ngan trang
New member
- Xu
- 159
Ngày 2-9-1945, mốc son lịch sử khẳng định tầm vóc vĩ đại của Cách Mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng
Cách mạng Tháng Tám đã đi vào lịch sử và được kiểm nghiệm qua hơn 65 năm của thực tiễn cách mạng với những thắng lợi to lớn tiếp nối đi đến hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và xây dựng CNXH. Với ý nghĩa đó, cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9/1945 chính là biểu tượng của truyền thống đấu tranh kiên cường, bất khuất chống ngoại xâm mà dân tộc ta đã khẳng định qua hàng nghìn năm lịch sử, là đích đến vẻ vang với khát vọng cháy bỏng về Độc lập – Tự do - Ấm no – Hạnh phúc, là kết quả tất yếu của khối đại đoàn kết toàn dân tộc được tập hợp, tổ chức chặt chẽ và lãnh đạo xuất sắc của Đảng ta mà đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Trải qua 15 năm xây dựng đường lối, chuẩn bị lực lượng, bão táp cách mạng đã bùng nổ mạnh mẽ vào đúng thời điểm thời cơ cách mạng chín muồi nhất, cách mạng Tháng Tám đã lật đổ ách thống trị tàn bạo của phát xít Nhật, giành quyền độc lập dân tộc, khôi phục nền thống nhất đất nước, đánh đổ chế độ quân chủ phản động, lỗi thời, thành lập Nhà nước Cộng hòa dân chủ, đưa nhân dân lên vị trí người làm chủ đất nước. Giải phóng các giai cấp, tầng lớp nhân dân khỏi ách nô lệ, lầm than, xóa sạch những đói khổ, dốt nát và suy nhược giống nòi mà thực dân, phong kiến phản động đã gây ra, xác lập những giá trị văn hóa mới trên cơ sở truyền thống văn hóa quý báu mà cha ông đã xây đắp kết hợp với tinh hoa văn hóa tiến bộ của nhân loại – cách mạng Tháng Tám đã chứng minh một cách chắc chắn về tính đúng đắn của con đường cách mạng mà Đảng ta và toàn thể nhân đã lựa chọn, như một chân lý phổ biến mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định trong bản Tuyên ngôn Độc lập bất hủ: “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc” (1). “Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được” (2).
Về giá trị và tầm ảnh hưởng quốc tế của cách mạng Tháng Tám, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: “ Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào, mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng: Lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa, một đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc”(3).
Sự thật, cách mạng Tháng Tám đã phá tung một mắt xích quan trọng và thúc đẩy sự tan rã không thể cứu vãn nổi của hệ thống thuộc địa; mở đầu quá trình sụp đổ của chế độ thực dân cũ tàn bạo; cổ vũ nhân dân các dân tộc thuộc địa đấu tranh tự giải phóng, giành độc lập, tự do. Trong xu thế phát triển của các dòng thác cách mạng trên thế giới sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, thắng lợi của cách mạng Tháng Tám càng góp phần thúc đẩy phong trào đấu tranh GPDT nhanh chóng phát triển. Đó là sự tiếp nối trên hiện thực về lý luận của Chủ nghĩa Mác – Lênin về con đường cách mạng chống chủ nghĩa thực dân ở các nước thuộc địa và phụ thuộc, là sự kế tục thành quả vĩ đại của Cách mạng Tháng Mười Nga về lý tưởng giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người.
Trong ý nghĩa trọng đại của Thắng lợi Cách mạng Tháng Tám, đây là thắng lợi có tính chất bản lề, tạo bước ngoặt làm xoay chuyển vận mệnh dân tộc. Kể từ đây, cách mạng đã làm mở ra một chương hoàn toàn mới với những trang sử hào hùng: Thắng lợi của công cuộc kháng chiến – kiến quốc, bảo vệ Độc lập dân tộc, bảo vệ thành quả cách mạng 1945 – 1946; thắng lợi của 2 cuộc kháng chiến thần kỳ chống xâm lược, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước 1945 – 1975; thắng lợi của công cuộc Đổi mới xây dựng CNXH, đưa đất nước đi lên ngày càng giàu mạnh, dân chủ, văn minh..Đó là ảnh hưởng có giá trị tạo nên sức bật mạnh mẽ, những bước đột phá trong tiến trình cách mạng nước ta. Lý luận, phương pháp lãnh đạo, kinh nghiệm thực tiễn cũng như lực lượng cách mạng đã được xây dựng là nguồn lực vô cùng quý giá, là những bài học có giá trị định hướng cho việc giải quyết những vấn đề chiến lược, sách lược trong nhiều chặng đường cách mạng sau này.
