Trường Sơn - Đường khát vọng

[ngan trang]

Hôn mảnh đất quê hương
THU BỒN

Tôi cúi xuống hôn mảnh đất quê hương
Như hôn người yêu sau ngày xa cách
Tôi không khóc nhưng vẫn trào nước mắt
Con đã về đây với mẹ - Mẹ quê hương!
Thanh Quýt Giáp Năm ruộng đồng xơ xóc
Đầu con đau dưới nắng chan chan
Giếng đã cạn môi người khao khát
Quê hương dòng sữa mẹ tuôn tràn.
Đất hỡi đất. Người vẹn lòng yêu nước
Viên đạn bây giờ cày lên viên đạn năm xưa
Chiếc áo màu xanh dù rách nát
Vẫn hiền hoà đùm bọc mẹ sớm trưa.
Vẫn nguyên vẹn một màu xanh xứ sở
Như mắt ai xanh tự thuở ban đầu
Sông Thu Bồn ơi. Ta nghe người đương thở
Và triền miên gội tóc những nương dâu.
Anh đã về đây em ơi. Có gày đi một chút
Nhưng quả tim đập nhịp phi thường
Quả tim qua hai lần đạn lửa
Vẫn đợi chờ chan chứa yêu thương.
Anh về với em như con sông về biển
Chắt chiu dòng nước ngọt nguồn xa
Hãy nhận lấy dùm anh: con sóng nhỏ
Qua bãi bồi lắng đọng phù sa.
Ấp chiến lược đám mây đen che phủ
Lòng xót xa quên cháy mái nhà rơm
Mẹ lom khom vịn vào vai núi
Chúng con đi mờ khuất dãy Trường Sơn.
Tôi cúi xuống hôn mành đất quê hương
Như hôn người yêu sau ngày xa cách
Tôi không khóc nhưng bỗng trào nước mắt
Con đã về với mẹ quê hương

 

[ngan trang]

Khoảng trời - hố bom
LÂM THỊ MỸ DẠ

Chuyện kể rằng: Em cô gái mở đường
Để cứu con đường đêm ấy khỏi bị thương
Cho đoàn xe kịp giờ ra trận
Em đã lấy tình yêu Tổ quốc của mình thắp lên ngọn lửa
Đánh lạc hướng thù, hứng lấy luồng bom...
Đơn vị tôi hành quân qua con đường mòn
Gặp hố bom nhắc chuyện người con gái
Một nấm mồ, nắng ngời bao sắc đá,
Tình yêu thương bồi đắp cao lên...
Tôi nhìn xuống hố bom đã giết em
Mưa đọng lại một khoảng trời nho nhỏ
Đất nước mình nhân hậu
Có nước trời xoa dịu vết thương đau.
Em nằm dưới đất sâu
Như khoảng trời đã nằm yên trong đất
Đêm đêm, tâm hồn em toả sáng
Những vì sao ngời chói, lung linh.
Có phải thịt da em mềm mại, trắng trong
Đã hoá thành những làn mây trắng ?
Và ban ngày khoảng trời ngập nắng
Đi qua khoảng trời em - Vầng dương thao thức
Hỡi mặt trời hay chính trái tim em trong ngực
Soi cho tôi
Ngày hôm nay bước tiếp quãng đường dài ?
Tên con đường là tên em gửi lại
Cái chết em xanh khoảng trời con gái
Tôi soi lòng mình trong cuộc sống của em
Gương mặt em, bạn bè tôi không biết
Nên mỗi người có gương mặt em riêng.

1972

 

[ngan trang]

Cây xấu hổ
ANH NGỌC

Bờ đường 9 có lùm cây xấu hổ
Chiến sĩ đi qua ai cũng mỉm cười
Giữa một vùng lửa cháy bom rơi
Tất cả lộ nguyên hình trần trụi
Cây xấu hổ với màu xanh bối rối
Tự giấu mình trong lá khép lim dim
Chiến sĩ qua đây ai cũng bước rất êm
Khi bất chợt thoảng một bàn chân lạ
Cây vội vã nhắm nghìn con mắt lá
Nhựa dồn lên cành khẽ ngả như chào
Người đi rồi bóng dáng cứ theo sau
Anh lính trẻ bỗng quay đầu tủm tỉm
Cây đã hé những mắt tròn chúm chím
Đang thập thò nghịch ngợm nhìn theo
Phút lạ lùng trời đất trong veo
Anh nghe có tiếng reo thầm gặp gỡ
Nhiều dáng điệu thoáng qua trong trí nhớ
Rất thân quen mà chẳng gọi nên lời
Giữa một vùng lửa cháy bom rơi
Cây hiện lên như một niềm ấp ủ
Anh lính trẻ hái một cành xấu hổ
Ướp vào trong trang sổ của mình
Và chuyện này chỉ cây biết với anh.

