Bài 28: LOÀI
I. KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC:
1. Khái niệm:
Loài sinh học là một hoặc một nhóm quần thể gồm các cá thể có khả năng giao phối với nhau trong tự nhiên và sinh ra con có sức sống, có khả năng sinh sản và cách li sinh sản với các nhóm quần thể khác.
2.Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài
- Tiêu chuẩn hình thái
- Tiêu chuẩn hoá sinh
- Tiêu chuẩn cách li sinh sản
Hai quần thể thuộc hai loài có:
- Đặc điểm hình thái giống nhau sống trong cùng khu vực địa lí
- Không giao phối với nhau hoặc có giao phối nhưng lại sinh ra đời con bất thụ.
II. CÁC CƠ CHẾ CÁCH LI SINH SẢN GIỮA CÁC LOÀI:
1. Cách li trước hợp tử:
* K/N:
Những trở ngại ngăn cản sinh vật giao phối với nhau
* Đặc điểm:
- Cách li nơi ở các cá thể trong cùng một sinh cảnh không giao phối với nhau
- Cách li tập tính các cá thể thuộc các loài có những tập tính riêng biệt không giao phối với nhau
- Cách li mùa vụ các cá thể thuộc các loài khác nhau có thể sinh sản vào các mùa vụ khác nhau nên chúng không có điều kiện giao phối với nhau.
- Cách li cơ học: các cá thể thuộc các loài khác nhau nên chúng không giao phối được với nhau
2. Cách li sau hợp tử:
- K/N:
Là những trở ngại ngăn cản việc tạo ra con lai hoặc ngăn cản tạo ra con lai hữu thụ.
- Đặc điểm: Con lai có sức sống nhưng không sinh sản hữu tính do khác biệt về cấu trúc di truyền mất cân bằng gen giảm khả năng sinh sản -> Cơ thể bất thụ hoàn toàn
- Vai trò:
+ đóng vai trò quan trọng trong hình thành loài
+ duy trì sự toàn vẹn của loài.
* Củng cố:
- Thế nào là loài sinh học?
- Nếu chỉ dựa vào các đặc điểm hình thái để phân loại các loài thì có chính xác không? Giải thích?
- Các nhà khoa học thường dùng tiêu chuẩn nào để phân biệt loài vi khuẩn này với loài vi khuẩn khác? Giải thích?
- Trình bày các cơ chế cách li và vai trò của chúng trong quá trình tiến hóa?
- Khi nào ta có thể quyết định chính xác hai cá thể sinh vật nào đó là thuộc hai loài khác nhau?
A. Hai cá thể đó sống trong cùng môt sinh cảnh
B. Hai cá thể đó có nhiều đặc điểm hình thái giống nhau
C. Hai cá thể đó có nhiều đặc điểm hình thái và sinh hóa giống nhau
D. Hai cá thể đó không giao phối với nhau
Xem thêm:
Sinh học 12 Bài 27: Quá trình hình thành quần thể thích nghi