Với thắng lợi vĩ đại của cách mạng Tháng Tám, Đảng cộng sản Việt Nam, người được dân tộc giao phó gánh vác sứ mệnh lịch sử lãnh đạo sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng CNXH trở thành Đảng cầm quyền, được toàn thể nhân dân tự giác thừa nhận và ủng hộ quyền lãnh đạo xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân. Đảng đã trở thành đại biểu trung thành cho lợi ích nhân dân và dân tộc, lãnh đạo công cuộc xây dựng đất nước và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Trong thời kỳ mới, đứng trước những thời cơ và thách thức lớn của sự nghiệp cách mạng như Đảng ta đã khẳng định trong Nghị quyết Đại hội ĐBTQ lần thứ XI về nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ trí tuệ của toàn Đảng và của mỗi cán bộ, đảng viên, giá trị lịch sử, tầm vóc vĩ đại và những bài học quý báu trong Cách mạng Tháng Tám cần được khai thác và vận dụng một cách sáng tạo, có hiệu quả hơn nữa. Cụ thể:
Thứ nhất, nắm vững ngọn cờ Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, giải quyết đúng đắn mối quan hệ độc lập dân tộc và dân chủ.
Xác định rõ con đường phát triển của cách mạng Việt Nam được định hướng theo quỹ đạo cách mạng vô sản, kinh qua cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và cách mạng XHCN. Đó cũng chính là những mục tiêu được ghi rõ trong Cương lĩnh đầu tiên của Đảng và được thực hiện một cách kiên định và nhất quán. Đó còn là nền tảng lý luận và thực tiễn để Đảng tiếp tục lãnh đạo giải quyết nhiều vấn đề quan điểm và tổ chức thực tiễn hiện nay.
Thứ hai, phát huy những bài học kinh nghiệm trong xây dựng mặt trận dân tộc thống nhất, tập hợp, xây dựng lực lượng cách mạng trên cơ sở khối đại đoàn kết toàn dân tộc mà hạt nhân là liên minh công, nông, trí thức đấu tranh vì độc lập – tự do và CNXH.
Thắng lợi của cách mạng Tháng Tám đã dạy chúng ta rằng, việc giải quyết một cách đúng đắn mối quan hệ giữa lợi ích quốc gia, dân tộc với lợi ích của giai cấp, tầng lớp; giữa lợi ích toàn thể với lợi ích bộ phận là chìa khóa của đoàn kết toàn dân và đồng thuận xã hội. Đường lối đoàn kết, tập hợp lực lượng cách mạng của Đảng trong thời điểm đó đã được cụ thể hóa thành quy mô rộng lớn và hiệu quả của Mặt trận Việt Minh để phát triển thế trận tiến công mạnh mẽ và toàn diện đưa cách mạng đi đến thành công. Thực tiễn cách mạng ngày hôm nay đã xuất hiện nhiều yêu cầu, đòi hỏi mới đa dạng, phong phú, do đó việc xác lập những nguyên tắc nhất quán để khẳng định và bảo vệ quyền, lợi ích tối cao của dân tộc trong mối quan hệ với lợi ích giai cấp, bộ phận là yếu tố sống còn nhằm xây dựng và bảo đảm khối đoàn kết dân tộc, tạo sự đồng thuận xã hội, bảo đảm khả năng phát triển đất nước nhanh, ổn định và bền vững.
Thứ ba, kiên quyết sử dụng bạo lực để giành, giữ và bảo vệ chính quyền cách mạng.
Lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin về bạo lực cách mạng chống bạo lực phản cách mạng đã được thể hiện một cách sinh động nhất trong hành trình cách mạng Tháng Tám. Trong suốt 15 năm đấu tranh từ 1930 – 1945 cũng như trong những tháng ngày Tổng khởi nghĩa, ngọn lửa của bạo lực cách mạng đã bùng cháy dữ dội, lập trường kiên quyết và thái độ không khoan nhượng của cách mạng đã làm cho kẻ thù phải khiếp sợ và khuất phục. Trong từng giai đoạn, việc vận dụng một cách linh hoạt các phương pháp đấu tranh linh hoạt, biến hoá; kết hợp mềm mại giữa đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, chủ động thoả hiệp một cách khôn khéo, vững nguyên tắc đã đưa cách mạng vượt qua những trở ngại khó khăn. Thực tế cho thấy, không thể có con đường nào khác con đường sử dụng bạo lực cách mạng. Trong đấu tranh giành chính quyền, cũng như xuyên suốt trong lịch sử cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, bạo lực cách mạng cách mạng chống bạo lực phản cách mạng đã trở thành nguyên lý duy nhất đúng. Đó là quan điểm lãnh đạo xây dựng lực lượng cách mạng đủ sức trấn áp và đè bẹp sự chống đối của các lực lượng phản cách mạng. Đó cũng chính là lập trường rõ và dứt khoát trong mọi tình thế nhằm ngăn chặn thái độ lừng chừng, tư tưởng cải lương thoả hiệp, hữu khuynh trong tổ chức Đảng cũng như trong từng bước vận động của phong trào. Bài học cách mạng bạo lực còn nóng hổi đến ngày hôm nay khi những vấn đề về chủ quyền thiêng liêng của tổ quốc đang đặt ra những thách thức lớn; thành quả cách mạng mà chúng ta phải trả bằng xương máu nhiều thế hệ sẽ bị đe doạ nếu không khẳng định được sức mạnh. Đây cũng là lúc mà chúng ta đọc lại những dòng thiêng liêng nhất mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ghi vào lịch sử: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”. (4)
Thứ tư, kịp thời nắm bắt thời cơ, chủ động sáng tạo tiến hành khởi nghĩa giành chính quyền.
Cách mạng Tháng Tám thắng lợi là biểu hiện đỉnh cao của nghệ thuật lãnh đạo chủ động chớp thời cơ của Đảng ta. Đồng chí Trường Chinh đã nhận định: “Khởi nghĩa thắng lợi không chỉ ở chỗ chuẩn bị chu đáo, mà còn ở chỗ nổ ra đúng lúc phải nổ... Cuộc khởi nghĩa Tháng Tám như đã nhận thấy, nổ ra rất kịp thời”(5). Việc đánh giá và xác định đúng thời cơ và hành động kịp thời, mau lẹ là một trong những nhân tố rất quan trọng bảo đảm thắng lợi của cách mạng, như Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Làm cách mệnh phải biết dựa vào thời cơ và phải nhìn chung phong trào mọi nơi, mọi chốn mới chắc thắng” (6).
Kinh nghiệm từ bài học này đòi hỏi Đảng ta trong thời kỳ mới phải tiếp tục nâng cao trình độ lý luận và tổ chức thực tiễn, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Đảng phải có được tầm nhìn chiến lược đủ sức phân tích, dự báo tình hình và xu thế vận động phát triển để đề ra đường lối lãnh đạo đúng đắn. Trong bối cảnh thế giới và trong nước hiện nay đang đặt ra những thời cơ và nguy cơ; nguồn lực và thách thức đan xen, phức tạp, khó lường đòi hỏi phải có sự nhạy bén và sắc sảo để nhìn nhận. Đó cũng là yêu cầu để trong những thời điểm cần thiết cần phải có định hướng đúng, giải pháp hiệu quả và kịp thời. Đây cũng chính là những quan điểm lãnh đạo mà Đảng ta đã thể hiện rõ trong Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độ lên CNXH (bổ sung 2011) được Đại hội XI của Đảng thông qua.
Thứ năm, Xây dựng Đảng vững mạnh, đủ sức lãnh đạo thành công sự nghiệp đấu tranh giành chính quyền.