 

[ngan trang]

Bài thơ về hạnh phúc
(Tưởng nhớ XQ thân yêu)
BÙI MINH QUỐC


I

Thôi em nằm lại
Với đất lành Duy Xuyên
Trên mồ em có mùa xuân ở mãi
Trời chiến trường vẫn một sắc xanh nguyên.
Trời chiến trường không một phút bình yên
Súng nổ gấp. Anh lên đường đuổi giặc
Lấy nỗi đau vô cùng làm sức mạnh vô biên
Bước truy kích đạp trăm rào gai sắc
Ôi mũi lê này hôm nay sao sáng quắc
Anh mất em như mất nửa cuộc đời
Nỗi đau anh không thể nói bằng lời
Một ngọn lửa thâm trầm âm ỉ cháy
Những viên đạn quân thù bắn em, trong lòng anh sâu xoáy
Anh bàng hoàng như ngỡ trái tim rơi
Như bỗng tắt vắng mặt trời hạnh phúc
Nhưng em ạ, giây phút này chính lúc
Anh thấy lòng anh tỉnh táo lạ thường
Nhằm thẳng quân thù, mắt không giọt lệ vương
Anh nổ súng.


II

Hạnh phúc là gì? bao lần ta lúng túng
Hỏi nhau hoài mà nghĩ mãi vẫn chưa ra
Cho đến ngày cất bước đi xa
Miền Nam gọi hai chúng mình có mặt.
Nhớ chăng em, cái mùa mưa đói quay đói quắt
Mỗi bữa chia nhau nửa bát măng rừng
Em xanh gầy, gùi sắn nặng trên lưng
Môi tái ngắt, mái tóc mềm đẫm ướt
Bao dốc cao em cần cù đã vượt
Và mỗi lần ngồi nghỉ, em nhìn anh
Em nói tới những điều em định viết
Giữa hai cơn đau em ngồi ghi chép
Con sông Giàng gầm reo miên man
Nước lũ về... Trang giấy nhỏ mưa chan
Em vẫn viết, lòng dạt dào cảm xúc.
Và em gọi đó là hạnh phúc..
Nhớ chăng em, ngày mở màn chiến dịch Đông Xuân
Em lên đường phơi phới bước chân .
B52 bom nghìn tấn dội
Kìa dáng em băng rừng bước vội
Vẫn nụ cười tươi tắn ấy trên môi.
Thôn 6 Bình Dương bãi cát sóng dồi
Nắng long lanh trong mắt người bám biển
Giặc mới lui càn khi em vừa đến
Bà mẹ già kể chuyện chặn xe tăng
Quanh những bờ dương bị giặc san bằng
Đã lại mở những chiến hào gai góc
Những em bé, dưới mưa bom, vẫn đi làm đi học
Những vồng khoai ruộng lúa vẫn xanh tràn
Trong một góc vườn cháy khét lửa Napan
Em sửng sốt gặp mộr nhành hoa cúc.
Và em gọi đó là hạnh phúc...
Như chồi biếc gặp mưa xuân, như chim én say trời
Em mải mê, đi giữa bao người
Xuyên Thọ, Xuyên Châu, Xuyên Hờ, Xuyên Phú...
Những mảnh đất anh hùng quyến rũ
Phút giây đầu đã ràng buộc đời em
Như tự lọt lòng từng biết mấy thân quen
Em nhỏ giao liên, mẹ hiền trụ bám
Cô du kích dịu dàng dũng cảm
Sông Thu Bồn hàng xao động tâm tư
Có tiếng hò như thực như hư
Em đã đến, tắm mình trong sông nước
Sông kể em nghe chuyện đôi bờ thủa trước
Em mở mắt nhìn kinh ngạc những làng thôn
Và kêu lên khi được thấy cội nguồn
Mỗi sự tích trên đất này thắng Mỹ.
Em đã gặp bao anh hùng dũng sĩ
Đã cùng họ xẻ chia
Cọng rau lang bên miệng hố bom đìa
Phút căng thẳng khi vòng vây giặc siết
Nỗi thống khổ ngút ngàn không kể hết
Của một thời nô lệ đau thương
Em lớn lên bên họ can trường
Giữa bom gào đạn réo
Em đã thấy những tâm hồn tuyệt vời trong trẻo
Những con người như ánh sáng lung linh
Mỗi đêm ra đi giản dị hiến mình
Để làm nên buổi mai đầy nắng .
Em bối rối, em sững sờ đứng lặng
Vẻ đẹp này em chưa biết đặt tên
Thức dậy bao điều mới mẻ trong em
Nơi ngọn bút nghe cuộc đời thôi thúc
Và em gọi đó là hạnh phúc...


III

Em ra đi chẳng để lại gì
Ngoài ánh mắt cười lấp lánh sau hàng mi
Và anh biết khi bất thần trúng đạn
Em đã ra đi với mắt cười thanh thản
Bởi được góp mình làm ánh sáng ban mai
Bởi biết mình có mặt ở tương lai.
Anh sẽ sống đẹp những ngày em chưa kịp sống
Sẽ yêu trọn những gì em chưa kịp yêu
Em trong anh là mùa xuân náo động
Từ phút này càng rực rỡ bao nhiêu.

8/3/1969
6/9/1969

 

[ngan trang]

Nhớ Trường Sơn
ĐINH NAM KHƯƠNG
.

