Bản nâng cấp Dencun đánh dấu một cột mốc quan trọng đối với mạng Ethereum vì nó cải thiện thông lượng và giảm chi phí giao dịch. Điều này đồng thời cũng sẽ mang lại lợi ích cho số lượng chuỗi lớp 2 ngày càng tăng của mạng. Trong bài viết này, hãy cùng BeInCrypto tìm hiểu kỹ hơn về bản nâng cấp Dencun là gì cũng như các tác động của nó đối với tương lai của Ethereum nhé.
Dencun là bản nâng cấp Ethereum sắp ra mắt nhằmmục đích cải thiện khả năng mở rộng của blockchain thông qua Proto-Danksharding. Sự kết hợp giữa nâng cấp Cancun và Deneb cũng sẽ tập trung vào việc tăng cường hiệu quả và bảo mật của mạng Ethereum. Các nâng cấp của Cancun và Dencun sẽ bổ sung cho nhau để hoàn thiện Dencun. Trong khi Cancun sẽ nâng cấp lớp thực thi của Ethereum thì Deneb sẽ giải quyết lớp đồng thuận.
Bên cạnh Proto-danksharding, bản cập nhật Cancun-Deneb (Dencun) cũng bao gồm một số đề xuất cải tiến Ethereum (EIP) quan trọng. Đương nhiên, tất cả chúng đều tập trung đến việc cải thiện hiệu suất chung của mạng lưới.
Với bản nâng cấp Dencun, trọng tâm chính sẽ là tối ưu hóa lớp thực thi của Ethereum. Làm như vậy sẽ đặt nền tảng cho việc triển khai phân chia dữ liệu đầy đủ trong mạng như một phần của chiến lược phát triển kỹ thuật dài hạn của Ethereum.
Người đồng sáng lập Ethereum lưu ý rằng với bản nâng cấp Dencun, mạng sẽ tập trung vào việc loại bỏ các tắc nghẽn về khả năng mở rộng. Người sáng lập Ethereum Vitalik đã dự đoán những loại cải tiến mở rộng này từ bốn năm trước.
Lộ trình phát triển dự án EthereumLộ trình phát triển dự án Ethereum
Bản nâng cấp này đánh dấu sự khởi đầu của “giai đoạn Surge” trong lộ trình phân cấp chuỗi khối Ethereum. Mục tiêu là tăng cường hiệu suất và đạt được sự chấp nhận rộng rãi thông qua triển khai lớp hai mà không cản trở quá trình phân cấp.
Khi nào bản nâng cấp Ethereum Cancun sẽ hoạt động?
Bản nâng cấp Ethereum Cancun rất được mong đợi sẽ ra mắt vào Q1/2024, mặc dù chưa có ngày rõ ràng nào được đề cập. Các kế hoạch trước đó đã ấn định ngày ra mắt vào tháng 10/2023, nhưng việc nâng cấp đã được đẩy lùi do sự phức tạp về mặt kỹ thuật.
Bản nâng cấp Dencun chạy trên mạng thử nghiệm Goerli vào ngày 17/1/2024 và chuyển sang mạng thử nghiệm Sepolia vào ngày 31/1/2024. Bản nâng cấp Ethereum đã trải qua thử nghiệm thêm trên mạng thử nghiệm thứ ba và cũng là cuối cùng, Holesin, trong tuần đầu tiên của tháng 2/2024.
Giải thích về EIP Ethereum Dencun
Đề xuất cải tiến Ethereum, hay EIP, là một loạt các cập nhật được đề xuất trong quá trình nâng cấp Ethereum. Các đề xuất nhấn mạnh vào khả năng mở rộng blockchain, tăng hiệu quả và cải thiện tính bảo mật trong chuỗi khối Ethereum. Dưới đây là các EIP hiện có.
EIP-1153: Thay đổi được đề xuất nhằm tối ưu hóa việc lưu trữ dữ liệu trong hệ sinh thái Ethereum. Nó giới thiệu 2 mã EVM được thiết kế để giúp phí gas tiết kiệm hơn. Các opcode này được thiết lập để tự xóa vào cuối mỗi giao dịch.
EIP-4788: Hiển thị dữ liệu Beacon Chain của Ethereum cho lớp thực thi bằng cách lưu trữ chúng trong hợp đồng thông minh. Nó nhằm mục đích củng cố kiến trúc mạng và cải thiện tính bảo mật và chức năng.
EIP-4844: Proto-danksharding mở ra các đốm dữ liệu (data blob) tạm thời để sử dụng, tạo điều kiện cho các giao dịch hợp lý hơn.
