Hai Trieu Kr
Moderator
- Xu
- 28,899
Khóc Dương Khuê là một trong những bài thơ đẹp để lại nhiều ấn tượng trong lòng người đọc về tình bạn thắm thiết của tác giả Nguyễn Khuyến. Ông đã sử dụng cách nói giảm nói tránh để giảm nhẹ nỗi đau của sự việc. Đây là một tác phẩm thuộc chương trình văn 11. Dưới đây là kiến thức cơ bản về tác phẩm Khóc Dương Khuê.
(Nguồn ảnh: Internet)
I. Tác giả
- Dương Khuê (1839 - 1902) quê ở Vân Đình, Phương Đình, Hà Đông (nay là Ứng Hòa, Hà Nội); ông từng làm tổng đốc Nam Định và là bạn thân với nhà thơ Nguyễn Khuyến.
- Bài Khóc Dương Khuê lúc đầu được viết bằng chữ Hán (Vãn đồng niên Vân Đình tiến sĩ Dương Thượng Thư) sau đó được tác giả dịch sang chữ Nôm.
II. Tác phẩm
Bài thơ được chia thành ba đoạn:
+ Đoạn 1 (hai câu thơ đầu): Nỗi đau đột ngột khi mất bạn.
+ Đoạn 2 (từ câu 3 đến câu 22): Những kỉ niệm về tình bạn trong hồi tưởng nhà thơ.
+ Đoạn 3 (phần còn lại): Nỗi đau tắc nghẹn, hẫng hụt, chơi vơi khi mất người tri âm, tri kỉ.
1. Nỗi đau đớn bàng hoàng khi nghe tin bạn mất
Bác Dương thôi đã thôi rồi,
Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta
- Cách xưng hô với bạn (gọi bạn là bác) thể hiện tình cảm gần gũi, yêu mến, kính trọng bạn của nhà thơ.
- Cụm từ thôi đã thôi rồi để cực tả tâm trạng đau đớn, bàng hoàng của nhà thơ trước sự ra đi của bạn.
- Câu thơ cảm thán, giọng thơ ai oán, gợi tả nỗi đau như thấm vào cảnh vật, thấm vào lòng người .
2. Dòng hồi tưởng về những ngày gắn bó
- Nhà thơ hồi tưởng lại những kỉ niệm một thời gắn bó của nhà thơ và bạn: cùng đi thi, cùng làm quan, cùng làm thơ – uống rượu và cùng chia sẻ buồn vui trong cuộc đời…
- Điệp từ cũng có lúc... có khi cho ta thấy kỉ niệm hiện về dồn dập, sống động chân thực, khó phai mờ.
- Kỉ niệm được nhắc lại theo dòng thời gian từ xa đến gần; giọng thơ trầm đều… → Kỉ niệm giữa nhà thơ với bạn càng chồng chất.
⇒ Một tình bạn keo sơn, gắn bó, chân thành, sâu sắc.
3. Nỗi đau đớn khi không còn bạn
- Cách nói giảm nói tránh nhưng không cân bằng được tâm trạng sửng sốt, bàng hoàng: làm sao,chợt nghe. Dường như nỗi đau tinh thần quá lớn, đã vượt qua nỗi đau thể xác: chân tay rụng rời.
→ Trở lại thực tại mất bạn, giọng thơ từ hoài niệm chuyển sang đau đớn.
- Câu hỏi tu từ cũng là lời trách của Nguyễn Khuyến đối với bạn diễn tả nỗi đau đớn, bơ vơ trong lòng tác giả(vội vã lên tiên).
- Điệp ngữ trùng điệp: không, ai, viết diễn tả nỗi trống vắng cô đơn tột cùng, không gì bù đắp nổi.
- Bốn câu thơ cuối dồn tụ bao nỗi đau, thương bạn, chỉ còn nỗi nhớ ở lại, dường như nước mắt lặn vào trong, vào trái tim đang run lên những cung bậc cảm xúc nghẹn ngào, chua xót.
- Cách dùng điển cố để diễn tả tâm trạng bơ vơ trống vắng khi bạn khi bạn không còn nữa.
Sưu tầm
(Nguồn ảnh: Internet)
I. Tác giả
- Dương Khuê (1839 - 1902) quê ở Vân Đình, Phương Đình, Hà Đông (nay là Ứng Hòa, Hà Nội); ông từng làm tổng đốc Nam Định và là bạn thân với nhà thơ Nguyễn Khuyến.
- Bài Khóc Dương Khuê lúc đầu được viết bằng chữ Hán (Vãn đồng niên Vân Đình tiến sĩ Dương Thượng Thư) sau đó được tác giả dịch sang chữ Nôm.
II. Tác phẩm
Bài thơ được chia thành ba đoạn:
+ Đoạn 1 (hai câu thơ đầu): Nỗi đau đột ngột khi mất bạn.
+ Đoạn 2 (từ câu 3 đến câu 22): Những kỉ niệm về tình bạn trong hồi tưởng nhà thơ.
+ Đoạn 3 (phần còn lại): Nỗi đau tắc nghẹn, hẫng hụt, chơi vơi khi mất người tri âm, tri kỉ.
1. Nỗi đau đớn bàng hoàng khi nghe tin bạn mất
Bác Dương thôi đã thôi rồi,
Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta
- Cách xưng hô với bạn (gọi bạn là bác) thể hiện tình cảm gần gũi, yêu mến, kính trọng bạn của nhà thơ.
- Cụm từ thôi đã thôi rồi để cực tả tâm trạng đau đớn, bàng hoàng của nhà thơ trước sự ra đi của bạn.
- Câu thơ cảm thán, giọng thơ ai oán, gợi tả nỗi đau như thấm vào cảnh vật, thấm vào lòng người .
2. Dòng hồi tưởng về những ngày gắn bó
- Nhà thơ hồi tưởng lại những kỉ niệm một thời gắn bó của nhà thơ và bạn: cùng đi thi, cùng làm quan, cùng làm thơ – uống rượu và cùng chia sẻ buồn vui trong cuộc đời…
- Điệp từ cũng có lúc... có khi cho ta thấy kỉ niệm hiện về dồn dập, sống động chân thực, khó phai mờ.
- Kỉ niệm được nhắc lại theo dòng thời gian từ xa đến gần; giọng thơ trầm đều… → Kỉ niệm giữa nhà thơ với bạn càng chồng chất.
⇒ Một tình bạn keo sơn, gắn bó, chân thành, sâu sắc.
3. Nỗi đau đớn khi không còn bạn
- Cách nói giảm nói tránh nhưng không cân bằng được tâm trạng sửng sốt, bàng hoàng: làm sao,chợt nghe. Dường như nỗi đau tinh thần quá lớn, đã vượt qua nỗi đau thể xác: chân tay rụng rời.
→ Trở lại thực tại mất bạn, giọng thơ từ hoài niệm chuyển sang đau đớn.
- Câu hỏi tu từ cũng là lời trách của Nguyễn Khuyến đối với bạn diễn tả nỗi đau đớn, bơ vơ trong lòng tác giả(vội vã lên tiên).
- Điệp ngữ trùng điệp: không, ai, viết diễn tả nỗi trống vắng cô đơn tột cùng, không gì bù đắp nổi.
- Bốn câu thơ cuối dồn tụ bao nỗi đau, thương bạn, chỉ còn nỗi nhớ ở lại, dường như nước mắt lặn vào trong, vào trái tim đang run lên những cung bậc cảm xúc nghẹn ngào, chua xót.
- Cách dùng điển cố để diễn tả tâm trạng bơ vơ trống vắng khi bạn khi bạn không còn nữa.
Sưu tầm