Nếu bây giờ trở lại Trường Sơn ta không còn thấy nữa
Tuổi hai mươi cỏ đã phủ kín rồi
Cây mắc võng đã thành cây cổ thụ
Sốt rét không còn, chỉ còn gió rừng thôi....
Không còn nữa chiếc bi đông bẹp dúm
Đạn quân thù lỗ chỗ xuyên qua
Cơn khát ấy chảy vào lòng đất
Để bây giờ đất khát bài ca
Không còn nữa bếp Hoàng Cầm giấu khói
Những chiều mưa chóm lửa dưới chân đồi
Bom Mỹ đánh rừng thêm nhiều đom đóm
Nhớ thương người... Mây trắng hóa mồ côi... .
Chỉ còn mãi những linh hồn trong đất
Nói cùng ta về cuộc chiến năm nào
Yêu người sống nên nhiều người đỡ chết
Trên nóc rừng - cờ như máu bay cao..

 

[ngan trang]

Ngọn đèn đứng gác
CHÍNH HỮU

Trên đường ta đi đánh giặc
Ta về Nam hay ta tên Bắc,
Ở đâu
Cũng gặp
Những ngọn đèn dầu
Chong mắt
Đêm thâu
Những ngọn đèn không bao giờ nhắm mắt
Như những tâm hồn không bao giờ biết tắt,
Như miền Nam
Hai mươi năm
Không đêm nào ngủ được,
Như cả nước
Với miền Nam
Đêm nào cũng thức...
Soi cho ta đi
Đánh trận trường kỳ
Đèn ta thắp niềm vui theo dõi
Đèn ta thắp những lời kêu gọi.
Đi nhanh đi nhanh .
Chiến trường đã giục
Đầy núi đầy sông
Đèn ta đã mọc.
Trong gió trong mưa
Ngọn đèn đứng góc
Cho thắng lợi, nối theo nhau
Đang hành quân đi lên phía trước.

 

[ngan trang]

Tiếng hát trong rừng
HỮU THỈNH

Nhạc làm trong rừng em hát giữa Trường Sơn
Người sốt rét hát cho người sốt rét
Đường ngổn ngang đường đất còn cháy khét
Cây mát cho người người mát cho nhau
Nhọc ở trong đàn đàn có gì đâu
Rừng bỗng chao nghiêng trước sợi dây mỏng mảnh
Người bỗng bồn chồn tốt tươi náo động
Tay vỗ tay mình mà tưởng nắm tay ai
Em hát về rừng em hát về cây
Em hát về người đang nghe em hát
Anh bỗng quên vừa qua cơn sốt
Rừng bỗng quên vừa trận bom đau
Anh vịn vào tiếng hát vượt gian lao
Những năm Trường Sơn bạn bè trong trẻo quá
Tiếng hát đi rồi căn hầm còn đó
Thành chiếc hộp đàn giữa lòng đất âm sâu.

Trường Sơn 1974

 

[ngan trang]

Vàm Cỏ Đông
HOÀI VŨ

Ở tận sông Hồng, em có biết
Quê hương anh cũng có dòng sông
Anh mãi gọi với lòng tha thiết.
Vàm Cỏ Đông! ơi Vòm Cỏ Đông!
Đây con sông xuôi dòng nước chảy
Bốn mùa soi từng mảnh mây trời
Từng ngọn dừa gió đưa phe phẩy
Bóng lồng trên sóng nước chơi vơi
Đây con sông như dòng sữa mẹ
Nước về xanh ruộng lúa, vườn cây
Và ăm ắp như lòng người mẹ
Chờ tình thương trang trải đêm ngày
Đây con sóng như dòng lích sừ
Sóng ngời lên t thủa Cha ông
Đã bao phen đoàn quân cảm tử
Vùi đáy sông xác giặc tanh nồng
Ơi Vàm Cỏ Đông! ơi con sông
Nước xanh biêng biếc chẳng thay dòng
Đuổi Pháp đi rồi, nay đuổi Mỹ
Giặc đi đời giặc, sông càng trong
Có thể nào quên những đêm thâu
Thức với sao đêm, anh đánh tàu
Má đem cơm nóng ra công sự
Nghe tàu Mỹ rú, giục ăn mau
Có thể nào quên cô gái thơ
Bơi xuồng thoăn thoắt dưới trăng mờ
Đưa đoàn Giải phóng qua sông sớm
Bên sông, bót giặc đứng sờ sờ
Có thể nào quên những con người
Tóc còn xanh lắm tuổi đôi mươi
Dám đổi thân mình lấy tàu giặc
Nụ cười khi chết hãy còn tươi
Vàm Cỏ Đông đây, ta quyết giữ
Từng chiếc xuồng, tấm lưới, cây dầm
Từng con người làm nên lịch sử
Và dòng sông trong mát quanh năm
Vàm Cỏ Đông đây, ta quyết giữ
Từng mái nhà nép dưới rặng dừa
Từng thửa ruộng ngời đen màu mỡ
Từng mối tình hò hẹn sớm trưa...
Ở tận sông Hồng, em có biết
Quê hương anh cũng có dòng sông
Anh mãi gọi với lòng tha thiết
Vàm Cỏ Đông!. Ơi Vàm Cỏ Đông!

