ Hạnh đi đám cưới cái Thắm. Dâu mặc chiếc áo pin trắng nõn trông rõ cả cocsê bên trong.

- Mày chẳng còn coi luật phòng không ra gì.

- Cả cô nữa lột cái áo cán bộ ra cho tôi nhờ. Dâu tóm lấy tay Hạnh lôi vào buồng đè ngửa ra giường Dâu vừa cười vừa dứt phăng hàng cúc áo Hạnh.

- Đi đám cưới cũng phải ăn mặc cho nó mầu mè một tý cô cứ làm như thể đi họp Đảng. Với lại máy bay nó ở trên trời chứ nó có ngó vào phòng cưới đâu mà sợ.

Dâu lột chiếc áo gụ trên người Hạnh vo tròn lại chạy ra nhúng vào chậu nước.

- Ôi tao không ngờ ngực mày lầy lẫy ra thế kia mà Nghĩa nó không về sửa cho mày một trận. Rõ là hoài của giời.

- Khiếp! Mày ăn nói rõ táo tợn.

- Tao nói thật đấy. Tao với anh Hiệp mày chưa cưới đã đành. Mày với Nghĩa cưới rồi mà như không. Con gái có thì lúc phây phây ra lại cứ phải nhịn để giành chả mấy tuổi nữa nó teo đi thì còn da với xương. Vài ba năm nữa anh cô không về là tao cũng tếch.

Dâu lại nhào vào ôm riết lấy Hạnh giọng Dâu bỗng nghẹn lại như khóc:

- Hạnh ơi! Tao trời sinh ra xấu một nhẽ còn mày...mày đẹp thế này đẹp như cô Ngần trong truyện huyền thoại cụ Khiên kể ngày xưa. Tao tiếc cho Nghĩa nó không về.

Dâu nhìn ngắm tấm tắc khen Hạnh mặc chiếc áo may từ hồi cưới. Đã lâu lắm nay Hạnh mới lại mặc chiếc áo này. Hạnh soi gương và thấy rõ mình đẹp thật. Hai đứa mải mê ngắm vuốt khi nghe tiếng pháo nổ mới hớt hải chạy sang. Xưa nay làng Đông chưa có đám cưới nào sang như đám cưới cái Thắm. Trai phố huyện có khác. Thằng Huy con trai ông Quỳ thợ ảnh mới chỉ thọt chân thời buổi này có cụt cả hai chân cũng lấy được vợ cỡ như cái Thắm. Cái Thắm hôm nay mặc lộng lẫy với bộ quần áo chú rể sắm. Cả làng Đông này chưa có đứa con gái nào đi lấy chồng lại được may sắm đầy đủ như cái Thắm. Ở tuổi mười tám Thắm vào diện đẹp nhất làng Đông. Vẻ đẹp của nó cứ tươi như hoa dịu dàng và đằm thắm. Ánh mắt sáng trong. Phải nói tay Huy thọt rõ khéo chọn vợ. Nhiều người làng Đông khen Thắm mát số lấy được trai phố Huyện thọt chân không phải đi bộ đội. Người lại bảo bố mẹ cái Thắm ham giầu nên mới phải gả cái Thắm cho thằng thọt.

Nhưng cứ nhìn vào cái mặt tươi rói mãn nguyện của cái Thắm Hạnh hiểu nó yêu chân tình. Đã một lần Thắm nói với Hạnh " Không lẽ anh ấy thọt không đi được bộ đội là xấu anh ấy cũng có quyền được sống hạnh phúc".

- Mày thấy cái Thắm có yêu chồng không? Dâu rỉ tai Hạnh - Tao thấy tay thọt này nó đĩ thoã mà hèn hèn.

- Mày ác cảm thế thôi - Hạnh nói - Cũng chỉ tại cái chân thọt của nó nên mọi người mới nhìn nó tầm thường đi trông bản mặt nó cũng đẹp trai đấy chứ. Mày nhìn nó ngồi thế kia chả ra dáng nam nhi mặt vuông chữ điền mắt sáng lông mày dầy và cả bộ râu quai nón nữa. Cái Thắm nó yêu là phải.

- Tao thì cho là cái Thắm lại yêu mỗi cái chân thọt của nó.

Đám cưới tan Thắm nhào tới chỗ Dâu và Hạnh:

- Em mời hai chị vào đây chụp ảnh với vợ chồng em làm kỷ niệm - Hạnh nhìn vào đôi môi đỏ mọng với nụ cười tươi rói trên gương mặt ngời ngời hạnh phúc của cái Thắm.

- Chị chúc em hạnh phúc.

- Ôi chúc tụng mà làm gì - Thắm nói - Em muốn hai chị chụp cùng vợ chồng em tấm ảnh. Nay mai anh Nghĩa và anh Hiệp ở chiến trường về em còn có tấm ảnh để mà khoe.

Thắm kéo tay Hạnh và Dâu vào phòng ảnh.

- Thắm nháy mắt với chồng. Anh chàng thọt vội vã tập tễnh đến đứng cạnh vợ. Thắm một tay ôm ngang người chồng một tay níu cánh tay Hạnh. Tay thợ ảnh phục vụ đám cưới dưới phố huyện nhún nhẩy đeo chiếc máy ảnh lủng lẳng trước ngực miệng cười toe toét. Anh ta hết sờ vào má Dâu lại nâng cằm Hạnh uốn nắn lại thế đứng cho Dâu và Hạnh.

- Thế thế! Cười tươi lên nào. Ôi cái sứ sở này sao mà lắm người đẹp thế.

Anh chàng thợ ảnh nheo mắt ngắm Hạnh vẻ tán tỉnh.

- Đến phải nhờ cô Thắm làng Đông này làm mối cho một đám. Cô em đây tên gì?

- Đừng có tếu - Thắm cười rũ - Chị ấy có chồng đi B đấy.

- Ôi! Thế thì khổ thân cô em trông mơn mởn thếầnỳ mà tối đến lại phòng không một bóng sao.

Anh ta tỉnh bơ nắm lấy cổ tay Hạnh đặt lên vai Dâu giọng thủ thỉ vào tai Hạnh:

- Tối nay anh đến chúng mình sẽ có một đêm thật là tuyệt.

Anh ta chưa nói hết câu bất chợt Dâu đã giơ tay tát "bốp" vào má anh chàng thợ ảnh rồi chộp lấy tay Hạnh hai đứa kéo nhau chạy để lại vợ chồng cái Thắm và anh chàng thợ ảnh đứng ngây ra giữa phòng chụp ảnh.

Hạnh và Dâu lại dắt díu nhau về buồng. Hạnh nằm vật ra giường bàng hoàng về sự việc vừa bất ngờ xảy ra.

- Tao mà không thương con Thắm thì tao còn cho thằng cha thợ ảnh ấy một trận- Dâu hằn học.

- Đừng có nóng nảy - Hạnh can - Dù sao hôm nay cũng là ngày vui của vợ chồng nó với lại cũng tại thằng thợ ảnh chứ vợ chồng cái Thắm có tội tình gì.

- Nghe giọng nó tán tỉnh mà lộn ruột người tao cứ run lên không kìm nổi.

- Thợ ảnh thì đứa nào chả thế chấp làm gì.

- Tao thương con Thắm lao đầu vào cái đám ấy rồi sẽ khổ.

- Thôi đi chị ơi! Cánh mình thì sung sướng nỗi gì cũng phải thông cảm cho cái Thắm thanh niên trai trẻ bây giờ còn ai ?

- Cái cô này hôm nay lại bi quan rồi - Dâu cười rinh rích láu lỉnh thọc tay vào trong áo Hạnh xoắn hai đầu vú làm Hạnh hét toáng lên mặt nóng ran - mày làm trò gì đấy?

- Hí hí...tao giải trí cho mày. Có thấy thích không? Lúc nào muốn cứ ới tao một câu còn hơn để cái phường ấy nó tán tỉnh nghe mà ngứa...

Dâu về một lúc thì mẹ chồng Hạnh ở bên đám cưới về. Hạnh dọn cơm hai mẹ con ngồi ăn.

- Mày chả ở bên đó nghe người ta nói ầm lên.

- Chuyện gì thế mẹ?

- Họ bảo mày với con Dâu ghen với cái Thắm.

- Cũng tại tay thợ ảnh thôi mẹ.

Đã mấy năm nay không có thư Nghĩa trông mẹ héo hắt đi. Hạnh thì như con thoi chạy đi chạy lại giữa hai người mẹ cô độc. Hạnh là niềm an ủi duy nhất của hai bà mẹ. Mẹ đẻ Hạnh thì vững vàng dày dặn hơn còn chồng lại yếu đuối luôn sống trong lo sợ. Bà nghe ngóng tin Nghĩa từng ngày từng giờ. Chỉ thoáng nghe có ai biết tin gì ở chiến trường là mẹ đến tận nơi hỏi cho ra nhẽ. Mẹ cứ nghĩ chiến trường miền Nam cũng nhỏ bé như cái làng Đông của mẹ.

- Hạnh này mẹ nghe nói ở bên đám cưới có một anh trên phố huyện cũng vừa mới ở chiến trường về. Con chịu khó lên hỏi thăm may ra cũng biết thằng Nghĩa.

- Để rồi con sẽ đi - Hạnh nói để yên lòng mẹ chồng. Bước sang năm nay Hạnh thấy mẹ thay đổi hẳn tính nết. Mẹ mới may một chiếc áo dài để đi lễ chùa cùng với mấy bà trong làng. Đêm đến Hạnh giật mình thon thót nghe mẹ nói mê sảng. Đêm mẹ mơ thấy gì sáng ra mẹ lại kể với Hạnh. Không chuyện chó điên đuổi thì chuyện trâu lồng chuyện các quan âm binh điều quân khiển tướng hay chuyện động mồ động mả. Có lần vừa mới ngủ dậy mẹ đã vội khoe "Đêm hôm qua tao nghe rõ tiếng bố thằng Nghĩa về báo mộng thằng Nghĩa bị cụt mất một tay. Đúng ngày mười bảy tới nó về. Nếu đúng vậy nó có cụt tay cũng còn may" Hôm ấy là ngày mùng 9 mẹ tính đốt ngón tay còn một tuần nữa Nghĩa nhất định về. Trong một tuần mẹ sống trong tâm trạng phấp phỏng chờ đời tới ngày mười bảy. Hạnh không hiểu sao mẹ lại tin vào giấc mơ của mình đến vậy. Niềm tin ấy lây lan sang Hạnh Hạnh cũng thấy thấp thỏm mong tới cái ngày mười bảy. Rồi ngày mười bảy ấy cũng qua đi Nghĩa vẫn không về mẹ ốm nằm liệt giường chẳng chịu ăn uống gì. Cũng may đúng vào dịp mẹ Nghĩa ốm nặng thì anh Thành người làng Đông ở chiến trường về. Anh Thành bị bom cháy toàn thân mặt sần sùi phồng rộp lên đỏ lừ. Khi anh Thành khoác ba lô về đến cả bố mẹ anh ấy cũng không nhận ra con mình.

Hạnh gặp riêng anh Thành nhờ anh phịa ra chuyện anh đã gặp Nghĩa ở chiến trường để mẹ yên lòng. Anh Thành đành tếu táo như diễn kịch mà mẹ cũng tin.

- Bác ơi! Anh Nghĩa hồi này lên tá rồi đấy. Hôm ấy cháu tình cờ gặp anh ấy đang dẫn đầu đoàn quân xe pháo rầm rầm. Hai anh em cháu ôm chầm lấy nhau....

Hạnh nhìn thấy mắt mẹ sáng lên:

- Nó còn nguyên vẹn chứ? Mẹ hỏi .

- Khoẻ to cao chỉ huy giỏi nhất quân khu đấy bác ạ.

Câu chuyện do chính Hạnh và anh Thành phịa ra lan khắp làng Đông. Hạnh đi đến đâu cũng có người vồn vã chúc mừng.

- Sướng nhá! Chồng mày nó đã lên thiếu tá rồi hả ? Chà to nhất làng đấy.

Hạnh không ngờ câu chuyện bịa của anh Thành lại làm cả làng tin và mẹ Nghĩa lại khoẻ ra. Mấy bà hàng xóm còn hớn hở đến mừng mẹ con Hạnh. Thấy mẹ quá vui mừng còn nấu nước chè rõ đặc mời mọi người Hạnh lại phân vân nhận ra mình mắc tội nói dối mẹ chồng.

- Tối nay con có phải đi họp hành gì không? Mẹ hỏi. Không hả! Vậy ở nhà mẹ xang ông Xung và chú thím Xeng.

Mẹ đi rồi Hạnh thu dọn nhà cửa rồi vào buồng vặn to ngọn đèn dầu. Nụ cười và ánh mắt dịu dàng của Nghĩa lướt trên mái tóc Hạnh. Hạnh ngước nhìn trên tấm ảnh và mỉm cười "Chào! Em chào ngài thiếu tá! Có khoẻ không đấy? Dù anh có là thằng lính quèn em cũng cứ phong đại cho anh là thiếu tá. Anh là thiếu tá của riêng em. Bao giờ thiếu tá về em sẽ chiêu đãi bữa canh hến nấu mồng tơi do chính tay em mò dưới sông Đình. Ở chiến trường các anh làm gì có canh hến"

Hạnh cười thầm về những mong ứơc của mình. Hạnh hạ tấm ảnh chồng xuống lau sạch bụi bám trên kính. Từ ngày Nghĩa đi Hạnh cố giữ mọi thứ của Nghĩa nguyên vẹn. Từ cây đàn tranh cây sáo cho tới những chồng sách của Nghĩa. Mỗi lần ôm chiếc gối vào lòng Hạnh lại thấy thương Nghĩa. Mối tình của Hạnh với Nghĩa long đong quá đến nỗi khi cưới nhau cũng chả có phòng riêng mà ngủ nghĩ chi đến chuyện sắm gối.

Mãi đến khi Nghĩa đi Hạnh mới âm thầm tự làm lấy chiếc gối đôi thêu bông hoa hồng đỏ thắm và đôi chim con bay con đậu. Hạnh tự nhận mình là con chim đậu chờ đợi con chim bay đi trở về. Chiếc gối đôi hạnh phúc đã thấm bao mồ hôi nước mắt của Hạnh Hạnh đã giặt không biết bao mhiêu lần sờn cũ đi mà anh vẫn chưa về. Chiếc gối khâu bằng vải pô-pơ-lin trắng dài tới tám mươi phân mỗi lần đem ra sông Đình giặt Hạnh phải giấu không muốn để ai nhìn thấy sợ người ta quở khi phơi Hạnh cũng mang ra tận ngoài vườn chuối để phơi cho đỡ chướng.

Hạnh còn đang ôm gối mơ tưởng đến Nghĩa thì nghe tiếng cái Cúc gọi ngoài ngõ. Hạnh chưa kịp dậy Cúc đã nhào vào ôm choàng lấy Hạnh khóc nức nở.

- Ôi em khổ lắm chị Hạnh ơi! Em khổ...

- Chuyện gì nói xem nào?

-Em...em vừa đem trầu cau trả người ta.

- Có mà điên! Hạnh túm lấy hai vai cô gái lay gọi. Cô nói thật hay đùa đấy?

- Em nói thật! Em đã trả người ta số tiền gấp mười lần tiền trầu cau kèm theo lá thư gửi cho anh ấy.

