Chia Sẻ Sự Phát triển của khoa học kĩ thuật và văn hóa thế giới nửa đầu thế kỉ XX

[Trang Dimple]

Đầu thế kỉ nhân loại đã đạt được những thành tựu vượt bậc của khoa học kĩ thuật, đặc biệt là sự ra đời của một nền văn hóa mới- văn hóa Xô Viết trên cơ sở của chủ nghĩa Mác Lê nin và kế thừa những tinh hoa văn hóa của nhân loại. Những tiến bộ của văn hóa khoa học kĩ thuật đã được ứng dụng vào cuộc sống, nâng cao đời sống con người. chúng ta cùng tìm hiểu sự phát triển của khoa học – kĩ thuật và văn hóa thế giới nửa đầu thế kỉ XX

Lịch Sử 8 -Bài 22- SỰ PHÁT TRIỂN CỦA KHOA HỌC-KĨ THUẬT VÀ VĂN HÓA THẾ GIỚI NỬA NỬA ĐẦU THẾ KỶ XX .​

I Sự phát triển của khoa học - kỹ thuật thế giới nửa đầu thế kỷ XX:

* Các phát minh rực rỡ :

- Thuyết nguyên tử hiện đại , đặc biệt là thuyết tương đối của Anh- Xtanh (Đức ) .

- Hiện tượng phóng xạ nhân tạo , sinh học phản xạ có điều kiện , sinh học phân tử , chất kháng sinh Pê –ni- xi- lin .

- Máy bay đầu tiên ( 17-12-1903) của hai anh em nhà Wrigh

*Ứng dụng : đưa vào sử dụng như điện tín , điện thoại , ra đa, hàng không ..

*Tác dụng:

+Tích cực : mang lại cuộc sống tươi đẹp .

+Tiêu cực : trở thành phương tiện chiến tranh như bom nguyên tử …

II. Nền văn hóa Xô Viết hình thành và phát triển:



* Văn hóa Xô Viết: hình thành sau Cách mạng tháng Mười trên cơ sở tư tưởng của chủ nghĩa Mác -Lê nin , kế thừa những di sản tinh hoa của văn hóa nhân loại .

* Giáo dục :

- Nhiệm vụ hàng đầu là xóa nạn mù chữ và thất học .

- Sáng tạo ra chữ viết

- Phát triển hệ thống giáo dục quốc dân và nghệ thuật .

- Giáo dục phổ cập bắt buộc .

- Phổ cập giáo dục trung học cơ sở ở thành phố .

* Kết quả :chưa đầy 30 năm đa số người dân có trình độ văn hóa ; có đội ngũ trí thức đông đảo phục vụ cho tổ quốc.

* Khoa học kỹ thuật đạt nhiều thành tựu :

- Chế tạo thành công bom nguyên tử .

- Sử dụng nguyên tử vào mục đích hòa bình .

- Khoa học vũ trụ phát triển với C .Xi -ôn -cốp- xki –người sáng lập ngành du hành vũ trụ hiện đại .

* Văn hóa –nghệ thuật :

- Văn hóa, thi ca , sân khấu , điện ảnh đều đạt thành tựu to lớn .

- Nhà văn nổi tiếng như M.Gooc- ki; M. Sô- lô -khốp…

- Những tác phẩm văn học : Sông Đông êm đềm của M. Sô- lô -khố p; Con đường đau khổ của A. Tôn – x tôi …..

 

[keobi]

1. Hãy cho biết những thành tựu của khoa học – kĩ thuật thế giới nửa đầu thế kỉ XXvà cả mặt trái của nó?

- Sau cuộc cách mạng công nghiệp, bước vào thế kỉ XX, nhân loại tiếp tục đạt được những thành tựu rực rỡ về khoa học kĩ thuật.
- Các ngành khoa học cơ bản như Hóa học, Sinh học, các khoa học về Trái Đất,… đều đạt được những tiến bộ phi thường, nhất là về Vật lí học với sự ra đời của lý thuyết nguyên thủy hiện đại, đặc biệt là lý thuyết tương đối có ảnh hưởng lớn của nhà bác học Đức An-be Anh-xtanh.
- Nhiều phát minh khoa học cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX đã được sử dụng như điện tín, điện thoại, ra đa, hàng không, điện ảnh…Nhờ đó, cuộc sống vật chất và tinh thần của con người đã được nâng cao rõ rệt.
- Mặt trái của cuộc cách mạng khoa học-kĩ thuật : sử dụng những thành tựu khoa học-kĩ thuật để sản xuất những vũ khí giết người hàng loạt.

