Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1925 đến năm 1930 - bài 13

Từ năm 1925 đến năm 1930, trên đất nước ta lần lượt xuất hiện các tổ chức cách mạng hoạt động song song với nhau. Đó là hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, Tân Việt Cách mạng đảng, Việt Nam quốc dân đảng…Trong quá trình đó đã diễn ra sự thử thách nghiêm khắc, sự chọn lựa lịch sử về sứ mệnh của các tổ chức chính trị đối với dân tộc trong thời đại mới.


Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1925 đến năm 1930.png

Bài 13 - Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1925 đến năm 1930

A. Kiến thức trọng tâm​


I. Sự ra đời và hoạt động của ba tổ chức cách mạng
1. Hội Việt Nam cách mạng thanh niên

a.Thành lập:
  • 11/1924: Nguyễn Ái Quốc về Quảng Châu (Trung Quốc) lập tổ chức Cộng sản Đoàn (2/1925).
  • 6/1925: Nguyễn Ái quốc thành lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên.
  • 21/6/1925: Ra báo Thanh Niên, cơ quan ngôn luận của Hội.
b. Chủ trương: Làm cách mạng quốc gia tiến tới làm cách mạng thế giới.
c. Hoạt động:
  • 1927: Xuất bản tác phẩm “Đường Kách Mệnh” làm tài liệu tuyên truyền và huấn luyện cách mạng.
  • 1928: Tổ chức phong trào vô sản hóa, đưa hội viên thâm nhập vào đời sống công nhân để tuyên truyền vận động, nâng cao ý thức chính trị.
=> phong trào công nhân có sự chuyển biến rõ rệt về chất, tạo điều kiện cho sự ra đời của 3 tổ chức cộng sản ở Việt Nam.
2. Tân Việt cách mạng Đảng
a. Sự thành lập
:
  • 7/1925: Một nhóm tù chính trị và sinh viên thành lập hội Phục Việt ở Vinh.
  • 7/1928: đổi tên là Tân Việt cách mạng đảng.
b. Chủ trương: Đánh đổ đế quốc , lập xã hội bình đẳng bác ái.
c. Hoạt động:
  • Tổ chức đấu tranh đòi thả Phan Bội Châu tại Trung kì.
  • Do ảnh hưởng của Hội VN cách mạng thanh niên  Tân Việt bị phân hoá.
3. Việt Nam Quốc dân đảng
a. Thành lập:

  • 25/12/1927 từ hoạt động yêu nước của nhà xuất bản Nam Đồng thư xã và ảnh hưởng của học thuyết Tôn Trung Sơn, Việt Nam Quốc dân đảng được thành lập do Nguyễn Thái Học, Phó Đức Chính lãnh đạo.
  • Đây là tổ chức đại diện cho tư sản dân tộc theo khuynh hướng cách mạng dân chủ tư sản.
b. Chủ trương: Làm cách mạng dân chủ tư sản nhằm đánh đổ đế quốc Pháp và phong kiến, thiết lập dân quyền.
c. Hoạt động: chủ yếu là các hoạt động ám sát bạo động gây tiếng vang. Tiêu biểu nhất là cuộc khởi nghĩa Yên Bái (2/1930).
II. Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời
1. Sự xuất hiện các tổ chức cộng sản năm 1929
a. Hoàn cảnh ra đời:
1929: Phong trào yêu nước của các giai cấp phát triển mạnh mẽ.
b. Quá trình thành lập:
  • 3/1929: Một số hội viên tiên tiến của Hội Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cách mạng thanh niên ở Bắc Kì lập chi bộ cộng sản đầu tiên.
  • 5/1929: Tại Đại hội lần thứ I của Hội Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cách mạng thanh niên đại biểu Bắc Kì đề nghị thành lập Đảng Cộng Sản nhưng không được chấp nhận nên bỏ đại hội ra về.
  • 6/1929: Các nhóm cộng sản Bắc Kì họp tại Hà Nội lập Đông Dương Cộng sản Đảng, thông qua tuyên ngôn, điều lệ, ra báo Búa liềm.
  • 7/1929: Các hội viên của lại của Hội Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cách mạng thanh niên lập An Nam Cộng sản đảng ở Nam Kỳ.
  • 9/1929: Bộ phận đảng viên tiên tiến của Tân Việt cách mạng đảng lập Đông Dương Cộng sản liên đoàn.
c. Ý nghĩa:
  • Là sản phẩm tất yếu của lịch sử.
  • Đánh dấu sự trưởng thành của công nhân Việt Nam, chứng tỏ xu hướng cách mạng vô sản phát triển mạnh.
  • Là bước chuẩn bị trực tiếp cho việc thành lập Đảng Cộng Sản VN.
2. Hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam
a. Hoàn cảnh lịch sử:

