Văn hoá…trà đá!
Người Hà Nội giờ đây đã rất quen thuộc với cốc trà đá. Nhưng, không phải ai cũng biết thứ đồ uống dân dã này được du nhập từ TP. Hồ Chí Minh, giống như sự ảnh hưởng ngày càng lớn của khí hậu miền Nam khiến thời tiết miền Bắc ngày dần vơi đi cảm giác đặc biệt của bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông.
Dường như cái không khí ngột ngạt của chốn thị thành với sự du nhập đông đảo của người dân tứ xứ, chưa kể sự cộng hưởng của hàng triệu dân tỉnh Hà Tây nhập vào đã khiến Hà Nội ngày nay nóng hơn cả về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng của từ này.
Nhà văn Vương Trí Nhàn trong một bài viết mới đây khẳng định, người Hà Nội giờ đây nói ngọng ngày một phổ biến hơn. Theo ông, không chỉ người ở các tỉnh lên Hà Nội nói ngọng mà chính ở nhiều lớp người Thủ đô cũ cũng có hiện tượng “lại gạo”, mắc thêm nhiều lỗi ngọng mới, tức là đánh mất sự trong sáng chuẩn mực trong ngôn ngữ của mình.
Theo Nhà Hà Nội học Nguyễn Vinh Phúc, người Hà Nội ngày nay cũng thay đổi tâm tính nhiều so với thời uống trà nóng ngâm ngợi bên sập gụ hoặc bàn ghế salông. Người ta dễ giận dữ hơn. Một cú va chạm nhỏ ngoài đường sẵn sàng là một cuộc trả hận, có khi bằng cả súng ngay sau đó. Những tiếng chửi thề, những gương mặt quàu quạu bắt gặp bất kể ở đâu dù đó là nơi sang trọng như Nhà hát, rạp chiếu phim, sân vận động và là thứ đặc sản không thể thiếu nơi chợ búa hay đường giao thông.
Lần lại trong trí nhớ và soát lại trong các trang sách đã đọc, ta bỗng thấy giật mình khi thấy cách đây vài chục năm, con người Hà Nội nói riêng, miền Bắc nói chung trầm tĩnh kỹ lưỡng bao nhiêu, thì nay cả Nam lẫn Bắc, cả nông thôn lẫn đô thị, người ta sống xô bồ, dễ dãi bấy nhiêu. Sự chuẩn mực bị coi thường, mà sự tinh tế thì nhiều khi bị mang ra chế giễu.
Trời Hà Nội đã vào Thu. Mươi năm trước, mùa Thu Hà Nội đẹp và nên thơ bởi phố phường thơm mùi hoa sữa, các nam thanh nữ tú thi nhau khoe quần áo rực rỡ sắc màu... Còn giờ đây, dẫu đã cuối Thu, nắng vẫn trải đều, máy điều hoà trong các phòng ốc vẫn chạy suốt ngày đêm, trang phục vẫn không gì hơn với đàn ông là chiếc áo cánh mỏng tang, còn phụ nữ khoác ngoài chiếc áo chống nắng kín từ đầu tới...ngón tay.
Quán trà đá Hà Nội không chỉ đắt hàng về mùa Hè mà vào Thu vẫn không ít khách hơn. Ăn phở, uống trà đá. Ăn cơm uống trà đá. Bàn công chuyện uống trà đá...
Quanh quán trà, người ta được nghe khối chuyện. Từ chuyện Tổng thống Mỹ nhận giải Noben Hoà bình rồi tiêu tiền ấy ra sao đến chuyện ai được cất nhắc từ cấp phòng, cấp phường tới cấp to nhất trong thời gian tới và cả trong nhiệm kỳ tới... Từ chuyện thầy giáo nơi này nơi khác “tòm tem” học trò đến cái giá thuê nhà trọ giờ nào, chỗ nào rẻ nhất...
Tất tật. Uống một cốc trà đá là ... mọi chuyện có thể.
Hoa Linh Lan