 

[ngan trang]

Bức tranh dọc đường hành quân
HOÀNG NHUẬN CẦM

Xa trung du nên tôi chửa thấy đồi
Nhà đá ong âm thầm mong lời đất
Cây xấu hổ giấu bao nhiêu cổ tích
Mắc cỡ gì mà khép cánh ư em ?
Chim rất nhiều mà tôi chẳng biết tên
Kêu chi mãi đến rối lòng lính trẻ
Bằng lăng rụng nói điều mơ mộng quá
Hao bên đường khiến mắt đến rưng rưng
Có rất nhiều tơ nhện trắng mung lung
Đường anh bạn giao liên vừa đến
Tiểu đội trưởng nhắc tên những đồi sẽ chiếm
Trâu ven đồi thành tĩnh vật trong tranh
Bứt ngọn cỏ lên cho thấu tận trời xanh
Huế bảo quê nhà giờ đang mùa cấy
Cả Hùng nữa, sao cứ cười hoài vậy
Nhớ cô bọn nào hay hát bâng quơ
Bỗng nghĩ đất nước mình chả thế mà thơ
Mỗi mảnh đất biết bao tình ấp ủ
Chuồn kim ơi thân dài cánh đỏ
Em khâu gì trên áo xám của sườn non
Có thể rồi sau sẽ gian khó hơn
Nhưng cái chết sẽ thuộc về chúng nó
Rừng của ta dẫu na-pan giặc thả
Vẫn bật chồi vẫn hát những mầm cây
Trời không mây mà lạ lắm hôm nay
Đường ra trận lòng ta thành náo động
Sờ lên súng thấy bàn tay mình nóng
Hiểu đốt lòng người đâu chỉ lúc xung phong

 

[ngan trang]

Tôi đi trên những con đường rừng cũ
HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG

Ai hành quân qua đây?
Đất vẫn in mòn lối cũ
Ai dừng chân nơi đây
Đá vẫn nguyên hình bếp lửa
Đồng chí nào chia tay nơi đây?
Ngã ba rừng hoang lá đầy
Ôi những con đường chỉ một lần qua
Hai mươi năm biết ai còn nhớ
Nhưng từ đó cây hoang rừng già
Thương mãi đàn con gian khổ
Đất nhớ chân người thiết tha
Mẹ Trường Sơn tóc mây bạc phơ
Chiều khói xanh mưa nguồn chớp bể
Hai mươi năm dài trên trên mẹ
Những con đường rừng vẽ nét ưu tư
Ôi những con đường không tên
Dưới ngọn cây im lặng
Vẫn nối dài đất nước hai miền
Vẫn âm thầm đưa máu về tim
Tôi đi trên những con đường ấy
Mang Việt Nam trong linh hồn
Cuộc hành trình hai mươi năm chân chưa hề mỏi
Nên tôi theo đường rừng mê mải vượt Trường Sơn
Hôm nay trên đường đánh Mỹ
Tôi dừng chân mắc võng qua đêm
Nghe suối khuya động tiếng thì thầm
Đang cùng tôi có mặt đêm nay
Quên một ngày đường dài dốc đổ
Trong giấc mơ thơm mùi cỏ lá
Ai người xưa một lần qua đây
Đang cùng tôi có mặt đêm nay
Người trước qua đây hành quân giết giặc
Người sau qua đây thấy dấu ông cha
Trên vết chân người nhọc nhằn gian khổ

 

[ngan trang]

Chúng con chiến đấu cho người sống mãi Việt Nam ơi
NAM HÀ

Đường dài đi giữa Trường Sơn
Nghe vọng bài ca đất nước

Đất Nước
Bốn ngàn năm không nghỉ
Những đạo quân song song cùng lịch sử
Đi suốt thời gian, đi suốt không gian
Sừng sững dưới trời anh dũng hiên ngang

Đất Nước
Của những câu chuyện đều làm ta rưng rưng nước mắt
Đã trở thành những bài ca không bao giờ tắt
Trên mỗi con đường mỗi thôn xóm ta qua
Từ non ngàn cho tới biển xa

Đất Nước
Của thơ ca
Của bốn mùa hoa nở
Đọc trang Kiều tưởng câu hát dân gian
Nghe xôn xao trong gió nội mây ngàn

Đất Nước
Của những dòng sông
Gọi tên nghe mát rượi tâm hồn
Ngọt lịm những giọng hò xứ sở
Trong sáng như trời xanh mượt mà như nhung lụa

Đất Nước
Của những người mẹ
Mặc áo thay vai
Hạt lúa củ khoai
Bền bỉ nuôi chồng nuôi con chiến đấu

Đất Nước
Cho những người con gái con trai
Đẹp như hoa hồng cứng như sắt thép .
Xa nhau không hề rơi nước mắt
Nước mắt để dành cho ngày gặp mặt

