“Việt Nam quê hương ta” của Nguyễn Đình Thi: Bài thơ đã gợi cho chúng ta về một đất nước Việt Nam với rất nhiều cảnh thiên nhiên tươi đẹp, mơ mộng, giàu sức sống; những con người cần cù chịu khó trong lao động; hiền lành, chăm chỉ, thủy chung trong cuộc sống thường ngày.
Bài viết này, chúng ta cùng nhau soạn bài “Việt Nam quê hương ta” để hiểu hơn về tác phẩm và tư tưởng của nhà thơ Nguyễn Đình Thi.
Phần 1: Chuẩn bị đọc – Soạn “Việt Nam quê hương ta”
Câu 1. Nếu chọn một hình ảnh làm biểu tượng cho Việt Nam, em sẽ chọn hình ảnh nào?
Trả lời
HS lựa chọn một danh lam thắng cảnh, một công trình kiến trúc, một khung cảnh thiên nhiên… mà mình thích nhất. Gợi ý:
- Em chọn hình ảnh cây tre làm biểu tượng cho Việt Nam. Vì cây tre bao đời nay vẫn luôn gắn bó với cuộc sống, sinh hoạt của người dân Việt, đồng thời cây tre còn có những vẻ đẹp và phẩm chất mộc mạc, giản dị, ngay thẳng, thủy chung như chính người dân ta.
- Em chọn hình ảnh bông lúa làm biểu tượng cho Việt Nam. Vì lúa nước là cây lương thực chính của người dân nước ta. Từ xa xưa, nghề trồng lúa đã là nghề lao động chính, nuôi sống biết bao thế hệ người
Câu 2. Em biết bài thơ hoặc bài hát nào về quê hương?
Trả lời
- Những bài thơ về quê hương: Bài học đầu cho con (Đỗ Trung Quân), Quê hương (Tế Hanh), Nhớ Huế quê tôi (Thanh Tịnh), Nhớ con sông quê hương (Tế Hanh), Trở về quê cũ (Nguyễn Bính) …
- Những bài hát về quê hương: Quê hương (Anh Thơ, Trọng Tấn), Thương về miền Trung (Đan Nguyên), Thăm quê em (Anh Thơ, Trọng Tấn), Mưa trên quê hương (Hiền Thục), Mơ quê (Anh Thơ) …
Phần 2: Trải nghiệm cùng văn bản – Đọc hiểu văn bản ‘Việt Nam quê hương ta”
Câu hỏi tưởng tượng: Tám dòng thơ này giúp em hình dung như thế nào về phong cảnh và con người Việt Nam?
Trả lời
Tóm dòng thơ đầu giúp em hình dung:
- Phong cảnh Việt Nam rộng lớn, hùng vĩ nhưng vẫn rất nên thơ với những cánh đồng lúa rộng lớn, mỏi cánh cò bay, cùng ngọn núi cao lớn ẩn mình trong mây trời.
- Con người Việt Nam chân chất thật thà, tuy phải gánh chịu nhiều khó khăn, vất vả nhưng luôn giữ cho mình những phẩm chất đáng quý.
Câu hỏi liên hệ: Những dòng thơ này gợi cho em nghĩ đến đặc điểm nào của truyền thống dân tộc?
Trả lời
Những dòng thơ đã gợi cho em truyền thống yêu nước và truyền thống đoàn kết chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta. Từ bao đời nay, chúng ta không ít lần phải đối mặt với những kẻ thù xâm lăng lớn mạnh. Khi đó, người dân Việt Nam chân chất buộc phải cầm vũ khí lên, đoàn kết lại, chiến đấu đến hơi thở cuối cùng vì tổ quốc. Rồi khi hòa bình trở lại, họ lại trở về với đồng ruộng, cái cuốc, cái cày, trở về với cuộc sống bình dị, mộc mạc.
Phần 3: Suy ngẫm và phản hổi – Soạn văn 6 “Việt Nam quê hương ta”
Câu 1. Em hãy chỉ ra cách gieo vần và ngắt nhịp của bốn dòng thơ đầu.
