• Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn Kiến Thức tổng hợp No.1 VNKienThuc.com - Định hướng VN Kiến Thức
    -
    HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN

Soạn bài “Cô bé bán diêm” (Kết nối tri thức – Ngữ văn 6)

Ngọc Suka

Cộng tác viên
Đọc truyện “Cô bé bán diêm” của nhà văn A-đéc-xen chắc hẳn bạn đọc sẽ không thể quên được những ánh lửa diêm nhỏ nhoi bùng lên giữa đem giao thừa giá rét với một thế giới mộng tưởng thật đẹp của cô bé nghèo khổ. Chúng ta cùng nhau soạn bài “Cô bé bán diêm” trong sách Kết nối tri thức - Ngữ văn 6 để cảm nhận được cái hay, cái đẹp của tác phẩm.


Cô bé bán diêm - an-đéc-xen (Kết nối tri thức - Ngữ văn 6) - vnkienthuc.png


Soạn bài “Cô bé bán diêm” – A-đéc-xen

Phần 1: Trước khi đọc – Soạn văn 6 “Cô bé bán diêm”

Câu 1.
Giới thiệu ngắn gọn một truyện kể hoặc một bộ phim có nhân vật trẻ em gây ấn tượng với em.

Trả lời
Bộ phim hoạt hình Doraemon: kể về cuộc sống hằng ngày của Doraemon với bạn thân của mình là Nobita, cùng những bạn nhỏ khác như Chaien, Xuka… Với những đoạn phim ngắn thú vị và hấp dẫn.
Câu chuyện cổ tích Em bé thông minh: kể về cậu bé tuy còn nhỏ nhưng rất thông minh, có thể vượt qua những thử thách khó khăn do viên quan, nhà vua và cả sứ giả nước làng giềng đưa ra.

Câu 2. Chia sẻ một vài cảm nhận của em về nhân vật đó.
Trả lời
Cảm nhận về nhân vật Nobita: Em rất quý mến nhân vật này. Tuy cậu bé rất nhát gan, lại hậu đậu, nhưng lại có một trái tim dũng cảm, một tâm hồn trong sáng tràn đầy tình yêu thương. Cậu luôn sẵn sàng giúp đỡ người khác và tha thứ cho những lần bắt nạt của bạn bè khi họ biết hối lỗi. Đó là một tấm lòng thật đáng quý.
Cảm nhận về nhân vật em bé thông minh: Em rất yêu thích và ngưỡng mộ nhân vật này. Tuy còn rất nhỏ lại chỉ là một cậu bé con nhà nông dân, nhưng cậu có vốn hiểu biết và trí thông minh khiến ai cũng phải kinh ngạc. Những vấn đề nan giải, những câu đố hóc búa khiến cả triều đình phải bó tay, thì cậu cũng có thể giải ra thật dễ dàng.

Phần 2. Đọc hiểu văn bản “Cô bé bán diêm” – nhà văn A-đéc-xen

Dự đoán:
Điều gì sẽ đến với cô bé bán diêm trong đêm giao thừa?
Trả lời
Em dự đoán rằng, cô bé bán diêm sẽ phải chịu cảnh giá rét, đói khát, một mình bơ vơ trong đêm giao thừa, không bán được hàng vì chẳng có ai để tâm đến em

Theo dõi 1. Sau khi bà mất, gia đình cô bé bán diêm rơi vào tình cảnh như thế nào?
Trả lời
Sau khi bà mất, gia sản của gia đình cô bé bán diêm nhanh chóng tiêu tan hết, tất cả phải rời khỏi ngôi nhà xinh xắn có dây thường xuân bao quanh, để đến chui rúc trong một xó tối tăm, luôn luôn nghe những lời mắng nhiếc và chửi rủa.

Theo dõi 2
Mỗi lần quẹt diêm cô bé bán diêm nhìn thấy những hình ảnh gì? Đó là thực hay mơ?
Trả lời
- Mỗi lần quẹt diêm cô bé nhìn thấy những hình ảnh sau:
Lần quẹt diêm thứ nhất: nhìn thấy lò sưởi ấm áp
Lần quẹt diên thứ hai: nhìn thấy bàn ăn đẹp đẽ với con nghỗng quay ngon lành
Lần quẹt diêm thứ ba: nhìn thấy cây thông noel to lớn và lộng lẫy
Lần quẹt diêm thứ tư: nhìn thấy người bà đã mất
- Những hình ảnh mà cô bé nhìn thấy chỉ là mơ.