Đất Nước
Của Bác Hồ
Của óc thông minh và lòng dũng cảm
Của những đèn pha cách mạng
Soi sáng chân trời xuyên suốt đại dương
Ôi tuổi thanh xuân
Mang bốn ngàn năm lịch sử trong tim
Ta sung sướng được làm người con Đất Nước
Ta băng tới trước quân thù như triều như thác
Ta làm bão, làm giông
Ta lay trời chuyển đất
Ta trút hờn căm để làm nên
những vinh quang bất diệt .
Giáng xuống quân thù
Như sấm sét không nguôi
Sức mạnh bốn nghìn năm đã biến thành
bão lửa ngấ trời

Đất Nước
Ta hát mãi bài ca Đất Nước
Cho tuổi thanh xuân sdng bừng lên như ngọc
Cho mắt ta nhìn tận cùng trời
Và cho chân ta đi tới cuối đất
Ôi Tổ quốc mà ta yêu quý nhất
Chúng con chiến đấu cho Người sống mãi Việt Nam ơi.!

 

[ngan trang]

Nấm mộ và cây trầm
NGUYỄN ĐỨC MẬU

I. Tưởng nhớ
Đất đắp mộ Hùng bom trộn lẫn
Cây trầm cháy dở thay nén nhang
Cây trầm cháy rồi hương cứ thơm
Hùng ơi, mai gió mùa đông bắc
Võng bạt, canh khuya lại nhớ Hùng
Những đêm hai đứa xong phiên gác
Bao gạo gối đầu chăn đắp chung.
Nhớ khi mình ốm giữa rừng
Vị thuốc Hùng tìm qua ba trái núi
Quả khế rừng nấu con cá suối .
Thương mình Hùng hoá trẻ đi câu
Chúng mình có ở cách xa nhau
Một thước đất sao Hùng không nghe mình gọi ... ?
Một thước đất hoá khoảng trời vời vợi
Từ nay mình thương nhớ Hùng hơn xưa
Những lá thư Hùng chưa kịp đọc mình nghe
Thơ đánh giặc Hùng còn viết dở
Vết máu đỏ nhoà đi không rõ chữ
Mình đọc bao điều xúc động sâu xa.

II. Hy sinh
Cái chết bay ra từ nòng súng quân thù
Nhận cái chết cho đồng đội sống
Ngực chặn lỗ châu mai, Hùng đứng thẳng
Lửa bén vào áo lính tuổi hai mươi.
"Chết - Hy sinh cho Tổ quốc" Hùng ơi
Máu thấm cỏ, lời ca bay vào đất .
Hy sinh lớn cũng là hạnh phúc
Một cây xuân thành biển khắc tên Hùng.
Hùng nằm trong nôi của đất rộng vô cùng
Khoảng trời biếc hương trầm thơm hơn trước
Nhưng đoàn quân đi đánh giặc
Có hoa rừng mang đến từ xa.
Đất Hùng nằm bom đạn đào trơ
Ngày hoa nở, đêm trời sao tỏ
Tấm biển gỗ trên mộ người chiến sĩ
Thành bàn tay chỉ hướng quân thù.

III. Ra đi
Cây trầm thơm từ gốc thơm ra
Như nhắc nhở với người đang sống
Thù riêng lớn, thù chung càng lớn
Hờn căm này nhân tiếp những hờn căm
Thôi mình đi Hùng nhé! Hãy yên nằm
Trận đánh đêm nay vắng Hùng gài bộc phá
Trận đánh trường kỳ vắng Hùng tham dự
Trận đánh cuối cùng chiến thắng phải về ta
Anh trinh sát hy sinh trao lại tấm bản đồ
Anh xung kích hy sinh phất cao cờ chuẩn
Xin Hùng hãy trao cho mình khẩu súng
Trận đánh vẫn còn tiếp diễn, Hùng ơi! ...
Quân mình đang pháo kích nơi nơi
Hùng có thấy đất rùng rùng sấm dậy
Mặt trận chuyển vào sâu rồi đấy
Thôi mình đi, Hùng nhé.! Hãy yên nằm
Thơm rất xa theo gió thoảng hương trầm
Cây trầm đẹp như cuộc đời chiến sĩ
Sống tươi tốt bao niềm tin bình dị
Thân hi sinh thơm đất, thơm trời

 

[ngan trang]

Lá đỏ
NGUYỄN ĐÌNH THI

Gặp em trên cao lộng gió
Rừng lạ ào ào lá đỏ
Em đứng bên đường như quê hương
Vai áo bạc quàng súng trường.
Đoàn quân vẫn đi vội vã
Bụi Trường Sơn nhoà trời lửa.
Chào em, em gái tiền phương
Hẹn gặp nhau nhé giữa Sài Gòn.
Em vẫy cười đôi mắt trong.

