Khi việc tiêm vắc-xin chống lại Covid-19 đang được phổ biến ở nước phát triển, câu hỏi đặt ra tiếp theo : điều gì sẽ xảy ra sau đó? Liệu tất cả các biên giới có được mở ra và sự xuất hiện của các biến thể mới của coronavirus có thể cản trở điều này đến mức nào? Liệu nó còn khả năng miễn dịch bầy đàn và liệu thế giới có thể trở lại cuộc sống bình thường trước khi tìm ra phương pháp chữa trị hiệu quả cho coronavirus không ? BBC của Nga cho biết về các kịch bản chính có thể xảy ra để thoát ra khỏi đại dịch và một trong số chúng dường như có khả năng xảy ra nhất theo các nhà khoa học hiện nay.
Vào cuối tháng 7, tạp chí Lancet đã đăng một bài báo, các tác giả là 30 nhà khoa học y tế hàng đầu châu Âu - phản ánh về hướng mà đại dịch Covid-19 có thể phát triển trong những tháng năm tới. Và câu hỏi chính mà các tác giả của bài báo đặt ra là đại dịch thuật có kết thúc (được kiểm soát) trong vòng ba năm nữa hay không?
Theo các chuyên gia châu Âu, các điều kiện này sẽ phụ thuộc vào 3 yếu tố chính:
Chỉ một bộ phận cư dân trưởng thành đã tiêm cả hai liều vacxin theo quy định - và vấn đề không chỉ nằm ở việc không có đủ vacxin (thuốc) mà còn ở sự không tin tưởng của người dân vào chúng.
(không phải ai cũng sẵn sàng tuân thủ các quy định nghiêm ngặt để chống covid19)
Một chủng vi-rút đặc biệt dễ lây nhiễm - "Delta" đã xâm nhập rộng và đang dần thay thế loại virus ít nguy hiểm hơn xuất hiện từ trước đó, và điều khó chịu nhất - nó thường lây nhiễm cho những người đã bị bệnh hoặc đã được tiêm chủng đầy đủ vacxin Covid-19. Đồng thời, các biện pháp hạn chế trên khắp thế giới được đưa ra, theo kết luận của các tác giả của bài báo, tất cả đều không khiến tình hình tốt hơn.
Không có gì là ngạc nhiên khi số lượng nhiễm mới tiếp tục tăng vọt trong những điều kiện này. Thống kê cho thấy thế giới đang ở đỉnh điểm của đợt đại dịch thứ ba: kể từ giữa tháng 7, số lượng chẩn đoán được xác nhận đã tăng hơn một lần rưỡi (từ 350 đến 655 nghìn mỗi ngày). Ở Nga, sự việc càng tệ hơn khi ngày 15/10 vừa qua có -999 người chết vì Covid, ngày trước đó là 986 ca tử vong được ghi nhận.
Sau khi mô tả ngắn gọn các lựa chọn khả thi cho sự kết thúc của đại dịch, các tác giả của bài báo cảm thấy khó nói chắc rằng liệu Covid-19 có gây ra mối đe dọa nghiêm trọng cho sức khỏe trong dài hạn hay không.
Một mặt, họ thừa nhận rằng không có khả năng có thể loại bỏ hoàn toàn vi rút: ngay cả khi mỗi một trong số các bệnh nhân covid hồi phục, nhiễm trùng sẽ tiếp tục di chuyển giữa các loài động vật - và có thể đột biến ở đó những cách bất ngờ.
Mặt khác, phụ thuộc rất nhiều vào mức độ nhanh chóng của một loại thuốc hiệu quả - không chỉ vào bản thân căn bệnh mà còn để chống lại dạng nhiễm trùng kéo dài, hay còn được gọi là "long covid".
Các tác giả viết, một chiến dịch tiêm chủng quy mô lớn (và ở Hoa Kỳ, nó đang đạt được động lực khá nhanh) mang lại hy vọng cho việc trở lại cuộc sống bình thường tương đối sớm, các tác giả viết. Họ cho biết thêm: “Tuy nhiên, có nhiều trở ngại trên con đường đạt được: lượng vắc-xin vô cùng không đồng đều, sự miễn cưỡng liên tục trong việc tiêm chủng, các biến thể mới của vi-rút và làn sóng lây nhiễm chết người trên toàn cầu”.
Bốn kịch bản có thể xảy ra được mô tả trong bài báo "đại diện cho các kết quả tiềm năng có thể giải quyết đại dịch Covid-19."
