Chia Sẻ Có nên uống thuốc bổ mắt không? Vì sao?

[Mediphar USA]

Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn, và việc bảo vệ thị lực là điều mà ai trong chúng ta cũng quan tâm. Với sự bùng nổ của các sản phẩm hỗ trợ thị lực trên thị trường, nhiều người băn khoăn liệu có nên uống thuốc bổ mắt không để duy trì đôi mắt sáng khỏe.
​

1. Thuốc bổ mắt là gì và chúng hoạt động như thế nào?​

Thuốc bổ mắt, hay chính xác hơn là thực phẩm chức năng bổ mắt, là các sản phẩm viên uống bổ mắt có chứa vitamin, khoáng chất và các hợp chất chống oxy hóa được cho là có lợi cho sức khỏe đôi mắt. Chúng thường được bào chế dưới dạng viên nang, viên nén hoặc dung dịch uống.

Vậy những thành phần này hoạt động như thế nào? Các thành phần phổ biến trong thuốc bổ mắt thường bao gồm:
​

• Vitamin A (Beta-caroten): Là vitamin thiết yếu cho thị lực, đặc biệt là khả năng nhìn trong điều kiện thiếu sáng. Vitamin A giúp bảo vệ giác mạc và duy trì độ ẩm cho mắt.​
• Vitamin E và Vitamin C: Đây là những chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ tế bào mắt khỏi tổn thương do các gốc tự do gây ra bởi ô nhiễm môi trường, tia UV và quá trình lão hóa tự nhiên.​
• Kẽm và Đồng: Là các khoáng chất vi lượng quan trọng, tham gia vào nhiều phản ứng enzyme trong cơ thể, bao gồm cả những phản ứng liên quan đến chức năng của võng mạc và bảo vệ mắt.​
• Lutein và Zeaxanthin: Đây là hai loại carotenoid được tìm thấy nhiều trong điểm vàng của mắt. Chúng hoạt động như một "kính râm" tự nhiên, lọc ánh sáng xanh có hại và bảo vệ các tế bào nhạy cảm với ánh sáng, giúp giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác (AMD) và đục thủy tinh thể.​
• Omega-3 (DHA và EPA): Axit béo Omega-3 là thành phần cấu tạo quan trọng của võng mạc. Chúng có vai trò trong việc duy trì chức năng thị giác, giảm viêm và hỗ trợ điều trị khô mắt.​
• Chiết xuất Việt quất (Anthocyanin): Được biết đến với khả năng cải thiện lưu thông máu đến mắt và tăng cường khả năng thích ứng của mắt trong điều kiện ánh sáng yếu.​

Các thành phần này thường được kết hợp để tạo ra một công thức tổng hợp, nhằm mang lại nhiều lợi ích cho đôi mắt.

​

---

2. Khi nào nên cân nhắc uống thuốc bổ mắt?​

Việc quyết định có nên uống thuốc bổ mắt không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm độ tuổi, lối sống và tình trạng sức khỏe của đôi mắt.

Vậy ai là đối tượng nên cân nhắc sử dụng thuốc bổ mắt? Nhìn chung, thuốc bổ mắt có thể hữu ích cho những người có nguy cơ cao hoặc đang gặp phải một số vấn đề về mắt nhất định mà chế độ ăn uống thông thường khó đáp ứng đủ dưỡng chất.
​

Những đối tượng có thể cân nhắc sử dụng thuốc bổ mắt:​

• Người làm việc văn phòng, học sinh, sinh viên thường xuyên tiếp xúc với màn hình điện tử: Ánh sáng xanh từ máy tính, điện thoại có thể gây mỏi mắt, khô mắt và tăng nguy cơ tổn thương võng mạc về lâu dài. Thuốc bổ mắt với Lutein và Zeaxanthin có thể giúp lọc bớt ánh sáng xanh.​
• Người cao tuổi: Quá trình lão hóa tự nhiên làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về mắt như thoái hóa điểm vàng (AMD) và đục thủy tinh thể. Các nghiên cứu như AREDS (Age-Related Eye Disease Study) đã chỉ ra rằng một số loại vitamin và khoáng chất có thể giúp làm chậm sự tiến triển của AMD ở những người có nguy cơ cao.​
• Người có chế độ ăn uống thiếu hụt dưỡng chất: Nếu chế độ ăn hàng ngày của bạn không cung cấp đủ rau xanh, trái cây, cá béo – những nguồn giàu Vitamin A, C, E, Kẽm, Lutein, Zeaxanthin và Omega-3, thì việc bổ sung thuốc bổ mắt có thể giúp lấp đầy khoảng trống dinh dưỡng.​
• Người có tiền sử gia đình mắc bệnh về mắt: Nếu trong gia đình có người thân từng mắc các bệnh về mắt di truyền hoặc liên quan đến tuổi tác, việc chủ động bổ sung có thể được cân nhắc như một biện pháp phòng ngừa.​
• Người bị khô mắt mãn tính: Omega-3 có trong một số loại thuốc bổ mắt có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng khô mắt.​