  • 1929 – 1930: Ba tổ chức cộng sản ra đời nhưng hoạt động riêng rẽ gây tác động xấu cho phong trào cách mạng nước ta  yêu cầu thống nhất các tổ chức cộng sản.
  • Nguyễn Ái Quốc từ Xiêm về Hương Cảng triệu tập hội nghị Cửu Long để hợp nhất các Đảng Cộng Sản.
  • 6/1/1930: Hội nghị Cửu Long bắt đầu.
b. Nội dung hội nghị:
  • Hội nghị nhất trí hợp nhất 3 tổ chức cộng sản thành một đảng duy nhất lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam.
  • Thông qua chính cương, sách lược và điều lệ vắn tắt do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo. Đây là cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng.
c. Ý nghĩa lịch sử
  • Là kết quả tất yếu của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và đấu tranh giai cấp ở Việt Nam.
  • Đảng là sản phẩm của sự kết hợp giữa chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước.
  • Là bước ngoặt trong lịch sử cách mạng Việt Nam vì:
    • Đảng trở thành chính đảng duy nhất lãnh đạo cách mạng Việt Nam.
    • Từ nay cách mạng Việt Nam có đường lối đúng đắn, sáng tạo.
    • Cách mạng Việt Nam trở thành một bộ phận của cách mạng thế giới.
  • Đảng ra đời có tính quyết định bước phát triển nhảy vọt về sau của cách mạng Việt Nam.

B. BÀI TẬP​

Câu 1: Trang 86 – sgk lịch sử 12
Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, Tân Việt cách mạng đảng, Việt Nam Quốc dân Đảng đã ra đời và hoạt động như thế nào?

