“College” và “University” là hai trong số những mô hình trường học phổ biến tại xứ sở cờ hoa sau tốt nghiệp Trung học Phổ thông.
.jpg)
Nghĩa của từ College
Khi đi cùng thuật ngữ “University”, “College” sẽ được dịch nôm na là cao đẳng. Tuy nhiên ở các nước như Hong Kong, vùng đất của người Maori , South Africa (Nam Phi) hay Ireland (Ai-len), từ này được sử dụng như trường cấp II. Ở xứ sở lá phong, từ này đồng nghĩa với các chứng chỉ hay chương trình Sơ cấp liên quan đến các ngành Thương mại hay đôi khi còn được sử dụng cho chương trình Nghệ thuật.
Do hệ thống giáo dục ở xứ sở cờ hoa khác với Việt Nam, nên không thể mặc nhiên khẳng định chất lượng giảng dạy và chất lượng sinh viên đầu vào của College kém hơn University. Ví dụ điển hình là Dartmouth College luôn nằm trong top các bảng xếp hạng trường ở xứ sở cờ hoa hay Boston College xếp hạng cao hơn Boston University dựa theo US News.
Ngoài ra, các trường còn được xếp hạng theo ngành học, chất lượng của chương trình cao học/tiến sĩ, chương trình học trực tuyến... Cho nên khi chọn trường ở Mỹ thì không thể mặc định University giỏi hơn College. Thay vì suy nghĩ là bạn sẽ vào trường University hay College, bạn nên tham khảo thứ hạng của trường theo nhiều khía cạnh khác nhau.
Đặc biệt khi 1 sinh viên đất nước tự do nói "I am going to college" hay "I am in college", thì bạn này có thể ám chỉ là theo học trường College/College hoặc University/University. Do đó, "a college degree" hay "a Bachelor's degree" được hiểu là tấm bằng Cử nhân từ một trong 2 loại trường. Và 2 loại trường này đều có thể là công lập hoặc dân lập.
College được chia làm 4 loại nhỏ: College chuyên nghiệp (chương trình 4 năm), các trường College thông thường (chương trình 2 năm) bao gồm các lĩnh vực “College Cộng Đồng” (Community Colleges), “College sơ cấp” (Junior Colleges) hay “College Công nghệ” (Technical Colleges).
Ngành học
Ở Mỹ , cả College và University đều cung cấp nhiều ngành học như Kĩ sư, Thương mại hay Công nghệ... Nhưng các trường University thường lớn hơn và có nhiều sinh viên hơn, do đó các ngành học và lớp học cũng phong phú hơn.
Khi theo học các trường College chuyên nghiệp, bạn sẽ nhận được bằng tương tự như University (Bachelor's degree). Khi theo học các trường College thông thường, bạn sẽ nhận được bằng College đại cương (Associate degree). Đa số bằng College đại cương không thể tương đương với bằng Bachelor's degree, tuy nhiên bằng này lại có thể giúp bạn chuyển tiếp lên University hoặc College chuyên nghiệp dễ dàng.
Một trường University của Mỹ có thể hàm chứa nhiều trường College chuyên nghiệp, nhưng không có khái niệm ngược lại. Ví dụ như Harvard University hàm chứa Harvard College. Trường Harvard College ám chỉ cơ sở giáo dục cho cấp bậc University, còn trường Harvard University bao gồm cấp bậc University và sau University. Ngoài ra, thường chỉ có University mới có trường Y (Medical school), Kinh doanh (Business school), và Luật (Law school).
Quy mô lớp học
Ở môi trường University có nhiều sinh viên hơn ở lớp College, đôi khi một lớp University có thể đông gấp 5 lần (đến 150 sinh viên) so với một trường College. Tuy nhiên, cũng có những trường University quy mô nhỏ (từ 15 đến 20 sinh viên) như ở California Lutheran University hay University of Fort Smith-Arkansas.