Thắng lợi của cách mạng Tháng Tám do nhiều nhiều nhân tố nhưng nhân tố hàng đầu có tính quyết định là sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng ta. Trong những năm tháng gian khổ, khốc liệt nhất, Đảng vẫn thể hiện rõ năng lực lãnh đạo xuất sắc và bản lĩnh chiến đấu kiên cường, đưa cách mạng vượt qua những thác gềnh nguy hiểm để cuối cùng đi đến thành công. Hành trình cách mạng từ năm 1930 đến nay cũng đã làm rõ một thực tế rằng có những sai lầm, hạn chế mắc phải của Đảng ta đã để lại những hệ quả khó khăn cho cách mạng, đó là những khía cạnh đòi hỏi Đảng phải nhận thức nghiêm túc. Bài học quý báu về công tác xây dựng Đảng đủ sức lãnh đạo cách mạng vẫn còn nguyên giá trị. Bài học đó giúp Đảng ta tiếp tục lãnh đạo thật tốt các nhiệm vụ, giải pháp xây dựng, chỉnh đốn Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh. Tổ chức Đảng và đảng viên của Đảng phải thấm nhuần bài học mà Hồ Chí Minh đã dạy: “Đảng có vững cách mệnh mới thành công, như người cầm lái có vững thuyền mới chạy”. Vận dụng nghiêm túc, sáng tạo bài học về xây dựng Đảng trong thực tiễn cách mạng cũng như trong Di sản tư tưởng Hồ Chí Minh là mệnh lệnh mà sự nghiệp cách mạng đang đặt ra cho Đảng ta để Đảng xứng đáng là đảng cầm quyền, lãnh đạo đất nước, lãnh đạo toàn xã hội và nhân dân thực hiện thành công sự nghiệp Đổi mới xây dựng CNXH vì Dân giàu, Nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh.
Chú thích:
- (1); (2): Trần Huy Liệu. Lịch sử tám mươi năm chống Pháp – Quyển II, Tập hạ, NXB Sử học – Viện Sử học, HN 1961, tr. 201 – 202.
- (3): Hồ Chí Minh: Tuyển tập, NXB Sự Thật, HN 1980, t 1, tr 468
- (4): Trần Huy Liệu – Đd, tr 202
- (5): Trường Chinh: Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân Việt Nam, t. 1, NXB Sự Thật, Hà nội, 1975, tr. 373.
- (6): Lịch sử cách mạng Tháng Tám 1945, NXB Chính trị Quốc gia, HN, 1995, tr 281.
P.Trưởng khoa: Th.S Ngô Bá Cường
Khoa Xây dựng Đảng
Trong toàn bộ tiến trình lịch sử cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng đã có nhiều sự kiện lịch sử trọng đại, đánh dấu những bước phát triển và thắng lợi của sự nghiệp cách mạng. Trong rất nhiều sự kiện ấy, cuộc cách mạng Tháng Tám năm 1945 kết thúc thắng lợi và ngày 2-9-1945 Hồ Chủ Tịch tuyên bố về nền độc lập thật sự, không thể chối cãi của dân tộc Việt Nam trước toàn thể quốc dân và thế giới đã trở thành mốc son lịch sử không thể nào quên. Bước ngoặt trọng đại mở ra kỷ nguyên của Độc lập tự do và CNXH trên một đất nước đã trãi qua quá nhiều đau thương, mất mát và tủi nhục vì chìm đắm trong đêm dài nô lệ dưới ách bóc lột của đế quốc, thực dân, phong kiến, đã khẳng định tầm vóc vĩ đại và giá trị lịch sử vô cùng to lớn của công cuộc cách mạng dưới sự lãnh đạo tài tình của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh.Cách mạng Tháng Tám đã đi vào lịch sử và được kiểm nghiệm qua hơn 65 năm của thực tiễn cách mạng với những thắng lợi to lớn tiếp nối đi đến hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và xây dựng CNXH. Với ý nghĩa đó, cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9/1945 chính là biểu tượng của truyền thống đấu tranh kiên cường, bất khuất chống ngoại xâm mà dân tộc ta đã khẳng định qua hàng nghìn năm lịch sử, là đích đến vẻ vang với khát vọng cháy bỏng về Độc lập – Tự do - Ấm no – Hạnh phúc, là kết quả tất yếu của khối đại đoàn kết toàn dân tộc được tập hợp, tổ chức chặt chẽ và lãnh đạo xuất sắc của Đảng ta mà đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Trải qua 15 năm xây dựng đường lối, chuẩn bị lực lượng, bão táp cách mạng đã bùng nổ mạnh mẽ vào đúng thời điểm thời cơ cách mạng chín muồi nhất, cách mạng Tháng Tám đã lật đổ ách thống trị tàn bạo của phát xít Nhật, giành quyền độc lập dân tộc, khôi phục nền thống nhất đất nước, đánh đổ chế độ quân chủ phản động, lỗi thời, thành lập Nhà nước Cộng hòa dân chủ, đưa nhân dân lên vị trí người làm chủ đất nước. Giải phóng các giai cấp, tầng lớp nhân dân khỏi ách nô lệ, lầm than, xóa sạch những đói khổ, dốt nát và suy nhược giống nòi mà thực dân, phong kiến phản động đã gây ra, xác lập những giá trị văn hóa mới trên cơ sở truyền thống văn hóa quý báu mà cha ông đã xây đắp kết hợp với tinh hoa văn hóa tiến bộ của nhân loại – cách mạng Tháng Tám đã chứng minh một cách chắc chắn về tính đúng đắn của con đường cách mạng mà Đảng ta và toàn thể nhân đã lựa chọn, như một chân lý phổ biến mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định trong bản Tuyên ngôn Độc lập bất hủ: “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc” (1). “Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được” (2).