Khi nào việc uống thuốc bổ mắt không cần thiết hoặc cần thận trọng?​

• Khi có chế độ ăn uống cân bằng, đa dạng: Nếu bạn thường xuyên tiêu thụ đủ rau xanh đậm, trái cây màu sắc, cá béo, trứng, các loại hạt… thì cơ thể có thể đã nhận đủ các dưỡng chất cần thiết cho mắt mà không cần bổ sung thêm.​
• Trẻ em dưới 6 tuổi: Trừ khi có chỉ định của bác sĩ, trẻ nhỏ không nên tự ý dùng thuốc bổ mắt. Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ có thể được đáp ứng thông qua chế độ ăn uống phù hợp.​
• Người có bệnh lý nền hoặc đang dùng thuốc khác: Cần tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh tương tác thuốc hoặc tác dụng phụ không mong muốn. Ví dụ, Vitamin A liều cao có thể không an toàn cho phụ nữ có thai hoặc người có bệnh gan.​

---

3. Lợi ích và hạn chế của việc uống thuốc bổ mắt​

Việc quyết định có nên uống thuốc bổ mắt không không chỉ dựa trên nhu cầu mà còn cần hiểu rõ về những gì chúng có thể và không thể làm được.

Thuốc bổ mắt mang lại lợi ích gì và có những hạn chế nào? Thuốc bổ mắt có thể hỗ trợ cải thiện một số vấn đề về mắt, cung cấp dưỡng chất cần thiết, nhưng chúng không phải là thuốc chữa bệnh và không thể thay thế một lối sống lành mạnh hay sự thăm khám của bác sĩ chuyên khoa.
​

Lợi ích tiềm năng:​

• Hỗ trợ thị lực và giảm mỏi mắt: Các vitamin và chất chống oxy hóa có thể giúp cải thiện chức năng của mắt, giảm các triệu chứng khó chịu như khô mắt, mỏi mắt do sử dụng thiết bị điện tử.​
• Phòng ngừa và làm chậm tiến triển bệnh về mắt: Đặc biệt đối với thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể ở người lớn tuổi, các nghiên cứu cho thấy sự bổ sung một số dưỡng chất có thể giúp ích.​
• Bảo vệ mắt khỏi tác hại từ môi trường: Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào mắt khỏi tác động của tia UV, ô nhiễm và ánh sáng xanh.​
• Bổ sung dinh dưỡng thiếu hụt: Đối với những người có chế độ ăn uống không cân bằng, thuốc bổ mắt có thể giúp lấp đầy khoảng trống vi chất.​

Hạn chế và những điều cần lưu ý:​

• Không phải là thuốc chữa bệnh: Thuốc bổ mắt là thực phẩm chức năng, không có tác dụng điều trị dứt điểm các bệnh lý về mắt. Nếu bạn đang gặp các vấn đề nghiêm trọng như viêm nhiễm, Glaucoma, đục thủy tinh thể giai đoạn nặng, cận thị nặng tiến triển, bạn cần thăm khám và điều trị theo phác đồ của bác sĩ chuyên khoa.​
• Hiệu quả tùy thuộc cơ địa: Mức độ hiệu quả của thuốc bổ mắt có thể khác nhau ở mỗi người, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, nguyên nhân gây ra vấn đề về mắt và khả năng hấp thụ dưỡng chất của cơ thể.​
• Nguy cơ quá liều: Đặc biệt với các vitamin tan trong dầu như Vitamin A, E, nếu bổ sung quá liều trong thời gian dài có thể gây tích lũy và dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn. Luôn tuân thủ liều lượng khuyến nghị.​
• Tương tác thuốc: Một số thành phần trong thuốc bổ mắt có thể tương tác với thuốc khác mà bạn đang sử dụng. Ví dụ, Vitamin E liều cao có thể ảnh hưởng đến thuốc chống đông máu.​
• Không thay thế lối sống lành mạnh: Việc uống thuốc bổ mắt không thể thay thế cho một chế độ ăn uống cân bằng, ngủ đủ giấc, hạn chế thời gian dùng thiết bị điện tử, và kiểm tra mắt định kỳ.​

