FRIENDLYBOY
New member
- Xu
- 0
Những thay đổi về sinh lý
Việc dậy thì bắt đầu ở não bộ của bạn. Tuyến yên tiết ra những lượng lớn hoóc môn có tác dụng kích thích hoạt động của buồng trứng (nếu bạn là gái), tinh hoàn (nếu bạn là trai). Nhận lệnh của tuyến yên, buồng trứng của bạn gái tăng cường sản xuất hai hoóc môn oestrogen và progesteron; tinh hoàn của bạn trai sinh thêm testosteron. Các hoóc môn này khiến cho cơ thể biến đổi thật kì diệu: bạn cao lên nhiều, vóc dáng chuyển thành hình một thiếu nữ, một chàng trai, cơ quan sinh dục phát triển, các đặc điểm giới tính khác như lông, râu, ngực trở nên rõ rệt, bạn gái bắt đầu hành kinh, bạn trai xuất tinh. Sự phát triển đó đưa bạn bước vào một cuộc sống mới.
* Bạn trai
Vóc dáng cơ thể
Từ dáng hình một cậu bé, cơ thể bạn có nhiều đổi thay. Chiều cao tăng lên đáng kể, vai nở ra, bụng và hông thon lại, cơ bắp nhiều lên trông thấy, dần dần bạn sẽ có vóc dáng của một chàng trai. Các bạn trai thường dậy thì muộn hơn, nhưng sau đó sẽ cao vượt bạn gái.
Sự phát triển này đối với nhiều người xảy ra từ từ trong vài năm trong khoảng 12, 13- 20 tuổi. Cũng có nhiều bạn lớn vụt lên trong một thời gian ngắn. Chẳng hạn bạn Quang lớn nhanh đến nỗi có người phải thốt lên: “Ôi, thằng Quang, không nhận ra mày nữa. Mới có vài tháng mà đã như ông tây thế này.”
Tuổi dậy thì có thể đến hơi sớm với bạn này nhưng lại bắt bạn khác phải đợi chờ đôi chút, nên tuy cùng tuổi nhưng nhiều bạn trông lớn phổng phao hơn nhiều bạn khác. Nếu bạn chậm dậy thì hơn bạn khác thì đừng lo vì rồi sẽ đến lượt bạn, còn nếu bạn nhanh chân hơn thì cũng sẽ không trở thành người khổng lồ đâu.
Cơ quan sinh dục phát triển
Lúc dậy thì là lúc cơ quan sinh dục thay đổi nhiều nhất. Bao tinh hoàn to ra, sẫm màu hơn, hai tinh hoàn cũng lớn lên theo. Dương vật lớn lên cả bề ngang lẫn bề dài, thường cũng sẫm màu hơn trước. Cùng với sự phát triển ấy, lông mọc lên quanh cơ quan sinh dục, lúc đầu lơ thơ vài sợi, sau mọc nhiều hơn, quăn hơn.
Nếu có dịp nhìn thấy dương vật của các bạn xung quanh, bạn đừng ngạc nhiên nếu thấy “của họ” không mấy giống mình. Dương vật của mọi người khá đa dạng cả về màu sắc lẫn hình dáng. Bạn khác có thể sáng màu, còn bạn lại sậm màu. Có bạn đầu to thân nhỏ và ngược lại.
Có bạn sợ mình dương vật nhỏ thì không phải là đàn ông thực thụ. Ở trạng thái bình thường (không cương cứng), kích thước dương vật mọi người có thể chênh nhau khá nhiều, nhưng bạn đừng lo. Đến lúc cương cứng thì cái nhỏ lớn lên nhiều, cái lớn lại chẳng nhỉnh lên mấy tí. Vả lại, kích thước không quyết định khả năng tình dục. Còn khả năng có con thì phụ thuộc chủ yếu vào hoạt động bên trong mà ta không nhìn thấy, chứ hình dáng bên ngoài không hề ảnh hưởng.
Tinh hoàn cũng vậy, ở người này lớn, người kia lại nhỏ, ở người này thì sa xuống thấp, ở người kia lại dâng lên cao. Thường thì hai tinh hoàn bên cao, bên thấp để không chèn ép nhau. Có người tinh hoàn bên phải cao, bên trái thấp, người khác ngược lại. Thời xưa có những thợ may cẩn thận còn hỏi bạn “nghiêng” bên nào để may quần cho vừa đấy!
Một điều nữa: độ lớn của bộ phận sinh dục không tỷ lệ thuận với vóc dáng cơ thể. Nhìn bên ngoài không thể đoán được bên trong như thế nào đâu bạn ạ.
Cương cứng dương vật
Ở người đàn ông trưởng thành, dương vật cương cứng khi có kích thích tình dục. Nhưng khi mới lớn thì không phải luôn như vậy, dương vật rất dễ “ngóc đầu dậy” vì đủ mọi lý do: khi bạn có chuyện vui vẻ, khi thoáng nghĩ đến bạn gái, khi sợ hãi lo lắng, khi muốn đi tiểu, khi ngủ dậy buổi sáng, hoặc bất cứ lúc nào mà chẳng vì lý do gì cả. Bạn đừng băn khoăn, đây là chuyện bình thường. Ngay từ lúc bé, các bé trai đã có những lúc cương con chim nhưng thường chỉ đến tuổi dậy thì các bạn nam mới thực sự để ý vì việc này xảy ra nhiều hơn và ở mức độ dễ thấy hơn.
Dương vật cương cứng nhiều khi làm bạn bối rối, nhưng bạn đừng lo, người khác không để ý thấy đâu. Thời kỳ tập dượt này rồi cũng sẽ qua nhanh, chẳng mấy chốc dương vật sẽ không còn “bất trị” như thế nữa.
Sản xuất tinh trùng, tinh dịch
Tinh hoàn bạn trai bắt đầu sản xuất tinh trùng và tinh dịch. Khi đó bạn có khả năng xuất tinh, tức là cơ thể đang chuẩn bị cho bạn để sau này có thể trở thành một người cha. Việc xuất tinh bắt đầu có thể sớm, có thể muộn, mỗi người một khác.
Mộng tinh
Ở tuổi dậy thì, nhiều bạn trai có hiện tượng xuất tinh không chủ định, thường xảy ra vào ban đêm. Như thế gọi là mộng tinh. Đây là một dấu hiệu báo rằng bạn “đã lớn”. Cũng như bất cứ sự kiện nào xảy ra lần đầu tiên trong đời, nó khiến cho nhiều bạn trai phải bối rối:
"Nhớ lại những lần đầu tiên mộng tinh, sáng dậy không dám đi tắm, sợ bố mẹ phát hiện ra thì ngượng. Hồi ấy bố mẹ vẫn giặt tất cả quần áo cho mình nên rất ngạc nhiên thấy con trai đòi giặt lấy".