2. Nền văn hóa Xô Viết hình thành và phát triển như thế nào?

- Thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 đã mở đường cho việc xây dựng một nền văn hóa mới, đó là nền văn hóa Xô viết, dựa trên cơ sở những tư tưởng của chủ nghĩa Mác - Lê-nin và thừa kế những tinh hoa của di sản văn hóa nhân loại.
- Nền văn hóa Xô viết đã đạt được những thành tựu văn hóa to lớn và rực rỡ:
+ Xóa bỏ tình trạng mù chữ và nạn thất học, sáng tạo chữ viết cho các dân tộc trước đây chưa có chữ viết.
+ Phát triển hệ thống giáo dục quốc dân với chế độ giáo dục phổ cập bắt buộc 7 năm, trở thành một đất nước mà đa số người dân có trình độ văn hóa cao cùng một đội ngũ trí thức có năng lực sáng tạo.
+ Nền khoa học - kỹ thuật Xô viết đã chiếm lĩnh nhiều đỉnh cao của khoa học – kĩ thuật thế giới. Nền văn hóa – nghệ thuật Xô viết đã cống hiến xuất sắc vào kho tàng văn hóa – nghệ thuật nhân loại.

 

[Trang Dimple]

Thành tựu văn học và nghệ thuật thời cận đại

Văn học. Những biến động của châu Âu thế kỷ XVIII - XIX được phản ánh khá rõ nét vào văn học nhiều nước, đặc biệt là văn học Pháp từ sau 1815. Cuộc đấu tranh giằng co giữa thế lực tư sản đang lên nhưng bị thất bại trong chiến tranh Napôlêông và triều đình phong kiến suy tàn nhưng được phục hồi làm nảy sinh trào lưu văn chương lãng mạn.

Người đại diện cho trào lưu lãng mạn bảo thủ là Satôbriăng (Chateabriand 1768 - 1848), qua những dòng văn trau chuốt bóng bay, những chuyện tình lâm ly đã nói lên nỗi nuối tiếc của tầng lớp quý tộc đối với thời kỳ vàng son của đạo Thiên chúa và thời trung cổ.

Vichto Huygô (Victor Hugo 1802 - 1885) là nhà thơ và nhà văn, người đại diện cho trào lưu lãng mạn tiến bộ. Qua các tác phẩm Nhà thờ Đức bà Pari, Những người khốn khổ..., ông nói lên niềm khát khao của con người muốn vươn tới cuộc sống tươi đẹp, lương thiện và công bằng, thấm đượm tinh thần nhân đạo.

Cuộc sống thực tế của xã hội tư bản cũng để lộ ra mặt trái của nó với sự bất công, tôn sùng đồng tiền và danh vọng, chà đạp lên tình người và đạo lý. Bandắc (Honoré de Balzac 1799 - 1850) là nhà văn tiêu biểu cho trào lưu văn học hiện thực, phơi bầy thực trạng bất công qua các nhân vật của nhiều tập tiểu thuyết trong bộ Tấn trò đời như Ogiêni Granđê, Lão Gôriô, Miếng da lừa...Cũng có thể thấy xu hướng này trong tác phẩm Đỏ và Đen của Xtăngđan(Stendhal 1783 - 1842); Một cuộc đời, Viên mỡ bò của Môpaxăng (Guy de Maupassant 1850 - 1893). Còn phải kể đến nhà văn hiện thực lớn của Pháp nửa sau thế kỷ XIX là Emin Dôla(Emile Zola). Qua tác phẩm Gia đình Rugông Macca, bài báo Tôi kết tội, ông tố cáo tội ác trong xã hội tư sản đầy đọa con người và hy vọng cuộc sống tươi đẹp mai sau của người công nhân, người lao động.

Văn học Nga thế kỷ XIX có những đóng góp quan trọng với những tác phẩm văn học nổi tiếng. Tác phẩm Chiến tranh và hòa bình của Lep Tônxtôi là một bản anh hùng ca về cuộc kháng chiến của nhân dân Nga chống sự xâm lược của Napôlêông, được liệt vào hàng những tiểu thuyết hay nhất thế giới. Tuôcghênhep, Gôgôn, Biêlinxki, Đôxtôepxki... là những tên tuổi sáng giá trong nền văn học Nga thời đó với những tác phẩm thấm đượm tình yêu nước và tính nhân đạo, rực rỡ vẻ đẹp thiên nhiên của quê hương.