Trong trường hợp của Covid-19, có rất ít hy vọng cho điều này - và với những đột biến đang diễn ra của virus, lựa chọn loại bỏ hoàn toàn nó "có thể là quá tham vọng ngay cả khi chỉ là một suy nghĩ, chứ chưa nói đến việc đặt nó vào trung tâm của một chiến lược sức khỏe. "
"Vẫn còn rất ít trường hợp được chủng ngừa trên quy mô toàn cầu," tác giả chính của bài báo trên JAMA, giáo sư tại Đại học Brown, Eli Adashi, giải thích với BBC Russian Service.
Hầu hết các loại vắc xin đã đăng ký đều có hiệu quả cao trong công việc bảo vệ chống lại bệnh nặng - nhưng không phải tất cả sẽ không mắc lại bệnh
Paul Hunter, giáo sư tại Trường Y Norwich thuộc Đại học East Anglia, người không tham gia nghiên cứu, cũng không tin vào khả năng loại bỏ hoàn toàn căn bệnh này. Ông nhớ lại rằng bệnh đậu mùa được đề cập trong cả hai lần dịch là một loại vi rút có khả năng miễn dịch dai dẳng - nó còn được gọi là khử trùng - miễn dịch. Và khả năng bảo vệ miễn dịch chống lại coronavirus mới, theo dữ liệu mới nhất, giảm khoảng một nửa trong sáu đến chín tháng.
Ngoài ra, các loại vắc-xin đã được đăng ký hiện nay với các mức độ hiệu quả khác nhau ngăn chặn đợt tiến triển nghiêm trọng của Covid-19, nhưng không nhất thiết bảo vệ chống lại nhiễm trùng: có nhiều trường hợp khi được tiêm chủng đầy đủ mọi người bị bệnh. Bệnh của họ tương đối dễ dàng hoặc hoàn toàn không có triệu chứng, nhưng họ vẫn có thể lây lan vi-rút, lây nhiễm cho người khác (trở thành vật trung gian).
Đó là lý do tại sao khả năng miễn nhiễm tập thể, điều mà hầu hết các nhà khoa học (và sau họ, các chính trị gia) hy vọng vào lúc bắt đầu đại dịch, cuối cùng lại không thể đạt được.
Giáo sư Hunter giải thích: “Nếu không có biện pháp bảo vệ khử trùng và vi rút tiếp tục lây lan, không có cách nào bạn có thể bảo vệ những người không có khả năng miễn dịch.
Paul Hunter tiếp tục: “Có nghĩa là, chúng tôi sẽ không thể tiêu diệt được vi-rút. Cũng không có khả năng quây vùng nó vào một số khuôn khổ địa lý”, Paul Hunter tiếp tục: "Ở một thời điểm nào đó, virus chắc chắn rất đáng sợ, nó đột biến và giết chết tất cả chúng ta. Điều này, theo ý kiến của tôi, rất khó xảy ra - tôi có thể nói là gần như không thể. "
Ông tóm tắt: "Rất có thể, vi-rút sẽ phát triển theo mùa và chúng ta sẽ bị nhiễm vi-rút này theo định kỳ trong suốt cuộc đời.
Gần 90% những người được hỏi đều có chung quan điểm với Giáo sư Hunter: sẽ không thể tiêu diệt hoàn toàn virus coronavirus Sars-Cov-2 và nó sẽ tiếp tục lây nhiễm định kỳ cho mọi người trên khắp thế giới. Đồng thời, trẻ em bị bệnh ngay từ khi còn nhỏ sẽ nhận được khả năng miễn dịch mạnh hơn người lớn, đồng thời bảo vệ một phần chống lại các đột biến của vi rút trong tương lai.
Ít hơn 40% các chuyên gia được khảo sát tin rằng có thể đối phó với dịch Covid-19 ít nhất ở một số vùng nhất định (loại trừ).
Giáo sư Eli Adashi, tác giả chính của JAMA cho biết: “Tất cả những gì chúng tôi có là vắc-xin và các biện pháp hạn chế, tất cả mọi người đều nên tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp phòng ngừa".
Đồng thời, do hệ miễn dịch suy yếu khá nhanh nên rất có thể, vắc-xin sẽ phải được cập nhật định kỳ.
Giáo sư Adashi tiếp tục: "Và điều gì sẽ xảy ra nếu các lựa chọn mới xuất hiện, mà các loại vắc-xin hiện có sẽ bảo vệ tồi tệ hơn nhiều? Trong trường hợp này, một cuộc chạy đua vũ trang [giữa vi-rút và các nhà phát triển vắc-xin] có thể bắt đầu", virus liên tục đột biến và liệu chúng ta có cơ hội chiến thắng trong cuộc đua này hay không, vẫn chưa rõ ràng.
