ÔNG TỔ PHỤC HƯNG THỐNG NHẤT QUỐC GIA
Đinh Bộ Lĩnh là con ông Đinh Công Trứ, quê ở xã Gia Phương, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình. Đinh Công Trứ là một tướng của Dương Đình Nghệ ( thời Ngô Vương 939 -944), làm Thứ sử Hoan Châu ( nay thuộc tỉnh Nghệ An). Khi Đinh Công Trứ mất, Đinh Bộ Lĩnh cùng mẹ là Đàm Thị ( người vợ thứ hai của Đinh Công Trứ) bỏ Hoan Châu về động Hoa Lư.
Tại động Hoa Lư ( thuộc xã Gia Hưng, huyện Gia Viễn), Đinh Bộ Lĩnh cũng như bao trẻ khác đi kiếm củi, chăn trâu. Đinh Bộ Lĩnh được lũ trẻ tôn làm thủ lĩnh và cùng nhau lấy bong lau làm cờ tập trận. Lớn lên, ông là người mưu lược cao, có chí lớn, được nhân dân trong vùng theo phục rất đông và đã xây dựng được một lực lượng vũ trang mạnh, uy thế ngày càng lớn.
Biết Trần Lãm là một trong 12 sứ quân cát cứ một vùng ở Bố Hải Khẩu ( Vũ Thiên, Thái Bình) có tài thao lược, dũng cảm, đức độ. Đinh Bộ Lĩnh cùng với con trai Đinh Liễn, liền tìm đến liên kết, Trần Lãm thấy Đinh Bộ Lĩnh là người có tài, hy vọng sẽ làm rạng rỡ cho đất nước, đã nhận Đinh Bộ Lĩnh làm con nuôi và giao cho việc cầm quyền.
Sau khi Trần Lãm mất, Đinh Bộ Lĩnh thay thế chỉ huy toàn bộ sứ quân. Ông thấy vùng Bố Hải Khẩu ( vùng đồng bằng) địa hình bất lợi, nên ông quyết định dời về Hoa Lư – quê hương ông, có núi non trùng điệp, sông nước khúc khuất, rất thuận tiện về giao thông thủy, bộ, cơ động trong bài binh bố trận. Hoa Lư còn là vùng đất màu mỡ, sĩ quân có thể vừa chiến đấu, vừa sản xuất để tạo nguồn lương thực tự túc.
Về Hoa Lư, sứ quân của Đinh Bộ Lĩnh có đủ 3 điều kiện: thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Ông đã lần lượt tiến đánh các sứ quân khác, đến cuối năm 967 thì dẹp xong loạn 12 sứ quân, thu non sông về một mối.
Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng đế lấy hiệu là Đinh Tiên Hoàng, đặt tên nước là Đại Cồ Việt. Nếu vua Hùng – thủ lĩnh bộ lạc Văn Lang, đứng ra thống nhất các bộ lạc Lạc Việt, dựng nên nước Văn Lang, mở đầu lịch sử của nước Việt Nam thì Đinh Tiên Hoàng là người có công cũng cố nền độc lập và chủ quyền dân tộc, xây dựng quốc gia phong kiến thống nhất đầu tiên trong lịch sử dân tộc.
Đinh Tiên Hoàng ở ngôi 21 năm, thọ 56 tuổi.
Nguồn NXBLD.