Bài làm:
Nội dungHội Việt Nam cách mạng thanh niênTân Việt cách mạng ĐảngViệt Nam Quốc dân Đảng
Ra đời
  • Năm 1924 tại Quảng Châu, Nguyễn Ái Quốc mở lớp huấn luyện, đào tạo cán bộ thành các chiến sĩ cách mạng, bí mật đưa về nước “truyền bá lý luận giải phóng dân tộc và tổ chức nhân dân”, gửi người học tại trường Đại học phương Đông ở Mát xcơ va (Liên Xô) và trường Quân sự Hoàng Phố (Trung Quốc).
  • Chọn một số thanh niên trong Tâm tâm xã lập ra Cộng sản đoàn. (2/1925)(Lê Hồng Sơn, Hồ Tùng Mậu, Lê Hồng phong, Lưu Quốc Long, Lâm Đức Thụ…)
  • 6/1925, lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên nhằm “tổ chức và lãnh đạo quần chúng đoàn kết, tranh đấu để đánh đổ đế quốc chủ nghĩa Pháp và tay sai để tự cứu lấy mình”.
  • Cơ quan cao nhất là Tổng bộ (Nguyễn Ái Quốc,Hồ Tùng Mậu, Lê Hồng Sơn), đặt tại Quảng Châu -TQ
  • 14/7/1925 tù chính trị cũ ở Trung Kỳ: Lê Văn Huân, Nguyễn Đình Kiên … cùng nhóm sinh viên Cao Đẳng Sư phạm Hà Nội lập ra Hội Phục Việt, (sau đổi thành Hưng Nam 11/1925, Việt Nam Cách mạng đảng, Việt Nam Cách mạng Đồng chí Hội 7/1927).
  • Hội đã nhiều lần bàn để hợp nhất với Hội Việt Nam cách mạng thanh niên song không thành.
  • Đến 14/07/1928 Hội đổi thành Tân Việt cách mạng đảng.
  • Tại Nam đồng thư xã, 25/12/1927 Nguyễn Thái Học, Phạm Tuấn Tài, Nguyễn Khắc Nhu, Phó Đức Chính thành lập Việt Nam Quốc dân đảng
  • Đây là chính đảng theo xu hướng cách mạng dân chủ tư sản, đại biểu cho tư sản dân tộc Việt Nam
Hoạt động
  • Cơ quan lãnh đạo cao nhất là Tổng bộ (Nguyễn Ai Quốc, Hồ Tùng Mậu, Lê Hồng Sơn). Trụ sở đặt tại Quảng Châu.
  • Báo Thanh niên của Hội do Nguyễn Ai Quốc sáng lập (21/6/1925).
  • Tác phẩm “Đường Kách mệnh” (1927) đã trang bị lý luận luận cách mạng giải phóng dân tộc cho cán bộ Hội nhằm tuyên truyền cho giai cấp công nhân và các tầng lớp nhân dân.
  • Năm 1927, Hội đã xây dựng cơ sở khắp cả nước: các kỳ bộ Trung, Bắc, Nam. Năm 1928 Hội có gần 300 hội viên, đến 1929 có khoảng 1700 hội viên và có cơ sở trong Việt kiều ở Xiêm (Thái Lan).
  • 09/07/1925, Nguyễn Ái Quốc và một số nhà yêu nước Triều Tiên, Indonesia lập ra Hội Liên hiệp các dân tộc bị áp bức Á Đông.
  • 1928, Hội chủ trương “vô sản hóa”, tuyên truyền vận động cách mạng, nâng cao ý thức chính trị cho giai cấp công nhân. Phong trào công nhân càng phát triển mạnh, trở thành nòng cốt của phong trào dân tộc trong cả nước, nổ ra tại các trung tâm kinh tế, chính trị (bãi công của công nhân than Mạo Khê, nhà máy cưa Bến Thủy, xi măng Hải Phòng, …
  • Năm 1929 bãi công của công nhân nhà máy sửa chữa xe lửa Trường Thi (Vinh ), nhà máy AVIA (Hà Nội), hãng buôn Sác-ne, hãng dầu Hải Phòng…, có sự liên kết giữa các ngành và các địa phương thành phong trào chung.
  • Các tầng lớp khác cũng diễn ra rất sối nổi.
  • Chủ trương: liên lạc với các dân tộc bị áp bức trên thế giới để đánh đổ dế quốc chủ nghĩa nhằm thiết lập một xã hội bình đẳng và bác ái.
  • Lực lượng là những trí thức nhỏ và thanh niên tiểu tư sản yêu nước.
  • Địa bàn họat động chủ yếu ở Trung Kỳ.
  • Đảng Tân Việt ra đời, hoạt động trong điều kiện Hội Việt Nam cách mạng thanh niên phát triển mạnh, tư tưởng cách mạng của Nguyễn Ai Quốc và đường lối của Hội cuốn hút nhiều đảng viên của Tân Việt, một số đảng viên tiên tiến chuyển sang Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, số còn lại tích cực chuẩn bị tiến tới thành lập chính đảng CM theo học thuyết Mác-Lênin.
  • 2/1929 Việt Nam Quốc dân đảng tổ chức ám sát trùm mộ phu Ba danh (Bazin)ở Hà Nội, bị Pháp khủng bố dã man.
  • Bị động, lãnh đạo Việt Nam Quốc dân đảng quyết định dốc hết lực lượng thực hiện bạo động cuối cùng “không thành công cũng thành nhân”
  • 9/2/1930 khởi nghĩa nổ ra ở Yên Bái, Phú Thọ, Hải Dương, Thái Bình… ở Hà Nội có ném bom phối hợp…
  • Khởi nghĩa thất bại nhanh chóng song đã cổ vũ lòng yêu nước, chí căm thù giặc của nhân dân Việt Nam đối với Pháp và tay sai, tiếp nối truyền thống yêu nước bất khuất của dân tộc Việt Nam.