Tuy nhiên, chuyên gia này cho biết thêm, ngoài 4 phương án đã mô tả, còn có một kịch bản thứ 5 - là lạc quan nhất. Ông nghiên cứu từ thực tế và thấy rằng trong một tương lai gần, các bác sĩ sẽ có thể phát triển một loại thuốc kháng vi-rút hiệu quả hoặc tìm ra một lựa chọn điều trị khác cho Covid-19.
Giáo sư Adashi cho biết đang có những bước phát triển như vậy. Chính phủ Hoa Kỳ đã ký hợp đồng mua hai loại thuốc kháng vi-rút đầy hứa hẹn. Hiện cả hai đều đang trải qua giai đoạn thử nghiệm lâm sàng cuối cùng và vẫn chưa nhận được tên xác thực (trong các tài liệu chúng xuất hiện dưới tên mã AZD7442 và MK4482), nhưng về lý thuyết chúng có thể ảnh hưởng đáng kể đến diễn biến của đại dịch.
Tất nhiên, cả hai loại thuốc vẫn cần phải chứng minh hiệu quả của chúng và nhận được sự chấp thuận của các cơ quan chức năng, nhưng Giáo sư Adashi nói rằng ông đang nuôi hy vọng vào việc phát triển một loại thuốc cho Covid-19.
“Trong tương lai gần, chỉ có một loại thuốc kháng vi-rút mới có thể giúp chúng ta thoát khỏi tình trạng này ", ông chắc chắn.
Mike Ryan, Giám đốc điều hành WHO về các trường hợp khẩn cấp về y tế, cho biết bản thân ông cũng muốn biết khi nào đại dịch sẽ kết thúc. Nhưng bác sĩ phải luôn nói cho bệnh nhân biết sự thật, và sự thật là chưa ai biết câu trả lời cho câu hỏi này.
“Những gì tôi biết chắc chắn là nó sẽ kết thúc nhanh hơn nếu mỗi người chúng ta làm điều gì đó cho việc này, - anh ấy chắc chắn - Nếu chúng ta cho vắc-xin nhiều cơ hội hơn để sử dụng trên khắp thế giới, có thể giúp bệnh nhân tốt hơn.
"Tôi nghĩ rằng nếu chúng ta đáp ứng tất cả những điều kiện này, chúng ta sẽ có thể chấm dứt đại dịch sớm hơn nhiều. Tôi rất muốn nói điều đó vào cuối năm nay, nhưng tôi thậm chí không tính đến điều này," chuyên gia thừa nhận. dịch bệnh sẽ được kiểm soát vào năm tới - nếu chúng ta rất may mắn. "
Phong Cầm - Theo BBC của Nga
Vào cuối tháng 7, tạp chí Lancet đã đăng một bài báo, các tác giả là 30 nhà khoa học y tế hàng đầu châu Âu - phản ánh về hướng mà đại dịch Covid-19 có thể phát triển trong những tháng năm tới. Và câu hỏi chính mà các tác giả của bài báo đặt ra là đại dịch thuật có kết thúc (được kiểm soát) trong vòng ba năm nữa hay không?
Theo các chuyên gia châu Âu, các điều kiện này sẽ phụ thuộc vào 3 yếu tố chính:
- khả năng tiêm chủng sẽ nhanh chóng đến mức nào ở mỗi quốc gia (mức độ giàu có khác nhau) và trên quy mô toàn cầu;
- chính xác thì virus sẽ đột biến như thế nào - nói cách khác, các biến thể mới (chưa xuất hiện) sẽ nguy hiểm như thế nào;
- Tất cả chúng ta - cả đã tiêm chủng và chưa tiêm chủng - sẽ tuân theo các khuyến nghị của cơ quan chức năng và tuân thủ các biện pháp hạn chế cần thiết một cách nghiêm ngặt như thế nào.
Chỉ một bộ phận cư dân trưởng thành đã tiêm cả hai liều vacxin theo quy định - và vấn đề không chỉ nằm ở việc không có đủ vacxin (thuốc) mà còn ở sự không tin tưởng của người dân vào chúng.