Âm nhạc thế kỷ XVIII ghi lại dấu ấn sâu sắc của Bach, Môda được coi là mẫu mực cổ điển thì đến thế kỷ XIX xu hướng lãng mạn lại tràn đầy trong những tác phẩm của Xtrôx (Richard Strauss) với giọng chim ca, tiếng thác nước, hơi gió thoảng qua cành thông, cảnh bão tố hãi hùng cũng như tiếng khóc trẻ thơ. Uâynơ (Richard Wagner) đã đưa âm nhạc lên mức thành công tuyệt đỉnh với những bản nhạc kịch quy mô lớn. Đêbuyxi (Claude Debussy) cố đưa vào nhạc phẩm của mình truyền thống Pháp kết hợp với những thí nghiệm cách tân, những âm thanh mới mẻ.

Hội họa theo xu hướng lãng mạn thường đi tìm những khung trời xa lạ, những kỵ sĩ Arập, những cuộc đi săn và những màu sắc nổi bật. Danh họa Pháp Đơlacroa (Delacroix) được coi là đại diện cho một giai đoạn kéo dài tới cuối thế kỷ. Trong một giai đoạn trầm lắng hơn, các họa sĩ lãng mạn thường vẽ những phong cảnh u nhã, về đời sống bình dị nơi thôn dã hay những cánh rừng xanh thẳm. Đến cuối thế kỷ bắt đầu xuất hiện một phong cách vẽ thoát ly khỏi khuôn mẫu với những tác phẩm của danh họa Tây Ban Nha Goya về cảnh tàn khốc của chiến tranh chống Napôlêông.

Điêu khắc thế kỷ XIX không để lại nhiều tác phẩm xuất sắc như thời Phục hưng. Nhà điêu khắc Pháp Bactônđi (Bartholdi) đã hoàn thành bức tượng Nữ thần Tự do, được chính phủ gởi tặng nước Mỹ, đặt tại cảng Niu Yooc. Khải hoàn môn và nhiều dinh thự ở Pari vẫn còn giữ lại nhiều công trình điêu khắc có giá trị của thời đó. Vào cuối thế kỷ, một vài nhà điêu khắc Pháp như Rôđanh (Rodin) và Maiô (Maillot) bắt đầu vượt khỏi những tiêu chuẩn khuôn mẫu để đưa vào tác phẩm những nét đơn giản hơn, sinh động hơn.

Kiến trúc châu Âu thời kỳ này được coi là thời hỗn loạn, nhưng có lẽ, do sự giao lưu văn hóa mở rộng mà ở châu Âu có thể bắt gặp những ngôi chùa Trung Hoa, những công trình phỏng theo Kim tự tháp Ai Cập, theo đền đài Hy Lạp...

Nhìn lại những thành tựu văn học nghệ thuật trong thời kỳ này, nhất là vào thế kỷ XIX, có thể thấy sự phát triển nổi bật về các tác phẩm văn học, phản ánh khá rõ nét những khía cạnh của cuộc sống trong thời kỳ biến động xã hội dưới tác động của cách mạng tư sản và của quá trình công nghiệp hóa. Cũng do những tiến bộ lớn lao về kỹ thuật mà các công trình khoa học, các tác phẩm văn học được xuất bản rộng rãi, được người đọc đón nhận từ nhật báo đến tạp chí, từ chuyên luận cổ điển đến tiểu thuyết hiện đại. Do vậy, đời sống tinh thần được nâng cao mặc dầu vẫn còn thu hẹp trong giới thượng lưu, giới trí thức với những phòng khách sạn sang trọng, những cuộc hội họp kiểu cách.

Kết luận: Thời cận đại, đặc biệt thế kỷ XIX đánh dấu một bước ngoặt căn bản trong lịch sử sản xuất từ lao động bằng tay sang lao động bằng máy, nhờ đó tạo nên sự chuyển biến từ làn sóng văn minh nông nghiệp sang làn sóng văn minh công nghiệp (A.Toffler)

Mối quan hệ chặt chẽ giữa cách mạng xã hội với cách mạng kỹ thuật: các cuộc cách mạng tư sản làm tiền đề thúc đẩy sự phát triển của cách mạng công nghiệp, thành tựu của cách mạng công nghiệp tạo nên cơ sở vật chất và kỹ thuật bảo đảm ưu thế của chủ nghĩa tư bản đối với chế độ phong kiến. Trong sự phát triển của CNTB, dần dần bộc lộ những mặt hạn chế trong quan hệ xã hội: sự bóc lột giai cấp, hố ngăn cách giàu nghèo ngày càng sâu, ách áp bức dân tộc nặng nề trên quy mô thế giới, nhiều thành tựu kỹ thuật được sử dụng làm phương tiện chiến tranh phá hoại những công trình do nền văn minh nhân loại xây dựng nên.