- Đây không phải chuyện tiền. Danh dự mới lớn hơn nhiều cô hiểu chưa. Cô này điên thật rồi.

- Em biết thế nhưng không thể...em không thể yêu anh ấy.

- Cô này lạ nhỉ mới được có ba ngày cô không yêu sao nhận trầu cau của người ta? Với người khác thì đi một nhẽ. Đằng này với anh Thành cô làm thế thì bằng giết người ta.

- Ôi chính vì thế em mới phải khổ thế này. Em cũng không hiểu tại sao mình lại thế. Ngày anh ấy về mang vết thương trên mặt em bàng hoàng nhiều lúc gặp anh ấy em cứ ngớ ra cố hình dung gương mặt lành lặn của anh ấy ngày xưa nhưng khi nhìn mặt anh em lại thấy anh hoàn toàn xa lạ xa lạ tới mức đáng sợ. Gương mặt anh ấy ám ảnh em cả trong giấc mơ.

- Thôi! Cô im đi. Cô là kẻ ác độc.

- Vâng chị nói đúng ! - Cô gái dúi đầu vào lòng Hạnh khóc nấc lên - Em đúng là kẻ ác độc. Em có tội với anh ấy có tội với mọi người. Em biết tất cả mọi người ai cũng quý trọng và thương anh ấy. Còn em...em còn thương và quý mến anh ấy hơn tất cả mọi người chính vì thế ai cũng khuyên em nên yêu anh ấy. Lúc đầu em cứ ngỡ mọi người đùa ai ngờ anh ấy ngỏ lời thật. Mọi người thì xúm vào cả chị nữa cũng khuyên em. Rồi chi đoàn hội phụ nữ khuyên em. Tất cả mọi việc nó ập đến nhanh quá làm em không hiểu rõ mình có yêu anh ấy thật không. Chính vì thương anh ấy nên em không nỡ từ chối. Ôi giá mà em cứng cỏi nói thẳng với anh ấy là "Tôi không yêu anh. Tôi không thể yêu anh". Cũng chỉ tại em yếu đuối nên bây giờ mới khổ thế này. Chị không hiểu em đâu. Mới tối hôm qua anh ấy còn dẫn em ra bờ sông. Trong đêm tối em nghe anh ấy nói em tưởng tượng rõ ra khuôn mặt của anh ấy ngày xưa và giọng nói anh vẫn ấm và dễ thương. Đến sáng nay anh ấy lại sang nhà em. Em nhìn vào gương mặt anh ấy và bỗng thấy mọi sự đều tan biến đổ vỡ hết. Em nhận ra mình không yêu anh ấy em không thể yêu anh ấy. Ôi giá mà đôi mắt em mù loà đi không nhìn thấy mà chỉ nghe anh ấy nói...

Cúc lại gục đầu vào vai Hạnh khóc. Đêm dội vào lòng Hạnh một nỗi buồn thăm thẳm. Tiếng guốc của mẹ Nghĩa lộc cộc khua vang trên sân gạch.

*

Bầu trời xám đục mầu chì những đụn mây cuồn cuộn sà xuống thấp dần. Mặt đất oi nồng thỉnh thoảng lại tung lên lớp bụi bay ràn rạt trên các nóc nhà ngọn cây. Những người dân đang làm động bỗng nhớn nhác ngửa mặt nhìn trời lo lắng cho cánh đồng lúa đang độ làm đòng. Gió bỗng mạnh hơn cuốn theo những nhành cỏ khô và những chiếc lá bạch đàn trên bờ mương bay phấp phới như những cánh chim chao đảo. Đã có những hạt mưa rơi vào lưng áo Hạnh. Mọi người ơi ới gọi nhau chạy về làng.

- Bão rồi! Bão to rồi.

Hạnh hối hả chạy về tới ngõ nhà mình đã thấy chú Vạn bò rạp trên mái nhà đang chằng buộc.

- Mày về ngay đằng nhà đi! Gió máy thế này mình mẹ chồng mày ở nhà thì xoay xở làm sao hả?

Mẹ Hạnh vừa nói vừa loay hoay với cuộn dây thừng tung lên cho chú Vạn. Hạnh vác cuốc chạy gió reo réo bên tai. Đường làng bụi cuốn bay mù mịt. Mấy đứa trẻ trong xóm lại khoái chí nhảy tâng tâng nhặt quả nhãn rụng. Hạnh về tới nhà thấy mẹ chồng đang loay hoay buộc cửa bếp.

- Mẹ buộc thế nấu cơm sao được hả mẹ?

- Trời đất này bão to đấy. Tao chuyển hết nồi niêu bát đĩa lên nhà trên. Mày chuẩn bị đi nấu cơm sớm bão vào đúng con nước lớn đề phòng nước dâng con ạ.

Mẹ Nghĩa lấy rơm nhét kín vào các lỗ ánh sáng trong hậu cung từ đường. Hai mẹ con đang ăn cơm thì bão ập đến. Căn nhà bỗng chống chếnh rung lên từng cơn. Bên ngoài gió rít ù ù như người xay lúa. Cành cây ngoài vườn gẫy răng rắc. Trời sập tối ngọn đèn dầu mẹ để trong góc nhà bị gí lùa chợt loé lên rồi phụt tắt. Mẹ loay hoay bật diêm thắp đèn mấy lần đều bị những cơn gió ùa vào dập tắt. Cuối cùng hai mẹ con đành chịu cảnh tối mò. Hạnh rờ rẫm vào buồng nước mưa tạt vào khe cửa hắt cả lên mặt. Hạnh lần tìm áo mưa chắn ngang ô cửa sổ cho kín gió rồi lên giường nằm. Tiếng động biển từ ngoài đê vọng vào ì ầm lẫn tiếng gió rít tiếng cây đổ. Cuộc sống con người thật mỏng manh trước cơn nổi giận của trời đất. Những lúc thế này mà có người đàn ông ở nhà cũng đỡ. Hạnh bỗng thấy lo cho mẹ bên nhà. Không hiểu chú Vạn có dám ở lại với mẹ không? Lâu nay Hạnh vẫn để ý xem chú Vạn và mẹ có ý gì với nhau không? Nhưng cái tính dở hơi của chú Vạn và cái kiểu rụt rè phong kiến của mẹ lúc nào cũng chị chị chú chú chẳng ai chịu cho nhau biết nỗi lòng riêng của mình. Dư luận lúc đầu ai cũng bảo cái đôi già ấy trước sau rồi họ cũng ở với nhau. Một năm hai năm cho tới nay đã hơn mười năm cũng chỉ vẫn có thế - Vẫn gần gần xa xa như hai cái bóng lượn lờ bên nhau mà mãi vẫn chỉ có thế...

Ngoài trời bão mỗi ngày một mạnh hơn. Có tiếng kẻng khua vang dồn dập Hạnh vừa nhỏm dậy đã nghe tiếng chú Vạn hét toáng lên ngoài ngõ. Hạnh giật vội chiếc áo mưa trên cửa sổ vào giường mẹ.

- Mẹ ở nhà con phải đi đây.

- Mặc thêm áo vào lạnh đấy con ạ.

Hạnh đẩy cửa bước ra một luồng gió ào vào trong nhà. Bầu trời mù mịt gió cheo chéo quất vào mặt Hạnh rát bỏng. Bóng chú Vạn liêu xiêu trên lối ngõ. Tiếng chú lạc đi trong gió gầm rú.

- Tất cả ra sân kho tập chung ngay trừ bà già và trẻ con. Tất cả tất cả...

Chú tập tễnh nhảy lên thềm nhà Thiềng đập cửa chú chui qua giậu sang nhà Phu gọi giật. Hạnh đi ngang qua ngõ hiệu ảnh đã thấy cái Thắm đang nhùng nhằng với chồng ngoài cửa. Nhìn thấy Hạnh cái Thắm reo lên:

- Ồ chị Hạnh hả? - Thắm tuột khỏi tay chồng nhào ra kéo tay Hạnh - Chồng em cứ gàn không muốn cho em đi. Anh ấy bảo để anh ấy nộp tiền. Em buồn cười bảo aii cũng nộp tiền như anh thì đê vỡ ai cứu? Với lúc này thúng tiền cũng không bằng thúng đất phải không chị?

- Cô nói đúng đấy Hạnh nói. Chuyện cứu đê cứu cháy với đánh giặc nó giống nhau.

Hạnh và Thắm ra tới đường làng cái Thắm níu chặt lấy tay Hạnh gió thổi thốc vào lưng đẩy hai người xuôi về sân kho. Đường làng ngổn ngang cây đổ lá rụng bay vù vù.

Trong nhà kho đuốc đốt loang loáng người lố nhố đông nghịt. Tiếng Dâu hét lên the thé.

- Đề nghị biểu dương tinh thần cao cả anh Ngốc và chị Lùn hôm nay cũng đi hộ đê - Ông Đột cười hô hố lia ngọn đuốc sát mặt anh Ngốc.

- Thúc kẻng to lên! Chú Xeng quát. Còn vắng mặt tay Tào tay Bông...Mẹ kiếp mát trời thế này mà bày trò cưỡi ngựa thì nước nó ngập vào đến đít cũng không biết.

- Đề nghị trưởng ban bão lụt quyết cho con lợn bồi dưỡng. Chú Nhĩ nói. Đê mà vỡ thì chó cũng chẳng sống được.

- Tất cả xuất quân! Chú Vạn hét lên. Làng Đông mà đến muộn thì xấu mặt.

Người cuốc người mai giành sọt khua loảng xoảng lốc nhốc díu nhau ra bờ sông tiến về cống Linh. Cánh đồng làng Đông chìm trong biển gió đen ngòm. Nước sông cuộn sôi lên sùng sục. Xa xa. đây đó vang vang tiếng kẻng tiến trống tiếng súng bắn báo động.

- Anh Thành ơi! - Tiếng Dâu lại hét lên trong gió. Anh có thấy gái làng Đông ta anh hùng không? Ngoài chiến trường làm đếch gì có lắm đàn bà như ở đây anh Thành nhỉ?

- Con gái miền Nam còn anh hùng hơn các cô.

- Những ngày anh ở trong ấy có tình tang được cô nào không? Dâu cười khung tếu táo với anh Thành.

- Tao đứng đắn! Với lại chúi mũi vào đánh nhau còn đâu thời gian mà tình tang. Nhiều lần con gái con trai nằm nháo nhào cả với nhau ngủ cũng chẳng thằng nào làm nên trò trống gì. Còn mày? Anh Thành níu lấy tay Dâu - Cái hồi thằng Hiệp nó đi mày có cho nó sờ mó kiếm chác tý gì không? - Dâu đấm thùm thụp vào lưng anh Thành rồi chạy tới bên cái Cúc.

- Cúc ơi! Tao bảo thật mày mà chê ành Thành là mày bỏ phí cả một đời đấy em gái ạ. Người như anh ấy đánh gục cả mười tay như tay Huy chồng cái Thắm.

Một luồng gió xoáy mạnh làm cả bốn chị em ngã dúi dụi. Những ngọn gió cù vào da thịt muốn lột trần hết quần áo trên thân thể mọi người. Câu nói vô tình của Dâu làm cả cái Cúc và cái Thắm đều lặng đi. Hạnh bấm vào tay Dâu. Biết mình nói quá lời. Dâu lảng sang chuyện khác.

Đoàn người vẫn dò dẫm từng bước trên bờ sông. Tới khúc quanh. Hạnh nhận ra vạt cỏ bằng nơi chia tay lần cuối với Nghĩa. Mọi kỷ niệm lại ào đến như cơn bão đang sôi réo lên như dòng sông kia. Tới cống Linh đoàn người níu áo nhau bò lên mặt đê. Sóng gầm gào nước biển trào lên bắn tung toé vào mặt mọi người. Ánh đèn pin loang loáng trên mặt đê. Những bóng người liêu xiêu dắt díu nhau trượt ngã oành oạch. Hạnh theo đoàn người làng Đông vào điếm canh để lấy lại sức. Trước sức mạnh của gió của nước con người chỉ là những cát bụi. Những đợt sóng dữ dội xô vào cửa cống Linh rung chuyển cả mặt đê. Gian điếm nhung nhúc những người. Hạnh nhận ra có cả số anh em bộ đội đơn vị pháo phòng không ba bảy bảo vệ cống Linh cũng ra chống bão.

- Bà con chú ý. Vẫn tiếng chú Vạn trịnh trọng tuyên bố. Ban bão lụt vừa cho biết mức nước biển còn dâng cao. Từ giờ tới sáng đơn vị ta cùng với anh em bộ đội chuyển hết số đá dự trữ trên mặt đê ra hai bên thành cống để chắn sóng.

Lời chú Vạn lạc đi trong tiếng sóng. Số thanh niên khoẻ mạnh dồn ra phía cửa cống. Phía trong đê mọi người xếp thành từng dây chuyển đá ném xuống hai vạ cống. Những hòn đá vừa ném xuống lập tức bị sóng chồm lên nuốt chửng. Nước cứ dềnh lên rồi lại tụt hẫng xuống rồi lại dềnh lên từng đợt từng đợt ào ào sủi bọt tạo thành cột nước dựng đứng bên thành cống. Cứ thế con người đánh vật với đá với sóng. Sức người ngày càng cạn kiệt. Hạnh thấy chân tay tê rát....

Gần sáng số đá dự trữ trên đê đã được chuyển hết ra hai thành cống. Mọi người kéo nhau vào điếm nghỉ. Tất cả đàn ông đàn bà con trai con gái ngồi xếp vào nhau chân tay người nào cũng run bần bật. Trong ánh đèn pin loang loáng Hạnh nhìn thấy Dâu với cái Cúc ngồi tận trong góc điếm.

- Hai ba ngủ đi. Tiếng ông Đột pha trò. Cấm được bấm đèn và...cấm sờ mó.

- Phải gió cái nhà ông Đột. Không nể mấy chú bộ đội.

Mọi người cũng chẳng còn hơi sức mà tếu mãi. Ngoài trời bão vẫn giật từng cơn. Hạnh ngồi bên cái Thắm hai chân co lên tận mang tai. Chừng vài phút gian điếm lặng đi. Mọi người ngồi tựa vào nhau ngủ.

- Em có mệt không? - Hạnh nghe rõ tiếng anh chàng lính pháo đang thì thầm với cái Thắm. Cái Thắm cựa mình ghé sát vào tai anh ta nói khẽ câu gì đó.

Hạnh mỉm cười trong đêm tối.

Gian điếm chìm trong tiếng sóng Hạnh thiếp đi giữa tiếng thì thào của cái Thắm và anh chàng pháo thủ. Khi Hạnh tỉnh dậy thì trời đã mờ sáng. Cảnh mọi người ngủ ngồi nghiên ngả làm Hạnh buồn cười. Hạnh sửng sốt nhìn cảnh anh chàng pháo thủ nằm gọn trong lòng cái Thắm ngủ. Cặp vú nở nang của Thắm áp lên gương mặt trẻ trung của chàng trai Hạnh bấm cái Thắm dậy mặt nó đỏ lên ngượng ngùng nhìn Hạnh.

Trời sáng hẳn gió rít vù vù mực nước biển đã xuống. Bầu trời ong ong biển trắng xoá những con sóng từ tít tắp ngoài xa liên tiếp xô vào chân đê. Trong đê nước mưa ngập trắng băng khu đồng trũng. Làng Đông lờ mờ trong mưa. Cây quéo đình làng như chiếc ô khổng lồ vẫn sừng sững đứng trong mưa bão.
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 15

Có lẽ trên thế gian này các nước văn minh không đâu có những khoanh bùi nhùi rơm. Những khoành bùi nhùi rơm vàng ươm to bằng cái mẹt được buộc chắc sau gác ba ga xe đạp. Lúc đói kém đến trâu bò cũng phải nhường nhịn san sẻ từng cọng rơm ngọn cỏ.