Trả lời
Cách gieo vần của 4 câu thơ đầu: ơi-trời; hơn-rờn-sơn
Cách ngắt nhịp: câu 1, câu 2 và câu 4 nhịp 4/4, câu ba nhịp 4/2
Câu 2. Trong văn bản tác giả tập trung miêu tả những hình ảnh nào tiêu biểu của con người Việt Nam và nói đến những vẻ đẹp nào của quê hương?
Trả lời
Trong bài thơ, tác giả đã nhắc đến những hình ảnh tiêu biểu của quê hương: cánh đồng lúa, cánh cò, núi đồi.
Từ đó tác giả đã nói đến những vẻ đẹp của quê hương: vẻ đẹp cảu thiên nhiên, của những người lao động cần cù, chịu khó, của truyền thống đấu tranh bất khuất, của lòng chung thuỷ, sự tài hoa.
Câu 3. Tìm và nêu tác dụng của những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ đặc sắc mà tác giả sử dụng để miêu tả cảnh sắc quê hương trong bốn dòng thơ đầu.
Trả lời
Các biện pháp tu từ:
- Biện pháp tu từ nhân hoá: Việt Nam đất nước ta ơi
- Biện pháp tu từ so sánh không ngang bằng: Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn
- Ẩn dụ: biển lúaần của 4 câu thơ đầu: ơi-trời; hơn-rờn-sơn
Cách ngắt nhịp: câu 1, câu 2 và câu 4 nhịp 4/4, câu ba nhịp 4/2
Câu 4. Tìm và nêu tác dụng của hình ảnh, từ ngữ đặc sắc được dùng để khắc hoạ vẻ đẹp của con người Việt Nam trong đoạn thơ còn lại.
Trả lời
Những vẻ đẹp của con người Việt Nam đã được khắc hoạ trong đoạn thơ đó là:
Sự vất vả, cần cù trong lao động: vất vả in sâu, áo nâu nhuộm bùn.
Sự anh hùng, mạnh mẽ, kiên cường trong chiến đấu (chịu nhiều đau thương, chìm trong máu lửa lại vùng đứng lên, đạp quân thù xuống đất đen) nhưng khi trở về cuộc sống đời thường lại hiền lành, chịu thương chịu khó (súng gươm vứt bỏ lại hiền hơn xưa).
Sự thuỷ chung, khéo léo, chăm chỉ: yêu ai yêu trọn tấm lòng thuỷ chung, tay người như có phép tiên, trên tre lá cũng dệt nghìn bài thơ.
Câu 5. Tình cảm của tác giả đối với quê hương, đất nước được thể hiện như thế nào trong văn bản? Hãy chỉ ra một số từ ngữ, hình ảnh thể hiện trực tiếp tình cảm ấy.
Trả lời
Tác giả đã thể hiện sự tự hào về đất nước, quê hương qua những khung cảnh thiên nhiên và văn hoá, con người như (mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn, Quê hương biết mấy thân yêu), sự đồng cảm với những vất vả, hi sinh của người dân (bao nhiêu đời đã chịu nhiều đau thương, mặt người vất vả in sâu). Qua đó thể hiện tình cảm yêu mến, quý trọng với dân tộc.
Câu 6. Văn bản gợi cho em suy nghĩ và cảm xúc gì về con người và cảnh sắc quê hương?
Trả lời
Văn bản đã gợi cho em về một đất nước Việt Nam với rất nhiều cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, thơ mộng, giàu sức sống và những con người cần cù, chịu khó trong lao động, anh hùng, kiên cường trong chiến đấu và hiền lành, chăm chỉ, thuỷ chung trong cuộc sống đời thường.
Xem thêm bài: https://vnkienthuc.com/threads/soan...que-huong-chan-troi-sang-tao-ngu-van-6.88840/
Như vậy, chúng ta đã cùng nhau soạn bài “Việt Nam quê hương ta” (Chân trời sáng tạo – Ngữ văn 6). Hi vọng, bài viết này sẽ đem lại nhiều giá trị hữu ích cho bạn đọc. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết.