Câu 2: Trang 89 – sgk lịch sử 12
Nêu vai trò của Nguyễn Ái Quốc đối với quá trình vận động chuẩn bị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam?

Bài làm:
Từ năm 1911 đến năm 1920, Nguyễn Ái Quốc đã tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc, đó là con đường cách mạng vô sản. Sau khi xác định được con đường cứu nước, Người đã tiến hành chuẩn bị về tư tưởng chính trị và tổ chức cho sự thành lập Đảng. Cụ thể đó là:
  • Năm 1921, Nguyễn Ái Quốc lập ra Hội liên hiệp thuộc địa ở Pari.
  • Tháng 6/1923, Người sang Liên Xô dự Hội nghị Quốc tế Nông dân.
  • Tháng 7/1924, Người dự Đại hội Quốc tế Cộng sản lần thứ V.
  • Ngày 11/11/1924, Nguyễn Ái Quốc đến Quảng Châu trực tiếp đào tạo cán bộ, xây dựng tổ chức cách mạng, truyền bá lí luận cách mạng giải phóng dân tộc vào Việt Nam.
  • Tháng 6/1925, thành lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên ở Quảng Châu.
  • Cuối cùng, đến năm 1929, ở Việt Nam ba tổ chức cộng sản lân lươt ra đời ở Việt Nam. Sự hoạt động riêng rẻ của ba tổ chức này đã gây ảnh hưởng đến cách mạng nước ta. Do đó, Nguyễn Ái Quốc đã tổ chức và chủ trì thống nhất ba tổ chức Đảng, thành lập Đảng cộng sản Việt Nam.

Câu 3: Trang 89 – sgk lịch sử 12
Việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam đầu năm 1930 có ý nghĩa lịch sử như thế nào?

Bài làm:
Ý nghĩa của việc Đảng Cộng Sản Việt Nam ra đời:
  • Đảng cộng sản VN ra đời là kết quả của cuộc đấu tranh dân tộc và đấu tranh giai cấp quyết liệt, là sự sàng lọc nghiêm khắc của lịch sử Việt Nam đầu thế kỷ XX.
  • Là sản phẩm của sự kết hợp giữa chủ nghĩa Mác - Lê-nin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước ở VN trong thời đại mới.
  • Là một bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử cách mạng VN. Từ đây, cách mạng giải phóng dân tộc của nhân dân VN đặt dưới sự lãnh đạo duy nhất của Đảng cộng sản VN.
  • Là sự chuẩn bị tất yếu đầu tiên có tính quyết định cho những bước phát triển nhảy vọt mới trong lịch sử tiến hóa của dân tộc VN.

Câu 1: Trang 89 – sgk lịch sử 12
Trình bày hoàn cảnh lịch sử và diễn biến của Hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam?

