Đề bài: Bình giảng khổ thơ đầu của bài thơ Thơ duyên của Xuân Diệu
Chiều mộng hòa thơ trên nhánh duyên
Cây me ríu rít cặp chim chuyền
Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá
Thu đến - nơi nơi động tiếng huyền.
Bài làm
A. Giảng
Thiên nhiên giao hòa trong nguồn thơ suối nhạc:
- Buổi chiều mộng mơ, nhánh huyền hòa hợp, nên thơ.
- Cặp chim so sánh ríu rít trên cây me.
- Trời xanh ngọc nhuộm xanh muôn lá thật dạt dào, mạnh mẽ, tuyệt vời (qu từ đổ đặt đầu câu).
- Khắp nơi tiếng nhạc vang lên rung động như đón chào mùa thu đến.
Một buổi chiều thu thật đẹp, thật rộn ràng, tình tứ. Tất cả được đón nhận qua tâm hồn lãng mạn của Xuân Diệu. Vì thế chiều mới trở thành chiều mộng, và nhánh trở thành nhánh duyên...
B. Bình
- Sự giao cảm giữa cảnh và cảnh, giữa cảnh và người. Thi nhân giao cảm với thiên nhiên và muốn giao cảm với đời.
- Cảm nhận lãng mạn của Xuân Diệu: cảnh và vật luôn thành đôi, kết đôi, giao hòa khắng khít, mật thiết. Con người cũng muốn có đôi, nên đôi lứa. Ở phần cuối bài thơ, Xuân Diệu viết tiếp:
Anh với em như một cặp vần
- Thơ duyên là duyên tình, tơ duyên chan hòa, giăng mắc. Nhánh cây cũng trở thành nhánh duyên duyên dáng, tình tứ. Bốn câu thơ khởi đầu bài thơ cũng thể hiện chất duyên, nét duyên đó của toàn bài.
- Đây là khổ thơ mở đầu hay, dẫn mạch khơi nguồn cho toàn bài thơ.
Xem thêm: Phân tích khổ thơ đầu trong bài Thơ duyên của Xuân Diệu
Theo Ths. Phạm Ngọc Thắm*