"Thời gian đầu thấy thế cũng lo lo, chỉ sợ mình bị bệnh, sau này có khi không có con. Nhưng sau khi có vợ, em có con ngay, thế là hết lo. Bây giờ em vẫn thấy chừng một tháng, một tháng rưỡi một lần".
Mộng tinh là cơ thể tự giải phóng tinh dịch. Tuy gọi là “mộng” nhưng không phải lúc nào cũng nằm mơ. Có nhiều kiểu rất khác nhau:
"Nhóm bạn bè em hầu như đứa nào cũng mộng tinh. Đứa thì 7 ngày một lần, đứa thì một tháng một lần, nhưng không phải tháng nào, tuần nào cũng thấy. Đứa thì mơ thấy quan hệ với phụ nữ, đứa lại bảo ngủ mệt, nó ra lúc nào không biết, tỉnh dậy ướt quần rồi... Buồn cười lắm".
"Có nghe bạn bè nói chuyện là đêm nằm mơ rồi phóng tinh ra quần... Tôi thì có mơ quan hệ với phụ nữ nhưng không thấy ra,
đúng là chẳng bao giờ thấy ướt quần cả".
Có bạn lo rằng không mộng tinh nghĩa là cơ thể không sản xuất tinh trùng. Không đúng đâu, cơ thể luôn sinh ra tinh trùng, nhưng nếu không xuất ra ngoài thì tinh trùng đó được hấp thụ lại, rồi cơ thể lại sinh ra tinh trùng mới.
Quần lót
Nếu hồi bé bạn chưa mặc quần lót thì khi đến tuổi dậy thì bạn phải đi mua hoặc nhờ cha, anh mua hộ. Bạn có thể chọn quần đùi hoặc quần sịp. Điều quan trọng là quần phải thấm ẩm, thoáng mát và đem lại cảm giác dễ chịu khi mặc. Không nên mặc loại quần quá bó, lại pha nhiều nilon vì những chất liệu này khiến cho cơ quan sinh dục dễ bị bí, ẩm, có thể gây mẩn ngứa, khó chịu.
Sưng đau vú
Khi dậy thì, nhiều bạn nam thấy đầu ti mình to ra, quầng vú rộng hơn và sẫm lại, ngực sưng lên, thậm chí còn đau nữa. Đừng lo, bạn sẽ không trở thành con gái đâu. Đây là hiện tượng thường gặp do phản ứng của cơ thể với các hoóc môn vào tuổi dậy thì, chỉ một thời gian sẽ hết.
Lông và râu
Lông mu bắt đầu mọc trước tiên. Ban đầu, quanh cơ quan sinh dục xuất hiện vài ba sợi, sau nhiều thêm, quăn hơn. Có người chỉ có một dúm lông nhỏ, nhưng cũng có người lông dầy và mọc cả lên bụng và xuống hai bên đùi, hậu môn. Ngoài ra, bạn cũng mọc lông nách, lông chân, thậm chí cả lông ngực. Ria và râu thường mọc sau lông mu khoảng một vài năm.
Mỗi người có số lượng và cách phân bố lông khác nhau. Nhiều hay ít lông không nói lên điều gì về khả năng sinh dục, sinh sản cũng như tính cách. Xin đừng ai mất công so sánh.
Khi râu và ria mọc đến một mức nào đó, nhiều bạn sẽ có nhu cầu cạo râu. Đối với một số bạn, cạo râu là việc “tầm thường”, đã có bố hay anh dạy cho. Nhưng những bạn như Minh: “Em cạo trộm bằng dao cạo của bố, lóng ngóng xước cả mặt” thì nên biết một số điều cần chú ý:
Bạn nên dùng dao cạo sắc. Dao sắc sẽ dễ cạo hơn và không làm da khó chịu. Trước khi cạo, bạn thấm ướt cho râu mềm. Dùng nước ấm là tốt nhất, nhưng chớ dùng nước nóng, làm da căng lên, dễ xước. Có kem cạo râu thì càng tốt. Khi cạo bạn đưa dao từ trên xuống theo chiều râu mọc (cạo từ dưới lên sẽ cắt được sát chân hơn nhưng lại làm da khó chịu). Sau khi cạo, hãy dùng nước mát rửa để làm dịu da. Dao dùng xong cần rửa sạch, để khô, nhưng đừng lấy khăn lau, kẻo dao chóng cùn.
Hiện nay mới có loại dụng cụ cạo râu bằng điện. Loại này khác dao cạo, nếu dùng, bạn hãy để râu khô, càng khô càng dễ cạo.
Nổi cục yết hầu và vỡ giọng
Cục yết hầu là sụn tuyến giáp. Hoóc môn nam ở tuổi dậy thì khiến bộ phận này thay đổi, do vậy bạn thấy cục yết hầu nhô thêm ra ở cổ.
Giọng các em bé trai và giọng người lớn khác hẳn nhau. Chính thời gian dậy thì là khi giọng chuyển. Thanh quản rộng ra, các dây thanh đới dầy lên và dài ra. Giọng bạn trầm xuống. Việc chuyển giọng có thể đột ngột, có thể dần dần. Thường ta ít để ý quá trình đó, nhưng có một số bạn phải bối rối vì biến cố “vỡ giọng”.
"Tôi vỡ giọng năm học lớp 7, hồi đó được trường cử đi đọc thơ Puskin mà giọng khản đặc nghe xấu hổ quá. Bây giờ gặp cậu bé nào vỡ giọng nghe biết ngay và thấy buồn cười quá".
Khi vỡ giọng, bạn có thể khó chịu vì bị mọi người trêu chọc nhưng đây chỉ là một hiện tượng nhất thời thôi. Sau đó bạn sẽ có được “chất giọng ấm áp của người đàn ông” đấy.
* Bạn gái
Vóc dáng cơ thể
Vóc dáng bạn gái bắt đầu thay đổi vào lúc dậy thì (9-14 tuổi). Từ một em gái nhỏ, cơ thể của bạn bắt đầu có vóc dáng thiếu nữ. Trong vài năm trước khi có hành kinh, chiều cao bạn tăng lên khá nhiều. Khi hành kinh rồi, cơ thể phát triển bề ngang nhiều hơn trước, cặp vú nhú lên, mông nở nang hơn trước. Lớp mỡ dưới da dày lên làm cho cơ thể bạn mềm mại và giàu nữ tính.
