ngan trang
New member
- Xu
- 159
LẼ GHÉT THƯƠNG
(TRÍCH: TRUYỆN LỤC VÂN TIÊN)
A.MỤC TIÊU BÀI HỌC
Hướng dẫn học sinh nhận thức được tình cảm yêu ghét phân minh, rạch ròi, xuất phát từ tấm lòng thương dân sâu sắc của tác giả. Hiểu đặc trưng cơ bản của bút pháp trữ tình Nguyễn Đình Chiểu .
B.PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN
-Sách GK, sách GV
-Truyện Lục Vân Tiên
-Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu
-Giáo án lên lớp cá nhân
C.CÁCH THỨC TIẾN HÀNH
Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp: Hướng dẫn học sinh đọc, phát hiện, trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi.
D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1.KIỂM TRA BÀI CŨ:
Phân tích tác hại của thái độ tự ti và tự phụ ?
2.GIỚI THIỆU BÀI MỚI:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
YÊU CẦU CẦN ĐẠT
1.TIỂU DẪN
Cho Hs đọc phần tiểu dẫn
Trình bày vắn tắt nội dung phần tiểu dẫn?
+Hoàn cảnh sáng tác truyện thơ Lục Vân Tiên: lúc này Nguyễn Đình Chiểu bị mù cả hai mắt, ông về bốc thuốc chữa bệnh cho dân ở vùng Gia Định
+Cốt truyện : xoay quanh cuộc xung đột giữa cái thiện và cái ác
Tác phẩm đề cao tư tưởng nhân nghĩa truyền thống, thể hiện khát vọng, lí tưởng của tác giả và nhân dân về một xã hội tốt đẹp mà quan hệ giữa con người với con người đều ...
đằm thắm một tình cảm yêu thương, nhân ái.
Nhân vật ông Quán trong đoạn trích?
-Nhân vật phụ
-Biểu tượng cho yêu ghét phân minh, trong sáng của quần chúng
-Trong đoạn trích này: là lời của ông Quán nói với bốn chàng nho sinh: Vân Tiên, Tử Trực, Trịnh Hâm, Bùi Kiệm khi họ cùng uống rượu, làm thơ trong quán của ông trước khi vào trường thi.
Hs đọc văn bản
Tìm bố cục đoạn trích?
2.VĂN BẢN
+Hai phần:
Phần 1: Từ đầu đến lằng nhằng dối dân
(Căm ghét vua chúa bạo ngược, vô đạo)
Phần 2: còn lại
(Thương những bậc hiền tài chịu số phận lân đận, chí lớn không thành, không được đời trọng dụng)
Nêu đại ý đoạn trích?
ĐẠI Ý:
Thái độ ghét thương của ông Quán, cũng là thái độ quan điểm của nhân dân đối với vua chúa bạo ngược, vô đạo; Với những người hiền tài chịu số phận rủi ro.
II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
1.ĐOẠN 1
Hs đọc đoạn1
Những triều đại mà ông Quán căm ghét có điểm chung gì?
+Sự mê đắm
+Gây lắm chuyện phiền hà, nhũng nhiễu dân
+Chia lìa, đổ nát, bè phái, thôn tính lẫn nhau
Hậu quả ấy ai gánh chịu?
Nhân dân:
Sa hầm, sảy hang; lầm than, cực khổ
Đau thương, tang tóc...
Tác giả đứng về phía nào để lên án những triều đại đó?
+Đứng về phía nhân dân, theo đạo lí của dân
+Ông Quán (Người bán hàng)
Không là ai, nhưng là tất cả nhân dân.
Người phát ngôn cho đạo lí hành động của nhân dân (Như nhân vật anh hề trong sân khấu chèo dân gian)
Nói các triều đại Trung Quốc, nhưng giúp người đọc liên tưởng tới triều Nguyễn ở Việt Nam cuối thế kỉ XIX
Hs đọc đoạn 2
Điểm chung của những con người mà ông Quán thương?
2.ĐOẠN 2
Thương những con người cụ thể:
-Đức Thánh nhân (Khổng Tử)
-Nhan Tử (học trò Khổng Tử)
-Gia Cát Lượng
-Các nhà thơ, nhà văn, thầy dạy học như :
Đào Tiềm, Hàn Dũ...Đến các triết gia nổi tiếng như: Chu Đôn Di, Trình Hạo, Trình Di
+Điểm chung ở họ: đều là các bậc hiền tài, chịu số phận lận đận, chí lớn không thành...
Lí lẽ ghét thương của ông Quán rất rõ ràng cụ thể và đó cũng là quan điểm đạo đức của tác giả, hãy chứng minh?
& Cho học sinh thảo luận
- Cơ sở của lẽ ghét thương ấy là lòng yêu nước thương dân, sâu sắc, mãnh liệt của nhà nho chân chính Nguyễn Đình Chiểu
-Tác giả đứng về phía nhân dân, đứng về phía đạo lí, chính nghĩa để lên án cường quyền bạo ngược, để cảm thông, chia sẻ và thương xót những nho sĩ có tài, gặp những rủi ro, không được đời trọng dụng
- Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu thực sự là vũ khí chiến đấu để bảo vệ đạo lí, bảo vệ chính nghĩa.
Em hiểu câu “Vì chưng hay ghét cũng là hay thương”
như thế nào?
*Người biết căm ghét chắc chắn phải là người biết yêu thương (Mối quan hệ giữa ghét thương)
*Vì yêu thương mà sẵn sàng thể hiện thái độ căm ghét
*Con người phân minh, rạch ròi, dứt khoát ngay cả trong lẽ ghét thương.
& Cho học sinh thảo luận:
Nhận xét về bút pháp trữ tình của Nguyễn Đình Chiểu ở đoạn thơ này?
+Lời thơ mộc mạc, không cầu kì trau chuốt
Các từ ngữ:
Sa hầm, sảy hang, lầm than muôn phần, lam dân nhọc nhằn, lằng nhằng rối dân...
Ngôi mà không ngôi, ngùi ngùi, lui về...
+Ngôn từ mộc mạclàm rung độnglòng người
& Hướng dẫn Hs tìm được những ý sau:
1 LUYỆN TẬP
*Câu thơ tóm lược toàn bộ ý nghĩa của cả đoạn trích: “vì chưng hay ghét cũng là hay thương”(thương đời, thương người, rất ít thương mình...)
*lời lẽ, quan điểm yêu, ghét của ông là quan điểm của người giữ đạo lí nhân đức, là tư tưởng của một nhà nho. Ông Quán chắc chắn là một nhà nho sống ẩn dật. (Có học, có đọc, thông tỏ sử sách Trung Quốc)
4 Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau:
Đọc thêm: Chạy giặc
