Đề thi thử môn ngữ văn 9 số 18 - có đáp án

[Sen Biển]

Xin giới thiệu với các em Đề thi thử môn ngữ văn 9 số 18 - có đáp án trong bài viết này chúng tôi sẽ cung cấp cho các em đề thi cũng như gợi ý đáp cùng với bài văn mẫu Suy nghĩ về tình yêu thương của con người trong cuộc sống và bài văn mẫu Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác của tác giả Viễn Phương. Hi vọng với bài viết này chúng tôi sẽ góp phần cùng các em chinh phục điểm 10 môn ngữ văn trong các kỳ thi sắp tới.

PHẦN I. ĐỌC – HIỂU

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:

Tại một vùng núi non lạnh lẽo của miền Bắc Ấn Độ, người đi đường thường giữ ấm bằng một chiếc nồi đất nhỏ, cho than hồng vào và đậy nắp cho kín. Sau đó họ lấy dây ràng kĩ quanh nồi rồi dùng khăn vải bọc lại. Khi đi ra ngoài, họ cắp chiếc lồng ấp trên vào người cho ấm.
Ba người đàn ông nọ cùng đi đến đền thờ. Đường thì xa nên cứ đi một lúc họ lại nghỉ chân rồi mới đi tiếp. Ở một chặng nghỉ, một người trong họ trông thấy có vài người bộ hành ngồi co rúm lại vì lạnh. Anh ta vội mở chiếc lồng ấp của mình ra lấy lửa mồi cho những chiếc lồng ấp của họ để tất cả mọi người đều được sưởi ấm. Lần đó, anh ta cứu được mấy mạng người suýt bị chết cóng trong đêm lạnh rét buốt của vùng Bắc Ấn.
Thế rồi, cả nhóm người lại lên đường. Đêm đã khuya. Đường đi tối mịt không có lấy một ánh sao. Người bộ hành thứ hai mở chiếc lồng sưởi của mình để mồi lửa vào ngọn đuốc mà anh ta đã mang theo. Ánh sáng từ ngọn đuốc đã giúp cho cả đoàn người có thể lên đường an toàn.
Người thứ ba cười nhạo hai người bạn đồng hành của mình: “Các anh là một lũ điên. Có hoạ là điên mới đem phí phạm ngọn lửa của mình như thế.”
Nghe thế, họ bảo anh ta: “Hãy cho chúng tôi xem ngọn lửa của bạn”.
Anh này mở chiếc lồng sưởi ấm của mình ra thì hỡi ôi, lửa đã tắt ngúm từ bao giờ, chỉ còn lại tro và vài mẩu than leo lét sắp tàn.[…]
(Trích Ngọn lửa, Trái tim có điều kì diệu, NXB Trẻ, 2013, tr 86- 87)

Câu 1. Xác định ngôi kể của đoạn trích.

Câu 2. Xét về cấu tạo, câu văn: “Ở một chặng nghỉ, một người trong họ trông thấy có vài người bộ hành ngồi co rúm lại vì lạnh.” thuộc kiểu câu gì?

Câu 3. Để khắc phục khí hậu lạnh lẽo ở miền Bắc Ấn Độ, người đi đường đã giữ ấm bằng cách nào?

Câu 4. Mỗi người đàn ông trong câu chuyện có một cách ứng xử riêng đối với những người bộ hành. Em đồng ý với cách ứng xử của ai? Vì sao?

( Ảnh sưu tầm internet)

PHẦN II. LÀM VĂN

Câu 1. Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một bài văn trình bày suy nghĩ về tình yêu thương của con người trong cuộc sống.

Câu 2. Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác của tác giả Viễn Phương.

Sen Biển ( biên soạn)

Mời các em xem phần gợi ý đáp án và các bài văn mẫu dưới phần bình luận nhé. Đừng quên ghé thăm vnkienthuc.com mỗi ngày nhé!

 

[Sen Biển]

GỢI Ý ĐÁP ÁN
PHẦN I. ĐỌC – HIỂU

Câu 1: Ngôi kể: thứ ba

2 Kiểu câu: câu đơn

3 Thí sinh có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau miễn là nêu được ý sau: bỏ than vào nồi đất mang theo bên người khi đi đường.