Quá trình này ở mỗi người diễn ra với tốc độ khác nhau. Có bạn thì lớn từ từ, bạn khác lại vụt lớn bổng “như ăn phải bột nở”. Cơ thể bạn trong những năm này có nhiều biến đổi, khi thì bạn thấy mình béo tròn, khi thì mảnh dẻ. Thường đến độ 18-20 tuổi bạn mới đạt đến hình dáng ổn định theo các đặc tính di truyền cha mẹ cho.
Vú phát triển
Các tuyến sữa phát triển, lớp mỡ ngực dầy lên làm cho đôi vú nhú lên và ngày càng đầy đặn. Dấu hiệu phát triển đầu tiên thường là quầng vú (vùng sẫm quanh núm vú) dầy lên, sẫm lại. Sau đó là bầu vú nhú lên nhọn nhọn, lớn dần và tròn trịa dần. Trong thời gian này, vú bạn có thể ngứa hoặc đau tức một chút. Không nên ngạc nhiên khi trong lớp có bạn ngực còn phẳng mà bạn khác đầy đặn vì mỗi cơ thể bắt đầu phát triển ở một thời điểm riêng:
"Chị biết không, ngực em nó nhú lên từ hồi lớp 4, lớp 5 cơ... Em lúc đấy không muốn cho nó nhú lên, thế là em ngồi em bóp, em ấn nó mãi...".
(Hồng, 18 tuổi)"Đến lớp 9 tớ còn cởi trần chạy ở ngoài đường. Tớ nói thì không ai tin, nhưng thật đấy. Ngực không có gì hết. Đến lớp 11 mình mới phát triển...".
Cũng như sắc da, vóc người mỗi người mỗi dạng, quầng vú, núm vú có màu sắc và độ lớn rất đa dạng:
"Hồi lớp 10 ngực mình vẫn bé lắm, nhưng cái đầu ti lại to, mặc áo nào cũng bị nhô. Đi đâu cũng ngượng".
"Mình có đứa bạn đầu ngực to bằng đầu ngón tay cái, màu rất sẫm. Hồi nó 18 tuổi, chưa có mảnh tình nào mà mọi người cứ nghĩ là nó có chồng con rồi. Còn mình ngực cũng không tệ lắm mà đầu ngực chỉ bằng đầu ngón tay út".
Cũng có bạn núm vú không nhô ra ngoài. Đừng lo rằng sau này khó cho con bú, vì bạn sẽ học cách kéo núm vú ra để cho con bú bình thường.
Hai bên ngực thường phát triển theo kiểu một lớn trước, một theo sau, vì thế bạn đừng ngạc nhiên nếu thấy ngực chỉ nhú một bên, chẳng mấy chốc bên kia sẽ đuổi kịp. Một điều cần phải nói là cũng như đôi bàn tay thường một to một bé, cặp vú trường thành của nhiều bạn gái cũng có một bên nhỉnh hơn bên kia. Có khi vì không biết mà bạn gái khổ sở cho rằng mình “dị dạng”.
"Ngực mình bên phải to hơn bên trái. Mình cứ nghĩ là mình bị làm sao. Lúc nào mình cũng độn khăn mùi xoa ở một bên áo trong, đi thì khòng khòng người xuống cho người ta khỏi thấy. Khổ, có ai thấy gì đâu, nhưng mà mình thấy rõ nhất. Khòng khòng nên bây giờ mới bị gù. Mãi sau đọc một quyển sách nói có nhiều người như thế mình mới yên tâm. Từ bấy về sau mình hầu như không mặc áo lót nữa".
Các cụ ngày xưa nói vú bánh dày, vú quả mướp, thực ra thì không có vú nào lại có hình như thế đâu. Có bạn ngực lớn, bạn khác lại ngực nhỏ, có người núm vú chĩa thẳng phía trước, có người núm vú chĩa sang hai bên, có người vú tròn, có người vú ngang, có người vú có một vài sợi lông... Bao nhiêu phụ nữ là bấy nhiêu bộ ngực khác nhau.
Một số bạn gái ngực nhỏ thường lo sau này ít sữa. Bạn nhầm đấy. Kích thước vú là do tầng mỡ quyết định, còn việc tạo sữa thì do tuyến sữa bên trong đảm nhiệm. Sữa ít hay nhiều phụ thuộc chủ yếu vào chế độ dinh dưỡng và cách cho con bú sau này.
Quần áo lót
Ngực phát triển đến một mức độ nào đó thì đa số các bạn gái bắt đầu mặc áo lót, có thể là để che ngực cho kín đáo, để bảo vệ ngực, để làm duyên, hay để giống chúng bạn.
Bạn gái có nhiều thắc mắc: mặc áo lót có tốt hay không, mặc như thế nào thì nên? Chúng tôi không xét tác dụng che ngực hay làm đẹp của áo lót, vì điều đó phụ thuộc vào ý kiến chủ quan của mỗi người. Còn về tác dụng nâng đỡ ngực thì chỉ bạn nào ngực lớn, nặng mà lại mềm mới thực sự cần mặc áo lót. Bạn nào ngực nhỏ hoặc ngực lớn mà chắc thì không cần thiết. Tuy nhiên, có ngoại lệ là khi chơi thể thao, chạy nhảy, dù ngực lớn hay nhỏ bạn cũng nên mặc áo lót để ngực khỏi bị xóc, khó chịu.
Áo lót tốt là áo vừa vặn: dây vòng quanh ngực vừa khít, dây treo ngực vừa phải, bầu ngực vừa. Chỉ cần hơi rộng là áo mất tác dụng nâng đỡ ngực. Nhưng áo chật cũng không nên, cản trở máu lưu thông, lại bí, gây tù đọng mồ hôi.
Quần lót tốt là loại quần thấm ẩm, thoáng mát và mặc cảm thấy dễ chịu. Mặc quần có pha nilon sẽ khiến cơ quan sinh dục bị bí ẩm, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, có thể gây ngứa, khó chịu. Tốt nhất bạn hãy mặc quần lót bằng chất vải cotton.
Cơ quan sinh dục phát triển
Trong thời kỳ dậy thì, cơ quan sinh dục bạn gái phát triển mạnh, không còn trông giống như các em bé gái. Tất cả các bộ phận môi lớn, môi nhỏ, âm vật, âm đạo của bạn đều lớn lên, lông mu mọc xung quanh âm hộ, màu sắc âm hộ sẫm hơn trước.
