Tổng kết từ thực tiễn qua nhiều đời, người xưa đã nói “phi nông bất ổn, phi công bất phú, phi thương bất hoạt, phi trí bất hưng”. Gần 30 năm qua, nền kinh tế Việt Nam cũng trải qua các cung bậc như thế.
Cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội tiềm ẩn từ cuối những năm 70, kéo dài trong suốt thập niên 80 thế kỷ trước do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân từ nông nghiệp, đặc biệt là lương thực. Chỉ sau khi coi nông nghiệp là mặt trận hàng đầu, lương thực là số một, Việt Nam trở thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, an ninh lương thực được bảo đảm, đất nước mới cơ bản thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội. Để giàu, phải làm công nghiệp, nên ngay từ năm 1996, đất nước đã chuyển sang giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Cùng với phát triển sản xuất, nền kinh tế đất nước đã trở nên năng động hơn khi chuyển sang cơ chế thị trường, mở cửa ở trong nước và hội nhập với nước ngoài.
Chúng ta đã chuyển vị thế từ nước nghèo kém phát triển, rồi đang phát triển có thu nhập thấp và cuối thập niên này sẽ chuyển sang nước đang phát triển có thu nhập trung bình (thấp). Mục tiêu cuối thập niên tới là Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
Nước công nghiệp theo hướng hiện đại có nhiều tiêu chí và đòi hỏi phải có nhiều giải pháp, trong đó có một số điểm nổi bật. Nước công nghiệp không có nghĩa là khai thác tài nguyên, mà phải là công nghiệp chế biến. Nhiều nước có tỷ trọng công nghiệp chiếm tới 60 - 70% và có GDP bình quân đầu người rất cao, nhưng nếu chỉ khai thác dầu thô thì vẫn chưa được gọi là nước công nghiệp. Hoặc, có tỷ trọng công nghiệp chế biến cao, nhưng nếu chủ yếu vẫn là gia công, hay tỷ trọng xuất khẩu hàng công nghệ cao chưa đáng kể, thì vẫn chưa được gọi là nước công nghiệp. Nước công nghiệp không thể có tỷ trọng lao động qua đào tạo ở mức dưới 40%.
Nước công nghiệp theo hướng hiện đại phải có năng suất lao động cao và kết cấu hạ tầng mềm, bao gồm cơ sở luật pháp, cơ chế, chính sách, thông tin gắn với trí tuệ con người. Cần loại bỏ càng nhanh càng tốt tư duy tiểu nông (làm ăn nhỏ, tầm nhìn ngắn, thiếu tác phong công nghiệp, không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, làm bừa làm ẩu...) và tư duy bao cấp (doanh nghiệp ỷ lại vào Nhà nước, hoặc Nhà nước can thiệp sâu vào quản trị doanh nghiệp, cơ chế xin - cho...).
Cuối cùng, muốn làm được tất cả những điều trên đòi hỏi phải có tri thức. Ngày nay là thời đại của kinh tế trí thức. Đảng đã có nhiều nghị quyết về vấn đề này, mà gần đây nhất là Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8 của Ban Chấp hành Trung ương khóa X. Cuối năm, nói chuyện phi trí bất hưng, cũng là một niềm mong mỏi và hy vọng vào tiền đồ của dân tộc.
Theo Ngọc Minh - TNO
Cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội tiềm ẩn từ cuối những năm 70, kéo dài trong suốt thập niên 80 thế kỷ trước do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân từ nông nghiệp, đặc biệt là lương thực. Chỉ sau khi coi nông nghiệp là mặt trận hàng đầu, lương thực là số một, Việt Nam trở thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, an ninh lương thực được bảo đảm, đất nước mới cơ bản thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội. Để giàu, phải làm công nghiệp, nên ngay từ năm 1996, đất nước đã chuyển sang giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Cùng với phát triển sản xuất, nền kinh tế đất nước đã trở nên năng động hơn khi chuyển sang cơ chế thị trường, mở cửa ở trong nước và hội nhập với nước ngoài.
Chúng ta đã chuyển vị thế từ nước nghèo kém phát triển, rồi đang phát triển có thu nhập thấp và cuối thập niên này sẽ chuyển sang nước đang phát triển có thu nhập trung bình (thấp). Mục tiêu cuối thập niên tới là Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
Nước công nghiệp theo hướng hiện đại có nhiều tiêu chí và đòi hỏi phải có nhiều giải pháp, trong đó có một số điểm nổi bật. Nước công nghiệp không có nghĩa là khai thác tài nguyên, mà phải là công nghiệp chế biến. Nhiều nước có tỷ trọng công nghiệp chiếm tới 60 - 70% và có GDP bình quân đầu người rất cao, nhưng nếu chỉ khai thác dầu thô thì vẫn chưa được gọi là nước công nghiệp. Hoặc, có tỷ trọng công nghiệp chế biến cao, nhưng nếu chủ yếu vẫn là gia công, hay tỷ trọng xuất khẩu hàng công nghệ cao chưa đáng kể, thì vẫn chưa được gọi là nước công nghiệp. Nước công nghiệp không thể có tỷ trọng lao động qua đào tạo ở mức dưới 40%.
Nước công nghiệp theo hướng hiện đại phải có năng suất lao động cao và kết cấu hạ tầng mềm, bao gồm cơ sở luật pháp, cơ chế, chính sách, thông tin gắn với trí tuệ con người. Cần loại bỏ càng nhanh càng tốt tư duy tiểu nông (làm ăn nhỏ, tầm nhìn ngắn, thiếu tác phong công nghiệp, không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, làm bừa làm ẩu...) và tư duy bao cấp (doanh nghiệp ỷ lại vào Nhà nước, hoặc Nhà nước can thiệp sâu vào quản trị doanh nghiệp, cơ chế xin - cho...).
Cuối cùng, muốn làm được tất cả những điều trên đòi hỏi phải có tri thức. Ngày nay là thời đại của kinh tế trí thức. Đảng đã có nhiều nghị quyết về vấn đề này, mà gần đây nhất là Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8 của Ban Chấp hành Trung ương khóa X. Cuối năm, nói chuyện phi trí bất hưng, cũng là một niềm mong mỏi và hy vọng vào tiền đồ của dân tộc.
Theo Ngọc Minh - TNO