4 GV lưu ý dựa vào bài làm của HS để cho điểm:

- Đồng ý với cách ứng xử của người đàn ông thứ nhất và thứ hai đồng thời có cách lí giải thấu đáo, thuyết phục.

- Chỉ đồng ý với cách ứng xử của người đàn ông thứ nhất hoặc người đàn ông thứ hai và có cách lí giải hợp lí.

- Chỉ đồng ý với cách ứng xử của người đàn ông thứ nhất và người đàn ông thứ hai nhưng chưa lí giải được vì sao.

- Câu trả lời chung chung, mơ hồ, chưa đưa ra được quan điểm đúng đắn, chưa đánh giá, chưa bảo vệ được quan điểm của mình hoặc không trả lời.

PHẦN II. LÀM VĂN

Câu 1 a. Đảm bảo cấu trúc của một bài văn nghị luận :

Mở bài, thân bài, kết bài.

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận:

Tình yêu thương của con người trong cuộc sống.

c. Triển khai vấn đề nghị luận:

Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm theo trình tự hợp lý, có sự liên kết chặt chẽ, sử dụng tốt các thao tác lập luận để làm nổi bật luận điểm. Biết kết hợp giữa lý lẽ và dẫn chứng, dẫn chứng phải phù hợp, cụ thể, sinh động.

Sau đây là một hướng giải quyết:

- Tình yêu thương được đặt ra trong văn bản:

Đoạn trích đã ca ngợi tình yêu thương, sự quan tâm, chia sẻ của con người đối với những người gặp khó khăn trong cuộc sống.

- Bàn luận về tình yêu thương của con người trong cuộc sống:

+ Tình yêu thương là tình cảm tốt đẹp mà con người dành cho nhau…

+ Nêu biểu hiện của tình yêu thương của con người trong cuộc sống bằng những dẫn chứng xác thực, tiêu biểu.

+ Ý nghĩa của tình yêu thương đối với bản thân, những người xung quanh và đối với xã hội.

+ Phê phán những người sống vô cảm, ích kỉ, thờ ơ với nỗi đau, khó khăn của người khác…

+ Rút ra bài học, liên hệ bản thân.

d. Sáng tạo:

Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện sâu sắc vấn đề cần nghị luận…

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu :

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, đặt câu.

2 a. Đảm bảo cấu trúc của một bài văn nghị luận:

Mở bài, thân bài, kết bài

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận:

Cảm nhận, suy nghĩ về bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương.

c. Triển khai vấn đề nghị luận

Trình bày các luận điểm theo trình tự hợp lí, có sự liên kết chặt chẽ; sử dụng tốt các thao tác lập luận để triển khai luận điểm; biết kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng, dẫn chứng phải phù hợp, cụ thể, sinh động.

* Khổ thơ thứ nhất: Cảm xúc của nhà thơ trước lăng Bác.

- Cách dùng từ ngữ ở câu 1: từ “thăm” thay cho từ “viếng”; xưng “con – Bác” => thể hiện cảm xúc của người con xa lâu ngày mới được trở về bên Bác.

- Hình ảnh hàng tre mộc mạc, quen thuộc, giàu ý nghĩa tượng trưng: Sức sống quật cường, truyền thống bất khuất của dân tộc Việt Nam; phẩm chất cao quý của Bác Hồ, hình ảnh hàng tre xanh khơi nguồn cảm xúc cho tác giả.

* Khổ thơ thứ hai: Cảm xúc chân thành, mãnh liệt của nhà thơ khi được hòa vào dòng người vào lăng viếng Bác.

- Phân tích hai hình ảnh sóng đôi đặc sắc: Hình ảnh “mặt trời trong lăng rất đỏ” vừa thể hiện sự vĩ đại của Bác Hồ, vừa thể hiện sự tôn kính của nhân dân, của nhà thơ với Bác. Hình ảnh “Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân” chỉ dòng người ngày ngày nối tiếp nhau đến viếng Bác như kết thành tràng hoa thành kính dâng lên người.