Trường Sơn, 12-1974


Bầu trời vuông
NGUYỄN DUY

Thắng rồi - trận đánh thọc sâu
lại về với mái tăng - bầu trời vuông
sục sôi bom lửa chiến trường
tâm tư yên tĩnh vấn vương một vùng
Khoái nào bằng phút ngả lưng
mở trang thư dưới bông rừng đung đưa
trời tròn còn lúc rơi mưa
trời vuông vuông suốt bốn mùa nắng xanh
mặt trời là trái tim anh
mặt trăng vành vạnh là tình của em
Thức là ngày, ngủ là đêm
nghiêng nghiêng hai mái - hai miền quê xa
đây là tấm lòng ta
sông dài núi rộng cũng là ở đây
Vuông vuông chỉ một chút này
mà che tròn vẹn ngàn ngày quân đi

Quảng Trị 1971

 

[ngan trang]

Cuộc chia ly màu đỏ
NGUYỄN MỸ

Đó là cuộc chia ly chói ngời sắc đỏ
Tươi như cánh nhạn lai hồng
Trưa một ngày sắp ngả sang đông
Thu, bỗng nắng vàng lên rực rỡ
Tôi nhìn thấy một cô áo đỏ
Tiễn đưa chồng trong nắng vườn hoa
Chồng của cô sắp sửa đi xa
Cùng đi với nhiều đồng chí nữa
Chiếc áo đỏ rực như than lửa
Cháy không nguôi trước cảnh chia ly
Vườn cây xanh và chiếc nón trắng kia
Không giấu nổi tình yêu cô rực cháy.
Không che được nước mắt cô đã chảy
Những giọt long lanh nóng bỏng sáng ngời
Chảy trên bình minh đang hé giữa làn môi
Và rạng đông đang bừng trên nét mặt
Một rạng đông với màu hồng ngọc
Cây si xanh gọi họ đến ngồi
Trong bóng rợp của mình, nói tới ngày mai
Ngày mai sẽ là ngày sum họp
Đã toả sáng những tâm hồn cao đẹp!
Nắng vẫn còn ngời trên những lá cây si
Và người chồng ấy đã ra đi...
Cả vườn hoa đã ngập tràn nắng xế
Những cánh hoa đỏ vẫn còn rung nhè nhẹ
Gió nói tôi nghe những tiếng thì thào
“Khi Tổ quốc cần, họ biết sống xa nhau...”
Tôi biết cái màu đỏ ấy
Cái màu đỏ như cái màu đỏ ấy
Sẽ là bông hoa chuối đỏ tươi
Trên đỉnh dốc cao vẫy gọi đoàn người
Sẽ là ánh lửa hồng trên bếp
Một làng xa giữađêm gió rét
Nghĩa là màu đỏ ấy theo đi .
Như không hề có cuộc chia ly...

9- 1964


Viết Cho Ngọc Huệ
TRỌNG KHOÁT

Nằm yên em nhé, ngủ ngon
Để cho đầu cáng anh còn trờ vai
Đèo thì cao, dốc thì dài
Vai đòn anh nghiến, phồng, chai, lại phồng
Đau hơn là nỗi đau lòng
Ghìm sâu tiếng nấc khỏi rung cáng đòn!
Nằm yên em nhé, ngủ ngon
Máy bay giặc lượn anh còn ngụy trang
Trời khô, đường nắng chang chang
Võng thưa, máu giọt nóng bàn chân anh
Lối vào trạm xá loanh quanh
Em ơi đừng vĩnh biệt anh dọc đường
Lời thương đồng đội, lời thương
Những ai nằm lại chiến trường hôm nay

12-1969

 

[ngan trang]

Sư đoàn
PHẠM NGỌC CẢNH

Sẽ có những sư đoàn thép
Bất kỳ nơi đâu
Không khuất phục tù đày chém giết
Nơi đâu
Người sống nợ nần người đã chết
Bất kỳ nơi đâu
Từ một cây “mút nhét”
Một sải xuồng bơi
Một nọc ong châm góp làm sự nghiệp
Gốc tre xanh thắng trận cả ba đời
Ba mươi triệu tấm lòng xông ra tuyến lửa
Vạch lối điều quân
Vai chảy xe thồ
Trồng cây xanh che chở
Mỗi bước quân đi
Đánh trận trường kỳ
Đêm trước nấp trong lùm bắn tỉa
Sớm sau dàn trận chính quy
Đến trận bão hiệp đồng cả nước
Mũi sư đoàn mong gió lốc bay đi. ..
Đất giải phóng thênh thang
Sẽ cho ta dàn đội ngũ - sư đoàn
Phía trước gọi ta
Những Điện Biên vòng đai thép tung ra làm chiến dịch
Đòn gánh hậu phương vượt đèo đi phản kích
Hành quân
Hành quân
Trùng điệp những sư đoàn
Đi lên phía bắc
Tràn vế hướng Nam
Những vị tướng lại cầm quân đi đánh giặc
Trải bản đồ
Còn nguyên
Vạch chỉ đỏ thắt quanh hầu giặc Pháp
Bài học chiến tranh nhân dân
Lại tiếp
Trong Ấp bắc - Plây me
Và chiến công lên ngực áo những binh nhì
Đất nước sẽ cho ta
Những chùm con số đẹp
Làm tên gọi khai sinh sư đoàn thép
Này đây
Doi cát Cửu Long xanh
Sư đoàn Châu Thổ.
GIữa bãi sú, rừng tràm
Vụt đứng dậy sư đoàn Nam Bộ
Sư đoàn Tây Nguyên
Từ hầm chông bẫy đá cung tên
Này đây Cực Nam Phan Rang - Phan Thiết
Này đây Quảng Ngãi - Phú Yên
Trên nguồn xa Ô Lâu - Thạch Hãn
Sẽ tiến về
Sư đoàn Trị Thiên
Lại có một ngày
Mọi cửa ô xanh Sài Gòn hớn hở
Như Hà Nội đã từng
Ba mươi sáu đường hoa tung sóng đỏ
Phất rừng cờ thổi tung ngọn gió
Đón con em
Đón những sư đoàn
Mang chiến thắng trở về
Rập bước
Ca vang!