Đối chiếu. Điều xảy ra với cô bé bán diêm có giống như dự đoán của em không?
Trả lời
Cô bé bán diêm đã chết vì giá rét trong đêm giao thừa nhưng em không còn phải đối mặt với đòn roi, những lời mắng nhiếc, sự đói rét, nỗi buồn nữa, em đã được đến một thế giới khác, thế giới có bà ở bên.

Theo dõi 3. Có những hình ảnh trái ngược nào trong quang cảnh ngày năm mới?
Trả lời
Hình ảnh mọi người vui vẻ ra đường đón năm mới >< Hình ảnh cô bé bán diêm đã chết ở trong góc tường lạnh lẽo

Phần 3. Sau khi đọc – Soạn “Cô bé bán diêm” văn 6

Câu 1.
Truyện Cô bé bán diêm được kể bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ mấy?
Trả lời
Truyện Cô bé bán diêm được kể bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ ba.

Câu 2. Cô bé bán diêm phải ở ngoài đường phố trong một đêm như thế nào? Vì sao cô bé không dám trở về nhà?
Trả lời
Cô bé bán diêm phải ở ngoài đường phố trong một đêm đông giá rét. Mặc dù có nhà song em không dám về vì nếu về mà không mang được đồng xu nào tất sẽ bị cha em mắng chửi. Người cha vô lương tâm, lời lẽ hành động thiếu tình thương đã khiến cô bé bất hạnh phải ở bên ngoài trong đêm đông giá lạnh, trong gió và mưa tuyết mỗi lúc một nhiều. Trong ngày cuối cùng của năm ai ai cũng được quay quần bên gia đình còn cô bé thì đầu trần, chân đất lang thang ngoài trời đông giá rét, tuyết phủ trắng xóa. Xung quanh em đường phố, nhà cửa đã lên đèn, không gian thật ấm cúng, hạnh phúc, mùi ngỗng sực nức khắp nơi, còn em đã đi cả ngày mà không bán được bao diêm nào

Câu 3. Nêu các chi tiết miêu tả ngoài hình của cô bé bán diêm? Những chi tiết đó giúp em hình dung như thế nào về cuộc sống của nhân vật.
Trả lời
Các chi tiết miêu tả ngoài hình của cô bé bán diêm: Giữa trời mưa tuyết rét mướt lạnh cóng, đôi chân trần của em với đôi giày vải phỏng, rồi em lại đi chân đất, chân em đỏ ửng hết lên rồi bầm tím lại. Tóc em xõa, em đeo chiếc tạp rề cũ kỹ, lê hết các con phố ngõ ngách để bán những bao diêm, cả một ngày em chưa được ăn, phải chống lại cái lạnh, cái đói để bán diêm thế nhưng cũng không bán được bao diêm nào. Càng về đêm trời càng lạnh, cái lạnh và đói đang đày đọa em, dù có vậy em vẫn không dám về nhà, bởi "về nhà mà không bán được bao diêm nào", không có tiền, em sẽ lại phải chịu đòn của cha, hơn nữa căn phòng trên gác mái của cha con em cũng chẳng khác gì ở ngoài trời. Ở lứa tuổi của em, chúng ta đang được quây quần bên ông bà, cha mẹ ăn những bữa tiệc thịnh soạn và chuẩn bị chào đón năm mới, vậy mà em lại phải chịu sự thờ ơ, vô tâm và lạnh lùng đến đáng sợ của những người xung quanh. Họ không hề để ý đến em, chẳng ai quan tâm, đoái hoài đến hoàn cảnh và nỗi khổ của em. Em không nhận được sự yêu thương và đồng cảm từ mọi người, điều đó càng khiến ta cảm thấy xót xa cho tình cảnh đáng thương của cô bé bán diêm.

