Phát biểu cảm nghĩ về bài thơ Cảnh khuya

[ButNghien]

PHÁT BIỂU CẢM NGHĨ VỀ BÀI THƠ CẢNH KHUYA
​

Đề bài: Cảm nghĩ của em về bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh

Bài làm

​

Đêm nay, tôi không ngủ được. Nhìn ánh trăng lung linh, huyền ảo, tôi nhớ lại bài thơ Cảnh khuya của Bác Hồ Chí Minh. Tác phẩm đã để lại cho tôi nhiều ấn tượng sâu sắc. Bởi lẽ mỗi khi tôi ngâm bài thơ, một cảnh khuya tuyệt đẹp lại hiện lên trong tâm trí, nhưng đẹp nhất vẫn là hình ảnh của một vị Cha già kính yêu, luôn lo cho "con", luôn lo cho vận mệnh của đất nước.

Bài thơ thất ngôn tứ tuyệt đã cho ta thấy được một cảnh trăng khuya thơ mộng và cũng giúp ta hiểu rõ hơn về con người của Bác.

Tiếng suối trong như tiếng hát xa,

​

Mở đầu bài thơ là một tiếng hát làm say mê lòng người và ngân vang khắp núi rừng. Tôi nhớ đến tiếng hát ru dịu dàng, ngọt ngào của mẹ. Hình ảnh của một người phụ nữ thân quen hát dân ca bên dòng suối quê hương.... Ta có thể thấy được tâm hồn của đại thi hào Nguyễn Trãi trong người Bác (Tiếng suối trong như tiếng đàn cầm). Nhưng ta cảm nhận được phong thái của Bác trẻ trung, ung dung và lạc quan hơn.

Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.

​

Tiếp đến là một ánh trăng sáng tỏ vùng trời lung linh, huyền ảo. Ánh trăng khuất sau cây cổ thụ, rọi sắc sáng xuống hoa lá. Hoa lá nghiêng bóng trên mặt đất. Bóng của hoa lá, cỏ cây và ánh trăng lồng quyện vào nhau, trăng đan vào cây cổ thụ, trăng tràn vào hoa. Màu đen của bóng vật đan xen vào sắc trắng của ánh trăng tạo nên một bức tranh lấp lóa, lúc ẩn lúc hiện. Tiếng suối chảy nghe nhẹ nhàng, trong trẻo hơn dưới cảnh răng khuya. Một phong cảnh hữu tình, thơ mộng.

Ta có thể thấy được Bác Hồ và Lí Bạch đều rung động trước ánh trăng. Nhưng tình yêu thiên nhiên của Bác lại có vẻ đằm thắm và tha thiết hơn Lí Bạch. Bác đã xem ánh trăng như người bạn tri kỉ, như làn suối mát làm tan đi nỗi ưu phiền....Thiên nhiên cũng như hiểu được tâm sự của Bác, giúp tâm hồn Bác thanh thản, quên đi những khó khăn, vất vả của cuộc kháng chiến đang diễn ra gay go, quyết liệt.

Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.

​

Hai câu thơ cuối đã cho ta thấy được nỗi lòng khiến Bác Hồ không ngủ được. "Có phải Bác chưa ngủ vì cảnh trăng khuya quá đẹp? Hay thực sự Bác chỉ thao thức vì lo nỗi nước nhà?"- Theo tôi là vì cả hai. Bác rung cảm trước thiên nhiên nhưng lại không thể hưởng thụ trọn vẹn một cảnh khuya lung linh, tuyệt đẹp mà phải lo cho vận mệnh của dân tộc. Chính vì Bác quá yêu thiên nhiên nên phải đứng lên đấu tranh để bảo vệ đất nước; để ngày ngày mọi người được sống tự do, hạnh phúc, thỏa sức ngám trăng; để những cảnh đẹp luôn tồn tại mãi mãi.... Ta có thể thấy được sự hài hòa giữa người thi sĩ và người chiến sĩ vĩ đại. Qua đó cảm nhận được tình yêu thiên nhiên tha thiết hòa vào trong lòng yêu nước sâu nặng của Bác Hồ. Một vị lãnh tụ cao cả và vĩ đại.

Sự hi sinh của Bác đã được đền đáp. Đất nước của chúng ta đã dược hòa bình và tự do. Chúng ta có thể thỏa sức ngắm trăng. Dòng chảy thời gian sẽ không bao giờ ngừng lại, nhưng ánh trăng ánh trăng và bài thơ Cảnh khuya sẽ luôn mang theo hình ảnh đẹp nhất của Bác đang thanh thản, mỉm cười dưới ánh trăng. "Người sẽ mãi là vị Cha già kính yêu của dân tộc."