Trần Ngọc
Bài viết này, chúng ta cùng nhau soạn bài “Việt Nam quê hương ta” để hiểu hơn về tác phẩm và tư tưởng của nhà thơ Nguyễn Đình Thi.
Phần 1: Chuẩn bị đọc – Soạn “Việt Nam quê hương ta”
Câu 1. Nếu chọn một hình ảnh làm biểu tượng cho Việt Nam, em sẽ chọn hình ảnh nào?
Trả lời
HS lựa chọn một danh lam thắng cảnh, một công trình kiến trúc, một khung cảnh thiên nhiên… mà mình thích nhất. Gợi ý:
- Em chọn hình ảnh cây tre làm biểu tượng cho Việt Nam. Vì cây tre bao đời nay vẫn luôn gắn bó với cuộc sống, sinh hoạt của người dân Việt, đồng thời cây tre còn có những vẻ đẹp và phẩm chất mộc mạc, giản dị, ngay thẳng, thủy chung như chính người dân ta.
- Em chọn hình ảnh bông lúa làm biểu tượng cho Việt Nam. Vì lúa nước là cây lương thực chính của người dân nước ta. Từ xa xưa, nghề trồng lúa đã là nghề lao động chính, nuôi sống biết bao thế hệ người
Câu 2. Em biết bài thơ hoặc bài hát nào về quê hương?
Trả lời
- Những bài thơ về quê hương: Bài học đầu cho con (Đỗ Trung Quân), Quê hương (Tế Hanh), Nhớ Huế quê tôi (Thanh Tịnh), Nhớ con sông quê hương (Tế Hanh), Trở về quê cũ (Nguyễn Bính) …
- Những bài hát về quê hương: Quê hương (Anh Thơ, Trọng Tấn), Thương về miền Trung (Đan Nguyên), Thăm quê em (Anh Thơ, Trọng Tấn), Mưa trên quê hương (Hiền Thục), Mơ quê (Anh Thơ) …
Phần 2: Trải nghiệm cùng văn bản – Đọc hiểu văn bản ‘Việt Nam quê hương ta”
Câu hỏi tưởng tượng: Tám dòng thơ này giúp em hình dung như thế nào về phong cảnh và con người Việt Nam?
Trả lời
Tóm dòng thơ đầu giúp em hình dung:
- Phong cảnh Việt Nam rộng lớn, hùng vĩ nhưng vẫn rất nên thơ với những cánh đồng lúa rộng lớn, mỏi cánh cò bay, cùng ngọn núi cao lớn ẩn mình trong mây trời.
- Con người Việt Nam chân chất thật thà, tuy phải gánh chịu nhiều khó khăn, vất vả nhưng luôn giữ cho mình những phẩm chất đáng quý.
Câu hỏi liên hệ: Những dòng thơ này gợi cho em nghĩ đến đặc điểm nào của truyền thống dân tộc?
Trả lời
Những dòng thơ đã gợi cho em truyền thống yêu nước và truyền thống đoàn kết chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta. Từ bao đời nay, chúng ta không ít lần phải đối mặt với những kẻ thù xâm lăng lớn mạnh. Khi đó, người dân Việt Nam chân chất buộc phải cầm vũ khí lên, đoàn kết lại, chiến đấu đến hơi thở cuối cùng vì tổ quốc. Rồi khi hòa bình trở lại, họ lại trở về với đồng ruộng, cái cuốc, cái cày, trở về với cuộc sống bình dị, mộc mạc.
Phần 3: Suy ngẫm và phản hổi – Soạn văn 6 “Việt Nam quê hương ta”
Câu 1. Em hãy chỉ ra cách gieo vần và ngắt nhịp của bốn dòng thơ đầu.