1966

 

[ngan trang]

Con đê trên bán đảo
NGUYỄN TRỌNG TẠO

Đã có lần tôi bay trên bán đảo
nhìn xuống dãy Trường Sơn
dãy Trường Sơn kéo một vệt xanh dài
và tôi nghĩ, đấy là con đê biển.
Con đê ấy được đắp bằng đất đỏ
bằng cây nhiệt đới ken dày
không bao giờ trụi lá
xanh như cỏ xanh đã bén rễ từ lâu...
Sóng cứ đập vào chân đê
Sóng cứ đập vào chân đê ầm ào, dữ dội
ở đó, dân tộc tôi lầm lũi
ở đó dân tộc tôi...
những ruộng lúa đồng khoai cấy trồng trong bão sóng
những con người yêu nhau, làm lụng
sờn vai mưa nắng nụ cười
ở đó những con sóng chiến tranh dai dẳng không mùa
như răng kẻ xâm lược
cắn vào dân tộc tôi
cắn vào lục địa này...
bốc lửa cánh đồng bốc lửa rừng cây
dãy Trường Sơn máu ứa
dân tộc tôi mong thương tích đứng lên
trùng trùng rừng xanh núi đỏ
bao người con hy sinh
sóng dạt vào đất đá
nhập với Trường Sơn dựng lũy thành...
Cứ thế dân tộc tôi không bao giờ mất đi sau mỗi cuộc chiến tranh
dọc Trường Sơn lại trồng màu gieo lúa
như trồng cỏ trên con đê vừa đắp cao dày thêm nữa
và màu xonh như xanh vậy, từ xưa
Chỉ ở đâu người chưa kịp gieo mùa
đất ở đó vạt đê chưa kín cỏ
đất ở đó - vết thương còn tấy đỏ
máu của dân tộc tôi ở đó đập phập phồng
máu của dân tộc tôi
trên trái đất không ngừng!...

 

[ngan trang]

Nước vối quê hương
NGUYỄN TRỌNG ĐỊNH

Đêm rừng già đi nghe mưa rơi
Một mình áo tơi che chẳng kín người
Nước chảy qua môi hớp từng ngụm nhỏ
Bằng nhớ mẹ ngồi bên ấm giò
Nước vối mặn nồng ngọt ngào chuyện cũ
Ôi nhớ sao,
Mảnh vườn quê hương ta đó
Cây vối già bạc phếch nắng mưa
Mỗi nhánh mốc gầy đều in dấu tuổi thơ
Tháng năm tới cành chỉ còn thấy nụ
Nụ chín vàng mẹ lấy vào dấm ủ
Hạt khô giòn trong nắng nhỏ xôn xao
Rồi những ngày ngâu trần
chum nước gốc cau
Những tháng rét trải rơm làm ổ ngủ
Bắc ấm nước mưa con ngồi nhóm lửa
Nụ tích mấy mùa mẹ lại xẻ ra pha
Chén nước ấm nồng ngai ngái
vị thuốc ta
Mà nhấp khỏi cứ ngọt hoài đầu lưỡi
Con ủ tay dưới nắp bông nóng hổi
Nghe rì rầm câu chuyện cũ năm nao
Có gà chín cựa, ngựa chín hồng mao
Trận thuỷ chiến nước dâng lên cuồn cuộn
Cô láng giềng lén song nghe trộm
Bỗng hỏi dồn:
- Sơn Tinh thắng hay không?
Mẹ ơi !
Quê ta đêm nay có nặng hạt mưa giông
Ấm vối đặc chắc vẫn nồng trong giỏ
Tháng năm rồi vối trong vườn kết nụ
Cô láng giềng còn hái giúp mẹ không?
Chúng con đi giữa rừng đêm mưa xối
Lòng vẫn ngọt ngào vị
nước vối quê hương
Súng chắc trong tay, gạo cuốn bên sườn
Theo bước chân nhau gạt cây băng tới
Đất nước mình còn đạn thù cày xới
Giục giã chúng con nhanh bước
trong mưa
Mẹ hãy nói giùm con cô gái tuổi thơ.
- Ta sẽ chẳng như Sơn Tinh thuở trước
Con sẽ về với bao nhiêu hẹn ước
Bên ấm vối nồng kể lại mẹ
những chiến công
Thoang thoảng đầu nhà nụ
vối đưa hương.

