sóng cơ học -Là những dao động cơ học lan truyền trong môi trường vật chất theo thời gian
2.Phan loại
- có 2 loại sóng cơ học : sóng ngang và sóng dọc
Môi trường nào có lực đàn hồi xuất hiện khi bị bién dạng lệch thì truyền sóng ngang
Sóng ngang chỉ truyền trong chát rắn , trên bề mặt chất lỏng
Nếu lự đàn hồi xuất hiện khi có biến dạng nén , dãn thì môi trường truyền sóng dọc
Sóng dọc truyền trong môi trường rắn, lỏng, khí
Sóng cơ không truyền được trong chân không
3.Bước sóng là khoảng cách giữa 2 điểm gần nhau nhất trên phương truỳen sóng mà dao động tại 2 điểm đó là cùng pha
\[v=\frac{\lambda}{T}=\lambda.f\]
NOTE: vận tốc dao động o đều , vận tốc lan truyền đều
Một chất điểm dao dộng điều hòa có cơ năng tỉ lệ bình phương với biên độ dao động
Sóng truyền dao động cho các phần tử của môi trường nghĩa là truyền cho chúng năng lượng
Pt truyền sóng:\[x_M=a sin(\omega t+\phi-2\pi \frac{d}{\lambda}) \]
*** Theo phương truyền sóng :
2 điểm cách nhau \[\Delta_d\] thì lệch pha\[\Delta_\phi=2\pi\frac{\Delta_d}{\lambda}\]2 điểm cách nhau \[\Delta_d=k\lambda---> \]DĐ cùng pha
2 điểm cách nhau\[\Delta_d=(2k+1)\frac{\lambda}{2}---->\]DĐ ngược pha
2 điểm cách nhau\[\Delta_d=\frac{\pi}{2}+k\pi-------->\]DĐ vuông pha
NOTE:
Khi sóng lan truyền ra xa thì biên dộ của nó giảm dần
Khi sóng truyền theo 1 phương thì biên độ của nó không đổi khi truyền đi xa
*******
4.Sóng âm là sóng cơ học có tần số thuộc vào khoảng từ \[16Hz----->20000Hz\]
\[f<16Hz------>\]Hạ âm
\[f>20000Hz------->\] Siêu âm
Vận tốc âm phụ thuộc vào bản chất môi trường;\[V_r>V_l>V_k\]Độ cao của âm phụ thuộc vào \[f\]
5.Giao thao sóngĐk giao thao: phải là sóng kết hợp
-Sóng kết hợp: * cùng phương dao động
* cùng tần số
* hiệu số pha không đổi
Nếu phương trình sóng tại 2 nguồn kết hợp \[O_1,O_2\] là \[u_1=u_2=Acos\omega t\]
Điểm M cách 2 nguồn \[d_1=O_1M, d_2=O_2M\] nhận được sóng thành phần do\[ O_1,O_2\] truyền tới
\[\left{u_{1M}= Acos(\omega t-2\pi\frac{d_1}{\lambda})\\u_{2M}= Acos(\omega t-2\pi\frac{d_2}{\lambda})\]
Độ lệch pha \[\Delta_\phi=2\pi\frac{d_2-d_1}{\lambda}\]phương trình tổng hợp của M là:\[x_M=2Acos(\frac{\pi(d_2-d_1)}{\lambda})cos(\omega t-\pi\frac{d_1+d_2}{\omega} \]
Điểm M dao động cực đại khi \[\Delta_d=k\lambda\]Điểm M dao động cực tiểu khi \[\Delta_d=(2k+1)\lambda\]
k là bậc của vân
******
6.Sóng dừng
Là sóng có các nút và các bụng sóng cố định trong không gian
Sóng phản xạ có cùng tần số và cùng bước sóng với sóng tới
Nếu đầu phản xạ cố định thì sóng phản xạ ngược pha sóng tới
khoảng cách giữa 2 nút sóng liên tiếp hoặc 2 bụng sóng liên tiếp là\[\frac{\lambda}{2}\]
Khoảng cách giữa 1 bụng và 1 nút gần nhau nhất là\[\frac{\lambda}{4}\]
Điểm tận cùng của dây nấu cố dịnh có 1 nút sóng , nếu tự do có 1 bụng sóng
thời gian 2lần dây duỗi thẳng liên tiếp \[\Delta_d=\frac{T}{2}\]Đk để có sóng dừng : ***Dây cố định 2 đầu \[l=k\frac{\lambda}{2} \]với số bụng là k , số nút là k+1
số bụng sóng k tỉ lệ với tần số f là \[l=k\frac{\lambda}{2}=k\frac{v}{2f}\]Bước sóng dài nhất\[\lambda_{max}=2l \]khi \[k=1 \]
****Dây cố định 1 đầu \[l=(2k-1)\frac{\lambda}{4} \]với số bụng = số nút=k
-Hộp cộng hưởng: trong dó có sóng dừng với đầu hở có 1 bụng sóng , đầu kín có 1 nút sóng làm âm nghe to hơn
