phê bình văn học

ĐỌC TÂM HỒN XUÂN BÁC HỒ - ĐOÀN TRỌNG HUY Như một hoài niệm thấm đượm tâm hồn Việt, cứ mỗi độ xuân về, ký ức con người lại dấy lên những vần thơ Xuân Bác Hồ. Ấy là vì, như thành lệ, khi xuân đến trong cảnh đất trời rực rỡ, lòng người lại xốn xang chờ đợi những lời chúc mừng năm mới của lãnh...

ÐỀ TÀI NÔNG DÂN TRONG TRUYỆN NGẮN CHÍ PHÈO 1. Truyện ngắn "Chí Phèo" 1.1. Những nhân vật nông dân trong truyện ngắn Nam Cao Mỗi tác phẩm của nhà văn là một lời tố khổ chân thực, cảm động về cuộc sống tối tăm, thê thảm của người nông dân. Nông thôn trong tác phẩm Nam Cao là nông thôn...

BƯỚC THĂNG TRẦM CỦA NABOKOV VÀ "LOLITA" "Lolita" là tác phẩm nổi tiếng nhất của nhà văn lớn người Mỹ gốc Nga Vladimir Nabokov (1899-1977). Đây là một trong những cuốn tiểu thuyết gây nhiều tranh cãi nhất trong thế kỷ. Mặc dù khởi đầu, tác phẩm không được xuất bản ngay tại một nước có chế độ...

BÚT DANH MỘT SỐ NHÀ VĂN Trong cuộc đời hoạt động cách mạng, Bác Hồ của chúng ta đã sử dụng hơn 100 tên, biệt hiệu, bút danh. Xin giới thiệu 70 tên gọi, bút danh, bí danh, biệt hiệu Người đã sử dụng trước cách mạng Tháng Tám năm 1945. Thời thơ ấu của Bác, ở làng Sen, bà con thường gọi cậu bé...

THƠ RẤT THIÊNG Bùi Minh Quốc Không biết đã có nhà nghiên cứu nào mò mẫm vào cái phạm trù đặc biệt này : tính thiêng của thơ ? Phần tôi, bằng sự trải nghiệm của hơn năm mươi năm cầm bút, với tất cả sự dè dặt, chỉ xin giãi bày đôi chút cảm và nghĩ. Cảm và nghĩ này bắt đầu vụt loé trong tôi...

HỆ THỐNG BIỂU TƯỢNG TRONG "BIÊN NIÊN KÝ CHIM VẶN DÂY CÓT" Nguyễn Anh Dân 1. Cảm thức biểu tượng hóa trong tư duy tiểu thuyết huyền ảo đã tạo nên một thế giới biểu tượng hết sức đậm đặc và sinh động trong “Biên niên ký chim vặn dây cót”. Hệ thống biểu tượng trong tác phẩm khá đa dạng từ vật...

VẮNG CÁC THIÊN THẦN TA CHỊU ĐƯỢC, NHƯNG THIẾU NHỮNG NGƯỜI KHÁC TA KHÔNG SỐNG NỔI Lại Nguyên Ân dịch Tzvetan Todorov là nhà nghiên cứu văn học, nghiên cứu lịch sử văn hoá, nhà triết học người Pháp. Ông sinh năm 1939, trong gia đình một nhân viên thư viện tại Sofi, Bulgari, tốt nghiệp Đại học...

TÌM HIỂU CHẤT PHÓNG SỰ TRONG TIỂU THUYẾT CỦA VŨ TRỌNG PHỤNG NGUYỄN HOÀI THANH* Những thiên phóng sự hay và những tiểu thuyết kiệt tác đã đưa Vũ Trọng Phụng lên hàng “chiếu nhất” thuộc hai lĩnh vực tiểu thuyết và phóng sự. Đối với ông, tuy sự tôn vinh thuộc hai thể tài riêng, nhưng nếu...

LỊCH SỬ VĂN HÓA SEX TRONG VĂN CHƯƠNG Sự có mặt một cách bất thường của sex trong đời sống văn chương vài năm gần đây đã được lý giải qua những nguyên cớ khác nhau, nhưng tựu trung, những người tán thưởng đều vô tình (cố tình?) lẩn tránh việc còn cần phải xem xét sex từ các quy chiếu văn hóa...

SỨC MẠNH CỦA NGÔN TỪ - VĂN HỌC VÀ ĐỘC GIẢ THẾ KỶ 21 Với sự góp mặt của các diễn giả: Chuyên gia văn hoá đọc Tom Forrest (vương quốc Anh), nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên, Nguyễn Thị Minh Thái và dịch giả trẻ Cao Việt Dũng, hội thảo “Sức mạnh của ngôn từ - văn học và độc giả thế kỉ 21”...

CÁC LÍ THUYẾT NGÔN NGỮ HỌC CUỐI THẾ KỶ XX Nguyễn Đức Dân Trên tạp chí Tri thức và sức mạnh số tháng 11-12-1998 có tóm lược bài của V. Demjankov tổng kết các lí thuyết ngôn ngữ học chủ yếu nửa của thế kỉ XX, những khuynh hướng mà theo tác giả đã làm thay đổi tận gốc rễ ngôn ngữ học, một "khoa...

LỜI GIỚI THIỆU TUYỂN TẬP NGUYỄN ĐĂNG MẠNH Chu Văn Sơn (Trích “Lời giới thiệu tuyển tập Nguyễn Đăng Mạnh”, NXB Giỏo Dục, 2005) Có lẽ trong quá trình nghiên cứu theo hướng của mình, ông mới thấy một thực tế khá bất ngờ: té ra tư tưởng của nhà văn là một khái niệm ở ta chưa...

SỰ KIỆN TRONG TÁC PHẨM “CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA” CỦA NGUYỄN MINH CHÂU MỞ ĐẦU Loại tác phẩm tự sự nói chung, tác phẩm truyện nói riêng có vị trí vai trò rộng lớn, nó bao trùm trong đời sống văn học. Việc nghiên cứu tác phẩm tự sự dưới góc độ thi pháp học nói chung, thi pháp thể loại...

V ÀI N ÉT PHÂN ĐỊNH RANH GIỚI CÁC HÌNH THÁI TỰ SỰ 1. KHÁI QUÁT CHUNG 1.1. Lí do chọn vấn đề Như chúng ta đã biết bấy lâu nay việc phân định ranh giới giữa truyện cực ngắn, truyện ngắn, truyện vừa, truyện dài và tiểu thuyết đang gặp không ít khó khăn. Đây là một trong hàng loạt vấn đề thường...

PHÓNG SỰ VIỆT THỜI ĐỔI MỚI Thạc sĩ CAO XUÂN PHƯỢNG 3. Kích thước phóng sự thu hẹp, đáp ứng yêu cầu thông tin nhanh nhạy của người đọc hiện đại Theo dòng chảy của cuộc sống, báo chí không ngừng phát triển, phát triển về đội ngũ sáng tác cùng những yêu cầu về phẩm chất...

DIỆN MẠO VĂN HỌC VIỆT NAM 1945 - 1975 (Nhìn từ góc độ thi pháp thể loại) 1. Sau 1975, một quá trình văn học đã được khép lại. So với văn học trước và sau đó, văn học 1945-1975 có diện mạo riêng, với những đặc điểm và quy luật vận động riêng. Bài viết này chỉ thử phác hoạ lại diện...

SỰ NHẬN THỨC LÀ KHÔNG ĐÍCH THỰC (Trích "Sự thật và diễn giải) Nếu như, trong số tất cả các từ, có một từ không đích thực thì từ đó chính là từ đích thực. Để tìm kiếm cái đích thực nhà văn đã viết những tiểu thuyết về cái thiếu đích thực. Và tính đích thưc ở nhà văn nữ này là...

NHỊP ĐIỆU TRẦN THUẬT TRONG TÁC PHẨM TỰ SỰ (Qua "Thảo nguyên" của Sê - khốp)PGS. Lê Lưu Oanh 1- Nhịp điệu trần thuật là một nội dung trong lý thuyết về tự sự nói chung. Nhịp điệu trần thuật liên quan tới vấn đề kết cấu văn bản ngôn từ. Kết cấu văn bản cùng với kết cấu hình tượng làm cho việc...

TƯ DUY ĐỒNG THOẠI TRONG THƠ HIỆN NAY PGS. Lê Lưu Oanh Đời sống xã hội càng văn minh bao nhiêu, nỗi bất an của cuộc mưu sinh nặng nhọc ngày càng tăng, đời sống tâm hồn càng công thức, xơ cứng bao nhiêu, thì một trong những khao khát thẳm sâu của con người là tìm tới một nơi chốn trở về, mong...

TRUYỆN NGẮN VIỆT NAM ĐI VỀ ĐÂU? Đỗ Ngọc Yên Không biết hiện nay đã đến lúc chúng ta cần phải đoạn tuyệt một cách dứt khoát với quan niệm cho rằng truyện ngắn là một dạng thức phản ánh cái hiện thực như nó vốn có trong chức năng của văn học, nghệ thuật hay chưa, trong khi xu hướng của...