Làng Đông huy động được ba chục nhân công mang rơm sang tỉnh Hải Hưng cứu đói cho số trâu bò bị lụt ngập không có cỏ. Ba chục người đã tậptrung đầy đủ trên sân kho để chuẩn bị lên đường thì anh chàng thợ ảnh chồng cái Thắm thập thễnh bước ra túm áo vợ:

- Về ngay! Bà con thấy không tôi đã thuê hẳn hai người đi thay nó mà nó còn cố tình đòi đi. Đồ đĩ đi mà đú đởn.

Mặt cái Thắm đỏ gay cố vùng vẫy khỏi tay chồng. Anh chàng thợ ảnh tuy thọt nhưng sức lực rất cường tráng bàn tay anh ta tóm chặt lấy vợ lôi về.

- Anh buông em ra để em về đàng hoàng. Cái Thắm cố gượng cười với chồng. Eo ơi mình làm thế này người ta lại cười cho.

Anh chàng thợ ảnh vừa buông tay vợ ra Thắm vùng chạy lại xe rơm nhảy phốc lên đạp tuốt ra đường làng. Mọi người cười rũ lần lượt đạp theo Thắm. Anh chàng thợ ảnh đứng sững lại mặt hằm hằm tức giận vì cái tính đỏng đảnh của vợ.

- Tôi nói cho chị biết - Anh chàng thợ ảnh đến đứng trước Hạnh - Tất cả là tại nhà chị rủ rê. Nó đi chuyến này về thì đừng hòng thoát khỏi tay thằng này.

Anh chàng thợ ảnh trút cơn giận dữ với Hạnh rồi tập tễnh bỏ về. Hạnh nhảy lên xe đạp theo đoàn người thồ rơm. Ra tới đê Thắm đạp chậm lại chờ Hạnh. Vừa nhìn thấy Hạnh Thắm nhoẻn cười toe toét.

- Chị thấy em ứng xử có giỏi không?

- Chuyến này về nó róc xương cô ra.

- Đừng hòng! Sau cái đêm chống bão về chả biết ai thóc mách là em ôm anh chàng pháo thủ cả đêm trong điếm. Thế là anh ấy ghen lồng lên.

- Cũng chẳng oan. Tôi mà không gọi cô dậy thì còn đẹp mặt nữa. Con gái có chồng mà chả ý tứ gì cả.

- Em bảo em có chồng mà anh ấy không tin.

- Cái mặt non choẹt của mày thì ai tin là gái có chồng với lại cái mắt cô cứ đưa đẩy thế thì thằng nào mà chả chết.

- Em nghĩ cả đời mới có mỗi một lần kỳ ngộ gặp nhau trong tình cảnh đặc biệt thế chả nhẽ lại tiết kiệm cả nụ cười. Anh ấy bảo đơn vị anh ấy chuẩn bị vào Nam. Sáng chủ nhật tới anh ấy còn hẹn sang làng ta chơi nữa.

- Thế cơ đấy. Tôi khuyên cô chẳng hay ho gì đâu. Mình là gái có chồng.

- Em chẳng làm gì xấu mà sợ. Tý nữa qua trận địa em gọi anh ấy ra cho chị xem mặt. Anh ấy tên là Thấu còn trẻ măng.

Tới ngang trận địa pháo Thắm nhảy xuống xe ngước mắt nhìn lên trận địa pháo. Những khẩu pháo vươn nòng lấp ló trong những khóm chuối lá xơ xác vì gió bão.

- Anh Thấu ơi... ra đây em bảo. Thắm hét lên rõ to.

- Mày làm cứ như thân lắm.

- Thì cũng phải bảo người ta chủ nhật đừng có sang nữa.

Loáng cái chàng pháo thủ đã xồng xộc chạy ra ngơ ngác đứng sững trước mặt cái Thắm.

- Anh Thấu không nhận ra em sao? Hôm đi chống bão...

- Ôi Thắm hả? Hôm nay trông em khác quá.

- Đây là chị Hạnh - Thắm nói - Chồng chị ấy cũng là lính pháo như anh đấy.

- Mời chị và Thắm vào trận địa chơi.

- Anh không thấy chúng em còn phải đi...Chủ nhật này anh đừng sang làng Đông nữa chả có đứa con gái nào ở nhà đâu. Chúng em phải đi ít là ba ngày mới về.

Thắm nói và nhảy lên xe nháy mắt với Hạnh rồi đạp thẳng.

- Thôi chú về đi - Hạnh nói rồi nhảy lên xe đạp đuổi theo Thắm.

Chàng lính pháo tần ngần nhìn theo hai chị em Hạnh lúc lâu mới gọi với:

- Thắm! Thắm ơi khi nào về nhớ ghé qua anh bảo cái này.

Thằm vừa gò lưng đạp vừa cười ngặt nghẽo.

- Mày cười gì đấy ?

- Em buồn cười quá đi mất. Giờ cứ nhìn thấy anh ấy em lại buồn cười - Thắm cười rũ - Chị biết không đêm ấy em đã chủ động bảo anh ấy sờ tý em hý hý...

- Nỡm ạ!Sao mày liều thế ?

- Ôi em chẳng biết nữa. Mọi người thì ngáy khò khò. Cả chị nữa cũng ngủ gà ngủ gật. Chỉ còn mỗi mình em và anh ấy lại cứ tỉnh như sáo. Hai đứa rí ráu nói chuyện. Lúc đầu em cũng chẳng dám đâu. Nhưng từ lúc anh ấy bảo anh ấy sắp sửa vào Nam chiến đấu không hiểu sao lúc ấy em lại cứ nghĩ anh ấy ra đi và chẳng bao giờ gặp lại nhau nữa. Cũng giống như các anh ở làng ta đi hết đợt này đến đợt khác mà chả thấy ai về. Có được về thì lại như anh Thành. Thế là em liền nắm lấy bàn tay anh ấy đặt lên ngực mình. Lúc đó em nghe rõ cả tiếng tim anh ấy đập loạn lên tay anh ấy run rẩy em hiểu ngay là anh ấy chưa biết mùi đàn bà thậm chí chưa biết cả tình yêu. Từ hôm ấy đến nay em cứ phân vân không biết anh ấy có khinh mình không?...

Loáng chốc Hạnh và Thắm đã ra tới đường Mười. Con đường rải nhựa rợp bóng phi lao. Thỉnh thoảng lại có những cây phi lao bật gốc ngả nghiêng trơ ra những chùm rễ tua tủa dấu tích tàn phá của cơn bão còn lại. Hạnh phân vân mãi câu chuyện của Thắm.

Tới mười hai giờ trưa đoàn thồ rơm đến huyện lỵ Đông Quan nghỉ ngơi ăn cơm. Anh Thành bảo phải ăn cơm khẩn trương để tiếp tục hành quân kịp sang qua phà Triều trước khi trời tối.

Hạnh đi khắp lượt nhìn mọi người bỏ cơm nắm ra ăn chỉ anh Ngốc là có thức ăn sang nhất- một gói cơm nếp kèm theo đùi gà luộc vàng nhẫy.

Dâu gạ:

- Anh Ngốc cho em ăn chung với .

- Đếch cho mày ăn. Tao phần cho em Cúc. Chàng Ngốc toét miệng cười nhìn Cúc ngồi với mấy ông già. Từ bữa Cúc trả trầu anh Thành tính nết Cúc thay đổi hẳn. Hầu như Cả làng đều giận nó. Bà Nhị là cô ruột của Cúc còn bảo: "Cháu dại lắm. Chê thằng Thành thì cháu sẽ ế không ma nào dám hỏi mày làm vợ nữa. Cũng đừng có hi vọng thanh niên làng khác vác mặt đến làng này với mày. Dù mày có đẹp như tiên cũng chỉ lấy được cỡ như thằng Ngốc" Ai ngờ câu nói của bà Nhị lại đến tai chàng Ngốc. Mỗi lần gặp Cúc Ngốc tưởng bở nhoẻn cười bảo: "Em Cúc ơi có yêu anh không thì bảo". Hạnh thương Cúc suốt ngày nó lặng lẽ như cái bóng. Bất kể đi đâu ở chỗ đông người Cúc không dám cả nói to cười đùa như trước.

- Cúc ơi lại đây tao bảo.

Dâu gọi giật Cúc. Hạnh nhìn thấy anh Thành cúi gằm mặt xuống lặng lẽ ngồi nhai cơm nắm.

- Khi nào qua được phà Triều tao dẫn chúng mày vào nhà quen nghỉ trọ - Anh Thành nói.

- Chắc là có em nào ở bên ấy hả? Dâu nhanh nhảu hỏi.

- Em thì không. Hồi tao đóng quân ở đấy đã bảy tám năm nay tao chưa có dịp trở lại. Gia đình nhà ấy có hai ông bà già và một thằng con út năm ấy mười sáu tuổi...

Đoàn thồ rơm tới phà Triều mặt trời đã là là ngọn tre. Dòng sông Luộc cuồn cuộn đỏ phù sa. Chiếc phà dập dìu gõ chuông leng keng đưa đoàn thồ rơm sang đất Hưng Yên. Những lùm nhãn xơ xác vì gió bão những mái nhà lụp sụp thấp thoáng những người dân đi làm đồng về. Đường sá tróc lở lổn nhổn những viên gạch vỡ. Hạnh Dâu Thắm Cúc và cả anh chàng Ngốc theo anh Thành lộc cộc dắt xe rơm vào một lối ngõ sâu hun hút. Tới một ngôi nhà mái lợp nửa ngói nửa tranh những tấm tranh còn mới chắc vừa lợp lại sau cơn bão. Anh Thành đi đầu dong xe rơm vào sân cất tiếng gọi "Bố ơi bố". Một bà già chừng bảy mươi lò dò từ trong nhà bước ra ngó trân trân vào anh Thành.

- Chúng con bên Thái Bình sang xin ngủ nhờ bố mẹ qua đêm - Anh Thành nói. Bố đi đâu hả mẹ?

- Bố nào? - Ông ấy nhà tôi mất từ lâu rồi.

- Ôi! Bố mất rồi sao mẹ?

- Anh biết ông ấy nhà tôi à?

- Con là Thành đây mà. Hồi trước con đóng quân ở đây.

- Anh đừng có lừa tôi. Tôi già nhưng chưa lẫn. Tôi biết rõ thằng Thành nó đã ở đây với gia đình tôi.

- Mẹ! Anh Thành xúc động - Con bị thương...

- Thật thế sao? - Bà cụ vẫn ậm ự chưa tin. Cụ lập cập xuống bếp xách siêu nước vối lên rót ra bát mời mọi người.

Bà cụ nhìn chằm chặp vào gương mặt anh Thành.

- Thế này thì đến con Loan nhà này nó cũng không nhận ra anh.

- Chị Loan đi đâu ạ?

- Nó đi làm sắp về bây giờ đấy. Chồng nó chết rồi báo tử năm ngoái. Nó tình nguyện ở với tao suốt đời không đi lấy chồng. Còn thằng Thăng nó là út đấy cũng đi bộ đội mấy năm nay chẳng thư từ gì. Ước gì thằng út nhà này nó cũng để được về.

Hạnh uống ngụm nước thấy nghẹn. Các bà mẹ trên đất nước này đều có nỗi niềm giống nhau mẹ đẻ Hạnh mẹ chồng Hạnh cũng thế.

Chị Loan cùng trạc tuổi Hạnh xắn quần quá gối vác cuốc vào sân thấy nhà có khách vội cúi xuống thả hai ống quần ra ngập ngừng bước vào cửa chào khách.

- Con Loan về đấy à? Bà cụ nói. Mày có nhận ra ai đây không?

Bà cụ đưa tay chỉ anh Thành. Người phụ nữ cứ đứng ngây ra mặt đỏ lên rồi lại tái đi.

- Anh Thành đấy - Bà cụ nói tiếp - Anh Thành mà hồi xưa đóng quân ở nhà ta mày vẫn thường nhắc hoài đấy thôi.

- Anh là anh Thành thật sao?

Giọng chị Loan líu ríu chạy lại nắm bàn tay anh Thành.

- Tôi không phải là Thành. Anh Thành tếu táo. Tôi chỉ là cái thằng đã vá xe hàn dép cho chị để chị đi thăm chồng anh ấy đóng quân mãi tít trên Sao Đỏ ngày ấy. Tôi còn là thằng đã bàn với chị tổ chức tối liên hoan kết nghĩa giữa đơn vị bộ đội với chi đoàn địa phương. Chị có nhớ thằng Tạo không? Chính tay nó đã trao phần thưởng của đơn vị cho chị là người đoạt giải nhất cuộc thi cấy. Thằng Tạo thì nó đã ngẻo rồi bà bí thư chi đoàn ạ. Còn thằng tôi thì được thằng Mỹ nó sửa cho cái mặt đẹp đẽ đến thế này đây.

Chị Loan vồ lấy tay anh Thành nói liến thoắng. Bà cụ ngoáy lia lịa chiếc cối giã trầu trên tay. Cái Cúc mắt đỏ hoe vội vã chạy ra sân. Thắm rơm rớm mắt nhìn Dâu Dâu véo Hạnh một cái rõ đau. Anh Ngốc cười hì hì nhìn mọi người.

- Thôi hãy dẹp mọi chuyện. Phải ăn đã - Bà cụ nói - Con Loan đi nấu cơm. Chết chưa lụt lội chả còn lấy cây rau ma ăn.

- Cụ khỏi lo - Dâu nói - Chúng con sẽ đãi cụ và chị bữa rau muống Thái Bình. Nước đã ngập sang cỏ còn chết thì rau sống sao được.

Anh Ngốc vội chạy ra xe rơm lấy vào một chiếc túi mang vào chỗ bà cụ:

- Cháu còn cả nửa con gà - Anh Ngốc khoe - Bố cháu bảo bao giờ cháu lấy vợ sẽ mổ lợn.

- Nhà anh giàu thế cơ à?

- Trước đây nhà cháu nghèo nhất làng ba đời chuyên hót phân trâu. Bố cháu bảo cứ hót cho nhiều phân là nhiều thóc.

Bữa cơm tối dọn ra giữa sân. Trăng lửng lơ treo rặng nhãn trước nhà. ếch nhái râm ran ngoài ao. Chị Loan và Hạnh ngồi đầu nồi xới cơm. Cảnh con dâu mẹ chồng nhà này giống y cảnh nhà Hạnh. Hạnh chợt rùng mình nghĩ đến chuyện Nghĩa cũng chẳng bao giờ về nữa.

- Những đứa đóng quân ở đây đã có những đứa nào được về rồi hả? - Bà cụ hỏi anh Thành.

- Có mỗi mình con là vào diện phế thải mới phải về đấy mẹ ạ.

- Vậy đã có đứa nào làm to chưa?

- Làm to thì chưa nhưng làm sang thì có! Mẹ và chị còn nhớ thằng Quách bữa chia tay các chị nó còn đứng lên đọc cả bài thơ dài.