Bài viết sưu tầm​

 

[missyouloveyou]

CẢM NGHĨ VỀ BÀI THƠ CẢNH KHUYA

​

Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
(1947)

Khung cảnh được nói tới trong bài thơ là một đêm khuya giữa rừng Việt Bắc. Câu mở đầu được viết theo lối so sánh, ẩn dụ :

Tiếng suối trong như tiếng hát xa.

Giữa bộn bề công việc của một vị tổng chỉ huy thật khó có một chút thảnh thơi để có thể cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên. Nhưng với Hồ Chí Minh, tình yêu thiên nhiên dường như đã trở thành một nét phẩm chất tâm hồn. Còn nhớ, khi phải tù đày trong nhà lao Tưởng Giới Thạch – Người đã từng vượt lên hoàn cảnh trớ trêu mà đắm mình vào sự kì thú của tạo vật :

Mặc dù bị trói chân tay
Chim ca rộn núi hương bay ngát rừng
Vui say ai cấm ta đừng
Đường xa âu cũng bớt chừng quạnh hiu.

Rồi :

Trong tù không rượu cũng không hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ
Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ
Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ...

Ngay trong phẩm chất chiến sĩ cách mạng của Người, tình yêu thiên nhiên vẫn luôn thường trực. Bởi thế, âm thanh tiếng suối mặc dầu rất quen nhưng được gợi ra trong bài thơ lại rất lạ :

Tiếng suối trong như tiếng hát xa.

Giữa bao căng thẳng và hỗn tạp của thanh âm, nghe suối chảy ta có thể cảm nhận âm thanh và sắc độ của nó. Chợt nhớ câu thơ nổi tiếng của đại thi hào Nguyễn Trãi viết khi ở ẩn :

Côn Sơn suối chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai...
(Bài ca Côn Sơn)

Hai nhà chính trị, quân sự lỗi lạc, hai thi nhân tầm vóc thời đại sống cách nhau năm thế kỉ, cùng gặp gỡ diệu kì ở cảm hứng mãnh liệt trước thiên nhiên tươi đẹp. Chỉ có điều, nghe tiếng suối, Nguyễn Trãi liên tưởng tới tiếng đàn huyền diệu mà nghệ sĩ thiên nhiên ban tặng, còn Hồ Chí Minh lại liên tưởng tới âm hưởng hùng tráng vang ngân trong tiếng hát của của đoàn quân chiến thắng. Bài ca Côn Sơn được sáng tác khi người anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi sống nhàn tản, bất đắc chí tại Chí Linh ; còn Cảnh khuya được nhà cách mạng Hồ Chí Minh viết trong cương vị một người tổng chỉ huy ở chiến khu Việt Bắc. Hai cảnh ngộ, hai tâm trạng khác nhau đều có chung tiếng suối làm mạch nguồn cảm xúc, nhưng sự cảm nhận và liên tưởng của mỗi người đều thể hiện nét riêng mang đậm dấu ấn cá nhân và tinh thần thời đại.
Trở lại với bài thơ Cảnh khuya, câu thứ hai vẫn theo bút pháp tả thực, Bác viết :

Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa.

Trên cái nền rạo rực và gợi cảm của âm thanh tiếng suối, ánh trăng hiện lên thật bao la huyền ảo , mở ra bức tranh thiên nhiên vời vợi và thi vị hẳn lên.

Thực ra, đã không ít lần Bác rung động trước vẻ đẹp kì diệu của trăng, kể cả trong hoàn cảnh Người bị giam hãm tù đày, nhưng ở đây ánh trăng mang một sắc thái lung linh tuyệt mĩ :

Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa.

Ánh trăng tở mở và chiếu tỏa không gian, ngỡ như xuyên thấm hồn tạo vật. Ánh trăng như chảy qua kẽ lá, choàng ánh sáng xuống bóng cây cổ thụ. Nếu xem hai câu thơ trên là biểu thị một sức nghe (câu thứ nhất) và một sức nhìn (câu thứ hai) tinh tế đặc biệt thì câu thứ ba nêu lên một tình huống :

Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ.

Cảnh đẹp như tranh quyến rũ nhường vậy mà Người còn thao thức, không nỡ ngủ hay không thể ngủ được trước vẻ hữu tình của thiên nhiên ?
Câu thơ cuối bật ra thật bất ngờ :

Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.

Giản dị và chân thực, câu thơ cuối bộc lộ sức nghĩ của Người về vận mệnh dân tộc, trước cuộc kháng chiến đầy cam go và trước thiên nhiên tươi đẹp.

Kết hợp nhuần nhuyễn giữa bút pháp so sánh ẩn dụ, tả thực và khả năng liên tưởng, tưởng tượng bay bổng, phong phú, bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên tha thiết trong phẩm chất thi sĩ – chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh.

 

[Butchi]

Hãy nêu cảm nhận về bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh.

BÀI LÀM
​

Hồ Chí Minh - một vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam. Người đã lái con thuyền cách mạng Việt Nam cập bến vinh quang. Người không chỉ là một vị lãnh tụ của đất nước, một chiến sỹ cách mạng mà còn là một nhà thơ vĩ đại. Có những thứ tưởng chừng như không bao giờ nên thơ cả nhưng Bác đã làm nên những vần thơ tuyệt tác. Nhiều bài thơ của Bác ra đời trong cuộc kháng chiến chống Pháp trường kì. Tuy gian khổ nhưng Bác vẫn lạc quan yêu đời, tâm hồn Bác hòa quyện với thiên nhiên. Bài thơ Cảnh khuya mà Bác sáng tác ở chiến khu đã mang lại cảnh sắc của núi rừng Việt Bắc trong một chặng đường lịch sử hào hùng:

Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.

Mở đầu bài thơ là bức tranh thiên nhiên thơ mộng của núi rừng Việt Bắc, có suối trong ngân vang như tiếng hát dưới đêm trăng yên tĩnh. Tiếng suối ấy không chỉ là âm thanh của dòng chảy tự nhiên mà nó mang hơi ấm của con người. Tiếng suối như hát của con người đâu đây vang vọng quanh vách núi, lúc thì trong trẻo như tiếng hát xa, lúc rì rầm trong lòng đất như tiếng đàn êm ái. Cùng với âm thanh của suối chảy là ánh trăng bao trùm lên núi rừng Việt Bắc. Trăng tràn ngập trên khắp cảnh vật. Trăng hòa quyện với cỏ cây, hoa lá. Ánh trăng làm cho cảnh vật nơi đây thêm lung linh, huyền ảo. Ánh trăng trong tâm hồn Bác không chỉ là ánh trăng bình thường trước sân nhà, đầu ngõ mà đây là trăng ở chiến khu, trăng ở giữa thiên nhiên thơ mộng. Bởi vậy, trăng lúc này như đẹp hơn, hữu tình hơn, gần gũi với cảnh vật, gần gũi với con người:

Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.

Cảnh rừng Việt Bắc trong đêm trăng thật đẹp nhưng Bác không yên lòng thảnh thơi thưởng ngoạn. Bác lo canh cánh bên lòng việc nước, việc quân, lo cho sự sống của nhân dân hai miền Nam Bắc, lo nước nhà đang bị giặc ngoại xâm giày xéo, lo cho dân lành đang sống trong cảnh lầm than. Tuy Bác rung cảm trước vẻ đẹp của thiên nhiên nhưng trong lòng Bác luôn chan chứa bao nỗi niềm thương dân, thương nước. Đây chính là chất "thép" trong thơ Bác, chất "thép" trong tâm hồn người chiến sĩ cộng sản. Cảnh đẹp không làm Bác quên đi sứ mệnh của mình, giây phút thần tiên không làm Bác quên đi bao nỗi lo toan. Đất nước chưa độc lập, dân tộc Việt Nam chưa tự do thì Bác chưa hết nỗi lo âu. Bài thơ đã khép lại với cảnh đẹp thiên nhiên giữa đêm khuya và nỗi lo lắng của Bác đang chất chứa trong lòng:

Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.

Cảm động biết bao trước tấm lòng yêu nước thương dân của Bác. Bài thơ chỉ bốn câu nhưng đã thể hiện một bức tranh thiên nhiên tuyệt thú, một tấm lòng yêu nước vô bờ của người cộng sản.

Bài thơ vừa mang nét cổ thi lại vừa mang tính chất hiện đại. Đó là nét đẹp của thiên nhiên chan hòa với lòng yêu nước. Cũng như ở con người Bác, nét thi sĩ và chất chiến sĩ luôn hòa quyện vào nhau, chất chiến đấu là trọng tâm vì nước nhà đang còn khói lửa chiến tranh. Bác không hờ hững trước cảnh đẹp thiên nhiên và Bác cũng không yên lòng trước vận mệnh của đất nước. Với tâm hồn, trí tuệ và đạo đức của Người, con thuyền của cách mạng Việt Nam đã tiến nhanh đến bến bờ độc lập.

Theo Những bài văn hay 7*

 

[Ngân Giang]

Bài nào cũng ấn tượng .Chọn đâu giờ ?