“Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước” (Cánh diều – Ngữ văn 6)

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Thực hành đọc hiểu “Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước” – Bùi Mạnh Nhị đã chứng minh rằng Thánh Gióng là một tác phẩm thành công, tiêu biểu về lòng yêu nước của dân tộc. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu đôi nét về tác giả Bùi Mạnh Nhị và tác phẩm “Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước”.

Thánh Gióng - tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước (Cánh diều - Ngữ văn 6) - vnkienthuc.png


“Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước”

I. Tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm

1. Tác giả Bùi Mạnh Nhị


- Bùi Mạnh Nhị sinh năm 1955
- Quê quán: Xã Thành Lợi, Huyện Vụ Bản, Nam Định.
- Vị trí: Là Nhà giáo Ưu tú; Từng được trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất.

2. Tác phẩm

a)
Xuất xứ:
Trích Phân tích tác phẩm văn học dân gian trong nhà trường (2012).

b) Thể loại
- Văn nghị luận văn học

c) Bố cục
- Tác phẩm được chia thành 5 phần giống như sách giáo khoa đã chia:
+ Phần 1: Nêu vấn đề: Thánh Gióng - bức tượng đài bất tử về lòng yêu nước
+ Phần 2: Gióng ra đời kì là
+ Phần 3: Gióng lớn lên cũng kì lạ
+ Phần 4: Gióng vươn vai ra trận đánh giặc.
+ Phần 5: Gióng bay lên trời và dấu xưa còn lại.

II. Đọc hiểu văn bản "Thánh Gióng - tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước"

1.Vấn đề nghị luận

- Nghị luận văn học là văn bản nghị luận bàn về các vấn đề văn học
- Ý kiến thường là một nhận xét mang tính khẳng định hoặc phủ định. Ý kiến của văn bản nghị luận thường nêu ở nhan đề hoặc mở đầu bài viết.
- Lí lẽ: là cơ sở cho ý kiến, quan điểm của người viết, người nói.
- Bằng chứng: là những minh chứng làm rõ lí lẽ.
=> Ý kiến, lí lẽ, bằng chứng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.

*Dự kiến sản phẩm
- Vấn đề nghị luận
: Thánh Gióng là tác phẩm tiêu biểu thuộc chủ đề yêu nước trong văn học.
- Vấn đề được nêu ở nhan đề và được khái quát lại ở đoạn đầu văn bản.
- Cách nêu vấn đề: đi từ khái quát đến cụ thể
- Truyền thuyết Thánh Gióng có ý nghĩa: lưu giữ, giúp người dân tin vào truyền thống yêu nước của nhân dân ta.

2. Chứng minh vấn đề nghị luận

*
Các mục (2) Gióng ra đời kì lạ, (3) Gióng lớn lên cũng kì lạ, (4)Gióng vươn vai ra trận đánh giặc và (5)Gióng bay lên trời và dấu xưa còn lại đều dựa vào các sự kiện trong truyện Thánh Gióng nhưng tác giả không kể lại các sự kiện mà chủ yếu nêu lên nội dung lòng yêu nước.

2.1 Gióng ra đời kì lạ
- Mẹ Gióng mang thai Gióng không bình thường: ướm chân mang thai, thai 12 tháng
- Nêu ra những sự ra đời kì lạ khác như Gióng trong truyện cổ dân gian (Lê Lợi, Nguyễn Huệ).
=> Ý nghĩa sự ra đời kì lạ: Khiến nhân vật trở nên phi thường; thể hiện sự yêu mến, tôn kính với nhân vật; đặt niềm tin vào những chiến công kì lạ.

2.2. Gióng lớn lên kì lạ
- 3 năm không nói, lần cất tiếng nói đầu tiên là tiếng nói yêu nước, cứu nước.
→ Tiếng nói không bình thường.
- Gióng lớn nhanh, lớn bằng thức ăn, thức mặc của nhân dân.
→ Sức mạnh dũng sĩ được nuôi dưỡng từ những cái bình thường, giản dị. Gióng tiêu biểu cho sức mạnh toàn dân.

2.3 Gióng vươn vai ra trận đánh giặc
- Sự vươn vai liên quan đến mô típ truyền thống: người anh hùng phải khổng lồ về hình thể, sức mạnh, chiến công.
→ Tượng đài bất hủ về sự trưởng thành, hùng khí, tinh thần trước thế nước lâm nguy.
- Quang cảnh ra trận hùng vĩ, hoành tráng.
→ Tất cả sức mạnh, ý chí cộng đồng, thành tựu lao động, văn hóa được bộc lộ trong cuộc đối đầu giặc.

2.4. Gióng bay lên trời và dấu xưa còn lại
- Gióng ba về trời là sự ra đi phi thường.
→ Sự trân trọng, yêu mến, muốn bất tử hóa nhân vật. Đây là phần thưởng cao nhất trao tặng người anh hùng.
- Chiến tích còn để lại: dấu ngựa, ao hồ,... Nhân dân kể chuyện Gióng, tổ chức Hội Gióng.
→ Minh chứng câu chuyện có thật, giúp mọi người tin và giữ truyền thống dân tộc.

III. Tổng kết

1. Nội dung
-
Qua văn bản Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước, Bùi Mạnh Nhi đã chứng minh rằng: Thánh Gióng là một tác phẩm thành công, tiêu biểu viết về lòng yêu nước của dân tộc ta.

2. Nghệ thuật
- Lí lẽ bằng chứng chặt chẽ, giàu sức thuyết phục.
- Bố cục mạnh lạc, làm sáng tỏ vấn đề nghị luận.

IV. Luyện tập
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 4 - 5 dòng) về hình tượng Thánh Gióng, trong đó có sử dụng thành ngữ "độc nhất vô nhị" ("có một không ai").

Xem thêm bài: https://vnkienthuc.com/threads/thuc-hanh-tieng-viet-trang-78-canh-dieu-ngu-van-6.89401/

Như vậy, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu tác giả Bùi Mạnh Nhị và đọc hiểu tác phẩm “Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước”. Hi vọng, bài viết này sẽ đem đến nhiều giá trị cho bạn đọc. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết của mình.
 
Đề bài: Hãy viết một đoạn văn (khoảng 4 - 5 dòng) về hình tượng Thánh Gióng, trong đó có sử dụng thành ngữ "độc nhất vô nhị" ("có một không ai").

Trả lời
Hình tượng Thánh Gióng với nhiều màu sắc thần kì, hoang đường song là biểu tượng về lòng yêu nước và sức mạnh chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta. Người anh hùng độc nhất vô nhị ấy được sinh ra từ nhân dân, do nhân dân nuôi dưỡng thể hiện quan niệm và ước mơ của nhân dân ta về hình mẫu lí tưởng của người anh hùng chống giặc ngoại xâm, là sức mạnh của sự kết hợp giữa con người và thiên nhiên, bằng cả vũ khí thô sơ và hiện đại.
 

Chủ đề mới

VnKienthuc lúc này

Không có thành viên trực tuyến.

Định hướng

Diễn đàn VnKienthuc.com là nơi thảo luận và chia sẻ về mọi kiến thức hữu ích trong học tập và cuộc sống, khởi nghiệp, kinh doanh,...
Top