Sinh học 12 Bài 13: Ảnh hưởng của môi trường lên sự biểu hiện của gen

[singaling]

BÀI 13: ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
​

* Nội dung cơ bản
I. Con đường từ gen tới tính trạng
Gen (ADN) → mARN →Prôtêin → tính trạng
- Quá trình biểu hiện của gen qua nhiều bước nên có thể bị nhiều yếu tố môi trường bên trong cũng như bên ngoài chi phối.

II. Sự tương tác giữa KG và MT
* Hiện tượng :
- Ở thỏ:
+ Tại vị trí đầu mút cơ thể (tai, bàn chân, đuôi, mõm) có lông màu đen
+Ở những vị trí khác lông trắng muốt

* Giải thích :
- Tại các tế bào ở đầu mút cơ thể có nhiệt độ thấp hơn nên có khả năng tổng hợp được sắc tố mêlanin làm cho lông màu đen.
- Các vùng khác có nhiệt độ cao hơn không tổng hợp mêlanin nên lông màu trắng
→ làm giảm nhiệt độ thì vùng lông trắng sẽ chuyển sang màu đen

* Kết luận : Môi trường có thể ảnh hưởng đến sự biểu hiện của KG.

III. Mức phản ứng của KG
1. Khái niệm
Tập hợp các kiểu hình của cùng 1 KG tương ứng với các môi trườnghác nhau gọi là mức phản ứng cua 1 KG VD:Con tắc kè hoa: trên lá cây: da có hoa văn màu xanh của lá cây, trên đá: màu hoa rêu của đá, trên thân cây: da màu hoa nâu.

2. Đặc điểm :
- Mức phản ứng do gen quy định, trong cùng 1 KG mỗi gen có mức phản ứng riêng
- Có 2 loại mức phản ứng: mức phản ứng rộng và mức phản ứng hẹp, mức phản ứng càng rộng sinh vật càng dễ thích nghi
- Di truyền được vì do KG quy định
- Thay đổi theo từng loại tính trạng

3. Phương pháp xác định mức phản ứng
Để xác định mức phản ứng của 1KG cần phải tạo ra các cá thể sv có cùng 1 KG , với cây sinh sản sinh dưỡng có thể xác đinh mức phản ứng bằng cách cắt đồng loạt cành của cùng 1 cây đem trồng và theo dõi đặc điểm của chúng.

4. Sự mềm dẻo về kiểu hình
* Hiện tượng một KG có thể thay đổi KH trước những điều kiện MT khác nhau gọi là sự mềm dẻo về KH
- Do sự tự điều chỉnh về sinh lí giúp sv thích nghi với những thay đổi của MT
- Mức độ mềm dẻo về kiểu hình phụ thuộc vào KG
- Mỗi KG chỉ có thể điều chỉnh kiểu hình của mình trong 1 phạm vi nhất định.

* Củng cố
1. Nói: Cô ấy được mẹ truyền cho tính trạng má lún đồng tiền có chính xác ko? tại sao / nếu cần thì phải sửa lại câu nói đó như thế nào/
2. Tại sao các nhà khoa học khuyên nông dân không nên trồng 1 giống lúa duy nhất trên một diện tích rộng trong 1 vụ (cho dù đó là giống có năng suất cao).
3. Tại sao cần đặc biệt quan tâm đến bà mẹ khi mang thai?

Xem thêm:
Sinh học 12 Bài 12: Di truyền liên kết với giới tính và di truyền ngoài nhân

 

[Thandieu2]

Ảnh hưởng của môi trường lên sự biểu hiện của gen

Ảnh hưởng của môi trường lên sự biểu hiện của gen
​

I. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng:

1. Mối quan hệ:

- Gen(ADN ) => mARN => Pôlipeptit => Prôtêin => tính trạng.

2. Đặc điểm:

- Sự biểu hiện của gen qua nhiều bước như vậy nên có thể bị nhiều yếu tố môi trường bên trong cũng như bên ngoài chi phối.

II. Sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường:

1. Ví dụ 1:

- Thỏ Himalaya có bộ lông trắng muốt toàn thân, ngoại trừ các đầu mút của cơ thể như tai, bàn chân, đuôi và mõm có lông màu đen.
- Giải thích: Những tế bào ở đầu mút cơ thể có nhiệt độ thấp hơn nên chúng có khả năng tổng hợp được sắc tố melanin làm cho lông đen.

2. Ví dụ 2:

- Các cây hoa Cẩm tú trồng trong môi trường đất có độ pH khác nhau cho màu hoa có độ đậm nhạt khác nhau giữa tím và đỏ.
3. Ví dụ 3:
- ở trẻ em bệnh phêninkêtô niệu làm thiểu năng trí tuệ và hàng loạt những rối loạn khác
- Nguyên nhân do 1 gen lặn trên NST thường quy định gây rối loạn chuyển hoá axit amin phêninnalanin.

III.Mức phản ứng của kiểu gen:

1. Khái niệm:

- Tập hợp những kiểu hình khác nhau của cùng 1 kiểu gen tương ứng với các môi trường khác nhau là mức phản ứng của kiểu gen.

2. Đặc điểm:

- Mỗi kiểu gen có mức phản ứng khác nhau trong các môi trường sống khác nhau..
- Tính trạng có hệ số di truyền thấp là tính trạng có mức phản ứng rộng; thường là các tính trạng số lượng( năng suất, sản lượng trứng...)
- Tính trạng có hệ số di truyền cao => tính trạng có mức phản ứng hẹp thường là các tính trạng chất lượng(Tỷ lệ P trong sữa hay trong gạo...)

(Sưu tầm)​

 

[HuyNam]

I. Mối quan hệ giữa kiểu gen,môi trường và kiểu hình- Kiểu hình của 1 cơ thể không chỉ phụ thuộc vào kiểu gen mà còn phụ thuộc điều kiện môi trường.- Bố mẹ không truyền đạt cho con những tính trạng đã hình thành sẵn mà di truyền một kiểu gen.- Kiểu gen quy định khả năng phản ứng của cơ thể trước môi trường.- Kiểu hình là kết quả tương tác giữa kiểu gen với môi trường cụ thể.

II. Thường biến- Khái niệm: Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình của cùng một kiểu gen, phát sinh trong đời cáthể dưới ảnh hưởng của môi trường, không do sự biến đổi trong kiểu gen.-

Tính chất: là loại biến đổi đồng loạt ,theo hướng xác định , không liên quan với những biến đổi trongkiểu gen nên không di truyền.-

Ý nghĩa: Thường biến giúp cơ thể thích nghi với môi trường.

III. Mức phản ứng* Mức phản ứng là tập hợp các kiểu hình của một kiểu gen tương ứng với các môi trường khác nhau.Mức phản ứng do kiểu gen qui định nên được di truyền.* Các tính trạng số lượng thường có mức phản ứng rộng.* Các tính trạng chất lượng thường có mức phản ứng hẹp.* Vai trò của giống và kĩ thuật canh tác đối với năng suất.- Giống (kiểu gen): quy định năng suất của một giống vật nuôi hay cây trồng.- Kỹ thuật sản xuất( môi trường): quy định năng suất cụ thể của giống trong giới hạn của mức phản ứngdo kiểu gen qui định.- Năng suất cụ thể: Là kết quả tác động của cả giống và kỹ thuật sản xuất.- Khi đã đáp ứng yêu cầu kỹ thuật sản xuất muốn vượt giới hạn năng suất thì phải đổi giống, cải tiến giống cũ hoặc tạo giống mới.