(không phải ai cũng sẵn sàng tuân thủ các quy định nghiêm ngặt để chống covid19)
Không có gì là ngạc nhiên khi số lượng nhiễm mới tiếp tục tăng vọt trong những điều kiện này. Thống kê cho thấy thế giới đang ở đỉnh điểm của đợt đại dịch thứ ba: kể từ giữa tháng 7, số lượng chẩn đoán được xác nhận đã tăng hơn một lần rưỡi (từ 350 đến 655 nghìn mỗi ngày). Ở Nga, sự việc càng tệ hơn khi ngày 15/10 vừa qua có -999 người chết vì Covid, ngày trước đó là 986 ca tử vong được ghi nhận.
Sau khi mô tả ngắn gọn các lựa chọn khả thi cho sự kết thúc của đại dịch, các tác giả của bài báo cảm thấy khó nói chắc rằng liệu Covid-19 có gây ra mối đe dọa nghiêm trọng cho sức khỏe trong dài hạn hay không.
Một mặt, họ thừa nhận rằng không có khả năng có thể loại bỏ hoàn toàn vi rút: ngay cả khi mỗi một trong số các bệnh nhân covid hồi phục, nhiễm trùng sẽ tiếp tục di chuyển giữa các loài động vật - và có thể đột biến ở đó những cách bất ngờ.
Mặt khác, phụ thuộc rất nhiều vào mức độ nhanh chóng của một loại thuốc hiệu quả - không chỉ vào bản thân căn bệnh mà còn để chống lại dạng nhiễm trùng kéo dài, hay còn được gọi là "long covid".
Bốn kịch bản được nêu ra
Chi tiết hơn, các kịch bản có thể xảy ra đối với sự phát triển của đại dịch được nêu trong một bài báo được đăng vào cuối tháng 7 trên tạp chí JAMA của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ.Các tác giả viết, một chiến dịch tiêm chủng quy mô lớn (và ở Hoa Kỳ, nó đang đạt được động lực khá nhanh) mang lại hy vọng cho việc trở lại cuộc sống bình thường tương đối sớm, các tác giả viết. Họ cho biết thêm: “Tuy nhiên, có nhiều trở ngại trên con đường đạt được: lượng vắc-xin vô cùng không đồng đều, sự miễn cưỡng liên tục trong việc tiêm chủng, các biến thể mới của vi-rút và làn sóng lây nhiễm chết người trên toàn cầu”.
Bốn kịch bản có thể xảy ra được mô tả trong bài báo "đại diện cho các kết quả tiềm năng có thể giải quyết đại dịch Covid-19."
Kịch bản 1- hoàn toàn xóa sổ ( Eradication ). Kịch bản này cho rằng các bác sĩ cuối cùng sẽ có thể xóa Covid-19 khỏi bề mặt Trái đất, như nó đã xảy ra gần nửa thế kỷ trước với virus variola.
Tuy nhiên, thành công này có thể được lặp lại chỉ với một điều kiện. Khả năng miễn dịch (cả sau khi tiêm phòng và sau khi bị ốm) phải mạnh mẽ và lâu dài - để bảo vệ chống lại sự tái nhiễm và đồng thời ngăn ngừa sự lây truyền tiếp theo của bệnh nhiễm trùng.Trong trường hợp của Covid-19, có rất ít hy vọng cho điều này - và với những đột biến đang diễn ra của virus, lựa chọn loại bỏ hoàn toàn nó "có thể là quá tham vọng ngay cả khi chỉ là một suy nghĩ, chứ chưa nói đến việc đặt nó vào trung tâm của một chiến lược sức khỏe. "
"Cô lập trong ngắn hạn," các tác giả gọi là loại bỏ, tức là giảm tạm thời số ca nhiễm trùng ở một quốc gia cụ thể xuống 0 do tiêm chủng hàng loạt và một hệ thống nghiêm ngặt các biện pháp hạn chế người dân- trên thực tế là cách toàn bộ đóng cửa biên giới và cô lập với thế giới bên ngoài.
Một số quốc gia đã có thể đạt được tình trạng này trong một thời gian: đó là Úc, Việt Nam, Trung Quốc, New Zealand và Singapore. Theo các tác giả của công trình, lựa chọn này rất có thể xảy ra nếu dịch bệnh phải được kiểm soát, cập nhật vắc xin định kỳ.Kịch bản thứ ba - sống chung với vi rút (sống thử) - xảy ra từ giả định rằng các vắc xin đã phát triển (hay đúng hơn là các sửa đổi trong tương lai của chúng) sẽ chỉ tiếp tục bảo vệ khỏi quá trình nghiêm trọng của Covid-19 và tử vong. Trong những điều kiện như vậy, nơi có nhiều người được tiêm chủng, vi rút sẽ không còn gây nguy hiểm chết người và trên thực tế, Covid-19 sẽ chuyển thành cảm lạnh theo mùa.
