• Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn Kiến Thức tổng hợp No.1 VNKienThuc.com - Định hướng VN Kiến Thức
    -
    HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN

Vũ Dân Tân - tên ông vừa được đặt cho một ngôi sao

Hide Nguyễn

Du mục số
Họa sĩ Vũ Dân Tân đã ra đi đột ngột hôm 14/10. Ít ai biết, chỉ hơn 10 ngày trước khi ra đi, ông đã nhận được một món quà thật vô giá.

Đó là chứng chỉ của tạp chí Ngôi sao Quốc gia - Vũ trụ và Trái đất dành tặng ông, người được vinh dự mang tên của ngôi sao có mã số 05121009004 trong chòm sao Libra. Ký dưới chứng chỉ này ngày 1/10/2009 là nhà du hành vũ trụ - Anh hùng thời Liên Xô cũ - Anh hùng lao động Việt Nam German Titov. Ngôi sao ấy, bạn có biết không, từ nay đã có tên là: "TÂN HỌA SĨ VĨ ĐẠI".


VuTanDan1.jpg

Họa sĩ Vũ Dân Tân (Ảnh: Nguyễn Bá Quang)


1. Dường như khi ấy, ngoài ông, sẽ không có một ai nghe được cái tiếng gọi đi thầm thì bí ẩn mà nghiệt ngã của định mệnh vừa dừng bước trước cửa nhà số 30 phố Hàng Bông lúc Hà Nội đang mưa trong những ngày Thu muộn. Bởi cũng chỉ có ông là biết tại sao những ngày qua mình lại gấp gáp đẩy bút dồn dập trên mặt toan khi lẳng lặng tự cười cợt mình trên từng bút chân dung tự họa.

Và cũng vừa mới đây thôi, sao đã là tiếng vọng siêu hình từ cây dương cầm cũ kỹ khi những ngón tay ông chợt ngưng trên mỗi khúc điệu đẹp đẽ, thăm thẳm và trong trẻo của bản giao hưởng viết cho piano và dàn nhạc - món quà cuối cùng mà tâm hồn ông muốn dành tặng cho Thăng Long - Hà Nội thân yêu sắp ngàn năm tuổi.

Lúc này chợt biểu hiện trong tâm tưởng tôi là Hà Nội của những ngày xa xa ấy - nơi phố Hàng Bông, có người trai dị tướng dị hình lặng thinh cặm cụi tìm kiếm các phép lạ của tạo hóa qua mười ngón tay mình bên chiếc bàn gỗ cũ ngổn ngang vật liệu, phế liệu.


VuTanDan2.jpg


Mọi người yêu quý ông gọi là thầy phù thủy cũng phải, vì chỉ thoáng chốc mà hồn cốt hình hài những vật phẩm trời ban đã từ muôn vật rất đỗi bình thường, thậm chí có thể vứt bỏ đi của đời sống hàng ngày, qua bàn tay biến hóa tài hoa của ông đã có riêng một không gian tươi mới, sống động. Đủ cả Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ để âm dương hài hòa.

Ngày ấy khi mở xưởng vẽ riêng tại nhà, cũng chính ông là họa sĩ đầu tiên vẽ mặt nạ ngũ sắc trên mẹt mo cau, tre hay rổ, rá - những vật dụng quen thuộc của người Việt từ làng quê tới đô thị. Và khách mua cũng là khách gặp duyên, như tương ngộ từ kiếp nào để đồng sàng dị mộng. Sau đó là mối tình hy hữu của ông với bà Natalia Kracvskaia - Tiến sĩ văn học người Nga từ thập niên 80 của thế kỷ trước, quả là duyên kỳ ngộ mà cũng là trời dành phúc cho.

Salon nghệ thuật Natasha ra đời trong thời kỳ mở cửa hội nhập của người Việt với thế giới bên ngoài và mỹ thuật Việt Nam thuận chiều Đông - Tây tiếp biến, hội ngộ. Salon Natasha nhanh chóng trở thành một địa chỉ tin cậy, thân thiết củagiới nghệ thuật trong nước và nước ngoài, đặc biệt là các họa sĩ trẻ, những người vô danh may mắn, được trình làng khi con mắt xanh của ông và người vợ hiền thảo Natalia Kracvskaia phát hiện, đỡ đầu.


Họa sĩ Vũ Tân Dân, sinh ngày 3/10/1946 tại Hà Nội, là con trai của nhà viết kịch Vũ Đình Long (1896 - 1960).

6e6vutandan1.jpg


Sau hai năm lâm bệnh nặng ông đã ra đi đột ngột ngày 14/10/2009 tại Hà Nội, thọ 63 tuổi.

