Ngôi nhà ngập tràn ánh nắng
1. Nhà chếch hướng Tây thành thử cứ chiều chiều mặt trời chiếu xiên từ cửa sổ trước ra cửa sổ sau. Gọi là cửa sổ cho oai chứ thực ra chỉ là một cái hõm được khoét bằng dăm bàn tay chụm lại. Mùa khô, mùi từ cống thải lộ thiên sát chân móng sực lên đến ngạt thở. Mùa mưa, cả mảng tường dấp dính nước. Ngôi nhà như vừa được vớt lên khỏi bể nước đầy rêu và dương xỉ. Chuột, gián suốt ngày chạy đuổi nhau. Da dẻ vì thế cứ mai mái, xanh xanh. Có khoảng sân hẹp hướng ra ngõ thì đỡ hơn, nhưng vẫn lụp xụp và ẩm thấp.
Cũng chẳng mấy khi gặp nó ở nhà. Nay vừa thấy nó cầm ống nước phun xèo xèo ở hàng rửa ô tô xe máy, mai đã thấy cu cậu đội mũ bồi, xệch xạc đi giữa hàng ghế ngổn ngang của một nhà hàng. Hỏi thể nào cũng chỉ cười trừ. Nói đi học tiếp thì lắc đầu.
Thoạt tiên tôi tưởng nó không theo được nhưng hỏi ra mới biết kết quả học tập rất khá. Cũng chỉ dành khi rỗi rãi quẳng cho nó ít sách vở cũ rồi lại lao đầu vào công việc mà lúc nào cũng nơm nớp lo bị sa thải.
*
2. Trực tiếp điều hành chúng tôi là một gã trai có năng lực nhưng quân phiệt và hách dịch. Phòng có ba cô gái trẻ và hai chị đứng tuổi nhưng hầu như chẳng lúc nào nghe thấy tiếng cười nói. Chỉ lạch tạch tiếng vi tính, tiếng điện thoại réo, tiếng giấy tờ lần giở soàn soạt. Giờ ăn thì mải mốt giành lấy mười lăm, hai mươi phút nghỉ trưa. Để sau đó lại băm bổ dán mắt vào các loại chứng từ sổ sách. Nhưng vẫn bị hạch sách, đại loại:
"Các cô tính toán kiểu gì thế này hả?"
"Thẩm mỹ để đâu, hả?"
"Tập trung vào làm việc đi chứ!"
"Sao cô đến muộn năm phút? Tôi cũng đi đường ấy sao không bị tăc?"
Đầu óc căng cứng. Cảm tưởng chỉ cần chạm nhẹ vào cũng đủ vỡ hoác ra. Im lặng. Máy điều hoà ro ro chạy. Không có lấy một ô cửa sổ, dù chỉ bằng bàn tay để thở.
*
3. Nó ái ngại:
- Chị ốm à? Hay mất ngủ? Da xám hết lại rồi kia kìa. à, em chuyển sang vẽ quảng cáo. Dễ sống lắm chị ạ. Nhưng mà hơi áy náy với lương tâm. Quệt quệt, vẽ vẽ như cái máy. Chẳng còn tí tẹo sáng tạo nào cả. Phải chiều lòng khách mà chị. Hay chị nằm nghỉ, em chạy ù đi mua phở về hai chị em mình ăn. Hàng phở của tụi bạn em đấy. Giá rẻ mà lại ngon. Nếu chị không mệt quá, ăn xong mình đi xem phim. Em có hai vé ở rạp Tháng Tám. Nghe nói phim hay nhất trong tháng đấy. Lẽ ra chị phải đi với anh ấy mới phải. Phim kể về hai người yêu nhau mà. Nhưng không sao, chị cứ xem trước, biết đâu thế lại hoá hay. Thôi, em đi mua phở nhé!
Tôi hoảng hốt mở choàng mắt trước căn nhà đột nhiên vắng hoe vắng hoắt. Có con chuột nào đó đang sục sạo tìm thức ăn trong hộp các-tông cũ ở góc nhà.Tự nhiên tôi có cảm giác thật nhỏ bé trong căn nhà mười sáu mét vuông thoang thoảng mùi ẩm mốc và mùi cống thải. Mọi lo nghĩ thường nhật bỗng trở nên vụn vặt. Tôi duỗi dài người trên chiếc giường ọp ẹp và ngủ thiếp đi.