Về giá trị và tầm ảnh hưởng quốc tế của cách mạng Tháng Tám, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: “ Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào, mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng: Lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa, một đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc”(3).
Sự thật, cách mạng Tháng Tám đã phá tung một mắt xích quan trọng và thúc đẩy sự tan rã không thể cứu vãn nổi của hệ thống thuộc địa; mở đầu quá trình sụp đổ của chế độ thực dân cũ tàn bạo; cổ vũ nhân dân các dân tộc thuộc địa đấu tranh tự giải phóng, giành độc lập, tự do. Trong xu thế phát triển của các dòng thác cách mạng trên thế giới sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, thắng lợi của cách mạng Tháng Tám càng góp phần thúc đẩy phong trào đấu tranh GPDT nhanh chóng phát triển. Đó là sự tiếp nối trên hiện thực về lý luận của Chủ nghĩa Mác – Lênin về con đường cách mạng chống chủ nghĩa thực dân ở các nước thuộc địa và phụ thuộc, là sự kế tục thành quả vĩ đại của Cách mạng Tháng Mười Nga về lý tưởng giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người.
Trong ý nghĩa trọng đại của Thắng lợi Cách mạng Tháng Tám, đây là thắng lợi có tính chất bản lề, tạo bước ngoặt làm xoay chuyển vận mệnh dân tộc. Kể từ đây, cách mạng đã làm mở ra một chương hoàn toàn mới với những trang sử hào hùng: Thắng lợi của công cuộc kháng chiến – kiến quốc, bảo vệ Độc lập dân tộc, bảo vệ thành quả cách mạng 1945 – 1946; thắng lợi của 2 cuộc kháng chiến thần kỳ chống xâm lược, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước 1945 – 1975; thắng lợi của công cuộc Đổi mới xây dựng CNXH, đưa đất nước đi lên ngày càng giàu mạnh, dân chủ, văn minh..Đó là ảnh hưởng có giá trị tạo nên sức bật mạnh mẽ, những bước đột phá trong tiến trình cách mạng nước ta. Lý luận, phương pháp lãnh đạo, kinh nghiệm thực tiễn cũng như lực lượng cách mạng đã được xây dựng là nguồn lực vô cùng quý giá, là những bài học có giá trị định hướng cho việc giải quyết những vấn đề chiến lược, sách lược trong nhiều chặng đường cách mạng sau này.
Với thắng lợi vĩ đại của cách mạng Tháng Tám, Đảng cộng sản Việt Nam, người được dân tộc giao phó gánh vác sứ mệnh lịch sử lãnh đạo sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng CNXH trở thành Đảng cầm quyền, được toàn thể nhân dân tự giác thừa nhận và ủng hộ quyền lãnh đạo xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân. Đảng đã trở thành đại biểu trung thành cho lợi ích nhân dân và dân tộc, lãnh đạo công cuộc xây dựng đất nước và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Trong thời kỳ mới, đứng trước những thời cơ và thách thức lớn của sự nghiệp cách mạng như Đảng ta đã khẳng định trong Nghị quyết Đại hội ĐBTQ lần thứ XI về nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ trí tuệ của toàn Đảng và của mỗi cán bộ, đảng viên, giá trị lịch sử, tầm vóc vĩ đại và những bài học quý báu trong Cách mạng Tháng Tám cần được khai thác và vận dụng một cách sáng tạo, có hiệu quả hơn nữa. Cụ thể:
Thứ nhất, nắm vững ngọn cờ Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, giải quyết đúng đắn mối quan hệ độc lập dân tộc và dân chủ.