Cũng như gương mặt có mắt, mũi, miệng nhưng mỗi người một vẻ, cơ quan sinh dục là một phần độc đáo với màu sắc, hình dáng riêng của mỗi người. Nếu tắm chung với chị em bạn gái, bạn sẽ thấy rõ mọi người không hẳn giống nhau. Bạn đừng lo lắng nếu môi nhỏ của bạn trông có vẻ lớn, âm vật dài hay lông mu của mình khác người khác...
Bên trong cơ thể bạn, âm đạo và tử cung cũng lớn lên. Hai buồng trứng bắt đầu tiết hoóc môn sinh dục và phóng noãn (rụng trứng). Niêm mạc tử cung bắt đầu tăng trưởng và tự thải theo chu kỳ.
Bạn bắt đầu hành kinh
Hành kinh bắt đầu nghĩa là bạn đã rụng trứng, có khả năng thụ thai và sinh con (tuy còn lâu nữa bạn mới có thể làm một người mẹ). Hành kinh thường bắt đầu ở độ tuổi từ 11 đến 18. Khi mới bắt đầu hành kinh, kinh nguyệt bạn gái có thể thất thường, sau vài năm mới ổn định. Số ngày hành kinh có thể nhiều hay ít, thường trong khoảng 3-7 ngày. Lượng máu kinh cũng vậy, người nhiều, người ít.
Bạn gái cảm thấy thế nào?
Nhiều bạn khi bắt đầu hành kinh đã được biết rõ về hiện tượng này, nhưng cũng nhiều bạn chưa biết gì hoặc chỉ biết lờ mờ. Do vậy khi việc đó xảy ra, mỗi người có suy nghĩ và phản ứng khác nhau. Có bạn rất bất ngờ, còn bạn khác lại vô cùng "thông thái":
"Mình đi học thân với cô giáo lắm. Hôm ấy nằm ngủ với cô giáo thấy đũng quần cứ ướt ướt, cứ bảo không biết cái gì. Hồi đấy mình đã 17 tuổi rồi, thế mà không hề nghĩ đến. Sau mới biết".
"Mình bị hành kinh từ năm lớp 6. Mẹ đã nói trước là đến tuổi ấy thì sẽ bị như thế. Lúc bị cũng có mẹ ở đấy nên không hoảng hốt, lo sợ gì cả. Cơ thể thay đổi là chuyện bình thường, thấy kinh là tất nhiên, mọi người như thế thì mình cũng thế".
"Nghĩ là mình cũng giống các bạn, cũng trưởng thành rồi, vì hồi đấy mình chíp nhất mà, nên thấy tự hào, thấy cái đấy chứng tỏ là mình đã lớn".
Khi con gái sắp đến tuổi này, cha mẹ cần giải thích trước với con về kinh nguyệt. Đáng tiếc là nhiều bậc cha mẹ lại ngượng ngùng, ngại nói những điều liên quan đến giới tính, khiến con gái cảm thấy xấu hổ hoặc sợ hãi. Cha mẹ cởi mở được trong chủ đề này thì con gái thật may mắn. Hường tâm sự:
"Sau này người ta có con, người ta sẽ nói cho nó, thậm chí bố cũng nên nói với con một chút, từ trước khi nó hành kinh ấy. Người ta rất thích phim “Một mình chống lại maphia”, có ông thanh tra khi con gái bắt đầu hành kinh thì tỏ ra rất là trìu mến. Hay trong phim “Tiếng chim hót trong bụi mận gai”, cha Ralph giảng cho Mecgy rằng đấy là thời kỳ người con gái chuyển tiếp giai đoạn, rất là hay. Người ta nghĩ bố mẹ nên nói sơ sơ cho con biết, để cho nó chuẩn bị tinh thần vì ngày ấy người ta sợ lắm".
Xử lý máu kinh như thế nào?
Bạn gái có nhiều phương tiện để thấm máu kinh. Hiện đại thì có băng vệ sinh đóng gói sẵn các loại; cổ điển thì có vải xô, khăn mặt, bông y tế, áo cũ giặt sạch... Khi hành kinh, bạn nên mặc quần lót ôm để giữ miếng thấm chặt vào người.
Máu kinh trong cơ thể rất sạch, nhưng khi ra ngoài lại là môi trường tốt cho vi khuẩn, đôi khi bạn ngứa ở âm hộ lúc hành kinh là vì thế. Bạn nên thay miếng thấm tối thiểu bốn lần một ngày (sáng ngủ dậy, buổi trưa, buổi chiều tối, trước khi đi ngủ), nếu ra kinh nhiều thì thay nhiều hơn. Mỗi lần thay, bạn rửa sạch bằng nước sạch (cũng có thể dùng ít xà phòng thơm) rồi lau khô.
Đừng rửa bên trong âm đạo để tránh nhiễm trùng. Nếu dùng vải, bạn hãy ngâm xà phòng và giặt sạch, phơi ở nơi có nắng, ít bụi là tốt nhất. Nếu dùng bàn là nóng là vải thì còn vệ sinh hơn nữa. Nếu bạn dùng băng vệ sinh bán sẵn ngoài thị trường, bạn chỉ cần bóc dải giấy bịt keo dính ở mặt sau miếng băng, sau đó dính mặt này vào quần lót ôm là được.
Có một sản phẩm mới xuất hiện trên thị trường là nút thấm hình trụ đặt bên trong âm đạo. Nút thấm máu trong đó giúp bạn vận động được thoải mái hơn. Tuy nhiên, nếu bạn chưa từng quan hệ tình dục, sợ rách màng trinh thì không nên dùng. Nếu dùng nút thấm, bạn lưu ý rằng giới hạn để nút trong âm đạo là 6 giờ.
Dịch tiết âm đạo, lông
Đến tuổi này, bạn gái thấy cửa mình nhiều khi ướt át, quần lót có dịch dính. Đây là hiện tượng bình thường.
Cơ thể bạn gái bắt đầu xuất hiện nhiều lông, cơ bản là lông mu xung quanh khu sinh dục dưới. Lúc đầu chỉ lơ thơ mấy sợi, sau nhiều hơn, có thể quăn. Bạn mọc thêm lông ở nách, có bạn thấy lông chân nổi rõ. Bạn gái có người ít lông, người nhiều lông. Nhiều lông không có nghĩa là kém nữ tính, bạn đừng lo.
