PTSD là gì ? Triệu chứng và cách điều trị chứng rối loạn căng thẳng sau sang chấn

[Hai Trieu Kr]

Hầu hết những người trải qua những sự việc đau buồn có thể tạm thời gặp khó khăn trong việc điều chỉnh và đối phó, nhưng với thời gian và sự chăm sóc bản thân tốt, họ thường sẽ khá hơn. Nếu các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn, kéo dài hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm và cản trở hoạt động hàng ngày của bạn, bạn có thể bị PTSD.

I. PTSD là gì ?

Rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD) là một tình trạng sức khỏe tâm thần được kích hoạt bởi một sự kiện đáng sợ - trải qua hoặc chứng kiến nó. Các triệu chứng có thể bao gồm hồi tưởng, ác mộng và lo lắng nghiêm trọng, cũng như những suy nghĩ không kiểm soát được về sự kiện này.

II. Các triệu chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương

Nó có thể bắt đầu trong vòng một tháng sau một sự kiện đau buồn, nhưng đôi khi các triệu chứng có thể không xuất hiện cho đến nhiều năm sau sự kiện đó. Những triệu chứng này gây ra các vấn đề đáng kể trong các tình huống xã hội hoặc công việc và trong các mối quan hệ. Chúng cũng có thể cản trở khả năng thực hiện các công việc bình thường hàng ngày của bạn.

Các triệu chứng PTSD thường được nhóm thành bốn loại: ký ức bị xâm nhập, sự trốn tránh, những thay đổi tiêu cực trong suy nghĩ và tâm trạng, và những thay đổi trong phản ứng thể chất và cảm xúc. Các triệu chứng có thể thay đổi theo thời gian hoặc khác nhau ở mỗi người.

1. Các triệu chứng của ký ức bị xâm nhập có thể bao gồm:

• Ký ức đau buồn lặp lại, không mong muốn về sự kiện đau buồn
• Hồi tưởng sự kiện đau buồn như thể nó đang xảy ra lần nữa (hồi tưởng)
• Những giấc mơ hoặc ác mộng bất thường về sự kiện đau buồn
• Đau buồn nghiêm trọng hoặc phản ứng thể chất với điều gì đó khiến bạn nhớ lại sự kiện đau buồn

2. Tránh né
Các triệu chứng cần tránh có thể bao gồm:

• Cố gắng tránh suy nghĩ hoặc nói về sự kiện đau buồn
• Tránh các địa điểm, hoạt động hoặc những người nhắc bạn về sự kiện đau buồn
• Những thay đổi tiêu cực trong suy nghĩ và tâm trạng

3. Các triệu chứng của những thay đổi tiêu cực trong suy nghĩ và tâm trạng có thể bao gồm:

• Suy nghĩ tiêu cực về bản thân, người khác hoặc thế giới
• Vô vọng về tương lai
• Các vấn đề về trí nhớ, bao gồm cả việc không nhớ các khía cạnh quan trọng của sự kiện đau buồn
• Khó duy trì mối quan hệ thân thiết
• Cảm thấy xa cách gia đình và bạn bè
• Thiếu quan tâm đến các hoạt động bạn từng yêu thích
• Khó trải qua những cảm xúc tích cực

4. Cảm giác tê tái:
Những thay đổi về phản ứng thể chất và cảm xúc. Các triệu chứng thay đổi về phản ứng thể chất và cảm xúc (còn gọi là triệu chứng kích thích) có thể bao gồm:

• Dễ bị giật mình hoặc sợ hãi
• Luôn đề phòng nguy hiểm
• Hành vi tự hủy hoại bản thân, chẳng hạn như uống quá nhiều hoặc lái xe quá nhanh
• Khó ngủ
• Khó tập trung
• Khó chịu, bộc phát tức giận hoặc hành vi hung hăng
• Cảm giác tội lỗi hoặc xấu hổ bao trùm

III. Khi nào đến gặp bác sĩ

Nếu bạn có những suy nghĩ và cảm xúc rối loạn về một sự kiện đau buồn trong hơn một tháng, nếu chúng nghiêm trọng hoặc nếu bạn cảm thấy mình đang gặp khó khăn trong việc kiểm soát cuộc sống của mình, hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần. Điều trị càng sớm càng tốt có thể giúp ngăn ngừa các triệu chứng PTSD trở nên tồi tệ hơn.

IV. Điều trị rối loạn stress sau sang chấn tâm lý (PTSD) như thế nào?

Có thể điều trị thành công PTSD, kể cả khi bệnh kéo dài nhiều năm sau một sự cố đau thương.

Phương pháp điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và triệu chứng xảy ra như thế nào sau một sự cố đau buồn.

Những biện pháp khuyến cáo lựa chọn như sau:

- Chờ đợi, theo dõi các triệu chứng để xem có cải thiện hay nặng lên khi chưa điều trị.

- Dùng thuốc chống trầm cảm như paroxetine hay mirtazapine.

Các liệu pháp tâm lý, chẳng hạn như liệu pháp hành vi nhận thức tập trung vào sang chấn (CBT) hoặc liệu pháp giải mẫn cảm và tái xử lý chuyển động của mắt (EMDR).

Sưu tầm