- Tôi nhớ rồi chị Loan nói bài thơ ấy chúng tôi còn truyền tay nhau đọc. Tôi còn nhớ có câu chiến trường giục giã bước hành quân hay là rộn rã bước hành quân gì đấy.

- Hắn đọc bài thơ thì hay nhưng vào đến chiến trường hắn lại là thằng đào ngũ trước tiên.

- Anh không đùa chứ?

- Tôi mà nói sai tôi chết. Anh ta là lính đảo ngũ đã biết gì chiến trường mà thế quái nào bây giờ lại thành nhà thơ chuyên viết về chiến trường nghe rất hùng hồn cũng súng nổ cờ bay chiến thắng. Anh ta nói về người lính ở chiến trường cứ rộn rã như hội bơi thuyền ở quê tôi. Ở đời cũng lắm thằng tài mỗi anh tài một kiểu. Có anh thì chiến đấu bằng sức lực mồ hôi và xương máu. Còn tay Quách lại có tài chiến đấu bằng thơ. Cũng may đơn vị tôi hồi ấy có mỗi tay Quách là tài chiến đấu bằng thơ. Anh Thành nói tưng tửng. Tôi tính cho cả nhà nghe. Đại đội tôi ngày ấy ở đây xuất quân đi là chín chục hai năm sau còn có hơn hai chục. Người chết bom pháo người chết sốt rét người chết trôi sông chết cây đổ và cả chết đói nữa.

- Nghe anh Thành nói như bịa - Dâu bấm vào đùi anh Thành - Anh nói thế dân quân ở đây họ bắt đấy.

- Không sợ. Bà cụ nói. Con Loan nó cũng là dân quân. Tôi vẫn thường bảo nó. Đứa hèn sống ở đâu cũng hèn người quân tử đi trận biết chết vẫn cứ đi. Ở làng này lớp đi trước cùng với chồng con Loan cũng chết khối nhưng lớp sau như thằng Út nhà nhày chúng đâu có sợ.

Chị Loan nhường giường cho anh Thành và Ngốc nằm còn lại chị em chải chiếu trước thềm nằm cho mát.

Trước khi đi ngủ bà cụ bảo:

- Sáng mai con Loan đi thồ rơm thay cho anh Thành. Để anh ấy nghỉ ở đây với tao một ngày. Chỉ chừng tối mai là chúng mày quay về đây.

Hạnh nằm cạnh chị Loan Dâu và cái Thắm lại bấu véo nhau cười khúc khích.

- Hồi anh Thành ở đây chú út nhà này quý anh lắm - Chị Loan thủ thỉ với Hạnh - Các anh chị phải có trách nhiệm làm mối cho anh ấy đám nào chứ. Người như anh ấy tốt lắm...

Hạnh thấy Cúc cựa mình và bỗng dưng nó vùng dậy chạy ra ngõ.

- Cô ấy đi đâu vậy? Chị Loan hỏi.

- Nó đi giải ấy mà. Hạnh nói. Con bé hay có tính đi đái vặt.

Lúc lâu không thấy Cúc về Hạnh lấy cớ đi giải ra ngõ thấy Cúc ngồi sụt sùi bên gốc nhãn. Nó khóc về chuyện gì chỉ mỗi mình Hạnh hiểu. Mọi người đều có nỗi buồn riêng nhưng nỗi buồn của cái Cúc thì ít người hiểu.

- Em phải biết là mình đi ngủ trọ nhà người ta. Vào ngủ đi. Hạnh giục.

- Em khổ lắm chị ơi. Cúc lại thảng thốt kêu lên khe khẽ đưa tay gạt nước mắt rồi lững thững đi theo Hạnh vào sân.

- Trăng đẹp quá. Hạnh nói to và kéo Cúc nằm xuống bên cạnh mình. Trăng đã leo vượt khỏi rặng nhãn bóng trăng dát vàng trên mảnh sân gạch. Hạnh có cảm giác làng quê ở đây cũng giống như làng Đông quê Hạnh. Đêm yên tĩnh Hạnh nghe rõ hơi thở không đều của chị Loan và nhịp tim khắc khoải của Cúc.
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 16

Dạo này căn hậu cung từ đường họ Nguyễn lại đầy ắp hương hoa thơm ngát. Người mà thường xuyên tối đến thắp hương khấn vái là thím Xeng. Trông thím thật khắc khổ cặp mắt u tối hoảng loạn. Thím nhìn hai mẹ con Hạnh bằng ánh mắt xét nét. Hạnh hỏi mẹ chồng sao thím Xeng lại vậy. Mẹ bảo mỗi câu "Thím ấy sám hối". Hạnh nghĩ thím quá lo về gia đình. Ông Xung vừa khỏi bệnh điên thì thằng con lớn nhà thím Xeng lại ngã xuống hố vôi mới tôi bỏng rộp từ chân đến cổ phải đi cấp cứu ở bệnh viện huyện. Thằng con lớn của thím Xeng vừa ở bệnh viện về thì chú Xeng lăn ra ốm. Căn bệnh của chú Xeng cũng thật lạ - Bệnh sợ người. Chú Xeng suốt ngày nằm lỳ trên giường chẳng nói chẳng rằng mắt mở thao láo nhìn trừng trừng lên trần nhà hễ có người bước vào chú lại hoảng hốt quay mặt vào tường. Đã mấy đêm mọi người đi họp đội sản xuất về khuya phải hoảng hốt bỏ chạy vì bỗng dưng đất cát từ trong vườn nhà chú Xeng ném ra rào rào. Nhiều người lại nghi cho ông Xung. Ông Xung chửi "Mẹ chúng mày ông đã khỏi điên già như ông lại thèm đùa kiểu con nít vậy a". Lại đến chuyện nhà bà Kha có vườn chuối xanh tốt vậy chỉ qua một đêm kẻ nào đã lẻn vào chém nát. Lại chuyện cái bể nước nhà chú Ngôn vừa xây xong qua một đêm đã bị kẻ nào đạp đổ thành đống gạch vỡ. Sáng ra bà Kha nhìn vườn chuối bà tru tréo: "Cha bố thằng nào sấp mặt hại tao. Tao ăn hiền ở lành mà bỗng dưng nó phá...". Thím Ngôn thấy bà Kha chửi cũng nhảy ra sân la lối "Tao biết rồi biết rõ cái mặt nó rồi. Tao nguyền rủa ba đời nhà nó ốm dần ốm mòn. Nó hại tao thì có trời trị tội nó. Cả nhà nó sẽ điên" Lời bóng gió của thím Ngôn cả làng ai cũng hiểu thím ám chỉ chửi gia đình ông Xung. Ai cũng biết vậy nhưng không nỡ nói ra. Cảnh thím Xeng xiêu niêu ai chả mủi lòng.

Hai mẹ con Hạnh vừa ăn cơm tối xong thì thím Xeng đội mâm quả vào.

- Hôm nay mồng một em vừa sắp mâm quả sang lễ tổ. Thím Xeng nói rồi long tong đội mâm quả vào trong hậu cung từ đường họ. Thím thắp nén hương miệng lầm rầm khấn vái. Cứ nghe những lời khấn vái của thím Xeng Hạnh hiểu bố chồng Hạnh đã được phong quan chức gì to lắm dưới âm phủ. Chính vì cái chết đột tử nên vong hồn ông mới linh thiêng có quyền phán quyết mọi số phận người đang sống trong họ Nguyễn.

Thím Xeng đang lầm rầm khấn trong hậu cung thì Dâu dẫn Thắm xộc vào buồng Hạnh. Thắm đổ sụp xuống giường khóc thút thít.

- Nín đi đừng làm nũng nữa. Dâu nói. Sướng lắm thì khổ nhiều em ạ. Mày cứ đẻ đi thằng thọt nó không nhận thì tao nhận. Tao sẽ làm bố đứa trẻ. Tao đang muốn đẻ mà chẳng được đẻ. Dâu cười phá lên. Hạnh ơi mày thấy tao làm đàn ông được không? Mọi người chả bảo tao giống đàn ông là gì. Kiểu này anh Hiệp mày không về thì tao cũng hoá đàn ông luôn. Dâu giơ tay giơ chân khua khoắng lung tung rồi ôm ghì lấy cái Thắm. Nếu aicó hỏi đứa trẻ trong bụng mày của ai thì mày cứ khai là của tao. Ha ha của thằng Dâu. Tao ngủ với mày ba lần ở gốc cây chuối hý hý.. há.. há...

Dâu càng tếu Thắm càng khóc to hơn Dâu kéo Hạnh ra ngoài bảo:

- Tối nay mày cho nó ngủ với mày một tối. Khổ con bé mới hai chục tuổi đầu mà phải chịu nhục nhã thế đấy. Tao đã hết lời khuyên can bố mẹ nó để cho nó về ở bên ấy nhưng ông bà ấy lại đùng đùng nổi giận. Ông ấy vác gậy đuổi nó về nhà chồng. Nó lại bảo từ cái mặt thằng thọt thợ ảnh. Trong lúc bụng mang dạ chửa không ai an ủi nó lỡ nó nhảy xuống sông thì khổ.

Bà Khiên và thím Xeng từ trong hậu cung bước ra thấy Thắm khóc bà Khiên bảo:

- Mày vào lạy tổ mày sẽ hết đau khổ.

- Đúng đấy cháu ạ. Thím Xeng nói và kéo Thắm ngồi dậy. Nhờ phúc đức tổ tiên cứu vớt linh hồn tội lỗi của cháu. Cháu sẽ được sống thanh thản...

Hạnh kéo chăn đắp cho Thắm. Đêm cuối thu nghe lành lạnh có Thắm nằm bên Hạnh vẫn thấy cô đơn. Ngày mai làng Đông có đám cưới anh Ngốc lấy cô Lùn. HÌnh ảnh anh Ngốc ngây ngô với cô Lùn thấp tè cứ hiện lên trong tâm trí Hạnh như một bức tranh rõ khôi hài. Thời buổi này cứ như anh Ngốc với cô Lùn lại hạnh phúc. Thắm đã thôi khóc nhưng vẫn trằn trọc không ngủ.

- Có đúng mày đã ngủ với anh chàng pháo thủ? Hạnh hỏi.

- Chị Hạnh! Thắm ôm ghì lấy Hạnh. Có lẽ trên đời này chỉ có mỗi mình chị hiểu được em. Em chẳng dám giấu chị. Đúng hôm đi thồ rơm về lão thọt lão ấy đánh em một trận quá thể. Em không dám về nhà sợ bố mẹ em buồn. Em đi lang thang ra bờ sông chẳng hiểu thế nào em lại đi thẳng ra cống Linh. Lúc ấy em chẳng thiết sống nữa. Đúng lúc em nảy ra ý định nhảy xuống cống Linh cho xong đời thì bỗng dưng em lại nghĩ đến anh ấy - Anh chàng pháo thủ đấy. Đêm hôm ấy em đã mò vào trận địa gặp anh ấy và thế là hết.

- Mày đã phản bội chồng mày?

- Chồng con gì hạng ấy.

- Mày đã nói thật với bố mẹ mày chuyện anh chàng pháo thủ chưa?

- Có mà bố mẹ em giết.

- Thôi ngủ đi đừng khóc nữa để rồi tao lựa nói với bố mẹ mày sau.

Hạnh ôm lấy Thắm đặt nhẹ bàn tay lên bụng nó. Bụng Thắm tròn đầy ấm nóng có một sự sống bé nhỏ đang mấp máy trong đó. Hạnh bỗng thấy khao khát có với Nghĩa một đứa con...

Một buổi sáng rực rỡ. Thắm kiễng chân cố vươn cái bụng nặng nề tỳ lên mặt bể múc nước rửa mặt.

- Để đấy tao múc cho.

Hạnh chạy lại múc nước vào chậu cho Thắm. Thắm ngồi thụp xuống hai tay vớt nước lên mặt rồi kéo vạt áo lau.

- Khỉ ạ để tao lấy khăn cho mà rửa.

- Chả cần đâu. Thắm đưa ngón tay út ngoáy lỗ mũi miệng nhoẻn cười nghiêng nghiêng mặt nhìn Hạnh. Em phải rèn cho quen. Đời cũng chẳng biết thế nào đâu chị ạ. Em nghĩ ngày mới cười không thiếu thứ gì nào xà phòng nước hoa dầu chải tóc khăn tắm khăn mặt áo nọ quần kia coóc xê quần lót đủ màu trắng hồng xanh đỏ. Nó còn mò vào tận nhà tắm kỳ lưng cho em. Vừa kỳ lưng nó vừa mâm mê hôn hít làm tình. Lúc ấy em nghĩ vớ được anh chồng đa tình như nó cũng sướng đời. Miệng nó cứ ngọt xớt "Nàng tiên cá của anh chim hoạ mi của anh". Cha nó được đúng ba bảy hai mốt ngày em bắt quả tang nó làm tình với con tình nhân của nó dưới phố huyện trong phòng rửa ảnh. Em nghe nó nói với con tình nhân cũng y những lời nó nói với em.

Thắm thoáng đỏ mặt đứng dậy đưa tay xoa bụng:

- Cũng may đứa bé trong bụng này không phải con nó.

Bà Khiên ngồi trước mâm cơm đợi Hạnh và Thắm. Nhìn cái bụng nặng nề của cái Thắm bà lo ngại:

- Cháu đã sắm sửa gì cho đứa nhỏ rồi?

- Chưa bà ạ cháu cứ mặc kệ muốn đến đâu thì đến.

- Không được đâu. Bà Khiên thở dài. Đẻ con so là cần phải chuẩn bị kiêng khem cho tốt chứ không là khổ đấy con ạ. Con gái còn đầu xanh tuổi trẻ mà đã phiêu lưu như mày tao hãi quá.


***


Lâu nay Hạnh sợ cái bến tắm. Không phải Hạnh sợ ba ba thuồng luồng hay con ma mặt đỏ ở đầu cánh mả Rốt mà chỉ sợ chính ở sự gợi cảm của dòng sông...sợ cái "bến không chồng"...

Hạnh vác cuốc nhảy xuống đám ruộng mới khai phá cạnh bờ sông xáo lại một lượt cho nhuyễn. Trên bến sông bọn trẻ đã gọi nhau ra về. Giá mà Nghĩa viêt cho Hạnh một là thư như anh chàng pháo thủ viết cho cái Thắm. Hay chỉ cần anh viết mỗi một câu "Anh còn sống" thế cũng đủ sướng. Đã tám năm nay Hạnh nhận ra mình sống bằng những kỷ niệm với Nghĩa nhiều hơn là chờ đợi ở tương lai. Những hy vọng ngày một mỏng manh vô vọng . Vừa xới vừa dẫm đất đã nhuyễn tơi. Hạnh chạy vào bãi ao cắt một bó mầm khoai mang ra cấy. Mặt trời đã lên còn sót lại chút ráng đỏ quạch. Vầng trăng hiện ra nhuốm vàng mọi cảnh vật. Bến sông mênh mông. Hạnh lội xuống bến Không chồng rửa chân lòng ngẩn ngơ nhìn mặt trăng loang loáng dưới nước. Hạnh thấy mình như lạc vào thế giới mông lung sâu thăm thẳm của những câu chuyện huyền thoại xa xưa...Bến Vắng. Nỗi buồn cô liêu. Một tiếc nuối thoáng qua. Một thời xuân sắc và những phút ái ân với Nghĩa bỗng trỗi dậy. Đầu óc Hạnh căng ra rung lên ngây ngất trong hoang tưởng. Hạnh lao ra dòng nước mát lạnh sóng sanh bóng trăng. Cơ thể lâu ngày khô héo bỗng rạo rực ngập tràn hưng phấn. Hạnh vùng vẫy quẫy đạp trong ham muốn làm tình với nước. Và mãi như thế Hạnh thấy mình đang chìm dần chìm dần như thể có con ba ba thuồng luồng đang lôi tuột xuống đáy sông. Hạnh hoảng loạn chới với cố nhoài lên bãi cát. Tay vẫn giữ khư khư bộ quần áo sũng nước Hạnh lao lên bến chạy dọc bờ sông. Hạnh chạy mãi chạy mãi...