*
4. Nó quyết định quay lại trường Đại học. Nhà cửa sửa sang lại chuẩn bị đón mẹ từ bệnh viện trở về. Mặc dù được thông báo trước cả tuần, tôi vẫn không tài nào dứt công việc ra để đến giúp nó được. Việc ký kết hợp đồng mới khiến chúng tôi quay như chong chóng. Thường thường tám giờ tối mới rũ rượi về nhà. Ăn qua quýt một cái gì đó rồi đổ vật ra giường, ngủ một mạch đến bảy giờ sáng hôm sau. Những ham muốn, đam mê dần bị tước bỏ. Quay quắt mấy chốc đã cảm thấy rằng mình hết thời rồi. Chồng con b(c)y giờ hình như cũng không còn là một cái gì quá cấp thiết. Nhìn quanh mình, toàn những người hai chín, ba mươi tuổi mà vẫn dửng dưng như không. Anh bạn tuyên truyền kế hoạch hoá dân số khấp khởi mừng:"Thế này tỷ lệ tăng trưởng dân số Việt Nam giảm đáng kể đấy!". Được một lúc lạc quan lại quay ra tiu nghỉu:"Chẳng hoá mình thất nghiệp ư? " Cả bọn cười ầm lên, không bàn tới nữa.
Ngẫm lại thương các bậc làm cha làm mẹ. Về hưu, quanh ra quẩn vào, nhìn thấy nhau mãi cũng chán, sống chẳng được mấy nỗi mà con cái vẫn dở sống dở chín. Không lẽ mang tên lửa mà thúc đít. Già cả thích lo xa và hướng tới sự yên ổn. Tuổi trẻ ưa phá phách. Đôi khi cũng chẳng nhằm mục đích gì.
*
5. Nó rối rít chạy ra dắt xe cho tôi.
- ấy! Chị cẩn thận. Cửa nhà em mới sơn xong đấy. Chị thấy thế nào? Em kê vậy có được không? Chật một tí nhưng không sao chị nhỉ?
- Thì mấy bữa nữa em đi làm, lại chẳng xây nhà bốn năm tầng ấy chứ. Bây giờ như vậy là tốt rồi.
Tưởng chỉ là động viên, ai dè anh chàng gật đầu quả quyết:
- Nhất định phải thế chứ chị! Em sẽ xây thật nhiều cửa sổ, sẽ tràn ngập ánh sáng trong căn phòng. Tường không có rêu mọc. Nước thải sẽ xử lý theo đường cống ngầm hiện đại. Còn gì nữa nhỉ? Mà sao chị gầy thế? Nom cứ như người hết hơi ấy. Em thấy có phải ai đi làm cũng thế đâu. Chẳng còn nhận được ra chị nữa. Em nói thật chứ cái trò liên doanh nước ngoài nước trong, lương cao thật đấy nhưng mình chỉ còn lại một cái xác ve thôi.
Tôi bật cười:
- Em cứ nói như ông cụ non ấy. Việc thi cử thế nào rồi?
- Tốt cả chị ạ. Em vẫn còn dư thời gian để làm ở xưởng vẽ. A, em tính đặt một cây cảnh ở chỗ cửa sổ này để lọc không khí. Như vậy giường sẽ phải kê chếch sang bên này một chút...
Tôi im lặng, ngơ ngẩn ngẩm nhìn vẻ hào hứng đặc biệt trên nét mặt của nó.Đã lâu lắm rồi tôi không được sống một cách thực tế như thế.
*
6. Viên giám đốc điều hành hết sức sửng sốt trước quyết định chuyển công tác của tôi:
- Cô nên nghĩ lại thì hơn. Chúng tôi luôn đánh giá cô là một người có năng lực. Chúng ta sẽ thoả thuận mức lương thích hợp cho cô trong thời gian tới.
Tôi lắc đầu cương quyết:
- Điều ấy với tôi lúc này không còn ý nghĩa gì nữa. Đơn giản là vì tôi không muốn tự biến mình thành một trong những cái máy ở đây. Tôi hy vọng anh cũng thế.
Anh ta ngỡ ngàng nhìn tôi. Sắc mặt hơi tái đi và lặng phắc. Tôi với tay lấy cái túi xách rồi đi thẳng ra cửa. Hình như tôi đã nghe thấy tiếng gọi từ phía anh ta - lần đầu tiên và cũng là lần cuối cùng - không phải là
tiếng quát nạt hay chỉ bảo. Tự nhiên tôi thấy lòng mình thoáng se lại. Vĩnh biệt!
*
7. Lúc rảnh rỗi tôi và anh thường đến nhà nó chơi. Người mẹ, mặc dù phải ngồi trên xe đẩy vẫn mở một quầy tạp hoá nhỏ bán sách vở, bút chì, thước kẻ... Tụi trẻ con đến mua rất đông. Tiếng cười nói, trò chuyện cả ngày không dứt.
Chẳng hiểu sao lần nào tới đây tôi cũng thấy hiện lên trong mắt mình một ngôi nhà tràn ngập ánh sáng với các ô cửa sổ mở rộng thơm phức mùi nắng.
Có phải cuộc sống tạo ra những con người để con người lại làm ra cuộc sống?