Trả lời
Cách gieo vần của 4 câu thơ đầu: ơi-trời; hơn-rờn-sơn
Cách ngắt nhịp: câu 1, câu 2 và câu 4 nhịp 4/4, câu ba nhịp 4/2
Câu 2. Trong văn bản tác giả tập trung miêu tả những hình ảnh nào tiêu biểu của con người Việt Nam và nói đến những vẻ đẹp nào của quê hương?
Trả lời
Trong bài thơ, tác giả đã nhắc đến những hình ảnh tiêu biểu của quê hương: cánh đồng lúa, cánh cò, núi đồi.
Từ đó tác giả đã nói đến những vẻ đẹp của quê hương: vẻ đẹp cảu thiên nhiên, của những người lao động cần cù, chịu khó, của truyền thống đấu tranh bất khuất, của lòng chung thuỷ, sự tài hoa.
Câu 3. Tìm và nêu tác dụng của những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ đặc sắc mà tác giả sử dụng để miêu tả cảnh sắc quê hương trong bốn dòng thơ đầu.
Trả lời
Các biện pháp tu từ:
- Biện pháp tu từ nhân hoá: Việt Nam đất nước ta ơi
- Biện pháp tu từ so sánh không ngang bằng: Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn
- Ẩn dụ: biển lúaần của 4 câu thơ đầu: ơi-trời; hơn-rờn-sơn
Cách ngắt nhịp: câu 1, câu 2 và câu 4 nhịp 4/4, câu ba nhịp 4/2
Câu 4. Tìm và nêu tác dụng của hình ảnh, từ ngữ đặc sắc được dùng để khắc hoạ vẻ đẹp của con người Việt Nam trong đoạn thơ còn lại.
Trả lời
Những vẻ đẹp của con người Việt Nam đã được khắc hoạ trong đoạn thơ đó là:
Sự vất vả, cần cù trong lao động: vất vả in sâu, áo nâu nhuộm bùn.
Sự anh hùng, mạnh mẽ, kiên cường trong chiến đấu (chịu nhiều đau thương, chìm trong máu lửa lại vùng đứng lên, đạp quân thù xuống đất đen) nhưng khi trở về cuộc sống đời thường lại hiền lành, chịu thương chịu khó (súng gươm vứt bỏ lại hiền hơn xưa).
Sự thuỷ chung, khéo léo, chăm chỉ: yêu ai yêu trọn tấm lòng thuỷ chung, tay người như có phép tiên, trên tre lá cũng dệt nghìn bài thơ.
Câu 5. Tình cảm của tác giả đối với quê hương, đất nước được thể hiện như thế nào trong văn bản? Hãy chỉ ra một số từ ngữ, hình ảnh thể hiện trực tiếp tình cảm ấy.
Trả lời
Tác giả đã thể hiện sự tự hào về đất nước, quê hương qua những khung cảnh thiên nhiên và văn hoá, con người như (mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn, Quê hương biết mấy thân yêu), sự đồng cảm với những vất vả, hi sinh của người dân (bao nhiêu đời đã chịu nhiều đau thương, mặt người vất vả in sâu). Qua đó thể hiện tình cảm yêu mến, quý trọng với dân tộc.
Câu 6. Văn bản gợi cho em suy nghĩ và cảm xúc gì về con người và cảnh sắc quê hương?
Trả lời
Văn bản đã gợi cho em về một đất nước Việt Nam với rất nhiều cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, thơ mộng, giàu sức sống và những con người cần cù, chịu khó trong lao động, anh hùng, kiên cường trong chiến đấu và hiền lành, chăm chỉ, thuỷ chung trong cuộc sống đời thường.
Xem thêm bài: https://vnkienthuc.com/threads/soan...que-huong-chan-troi-sang-tao-ngu-van-6.88840/
Như vậy, chúng ta đã cùng nhau soạn bài “Việt Nam quê hương ta” (Chân trời sáng tạo – Ngữ văn 6). Hi vọng, bài viết này sẽ đem lại nhiều giá trị hữu ích cho bạn đọc. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết.
Trần Ngọc