EIP-5656: Thêm MCOPY, cho phép sao chép bộ nhớ trong máy ảo Ethereum (EVM) một cách đơn giản và ít tốn kém hơn để có hiệu suất tốt hơn.
EIP-6780: Cập nhật mã SELFDESTRUCT, hạn chế việc chấm dứt hợp đồng thông minh thông qua mã đồng thời tăng cường bảo vệ dữ liệu người dùng và đảm bảo an toàn tài sản.
EIP-7044: Loại bỏ các hạn chế đặt ra đối với độ tin cậy của thông báo thoát của trình xác thực.
EIP-7045: Tăng thời gian có thể đưa chứng thực vào như một phần của khối Beacon Chain.
EIP-7514: Giới hạn số lượng trình xác nhận được kích hoạt trong một kỷ nguyên (epoch).
EIP-7516: Giới thiệu opcode BLOBBASEFEE, trả về giá trị phí cơ bản blob của khối đang được thực thi.
EIP-4844 và Proto-danksharding là gì?
EIP-4844, còn được gọi là Proto-danksharding, nằm trong số các EIP được thiết lập để triển khai trong bản nâng cấp Ethereum Cancun-Deneb mà BeInCrypto đã giới thiệu ở phần trên. Người dùng Ethereum mong muốn trả phí giao dịch thấp hơn cho các giao dịch Ethereum lớp 2 (L2).
Mạng Ethereum đã trải qua nhiều lần nâng cấp trong những năm qua để tối đa hóa công suất của nó. Ví dụ bao gồm nâng cấp Grey Glacier và nâng cấp Thượng Hải (Shanghai Upgrade). Gần đây, các nhà phát triển đã mong muốn cung cấp một giải pháp hiệu quả cho hai thách thức kép là phí gas cao và giao dịch xuyên suốt.
Sharding là một phương pháp chia cơ sở dữ liệu thành các kích thước nhỏ hơn để quản lý các phân đoạn dữ liệu cụ thể, từ đó tăng hiệu suất. Tuy nhiên, về tổng thể thì đây là một giải pháp dài hạn được, do đó nó rất phức tạp. Proto-danksharding cung cấp một giải pháp tốt hơn.
Đề xuất sửa đổi mạng Ethereum được thiết kế để giảm đáng kể phí giao dịch và tăng thông lượng. Là một nguyên mẫu của danksharding, proto-danksharding là một giải pháp sửa chữa tạm thời được sử dụng trước khi triển khai đầy đủ danksharding trong tương lai.
Danksharding và proto-danksharding đều là những yếu tố quan trọng trong quá trình nâng cấp lớp đồng thuận Ethereum và sứ mệnh bao trùm là tối ưu hóa toàn bộ tiềm năng của Ethereum.
Danksharding đề cập đến một loại sharding xảy ra trong giai đoạn cuối của quá trình nâng cấp Ethereum 2.0. Nó nhấn mạnh việc tối ưu hóa tính khả dụng và quản lý dữ liệu trong hệ thống Ethereum bằng cách cải thiện xử lý giao dịch và hợp lý hóa việc lưu trữ dữ liệu. Nó cũng mở ra một khái niệm đổi mới – phí thị trường hợp nhất (merged market fee).
Để đạt được Proto-danksharding, một bước chuyển tiếp trong chiến lược danksharding, một loại giao dịch mới với các khả năng độc đáo sẽ được giới thiệu — một loại giao dịch chấp nhận các đốm màu dữ liệu. Về cơ bản, EIP-4844 gắn các đốm màu vào các khối giao dịch. Ethereum dự kiến sẽ mở rộng quy mô đáng kể, tăng TPS lên khoảng 100,000 thông qua Danksharding.
Như đã đề cập trước đó, bản nâng cấp Cancun sẽ tập trung vào việc tối ưu hóa lớp thực thi (lớp 1). Điều này sẽ tạo cơ sở cho việc triển khai phân mảnh dữ liệu đầy đủ, theo chiến lược phát triển dài hạn của Ethereum.
Ethereum Cancun hứa hẹn nhiều lợi ích không chỉ cho cơ sở người dùng ngày càng tăng của Ethereum mà còn cho các nhà phát triển. Bao gồm các:
Cải thiện bảo mật: Bản cập nhật hứa hẹn mang lại trải nghiệm an toàn và thân thiện hơn với người dùng. Nó sẽ cách mạng hóa việc xử lý giao dịch và bảo vệ dữ liệu người dùng.