Các trường College chuyên nghiệp nhỏ thường liên kết thành cụm để sinh viên có thể đăng ký học tại nhiều trường cùng một lúc. Việc học "xuyên-trường" này cũng khá thú vị vì bạn chỉ trả tiền cho 1 trường nhưng lại được trải nghiệm nhiều trường khác. Ví dụ là cụm College ở Fenway, Boston (Colleges of the Fenway). Cụm này bao gồm 6 trường College chuyên nghiệp. Từng trường đều có thế mạnh khác nhau về sinh học (Emmanuel College), nghệ thuật (Massachusetts College of Art and Design), dược và sức khoẻ (Massachusetts College of Pharmacy and Health Sciences), kinh doanh và nữ quyền (Simmons College), kỹ thuật và công nghệ thông tin (Wentworth Institute of Technology), và giáo dục (Wheelock College).
Thời gian học tập
Điều giống nhau giữa các trường University và trường College chuyên nghiệp là sinh viên có thể có được tấm bằng Cử nhân hay Cử nhân chuyên ngành sau 4 năm học. Với một số trường ở đất nước tự do , sinh viên có thể vừa học College chuyên nghiệp vừa học University cùng lúc. Chẳng hạn, ngành Toán ở Ohio State University cũng là “thành viên” của Colleges of the Arts and Sciences thuộc trường University này.
Ở University, sinh viên cũng có thể tham gia các bằng cấp cao hơn chẳng hạn như Thạc sĩ hay Tiến sĩ còn ở đại đa số các College chuyên nghiệp, bạn sẽ kết thúc khóa học sau bốn năm để lấy bằng cử nhân, không hơn. Tuy nhiên hiện nay một số trường College chuyên nghiệp đang mở rộng và bắt đầu có các chương trình sau University (Thạc sĩ, Tiến sĩ, Sau tiến sĩ, v..V..). Ví dụ như trường Simmons College ở Boston,College of William and Mary ở Virginia, hay St. Joseph's College ở New York.
Sinh viên xứ sở cờ hoa sẽ nói "I am going to graduate school" để ám chỉ việc theo học cấp bậc sau University. Một số trường University có chương trình chuyển tiếp thẳng từ cấp cử nhân lên thạc sĩ/tiến sĩ và thời gian học sẽ được rút gọn đáng kể.
học phí
Trung bình, mức học phí của trường College cộng đồng là từ 5.400 Đến 7.800 USD/năm và khoảng 5.000 Đến 30.000 USD/ năm cho trường University. Một số trường University có thể có mức học phí chỉ khoảng 10.000 USD mỗi năm, hay 9.000 USD mỗi năm như trường Louisiana Tech University. Các trường University công lập của từng tiểu bang cũng có mức chi phí rẻ hơn (tên của các trường này là University of "tên tiểu bang", ví dụ như University of Washington)
Thông thường, những người chọn học University ở Mỹ đều đa số chọn các trường xa nhà để tận hưởng “đời sống sinh viên” trọn vẹn. Nhưng đối với một số sinh viên sống và lớn lên tại một tiểu bang nhất định thì việc theo học University công lập của tiểu bang đó là hợp lí vì mức học phí sẽ rẻ hơn rất nhiều so với đi qua nơi khác học.
Chất lượng bằng cấp sau khi ra trường
Học sinh tốt nghiệp Trung học Phổ thông tại Việt Nam có thể lựa chọn vào thẳng University hoặc học qua chương trình Associate Degree (chương trình College Đại cương chuyển tiếp) trong hai năm. Sau khi hoàn tất chương trình này, sinh viên có thể ứng tuyển vào luôn năm thứ 3 University. Đến khi ra trường, sinh viên University hay sinh viên theo hệ “2+2” chuyển tiếp từ College thông thường đều có tấm bằng Cử nhân tương đương nhau. Theo thống kê, gần một nửa Cử nhân Mỹ đều có khởi nguồn từ trường College cộng đồng.
Các trường University công lập cũng như tư thục của Mỹ thường sẵn sàng tuyển sinh viên chuyển tiếp từ trường College cộng đồng, kể cả các “tên tuổi” uy tín như Havard, Stanford, UC Berkely và Michigan.
Như vậy, điều quan trọng không phải là cái “mác” University hay College mà còn tùy thuộc vào ngành bạn muốn học và môi trường cũng như chất lượng giáo dục của ngôi trường đó.
