SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP. HỒ CHÍ MINH
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI THÀNH PHỐ LỚP 9 NĂM HỌC 2006 – 2007
ĐỀ BÀI (Thời gian làm bài 150 phút)
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI THÀNH PHỐ LỚP 9 NĂM HỌC 2006 – 2007
ĐỀ BÀI (Thời gian làm bài 150 phút)
Câu 1: (6 điểm) Bạn đọc trẻ ngày nay và sách văn học.
Câu 2: (14 điểm) Cảm nhận về hình ảnh người phụ nữ Việt Nam trong bài thơ Bếp Lửa (Bằng Việt); Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ (Nguyễn Khoa Điềm); Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa (Nguyễn Du).
ĐÁP ÁN – BIỂU ĐIỂM
A. Hướng dẫn chung
1/ Đề bài gồm hai câu:
Câu 1:
Nghị luận xã hội. Đề bài yêu cầu học sinh bàn luận về một vấn đề gần gũi với những vẫn đề học sinh từng bàn luận trong một số đề văn từ lớp 8 đến lớp 9, nhưng nâng cao hơn. Thí sinh cần thể hiện hiểu biết, nhận thức về tầm quan trọng của sách văn học đối với mọi người, nhất là đối với học sinh. Và trong mức độ nào đó, thí sinh nêu lên thực trạng ít đọc, ít tìm hiểu, ít say mê sách văn học: giải thích nguyên nhân, đưa ra giải pháp nhằm thay đổi thực trạng đó.
Câu 2:
Nghị luận văn học. Đề bài yêu cầu học sinh “cảm nhận” về “hình ảnh người phụ nữ” trong bài thơ có nhân vật trữ tình là người phụ nữ, cả bài học chính khóa và bài đọc thêm. Đề yêu cầu học sinh không chỉ nắm vững tác phẩm mà còn phải biết tổng hợp, khái quát tìm ra nét chung trong cuộc đời, phẩm chất của người phụ nữ Việt Nam trong các tác phẩm trên.
Đáp án chỉ nêu một số nội dung chính mà bài làm cần cố. Biểu điểm cũng có khoảng cách giữa các mức điểm dành cho giám khảo quyết định căn cứ vào sự đánh giá chung toàn bài. Tránh đếm ý, đếm lỗi quá máy móc.
B. Đáp án và biểu điểm.
Câu 1: 6 điểm
Yêu cầu chung:
a. Tầm quann trọng của sách văn học (đối với mọi người, đối với tuổi trẻ).
- Sách văn học là tên gọi chung của các tác phẩm văn chương: thơ, truyện ký, kịch, lí luận – phê bình văn học.
- Sách văn học không chỉ cung cấp tri thức về văn chương, cuộc đời… mà còn có tác dụng bồi đắp tâm hồn, nhân đạo hóa con người, rèn luyện tình cảm cao đẹp, lý tưởng thẩm mĩ…
b. Thực trạng bạn đọc trẻ đối với sách văn học.
- Mặt tốt, tích cực.
- Mặt chưa tốt, tiêu cực.
Yêu cầu về hình thức:
- Nắm vững phương pháp làm bài văn nghị luận xã hội, bố cục bài sáng rõ, lập luận chạt chẽ.
- Bài làm sạch, ít lỗi chính tả, ngữ pháp.
Biểu điểm:
- Điểm 5 – 6: đáp ứng tốt các yêu cầu trên, văn viết lưu loát, chấp nhận thiếu một vài ý nhỏ và lỗi diễn đạt, chính tả.
- Điểm 3 – 4: đáp ứng khá yêu cầu của đề: có đủ 2 ý chính (2 và 3), ý chưa thật phong phú, sai từ 2 đến 4 lỗi chính tả, ngữ pháp.
- Điểm 1 -2: làm bài sơ sài, thiếu nhiều ý quan trọng, chưa rõ lập luận, có từ 4 đến 6 lỗi các loại.
Câu 2:
Yêu cầu nội dung
- Nắm vững 3 tác phẩm được phân tích: hoàn cảnh ra đời, nội dung chính, đặc sắc nghệ thuật.
- Tập trung hình ảnh người phụ nữ trên bài thơ trên các phương diện: cuộc đời vất vả, lam lũ nhưng giàu tình yêu thương, giàu lòng yêu nước, có tinh thần lạc quan, tin tưởng vào cách mạng, ở tương lai…
- Từ cảm nhận về những đức tính tốt đẹp, phẩm chất cao quý của nhân vật người phụ nữ trong các tập thơ trên, suy nghĩ chung về người phụ nữ Việt Nam, thể hiện tình cảm yêu thương, kính trọng và học tập…
Yêu cầu về hình thức:
Nắm vững phương pháp làm bài nghị luận văn học, bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ, ít lỗi chính tả ngữ pháp.
Biểu điểm:
- Điểm 13 – 14: đáp ứng tốt các yêu cầu trên, văn viết lưu loát, có hình ảnh, xúc động. Chấp nhận vài lỗi nhỏ.
- Điểm 11 – 12: đáp ứng các yêu cầu ở mức khá, đầy đủ các ý lớn, bài làm có từ 3 đến 4 lỗi.
- Điểm 9 -10: diễn đạt trôi chảy, có đầy đủ các ý lớn nhưng thiếu nhiều ý nhỏ, bài làm có từ 5 đến 6 lỗi.
- Điểm 7 -8: hiểu đề, đáp ứng được nửa yêu cầu đề, văn viết chưa lưu loát, lập luận còn chưa chặt chẽ, bài làm có từ 5 đến 7 lỗi.
- Điểm 5 -6: nhìn chung chưa đạt yêu cầu: thiếu một ý lớn hoặc nhiều ý nhỏ, lập luận rời rặc, mắc khá nhiều lỗi các loại.
- Điểm 3 – 4: bài làm không đạt yêu cầu, không đáp ứng yêu cầu của đề nội dung sơ sài, có quá nhiều lỗi.
- Điểm 1 -2: bài làm yếu, không hiểu đề, diễn đạt kém, không có bố cục, quá nhiều lỗi, chỉ viết một vài ý, không thành bài văn.
- Điểm 0: không làm bài văn.