Việc dậy thì bắt đầu ở não bộ của bạn. Tuyến yên tiết ra những lượng lớn hoóc môn có tác dụng kích thích hoạt động của buồng trứng (nếu bạn là gái), tinh hoàn (nếu bạn là trai). Nhận lệnh của tuyến yên, buồng trứng của bạn gái tăng cường sản xuất hai hoóc môn oestrogen và progesteron; tinh hoàn của bạn trai sinh thêm testosteron. Các hoóc môn này khiến cho cơ thể biến đổi thật kì diệu: bạn cao lên nhiều, vóc dáng chuyển thành hình một thiếu nữ, một chàng trai, cơ quan sinh dục phát triển, các đặc điểm giới tính khác như lông, râu, ngực trở nên rõ rệt, bạn gái bắt đầu hành kinh, bạn trai xuất tinh. Sự phát triển đó đưa bạn bước vào một cuộc sống mới.
* Bạn trai
Vóc dáng cơ thể
Từ dáng hình một cậu bé, cơ thể bạn có nhiều đổi thay. Chiều cao tăng lên đáng kể, vai nở ra, bụng và hông thon lại, cơ bắp nhiều lên trông thấy, dần dần bạn sẽ có vóc dáng của một chàng trai. Các bạn trai thường dậy thì muộn hơn, nhưng sau đó sẽ cao vượt bạn gái.
Sự phát triển này đối với nhiều người xảy ra từ từ trong vài năm trong khoảng 12, 13- 20 tuổi. Cũng có nhiều bạn lớn vụt lên trong một thời gian ngắn. Chẳng hạn bạn Quang lớn nhanh đến nỗi có người phải thốt lên: “Ôi, thằng Quang, không nhận ra mày nữa. Mới có vài tháng mà đã như ông tây thế này.”
Tuổi dậy thì có thể đến hơi sớm với bạn này nhưng lại bắt bạn khác phải đợi chờ đôi chút, nên tuy cùng tuổi nhưng nhiều bạn trông lớn phổng phao hơn nhiều bạn khác. Nếu bạn chậm dậy thì hơn bạn khác thì đừng lo vì rồi sẽ đến lượt bạn, còn nếu bạn nhanh chân hơn thì cũng sẽ không trở thành người khổng lồ đâu.
Cơ quan sinh dục phát triển
Lúc dậy thì là lúc cơ quan sinh dục thay đổi nhiều nhất. Bao tinh hoàn to ra, sẫm màu hơn, hai tinh hoàn cũng lớn lên theo. Dương vật lớn lên cả bề ngang lẫn bề dài, thường cũng sẫm màu hơn trước. Cùng với sự phát triển ấy, lông mọc lên quanh cơ quan sinh dục, lúc đầu lơ thơ vài sợi, sau mọc nhiều hơn, quăn hơn.
Nếu có dịp nhìn thấy dương vật của các bạn xung quanh, bạn đừng ngạc nhiên nếu thấy “của họ” không mấy giống mình. Dương vật của mọi người khá đa dạng cả về màu sắc lẫn hình dáng. Bạn khác có thể sáng màu, còn bạn lại sậm màu. Có bạn đầu to thân nhỏ và ngược lại.
Có bạn sợ mình dương vật nhỏ thì không phải là đàn ông thực thụ. Ở trạng thái bình thường (không cương cứng), kích thước dương vật mọi người có thể chênh nhau khá nhiều, nhưng bạn đừng lo. Đến lúc cương cứng thì cái nhỏ lớn lên nhiều, cái lớn lại chẳng nhỉnh lên mấy tí. Vả lại, kích thước không quyết định khả năng tình dục. Còn khả năng có con thì phụ thuộc chủ yếu vào hoạt động bên trong mà ta không nhìn thấy, chứ hình dáng bên ngoài không hề ảnh hưởng.
Tinh hoàn cũng vậy, ở người này lớn, người kia lại nhỏ, ở người này thì sa xuống thấp, ở người kia lại dâng lên cao. Thường thì hai tinh hoàn bên cao, bên thấp để không chèn ép nhau. Có người tinh hoàn bên phải cao, bên trái thấp, người khác ngược lại. Thời xưa có những thợ may cẩn thận còn hỏi bạn “nghiêng” bên nào để may quần cho vừa đấy!
Một điều nữa: độ lớn của bộ phận sinh dục không tỷ lệ thuận với vóc dáng cơ thể. Nhìn bên ngoài không thể đoán được bên trong như thế nào đâu bạn ạ.
Cương cứng dương vật
Ở người đàn ông trưởng thành, dương vật cương cứng khi có kích thích tình dục. Nhưng khi mới lớn thì không phải luôn như vậy, dương vật rất dễ “ngóc đầu dậy” vì đủ mọi lý do: khi bạn có chuyện vui vẻ, khi thoáng nghĩ đến bạn gái, khi sợ hãi lo lắng, khi muốn đi tiểu, khi ngủ dậy buổi sáng, hoặc bất cứ lúc nào mà chẳng vì lý do gì cả. Bạn đừng băn khoăn, đây là chuyện bình thường. Ngay từ lúc bé, các bé trai đã có những lúc cương con chim nhưng thường chỉ đến tuổi dậy thì các bạn nam mới thực sự để ý vì việc này xảy ra nhiều hơn và ở mức độ dễ thấy hơn.
Dương vật cương cứng nhiều khi làm bạn bối rối, nhưng bạn đừng lo, người khác không để ý thấy đâu. Thời kỳ tập dượt này rồi cũng sẽ qua nhanh, chẳng mấy chốc dương vật sẽ không còn “bất trị” như thế nữa.
Sản xuất tinh trùng, tinh dịch
Tinh hoàn bạn trai bắt đầu sản xuất tinh trùng và tinh dịch. Khi đó bạn có khả năng xuất tinh, tức là cơ thể đang chuẩn bị cho bạn để sau này có thể trở thành một người cha. Việc xuất tinh bắt đầu có thể sớm, có thể muộn, mỗi người một khác.
Mộng tinh
Ở tuổi dậy thì, nhiều bạn trai có hiện tượng xuất tinh không chủ định, thường xảy ra vào ban đêm. Như thế gọi là mộng tinh. Đây là một dấu hiệu báo rằng bạn “đã lớn”. Cũng như bất cứ sự kiện nào xảy ra lần đầu tiên trong đời, nó khiến cho nhiều bạn trai phải bối rối:
"Nhớ lại những lần đầu tiên mộng tinh, sáng dậy không dám đi tắm, sợ bố mẹ phát hiện ra thì ngượng. Hồi ấy bố mẹ vẫn giặt tất cả quần áo cho mình nên rất ngạc nhiên thấy con trai đòi giặt lấy".
