Kina Ngaan
Active member
- Xu
- 28,899
Epictetus là một nô lệ cụt chân, nhưng bằng học tập và tư duy không ngừng, ông đã trở thành một triết gia tiêu biểu của trường phái khắc kỷ. Ông đã nói rằng sự xuất thân thấp kém hay nghịch cảnh không phải là bản chất của chúng ta, mà chỉ là con đường giúp ta kiến tạo bản chất của chính mình trong thực tại, bất chấp sự khắc nghiệt của nó. Chúng ta không chỉ sống để truyền giống như động vật, mà là những sinh vật luôn đi tìm ý nghĩa cuộc sống của mình. Để tìm hiểu hơn về ông, mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây.
1. Đôi nét về Epictetus
Epictetus (50 - 135 )
Epictetus (50 – 135) là một nhà giáo có ảnh hưởng lớn về triết học đạo đức khắc kỷ. Ông sinh ra đã là một nô lệ ở Hierapolis (Anatolia hiện nay), chủ nhân của ông là Epaphroditus, một cựu nô lệ quyền lực trong triều đình của Nero ở La Mã. Chúng ta không biết tên thật của ông, cái tên Epictetus dịch đơn giản là “thu được” (acquired), đúng với bản chất của ông là một người nô lệ. Ông bị què một chân trong thời kỳ nô lệ này. Tuy nhiên, Epaphroditus đối xử rất tốt với ông, thậm chí còn đồng ý để Epictetus được học triết với giảng viên phái khắc kỷ Musonius Rufus và sau đó thì dạy triết học ở La Mã.
Khi bị Hoàng đế Domitian trục xuất khỏi La Mã cùng với các triết gia khác vào năm 89, ông đã mở một trường học ở Nicopolis tại Hy Lạp bên bờ biển Adriatic và dạy ở đó cho tới khi qua đời. Ông không lập gia đình nhưng về cuối đời có nhận nuôi một đứa trẻ sơ sinh. Ngôi trường của Epictetus được nhiều người biết đến và thu hút nhiều học sinh cũng như khách tham quan, bao gồm cả Hoàng đế Hadrian.
Epictetus không viết sách. Cũng giống như Socrates, những lời dạy của ông hoàn toàn được ghi chép lại bởi người học trò có tên Arrian. Có thể nói ông chính là một nhà triết gia theo khái niệm cổ, không cần tiếng tăm, mở cửa trường học của mình cho bất cứ ai muốn vào và dạy học bằng chính những cuộc trò chuyện cũng như hành động, cuộc đời mình. Những phẩm cách có lẽ là hiếm thấy ở thế giới hiện đại.
2. Tư tưởng triết học của Epictetus
(Nguồn: Internet)
Epictetus là một người theo trường phái Khắc kỷ và ông cho rằng chỉ khi làm chủ bản thân, chúng ta mới có thể sống phù hợp với tự nhiên. Làm chủ bản thân bao gồm việc sử dụng lý trí và sống có đạo đức. Trên hết, triết lý của Epictetus là một triết lý thực tế nhằm giúp mọi người có một cuộc sống tốt đẹp và có ý nghĩa.
Epictetus tin rằng triết học phụ thuộc vào sự hiểu biết của bản thân. Trong các tác phẩm của mình, "Discourses and the Enchiridion", ông nhấn mạnh rằng có những thứ mà chúng ta có thể kiểm soát - những thứ nằm trong khả năng của chúng ta - và những thứ chúng ta không thể - những thứ không nằm trong khả năng của chúng ta. Tự hiểu biết nghĩa là học cách phân biệt những điều đó là gì.
Some things are in our control and others not. Things in our control are opinion, pursuit, desire, aversion, and, in a word, whatever are our own actions. Things not in our control are body, property, reputation, command, and, in one word, whatever are not our own actions.” ~ Epictetus, Enchiridion
Theo Epictetus, chúng ta chỉ nên quan tâm đến những thứ nằm trong khả năng của chúng ta, và chúng bao gồm những suy nghĩ và hành động của chúng ta. Mục đích cuối cùng của mọi người đàn ông và phụ nữ là sống phù hợp với 'Sự hài hòa chung' của thiên nhiên. Epictetus tin rằng tất cả chúng ta đều được phân bổ cho một vai trò nào đó trong cuộc sống, và vì vậy chúng ta phải đóng vai trò của mình. Chúng ta không thể kiểm soát vai trò mà chúng ta được giao hoặc những gì bị số phận đẩy lên chúng ta, nhưng chúng ta có thể kiểm soát cách chúng ta chọn phản ứng.
Anh ấy lập luận rằng chúng ta nên phục tùng số phận của mình và biết ơn vì chúng ta còn sống. Hạnh phúc phụ thuộc vào mức độ chúng ta tuân thủ chặt chẽ cách mà các vị thần đã chỉ định cho chúng ta. Epictetus cho rằng lý trí của con người là thứ khiến chúng ta giống với các vị Thần, những người có lý trí. Khi con người có lý trí, họ không chỉ đi theo con đường do thần thánh chỉ định, mà còn tiến gần nhất có thể với con người để bắt chước chính các vị thần.
Lý trí cũng đóng một vai trò quan trọng khác đối với Epictetus, đó là nguồn gốc tự do của con người. Chúng ta có khả năng đưa ra những lựa chọn có ý nghĩa và chúng ta chịu trách nhiệm về hành động của mình. Con người có khả năng phát triển những ý kiến đúng đắn và bác bỏ những ý kiến xấu. Điều này cho phép họ làm chủ tâm trí và cảm xúc của mình và sống một cuộc sống hạnh phúc và viên mãn. Thật vậy, một cá nhân chỉ được tự do trong chừng mực mà họ đã trau dồi khả năng tự chủ và sống theo lý trí. Chỉ bằng cách làm chủ cảm xúc và kiểm tra suy nghĩ của mình, chúng ta mới có thể kiểm soát cuộc sống của mình.