Đk chièu dài hộp cộng hưởng:\[l=(2k+1)\frac{\lambda}{4}\]
2.Phan loại
- có 2 loại sóng cơ học : sóng ngang và sóng dọc
Môi trường nào có lực đàn hồi xuất hiện khi bị bién dạng lệch thì truyền sóng ngang
Sóng ngang chỉ truyền trong chát rắn , trên bề mặt chất lỏng
Nếu lự đàn hồi xuất hiện khi có biến dạng nén , dãn thì môi trường truyền sóng dọc
Sóng dọc truyền trong môi trường rắn, lỏng, khí
Sóng cơ không truyền được trong chân không
3.Bước sóng là khoảng cách giữa 2 điểm gần nhau nhất trên phương truỳen sóng mà dao động tại 2 điểm đó là cùng pha
\[v=\frac{\lambda}{T}=\lambda.f\]
NOTE: vận tốc dao động o đều , vận tốc lan truyền đều
Một chất điểm dao dộng điều hòa có cơ năng tỉ lệ bình phương với biên độ dao động
Sóng truyền dao động cho các phần tử của môi trường nghĩa là truyền cho chúng năng lượng
Pt truyền sóng:\[x_M=a sin(\omega t+\phi-2\pi \frac{d}{\lambda}) \]
*** Theo phương truyền sóng :
2 điểm cách nhau \[\Delta_d\] thì lệch pha\[\Delta_\phi=2\pi\frac{\Delta_d}{\lambda}\]2 điểm cách nhau \[\Delta_d=k\lambda---> \]DĐ cùng pha
2 điểm cách nhau\[\Delta_d=(2k+1)\frac{\lambda}{2}---->\]DĐ ngược pha
2 điểm cách nhau\[\Delta_d=\frac{\pi}{2}+k\pi-------->\]DĐ vuông pha
NOTE:
Khi sóng lan truyền ra xa thì biên dộ của nó giảm dần
Khi sóng truyền theo 1 phương thì biên độ của nó không đổi khi truyền đi xa
*******
4.Sóng âm là sóng cơ học có tần số thuộc vào khoảng từ \[16Hz----->20000Hz\]
\[f<16Hz------>\]Hạ âm
\[f>20000Hz------->\] Siêu âm
Vận tốc âm phụ thuộc vào bản chất môi trường;\[V_r>V_l>V_k\]Độ cao của âm phụ thuộc vào \[f\]
5.Giao thao sóngĐk giao thao: phải là sóng kết hợp
-Sóng kết hợp: * cùng phương dao động
* cùng tần số
* hiệu số pha không đổi
Nếu phương trình sóng tại 2 nguồn kết hợp \[O_1,O_2\] là \[u_1=u_2=Acos\omega t\]
Điểm M cách 2 nguồn \[d_1=O_1M, d_2=O_2M\] nhận được sóng thành phần do\[ O_1,O_2\] truyền tới
\[\left{u_{1M}= Acos(\omega t-2\pi\frac{d_1}{\lambda})\\u_{2M}= Acos(\omega t-2\pi\frac{d_2}{\lambda})\]
Độ lệch pha \[\Delta_\phi=2\pi\frac{d_2-d_1}{\lambda}\]phương trình tổng hợp của M là:\[x_M=2Acos(\frac{\pi(d_2-d_1)}{\lambda})cos(\omega t-\pi\frac{d_1+d_2}{\omega} \]
Điểm M dao động cực đại khi \[\Delta_d=k\lambda\]Điểm M dao động cực tiểu khi \[\Delta_d=(2k+1)\lambda\]
k là bậc của vân
******
6.Sóng dừng
Là sóng có các nút và các bụng sóng cố định trong không gian
Sóng phản xạ có cùng tần số và cùng bước sóng với sóng tới
Nếu đầu phản xạ cố định thì sóng phản xạ ngược pha sóng tới
khoảng cách giữa 2 nút sóng liên tiếp hoặc 2 bụng sóng liên tiếp là\[\frac{\lambda}{2}\]
Khoảng cách giữa 1 bụng và 1 nút gần nhau nhất là\[\frac{\lambda}{4}\]
Điểm tận cùng của dây nấu cố dịnh có 1 nút sóng , nếu tự do có 1 bụng sóng
thời gian 2lần dây duỗi thẳng liên tiếp \[\Delta_d=\frac{T}{2}\]Đk để có sóng dừng : ***Dây cố định 2 đầu \[l=k\frac{\lambda}{2} \]với số bụng là k , số nút là k+1
số bụng sóng k tỉ lệ với tần số f là \[l=k\frac{\lambda}{2}=k\frac{v}{2f}\]Bước sóng dài nhất\[\lambda_{max}=2l \]khi \[k=1 \]
****Dây cố định 1 đầu \[l=(2k-1)\frac{\lambda}{4} \]với số bụng = số nút=k
-Hộp cộng hưởng: trong dó có sóng dừng với đầu hở có 1 bụng sóng , đầu kín có 1 nút sóng làm âm nghe to hơn
Đk chièu dài hộp cộng hưởng:\[l=(2k+1)\frac{\lambda}{4}\]
(