Nguồn
hongdiep.
1. Nhà chếch hướng Tây thành thử cứ chiều chiều mặt trời chiếu xiên từ cửa sổ trước ra cửa sổ sau. Gọi là cửa sổ cho oai chứ thực ra chỉ là một cái hõm được khoét bằng dăm bàn tay chụm lại. Mùa khô, mùi từ cống thải lộ thiên sát chân móng sực lên đến ngạt thở. Mùa mưa, cả mảng tường dấp dính nước. Ngôi nhà như vừa được vớt lên khỏi bể nước đầy rêu và dương xỉ. Chuột, gián suốt ngày chạy đuổi nhau. Da dẻ vì thế cứ mai mái, xanh xanh. Có khoảng sân hẹp hướng ra ngõ thì đỡ hơn, nhưng vẫn lụp xụp và ẩm thấp.
Cũng chẳng mấy khi gặp nó ở nhà. Nay vừa thấy nó cầm ống nước phun xèo xèo ở hàng rửa ô tô xe máy, mai đã thấy cu cậu đội mũ bồi, xệch xạc đi giữa hàng ghế ngổn ngang của một nhà hàng. Hỏi thể nào cũng chỉ cười trừ. Nói đi học tiếp thì lắc đầu.
Thoạt tiên tôi tưởng nó không theo được nhưng hỏi ra mới biết kết quả học tập rất khá. Cũng chỉ dành khi rỗi rãi quẳng cho nó ít sách vở cũ rồi lại lao đầu vào công việc mà lúc nào cũng nơm nớp lo bị sa thải.
*
2. Trực tiếp điều hành chúng tôi là một gã trai có năng lực nhưng quân phiệt và hách dịch. Phòng có ba cô gái trẻ và hai chị đứng tuổi nhưng hầu như chẳng lúc nào nghe thấy tiếng cười nói. Chỉ lạch tạch tiếng vi tính, tiếng điện thoại réo, tiếng giấy tờ lần giở soàn soạt. Giờ ăn thì mải mốt giành lấy mười lăm, hai mươi phút nghỉ trưa. Để sau đó lại băm bổ dán mắt vào các loại chứng từ sổ sách. Nhưng vẫn bị hạch sách, đại loại:
"Các cô tính toán kiểu gì thế này hả?"
"Thẩm mỹ để đâu, hả?"
"Tập trung vào làm việc đi chứ!"
"Sao cô đến muộn năm phút? Tôi cũng đi đường ấy sao không bị tăc?"
Đầu óc căng cứng. Cảm tưởng chỉ cần chạm nhẹ vào cũng đủ vỡ hoác ra. Im lặng. Máy điều hoà ro ro chạy. Không có lấy một ô cửa sổ, dù chỉ bằng bàn tay để thở.
*
3. Nó ái ngại:
- Chị ốm à? Hay mất ngủ? Da xám hết lại rồi kia kìa. à, em chuyển sang vẽ quảng cáo. Dễ sống lắm chị ạ. Nhưng mà hơi áy náy với lương tâm. Quệt quệt, vẽ vẽ như cái máy. Chẳng còn tí tẹo sáng tạo nào cả. Phải chiều lòng khách mà chị. Hay chị nằm nghỉ, em chạy ù đi mua phở về hai chị em mình ăn. Hàng phở của tụi bạn em đấy. Giá rẻ mà lại ngon. Nếu chị không mệt quá, ăn xong mình đi xem phim. Em có hai vé ở rạp Tháng Tám. Nghe nói phim hay nhất trong tháng đấy. Lẽ ra chị phải đi với anh ấy mới phải. Phim kể về hai người yêu nhau mà. Nhưng không sao, chị cứ xem trước, biết đâu thế lại hoá hay. Thôi, em đi mua phở nhé!
Tôi hoảng hốt mở choàng mắt trước căn nhà đột nhiên vắng hoe vắng hoắt. Có con chuột nào đó đang sục sạo tìm thức ăn trong hộp các-tông cũ ở góc nhà.Tự nhiên tôi có cảm giác thật nhỏ bé trong căn nhà mười sáu mét vuông thoang thoảng mùi ẩm mốc và mùi cống thải. Mọi lo nghĩ thường nhật bỗng trở nên vụn vặt. Tôi duỗi dài người trên chiếc giường ọp ẹp và ngủ thiếp đi.