Nhưng dẫu sao, sự ra đời và xác lập của CNTB, sự phát triển của quá trình công nghiệp hóa kèm theo những biến đổi về mặt kinh tế, chính trị, văn hóa và xã hội là bước phát triển vô cùng lớn lao đưa lịch sử bước vào một thời kỳ mới của tiến trình văn minh nhân loại.

Nguồn : Lịch sử văn minh thế giới-Tác giả: Vũ Dương Ninh (Chủ biên), Nguyễn Gia Phu, Nguyễn Quốc Hùng, Đinh Ngọc Bảo -nhà xuất bản Giáo dục

 

[Trang Dimple]

Bút nghiên tổng hợp danh mục Kiến thức cơ bản môn lịch sử lớp 8! Hãy Click chuột vào đầu bài để mở từng bài

1. Lịch sử 8 - Bài 1: Những cuộc cách mạng tư sản đầu tiên
2. Lịch sử 8 Bài 2 Cách mạng tư sản Pháp Cuối thế kỉ XVIII
3. Lịch sử 8 Bài 3: Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi thế giới
4. Lịch sử 8 Bài 4 Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác”
5. Lịch sử 8 - Bài 5 - Công Xã Pari
6. Lịch Sử 8 -Bài 6 -Các nước Anh Pháp Đức Mĩ cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX
7. Lịch Sử 8-Bài 7: phong trào công nhân quốc tế cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX"
8. Lịch Sử 8-Bài 8 -Sự phát triển của kĩ thuật khoa học và văn học nghệ thuật thế kỉ XVIII- XIX
9. Lịch Sử 8-Bài 9-Ấn Độ thế kỉ XVIII đầu thế kỉ XX
10. Lịch sử 8 Bài 10 Trung Quốc cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX
11. Lịch sử 8 bài 11 các nước Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX
12. Lịch Sử 8 -Bài 12 Nhật bản từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX
13. Lịch Sử 8 -Bài 13 Chiến tranh thế giới thứ nhất ( 1914-1918)
14. Lịch sử 8 - bài 14 Ôn tập lịch sử thế giới cận đại (Từ giữa thế kỷ XVI đến 1917)
15. Lịch Sử 8 -Bài 15-Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 và cuộc đấu tranh bảo vệ Cách mạng (1917 - 1921)
16. Lịch Sử 8-Bài 16 -Liên Xô Xây dựng chủ nghĩa Xã Hội(1921-1941)
17. Lịch Sử 8 -Bài 17- Châu Âu giữa hai cuộc chiến tranh thế giới 1918-1939
18. Lịch sử 8 - Bài 18- Nước Mĩ Giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918-1939)
19. Lịch Sử 8 -Bài 19 Nhật Bản giữa hai cuộc chiến tranh thế giới
20. Lịch sử lớp 8 bài 20 Phong trào độc lập dân tộc ở Châu Á ( 1918-1939)
21. Lịch Sử 8-Bài 21 - Chiến Tranh thế giới thứ 2 ( 1939-1945)
22. Lịch Sử 8 -Bài 22- Sự Phát triển của khoa học kĩ thuật và văn hóa thế giới nửa đầu thế kỉ XX
23. Lịch Sử lớp 8 -Bài 24 - cuộc kháng chiến chống Pháp Từ Năm 1858-1873
24. Lịch Sử 8- Bài 25 Kháng Chiến chống Pháp Lan Rộng ra toàn quốc ( 1873-1884)
25. Lịch Sử lớp 8 -Bài 26 Phong trào kháng chiến chống Pháp những năm cuối thế kỉ XIX
26. Lịch Sử 8-Bài 27 Khởi nghĩa Yên Thế và Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX
27. Lịch Sử 8 - Bài 28 - Trào lưu cải cách Duy Tân ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX
28. Lịch Sử 8-Bài 29- Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp và những chuyển biến về Kinh tế Xã Hội
29. Lịch sử lớp 8 - bài 30 Phong trào yêu nước chống Pháp từ đầu thế kỉ XX đến năm 1918.
30. Lịch Sử 8 - bài 31 Ôn tập lịch sử Việt Nam từ 1858-1918