Sinh học 11 Cơ bản:
I. KHÁI NIỆM VỀ CẢM ỨNG ĐỘNG VẬT
- Cảm ứng: là khả năng tiếp nhận và phản ứng lại các kích thích của môi trường ngoài và trong, đảm bảo cho cơ thê tồn tại và phát triển.
- Phản xạ: Là cảm ứng được điều khiển bởi hệ thần kinh.
→ Cảm ứng ở mỗi cơ thể ĐV đã có tổ chức thần kinh đều được gọi là phản xạ.
- Đặc điểm của cảm ứng ở ĐV có hệ TK:
+ Có CQ cảm ứng chuyên hoá (hệ TK - các TB làm nhiệm vụ cảm ứng - neuron)
+ Trả lời kích thích nhanh, chính xác, nhận biết và phân biệt được nhiều loại kích thích
+ Hình thức : Phản xạ
* 1 cung phản xạ gồm:
+ Thụ quan tiếp nhận kích thích
+ Bộ phận phân tích kích thích
+ Bộ phận trả lời kích thích
II. CẢM ỨNG Ở CÁC NHÓM ĐỘNG VẬT CHƯA CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH
- Cơ thể đơn bào
- Tiếp nhận và trả lời kích thích hoá học và vật lý trực tiếp
- Hình thức : Chuyển động cơ thể bằng co rút chất nguyên sinh
III. CẢM ỨNG Ở CÁC NHÓM ĐỘNG VẬT CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH
1. Cảm ứng ở động vật có tổ chức thần kinh dạng lưới
- Nhóm động vật: đối xứng toả tròn, thuộc ngành Ruột khoang
- Cấu tạo hệ thần kinh : các tế bào thần kinh phân bố khắp cơ thể thành dạng lưới
- Hình thức trả lời kích thích : co rút toàn thân.
- Phản ứng: nhanh, kịp thời nhưng chưa chính xác → tốn nhiều năng lượng.
2. Cảm ứng ở nhóm động vật có hệ thàn kinh dạng chuỗi hạch
- Đối tượng : từ Ruột khoang trở lên đến Côn trùng (ngành Giun dẹp, Giun tròn, Chân khớp).
- Cấu tạo chung : Các dây thần kinh tập trung theo chiều ngang và tập trung theo chiều dọc tạo nên các hạch thần kinh dạng bậc thang, dạng chuỗi hạch và dạng chuỗi hạch có hạch não.
- Hình thức hoạt động : Mỗi hạch chỉ đạo một phần cơ thể. (chủ yếu là phản xạ không điều kiện).
- Phản ứng:
+ Giun: đã có phản ứng định khu, tuy chưa hoàn toàn chính xác nhưng đã tiết kiệm được năng lượng truyền xung thần kinh.
+ Thân mềm và Chân khớp: hạch (não, ngực, bụng) với hạch não đặc biệt phát triển.
* Một số câu hỏi:
1. Tại sao động vật có khả năng trả lời kích thích nhanh từ môi trường?
2. Hệ thần kinh mạng lưới ở thuỷ tức là hệ thần kinh chưa thực hiện phản xạ, tại sao?
3. Mỗi hạch thần kinh trong hệ thần kinh chuỗi hạch đóng vai trò gì?
Xem thêm:
Sinh học 11 Bài 24: Ứng động
B. CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT
Bài 26: CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT
* Nội dung cơ bản:
- Cảm ứng: là khả năng tiếp nhận và phản ứng lại các kích thích của môi trường ngoài và trong, đảm bảo cho cơ thê tồn tại và phát triển.
- Phản xạ: Là cảm ứng được điều khiển bởi hệ thần kinh.
→ Cảm ứng ở mỗi cơ thể ĐV đã có tổ chức thần kinh đều được gọi là phản xạ.
- Đặc điểm của cảm ứng ở ĐV có hệ TK:
+ Có CQ cảm ứng chuyên hoá (hệ TK - các TB làm nhiệm vụ cảm ứng - neuron)
+ Trả lời kích thích nhanh, chính xác, nhận biết và phân biệt được nhiều loại kích thích
+ Hình thức : Phản xạ
* 1 cung phản xạ gồm:
+ Thụ quan tiếp nhận kích thích
+ Bộ phận phân tích kích thích
+ Bộ phận trả lời kích thích
II. CẢM ỨNG Ở CÁC NHÓM ĐỘNG VẬT CHƯA CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH
- Cơ thể đơn bào
- Tiếp nhận và trả lời kích thích hoá học và vật lý trực tiếp
- Hình thức : Chuyển động cơ thể bằng co rút chất nguyên sinh
III. CẢM ỨNG Ở CÁC NHÓM ĐỘNG VẬT CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH
1. Cảm ứng ở động vật có tổ chức thần kinh dạng lưới
- Nhóm động vật: đối xứng toả tròn, thuộc ngành Ruột khoang
- Cấu tạo hệ thần kinh : các tế bào thần kinh phân bố khắp cơ thể thành dạng lưới
- Hình thức trả lời kích thích : co rút toàn thân.
- Phản ứng: nhanh, kịp thời nhưng chưa chính xác → tốn nhiều năng lượng.
2. Cảm ứng ở nhóm động vật có hệ thàn kinh dạng chuỗi hạch
- Đối tượng : từ Ruột khoang trở lên đến Côn trùng (ngành Giun dẹp, Giun tròn, Chân khớp).
- Cấu tạo chung : Các dây thần kinh tập trung theo chiều ngang và tập trung theo chiều dọc tạo nên các hạch thần kinh dạng bậc thang, dạng chuỗi hạch và dạng chuỗi hạch có hạch não.
- Hình thức hoạt động : Mỗi hạch chỉ đạo một phần cơ thể. (chủ yếu là phản xạ không điều kiện).
- Phản ứng:
+ Giun: đã có phản ứng định khu, tuy chưa hoàn toàn chính xác nhưng đã tiết kiệm được năng lượng truyền xung thần kinh.
+ Thân mềm và Chân khớp: hạch (não, ngực, bụng) với hạch não đặc biệt phát triển.
* Một số câu hỏi:
1. Tại sao động vật có khả năng trả lời kích thích nhanh từ môi trường?
2. Hệ thần kinh mạng lưới ở thuỷ tức là hệ thần kinh chưa thực hiện phản xạ, tại sao?
3. Mỗi hạch thần kinh trong hệ thần kinh chuỗi hạch đóng vai trò gì?
Xem thêm:
Sinh học 11 Bài 24: Ứng động
Sửa lần cuối bởi điều hành viên: