Cách để viết bản tin chuẩn xác và hấp dẫn

[Phong Cầm]

Các bản tin khác với các bài báo ở các thể loại khác là phải ngắn gọn, súc tích và sát với thực tế. Đối với một học viên ngành báo chí, có thể viết tin tức không chỉ có thể cải thiện kỹ năng viết mà còn học cách truyền tải thông tin một cách rõ ràng. VnKienthuc sẽ đưa cho các bạn các bước viết bản tin tiêu chuẩn, thu hút người đọc:

BƯỚC 1 Lập kế hoạch trước cho bài viết​

1. Các chủ đề nghiên cứu.
Để viết một bài báo hay, chính xác, sinh động và có cấu trúc tốt, bạn phải nghiên cứu sâu chủ đề của bài báo. Nếu bạn đã từng viết một bài báo nghiên cứu, bạn hẳn biết cách nghiên cứu chủ đề. Trước tiên, hãy tìm ra năm yếu tố (đôi khi là sáu) của các bản tin.

• - What? - Chuyện gì, cái gì xảy ra ?
• - Who? - Ai liên quan?
• - Where? - Xảy ra ở đâu?
• - When? - Xảy ra khi nào?
• - Why? - Tại sao xảy ra?
• - How? - Xảy ra như thế nào?

Và có thể là kết quả ra sao.
2. Tóm tắt các dữ kiện.
- Sau khi làm rõ năm yếu tố, hãy liệt kê các dữ kiện liên quan và chia chúng thành ba nhóm:

• Các dữ kiện cần viết trong bài báo.
• Sự thật thú vị nhưng không quan trọng.
• Sự kiện có liên quan đến tin tức nhưng không liên quan gì đến chủ đề của tin tức.

- Danh sách thông tin này có thể giúp bạn không bỏ lỡ bất kỳ thông tin liên quan nào và viết một bài báo súc tích, cô đọng.
- Những dữ kiện này càng chi tiết càng tốt và không quá muộn để xóa chúng sau khi hoàn thành.
- Tại thời điểm này, nếu có một số thông tin không thể xác nhận sự chân thật, bạn có thể viết câu hỏi và đánh dấu, sau đó bạn có thể tìm ra câu trả lời một cách có mục tiêu.
- Nếu người biên tập không quy định loại bài cần viết, hãy tự quyết định

3. Làm một bản phác thảo.
- Dàn ý và bài luận của bạn nên được trình bày theo cấu trúc tam giác ngược, tức là viết theo thứ tự quan trọng nhất.
- Khi viết bản tin, phải cho người đọc thấy nội dung khái quát ngay dòng đầu. Viết chủ đề một cách thẳng thắn ở đầu bài viết và đừng để người đọc hiểu ý chính của bạn sau khi đọc một vài đoạn văn.
- Bất kể bài viết của bạn được viết để xuất bản báo in hay xuất bản trực tuyến, bạn phải thu hút sự chú ý của người đọc ngay từ đầu. Nhiều người không có kiên nhẫn để đọc xong một bản tin.
- Đặt bài viết ở vị trí quan trọng trên báo hoặc trang web. Khi một tờ báo được gấp làm đôi, bạn nên để nội dung phía trên nếp gấp. Tương tự, đường gấp ảo trên màn hình máy tính là đường cuối màn hình, trước khi cuộn xuống . Đối với nội dung cần cuộn để xem bên dưới, hầu hết mọi người thường sẽ không đọc nó. Do đó, hãy cố gắng đưa những thông tin quan trọng lên trang đầu để thu hút người đọc.

4. Hiểu đối tượng mục tiêu (tức độc giả) của bạn.

• - Chỉ khi biết mọi người thích xem loại tin tức nào, bạn mới có thể viết bài phù hợp với thị hiếu của họ.
• - Kiểm tra lại ngũ hành của các bản tin theo sở thích của đối tượng mục tiêu. Ngũ hành ý chỉ 5 điểm: bạn đang viết cho đối tượng có độ tuổi trung bình là bao nhiêu, họ sống ở đâu, tại địa phương hay trên phạm vi toàn quốc, vì sao những độc giả này đọc bài báo của bạn và họ muốn gì từ nó... Những câu hỏi này sẽ cho bạn biết mình phải viết thế nào.
• - Tìm hiểu đối tượng mục tiêu của bạn lớn đến mức nào, họ đến từ đâu, tại sao họ muốn đọc bài viết của bạn và họ muốn xem thông tin gì.
• - Một khi bạn hiểu bài báo được viết cho ai, bạn có thể liệt kê dàn bài tốt.