---

4. Lời khuyên khi muốn sử dụng thuốc bổ mắt​

Nếu bạn đang cân nhắc có nên uống thuốc bổ mắt không, điều quan trọng là phải tiếp cận vấn đề một cách khoa học và thận trọng.

Vậy nên làm gì nếu muốn sử dụng thuốc bổ mắt? Để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng thuốc bổ mắt, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng, đồng thời kết hợp với chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh.
​

Lời khuyên chi tiết:​

• Tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa mắt hoặc chuyên gia dinh dưỡng: Đây là bước quan trọng nhất. Bác sĩ có thể đánh giá tình trạng mắt của bạn, xác định nguyên nhân gây ra vấn đề (nếu có) và đưa ra lời khuyên phù hợp. Họ cũng có thể giúp bạn chọn loại thuốc bổ mắt có thành phần và liều lượng phù hợp, tránh tương tác với các thuốc khác bạn đang dùng.​
• Ưu tiên bổ sung qua chế độ ăn uống: Trước khi nghĩ đến thuốc bổ mắt, hãy cố gắng xây dựng một chế độ ăn uống giàu dưỡng chất cho mắt. Tăng cường rau xanh đậm (cải xoăn, rau bina), trái cây màu vàng/cam (gấc, cà rốt, bí đỏ, cam), cá béo (cá hồi, cá thu), trứng, các loại hạt. Đây là cách tự nhiên và an toàn nhất để cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết.​
• Chọn sản phẩm uy tín: Nếu quyết định sử dụng thuốc bổ mắt, hãy chọn sản phẩm từ các thương hiệu có uy tín, được kiểm định chất lượng rõ ràng, có nguồn gốc xuất xứ minh bạch và đạt các tiêu chuẩn an toàn.​
• Tuân thủ liều lượng và hướng dẫn sử dụng: Đọc kỹ nhãn mác và uống đúng liều lượng khuyến nghị. Không tự ý tăng liều với hy vọng đạt hiệu quả nhanh hơn.​
• Theo dõi phản ứng của cơ thể: Chú ý lắng nghe cơ thể bạn. Nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào sau khi dùng thuốc bổ mắt (ví dụ: buồn nôn, đau bụng, vàng da, tiêu chảy), hãy ngưng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức.​
• Kết hợp với lối sống lành mạnh:
  • Hạn chế thời gian nhìn màn hình: Áp dụng quy tắc 20-20-20 (cứ sau 20 phút nhìn màn hình, hãy nhìn vào vật gì đó cách xa 20 feet (khoảng 6 mét) trong 20 giây).​
  • Ngủ đủ giấc: Giúp mắt có thời gian nghỉ ngơi và phục hồi.​
  • Đeo kính râm chất lượng tốt: Bảo vệ mắt khỏi tia UV có hại khi ra ngoài trời.​
  • Khám mắt định kỳ: Ngay cả khi bạn không có triệu chứng, việc kiểm tra mắt định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn và có hướng xử lý kịp thời.​

---

Việc có nên uống thuốc bổ mắt không là một quyết định cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Mặc dù thuốc bổ mắt có thể mang lại những lợi ích nhất định trong việc hỗ trợ thị lực và bảo vệ mắt, đặc biệt đối với những người có nguy cơ hoặc nhu cầu đặc biệt, chúng không phải là giải pháp thần kỳ và không thể thay thế cho một chế độ ăn uống lành mạnh, lối sống khoa học và việc thăm khám bác sĩ chuyên khoa định kỳ. Hãy luôn ưu tiên nguồn dinh dưỡng tự nhiên từ thực phẩm và tham khảo ý kiến chuyên gia để đưa ra lựa chọn phù hợp nhất cho sức khỏe đôi mắt của bạn.​