Quan ngự sử miệng còn hôi sữa

[ButNghien]

[FONT=&quot]QUAN NGỰ SỬ MIỆNG CÒN HÔI SỮA[/FONT]​

[FONT=&quot]


[/FONT] Đoàn Như Hài người làng TrườngTân, huyện Gia Phúc, tỉnh Hải Dương, sinh vào cuối đời Trần Thánh Tông, thông minh, hoạt bát, tính khí cương trực. Khoảng niên hiệu Trần Anh Tông ( 1293 -1214), ông còn trẻ lắm, lên kinh theo sư học, nhưng chỉ học một mình, không chịu theo một thầy nào.

Bấy giờ Thượng hoàng Trần Nhân Tông từ Thiên Trường về thăm kinh sư, nhân bất chợt đi xem các cung điện, đến cung vua thì thấy Anh Tông đã nửa ngày còn ngủ mê man, hỏi ra thì mới biết đêm hôm qua vua uống rượu quá say. Thượng hoàng giận lắm, lập tức sai xa giá về ngay Thiên Trường, sau khi xuống chiếu cho các quan hai hôm sau phải về Thiên Trường triều hội. Tả hữu túc vệ hoảng sợ quá, chạy vào lay Anh Tông dậy, tâu lại sự việc, Anh Tông không kịp mặc áo, chạy ra khỏi điện để kịp gặp Thượng hoàng, nhưng Nhân Tông đã đi xa lắm rồi. Khi chạy ngang qua chùa Tư Phúc, vua chạm phải một chàng trai đứng dựa cột ngẫm nghĩ điều gì, thấy vua đến mà không tránh. Vua cuống cuồng bực bội hỏi: Ngươi là ai? Làm gì ở đây? – Thần là Đoàn Nhữ Hài, là học trò, đang học. – Sách vở đâu mà bảo là học. Người học trò đáp: Cần gì phải có sách mới học được? Anh tông nghe nói thế cũng phì cười, chẳng những không giận, lại còn dịu dàng hỏi: Ngươi là học trò, vậy có thể làm giúp ta việc này chăng?. Vua kể câu chuyện vừa sảy ra rồi nói tiếp. Trẫm khổ vì rượu phải tội với Phượng hoàng, nay muốn về tạ tội nhưng về tay không thì không dám. Vậy ngươi làm hộ trẫm bài, Nhữ Hài điềm nhiên nói. Bệ hạ hối hận thật sự ư? Vua đáp: Sao lại không thực sự? Ngươi không thấy hay sao?. Vậy xin được tội, bệ hạ hứa chừa rượu chăng? – Nhất định chừa.Nhữ Hài xin giấy bút rồi thảo ngay tại chỗ một bài biểu dâng vua. Vua kén 30 lực sĩ, dùng thuyền nhẹ, đi ngay, lại không quên đem cả Nhữ Hài đi theo. Thuyền đi hai đêm thì tới nơi, vua ở ngoài bến, sai Nhữ Hài đội biểu vào chầu. Thượng hoàng trông thấy hỏi. Ai đấy? Quan hầu chạy ra hỏi rồi vào tâu: “ Là người dân biểu của quan gia”. Thượng hoàng ngoảnh lưng lại không nói gì. Tới trưa, rồi tới chiều. Chợt có một cơn mưa giông dữ dội, sấm sét nổ, mưa như trút Nhữ Hải vẫn quỳ không nhúc nhích, như là không xảy ra việc gì. Nhân Tông Thượng hoàng chợt nhớ lại người dân sớ buổi sáng liền hỏi: “ Người ngoài sân còn đấy không?” rồi sai lấy tờ sớ vào xem, thấy lời lẽ khẩn khoản, thống thiết chân thành, cho sai mời Anh Tông vào bảo: “ Trẫm còn nhiều con, không đứa này nối ngôi thì đứa khác. Kẻ làm vua không thể rượu chè bê tha như thế, trẫm đang sống mà còn thế, sau này thì làm thế nào?” Anh Tông cúi xuống khóc lóc tạ tội. Thượng hoàng lại hỏi “ Người soạn biểu là ai? Đỗ đạt gì chưa?. Vua thưa” Đó là Đoàn Nhữ Hài, chỉ là học trò nghèo”, Thượng hoàng lấy làm lạ lắm, cho mời vào và bảo: “ Nhà ngươi soạn biểu rất hợp ý trẫm” bèn xuống chiếu cho vua và hàng trăm quan ở lại kinh sư, và dặn vua cất nhắc cho Nhữ Hài.

Về đến kinh, vua liền cho Nhữ Hài làm Ngự sử trung tán. Bấy giờ Đoàn Nhữ Hài mới có 20 tuổi. Trong triều có kẻ ghen ghét, cho là Nhữ Hài còn quá ít tuổi mà giữ chức Ngự sự là chức can gián vua và đàn hặc các quan thì còn thể thống gì. Họ truyền cho nhau hai câu thơ.

Phong kiến luận đàm truyền cổ ngữ
Khẩu tồn nhũ xá Đoàn trung tán…

Nghĩa là:

Ngự sử tụng truyền câu cổ ngữ
Đoàn trung tán miệng còn hôi sữa….




[FONT=&quot] Theo NXBLD.
[/FONT]