(Hùng, 17 tuổi)
"Thời gian đầu thấy thế cũng lo lo, chỉ sợ mình bị bệnh, sau này có khi không có con. Nhưng sau khi có vợ, em có con ngay, thế là hết lo. Bây giờ em vẫn thấy chừng một tháng, một tháng rưỡi một lần".
(Nam, 32 tuổi)
Mộng tinh là cơ thể tự giải phóng tinh dịch. Tuy gọi là “mộng” nhưng không phải lúc nào cũng nằm mơ. Có nhiều kiểu rất khác nhau:
"Nhóm bạn bè em hầu như đứa nào cũng mộng tinh. Đứa thì 7 ngày một lần, đứa thì một tháng một lần, nhưng không phải tháng nào, tuần nào cũng thấy. Đứa thì mơ thấy quan hệ với phụ nữ, đứa lại bảo ngủ mệt, nó ra lúc nào không biết, tỉnh dậy ướt quần rồi... Buồn cười lắm".
(Nam, 32 tuổi)
Không mộng tinh cũng là bình thường. Bạn Hiệp đã lập gia đình cho biết:"Có nghe bạn bè nói chuyện là đêm nằm mơ rồi phóng tinh ra quần... Tôi thì có mơ quan hệ với phụ nữ nhưng không thấy ra,
đúng là chẳng bao giờ thấy ướt quần cả".
Có bạn lo rằng không mộng tinh nghĩa là cơ thể không sản xuất tinh trùng. Không đúng đâu, cơ thể luôn sinh ra tinh trùng, nhưng nếu không xuất ra ngoài thì tinh trùng đó được hấp thụ lại, rồi cơ thể lại sinh ra tinh trùng mới.
Quần lót
Nếu hồi bé bạn chưa mặc quần lót thì khi đến tuổi dậy thì bạn phải đi mua hoặc nhờ cha, anh mua hộ. Bạn có thể chọn quần đùi hoặc quần sịp. Điều quan trọng là quần phải thấm ẩm, thoáng mát và đem lại cảm giác dễ chịu khi mặc. Không nên mặc loại quần quá bó, lại pha nhiều nilon vì những chất liệu này khiến cho cơ quan sinh dục dễ bị bí, ẩm, có thể gây mẩn ngứa, khó chịu.
Sưng đau vú
Khi dậy thì, nhiều bạn nam thấy đầu ti mình to ra, quầng vú rộng hơn và sẫm lại, ngực sưng lên, thậm chí còn đau nữa. Đừng lo, bạn sẽ không trở thành con gái đâu. Đây là hiện tượng thường gặp do phản ứng của cơ thể với các hoóc môn vào tuổi dậy thì, chỉ một thời gian sẽ hết.
Lông và râu
Lông mu bắt đầu mọc trước tiên. Ban đầu, quanh cơ quan sinh dục xuất hiện vài ba sợi, sau nhiều thêm, quăn hơn. Có người chỉ có một dúm lông nhỏ, nhưng cũng có người lông dầy và mọc cả lên bụng và xuống hai bên đùi, hậu môn. Ngoài ra, bạn cũng mọc lông nách, lông chân, thậm chí cả lông ngực. Ria và râu thường mọc sau lông mu khoảng một vài năm.
Mỗi người có số lượng và cách phân bố lông khác nhau. Nhiều hay ít lông không nói lên điều gì về khả năng sinh dục, sinh sản cũng như tính cách. Xin đừng ai mất công so sánh.
Khi râu và ria mọc đến một mức nào đó, nhiều bạn sẽ có nhu cầu cạo râu. Đối với một số bạn, cạo râu là việc “tầm thường”, đã có bố hay anh dạy cho. Nhưng những bạn như Minh: “Em cạo trộm bằng dao cạo của bố, lóng ngóng xước cả mặt” thì nên biết một số điều cần chú ý:
Bạn nên dùng dao cạo sắc. Dao sắc sẽ dễ cạo hơn và không làm da khó chịu. Trước khi cạo, bạn thấm ướt cho râu mềm. Dùng nước ấm là tốt nhất, nhưng chớ dùng nước nóng, làm da căng lên, dễ xước. Có kem cạo râu thì càng tốt. Khi cạo bạn đưa dao từ trên xuống theo chiều râu mọc (cạo từ dưới lên sẽ cắt được sát chân hơn nhưng lại làm da khó chịu). Sau khi cạo, hãy dùng nước mát rửa để làm dịu da. Dao dùng xong cần rửa sạch, để khô, nhưng đừng lấy khăn lau, kẻo dao chóng cùn.
Hiện nay mới có loại dụng cụ cạo râu bằng điện. Loại này khác dao cạo, nếu dùng, bạn hãy để râu khô, càng khô càng dễ cạo.
Nổi cục yết hầu và vỡ giọng
Cục yết hầu là sụn tuyến giáp. Hoóc môn nam ở tuổi dậy thì khiến bộ phận này thay đổi, do vậy bạn thấy cục yết hầu nhô thêm ra ở cổ.
Giọng các em bé trai và giọng người lớn khác hẳn nhau. Chính thời gian dậy thì là khi giọng chuyển. Thanh quản rộng ra, các dây thanh đới dầy lên và dài ra. Giọng bạn trầm xuống. Việc chuyển giọng có thể đột ngột, có thể dần dần. Thường ta ít để ý quá trình đó, nhưng có một số bạn phải bối rối vì biến cố “vỡ giọng”.
"Tôi vỡ giọng năm học lớp 7, hồi đó được trường cử đi đọc thơ Puskin mà giọng khản đặc nghe xấu hổ quá. Bây giờ gặp cậu bé nào vỡ giọng nghe biết ngay và thấy buồn cười quá".
(Dũng, 24 tuổi)
Khi vỡ giọng, bạn có thể khó chịu vì bị mọi người trêu chọc nhưng đây chỉ là một hiện tượng nhất thời thôi. Sau đó bạn sẽ có được “chất giọng ấm áp của người đàn ông” đấy.
* Bạn gái
Vóc dáng cơ thể
Vóc dáng bạn gái bắt đầu thay đổi vào lúc dậy thì (9-14 tuổi). Từ một em gái nhỏ, cơ thể của bạn bắt đầu có vóc dáng thiếu nữ. Trong vài năm trước khi có hành kinh, chiều cao bạn tăng lên khá nhiều. Khi hành kinh rồi, cơ thể phát triển bề ngang nhiều hơn trước, cặp vú nhú lên, mông nở nang hơn trước. Lớp mỡ dưới da dày lên làm cho cơ thể bạn mềm mại và giàu nữ tính.