5. Tìm góc nhìn.

• Làm việc chăm chỉ để tìm ra một góc nhìn độc đáo và thêm suy nghĩ của riêng bạn, để những bài báo bạn viết không thể bị người khác thay thế.
• Nếu những người khác đang viết nội dung giống bạn, quan điểm độc đáo của bạn sẽ khiến bài viết này hoàn toàn khác với những người khác.
• Bạn có thể phỏng vấn các chuyên gia liên quan đến nội dung bài viết của bạn, những người có kinh nghiệm cá nhân liên quan đến chủ đề này

6. Phỏng vấn nhân sự có liên quan.

• Phỏng vấn mọi người có thể cung cấp cho bạn thông tin đầu tiên, trực tiếp về chủ thể. Mặc dù việc tiếp cận ai đó để xin phỏng vấn sẽ rất ngại ngùng, nhưng làm như vậy sẽ làm cho bài viết của bạn đáng tin cậy và thuyết phục hơn.
• Nếu bản tin của bạn có thể nói về trải nghiệm cá nhân của một số người nhất định, người đọc chắc chắn sẽ quan tâm. Vì vậy, đừng ngần ngại tìm hiểu càng nhiều càng tốt các kênh thông tin xung quanh bạn, tìm thông tin liên hệ của họ và sau đó liên hệ với họ càng sớm càng tốt.
• Khi phỏng vấn, bạn cần tuân thủ một số nguyên tắc: xác định bản thân là một nhà báo. Có cái nhìn cởi mở. Duy trì tính khách quan. Dù được khuyến khích đặt câu hỏi và lắng nghe chuyện vặt, bạn không ở đó để đưa ra phán xét.
• Ghi âm, viết lại những thông tin quan trọng từ cuộc phỏng vấn và hãy rõ ràng với những gì bạn đang làm cũng như lý do vì sao bạn thực hiện cuộc phỏng vấn đó.

BƯỚC 2. VIẾT TIN TỨC​

1. Viết lời dẫn.

• Lời dẫn là phần quan trọng nhất của một bản tin, cần phải viết những tình tiết quan trọng và hấp dẫn nhất trong bản tin bằng lời văn cực kỳ súc tích, lập dàn ý, nội dung văn bản đầy đủ và thu hút người đọc.
• Phần giới thiệu cần ngắn gọn và dễ hiểu.
• Phần mở đầu tương đương với câu chủ đề bạn viết trong bài soạn của mình khi bạn đang đọc.
• Sử dụng lời dẫn để cho người đọc hiểu nội dung và tầm quan trọng của báo cáo tin tức của bạn.
• Khi phỏng vấn người khác, bạn phải nhớ những nguyên tắc sau: tự báo cáo về gia đình mình; cởi mở tâm trí; duy trì quan điểm khách quan; khi người khác nói về giai thoại của bạn, đừng đưa ra nhận xét vô ích.
• Ghi lại thông tin của cuộc phỏng vấn và nói thẳng ra mục đích cuộc phỏng vấn của bạn.

2. Viết các chi tiết.

• Bước tiếp theo là viết nội dung chính của bản tin, nội dung chính cần chi tiết, bao gồm con người, địa điểm, thời gian và diễn biến của sự việc để mọi người hiểu tại sao bản tin này đáng được viết.
• Những chi tiết này rất quan trọng vì chúng là ưu tiên hàng đầu của bài báo.
• Nếu bạn đang viết một bài báo theo định hướng, bạn nên viết quan điểm của mình ở đây.

3. Thêm một số thông tin bổ sung sau các sự kiện chính.

• Sau khi đọc bản tin của bạn, một số độc giả có thể không hài lòng. Bạn có thể thêm một số nội dung có liên quan để cho phép người đọc hiểu thêm, chẳng hạn như thông tin liên hệ, sự thật về chủ đề, những người liên quan và trích dẫn từ người được phỏng vấn.
• Thông tin bổ sung này sẽ giúp hoàn thành báo cáo tin tức này và chuyển sang một chủ đề mới.
• Bạn có thể liệt kê những ý kiến phản đối của mọi người.
• Một bản tin hay sẽ phác thảo một dàn ý, điều này sẽ mang lại cho người đọc một thu hoạch tinh thần.
• Để thu hút người đọc, bạn phải cung cấp đầy đủ thông tin để mọi người sau khi đọc bài viết của bạn có thể hình thành quan điểm sâu sắc cho riêng mình, ngay cả khi quan điểm này trái ngược với bạn.
• Ngay cả khi bài viết của bạn chỉ là báo cáo trung thực các sự kiện khách quan, người đọc sẽ có thể hình thành ý kiến của riêng mình dựa trên thông tin bạn cung cấp.