Câu 4. Những hình ảnh xuất hiện sau mỗi lần quẹt diêm thể hiện những ước mong nào của cô bé bán diêm? Theo em, có thể thay đổi trình tự xuất hiện của các hình ảnh đó không.
Trả lời
Mỗi lần quẹt diêm, cô bé tội nghiệp lại được sống trong giây phút hạnh phúc, chìm đắm trong thế giới cổ tích, thoát khỏi thực tại tăm tối. Lần quẹt diêm thứ 1, em thấy lò sưởi, vì trong đêm đông giá lạnh em cần được sưởi ấm. Khi que diêm vụt tắt, lò sưởi biến mất, nỗi sợ hãi mơ hồ lại xâm chiếm em “đêm nay về nhà thế nào cũng bị cha mắng”. Em lại lấy can đảm quẹt diêm lần thứ 2, lần này em thấy một bàn ăn thịnh soạn… sự tưởng tượng của em thật hài hước, cho thấy mơ ước lớn nhất lúc này của em là được ăn no. Trong đêm giao thừa gia đình nào cũng quây quần bên mâm cơm, còn em lại đói lả đi trong cái giá lạnh. Chi tiết gây xúc động sâu sắc đến người đọc, nó gợi lên những ám ảnh day dứt khôn nguôi. Lần thứ 3, trong không khí đêm giáng sinh, em thấy hình ảnh của cây thông. Đó chính là biểu tượng của mái ấm gia đình hạnh phúc, là những ước mơ trong sáng của tuổi thơ. Lần thứ 4, giữa cái đói rét và cô độc, em khao khát có tình yêu thương và chỉ có bà là người yêu thương em nhất. Trong giây phút đó bà hiện lên thật ấm áp, đẹp đẽ. Cô bé khẩn thiết van xin bà cho đi cùng, bởi cô bé hiểu khi ngọn lửa diêm tắt đi bà cũng biến mất. Ước nguyện của cô bé thật đáng thương, cô bé muốn được che chở, được yêu thương biết nhường nào. Lần cuối cùng em quẹt hết số diêm còn lại để nhìn thấy bà và thật kì lạ ước nguyện cuối cùng của em đã trở thành hiện thực. Em không còn phải đối mặt với đòn roi, những lời mắng nhiếc, sự đói rét, nỗi buồn nữa, em đã được đến một thế giới khác, thế giới có bà ở bên. Qua những lần mộng tưởng của cô bé ta thấy cô bé là người có tâm hồn trong sáng, ngây thơ. Từng que diêm được em đốt lên bằng cả niềm khao khát và ước muốn, ngọn lửa của que diêm hiện ra những thứ cần thiết trong hoàn cảnh đói rét bơ vơ của em.

Theo em thứ tự mỗi lần quẹt diêm của cô bé bán diêm là phù hợp, không thể thay đổi. Nó vừa thể hiện tâm hồn ngây thơ, trong sáng của em, những ước mơ lãng mạn, diệu kỳ nhất từ đơn giản nhất cho đến ước mơ được gặp người bà; vừa cho thấy được rõ hơn sự đói rét, và cô đơn của em (em mơ lò sưởi, bữa tiệc, cây thông,… vì em phải sống trong cảnh thiếu thốn, nghèo khổ. Em mơ thấy bà vì khi bà mất, em luôn sống trong cảnh thiếu tình yêu thương. Sau mỗi lần que diêm tắt là thực tế khắc nghiệt đổ ập vào em, khiến cho số phận của cô bé càng trở nên bất hạnh).

Câu 5. Nêu cảm nhận của em về thái độ của người kể chuyện với cô bé bán diêm. Phân tích một vài chi tiết làm cơ sở cho sự cảm nhận đó.
Trả lời
Thái độ của người kể chuyện với cô bé bán diêm: Câu chuyện thể hiện tình yêu thương sâu sắc của nhà văn đối với số phận bất hạnh của cô bé. Qua câu chuyện, nhà văn muốn truyền tải đến người đọc thông điệp giàu ý nghĩa, thấm đẫm giá trị nhân đạo: hãy yêu thương trẻ thơ và để cho chúng được sống một cuộc sống đủ đầy, hạnh phúc, xây dựng cuộc sống ấm no cho tất cả mọi người, nhất là cho những em bé đáng thương trên đời.

Câu 6. Đọc lại một số câu văn miêu tả lại cách ứng xử của người đi đường trước tình cảnh của cô bé bán diêm. Em nghĩ gì về cách ứng xử của họ.
Trả lời
Cách ứng xử của người đi đường trước tình cảnh của em bé bán diêm: "Khách qua đường đều rảo bước rất nhanh, chẳng ai đoái hoài đến lời chào hàng của em, chẳng ai bố thí cho em chút đỉnh", "khách qua đường vội vã mặc quần áo ấm đến những nơi hẹn hò, hoàn toàn lãnh đạm với hoàn cảnh nghèo khổ của em bé bán diêm", "Mọi người bảo nhau: chắc nó muốn sưởi ấm". Đây là thái độ và sự ứng xử thờ ơ, thiếu sự đồng cảm và tình yêu thương giữa con người đối với con người.