- Phân tích nghệ thuật dùng từ tinh tế, gợi hình, gợi cảm qua các từ: “ngày ngày”, “bảy mươi chín mùa xuân”

* Khổ thơ thứ ba: Cảm xúc và suy nghĩ của tác giả khi vào lăng.

- Hai câu thơ đầu: Diễn tả chính xác và tinh tế khung cảnh và không khí trong lăng Bác và cảm nhận hình ảnh Bác bình yên trong “giấc ngủ” giữa “một vầng trăng sáng dịu hiền.”

- Hai câu thơ sau: cảm xúc đã được bộc lộ trực tiếp, một nỗi đau, một mất mát quá lớn trước sự ra đi của Người.

* Khổ thơ cuối: Là tâm trạng lưu luyến của nhà thơ muốn ở mãi bên Bác.

- Nhà thơ đã gửi tấm lòng mình bằng cách muốn hóa thân, hòa nhập vào cảnh vật bên lăng Bác.

- Điệp ngữ “muốn làm”: nhấn mạnh khát vọng được hóa thân và làm cho giọng thơ trở nên tha thiết hơn.

- Hình ảnh hàng tre ở khổ thơ thứ nhất đã được lặp lại ở dòng cuối cùng khép lại bài thơ với ý nghĩa “cây tre trung hiểu”.

* Nhận xét khái quát lại những thành công về nghệ thuật của bài thơ:
- Giọng điệu vừa trang nghiêm, sâu lắng, vừa tha thiết, đau xót, tự hào phù hợp với nội dung cảm xúc.

- Thể thơ 8 chữ, cách gieo vần linh hoạt, nhịp thơ chậm diễn tả sự lắng đọng trong tâm trạng, tình cảm của nhà thơ.

- Hình ảnh thơ sáng tạo, kết hợp hình ảnh thực và hình ảnh ẩn dụ có giá trị biểu đạt và biểu cảm cao

* Liên hệ

- Suy nghĩ về sự nghiệp và tình cảm của Bác

- Tình cảm của bản thân dành cho Bác Hồ

d. Sáng tạo:

Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện sâu sắc vấn đề cần nghị luận…

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu:

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa tiếng Việt.

Sen Biển( biên soạn)

 

[Sen Biển]

Bài văn mẫu

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một bài văn trình bày suy nghĩ về tình yêu thương của con người trong cuộc sống.

Bài làm

Mỗi con người được sinh ra và lớn lên đều trong vòng tay yêu thương của cha mẹ, trong tình yêu thương của mọi người. Tình yêu thương con người vốn là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta, và ngày càng đóng vai trò quan trọng trong xã hội hiện nay.

Lòng yêu thương con người là sự quan tâm, chăm sóc, đồng cảm thấu hiểu cho nhau, luôn giúp đỡ chia sẻ, lo lắng giữa con người với con người. Đó là một thứ tình cảm vô cùng quý báu của mỗi con người.
Lòng yêu thương con người được thể hiện qua nhiều mặt khác nhau. Nhưng đều có một điểm chung đó là thứ tình cảm ấy xuất phát từ tận sâu trái tim, từ tấm lòng chân thành của mỗi người. Người có lòng yêu thương con người là những người biết giúp đỡ, chia sẻ với những khó khăn của người khác, thấy người khác gặp hoạn nạn là tìm cách cùng họ vượt qua. Hơn thế nữa, họ không ngần ngại hy sinh lợi ích cá nhân vì tập thể, cộng đồng, họ còn khoan dung, tha thứ cho những lỗi lầm của người khác. Lòng yêu thương con người thật giản dị hiện diện mọi ngày, mọi nơi, mọi thời điểm nhưng chúng lại có những sức mạnh phi thường. Đó là tình cảm gia đình, tình yêu thương của ông bà cha mẹ dành cho con cái, lòng biết ơn sâu sắc của con cháu đối với ông bà cha mẹ. Những người hàng xóm láng giềng luôn giúp đỡ lẫn nhau khi gặp khó khăn. Thầy cô luôn cố gắng dành trọn vẹn kiến thức mình có cho học sinh, luôn đồng cảm giúp đỡ các em khi vấp ngã. Ngày nay, tuy đã hòa bình nhưng đất nước ta vẫn phải chịu đựng thiên tai hoành hành, lòng yêu thương ấy lại được thể hiện qua những cuộc từ thiện từ chiếc quần áo, sách vở hay gói đồ ăn... Chỉ cần có lòng yêu thương, quan tâm, sẻ chia, giúp đỡ lẫn nhau, mọi chuyện đều có thể vượt qua được.