Tất nhiên, đôi khi những người được tiêm chủng cũng sẽ bị bệnh - do giảm khả năng miễn dịch chung của họ, mức độ kháng thể giảm tự nhiên theo thời gian hoặc các đột biến mới của vi rút. Tuy nhiên, hầu hết dân số sẽ được bảo vệ đầy đủ tại bất kỳ thời điểm nào để có thể tránh được những đợt bùng phát bệnh nặng trên quy mô lớn.Cuối cùng, kịch bản thứ tư là một vụ bùng phát quy mô lớn dẫn tới hỏa thiêu quy mô lớn. Lựa chọn này rất có thể xảy ra nếu một phần đáng kể dân số thế giới vẫn chưa được tiêm chủng, do vấn đề về khả năng cung cấp vắc-xin, chống chỉ định y tế, tình trạng miễn dịch thấp hoặc đơn giản là sự chống đối của người dân. Trong trường hợp này, vi rút sẽ tiếp tục lây lan nhanh chóng - và đột biến mạnh mẽ, khó khống chế hơn.
Các chuyên gia coi lựa chọn thứ ba là có thể xảy ra nhất trong dài hạn. Hiện nay, trong khi không có nhiều người được chủng ngừa, đại dịch rất có thể sẽ phát triển theo kịch bản sau."Vẫn còn rất ít trường hợp được chủng ngừa trên quy mô toàn cầu," tác giả chính của bài báo trên JAMA, giáo sư tại Đại học Brown, Eli Adashi, giải thích với BBC Russian Service.
Hầu hết các loại vắc xin đã đăng ký đều có hiệu quả cao trong công việc bảo vệ chống lại bệnh nặng - nhưng không phải tất cả sẽ không mắc lại bệnh
Paul Hunter, giáo sư tại Trường Y Norwich thuộc Đại học East Anglia, người không tham gia nghiên cứu, cũng không tin vào khả năng loại bỏ hoàn toàn căn bệnh này. Ông nhớ lại rằng bệnh đậu mùa được đề cập trong cả hai lần dịch là một loại vi rút có khả năng miễn dịch dai dẳng - nó còn được gọi là khử trùng - miễn dịch. Và khả năng bảo vệ miễn dịch chống lại coronavirus mới, theo dữ liệu mới nhất, giảm khoảng một nửa trong sáu đến chín tháng.
Ngoài ra, các loại vắc-xin đã được đăng ký hiện nay với các mức độ hiệu quả khác nhau ngăn chặn đợt tiến triển nghiêm trọng của Covid-19, nhưng không nhất thiết bảo vệ chống lại nhiễm trùng: có nhiều trường hợp khi được tiêm chủng đầy đủ mọi người bị bệnh. Bệnh của họ tương đối dễ dàng hoặc hoàn toàn không có triệu chứng, nhưng họ vẫn có thể lây lan vi-rút, lây nhiễm cho người khác (trở thành vật trung gian).
Đó là lý do tại sao khả năng miễn nhiễm tập thể, điều mà hầu hết các nhà khoa học (và sau họ, các chính trị gia) hy vọng vào lúc bắt đầu đại dịch, cuối cùng lại không thể đạt được.
Giáo sư Hunter giải thích: “Nếu không có biện pháp bảo vệ khử trùng và vi rút tiếp tục lây lan, không có cách nào bạn có thể bảo vệ những người không có khả năng miễn dịch.
Paul Hunter tiếp tục: “Có nghĩa là, chúng tôi sẽ không thể tiêu diệt được vi-rút. Cũng không có khả năng quây vùng nó vào một số khuôn khổ địa lý”, Paul Hunter tiếp tục: "Ở một thời điểm nào đó, virus chắc chắn rất đáng sợ, nó đột biến và giết chết tất cả chúng ta. Điều này, theo ý kiến của tôi, rất khó xảy ra - tôi có thể nói là gần như không thể. "
Ông tóm tắt: "Rất có thể, vi-rút sẽ phát triển theo mùa và chúng ta sẽ bị nhiễm vi-rút này theo định kỳ trong suốt cuộc đời.