Nghĩa của từ College
Khi đi cùng thuật ngữ “University”, “College” sẽ được dịch nôm na là cao đẳng. Tuy nhiên ở các nước như Hong Kong, vùng đất của người Maori , South Africa (Nam Phi) hay Ireland (Ai-len), từ này được sử dụng như trường cấp II. Ở xứ sở lá phong, từ này đồng nghĩa với các chứng chỉ hay chương trình Sơ cấp liên quan đến các ngành Thương mại hay đôi khi còn được sử dụng cho chương trình Nghệ thuật.
Do hệ thống giáo dục ở xứ sở cờ hoa khác với Việt Nam, nên không thể mặc nhiên khẳng định chất lượng giảng dạy và chất lượng sinh viên đầu vào của College kém hơn University. Ví dụ điển hình là Dartmouth College luôn nằm trong top các bảng xếp hạng trường ở xứ sở cờ hoa hay Boston College xếp hạng cao hơn Boston University dựa theo US News.
Ngoài ra, các trường còn được xếp hạng theo ngành học, chất lượng của chương trình cao học/tiến sĩ, chương trình học trực tuyến... Cho nên khi chọn trường ở Mỹ thì không thể mặc định University giỏi hơn College. Thay vì suy nghĩ là bạn sẽ vào trường University hay College, bạn nên tham khảo thứ hạng của trường theo nhiều khía cạnh khác nhau.
Đặc biệt khi 1 sinh viên đất nước tự do nói "I am going to college" hay "I am in college", thì bạn này có thể ám chỉ là theo học trường College/College hoặc University/University. Do đó, "a college degree" hay "a Bachelor's degree" được hiểu là tấm bằng Cử nhân từ một trong 2 loại trường. Và 2 loại trường này đều có thể là công lập hoặc dân lập.
College được chia làm 4 loại nhỏ: College chuyên nghiệp (chương trình 4 năm), các trường College thông thường (chương trình 2 năm) bao gồm các lĩnh vực “College Cộng Đồng” (Community Colleges), “College sơ cấp” (Junior Colleges) hay “College Công nghệ” (Technical Colleges).
Ngành học
Ở Mỹ , cả College và University đều cung cấp nhiều ngành học như Kĩ sư, Thương mại hay Công nghệ... Nhưng các trường University thường lớn hơn và có nhiều sinh viên hơn, do đó các ngành học và lớp học cũng phong phú hơn.
Khi theo học các trường College chuyên nghiệp, bạn sẽ nhận được bằng tương tự như University (Bachelor's degree). Khi theo học các trường College thông thường, bạn sẽ nhận được bằng College đại cương (Associate degree). Đa số bằng College đại cương không thể tương đương với bằng Bachelor's degree, tuy nhiên bằng này lại có thể giúp bạn chuyển tiếp lên University hoặc College chuyên nghiệp dễ dàng.
Một trường University của Mỹ có thể hàm chứa nhiều trường College chuyên nghiệp, nhưng không có khái niệm ngược lại. Ví dụ như Harvard University hàm chứa Harvard College. Trường Harvard College ám chỉ cơ sở giáo dục cho cấp bậc University, còn trường Harvard University bao gồm cấp bậc University và sau University. Ngoài ra, thường chỉ có University mới có trường Y (Medical school), Kinh doanh (Business school), và Luật (Law school).
Quy mô lớp học
Ở môi trường University có nhiều sinh viên hơn ở lớp College, đôi khi một lớp University có thể đông gấp 5 lần (đến 150 sinh viên) so với một trường College. Tuy nhiên, cũng có những trường University quy mô nhỏ (từ 15 đến 20 sinh viên) như ở California Lutheran University hay University of Fort Smith-Arkansas.