Tang lễ của ông được bắt đầu từ 11h30 đến 14h30 ngày thứ Hai, 19/10 tại Nhà tang lễ Thành phố - 125 Phùng Hưng, Hà Nội. An táng tại Đài hóa thân hoàn

Phải chăng là Trời định phận mà cũng là phúc của dòng tộc họ Vũ nên đứa con yêu của ông Vũ Đình Long - kịch tác gia tiên phong - chủ nhà in Tân Dân - "người đỡ đầu tài năng và tâm huyết cho rất nhiều tác phẩm văn chương mà ngày nay đã trở thành kinh điển và trở thành niềm tự hào của nền văn học dân tộc" - đã kế nghiệp cha trong một khúc ngoặt khác của đời sống nghệ thuật nước nhà.

Ông bước nhanh ra thế giới, vẫn rất khiêm nhường, nhưng đã để lại ấn triện Việt đặc sắc, không lẫn trên những sân chơi nghệ thuật đương đại với tư cách là một họa sĩ tiên phong (dù không còn trẻ nữa).


2. Cuối cùng thì bàn tay độ lượng, ân tình của Thượng đế lòng lành đã dành cho Vũ Thị Nhuska - con gái nhỏ của ông đang học ở Nga kịp tìm dâng tặng cha yêu đúng ngày sinh nhật mùng 3 tháng 10 năm Kỷ Sửu 2009, chỉ 10 ngày trước khi ông mất ở tuổi 63 một món quà thật vô giá.
Đó là chứng chỉ của tạp chí Ngôi sao Quốc gia - Vũ trụ và trái đất dành tặng cho ông, người được vinh dự mang tên của ngôi sao có mã số 05121009004 trong chòm sao Libra.

Ký dưới chứng chỉ này ngày 1/10/2009 là nhà du hành vũ trụ - Anh hùng thời Liên Xô cũ - Anh hùng lao động Việt Nam German Titov (Ghéc-Man Ti -Tốp). Đảo Titop ở Hạ Long chính là mang tên nhà du hành vũ trụ này.

Vậy là ông đã lên đường lặng lẽ sau tiếng gõ cửa định mệnh, nhẹ nhàng bay lượn trong vũ trụ để tìm đến nơi trú ngụ miên viễn của cuộc đời mình ở ngôi sao mà con gái yêu Nhusha, trong linh cảm vô thức, biết là từ xa, cha đã rất vui thích, cha đã hài hả gật đầu, thuận lòng với sự chọn lựa ấy.

Ngôi sao ấy, bạn có biết không, từ nay đã có tên là: "TÂN HỌA SĨ VĨ ĐẠI". Còn tôi luôn nghĩ, Vũ Dân Tân - nghệ sĩ tiên phong - một Người Việt Mới vẫn luôn đồng hành, thuận bước cùng thế kỷ chúng ta.

Tân ơi!

Tôi đứng tần ngần bên kia đường, nhìn sang số nhà 30 Hàng Bông.

Tôi không băng qua đường để vào nhà. Tôi sợ không nén được xúc động khi gặp mẹ Tân, gặp Natasha. Cho nên tôi vẫn chôn chân ở đó hồi lâu, dửng dưng trước dòng người và xe cộ ào ào qua lại. Và tiếp tục trò chuyện thầm với Tân.


ResizedImage500433-vudantan.jpg



Em đi thật rồi sao, Tân? Chúng mình với nhau, bao nhiêu kỷ niệm... Những buổi gặp gỡ bạn bè trên căn gác chật... Bùi Xuân Phái... Trần Thịnh... Châu Diên... Bửu Chỉ... Hoàng Đăng Nhuận... Trịnh Công Sơn... Trần Long Ẩn.., cút rượu nghèo, đĩa lạc luộc... mà trò chuyện, đàn hát thâu đêm...

Những chiều heo heo sang Thu, hai anh em đạp xe lên rặng ổi (giờ là đường An Dương Vương nối đường Âu Cơ) tạt vào một quán cóc chân đê làm mộc cốc chè xanh với kẹo dồi...

Và ngày hợp hôn của em với Natasha... Đó là một trong những đám cưới hỗn chủng ở Hà Nội. Anh là người ở lại cuối cùng, đưa “tân lang” và “tân giai nhân” xuống động phòng ở khách sạn Kim Liên. Thay vì xe hoa, ba đứa ba chiếc xe đạp tòng tọc đạp dưới trời mưa càng lúc càng nặng hạt...
Mới đó mà đã 24 năm... 24, con số nhiều duyên nợ với anh... Phải, với tôi, Vũ Dân Tân vừa là bạn vừa như một người em kết nghĩa. Ngoài tình thân, tôi còn mến phục tài năng và tính cách độc đáo của Tân.

Có thể nói ở ta, Tân là người đầu tiên ấp ủ khuynh hướng nghệ thuật đương đại, dù chỉ là một cách vô thức. Từ những năm 70 của thế kỉ trước, căn phòng của Tân đã mang dáng dấp của một installation (sắp đặt).