Quá trình này ở mỗi người diễn ra với tốc độ khác nhau. Có bạn thì lớn từ từ, bạn khác lại vụt lớn bổng “như ăn phải bột nở”. Cơ thể bạn trong những năm này có nhiều biến đổi, khi thì bạn thấy mình béo tròn, khi thì mảnh dẻ. Thường đến độ 18-20 tuổi bạn mới đạt đến hình dáng ổn định theo các đặc tính di truyền cha mẹ cho.
Vú phát triển
Các tuyến sữa phát triển, lớp mỡ ngực dầy lên làm cho đôi vú nhú lên và ngày càng đầy đặn. Dấu hiệu phát triển đầu tiên thường là quầng vú (vùng sẫm quanh núm vú) dầy lên, sẫm lại. Sau đó là bầu vú nhú lên nhọn nhọn, lớn dần và tròn trịa dần. Trong thời gian này, vú bạn có thể ngứa hoặc đau tức một chút. Không nên ngạc nhiên khi trong lớp có bạn ngực còn phẳng mà bạn khác đầy đặn vì mỗi cơ thể bắt đầu phát triển ở một thời điểm riêng:
"Chị biết không, ngực em nó nhú lên từ hồi lớp 4, lớp 5 cơ... Em lúc đấy không muốn cho nó nhú lên, thế là em ngồi em bóp, em ấn nó mãi...".
(Hồng, 18 tuổi)
(Hạnh, 20 tuổi)
Cũng như sắc da, vóc người mỗi người mỗi dạng, quầng vú, núm vú có màu sắc và độ lớn rất đa dạng:
"Hồi lớp 10 ngực mình vẫn bé lắm, nhưng cái đầu ti lại to, mặc áo nào cũng bị nhô. Đi đâu cũng ngượng".
(Hoà, 22 tuổi)
"Mình có đứa bạn đầu ngực to bằng đầu ngón tay cái, màu rất sẫm. Hồi nó 18 tuổi, chưa có mảnh tình nào mà mọi người cứ nghĩ là nó có chồng con rồi. Còn mình ngực cũng không tệ lắm mà đầu ngực chỉ bằng đầu ngón tay út".
(Bình, 21 tuổi)
Cũng có bạn núm vú không nhô ra ngoài. Đừng lo rằng sau này khó cho con bú, vì bạn sẽ học cách kéo núm vú ra để cho con bú bình thường.
Hai bên ngực thường phát triển theo kiểu một lớn trước, một theo sau, vì thế bạn đừng ngạc nhiên nếu thấy ngực chỉ nhú một bên, chẳng mấy chốc bên kia sẽ đuổi kịp. Một điều cần phải nói là cũng như đôi bàn tay thường một to một bé, cặp vú trường thành của nhiều bạn gái cũng có một bên nhỉnh hơn bên kia. Có khi vì không biết mà bạn gái khổ sở cho rằng mình “dị dạng”.
"Ngực mình bên phải to hơn bên trái. Mình cứ nghĩ là mình bị làm sao. Lúc nào mình cũng độn khăn mùi xoa ở một bên áo trong, đi thì khòng khòng người xuống cho người ta khỏi thấy. Khổ, có ai thấy gì đâu, nhưng mà mình thấy rõ nhất. Khòng khòng nên bây giờ mới bị gù. Mãi sau đọc một quyển sách nói có nhiều người như thế mình mới yên tâm. Từ bấy về sau mình hầu như không mặc áo lót nữa".
(Thắm, 21 tuổi)
Các cụ ngày xưa nói vú bánh dày, vú quả mướp, thực ra thì không có vú nào lại có hình như thế đâu. Có bạn ngực lớn, bạn khác lại ngực nhỏ, có người núm vú chĩa thẳng phía trước, có người núm vú chĩa sang hai bên, có người vú tròn, có người vú ngang, có người vú có một vài sợi lông... Bao nhiêu phụ nữ là bấy nhiêu bộ ngực khác nhau.
Một số bạn gái ngực nhỏ thường lo sau này ít sữa. Bạn nhầm đấy. Kích thước vú là do tầng mỡ quyết định, còn việc tạo sữa thì do tuyến sữa bên trong đảm nhiệm. Sữa ít hay nhiều phụ thuộc chủ yếu vào chế độ dinh dưỡng và cách cho con bú sau này.
Quần áo lót
Ngực phát triển đến một mức độ nào đó thì đa số các bạn gái bắt đầu mặc áo lót, có thể là để che ngực cho kín đáo, để bảo vệ ngực, để làm duyên, hay để giống chúng bạn.
Bạn gái có nhiều thắc mắc: mặc áo lót có tốt hay không, mặc như thế nào thì nên? Chúng tôi không xét tác dụng che ngực hay làm đẹp của áo lót, vì điều đó phụ thuộc vào ý kiến chủ quan của mỗi người. Còn về tác dụng nâng đỡ ngực thì chỉ bạn nào ngực lớn, nặng mà lại mềm mới thực sự cần mặc áo lót. Bạn nào ngực nhỏ hoặc ngực lớn mà chắc thì không cần thiết. Tuy nhiên, có ngoại lệ là khi chơi thể thao, chạy nhảy, dù ngực lớn hay nhỏ bạn cũng nên mặc áo lót để ngực khỏi bị xóc, khó chịu.
Áo lót tốt là áo vừa vặn: dây vòng quanh ngực vừa khít, dây treo ngực vừa phải, bầu ngực vừa. Chỉ cần hơi rộng là áo mất tác dụng nâng đỡ ngực. Nhưng áo chật cũng không nên, cản trở máu lưu thông, lại bí, gây tù đọng mồ hôi.
Quần lót tốt là loại quần thấm ẩm, thoáng mát và mặc cảm thấy dễ chịu. Mặc quần có pha nilon sẽ khiến cơ quan sinh dục bị bí ẩm, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, có thể gây ngứa, khó chịu. Tốt nhất bạn hãy mặc quần lót bằng chất vải cotton.
Cơ quan sinh dục phát triển
Trong thời kỳ dậy thì, cơ quan sinh dục bạn gái phát triển mạnh, không còn trông giống như các em bé gái. Tất cả các bộ phận môi lớn, môi nhỏ, âm vật, âm đạo của bạn đều lớn lên, lông mu mọc xung quanh âm hộ, màu sắc âm hộ sẫm hơn trước.
Cũng như gương mặt có mắt, mũi, miệng nhưng mỗi người một vẻ, cơ quan sinh dục là một phần độc đáo với màu sắc, hình dáng riêng của mỗi người. Nếu tắm chung với chị em bạn gái, bạn sẽ thấy rõ mọi người không hẳn giống nhau. Bạn đừng lo lắng nếu môi nhỏ của bạn trông có vẻ lớn, âm vật dài hay lông mu của mình khác người khác...