 

[ngan trang]

Dấu chân qua trảng cỏ
THANH THẢO

Buổi chiều qua trảng cỏ voi
Ngước nhìn mút mắt khoảng trời long lanh
Gió nghiêng ngả giữa màu xanh
Tiếng bầy chim két bỗng thành mênh mong
Lối mòn như sợi chỉ giăng .
Còn in đậm đặc vô vàn dấu chân
Dấu chân ai đọc nên vần
Nên nào ai biết đi gần đi xa.
Cuộc đời trải mút mắt ta
Lối mòn nhỏ cũng dẫn ra chiến trường
Những người sốt rét đang cơn
Dấu chân bấm xuống đường trơn, có nhoè? ...
Chiếc bòng con đựng những gì
Mà đi cuối đất mà đi cùng trời
Mang bao khát vọng con người
Dấu chân nho nhỏ không lời không tên
Thời gian như cỏ vượt lên
Lối mòn như sợi chỉ bền kéo qua
Ai đi gần ai đi xa
Những gì gợi lại chỉ là dấu chân.
Vùi trong trảng cỏ thời gian
Vẫn âm thầm trải mút tầm mắt ta .
Vẫn đằm hơi ấm thiết tha
Cho người sau biết đường ra chiến trường...


Sợi nhớ sợi thương
THÚY BẮC

Trường Sơn đông
Trường Sơn tây
Bên nắng đốt
Bên mưa quây
Em dang tay
Em xoè tay
Chẳng thể nào
Che anh được
Rút sợi thương
Chằm mái lợp
Rút sợi nhớ
Đan vòm xonh
Nghiêng sườn đông
Che mưa anh
Nghiêng sườn tây
Xoà bóng mát
Sợi trời thương
Màu xanh suốt
Em nghiêng hết
Về phương anh

1973

 

[ngan trang]

Những linh hồn khuất
THÁI THĂNG LONG

Ai kia
Gương một bạn bè
Hiện lên và rồi xa vắng
Mãi mãi câm lặng
Câm lặng mãi mãi bạn ơi
Chiến tranh để ta không nguôi
Không nguôi những gì còn lại
Ta đau
Nỗi đau tê dại
Rừng sâu nơi chỗ bạn nằm.
Những linh hồn khuất
Nhớ mong.
Những linh hồn thao thức
Những linh hồn bay đi dưới trận càn của giặc
Bay đi và mãi không về
Bay đi dưới làn pháo bầy bom bi
Máu loang đỏ bìa rừng trảng cỏ.
Những linh hồn
Hơi thở
Của trời xanh
Những linh hồn đã khuất
Mong manh
Mong manh cơn mơ
Nhớ về năm tháng.
Ta đau
Mất bạn
Chiến tranh qua rồi
Mà vẫn còn đau.


Đêm ngủ rừng
TRẦN THỊ THẮNG

Đêm đầu tiên em ngủ với rừng
Em thầm thì nhắc gọi tên anh
Anh xa cách trở nên gần lại
Anh ở đâu có nghe tiếng em không?
Rừng ở đây rất lạ chưa quen
Đêm sập xuống em trở nên nhỏ bé
Trên cánh võng lắc lư trăn trở
Rừng lặng im mà em xốn xang
Đêm đầu tiên anh ngủ với rừng
Có nhớ về em không đấy?
Con trai các anh nghĩ cũng lạ
Dễ quen rừng chẳng sợ bóng đêm
Đêm ngủ rừng là đêm thao thức
Nghĩ về anh con đường trước mặt
Và em thấy lòng mình dịu êm
Như có người ngồi canh cho em
Đêm đầu tiên em ngủ với rừng
Là đêm em hiểu mình nhiều nhất
Khi yêu anh giúp em quên sợ
Xa lạ cánh rừng nối em lại gần anh

 

[ngan trang]

Thung lũng tiếng chim
LÂM HUY NHUẬN

Thung lũng này là "thung lũng tiếng chim"
Khi cánh rừng già lặng ngủ trong đêm
Thung lũng tiếng chim còn truyền trong cây lá
Các loài chim như tụ về đây cả
Thung lũng này là “thung lũng tiếng chim"
Tiếng vút tận cành cao, tiếng quấn cỏ mềm
Không phải tiếng véo von từng đôi thỏ thẻ
Không phải tiếng chuyền cành chọn tổ
Tiếng ma-níp nhẹ nhàng của đội thông tin
Thung lũng này là “thung lũng tiếng chim"
Tiếng cần mẫn gọi nhau không ngớt
Bàn tay chiến sĩ làm nên điệu hát
Truyền theo niềm háo hức trong tim
Có lúc bầu trời nổi cơn giông tố
Bầy muông thú im hơi nấp sợ
Thung lũng này chim vẫn hót lên
Thi với tiếng gào vang chớp giật sấm rền
Máy bay địch ngày đêm lần mò làn sóng
Thung lũng tiếng chim vẫn đều đều hót vọng
Dù giữa vùng bom toạ độ B52
Những bức điện cần không thể đánh sai
Thung lũng này là thung lũng tiếng chim
Rạo rực không gian mỗi sớm im lìm
Tiếng tạch tè của con chim chích
Cắn chắt hạt vàng suốt mùa chiến dịch
Tiếng “tút tút" của con tu hú gọi hè
Rắc hoa gạo rừng đỏ khắp lòng khe.