Cải thiện giao tiếp chuỗi chéo: Bản nâng cấp sẽ cho phép tương tác dễ dàng hơn, an toàn hơn và liền mạch hơn giữa các mạng khác nhau và hỗ trợ tương tác với các giải pháp Lớp 2.
Khả năng mở rộng nâng cao: Các sửa đổi được đề xuất sẽ giải quyết các hạn chế về khả năng mở rộng, tăng đáng kể khối lượng giao dịch trong mạng Ethereum mỗi giây.
Tính khả dụng và lưu trữ dữ liệu tốt hơn: Bản cập nhật tìm cách tối ưu hóa việc lưu trữ dữ liệu của Ethereum và giảm phí lưu trữ, từ đó nâng cao hiệu quả.
Chi phí vận hành thấp hơn: Bản cập nhật nhằm mục đích giảm phí gas cho mỗi giao dịch trên chuỗi khối Ethereum thông qua các giao dịch mang blob.
Tăng tốc độ giao dịch của Ethereum mỗi giây (TPS): Động thái này được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện cho lưu lượng truy cập trên mạng Ethereum nhanh hơn và tăng lên.
Khuyến khích đổi mới kỹ thuật: Bản nâng cấp Dencun sẽ đặt nền tảng cho sự phát triển công nghệ trong tương lai, mở đường cho các hoạt động nâng cao và nâng cao lợi thế cạnh tranh của Ethereum.
Rủi ro của Ethereum Cancun là gì?
Giống như các bản nâng cấp trước, bản nâng cấp Dencun tiềm ẩn một số rủi ro. Dưới đây là một số trong số họ.
Tác động đến các hợp đồng thông minh hiện tại: Việc giới thiệu các tính năng và thay đổi mới, chẳng hạn như kỹ thuật lưu trữ dữ liệu cải tiến, có thể dẫn đến các vấn đề về khả năng tương thích trong các hợp đồng thông minh hiện có.
Tích hợp: Mặc dù việc nâng cấp Ethereum Cancun nhằm mục đích nâng cao trình độ lưu trữ dữ liệu, nhưng việc di chuyển dữ liệu có thể không diễn ra liền mạch. Điều này có thể tác động tiêu cực đến các hoạt động đang diễn ra. Do đó, việc lập kế hoạch và chia sẻ thông tin phù hợp trước khi thực hiện là điều quan trọng.
Bản nâng cấp Dencun của Ethereum và tác động tiềm tàng của nó đối với validator
Bản nâng cấp Dencun của Ethereum được thiết lập để có tác động tiềm năng rất lớn đến các trình xác nhận. Nó hứa hẹn những cải tiến cho mạng Ethereum và dự kiến sẽ giải quyết các vấn đề thích hợp trong hệ thống, như phí gas cao và hạn chế về khả năng mở rộng. Những cải tiến này sẽ làm cho các giao dịch Ethereum tiết kiệm hơn.
Bản nâng cấp Dencun tập trung vào thuật toán đồng thuận PoS, nâng cao hiệu quả và làm cho nó mạnh mẽ hơn, từ đó thu hút nhiều người xác nhận hơn.
Thông lượng tốt hơn, khả năng mở rộng và hiệu quả tăng lên sẽ cho phép mạng thu hút và hỗ trợ nhiều người dùng hơn đồng thời bảo vệ tính bảo mật cho tài sản của họ. Ngoài ra, với sự phát triển liên tục của Ethereum, việc nâng cấp đặt nền tảng cho những đổi mới trong tương lai, đáp ứng nhu cầu luôn thay đổi của lĩnh vực blockchain.
Nâng cấp Denub: Thiết lập để củng cố hệ sinh thái Ethereum
Các sửa đổi được đề xuất của Ethereum Cancun-Deneb nhằm giải quyết khả năng mở rộng, hiệu quả và bảo mật, với mục tiêu chính là phí giao dịch thấp hơn và giá Ethereum tăng cao xuyên suốt. Các sửa đổi sẽ được thực hiện thông qua một loạt EIP được thiết kế để thiết lập tầm nhìn rộng hơn của Ethereum – một mạng Ethereum mạnh mẽ hơn, có khả năng mở rộng cao hơn và tiết kiệm chi phí hơn.
Cuối cùng, việc nâng cấp sẽ củng cố hệ sinh thái Ethereum và đặt nền tảng cho chiến lược phát triển blockchain trong tương lai. Không còn nghi ngờ gì nữa, bản nâng cấp Dencun cũng sẽ củng cố vị thế của Ethereum với tư cách là người đi đầu trong các đổi mới trong không gian tài sản kỹ thuật số và là nhân vật chủ chốt trong các ứng dụng phi tập trung.