4. Mở rộng bài báo.

• Nếu người đọc có thể đọc bài viết của bạn, bạn cũng có thể cho họ một chút ngọt ngào. Ví dụ, để cung cấp một giải pháp cho một vấn đề được đề cập trong bài báo.
• Cuối bài viết phần kết. Thông thường phần kết luận có thể là sự lặp lại của phần mở đầu hoặc sự thăng hoa của chủ đề bài viết.
• Đọc thêm các báo cáo tin tức do những người khác viết hoặc xem cách các công cụ neo tin tức tường thuật một câu chuyện tin tức một cách sống động. Bạn có thể bắt chước họ nhiều hơn.

BƯỚC 3. KIỂM TRA​

1 Kiểm tra sự thật trước khi bài báo được xuất bản.

• Dù bạn viết báo chuyên môn hay chỉ hoàn thành nhiệm vụ nhà trường giao, bạn đều phải đảm bảo tính xác thực của nội dung bài báo. Thông tin không chính xác sẽ khiến mọi người nghi ngờ toàn bộ bài báo, và có thể ngăn bạn viết bài trong tương lai.
• Trước khi gửi, hãy xác nhận xem tất cả các thông tin của bài báo là đúng sự thật, bao gồm tên, ngày tháng, thông tin liên hệ và địa chỉ. Để trở thành một phóng viên tin tức có trình độ, bạn phải đảm bảo tính xác thực của bài báo.

2. Viết theo dàn ý của bạn và phong cách viết phải nhất quán.
Có nhiều phong cách tường thuật tin tức, bạn có thể tường thuật một cách khách quan, hoặc bạn có thể tường thuật ở ngôi thứ nhất.

• Nếu bài viết của bạn chỉ muốn báo cáo sự thật một cách khách quan, hãy nhớ đừng bao gồm bất kỳ ý kiến cá nhân nào. Không thêm bất kỳ nhận xét tích cực hoặc tiêu cực nào và không bày tỏ ý kiến tán thành hay không tán thành.
• Nếu bài viết của bạn là một tin bình, hãy nhớ ghi lại đầy đủ nội dung và chi tiết của vấn đề và ghi lại toàn diện các quan điểm khác nhau.
• Định dạng và trích dẫn của các bản tin phải tuân theo các quy định liên quan
• Khi trích dẫn lời nói của một người, hãy đặt lời nói của người đó trong dấu ngoặc kép và đặt tiêu đề của người đó.
• Khi viết số, hãy viết hoa từ một đến mười và viết thường cho hơn mười.
• Để lại một dòng trống sau mỗi đoạn văn.

3. Hãy để người biên tập giúp bạn kiểm tra.

• Ngay cả khi bạn đã kiểm tra vài lần và nghĩ rằng nó đã hoàn hảo để đăng, bạn vẫn phải yêu cầu người biên tập đọc lại cho bạn, có thể bạn sẽ tìm thấy những vấn đề mà bạn chưa nhận thấy.
• Nếu không có ai giúp bạn kiểm tra lại thì bạn không nên giao bản in trong thời gian này, sau cùng, cần thêm một người kiểm tra để đảm bảo tính chính xác của bài viết của bạn.
• Nếu bài báo bạn viết là bài tập của trường hoặc được sử dụng trên trang web cá nhân, bạn có thể nhờ một người bạn kiểm tra bài báo đó cho mình. Đôi khi bạn sẽ đồng ý với những tin tức người khác cung cấp cho bạn nhưng hãy nhớ rằng mục tiêu của bạn là làm cho bạn đọc của bạn đọc càng nhiều bài viết của bạn càng tốt.

TỔNG KẾT - LỜI KHUYÊN​

• Bắt đầu với việc tìm hiểu và đặt ra năm câu hỏi. Chúng sẽ giúp bạn định hình đề cương và nội dung bài báo.
• Tiến hành phỏng vấn, đừng quên lịch sự và nói rõ ràng về những gì mà bạn đang viết.
• Để thông tin quan trọng nhất ở phần đầu bài viết.
• Kiểm tra lại để chắc rằng mọi thông tin đều chính xác và được ghi trích dẫn đúng, đủ.
• Trừ khi được yêu cầu khác, hãy luôn tuân thủ đúng phong cách của Liên đoàn Báo chí.
• Nhờ một người bạn đọc lại bài viết bởi một số đoạn có thể sẽ khó hiểu với người khác.
• Luôn phân đoạn và chừa chỗ cho hình ảnh.