Lòng yêu thương con người trong xã hội hiện nay ngày càng quan trọng. Trong cuộc sống bộn bề, gấp gáp, mọi người đều phải chịu những áp lực riêng, vì thế mà tình yêu thương con người càng phải được nâng cao. Ai ai cũng yêu thương lẫn nhau thì nhân loại tràn đầy sự hạnh phúc, con người gần gũi, thân thiết với nhau hơn. Chỉ cần có lòng yêu thương, khi ấy làm gì còn xung đột, gây ra bao đau thương như chiến tranh đã để lại. Lòng yêu thương sẽ giúp xây dựng một xã hội văn minh hơn, giàu tình người hơn

Tuy nhiên, đáng buồn thay, vẫn còn một số bộ phận con người sống thật vô cảm, lãnh đạm. Họ gây ra những hành động sai trái ảnh hưởng đến những người khác như cho hóa chất vào thực phẩm, bán hàng giả, hàng kém chất lượng, chỉ quan tâm đến lợi ích của bản thân mà không nghĩ đến lợi ích cho cộng đồng. Nhiều người thấy ngoài đường gặp nạn thì thờ ơ, không ra tay giúp đỡ, rồi nhiều vụ việc bạo hành gia đình, bạo lực học đường... gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Thật đáng chê trách, lên án!

Hiểu được rõ ý nghĩ, giá trị của lòng thương người, mỗi cá nhân chúng ta cần phải trau dồi đức tính ấy, hãy yêu thương con người nhiều hơn, bởi khi ta cho đi tình yêu thương bao nhiêu thì chính bản thân ta sẽ nhận lại được bấy nhiêu. Trong xã hội hiện nay, có rất nhiều tổ chức được mở ra vì con người, vì nhân quyền tất cả đều xuất phát từ lợi ích của mọi người, vì tình yêu thương giữa con người với nhau.

Hãy biết yêu quý bản thân một cách đúng đắn, rồi yêu thương con người khác, cùng giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta như ông cha ta từ xưa đã dạy:

"Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng."

Sen Biển( biên soạn)

 

[Sen Biển]

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác của tác giả Viễn Phương.

Bài làm

Chiến tranh qua đi đã gần được một thế kỉ, ấy vậy mà mỗi khi nhắc lại, chúng ta vẫn không khỏi đau xót trước những nỗi mất mát, trước những hi sinh của thế hệ đi trước để bảo vệ độc lập, tự do. Trong số những nỗi mất mát của chiến tranh, có sự ra đi của các anh hùng, có sự rời bỏ cuộc sống của những người nông dân áo vải.... nhưng không phải những nỗi đau của chiến tranh mới là đau đớn nhất. Khi chiến tranh kết thúc, chúng ta còn phải chịu một nỗi đau vô cùng lớn, đó là sự ra đi của Bác Hồ - vị lãnh tụ kính yêu của mỗi người dân Việt Nam. Dành cả cuộc đời để giành lấy độc lập, tự do cho đất nước, Người cũng đến lúc phải từ biệt trần thế. Bài thơ Viếng lăng Bác của nhà thơ Viễn Phương đã thay lời mỗi con dân của Bác, nói lên nỗi đau xót, thương nhớ khôn nguôi dành cho Người.

Ta cảm nhận ở nhà thơ trước hết là tấm lòng thành kính, biết ơn của một người con chưa từng một lần được nhìn thấy Bác:

"Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng"

Chiến tranh kết thúc, hòa bình được lập lại ở miền Nam, năm 1976, nhà thơ Viễn Phương cùng với đồng bào miền Nam đã có dịp được ra Hà Nội viếng Bác. Tác giả như một người con xa nhà về thăm người cha của mình. Nhà thơ bộc lộ nỗi xúc động nghẹn ngào khi chưa kịp cảm ơn, chưa kịp thể hiện tấm lòng thành kính trước công ơn của Bác mà Bác đã ra đi mất rồi. Nhà thơ sử dụng hình ảnh "hàng tre" đã nói lên hình ảnh của mỗi người dân Việt Nam kiên cường, bất khuất và ngay thẳng. Ta cảm nhận được thái độ vô cùng tự hào vì là một người dân Việt Nam của tác giả. Nhà thơ cũng như bao người khác, đều biết ơn Hồ Chủ Tịch kính yêu!