Các trường College chuyên nghiệp nhỏ thường liên kết thành cụm để sinh viên có thể đăng ký học tại nhiều trường cùng một lúc. Việc học "xuyên-trường" này cũng khá thú vị vì bạn chỉ trả tiền cho 1 trường nhưng lại được trải nghiệm nhiều trường khác. Ví dụ là cụm College ở Fenway, Boston (Colleges of the Fenway). Cụm này bao gồm 6 trường College chuyên nghiệp. Từng trường đều có thế mạnh khác nhau về sinh học (Emmanuel College), nghệ thuật (Massachusetts College of Art and Design), dược và sức khoẻ (Massachusetts College of Pharmacy and Health Sciences), kinh doanh và nữ quyền (Simmons College), kỹ thuật và công nghệ thông tin (Wentworth Institute of Technology), và giáo dục (Wheelock College).
Thời gian học tập
Điều giống nhau giữa các trường University và trường College chuyên nghiệp là sinh viên có thể có được tấm bằng Cử nhân hay Cử nhân chuyên ngành sau 4 năm học. Với một số trường ở đất nước tự do , sinh viên có thể vừa học College chuyên nghiệp vừa học University cùng lúc. Chẳng hạn, ngành Toán ở Ohio State University cũng là “thành viên” của Colleges of the Arts and Sciences thuộc trường University này.
Ở University, sinh viên cũng có thể tham gia các bằng cấp cao hơn chẳng hạn như Thạc sĩ hay Tiến sĩ còn ở đại đa số các College chuyên nghiệp, bạn sẽ kết thúc khóa học sau bốn năm để lấy bằng cử nhân, không hơn. Tuy nhiên hiện nay một số trường College chuyên nghiệp đang mở rộng và bắt đầu có các chương trình sau University (Thạc sĩ, Tiến sĩ, Sau tiến sĩ, v..V..). Ví dụ như trường Simmons College ở Boston,College of William and Mary ở Virginia, hay St. Joseph's College ở New York.
Sinh viên xứ sở cờ hoa sẽ nói "I am going to graduate school" để ám chỉ việc theo học cấp bậc sau University. Một số trường University có chương trình chuyển tiếp thẳng từ cấp cử nhân lên thạc sĩ/tiến sĩ và thời gian học sẽ được rút gọn đáng kể.
học phí
Trung bình, mức học phí của trường College cộng đồng là từ 5.400 Đến 7.800 USD/năm và khoảng 5.000 Đến 30.000 USD/ năm cho trường University. Một số trường University có thể có mức học phí chỉ khoảng 10.000 USD mỗi năm, hay 9.000 USD mỗi năm như trường Louisiana Tech University. Các trường University công lập của từng tiểu bang cũng có mức chi phí rẻ hơn (tên của các trường này là University of "tên tiểu bang", ví dụ như University of Washington)
Thông thường, những người chọn học University ở Mỹ đều đa số chọn các trường xa nhà để tận hưởng “đời sống sinh viên” trọn vẹn. Nhưng đối với một số sinh viên sống và lớn lên tại một tiểu bang nhất định thì việc theo học University công lập của tiểu bang đó là hợp lí vì mức học phí sẽ rẻ hơn rất nhiều so với đi qua nơi khác học.
Chất lượng bằng cấp sau khi ra trường
Học sinh tốt nghiệp Trung học Phổ thông tại Việt Nam có thể lựa chọn vào thẳng University hoặc học qua chương trình Associate Degree (chương trình College Đại cương chuyển tiếp) trong hai năm. Sau khi hoàn tất chương trình này, sinh viên có thể ứng tuyển vào luôn năm thứ 3 University. Đến khi ra trường, sinh viên University hay sinh viên theo hệ “2+2” chuyển tiếp từ College thông thường đều có tấm bằng Cử nhân tương đương nhau. Theo thống kê, gần một nửa Cử nhân Mỹ đều có khởi nguồn từ trường College cộng đồng.
Các trường University công lập cũng như tư thục của Mỹ thường sẵn sàng tuyển sinh viên chuyển tiếp từ trường College cộng đồng, kể cả các “tên tuổi” uy tín như Havard, Stanford, UC Berkely và Michigan.
Như vậy, điều quan trọng không phải là cái “mác” University hay College mà còn tùy thuộc vào ngành bạn muốn học và môi trường cũng như chất lượng giáo dục của ngôi trường đó.