Hạnh chợt đứng sững lại khi nhận ra vạt cỏ bằng nơi chia tay với Nghĩa lần cuối. Hạnh để nguyên thân thể trần truồng nằm lăn ra bãi cỏ. Bầu trời đầy sao lung linh và vầng trăng đơn độc lửng lơ trên nền trời xanh ngắt trong đêm. Hạnh nhìn mãi nhìn mãi vào vầng trăng bất chợt Hạnh rùng mình hoảng hốt thấy vầng trăng cứ lớn dần và to phình ra đỏ lừ như mặt con ma ở đầu cánh mả Rốt chuyên săn phụ nữ goá chồng. Hạnh cố giãy giụa trong tuyệt vọng. Mặt trăng mà Hạnh tưởng con ma mặt đỏ đang sà xuống thấp dần thấp dần sát mặt Hạnh. Nó thè lè chiếc lưỡi đỏ lừ liếm lên khắp thân thể Hạnh. Hạnh cảm nhận rõ ràng con ma mặt đỏ đang làm tình với mình.

Hạnh bừng tỉnh nhận ra luồng ánh sáng chói loà làm loá cả mắt. Đó là ông mặt trời đang rọi những tia nắng sớm trên cánh đồng và dòng sông đang loang loáng trôi qua Bến không chồng. Hoảng hốt thấy mình trần truồng nằm trên vạt cỏ Hạnh vùng dậy mặc quần áo rồi cắm đầu chạy về làng. Chạy tới cầu Đá Bác Hạnh nhìn thấy anh Ngốc đang nhũng nhẵng quẩy đôi quang gánh đi hót phân trâu. Anh Ngốc chợt đứng sững lại khi nhìn thấy Hạnh quần áo ướt sũng.

Hạnh chạy một mạch về nhà mẹ đẻ thay quần áo rồi nằm vật ra giường.

- Mày làm sao thế hả Hạnh? Mẹ Hạnh hỏi và sờ vào trán con gái. Trời ơi mày lần mò đi đâu về mà sốt hầm hập thế này hả.

Mẹ Hạnh vôi đi tìm lá nhọ nồi giã đắp vào trán Hạnh. Trong cơn sốt cao Hạnh nói mê sảng thấy mình bị con ma mặt đỏ hiếp. Bà Khiên bảo Hạnh bị ma ám. Mẹ Hạnh tin là Hạnh bị cảm thương hàn. Chú Vạn mắng bà Khiên:

- Chỉ tại chị cúng khấn suốt ngày làm mê hoặc con bé. Cả nhà thím Xeng nữa cứ đồng bóng có ngày tôi lôi cổ lên uỷ ban.

Chú Vạn doạ các bà thế nhưng trong thâm tâm chú lại tin là con Hạnh chỉ có nhớ thằng Nghĩa. Lại mấy cái bệnh tư tưởng của đàn bà.


*


Phải gió cái con gà trống của chú Vạn hay đạp mái con gà nhà mụ Hơn.

Từ ngày thằng Tốn đi bộ đội mụ Hơn được thể khiêu khích Vạn. Vạn biết thừa mụ ta nỡm mình nên dè chừng. Cũng tại mụ gạ gẫm Vạn không được nên tìm cách trêu tức. Tối nào hứng lên mụ Hơn lại vác chiếc chõng tre ra sân nằm tênh hênh vén quần lên khoe cặp đùi trắng lốp. Nguyễn Vạn chứ thằng khác thì cắn câu mụ ngay từ phút đầu. Mẹ ta giống như con mèo cái nhà mụ mỗi lần ngấy đực nó lại rượt trên mái nhà gào rống lên từng cơn. Mỗi lần có tiếng mèo gào mụ Hơn lại giả vờ tức nhảy lên đập cửa gọi Vạn.

- Bác Vạn ơi dậy lấy cây sào mà đập cho nó một trận để nó chừa đi. Nghe nó gào thế ai mà chịu được.

Nguyễn Vạn ngó qua khe cửa thấy mụ Hơn ăn mặc hớ hênh đứng thở dài thườn thợt. Vạn mà mở cửa thì mụ ta nuốt sống. Hết chuyện con mèo lại đến chuyện gà. Sáng ra Vạn mở cửa chuồng con gà trống nhà Vạn lại phóng tới con gà mái nhà mụ Hơn nó xoè cánh lượn quanh rồi nhảy phốc lên ả gà mái. Chưa chi ả gà mái đã dệt xuống chịu đực một cách thèm khát. Đúng là cái giống nhà mụ Hơn.

Nhác trông thấy Nguyễn Vạn mụ Hơn lu loa:

- Ôi bác Vạn ơi bác trông kìa con gà nhà bác nó "huỷ hoại" con gà nhà em - Mụ Hơn khẽ cười khung khúc lấy tay che miệng.

- Có giống gà của chị nó làm hại con gà của tôi. Rõ dơ! Nguyễn Vạn vùng vằng nói.

- Ấy ấy bác lại giận em đấy à? Mụ Hơn ngọt xớt. Em đùa bác tý cho vui. Chả lẽ em với bác ngày nào cũng trông thấy nhau mà cứ lầm lầm lì lì thui thủi đếch có lấy một chút thanh thản ngọt ngào. Em nghĩ đến như giống vật chúng còn tìm cách vui thú mình là con người mà lại không nói với nhau được lời vui vẻ.

- Ai cấm nhà chị vui thú - Vạn gắt - Chị thích vui thú chị cứ việc đi mà vui thú.

- Bác cứ nói ngang phè! Ấy là em nói bác với em í chứ. Bác với em cứ như mặt trăng mặt trời chán bỏ mẹ. Bác thừa hiểu tầm tuổi em bây giờ có mà vui thú với ma. Có muốn cũng chẳng có ma nào ngó ngàng tới. Ở làng này gái tân kia còn ế đầy ra đấy.

Mụ Hơn vung ra sân nắm thóc đàn gà nhao vào mổ tới tấp kể cả con gà trống của Nguyễn Vạn.

- Đấy bác thấy đấy cùng một mảnh sân gạch...những con gà nó có phân biệt nhà em với nhà bác đâu. Mụ Hơn nhìn Nguyễn Vạn cười. Em hỏi thật bác sống một mình bác thấy có buồn không?

- Cái chị này chỉ hỏi vớ vẩn.

- Em thì em chả buồn nhưng mỗi lần nhìn cảnh nhà Lang em lại nghĩ đến phận mình. Nhà Lang mấy năm nay cứ sòn sòn năm một. Chiều đến cứ nhìn ông ấy bắt tụi trẻ trần truồng đứng xếp hàng ở cầu ao lấy gầu té nước tắm cho tụi trẻ mà thèm. Chả bù cho nhà em có mỗi một thằng Tốn bây giờ cũng lại đi bộ đội.

- Thằng Tốn được đi bộ đội là may cho nhà chị. Chị không thấy vinh dự sao?

- Ấy là em cũng nói vậy. Mụ Hơn xoa dịu. Hôm nó đi em chả động viên nó là gì. Bác thấy tình hình này sắp hoà bình chưa? Em mong ngày hoà bình thằng Tốn về em đã ngắm cho nó con bé Hoa nhà Đào bác thấy có được không?

Nguyễn Vạn buồn cho tư tưởng cá nhân chủ nghĩa lạc hậu của mụ Hơn lúc nào cũng lo tính riêng tư. Nhưng dù sao mụ Hơn bây giờ cũng là mẹ bộ đội cũng cần phải giáo dục dần dần cho mụ.

- Chị Hơn này. Vạn nói - Chị muốn thằng Tốn tiến bộ chị phải bỏ tư tưởng cá nhân chủ nghĩa...

Mụ Hơn thấy Nguyễn Vạn bữa nay bỗng dưng lại mát tính hẳn liền vắn véo:

- Bác cứ dạy em tiếp thu em nghĩ ở hiền gặp lành trời có mắt đấy. Sống đức độ như nhà bác Khiên chết xuống âm phủ vẫn sướng. Bác biết không ông Khiên bây giờ được làm quan to.

- Mấy người hồi này chỉ có mê tín.

- Bác không tin sao? Ông Khiên không linh thiêng sao bắt được ông Xung phải thú nhận tội đốt từ đường chú Xeng phải thú tội lấy trộm tiền của ông Khiên?

- Ông Xung đốt từ đường? Vạn túm lấy tay mụ Hơn. Có thật là ông Xung đốt từ đường?

- Thật hay không sao không đi mà hỏi ông ấy. Mụ hơn nói cái họ Nguyễn nhà ông rõ lắm kẻ kỳ quặc.

Nguyễn Vạn tập tễnh đến thẳng nhà ông Xung. "Lão Xung đốt từ đường. Lão Xung".

Đầu Vạn rối tinh rối mù bước vào sân ông Xung đang ngồi chẻ nan đan rá chú Xenglom khom cạp rổ bên cối đá thủng.

- Vạn đấy à? Tôi tưởng anh không thèm đến cái nhà này nữa. Ông Xung điềm tĩnh nhìn Vạn châm chọc.

- Tôi vẫn phải đến chứ! Vạn nói. Hôm nay tôi đến để hỏi ông xem kẻ nào đã đốt từ đường họ?

Nguyễn Vạn khoái chí về câu đối đáp cực kỳ sáng suốt của mình. Ông Xung trừng mắt nhìn Nguyễn Vạn tay cầm chiếc dùi đập "chát" xuống đất.

- Mày là cái thớ gì ở họ Nguyễn mà có quyền hạch sách tao hả?

- Tôi là Nguyễn Văn Vạn xã đội trưởng. Vạn nghiêm giọng.

- À mày nhân danh chính quyền? Ông Xung vẫn thản nhiên. Tao! Chính tao đốt đấy. Tao không thú tội trước chính quyền mà tao đã thú tội trước cụ tổ trước linh hồn ôn Khiên.

- Tại sao ông đốt từ đường họ? Nguyễn Vạn vẫn hỏi giọng quan toà.

- Tại sao ư? Hừ... tại cái thời buổi bấy giờ nó đảo điên điên đảo. Ông Xung liệng cái rá đang đan dở xuống đất. Giọng ông phẫn uất. Lúc ấy tao chỉ muốn thiêu đốt cả cái thế giới nay. Tao căm thù thằng nào bắt giam tao căm thù kẻ nào bắn thằng Xèng thằng Xình nhà tao. Tao không có tội. Tao chỉ là thằng buôn lợn. Thằng Xèng thằng xình nhà tao nó chỉ muốn bắt mấy con cá dưới sông lại bảo nó ném mìn phá hoại công Linh. Mẹ cha cái thằng nào biết và miếng cơm vào miệng lại đi phá cống Linh.

Ông Xung thanh minh một hồi rồi bỗng tu lên khóc.

Nguyễn Vạn vội quay sang chú Xeng:

- Có đúng là anh đã lấy số tiền của ông Khiên ở chân cây đèn?

- Chính tôi lấy. Tôi tình cờ thấy gói tiền ở chân cây đèn khi vào quét dọn bàn thờ tổ.

Chú Xeng cầm tay Vạn kéo vào trong nhà.

- Tôi van anh hãy để ông tôi sống yên ổn ở những ngày cuối đời. Ông tôi có tội đốt từ đường trời đã đày cụ tổ đã phạt ông tôi bao nhiêu năm. Ông tôi đã thành thực thú tội trời đã tha cụ tổ đã cứu ông tôi khỏi điên giờ anh lại định làm gì nữa? Anh muốn bắt hãy bắt tôi đây này. Ôi! Bao nhiêu năm nay cảnh gia đình tôi tan nát ông tôi điên khùng thằng con tôi ngã vào thùng vôi tưởng chết và tôi thì bị cụ tổ đày đoạ tôi có tôi với ôngKhiên. Khi thằng con tôi gặp hạn đêm nằm nhắm mắt lại thấy rõ hình bóng ông Khiên hiện về. Ông Khiên bảo tôi " Mày là thằng ăn cắp mày không thú tội con mày sẽ chết". Tôi hoảng quá giục nhà tôi sắm lễ sang từ đưòng tạ tội . Anh thấy đấy thằng con tôi đã qua khỏi lương tâm tôi thấy thanh thản.

- Anh nói toàn chuyện nhảm nhí - Nguyễn Vạn phủi quần ra về.

- Anh Vạn! Tôi nói thật...anh hãy tha thứ.

Nguyễn Vạn tập tễnh sang bà Khiên. Nhà vắng ngắt mùi hương trong hậu cung từ đường toả ra thơm ngát Nguyễn Vạn tập tễnh sang nhà chị Nhân. Bà Khiên và chị Nhân đang ngồi bên giường Hạnh. Hạnh nằm thượt trên giường da xanh rớt khẽ mở cặp mắt u tối nhìn Nguyễn Vạn.

- Các chị hãy để cho nó yên. Vạn nói. Sảy ra những việc tầy đình mà các chị giấu tôi.

- Tôi giấu chú chuyện gì? Bà Khiên hỏi.

- Có đúng là ông Xung đã thú tội đốt từ đường và tay Xeng ăn cắp tiền của chị?

- Tôi không biết. Bà Khiên nói. Tối hôm ấy bỗng dưng tôi thấy ông Xung vào hậu cung thắp hương và quỳ sụp xuống lạy miệng lắp bắp "Con có tội con là kẻ đã đốt từ đường... Con có tội..."Lúc đầu tôi ngỡ là ông Xung vẫn còn điên khùng nên không tin. Từ cái lần ấy tôi thấy ông ấy khỏi hẳn cái bệnh điên. Kể cũng lạ. Rồi lại đến cái thằng lớn nhà chú Xeng ngã xuống thùng vôi chú Xeng bỗng dưng lại mắc cái bệnh y như bệnh ông Xung. Rồi một hôm lại thấy thím Xeng đùng đùng đội lễ đến khấn vái và đưa cho tôi ít tiền lạy van tôi nhận. Thím Xeng đã nói hết với tôi chuyện chú Xeng đã trót lấy số tiền của bố thằng Nghĩa ông ấy giấu dưới chân cây đèn. Lúc ấy tôi chả còn hiểu thực hư ra sao nghĩ hoàn cảnh nhà chú thím ấy thế ai lại nỡ lấy số tiền ấy. Thím ấy bảo "Bác không lấy em sắm tiền vàng và quần áo cho bác trai".

Xưa nay Nguyễn Vạn không tin vào thần thánh chả lẽ những chuyện này lại là thực? Bà Khiên về Vạn bảo chị Nhân ra nhà ngoài nói khẽ.

- Chị đừng tin chuyện nhảm. Con Hạnh không có ma quỷ nào ám hết. Bệnh nó là bệnh tương tư. Nó nhớ thằng Nghĩa.