Bài viết được tham khảo từ nhiều nguồn.
1. Đôi nét về Epictetus
Epictetus (50 - 135 )
Epictetus (50 – 135) là một nhà giáo có ảnh hưởng lớn về triết học đạo đức khắc kỷ. Ông sinh ra đã là một nô lệ ở Hierapolis (Anatolia hiện nay), chủ nhân của ông là Epaphroditus, một cựu nô lệ quyền lực trong triều đình của Nero ở La Mã. Chúng ta không biết tên thật của ông, cái tên Epictetus dịch đơn giản là “thu được” (acquired), đúng với bản chất của ông là một người nô lệ. Ông bị què một chân trong thời kỳ nô lệ này. Tuy nhiên, Epaphroditus đối xử rất tốt với ông, thậm chí còn đồng ý để Epictetus được học triết với giảng viên phái khắc kỷ Musonius Rufus và sau đó thì dạy triết học ở La Mã.
Khi bị Hoàng đế Domitian trục xuất khỏi La Mã cùng với các triết gia khác vào năm 89, ông đã mở một trường học ở Nicopolis tại Hy Lạp bên bờ biển Adriatic và dạy ở đó cho tới khi qua đời. Ông không lập gia đình nhưng về cuối đời có nhận nuôi một đứa trẻ sơ sinh. Ngôi trường của Epictetus được nhiều người biết đến và thu hút nhiều học sinh cũng như khách tham quan, bao gồm cả Hoàng đế Hadrian.
Epictetus không viết sách. Cũng giống như Socrates, những lời dạy của ông hoàn toàn được ghi chép lại bởi người học trò có tên Arrian. Có thể nói ông chính là một nhà triết gia theo khái niệm cổ, không cần tiếng tăm, mở cửa trường học của mình cho bất cứ ai muốn vào và dạy học bằng chính những cuộc trò chuyện cũng như hành động, cuộc đời mình. Những phẩm cách có lẽ là hiếm thấy ở thế giới hiện đại.
2. Tư tưởng triết học của Epictetus
(Nguồn: Internet)
Epictetus là một người theo trường phái Khắc kỷ và ông cho rằng chỉ khi làm chủ bản thân, chúng ta mới có thể sống phù hợp với tự nhiên. Làm chủ bản thân bao gồm việc sử dụng lý trí và sống có đạo đức. Trên hết, triết lý của Epictetus là một triết lý thực tế nhằm giúp mọi người có một cuộc sống tốt đẹp và có ý nghĩa.
Epictetus tin rằng triết học phụ thuộc vào sự hiểu biết của bản thân. Trong các tác phẩm của mình, "Discourses and the Enchiridion", ông nhấn mạnh rằng có những thứ mà chúng ta có thể kiểm soát - những thứ nằm trong khả năng của chúng ta - và những thứ chúng ta không thể - những thứ không nằm trong khả năng của chúng ta. Tự hiểu biết nghĩa là học cách phân biệt những điều đó là gì.
Some things are in our control and others not. Things in our control are opinion, pursuit, desire, aversion, and, in a word, whatever are our own actions. Things not in our control are body, property, reputation, command, and, in one word, whatever are not our own actions.” ~ Epictetus, Enchiridion
Theo Epictetus, chúng ta chỉ nên quan tâm đến những thứ nằm trong khả năng của chúng ta, và chúng bao gồm những suy nghĩ và hành động của chúng ta. Mục đích cuối cùng của mọi người đàn ông và phụ nữ là sống phù hợp với 'Sự hài hòa chung' của thiên nhiên. Epictetus tin rằng tất cả chúng ta đều được phân bổ cho một vai trò nào đó trong cuộc sống, và vì vậy chúng ta phải đóng vai trò của mình. Chúng ta không thể kiểm soát vai trò mà chúng ta được giao hoặc những gì bị số phận đẩy lên chúng ta, nhưng chúng ta có thể kiểm soát cách chúng ta chọn phản ứng.
Anh ấy lập luận rằng chúng ta nên phục tùng số phận của mình và biết ơn vì chúng ta còn sống. Hạnh phúc phụ thuộc vào mức độ chúng ta tuân thủ chặt chẽ cách mà các vị thần đã chỉ định cho chúng ta. Epictetus cho rằng lý trí của con người là thứ khiến chúng ta giống với các vị Thần, những người có lý trí. Khi con người có lý trí, họ không chỉ đi theo con đường do thần thánh chỉ định, mà còn tiến gần nhất có thể với con người để bắt chước chính các vị thần.
Lý trí cũng đóng một vai trò quan trọng khác đối với Epictetus, đó là nguồn gốc tự do của con người. Chúng ta có khả năng đưa ra những lựa chọn có ý nghĩa và chúng ta chịu trách nhiệm về hành động của mình. Con người có khả năng phát triển những ý kiến đúng đắn và bác bỏ những ý kiến xấu. Điều này cho phép họ làm chủ tâm trí và cảm xúc của mình và sống một cuộc sống hạnh phúc và viên mãn. Thật vậy, một cá nhân chỉ được tự do trong chừng mực mà họ đã trau dồi khả năng tự chủ và sống theo lý trí. Chỉ bằng cách làm chủ cảm xúc và kiểm tra suy nghĩ của mình, chúng ta mới có thể kiểm soát cuộc sống của mình.
Bài viết được tham khảo từ nhiều nguồn.