Xác định rõ con đường phát triển của cách mạng Việt Nam được định hướng theo quỹ đạo cách mạng vô sản, kinh qua cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và cách mạng XHCN. Đó cũng chính là những mục tiêu được ghi rõ trong Cương lĩnh đầu tiên của Đảng và được thực hiện một cách kiên định và nhất quán. Đó còn là nền tảng lý luận và thực tiễn để Đảng tiếp tục lãnh đạo giải quyết nhiều vấn đề quan điểm và tổ chức thực tiễn hiện nay.
Thứ hai, phát huy những bài học kinh nghiệm trong xây dựng mặt trận dân tộc thống nhất, tập hợp, xây dựng lực lượng cách mạng trên cơ sở khối đại đoàn kết toàn dân tộc mà hạt nhân là liên minh công, nông, trí thức đấu tranh vì độc lập – tự do và CNXH.
Thắng lợi của cách mạng Tháng Tám đã dạy chúng ta rằng, việc giải quyết một cách đúng đắn mối quan hệ giữa lợi ích quốc gia, dân tộc với lợi ích của giai cấp, tầng lớp; giữa lợi ích toàn thể với lợi ích bộ phận là chìa khóa của đoàn kết toàn dân và đồng thuận xã hội. Đường lối đoàn kết, tập hợp lực lượng cách mạng của Đảng trong thời điểm đó đã được cụ thể hóa thành quy mô rộng lớn và hiệu quả của Mặt trận Việt Minh để phát triển thế trận tiến công mạnh mẽ và toàn diện đưa cách mạng đi đến thành công. Thực tiễn cách mạng ngày hôm nay đã xuất hiện nhiều yêu cầu, đòi hỏi mới đa dạng, phong phú, do đó việc xác lập những nguyên tắc nhất quán để khẳng định và bảo vệ quyền, lợi ích tối cao của dân tộc trong mối quan hệ với lợi ích giai cấp, bộ phận là yếu tố sống còn nhằm xây dựng và bảo đảm khối đoàn kết dân tộc, tạo sự đồng thuận xã hội, bảo đảm khả năng phát triển đất nước nhanh, ổn định và bền vững.
Thứ ba, kiên quyết sử dụng bạo lực để giành, giữ và bảo vệ chính quyền cách mạng.
Lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin về bạo lực cách mạng chống bạo lực phản cách mạng đã được thể hiện một cách sinh động nhất trong hành trình cách mạng Tháng Tám. Trong suốt 15 năm đấu tranh từ 1930 – 1945 cũng như trong những tháng ngày Tổng khởi nghĩa, ngọn lửa của bạo lực cách mạng đã bùng cháy dữ dội, lập trường kiên quyết và thái độ không khoan nhượng của cách mạng đã làm cho kẻ thù phải khiếp sợ và khuất phục. Trong từng giai đoạn, việc vận dụng một cách linh hoạt các phương pháp đấu tranh linh hoạt, biến hoá; kết hợp mềm mại giữa đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, chủ động thoả hiệp một cách khôn khéo, vững nguyên tắc đã đưa cách mạng vượt qua những trở ngại khó khăn. Thực tế cho thấy, không thể có con đường nào khác con đường sử dụng bạo lực cách mạng. Trong đấu tranh giành chính quyền, cũng như xuyên suốt trong lịch sử cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, bạo lực cách mạng cách mạng chống bạo lực phản cách mạng đã trở thành nguyên lý duy nhất đúng. Đó là quan điểm lãnh đạo xây dựng lực lượng cách mạng đủ sức trấn áp và đè bẹp sự chống đối của các lực lượng phản cách mạng. Đó cũng chính là lập trường rõ và dứt khoát trong mọi tình thế nhằm ngăn chặn thái độ lừng chừng, tư tưởng cải lương thoả hiệp, hữu khuynh trong tổ chức Đảng cũng như trong từng bước vận động của phong trào. Bài học cách mạng bạo lực còn nóng hổi đến ngày hôm nay khi những vấn đề về chủ quyền thiêng liêng của tổ quốc đang đặt ra những thách thức lớn; thành quả cách mạng mà chúng ta phải trả bằng xương máu nhiều thế hệ sẽ bị đe doạ nếu không khẳng định được sức mạnh. Đây cũng là lúc mà chúng ta đọc lại những dòng thiêng liêng nhất mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ghi vào lịch sử: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”. (4)
Thứ tư, kịp thời nắm bắt thời cơ, chủ động sáng tạo tiến hành khởi nghĩa giành chính quyền.