Bên trong cơ thể bạn, âm đạo và tử cung cũng lớn lên. Hai buồng trứng bắt đầu tiết hoóc môn sinh dục và phóng noãn (rụng trứng). Niêm mạc tử cung bắt đầu tăng trưởng và tự thải theo chu kỳ.
Bạn bắt đầu hành kinh
Hành kinh bắt đầu nghĩa là bạn đã rụng trứng, có khả năng thụ thai và sinh con (tuy còn lâu nữa bạn mới có thể làm một người mẹ). Hành kinh thường bắt đầu ở độ tuổi từ 11 đến 18. Khi mới bắt đầu hành kinh, kinh nguyệt bạn gái có thể thất thường, sau vài năm mới ổn định. Số ngày hành kinh có thể nhiều hay ít, thường trong khoảng 3-7 ngày. Lượng máu kinh cũng vậy, người nhiều, người ít.
Bạn gái cảm thấy thế nào?
Nhiều bạn khi bắt đầu hành kinh đã được biết rõ về hiện tượng này, nhưng cũng nhiều bạn chưa biết gì hoặc chỉ biết lờ mờ. Do vậy khi việc đó xảy ra, mỗi người có suy nghĩ và phản ứng khác nhau. Có bạn rất bất ngờ, còn bạn khác lại vô cùng "thông thái":
"Mình đi học thân với cô giáo lắm. Hôm ấy nằm ngủ với cô giáo thấy đũng quần cứ ướt ướt, cứ bảo không biết cái gì. Hồi đấy mình đã 17 tuổi rồi, thế mà không hề nghĩ đến. Sau mới biết".
(Lan, 25 tuổi)
"Mình bị hành kinh từ năm lớp 6. Mẹ đã nói trước là đến tuổi ấy thì sẽ bị như thế. Lúc bị cũng có mẹ ở đấy nên không hoảng hốt, lo sợ gì cả. Cơ thể thay đổi là chuyện bình thường, thấy kinh là tất nhiên, mọi người như thế thì mình cũng thế".
(Hằng, 22 tuổi)
Có bạn rất tự hào, nhưng cũng có bạn cảm thấy xấu hổ và sợ hãi:"Nghĩ là mình cũng giống các bạn, cũng trưởng thành rồi, vì hồi đấy mình chíp nhất mà, nên thấy tự hào, thấy cái đấy chứng tỏ là mình đã lớn".
(Tâm, 20 tuổi)
"Người ta cảm thấy rất kinh khủng, rất sợ, giấu giếm khổ sở vì ngượng lắm, xấu hổ lắm... Người ta phải lén lấy xô của mẹ để dùng. Giặt thì lên tận gác thượng, cài chặt cửa, sợ mọi người biết".(Hường, 22 tuổi)
Khi con gái sắp đến tuổi này, cha mẹ cần giải thích trước với con về kinh nguyệt. Đáng tiếc là nhiều bậc cha mẹ lại ngượng ngùng, ngại nói những điều liên quan đến giới tính, khiến con gái cảm thấy xấu hổ hoặc sợ hãi. Cha mẹ cởi mở được trong chủ đề này thì con gái thật may mắn. Hường tâm sự:
"Sau này người ta có con, người ta sẽ nói cho nó, thậm chí bố cũng nên nói với con một chút, từ trước khi nó hành kinh ấy. Người ta rất thích phim “Một mình chống lại maphia”, có ông thanh tra khi con gái bắt đầu hành kinh thì tỏ ra rất là trìu mến. Hay trong phim “Tiếng chim hót trong bụi mận gai”, cha Ralph giảng cho Mecgy rằng đấy là thời kỳ người con gái chuyển tiếp giai đoạn, rất là hay. Người ta nghĩ bố mẹ nên nói sơ sơ cho con biết, để cho nó chuẩn bị tinh thần vì ngày ấy người ta sợ lắm".
Xử lý máu kinh như thế nào?
Bạn gái có nhiều phương tiện để thấm máu kinh. Hiện đại thì có băng vệ sinh đóng gói sẵn các loại; cổ điển thì có vải xô, khăn mặt, bông y tế, áo cũ giặt sạch... Khi hành kinh, bạn nên mặc quần lót ôm để giữ miếng thấm chặt vào người.
Máu kinh trong cơ thể rất sạch, nhưng khi ra ngoài lại là môi trường tốt cho vi khuẩn, đôi khi bạn ngứa ở âm hộ lúc hành kinh là vì thế. Bạn nên thay miếng thấm tối thiểu bốn lần một ngày (sáng ngủ dậy, buổi trưa, buổi chiều tối, trước khi đi ngủ), nếu ra kinh nhiều thì thay nhiều hơn. Mỗi lần thay, bạn rửa sạch bằng nước sạch (cũng có thể dùng ít xà phòng thơm) rồi lau khô.
Đừng rửa bên trong âm đạo để tránh nhiễm trùng. Nếu dùng vải, bạn hãy ngâm xà phòng và giặt sạch, phơi ở nơi có nắng, ít bụi là tốt nhất. Nếu dùng bàn là nóng là vải thì còn vệ sinh hơn nữa. Nếu bạn dùng băng vệ sinh bán sẵn ngoài thị trường, bạn chỉ cần bóc dải giấy bịt keo dính ở mặt sau miếng băng, sau đó dính mặt này vào quần lót ôm là được.
Có một sản phẩm mới xuất hiện trên thị trường là nút thấm hình trụ đặt bên trong âm đạo. Nút thấm máu trong đó giúp bạn vận động được thoải mái hơn. Tuy nhiên, nếu bạn chưa từng quan hệ tình dục, sợ rách màng trinh thì không nên dùng. Nếu dùng nút thấm, bạn lưu ý rằng giới hạn để nút trong âm đạo là 6 giờ.
Dịch tiết âm đạo, lông
Đến tuổi này, bạn gái thấy cửa mình nhiều khi ướt át, quần lót có dịch dính. Đây là hiện tượng bình thường.
Cơ thể bạn gái bắt đầu xuất hiện nhiều lông, cơ bản là lông mu xung quanh khu sinh dục dưới. Lúc đầu chỉ lơ thơ mấy sợi, sau nhiều hơn, có thể quăn. Bạn mọc thêm lông ở nách, có bạn thấy lông chân nổi rõ. Bạn gái có người ít lông, người nhiều lông. Nhiều lông không có nghĩa là kém nữ tính, bạn đừng lo.