Từ tấm lòng thành kính, sự biết ơn dành cho Người, tác giả còn thể hiện nỗi đau xót, xót thương trước sự ra đi của Bác:

"Bác nằm trong lăng giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim"

Hình ảnh Bác đang nằm ngủ say giữa "một vầng trăng sáng dịu hiền" cho thấy tâm hồn cao đẹp, cho thấy sự hiền dịu của Người. Nhà thơ đau xót, cảm thấy mất mát vô cùng: "Mà sao nghe nhói ở trong tim!". Động từ "nhói" cho thấy sự bật ra của cảm xúc, nhà thơ không thể kìm nén được nữa, từng cơn đau cứ quặn lên trong tim. Dù tác giả biết rằng, Bác ra đi những vẫn ở mãi trong lòng mỗi người dân Việt Nam nhưng nhà thơ vẫn không giấu nổi sự xúc động của mình. Phải là một người vô cùng yêu thương, kính trọng Người thì mới có thể có những cảm xúc, những nỗi đau lớn như vậy. Ta thấy ở tác giả tấm lòng đối với Bác, cũng như tấm lòng của cả miền Nam.

Nhưng xúc động nhất có lẽ là ở khổ thơ cuối, khi nhà thơ thể hiện ước muốn cháy bỏng cùng với tâm nguyện được cống hiến cho dân tộc, cho đất nước:

"Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này"

Những giọt nước mắt của tác giả là những giọt nước mắt của sự đau xót, của sự lưu luyến khi vừa mới tới thăm Người được một chút thôi, giờ đã phải rời xa rồi. Trở lại miền Nam là thực tại, không nỡ rời xa là ý muốn trong tâm tưởng của nhà thơ. Để quên đi thực tại đau xót này, nhà thơ đã tự nhủ với lòng mình, đã bộc lộ mong ước được hóa thân vào những cảnh vật quanh lăng Bác để được mãi mãi ở bên Người. Điệp từ "Muốn làm" cho thấy ước muốn mãnh liệt, cháy bỏng của nhà thơ. Tác giả muốn làm con chim để hót quanh lăng Bác mỗi sớm mai, muốn làm đóa hoa tô điểm thêm cho cảnh vật quanh lăng, tỏa hương thơm ngát.... và muốn làm cây tre để trung hiếu với Người:

"Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này"

Hình ảnh cây tre được tác giả sử dụng rất khéo léo, xuất hiện ở đầu bài thơ và quay lại ở cuối bài thơ. Kết cấu này tạo ra tính biểu tượng cho hình ảnh cây tre, vừa là biểu tượng cho con người Việt Nam, vừa nói lên tấm lòng của tác giả đối với Người. Xúc động biết bao trước tình cảm của nhà thơ đối với Bác!

Là một người dân Việt Nam sống trong thời buổi hiện đại, khi chiến tranh đã kết thúc, dù ta không thể hiểu được hoàn cảnh và những khó khăn trước kia nhưng vẫn cảm thấy được công lao to lớn của Bác dành cho đất nước qua những lời thơ của nhà thơ Viễn Phương. Ông thực sự đã viết rất hay, mạch cảm xúc tự nhiên, lắng đọng theo trình tự vào thăm lăng Bác, qua đó gieo vào lòng người đọc sự xúc động, tình cảm mến yêu dành cho cả Hồ Chủ tịch và cả những người con dân miền Nam như tác giả.

Đọc bài thơ Viếng lăng Bác, ta hiểu được lí do tại sao mà bài thơ được phổ thành nhạc sau này. Đó chính là bởi vì những cảm xúc được cất lên từ tấm lòng chân thành của người viết, từ sự vĩ đại, cao cả của Bác Hồ kính yêu...

Sen Biển( biên soạn)