Cuộc chạy đua chống lại vi rút
Hồi tháng 1, tạp chí Nature đã thực hiện một cuộc khảo sát các nhà khoa học - nhà miễn dịch học, virus học và chuyên gia về bệnh truyền nhiễm từ khắp nơi trên thế giới, thu thập tổng cộng hơn một trăm ý kiến chuyên gia.Gần 90% những người được hỏi đều có chung quan điểm với Giáo sư Hunter: sẽ không thể tiêu diệt hoàn toàn virus coronavirus Sars-Cov-2 và nó sẽ tiếp tục lây nhiễm định kỳ cho mọi người trên khắp thế giới. Đồng thời, trẻ em bị bệnh ngay từ khi còn nhỏ sẽ nhận được khả năng miễn dịch mạnh hơn người lớn, đồng thời bảo vệ một phần chống lại các đột biến của vi rút trong tương lai.
Ít hơn 40% các chuyên gia được khảo sát tin rằng có thể đối phó với dịch Covid-19 ít nhất ở một số vùng nhất định (loại trừ).
Giáo sư Eli Adashi, tác giả chính của JAMA cho biết: “Tất cả những gì chúng tôi có là vắc-xin và các biện pháp hạn chế, tất cả mọi người đều nên tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp phòng ngừa".
Đồng thời, do hệ miễn dịch suy yếu khá nhanh nên rất có thể, vắc-xin sẽ phải được cập nhật định kỳ.
Giáo sư Adashi tiếp tục: "Và điều gì sẽ xảy ra nếu các lựa chọn mới xuất hiện, mà các loại vắc-xin hiện có sẽ bảo vệ tồi tệ hơn nhiều? Trong trường hợp này, một cuộc chạy đua vũ trang [giữa vi-rút và các nhà phát triển vắc-xin] có thể bắt đầu", virus liên tục đột biến và liệu chúng ta có cơ hội chiến thắng trong cuộc đua này hay không, vẫn chưa rõ ràng.
Tuy nhiên, chuyên gia này cho biết thêm, ngoài 4 phương án đã mô tả, còn có một kịch bản thứ 5 - là lạc quan nhất. Ông nghiên cứu từ thực tế và thấy rằng trong một tương lai gần, các bác sĩ sẽ có thể phát triển một loại thuốc kháng vi-rút hiệu quả hoặc tìm ra một lựa chọn điều trị khác cho Covid-19.
Giáo sư Adashi cho biết đang có những bước phát triển như vậy. Chính phủ Hoa Kỳ đã ký hợp đồng mua hai loại thuốc kháng vi-rút đầy hứa hẹn. Hiện cả hai đều đang trải qua giai đoạn thử nghiệm lâm sàng cuối cùng và vẫn chưa nhận được tên xác thực (trong các tài liệu chúng xuất hiện dưới tên mã AZD7442 và MK4482), nhưng về lý thuyết chúng có thể ảnh hưởng đáng kể đến diễn biến của đại dịch.
Tất nhiên, cả hai loại thuốc vẫn cần phải chứng minh hiệu quả của chúng và nhận được sự chấp thuận của các cơ quan chức năng, nhưng Giáo sư Adashi nói rằng ông đang nuôi hy vọng vào việc phát triển một loại thuốc cho Covid-19.
“Trong tương lai gần, chỉ có một loại thuốc kháng vi-rút mới có thể giúp chúng ta thoát khỏi tình trạng này ", ông chắc chắn.
Mike Ryan, Giám đốc điều hành WHO về các trường hợp khẩn cấp về y tế, cho biết bản thân ông cũng muốn biết khi nào đại dịch sẽ kết thúc. Nhưng bác sĩ phải luôn nói cho bệnh nhân biết sự thật, và sự thật là chưa ai biết câu trả lời cho câu hỏi này.
“Những gì tôi biết chắc chắn là nó sẽ kết thúc nhanh hơn nếu mỗi người chúng ta làm điều gì đó cho việc này, - anh ấy chắc chắn - Nếu chúng ta cho vắc-xin nhiều cơ hội hơn để sử dụng trên khắp thế giới, có thể giúp bệnh nhân tốt hơn.
"Tôi nghĩ rằng nếu chúng ta đáp ứng tất cả những điều kiện này, chúng ta sẽ có thể chấm dứt đại dịch sớm hơn nhiều. Tôi rất muốn nói điều đó vào cuối năm nay, nhưng tôi thậm chí không tính đến điều này," chuyên gia thừa nhận. dịch bệnh sẽ được kiểm soát vào năm tới - nếu chúng ta rất may mắn. "
Phong Cầm - Theo BBC của Nga