Nguyễn Vạn ngó quanh nhà tránh ánh mắt u buồn của chị Nhân. Từ cái đêm mang cá rô về đây Vạn thấy bứt rứt như có lỗi với con Hạnh. May là chưa xảy ra chuyện gì. Cũng chỉ tại mấy con cá rô lóc. Vạn thấy cần phải giữ mình giống như những cô gái giữ tiết hạnh vậy. Giữa hai người đàn bà chị Nhân và mụ Hơn thì chị Nhân là thứ trái cấm nguy hiểm còn mụ Hơn như một loài hoa có mùi hương quyến rũ đáng sợ như độc dược Vạn không cho phép mình sa ngã để làm gương cho kẻ khác. Giữa thời buổi đàn bà con gái xa chồng cứ đầy ra đấy. Mình mà mắc thì mấy thằng máu mê ở làng này nó làm loạn....

Trên đường từ nhà chị Nhân về Vạn cứ nghĩ miên man. Ra tới cầu Đá Bạc Vạn phanh ngực áo đón làn gío từ Bến Không chồng thổi lên mát rượi.

Vừa đi Vạn vừa nghĩ cả làng Đông này ai cũng nghĩ được như Vạn thì đâu đến nỗi lắm chuyện rắc rối. Vạn thấy giận lão Xung quá giận cả mẹ thằng Nghĩa giận cả chị Nhân giận con Hạnh. Như Vạn nửa đời rồi Vạn đâu có nghĩ đến bản thân mình. Vạn đi ngang qua ngõ nhà Thới chủ nhiệm nghe tiếng cười nói oang oang lẫn tiếng đục gỗ chan chát. A nhà Thới hôm nay cất nhà. Vạn thập thễnh bước vào sân đứng chắp tay sau đít mắt quan sát đám cất nhà náo động cả xóm thôn. Thấy Vạn mọi người đều hướng cặp mắt nhìn Vạn chằm chặp. Vạn cứ đứng sững giữa sân nhà Thới chủ nhiệm nghiêng người kiêu hãnh. Mọi người đon đả mời chú Vạn mời bác Vạn mời ông Vạn xơi nước. Chủ nhiệm Thới vội vã tụt từ trên nóc nhà xuống nhanh nhảu chạy tới nắm chặt cổ tay Vạn:

- Em mời bác ngồi xơi nước!

- Mặc tôi! Cặp mắt Vạn bỗng vằn đỏ lên. Anh Thới ạ anh không xứng đáng làm chủ nhiệm. Dân tình đang nước sôi lửa bỏng anh lại tính chuyện làm nhà riêng cho mình. Anh hư hỏng mất rồi anh Thới ạ!

Vạn nói rồi quay ngoắt người lập cập bước ra ngõ. Mẹ kiếp không lo đánh giặc thì ổ rơm cũng không có mà nằm. Ngữ ấy cứ phải tống ra mặt trận cho nếm mùi bom đạn.
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 17

Giữa giờ phút trọng đại này mà chiếc loa trên nóc nhà uỷ ban lại câm tịt. Từ tối hôm qua anh Thành vác thang trèo lên gõ gạy mãi chiếc loa mới ọ ẹ một lúc rồi phát ra những tiếng nói chuẩn mực. Tin giải phóng Sài Gòn làm náo nức lòng người. Mấy người đi làm đồng quẳng cả quang gánh cuốc cào đến bên gốc quéo đứng lặng đi như uống từng lời từ chiếc loa phát cái tin vô cùng hệ trọng. Không có lẽ điều ấy đã đến? Sự mong mỏi quá lâu thành thử nó trở nên mơ hồ từ bao năm nay thế mà cái điều ấy bây giờ là sự thực rõ rành rành đài nhà nước công bố. Hoà bình rồi! Giải phóng Miền Nam rồi!

Hạnh chạy như bay ra tới Cầu Đá đã thấy mọi người đứng lố nhố quanh gốc quéo. Họ vồ lấy nhau nhẩy cẫng lên. Có người bỗng tu lên khóc. Tất cả đều quá xúc động. Người khóc người cười cái Thắm dắt con chạy lại ôm chầm lấy Hạnh.

- Chị Hạnh. Em tin bố thằng Linh nay mai cũng sẽ về cả anh Nghĩa của chị nữa. Sao chị phải khóc? Thắm nói và Hạnh nhìn trong mắt nó cũng lóng lánh những ngấn nước.

Ông Đột để trần quần đùi vai vác chiếc ràng tay xách giỏ cá long tong từ bờ sông đi lên.

- Có ai mua cá về nấu riêu ăn mừng chiến thắng. Ông Đột mở giỏ cá những chú cá còn sống giẫy đành đạch. Giải phóng rồi cứ mua cá về mà chén. Ai chết thì đã chết ai sống rồi sẽ được sống ra trò. Mẹ kiếp! Chỉ tiếc cho con Tươi nhà Tý Hin mẹ nó sợ ế nên đã gả vội cho thằng Đao trên Hồi già khú. Rõ phí một đời con gái. Ai chứ con bé Tươi mà không vội đâm đầu vào đám ấy nay mai lính tráng nó về đông tha hồ mà chọn.

- Con Tươi nhà Tý Hin nó chưa có chồng lấy ai là quyền nó. Chú Dĩ nói. Tiếc nhất vẫn là chị Nhài mười năm nay chung thuỷ chờ chồng bỗng nhiên hôm nọ lại nổi máu lên tí tởn với thằng Dục bị mẹ chồng bắt quả tang. Chuyến này chồng nó về thì nó giết.

- Nói như ông thì... Bà Nhị xí một tiếng. Ai mà biết trước ngày hôm nay hoà bình. Với lại đàn bà con gái vẫn thế. Khôn ba năm dại một giờ.

- Thôi thế là sướng rồi. Chú Nhương ngồi vắt vẻo trên lưng con chó đá tay kéo đi kéo lại chiếc cào cỏ trên đất. Từ này gái làng â khỏi lo ế chồng. Chuyến này những thằng nào ở chiến trường về ưu tiên mỗi đứa lấy hai vợ.

Hạnh phấp phỏng kéo mẹ con cái Thắm về nhà mẹ đẻ không hiểu mẹ đã biết tin chiến thắng chưa? Vừa về tới đầu ngõ Hạnh đã lạnh người nghe tiếng mẹ gào khóc vật vã. Mái tóc dài của mẹ rã rượi. Chú Vạn đi đi lại lại nói gì đó. Dâu từ trong nhà chạy ra ôm Hạnh khóc. Hạnh chưa rõ chuyện gì cũng oà khóc theo.

- Anh Hiệp chết rồi - Dâu nói.

Tin anh Hiệp hy sinh do mụ Hơn vừa tung ra. Chả là mụ Hơn nhận được thư của con trai thằng Tốn báo tin Hiệp hy sinh khi hành quân vào giải phóng Đà Nẵng. Mụ Hơn nhận được thư con trai đã mấy hôm nay nhưng không dám lộ cái tin dữ ấy ra cho ai biết. Sáng hôm nay giữa giờ phút sung sướng mụ Hơn không kìm được đã mang lá thư của thằng Tốn gửi về khoe với cô hàng xóm mà mụ Hơn định nhắm cho con trai. Thằng Tốn về mụ sẽ mổ lợn ăn mừng. Có lẽ cả làng Đông lúc này sung sướng nhất mụ Hơn. Mụ nhẩy đi khoe khắp làng là thằng Tốn nhà mụ được vào giải phóng thành phố Đà Nẵng. Trừ mỗi nhà mẹ Hạnh là mụ Hơn không dám sang. Mụ không nỡ vui mừng khi nhà chị Nhân đang khóc lóc thảm thiết. Bà Khiên cũng đang rối ruột về Nghĩa nhưng vẫn phải sang an ủi bà thông gia. Bà Khiên ngồi xuống cạnh bà Nhân nhưng không nói nổi câu nào. Bà đang mải nghĩ thằng Nghĩa cũng chẳng bao giờ về nữa.

- Cứ để chị ấy khóc cho bõ những ngày muốn khóc cũng không được khóc. Bà Nhị nói.

Ông Xung chống gậy lò dò sang lặng lẽ ngồi xuống chiếc chiếu trải giữa nhà. Mãi tới quá trưa mụ Hơn cũng nơm nớp sang như thể chính mình là người có lỗi trước nỗi đau của chị Nhân. Đám con gái làng Đông kéo nhau đến đứng ngoài ngõ thì thầm an ủi Dâu.

Tất cả mỗi người mang một tâm trạng riêng nhưng ai cũng thấy cả làng Đông này chỉ có mỗi bà Nhân là đau xót nhất.

Ông Phóng là người đưa thư dắt chiếc xe đạp lộc cộc vào sân Hạnh nhào ra. Ông Phóng lục túi đưa cho Hạnh bức điện.

- Sướng nhất chị. Ông Phóng nói. Có mổ lợn ăn mừng thì mời tôi đáy nhá!

Hạnh run run cầm bức điện đọc "Ngày 17 anh về - Nghĩa".

- Mẹ ơi Mẹ! Hạnh mừng quýnh cầm bức điện nhảy bổ vào trong nhà quên cả cám ơn ông Phóng. Ngày mười bảy năm nào vẫn còn ám ảnh. Hạnh vẫn tưởng đây là giấc mơ. Không lần này thì không phải là giấc mơ. Bức điện Hạnh đang cầm trong tay đây.

- Mày gọi gì mà rối lên thế hả? Mẹ Nghĩa đang thắp hương khấn vái cầu cho Nghĩa được bình an trở về.

- Mẹ ơi anh Nghĩa còn sống. Ngày mười bảy về.

- Mày mơ thấy à?

- Không phải con mơ mà anh ấy điện về đây này.

- Ôi vậy là nhà này có phúc rồi.

Bà Khiên lật đật chạy vào hậu cung quỳ sụp xuống trước bàn thờ tổ vái lia lịa. Bà Khiên tới lúc này mới đinh ninh rằng cái ngày mười bảy thằng Nghĩa về cụ tổ đã báo trước cho bà từ mấy năm trước. Thằng Nghĩa ra trận thoát khỏi mũi tên hòn đạn là nhờ cụ tổ che chắn.

Hạnh cầm bức điện chạy khoe mẹ đẻ. Mẹ đang nấu cơm mái bếp toả ra những làn khói xanh. Dâu đang chặt tre ngoài bờ ai chợt dừng tay nhìn Hạnh hỏi:

- Mày lại về vét cơm nguội đấy à?

- Dâu chặt tre làm gì vậy?

- Tao đan cho bu mấy cái rổ. Tre già không dùng để phí.

- Dâu mà đan được rổ a?

- Thì cứ đan đan đại cho có việc. Ở đây với bu cũng phải tập làm đàn ông.

Hạnh đưa bức điện cho Dâu xem. Dâu quẳng con dao xuống đất ôm ghì lấy Hạnh. Hạnh thét lên khi Dâu cắn vào vai Hạnh một cái đau điếng.

- Bu ơi! Dâu gọi và cầm bức điện lao vào trong bếp.

Ngày mười bảy đã đến. Sáng ra Hạnh và mẹ dậy sớm nấu nước. Nghĩa mà về cả làng sẽ kéo đến. Mẹ lo quét dọn nhà cửa bàn thờ tổ. Hạnh chạy ra chạy vào ngong ngóng nhìn xuống con đường từ tỉnh về huyện chạy qua cống Linh xe khách thường dừng lại đón khách lên xuống ở cây số ba. Hạnh phân vân thấy chuyến xe khách chín giờ từ tỉnh về qua cây số ba bữa nay lại không đỗ lại.

- Mẹ ơi có lẽ anh ấy về chuyến chiều. Hạnh nói ngước mắt nhìn mẹ ấp úng. Bây giờ thì con nói thật với mẹ một chuyện.

- Chuyện gì nói đi?

- Chuyện mà anh Thành nói có gặp Nghĩa ở chiến trường là anh bịa ra để mẹ khỏi lo ấy mà. Cả chuyện anh Nghĩa được phong thiếu tá cũng là bịa.

- Thằng Nghĩa sống sót về được là mừng rồi. Nó sẽ cai quản cái cơ ngơi này. Mẹ nói. Thì ra hồi ấy chúng mày bảo nhau đánh lừa tao?

- Mẹ! Hạnh ôm chầm lấy cổ mẹ rồi chạy vào buồng. Cả đêm hôm qua Hạnh gần như thức trắng mà bây giờ vẫn tỉnh như sáo. Hạnh đến đứng bên cửa sổ lấy gương soi nặn từng mụn trứng cá. Từ hôm nhận được điện của Nghĩa rỗi lúc nào Hạnh lại lấy gương ngắm thấy mình già đi bao nhiêu. Mười năm rồi còn gì. Chợt có tiếng xe ô-tô rù rì ngoài ngõ Hạnh lập cập chạy ra vừa lúc chiếc xe Jép phanh kít ngay trước mặt Hạnh. Mặt Hạnh nóng ran khi nhìn thấy Nghĩa trong xe. Đúng là Nghĩa thật rồi. Nghĩa đĩnh đạc với bộ quân phục sĩ quan mang hàm thiếu tá từ trong xe bước ra cùng với một người lái xe. Trẻ con ùa tới vây kín quan chiếc xe Jép. Hạnh cứ đứng ngây ra trước sự thực quá bất ngờ. Chả lẽ câu chuyện Nghĩa được phong hàm thiếu tá anh Thành bia ra bây giờ lại bỗng dưng là thật.

- Bà xã mình đấy! Nghĩa nói với người lái xe. Còn đây là anh Cường.

- Chào chị Hạnh - Anh lái xe tên Cường chào Hạnh rồi quay ra đám trẻ con đang háo hức bu quanh chiếc xe.

- Mẹ đâu? Nghĩa nói và bước nhanh vào sân.

Hạnh nhìn Nghĩa xúc động nắm lấy tay mẹ. Nghĩa chưa kịp nói với mẹ câu nào thì chú Vạn đã tập tễnh bước vào trố mắt nhìn Nghĩa. Nghĩa ôm lấy chú Vạn.

- Mày lên thiếu tá thật rồi sao? Chú Vạn nói và xiết chặt bàn tay Nghĩa. Thằng này thế mà khá.

Thắm dắt con sang đứng sững trước mặt Nghĩa.

- Bác Nghĩa ơi! Bác đóng quân ở khu nào trong ấy vậy?

- Nó muốn hỏi thăm thằng Pháo thủ của nó đấy! Chú Vạn nói.

- Thắm đã lấy chồng và có con rồi kia à? Nghĩa hỏi. Chồng Thắm là đứa nào vậy?

- Chồng nó là thằng thợ ảnh dưới phố huyện nhưng bây giờ bỏ rồi. Chú Vạn nói thằng nhỏ này là con thằng pháo thủ dưới công Linh đấy. Nó cũng đi biền biệt mấy năm nay đã về đâu cả làng này đã aibiết mặt nó.

Loáng cái mọi người đã kéo đến chật nhà.

- Thằng Nghĩa lên tá thật chứ? Ông Xung oang oang ngay từ khi bước vào ngõ. Mẹ kiếp ông đã bảo mà họ Nguyễn nhà ta lại bắt đầu phát to rồi. Cả làng này đã thằng nào lên được tá và có xe "cam nhông" về làng. Thằng Vạn có rủng rỉnh huân chương chuyến này cũng thua thằng Nghĩa.

Nghĩa chạy lại nắm tay ông Xung. Nghĩa không ngờ ông Xung lại khoẻ ra và khỏi hẳn bệnh điên.