Bài làm:
  • Hoàn cảnh lịch sử:
    • 1929 – 1930: Ba tổ chức cộng sản ra đời nhưng hoạt động riêng rẽ gây tác động xấu cho phong trào cách mạng nước ta  yêu cầu thống nhất các tổ chức cộng sản.
    • Nguyễn Ái Quốc từ Xiêm về Hương Cảng triệu tập hội nghị Cửu Long để hợp nhất các Đảng Cộng Sản.
  • Diễn biến của hội nghị thành lập Đảng:
    • 6/1/1930: Hội nghị Cửu Long bắt đầu do Nguyễn Ái Quốc chủ trì.
    • Tham dự Hội nghị gồm: Trịnh Đình Cửu, Nguyễn Đức Cảnh (đại biểu của Đông Dương Cộng sản đảng), Châu Văn Liêm, Nguyễn Thiệu (đại biểu của An Nam Cộng sản đảng).
    • Nguyễn Ai Quốc phê phán những quan điểm sai lầm của các tổ chức cộng sản riêng lẻ và nêu chương trình hội nghị..
    • Hội nghị đã nhất trí thống nhất các tổ chức cộng sản thành Đảng cộng sản Việt Nam, thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt của Đảng do Nguyễn Ai Quốc sọan thảo (Cương lĩnh chính trị dầu tiên của Đảng cộng sản VN).Người ra lời kêu gọi công nhân, nông dân, binh lính, thanh niên,, học sinh......
    • Ban chấp hành Trung ương lâm thời của Đảng thành lập gồm 7 ủy viên do Trịnh Đình Cửu đứng đầu.
    • 24/02/1930, Đông Dương cộng sản Liên đoàn được kết nạp vào Đảng cộng sản Việt Nam.
    • Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III quyết định lấy ngày 3/2/1930 làm ngày kỉ niệm thành lập Đảng.

Câu 2: Trang 89 – sgk lịch sử 12
Nêu nội dung cơ bản của Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam?

Bài làm:
Nội dung cơ bản của Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam:
  • Chiến lược cách mạng: tiến hành “ tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”.
  • Nhiệm vụ cách mạng: đánh đổ đế quốc Pháp, phong kiến, tư sản phản cách mạng, làm cho nuớc Việt Nam độc lập tự do, lập chính phủ công, nông, binh và quân đội công nông; tịch thu sản nghiệp của đế quốc và phản cách mạng chia cho dân cày nghèo, tiến hành cách mạng ruộng đất.
  • Lực lượng cách mạng: công nông, tiểu tư sản, trí thức, lợi dụng hoặc trung lập phú nông, địa chủ, tư sản. Cách mạng phải liên lạc với các dân tộc bị áp bức và vô sản thế giới.
  • Lãnh đạo cách mạng: Đảng cộng sản Việt Nam: đội tiền phong của giai cấp vô sản.
Như vậy, tuy còn vắn tắt, song đây là cương lĩnh giải phóng dân tộc sáng tạo, kết hợp đúng đắn vấn đề dân tộc và giai cấp. Độc lập, tự do là tư tưởng chủ yếu của cương lĩnh.

Câu hỏi: Em hãy trình bày nội dung Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng và nhận xét về cương lĩnh này?

Bài làm:
Nội dung cơ bản của Cương lĩnh chính trị:
  • Chiến lược cách mạng: tiến hành “ tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”.
  • Nhiệm vụ cách mạng: đánh đổ đế quốc Pháp, phong kiến, tư sản phản cách mạng, làm cho nuớc Việt Nam độc lập tự do, lập chính phủ công, nông, binh và quân đội công nông; tịch thu sản nghiệp của đế quốc và phản cách mạng chia cho dân cày nghèo, tiến hành cách mạng ruộng đất.
  • Lực lượng cách mạng: công nông, tiểu tư sản, trí thức, lợi dụng hoặc trung lập phú nông, địa chủ, tư sản. Cách mạng phải liên lạc với các dân tộc bị áp bức và vô sản thế giới.
  • Lãnh đạo cách mạng: Đảng cộng sản Việt Nam: đội tiền phong của giai cấp vô sản.
Nhận xét cương lĩnh chính trị:
Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo tuy còn vắn tắt song đây là một cương lĩnh giải phóng dân tộc sáng tạo, kết hợp đúng đắn vấn đề dân tộc và giai cấp. Độc lập và tự do là tư tưởng chủ yếu của cương lĩnh này.
 

Chủ đề mới

VnKienthuc lúc này

Không có thành viên trực tuyến.

Định hướng

Diễn đàn VnKienthuc.com là nơi thảo luận và chia sẻ về mọi kiến thức hữu ích trong học tập và cuộc sống, khởi nghiệp, kinh doanh,...
Top