Có dạo, Tân được nhắc đến như “ông vua mặt nạ”. Những chiếc mặt nạ vẽ hổ, nhân vật võ tướng, người đẹp... trên mẹt, thúng, mo nang, ống bương... các cỡ lớn nhỏ thấm đẫm một chất humour (hài hước) huyền bí.


Sinh thời, Bùi Xuân Phái có lần nhận xét với tôi: “Ở ta, có hai tay vẽ tự do nhất là Trần Trung Tín và Vũ Dân Tân. Tuy rất khác nhau về bút pháp, chất liệu sử dụng, nhưng cả hai đều có một điểm chung: không quan tâm đến việc vẽ theo trường phái nào, isme (chủ nghĩa) nào, do đó không chịu bất kì ràng buộc nào”.

Tôi thì tôi gọi Tân là một phù thủy đụng vào bất kì cái gì cũng thành nghệ thuật, kể cả những đồ mà thiên hạ đã vứt vào sọt rác. Chả thế mà năm 1999, lần đầu tiên sang Mỹ, Tân đã “mê” ngay cái bãi xe thải ở Oakland, California.

Cùng với Lê Hồng Thái, Tân đã “hóa kiếp” cho một chiếc Cadillac đời 1961 thành một Icarus, nhân vật trong thần thoại Hy Lạp tự lắp cánh sáp bay lên phía mặt trời, tượng trưng cho ước vọng ngàn đời của con người muốn thoát ra khỏi sức hút của trái đất!

Installation này mang tên “Riencarnation” (Một cách chơi chữ: 3 từ Rien (tiếng Pháp) nghĩa là chẳng có gì, Car (tiếng Anh) nghĩa là xe hơi và Nation (tiếng Anh và tiếng Pháp như nhau) nghĩa là quốc gia, dân tộc, ghép lại thành từ Reincarnation (chỉ đổi vị tríhai chữ cái ie thành ei) nghĩa là hóa kiếp, thác sinh) được triển lãm tại gallery Pacific Bridge ở Oakland ngày 13/11/1999 và sau đó một thời gian được chở về nhà sàn của Đào Anh Khánh ở Gia Lâm, bên kia sông Hồng...

***

Ừ, thế là Tân đi thật rồi... Bây giờ là ba giờ sáng. Tôi vừa xem lại chiếc CD Chiều buông đầy những thở dài. Đây là cuộc triển lãm đa phương tiện - thơ, họa, sắp đặt, nhạc, nghệ thuật video - do Trung tâm văn hóa Pháp ở Hà Nội, L’Espace, tài trợ, khai mạc vào ngày 14/10 cách đây đúng 4 năm.

Ngay từ dạo ấy, Tân đã bệnh và rất ít rời khỏi nhà, càng không chịu xuất hiện trước công chúng. Nhưng khi tôi vừa đề xướng lập êkíp - Dương Tường, Vũ Dân Tân, Trương Tân và Nguyễn Minh Thành - làm một cú đa phương tiện đầu tiên, cũng là để đánh dấu tình bạn với nhau, thì Tân hào hứng hưởng ứng ngay.

“Chơi chứ! Tân hồ hởi. Cuộc đời là một cuộc chơi mà... Chơi đến tàn canh!”.Hóa ra đây là lần duy nhất chúng tôi chung tay dựng một tác phẩm!

Giờ đây, tôi lưu giữ nó như một kỷ niệm quý. Trong tĩnh lặng của đêm, tôi nghe lại trong CD những ứng tấu ngang tàng và phóng túng trên piano của Tân mà nghe như văng vẳng câu nói đã trở thành nổi tiếng của em: “Tôi đang trò chuyện với Mozart và ông nói tôi chơi piano rất OK”.

Bữa ấy, Tân bảo: “Đời là một cuộc chơi, nhưng phải chơi cho nghiêm túc... chơi hết mình... chơi đến tàn cuộc...” .Ừ, em đã chơi rất nghiêm túc, chơi hết mình, chơi đến tàn cuộc...

Và rồi em ra đi... Vào một ngày 14/10. Ôi, sự trùng hợp kỳ lạ! Ngày này, đúng 4 năm trước, tác phẩm chung duy nhất của chúng ta ra mắt công chúng... Có phải em đã chủ ý chọn ngày ấy để ra đi không, Tân ơi!


Dương Tường


Nguồn : VNN
 

Chủ đề mới

VnKienthuc lúc này

Không có thành viên trực tuyến.

Định hướng

Diễn đàn VnKienthuc.com là nơi thảo luận và chia sẻ về mọi kiến thức hữu ích trong học tập và cuộc sống, khởi nghiệp, kinh doanh,...
Top