Trong bài thực hành tiếng Việt trang 99 (Kết nối tri thức - Ngữ văn 6), chúng ta sẽ học về biện pháp tu từ và nghĩa của từ. Biện pháp tu từ hoán dụ là một trong những biện pháp tu từ quan trọng và phần nghĩa của từ chúng ta sẽ tìm hiểu về thành ngữ.
I. Biện pháp tu từ
1. Khái niệm
Hoán dụ là biện pháp tu từ vốn để chỉ sự vật, hiện tượng này để gọi tên sự vật, hiện tượng khác có mối quan hệ tương cận (gần nhau) nhằm tăng khả năng gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
2. Bài tập
Bài tập 1 (SGK trang 99 – 100)
a. Nhắm mắt xuôi tay nói đến cái chết.
b. Mái nhà tranh, đồng lúa chín thay thế cho quê hương, làng mạc, ruộng đồng nói chung.
c. Áo cơm cửa nhà nói đến của cải vật chất, những thứ tốt đẹp mà người tốt, hiền lành xứng đáng được hưởng.
Bài tập 2 (SGK trang 100)
a. - Biện pháp tu từ so sánh, ví khoảng cách giữa Đời cha ông với đời tôi cũng xa như con sông với chân trời.
Tác dụng: Tác giả muốn diễn tả ý: giữa các thế hệ luôn có những khoảng cách.
b. Biện pháp tu từ nhân hóa: gậy tre, chông tre chống lại sắt thép quân thù; Tre xung phong vào xe tăng đại bác.
Tác dụng: tăng tính gợi hình, gợi cảm, làm cho câu văn thêm sinh động, hấp dẫn đồng thời nhấn mạnh tác dụng và phẩm chất cao quý của cây tre: tre cũng có những hành động và đức tính giống con người.
II. Nghĩa của từ
1. Khái niệm
Thành ngữ là cụm từ cố định, khó thay đổi, thường hiểu theo nghĩa bóng.
2. Bài tập
Bài tập 3 (SGK trang 100)
Đẽo cày theo ý người ta
Sẽ thành khúc gỗ chẳng ra việc gì
Liên tưởng đến thành ngữ: Đẽo cày giữa đường;
Ý nghĩa: những người không độc lập, không có chính kiến riêng, luôn bị tác động và thay đổi theo ý kiến người khác thì làm việc gì cũng không đạt được kết quả.
THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT: BIỆN PHÁP TU TỪ VÀ NGHĨA CỦA TỪ
I. Biện pháp tu từ
1. Khái niệm
Hoán dụ là biện pháp tu từ vốn để chỉ sự vật, hiện tượng này để gọi tên sự vật, hiện tượng khác có mối quan hệ tương cận (gần nhau) nhằm tăng khả năng gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
2. Bài tập
Bài tập 1 (SGK trang 99 – 100)
a. Nhắm mắt xuôi tay nói đến cái chết.
b. Mái nhà tranh, đồng lúa chín thay thế cho quê hương, làng mạc, ruộng đồng nói chung.
c. Áo cơm cửa nhà nói đến của cải vật chất, những thứ tốt đẹp mà người tốt, hiền lành xứng đáng được hưởng.
Bài tập 2 (SGK trang 100)
a. - Biện pháp tu từ so sánh, ví khoảng cách giữa Đời cha ông với đời tôi cũng xa như con sông với chân trời.
Tác dụng: Tác giả muốn diễn tả ý: giữa các thế hệ luôn có những khoảng cách.
b. Biện pháp tu từ nhân hóa: gậy tre, chông tre chống lại sắt thép quân thù; Tre xung phong vào xe tăng đại bác.
Tác dụng: tăng tính gợi hình, gợi cảm, làm cho câu văn thêm sinh động, hấp dẫn đồng thời nhấn mạnh tác dụng và phẩm chất cao quý của cây tre: tre cũng có những hành động và đức tính giống con người.
II. Nghĩa của từ
1. Khái niệm
Thành ngữ là cụm từ cố định, khó thay đổi, thường hiểu theo nghĩa bóng.
2. Bài tập
Bài tập 3 (SGK trang 100)
Đẽo cày theo ý người ta
Sẽ thành khúc gỗ chẳng ra việc gì
Liên tưởng đến thành ngữ: Đẽo cày giữa đường;
Ý nghĩa: những người không độc lập, không có chính kiến riêng, luôn bị tác động và thay đổi theo ý kiến người khác thì làm việc gì cũng không đạt được kết quả.
