Hóa 11 Bài 45 Axit cacboxylic , phần III.

[ong noi loc]

Bài 45 AXIT CACBOXYLIC
​

PHẦN III ỨNG DỤNG ĐIỀU CHẾ

1. Điều chế

a) Trong phòng thí nghiệm
* Oxi hóa hiđrocacbon , ancol,...:

C6H5−CH3 → C6H5COOK → C6H5−COOH​

* Đi từ dẫn xuất halogen:

R−X → R−C≡ N → R−COOH​

b) Trong công nghiệp
Axit axetic được sản xuất theo các phương pháp sau.
* Lên men giấm là phương pháp cổ nhất, ngày nay chỉ còn dùng để sản xuất giấm ăn:

CH3CH2OH + O2 → CH3COOH + H2O​

* Oxi hóa anđehit axetic trước đây là phương pháp chủ yếu sản xuất axit axetic:

CH3CH=O + 1/2O[SUB]2 [/SUB] → CH3COOH​

* Đi từ metanol và các cacbon oxit, nhờ xúc tác thích hợp là phương pháp hiện đại sản xuất axit axetic:

CH3OH + CO → CH3COOH​

Vì metanol và cacbon oxit đều được điều chế từ metan có sẵn trong khí thiên nhiên và khí dầu mỏ nên phương pháp này do axit axetic với giá hạ nhất.

2. Ứng dụng

a) Axit axetic

Axit axetic được dùng để điều chế những chất có ứng dụng quan trọng như: axit cloaxetic (dùng tổng hợp chất diệt cỏ 2,4−D; 2,4,5−T...), muối axetat của nhôm, crom, sắt (dùng làm chất cầm màu khi nhuộm vải, sợi), một số este (làm dược liệu, hương liệu, dung môi,...), xenlulozơ axetat (chế tơ axetat),...

Dấm ăn

b) Các axit khác

Các axit béo như axit panmitic (C15H31COOH), axit stearic (C17H35COOH),... được dùng để chế xà phòng. Axit benzoic được dùng trong tổng hợp phẩm nhuộm, nông dược,... Axit salixylic dùng để chế thuốc cảm, thuốc xoa bóp, giảm đau,...

​

Các axit đicacboxylic (như axit ađipic, axit phtalic,...) được dùng trong sản xuất poliamit, polieste để chế tơ sợi tổng hợp.