*
4. Nó quyết định quay lại trường Đại học. Nhà cửa sửa sang lại chuẩn bị đón mẹ từ bệnh viện trở về. Mặc dù được thông báo trước cả tuần, tôi vẫn không tài nào dứt công việc ra để đến giúp nó được. Việc ký kết hợp đồng mới khiến chúng tôi quay như chong chóng. Thường thường tám giờ tối mới rũ rượi về nhà. Ăn qua quýt một cái gì đó rồi đổ vật ra giường, ngủ một mạch đến bảy giờ sáng hôm sau. Những ham muốn, đam mê dần bị tước bỏ. Quay quắt mấy chốc đã cảm thấy rằng mình hết thời rồi. Chồng con b(c)y giờ hình như cũng không còn là một cái gì quá cấp thiết. Nhìn quanh mình, toàn những người hai chín, ba mươi tuổi mà vẫn dửng dưng như không. Anh bạn tuyên truyền kế hoạch hoá dân số khấp khởi mừng:"Thế này tỷ lệ tăng trưởng dân số Việt Nam giảm đáng kể đấy!". Được một lúc lạc quan lại quay ra tiu nghỉu:"Chẳng hoá mình thất nghiệp ư? " Cả bọn cười ầm lên, không bàn tới nữa.
Ngẫm lại thương các bậc làm cha làm mẹ. Về hưu, quanh ra quẩn vào, nhìn thấy nhau mãi cũng chán, sống chẳng được mấy nỗi mà con cái vẫn dở sống dở chín. Không lẽ mang tên lửa mà thúc đít. Già cả thích lo xa và hướng tới sự yên ổn. Tuổi trẻ ưa phá phách. Đôi khi cũng chẳng nhằm mục đích gì.
*
5. Nó rối rít chạy ra dắt xe cho tôi.
- ấy! Chị cẩn thận. Cửa nhà em mới sơn xong đấy. Chị thấy thế nào? Em kê vậy có được không? Chật một tí nhưng không sao chị nhỉ?
- Thì mấy bữa nữa em đi làm, lại chẳng xây nhà bốn năm tầng ấy chứ. Bây giờ như vậy là tốt rồi.
Tưởng chỉ là động viên, ai dè anh chàng gật đầu quả quyết:
- Nhất định phải thế chứ chị! Em sẽ xây thật nhiều cửa sổ, sẽ tràn ngập ánh sáng trong căn phòng. Tường không có rêu mọc. Nước thải sẽ xử lý theo đường cống ngầm hiện đại. Còn gì nữa nhỉ? Mà sao chị gầy thế? Nom cứ như người hết hơi ấy. Em thấy có phải ai đi làm cũng thế đâu. Chẳng còn nhận được ra chị nữa. Em nói thật chứ cái trò liên doanh nước ngoài nước trong, lương cao thật đấy nhưng mình chỉ còn lại một cái xác ve thôi.
Tôi bật cười:
- Em cứ nói như ông cụ non ấy. Việc thi cử thế nào rồi?
- Tốt cả chị ạ. Em vẫn còn dư thời gian để làm ở xưởng vẽ. A, em tính đặt một cây cảnh ở chỗ cửa sổ này để lọc không khí. Như vậy giường sẽ phải kê chếch sang bên này một chút...
Tôi im lặng, ngơ ngẩn ngẩm nhìn vẻ hào hứng đặc biệt trên nét mặt của nó.Đã lâu lắm rồi tôi không được sống một cách thực tế như thế.
*
6. Viên giám đốc điều hành hết sức sửng sốt trước quyết định chuyển công tác của tôi:
- Cô nên nghĩ lại thì hơn. Chúng tôi luôn đánh giá cô là một người có năng lực. Chúng ta sẽ thoả thuận mức lương thích hợp cho cô trong thời gian tới.
Tôi lắc đầu cương quyết:
- Điều ấy với tôi lúc này không còn ý nghĩa gì nữa. Đơn giản là vì tôi không muốn tự biến mình thành một trong những cái máy ở đây. Tôi hy vọng anh cũng thế.
Anh ta ngỡ ngàng nhìn tôi. Sắc mặt hơi tái đi và lặng phắc. Tôi với tay lấy cái túi xách rồi đi thẳng ra cửa. Hình như tôi đã nghe thấy tiếng gọi từ phía anh ta - lần đầu tiên và cũng là lần cuối cùng - không phải là
tiếng quát nạt hay chỉ bảo. Tự nhiên tôi thấy lòng mình thoáng se lại. Vĩnh biệt!
*
7. Lúc rảnh rỗi tôi và anh thường đến nhà nó chơi. Người mẹ, mặc dù phải ngồi trên xe đẩy vẫn mở một quầy tạp hoá nhỏ bán sách vở, bút chì, thước kẻ... Tụi trẻ con đến mua rất đông. Tiếng cười nói, trò chuyện cả ngày không dứt.
Chẳng hiểu sao lần nào tới đây tôi cũng thấy hiện lên trong mắt mình một ngôi nhà tràn ngập ánh sáng với các ô cửa sổ mở rộng thơm phức mùi nắng.
Có phải cuộc sống tạo ra những con người để con người lại làm ra cuộc sống?
Nguồn
hongdiep.