- Mày tưởng tao chết rồi chứ gì? Ông Xung lại nói. Tao còn sống lâu. Sống đến ngày họ Nguyễn nhà ta phất to hà hà... Chuyến này mày về sẽ làm chạp tổ thật to cho cả làng biết mặt. Cụ tổ muôn năm muôn năm...

Ông Xung vung gậy hét vang như hô khẩu hiệu. Mọi người đang cười rũ chợt im bặt khi mẹ Hạnh và Dâu bước vào cửa. Mẹ Hạnh vừa nhìn thấy Nghĩa bỗng oà khóc:

- Nghĩa ơi thằng Hà thằng Hiệp chết cả rồi.

Nghĩa an ủi mẹ vợ và nhìn mọi người. Anh âm thầm nhận ra một điều tất cả người làng Đông ai cũng già đi nhanh quá...

- Chú Nghĩa ơi! Chú có gặp thằng Tô nhà tôi không? Bà Tang hàng xóm tất tả chạy sang hỏi.

- Thằng Đào nhà này nó cũng ở khu Năm đấy chú có gặp nó không?

Bà Chi thấy bà Tang hỏi cũng lên tiếng. Chú Vạn thấy sốt cả ruột quát to:

- Các bà toàn hỏi vớ vẩn. Chuyện cá nhân để sau. Bây giờ nghe tao hỏi đây. Anh có được vào giải phóng Sài Gòn không? Không à. Thế thì anh không bằng thằng con nhà Sách nó được vào tận Dinh Độc lập. Hồi giải phóng Điện Biên Phủ...

- Lại Điện Biên Phủ - Lão Xung ngắt lời chú Vạn - Chuyện gì anh cũng gán Điện Biên Phủ của anh vào được. Hãy nói ngay chuyện làng ta đây này anh có biết làng ta bây giờ ai lên làm bí thư xã không? Ông Xung nhấp nháy cặp mắt hom hem nhìn Nghĩa. Thằng Dương làng ta bây giờ lên bí thư đấy. Mày thấy lạ không? Thằng Dương mỗi tội kém văn hoá tý nhưng tinh thần nó thì khỏi chê. Nó có bốn thằng con trai tình nguyện cho đi bộ đội tuốt. Kiểu này nó còn trúng bí thư mấy khoá nữa. Thế bây giờ tao hỏi thật anh. Chuyến này về anh sắm được những gì?

- Cái ông này rõ là...là... Bà Nhị quay sang lườm ông Xung. Ông cứ làm như chú ấy đi Liên Xô về í. Như nhà anh Thành làng ta đến cái da mặt còn chẳng giữ nổi nữa là.

- Đấy là thằng Thành về hồi chưa giải phóng. Ông Xung cãi. Bây giờ giải phóng rồi chiến thắng thì phải có chiến lợi phẩm chứ. Như thằng Tốn con nhà Hơn nó mang về bao nhiêu là của. Nó còn tuyên bố chuyến này sẽ xây nhà to hơn nhà của ông nội nó ngày xưa. Ông nội nó ngày xưa mang tiếng địa chủ đến cái xe đạp cũng chả có mà đi. Bây giờ thằng Tốn có đài quay băng có xe máy chạy rầm rầm. Đi đánh trận như nó kể cũng sướng thật. Thế mới biết giàu nghèo đều có số. Thằng Tốn bảo ông nộ và bố nó ngày xưa làm giàu bằng ruộng đất còn bây giờ nó làm giầu bằng xơ líp xu chiêng đàn bà. Con gái làng này đứa nào chả mua xơ líp xu chiêng nó mang về.

Tụi trẻ bu quanh chiếc xe Jép bấm còi toe toe cười nói ầm ĩ. Ông Xung nhón chiếc kẹo rồi đứng dậy chạy ra cửa vung gậy quát. Tụi trẻ con nhớn nhác chạy. Ông Xung lại quay vào mặt buồn rượi giọng xúc động:

- Nghĩa ơi tao chưa nói với anh chuyện này tao chưa yên.

Mọi người chợt lặng đi. Bà Khiên bốc miếng trầu trên đĩa đưa cho bà thông gia và bà Nhị. Dâu từ dưới bếp chạy lên ngồi xuống cạnh chú Vạn.

- Từ ngày mày đi làng ta có biết bao nhiêu là chuyện. Ông Xung cúi mặt di di chiếc gậy trên nền nhà. Tao đã sống sắp qua một đời ở đất này tao ngẫm thấy một điều dân làng mình thật là tốt mà cũng thật là khổ. Cái khổ nó từ đâu đến. Như mẹ mày mẹ con Hạnh bao nhiêu năm nay ngong ngóng trông đợi mày đi trận về. Có đứa thì chẳng bao giờ về nữa. Còn thằng Vạn kia bao năm nay chẳng ai bắt tội mà cứ một thân một mình như trời đày. Còn tao đây tao đã mắc tội to. Tuy chẳng ai biết tao có tội nhưng tao biết rõ là tao có tội. Mày biết tội gì không? Tội đốt từ đường! Chính tao đã đốt từ đường họ. Ông Xung bỗng tu lên khóc. Nghĩa lại ngỡ ông Xung lên cơn điên. Dâu cảm thấy mình sắp bật khóc liền đứng vụt dậy chạy ra cửa vờ nhổ nước trầu. Anh Thành bước vào cửa đứng sững lại.

- Nghĩa mày có nhận ra ai không? Ông Xung đang khóc bỗng im bặt quay sang hỏi Nghĩa. Thằng Thành làng ta đấy.

Cúc vào tới sân nhận ra bóng Thành liền chui tọt vào bếp với Hạnh.

Đã mười năm thật lâu mà cũng thật mau Hạnh có cảm giác như mình vừa mới lấy chồng. Từ cái đêm khủng khiếp không dám ra bến sông tắm một mình Hạnh chạy sang rủ Dâu cùng đi tắm. Đêm nay giống như đêm tân hôn Hạnh cố giấu cảm xúc trước mặt Dâu nhưng cái giác quan thứ sáu của Dâu cảm nhận được hết. Dâu nắm lấy bàn tay Hạnh bóp mạnh.

- Mày có biết tao đang nghĩ gì không? Dâu nói. Tao cũng đang sung sướng. Thật mà. Mày tưởng mỗi mình mày sung sướng hả? Tao cũng sung sướng vì bỗng dưng tao lại trở thành gái tân. Rõ ràng về giá trị của phụ nữ là tao hơn hẳn mày. Vong hồn anh Hiệp sẽ phù hộ tao nay mai kiếm được một anh chàng nào đấy. Mày khỏi phải thương hại tao. Trai thời loạn gái thời bình. Hoà bình rồi! Ha ha... Đàn ông lại sẽ đầy ra. Bây giờ chúng mình tắm chứ hả?

Dâu ngó quanh rồi cởi quần áo lôi tuột Hạnh xuống Bến không chồng.

- Ôi đừng Dâu! Ướt hết tóc tao mất.

- Ừ nhỉ. Mày mới gội bồ kết à.

Gió hây hây nước mát lạnh. Hạnh đưa tay quấn lại tóc rồi khẽ nhún chân xuống cho nước ngập đến cổ. Hai bờ sông và xóm làng cũng đang nổi lềnh bềnh trong đêm.

- Khoái nhỉ. Dâu nói. Con Nhài hôm nọ bị với thằng Đào cũng tại nó mò ra đây tắm đêm đấy. Khổ con bé không hiểu chồng nó về có thông cảm cho nó không? Hạnh này giá hồi ấy tao với anh Hiệp mày cứ liều như con Thắm với anh chàng pháo thủ có khi lại hoá hay. Tao với anh Hiệp ngày ấy mà có con với nhau thì bây giờ nó phải lớn tướng rồi. Bu mình lại chả mừng rơn. Hạnh này theo mày liệu thằng pháo thủ có về với cái Thắm không? Tao mong cho thằng pháo thủ nó về hai đứa chúng nó sẽ dắt con xuống phố huyện vào thẳng hiệu ảnh thằng Huy thọt chụp một bô ảnh thế mới sướng.

- Dâu ơi đến bây giờ mọi chuyện rõ ràng tao mới tin đất tổ mình thế mà thiêng thật đấy. Hạnh nói. Tao ngẫm từ chuyện ông Xung chú Xeng rồi chuyện anh Nghĩa lên thiếu tá và về vào ngày mười bảy tất cả mọi chuyện ấy cứ như có một ông thánh trong từ đường họ xếp đặt.

- Đúng đấy! Dâu nhào tới ôm lấy Hạnh. Mày phải nhớ lấy ngày hôm nay - Ngày mười bảy. Mày với Nghĩa sẽ có con. Lại một vị "thánh con" dòng họ Nguyễn sẽ ra đời cũng bắt đầu tư đêm nay đấy. Hãy nhớ- đêm mười bảy? Thôi nhá mình về mau kẻo Nghĩa nó lại mong.

Hạnh thấy lòng rạo rực cảm giác như cả làng Đông tối nay cũng náo nức mừng Nghĩa về. Hạnh về tới đầu ngõ thấy chiếc xe Jép nổ máy rình rình lách vào tận sân đèn pha bật sáng cả mảng vườn trước cửa. Anh lái xe bấm còi toe toe trêu bọn trẻ con chúng khoái chí hò reo ầm ĩ. Trong nhà bà con xóm làng vẫn ngồi nói chuyện rôm rả. Đã bao nhiêu năm nay Hạnh mới lại nghe thấy tiếng mẹ Nghĩa cười. Mẹ đang khoe chuyện giấc mơ của mẹ. Giấc mơ ngày mười bảy Nghĩa về.

Khi vào buồng ngủ mới chỉ chạm nhẹ vào cánh tay Nghĩa Hạnh đã thấy xốn xang Hạnh ôm lấy Nghĩa khóc thầm. Hạnh cứ để cho những giọt nước mắt sung sướng ứa ra nhoè gương mặt Nghĩa. Hạnh thấy mình bỗng bé nhỏ đi trong vòng tay chồng. Đối với Nghĩa Hạnh vẫn là cô gái bé bỏng như xưa. Hạnh lùa cả mười đầu ngón tay lên tóc anh. Mọi biến động đã qua sự bình yên đã trở lại. Sau bao năm chờ đợi khát khao Hạnh muốn được mãi thế này. Tâm trí Hạnh bay bổng cơ thể Hạnh rừng rực như mặt đất sau bao ngày nắng hạn nứt nẻ đón đợi cơn mưa giống mang nguồn nước mát tới cơn giông sẽ tới tức thời ngay bây giờ đây.

Nghĩa đã mở phăng ngực áo Hạnh và Hạnh thấy tim mình đập nhanh lạ thường.

- Đấy! anh nghe thấy tiếng gì không?

- Tiếng gì?

- Tiếng chuột rúc! Đấy con chuột...

Đúng là có tiếng chuột rúc ngoài sân.

- Anh không nhớ buổi sáng năm ấy tiễn anh đi cũng có tiếng chuột rúc. Mẹ chả bảo có chuột rúc là may đấy thôi.

- Bây giờ em cầu may điều gì? Nghĩa hỏi và ôm xiết lấy Hạnh.

- Em mong lần này chúng mình sẽ có con. Anh không nhớ anh đã định đặt tên con.

- Anh nhớ rồi! Thằng Tình thằng Tình.

Chiếc giường cứ bồng bềnh trong đêm. Mọi vướng víu trên da thịt trôi tuột đi chỉ còn lại bàn tay Nghĩa run rẩy lướt trên đó. Hạnh nghe rõ cả hơi thở anh thổn thức và bóng anh chập chờn vừa gần vừa xa. Anh vừa chờn vờn giống chú mèo con lại vừa hung hăng quằn quại như con mãnh hổ trúng thương. Mãi như thế...Chờ đợi mãi cơn mưa giông không tới. Hạnh đã tưởng có lúc nó cuồn cuộn lên rồi lại tắt ngỏm.

Đã có tiếng gà gáy. Hạnh bỗng muốn vùng lên xiết chặt lấy Nghĩa.

- Anh! Hạnh thốt lên. Gà gáy rồi đấy. Anh....anh ấy đi. Mặt Hạnh nóng ran. Nghĩa buông Hạnh ra như sợ hãi điều gì đó. Phút giây im lặng triền miên Hạnh thấy tủi thân khóc tấm tức.

- Hạnh ơi. Nghĩa nói. Anh không muốn em buồn. Anh không thể... Bác sĩ dặn anh còn phải kiêng chừng một năm nữa. Vết thương của anh chưa lành hẳn.

Cơn mưa giông đã tắt ngấm. Căn phòng chợt lặng đi. Hạnh lại âm thầm khóc. Lần này Hạnh không khóc cho mình mà khóc cho anh. Thời trai trẻ của anh trôi đi cũng thật là mau.
 

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Chương 18

Chiếc xe Jép lao vút trên đường để lại bao ánh mắt ngưỡng mộ của dân làng Đông.

Lúc vắng thủ trưởng anh lái xe cũng láu ra phết.

- Lúc nào vui vẻ chị Hạnh thử gợi ý với anh ấy cho thằng em mượn chiếc xe này vù về với cô nàng của em một buổi? Từ hôm giải phóng em vẫn chưa được về. Em nghe tin ở nhà kháo em ngoẻo rồi.

- Sao chú không điện về cho gia đình khỏi mong?

- Em lại thích về thật bất ngờ. Anh lái xe cười khanh khách. Chà chà... Em mà dông chiếc xe này về giữa sân bố mẹ em sẽ ngất xỉu. Còn cô nàng của em sẽ xông tới. Chị Hạnh và các chị có biết cô nàng của em sẽ làm gì không? Cô ta sẽ cắn. Em sợ nhất cô nàng cắn. Đúng thế! Những lúc xúc động là cô ấy cứ cắn nghiến ngấu. Hạnh và Dâu ngồi ghế sau bấm nhau cười ngất. Hai mẹ con Thắm ngồi ghế trên sát anh lái xe. Thỉnh thoảng thằng nhỏ lại nhảy nhún thích thú nghiêng ngó hai bên đường.

- Mẹ ơi! Hôm nào bố về có xe như thế này không hả mẹ?

- Bố cháu không có xe nhưng có pháo. Dâu nói. Bố cháu sẽ kéo về cho cháu khẩu pháo rõ to.

- Ừ ừ cháu thích xe cơ.

Chiếc xe bon bon chạy trên con đường xuống phố huyện rợp bóng phi lao. Loáng cái chiếc xe đã đỗ xịch lại trước cổng chợ huyện.

- Chả mấy khi đến quê em xin mời anh đi dạo chơi chợ huyện. Thắm nhìn anh lái xe cười. Hai mẹ con em tình nguyện trông xe.

Thằng nhỏ thấy trong xe còn lại mỗi mình mẹ nó nhảy phốc lên ghế lái cầm vô lăng vặn đi vặn lại miệng "bi bi" cười toe toét.

- Đừng nghịch con! Các bác đánh đấy.

Thắm nhìn sang hiệu ảnh "Ánh Hồng" nhận ra anh chồng thọt của Thắm ngấp ngó trước cửa. Thắm đóng sập cửa xe nằm xuống ghế sợ bị phát hiện. Thằng bé chơi trong xe chán nó lại bắt mẹ mở cửa xe cho nó xuống đường chơi.

- Đừng đi chơi xa đấy! Thắm mở cửa xe đưa cho con một đồng mua quà.