Cách mạng Tháng Tám thắng lợi là biểu hiện đỉnh cao của nghệ thuật lãnh đạo chủ động chớp thời cơ của Đảng ta. Đồng chí Trường Chinh đã nhận định: “Khởi nghĩa thắng lợi không chỉ ở chỗ chuẩn bị chu đáo, mà còn ở chỗ nổ ra đúng lúc phải nổ... Cuộc khởi nghĩa Tháng Tám như đã nhận thấy, nổ ra rất kịp thời”(5). Việc đánh giá và xác định đúng thời cơ và hành động kịp thời, mau lẹ là một trong những nhân tố rất quan trọng bảo đảm thắng lợi của cách mạng, như Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Làm cách mệnh phải biết dựa vào thời cơ và phải nhìn chung phong trào mọi nơi, mọi chốn mới chắc thắng” (6).
Kinh nghiệm từ bài học này đòi hỏi Đảng ta trong thời kỳ mới phải tiếp tục nâng cao trình độ lý luận và tổ chức thực tiễn, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Đảng phải có được tầm nhìn chiến lược đủ sức phân tích, dự báo tình hình và xu thế vận động phát triển để đề ra đường lối lãnh đạo đúng đắn. Trong bối cảnh thế giới và trong nước hiện nay đang đặt ra những thời cơ và nguy cơ; nguồn lực và thách thức đan xen, phức tạp, khó lường đòi hỏi phải có sự nhạy bén và sắc sảo để nhìn nhận. Đó cũng là yêu cầu để trong những thời điểm cần thiết cần phải có định hướng đúng, giải pháp hiệu quả và kịp thời. Đây cũng chính là những quan điểm lãnh đạo mà Đảng ta đã thể hiện rõ trong Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độ lên CNXH (bổ sung 2011) được Đại hội XI của Đảng thông qua.
Thứ năm, Xây dựng Đảng vững mạnh, đủ sức lãnh đạo thành công sự nghiệp đấu tranh giành chính quyền.
Thắng lợi của cách mạng Tháng Tám do nhiều nhiều nhân tố nhưng nhân tố hàng đầu có tính quyết định là sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng ta. Trong những năm tháng gian khổ, khốc liệt nhất, Đảng vẫn thể hiện rõ năng lực lãnh đạo xuất sắc và bản lĩnh chiến đấu kiên cường, đưa cách mạng vượt qua những thác gềnh nguy hiểm để cuối cùng đi đến thành công. Hành trình cách mạng từ năm 1930 đến nay cũng đã làm rõ một thực tế rằng có những sai lầm, hạn chế mắc phải của Đảng ta đã để lại những hệ quả khó khăn cho cách mạng, đó là những khía cạnh đòi hỏi Đảng phải nhận thức nghiêm túc. Bài học quý báu về công tác xây dựng Đảng đủ sức lãnh đạo cách mạng vẫn còn nguyên giá trị. Bài học đó giúp Đảng ta tiếp tục lãnh đạo thật tốt các nhiệm vụ, giải pháp xây dựng, chỉnh đốn Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh. Tổ chức Đảng và đảng viên của Đảng phải thấm nhuần bài học mà Hồ Chí Minh đã dạy: “Đảng có vững cách mệnh mới thành công, như người cầm lái có vững thuyền mới chạy”. Vận dụng nghiêm túc, sáng tạo bài học về xây dựng Đảng trong thực tiễn cách mạng cũng như trong Di sản tư tưởng Hồ Chí Minh là mệnh lệnh mà sự nghiệp cách mạng đang đặt ra cho Đảng ta để Đảng xứng đáng là đảng cầm quyền, lãnh đạo đất nước, lãnh đạo toàn xã hội và nhân dân thực hiện thành công sự nghiệp Đổi mới xây dựng CNXH vì Dân giàu, Nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh.
Chú thích:
- (1); (2): Trần Huy Liệu. Lịch sử tám mươi năm chống Pháp – Quyển II, Tập hạ, NXB Sử học – Viện Sử học, HN 1961, tr. 201 – 202.
- (3): Hồ Chí Minh: Tuyển tập, NXB Sự Thật, HN 1980, t 1, tr 468
- (4): Trần Huy Liệu – Đd, tr 202
- (5): Trường Chinh: Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân Việt Nam, t. 1, NXB Sự Thật, Hà nội, 1975, tr. 373.
- (6): Lịch sử cách mạng Tháng Tám 1945, NXB Chính trị Quốc gia, HN, 1995, tr 281.