Câu 7*. Trong truyện, tác giả đã sử dụng nhiều hình ảnh, chi tiết tương phản như: cảnh đoàn tụ của các gia đình trong đêm giao thừa với cảnh đói rét, đơn độc ngoài đường phố của cô bé bán diêm; không khi tươi vui ngày đầu năm mới với cảnh tượng em bé chết rét nơi xó tường... Em hãy chỉ ra ý nghĩa, tác dụng của một vài chi tiết, hình ảnh đó.
Trả lời
Trong truyện, tác giả đã sử dụng nhiều hình ảnh, chi tiết tương phản như: cảnh đoàn tụ của các gia đình trong đêm giao thừa với cảnh giá rét, đơnn độc ngoài đường phố của cô bé bán diêm; không khi tươi vui ngày đầu năm mới với cảnh tượng em bé chết rét nơi xó tường. Tác giả đã sử dụng những hình ảnh tương phản đó để làm nổi bật tình cảnh hết sức tội nghiệp của cô bé. Em đang rét có lẽ càng rét hơn khi thấy mọi nhà rực sáng ánh đèn. Em đang đói, có lẽ càng đói hơn khi ngửi thấy mùi ngỗng quay sực nức. Chẳng có điều gì tốt đẹp chờ đợi cô bé ngoài cái xó xỉnh tối tăm, rét mướt đầy tiếng mắng nhiếc, chửi rủa của người cha thô lỗ, cộc cằn. Hình ảnh đối lập của cô bé bán diêm và mọi người mãi mãi để lại trong lòng bao người đọc trên khắp thế gian này niềm đau thương vô hạn, nhự luôn nhắc nhở chúng ta hãy yêu thương giúp đỡ lẫn nhau.

Câu 8. Những câu chuyện cổ tích thường kết thúc có hậu: nhân vật chính được hưởng cuộc sống bình yên, hạnh phúc. Theo em, truyện cổ tích Cô bé bán diêm có kết thúc giống như vậy không? Vì sao.
Trả lời
Những câu chuyện cổ tích thường kết thúc có hậu: nhân vật chính được hưởng cuộc sống bình yên, hạnh phúc. Theo em, truyện cổ tích Cô bé bán diêm cũng đã có một kết thúc có hậu (khi nói về phương diện giải phóng số phận con người). Cái chết của cô bé bán diêm khốn khổ là một cảnh tượng thương tâm, nhưng đây là một cái chết đẹp, hình hài thể xác chết mà linh hồn, khát vọng của em bé vẫn sống, sống trên đôi má hồng, đôi môi đang mỉm cười, sống trong cảnh tượng huy hoàng cùng bà bay lên đón năm mới. Nói về cái chết, người ta hay nghĩ tới bi kịch. Viết về cái chết của cô bé bán diêm như thế, nhưng tác phẩm của An-đéc-xen là một bi kịch lạc quan.

Xem thêm bài: https://vnkienthuc.com/threads/buc-tranh-cua-em-gai-toi-ta-duy-anh-ket-noi-tri-thuc-ngu-van-6.88732/

Như vậy, chúng ta vừa soạn bài “Cô bé bán diêm”. Hi vọng, bài soạn này đem lại nhiều giá trị cho các bạn. Các bạn hãy luôn theo dõi vnkienthuc để nhận được nhiều tài liệu kiến thức hay nhé!
 
Viết nối kết với đọc truyện “Cô bé bán diêm”

Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) với nhan đề: Gửi tác giả truyện “Cô bé bán diêm”.

Trả lời

Thân gửi nhà văn An-dec-xen - tác giả câu chuyện Cô bé bán diêm: Đã hơn một thế kỷ trôi qua kể từ ngày ông viết truyện ngắn Cô bé bán diêm, nhưng người đọc trên khắp hành tinh này, nhất là những bạn nhỏ vẫn luôn nghe văng vẳng đâu đây lời nguyện cầu tội nghiệp của cô bé. Ước mơ của cô bé trong câu chuyện là được sống mãi bên bà ttrong tình yêu thương, muốn thoát khỏi cảnh đói rét, đau khổ. Thực tế, cô bé đã chết rét, chết đói trong đêm giao thừa giữa khu phố với những ngôi nhà ngập tràn ánh sáng. Nhưng dưới ngòi bút ngập tràn yêu thương, chứa chan sự đồng cảm của ông, người đọc vẫn cảm giác rằng cô bé tội nghiệp ấy không chết. Em đang đi vào một thế giới khác, hạnh phúc và yêu thương hơn.
 

VnKienthuc lúc này

Không có thành viên trực tuyến.

Định hướng

Diễn đàn VnKienthuc.com là nơi thảo luận và chia sẻ về mọi kiến thức hữu ích trong học tập và cuộc sống, khởi nghiệp, kinh doanh,...
Top