Thằng bé nhảy tót xuống đường sáng mắt nhìn những quầy hàng bên đường có đủ mọi thứ thứ gì nó cũng thích. Nó cứ nghếch mắt lên vừa đi vừa ngắm. Vàắchngr hiểu ông trời xui khiến nó lại đứng trước hiệu ảnh Ánh Hồng. Nó ngắm mãi những tấm ảnh mầu phóng to lồng trong khung kính. Nó nhận ra có một tấm ảnh giống y như mẹ nó.

- Con có nhận ra mẹ con không?

Thằng bé giật mình ngước mắt nhìn người đàn ông đứng sững cạnh nó.

- Vào trong này ta cho xem rất nhiều ảnh của mẹ con.

Chàng thợ ảnh dắt thằng bé vào trong nhà và bế thốc nó lên gác lôi ra một tập ảnh của mẹ nó để trên bàn.

- Ta là bố của con! Anh thợ ảnh nói. Con thấy đấy mẹ con và ta chụp chung với nhau bao nhiêu là ảnh. Bây giờ con ngồi đây chơi ta ra ngoài xe bảo mẹ con vào đây.

Chàng thợ ảnh nói và đưa cho nó mấy quả chuối rồi vội vã bước xuống cầu thang. Anh chàng thọt vừa bước ra cửa đã thấy Thắm hoảng hốt lao đến.

- Anh giấu con tôi đâu hả? Anh định bắt cóc con tôi sao? Thắm túm lấy cổ áo chàng thợ ảnh.

- Em bình tĩnh dù sao chúng mình vẫn còn là vợ chồng. Chuyện quá khư anh thành thật xin lỗi em. Anh muốn gặp riêng em đã bao nhiêu ngày nay anh cứ ngóng mà không thấy em đi chợ.

- Tôi với anh không còn gì để nói nữa. Anh trả con tôi đây.

- Thắm! Em hãy lên đây với anh thằng nhỏ nó ở trên này.

Thắm lặng lẽ leo lên gác và thấy phân vân không hiểu anh ta còn định gặp mình về chuyện gì nữa?

- Mẹ ơi! Có bao nhiêu là ảnh của mẹ. Thằng bé reo lên. Thắm nhìn thấy những tấm ảnh của mình với Huy thọt bày đầy ra bàn.

- Em ngồi xuống! Chàng thợ ảnh đon đả. Em uống nước đi.

Thắm ngồi xuống đưa mắt quan sát khắp gian phòng quét ve xanh mát. Mọi đồ dùng giường tủ bàn ghế cứ sáng lên trước mắt Thắm. Và một điều bất ngờ làm Thắmg bàng hoàng khi nhìn vào gian trong một tấm ảnh của Thắm phóng to lồng trong khung kính treo trang trọng trên tường. Chẳng lẽ Huy vẫn còn yêu ta đến vậy. Kỷ niệm ngọt ngào và gương mặt vuông chữ điền với vành râu quai nón kia đã một thời đêm nào cũng làm Thắm ngây ngất...

- Tại sao anh không lấy vợ đi?

- Thắm! Em không hiểu tôi. Tôi vẫn yêu em suốt đời. Huy thọt cúi mặt xuống vẻ hối tiếc. Tôi có lỗi đã không chung thuỷ với Thắm. Nhưng tới giờ phút này tôi đã thấy rõ mọi điều. Tất cả những người con gái đến với tôi không ai được như Thắm. Thắm vẫn là người vợ duy nhất của tôi.

- Bác ơi bác cũng bị thương ở ngoài mặt trận hả bác? Thằng bé lân la đến sờ nắn cái chân thọt của Huy.

- Bác bị ngã thời còn bé như cháu bây giờ đấy. Cũng tại bác hay nghịch ngợm trèo cây.

- Thế thì bác hư lắm. Thằng bé cười. Mẹ cháu bảo ai trèo cây là hư.

Thằng bé lại nhào vào lòng Thắm nó xoè ra tập ảnh Thắm chụp chung với Huy ngày cưới.

- Mẹ ơi! Bác đây có phải là bố của con không hả mẹ?

- Không! Thắm nói - Bố của con đi bộ đội rồi

- Bác ấy không phải là bố sao mẹ lại chụp ảnh với bác ấy nhiều thế?

- Còn đừng hỏi vớ vẩn. Ta đi về nào.

Thắm dắt tay con đứng dậy định bước ra cửa. Huy vội vã cầm tay Thắm.

- Thắm! Anh van em hãy nghĩ lại đi. Dù sao chúng mình vẫn chưa ly hôn. Em hãy về với anh. Chúng ta sẽ làm lại từ đầu.

- Anh lầm! Tôi đã có chồng.

- Thắm! Em nói dối tôi. Tôi vẫn biết mấy năm nay Thắm vẫn chỉ sống một mình.

Thắm dắt con bước vội ra đường rồi lao vào trong xe đóng sập cửa lại.

- Sao mẹ lại khóc! Thằng bé hỏi. Bác ấy có đánh mẹ đâu mà khóc?

- Linh. Thắm gắt. Mẹ cấm con không được nhắc tới chuyện vừa rồi. Mẹ cấm đấy!

Thằng bé chẳng để ý tới lời mẹ dặn nó lại nhảy tót lên ghế lái vặn vô lăng bấm còi toe toe.

Lát sau Hạnh Dâu và anh lái xe mang những thứ mua sắm được chất lỉnh kỉnh trong xe.

- Mẹ con cô Thắm có vào chợ mua bán gì không? Anh lái xe hỏi.

- Em chả mua bán gì đâu. Mẹ con em được đi du lịch thế này là tốt lắm rồi.

Chiếc xe lại nổ máy lao ra khỏi chợ. Thằng bé lại nhảy xuống ghế sau ngồi vào lòng Dâu. Dâu lấy trong túi ra hai quả chuối đưa cho thằng bé.

- Cháu ứ thèm ăn chuối nữa. Thằng bé cười nhấp nháy mắt khoe. Bác thợ ảnh vừa cho cháu ăn bao nhiêu là chuối và cho cháu xem bao nhiêu là ảnh của mẹ cháu. Mẹ cháu chụp chung với bác ấy đẹp ơi là đẹp.

- Mày dẫn thằng nhỏ vào với hắn à Thắm? Dâu sửng sốt hỏi.

Thắm ngồi lặng đi mặt nóng ran.

- Hắn bắt cóc thằng nhỏ em phải nhảy vào.

- Ứ phải bác ấy bắt cóc. Thằng bé cãi. Con tự vào phòng bác ấy. Bác ấy còn hỏi cháu có muốn ở hẳn với bác ấy không. Phòng bác ấy ở tít trên cao đẹp ơi là đẹp.

- Cháu có thích bác ấy không . Anh lái xe mỉm cười hỏi thằng bé.

- Cháu thích! Trông bác rậm râu mà hiền ghê. Bác ấy chẳng đánh chẳng mắng gì cả. Bác ấy mới chỉ cầm tay mẹ cháu định ôm thơm mà mẹ cháu lại sợ lôi cháu chạy và lại còn khóc nữa. Đúng bác ấy chẳng đánh gì cả mà mẹ khóc nhè.

- Linh! Thắm quát. Con hư lắm! Nay mai bố về mẹ không cho đi chơi nữa.

- Mẹ chỉ nói dối. Thằng bé hờn dỗi. Lúc nào mẹ cũng bảo bố về mà chẳng lấy bố về gì cả.

- Bố cháu sắp về rồi đấy. Hạnh ôm thằng bé vào lòng an ủi - Bố sẽ kéo về cho cháu khẩu pháo bắn "đoành đoành" thế này này. Thích không? bố cháu là người dũng cảm đẹp trai to cao chứ chả như cái bác thọt chân ấy đâu.

- Cháu con có cái này.Thằng bé móc túi lấy ra gói tiền khoe. Bác ấy cho đấy bác ấy bảo để may quần áo mới đi học.

Thắm quay phắt lại nhìn con trân trân quát:

- Ai cho mày lấy tiền của người ta hả?

Bất chợt Thắm nhoàingười lên thành ghế tóm lấy tay thằng bé tát vào má nó một cái thằng bé oà khóc hoảng hốt ôm lấy cổ Hạnh.

- Thật chả ra làm sao cả. Dâu mắng Thắm. Tại mình để nó vào đấy bây giờ lại còn đánh nó Thôi nín đi sang đây với bác.

Thằng bé lại sà vào lòng Dâu khóc to hơn. Tiếng khóc trẻ thơ gợi buồn man mác. Dâu lại thấy nuối tiếc giây phút tuyệt vời ngồi bên Hiệp ở ngoài bến sông xưa. Anh ấy thiết tha mà mình lại gạt phăng. Lại còn động viên "Anh cứ đi đi. Năm năm mười năm em vẫn chờ" Bây giờ thì anh lại chẳng bao giờ về nữa.

Chiếc xe Jép vẫn lao vút trên con đê. Nắng rực rỡ trên cánh đồng lúa đang thời con gái xanh mượt.

- Chị Hạnh này tôi nghĩ mãi mà không biết mua gì về làm quà cho cô xã nhà tôi? Anh lái xe cố tình phá tan không khí nặng nề trong xe. Theo chị bây giờ phụ nữ thích gì nhất?

- Cũng còn tuỳ mỗi người. Hạnh nói. Như tôi chồng cho thứ gì cũng quý.

- Ở đơn vị tôi đứa thì sắm quần áo đứa sắm khăn voan đồng hồ kính râm cho vợ còn thằng Duệ nó lại bảo nó có mỗi thứ tặng vợ. Đó là con dao nhọn bằng thép sáng loáng nó tự làm lấy cất kỹ ở đáy ba lô.

- Khiếp! Ai lại tặng vợ cái thứ ấy. Thắm nói.

- Hắn có ý của hắn. Chả là hắn nghe tin vợ hắn ở nhà léng phéng với tay chủ nhiệm nào đó.

- Anh ta định giết vợ sao? Hạnh sửng sốt hỏi.

- Không anh ta là người hiền như đất hiền nhất đơn vị. Đặc biệt anh ta có cặp mắt sáng nhìn thấu tim gan người khác. Giọng nói lại ấm đầy sức thuyết phục. Một lần anh ta bị địch tóm sống. Anh ta không thương thân mình bị bắt lại thương hại cái thằng lính nguỵ cứ phải thức chong chong cả đêm canh chừng anh ta. Anh ta bảo thằng lính nguỵ " Tôi không trốn đâu. Không tin cứ trói tôi vào mà ngủ hay là "đòm" một phát cho tôi ngoẻo khỏi phải canh chừng mệt". Thằng lính nguỵ không dám "đòm" mà lấy dây trói chân anh lại rồi lăn ra ngủ. Khi thằng lính Nguỵ ngủ anh ta tìm mọi cách tự cởi được dây trói nhưng lại không thèm trốn. Tôi thì cho là anh ta có trốn cũng chưa chắc đã thoát. Các chị biết anh ta làm gì không. Anh ta lại ôm thằng lính nguỵ ngủ một giấc đến sáng. Sáng ra tên lính ngỡ ngàng hỏi "Sao anh cởi được trói mà không trốn". Anh ta cười bảo tên lính Nguỵ "Tôi có làm thế thì anh mới tin tôi không lừa dối anh". Các chị biết không. Chính thằng lính nguỵ ấy mấy hôm sau đã giúp anh ta trốn khỏi trại lính nguỵ đấy. Đến khi giải phóng tình cờ tay lính nguỵ ấy lại gặp tay Duệ. Những lời kể vừa rồi là chính thằng lính nguỵ kể lại cho bọn tôi nghe đấy.

- Cái anh Dụê ấy quân tử vậy sao lại sắm dao để tặng vợ là thế nào? Hạnh băn khoăn hỏi- Chả lẽ anh ta bắt vợ tự sát?

- Không! Anh lái xe lại cười hà hà. Đã bảo là cái đầu của tay Duệ không xoàng thế đâu. Anh ta bảo sẽ cầm con dao ấy về và bảo với vợ rằng "Em ơi con dao này do chính bàn tay anh làm ra nó là loại thép không gỉ anh trân trọng tặng em Anh tin rằng tình yêu của chúng ta từ nay lúc nào cũng sáng bóng như nước thép của con dao này". Thế đấy.

- Còn anh Thắm liếc nhìn anh lái xe - Anh mà gặp tình cảm vợ ở nhà như thế anh xử thế nào?

- Tôi í à - anh lái xe gãi tai. Tôi sẽ mua một chiếc gương và chiếc lược thật đẹp tặng cho thằng cha nào đã quan tâm đến vợ tôi trong những ngày tôi đi xa.

- Anh chỉ nói bốc phét thế - Dâu bĩu môi - Phải tay tôi tôi chỉ đấm cho thằng cha kia một quả giữa mặt.

- Cô Thắm này. Anh lái xe lại cười nhìn Thắm - Tôi có cách bày cho cô bắt anh chàng pháo thủ của cô về ngay tức thì kinh nghiệm của chính bà xã tôi đấy. Hồi mới đi bộ đội bỗng một hôm tôi thấy người nóng ran tôi đinh ninh ở nhà có sự gì hệ trọng lắm nên mới sốt ruột vậy. Tôi lên xin phép đơn vị cho về bằng được. Về đến nhà chẳng có sự gì cả. Vợ tôi vừa nhìn thấy tôi là toét mồm cưới cứ như thể cô ấy biết chắc là tôi sẽ về. Đến đêm tôi mới bảo với vợ chẳng hiểu sao tôi thấy sốt ruột thế. Cô ấy cừ cười rinh rích lúc lâu cô ấy mới rỉ tai tôi "Đấy là tại em nhớ anh quá nhớ không chịu được em phải lấy áo cảu anh rang lên".

- Nhưng mà cái Thắm làm gì có áo của anh chàng pháo thủ mà rang với chả nấu. Dâu nói.

- Chả lẽ cô Thắm lại không giữ của anh ấy thứ gì sao?

- Anh ấy tặng mỗi chiếc khăn em vẫn giữ còn mới nguyên.

- Cô cứ thử rang chiếc khăn ấy.

Câu chuyện đang rôm rả thì xe đã chạy tới đầu làng. Trẻ con từ các ngõ xô ra nháo nhác chạy theo la hét ầm ĩ.

- Cô Hạnh ơi cho cháu lên xe với.

Chiếc xe lách vào đỗ giữa sân. Nắng chênh chếch chiếu lên gương mặt ửng hồng của Hạnh. Hạnh mang những thứ đã mua sắm vào trong nhà để ngày mai làm cỗ. Chàng thiếu tá rạng ngời ánh mắt nhìn vợ. Bà Khiên mỉm cười cặp môi đỏ thấm nước trầu. Hạnh thấy lòng lâng lâng. Đã bao nhiêu năm nay hai mẹ con vẫn nước lọ cơm niêu âm thầm như hai chiếc bóng lúc này Hạnh mới thực sự thấy rõ bổn phận cực kỳ lớn lao của nàng dâu con trưởng dòng họ Nguyễn to nhất làng Đông.
 
CHAT
  1. No shouts have been posted yet.

Chủ đề mới

VnKienthuc lúc này

Không có thành viên trực tuyến.

Định hướng

Diễn đàn VnKienthuc.com là nơi thảo luận và chia sẻ về mọi kiến thức hữu ích trong học tập và cuộc sống, khởi nghiệp, kinh doanh,...
Top