Những Hạt Lúa Trên Bàn Cờ.

ButNghien

Học tập suốt đời!
Thành viên BQT
Xu
46
Thời cổ đại, nước Ấn Độ có một vị vua rất ham chơi, nhà vua hay cùng các quan đại thần nghĩ ra những trò chơi trí tuệ. Ai nghĩ được trò chơi hay, liền được nhà vua trọng thưởng hậu, có khi còn được phong quan tước rất cao.

Một lần, có một vị quan trẻ tuổi nghĩ ra một trò chơi mới lạ, là cái bàn cờ vua có 64 ô vuông. Trò chơi thú vị vô cùng, thiên biến vạn hóa, càng chơi càng thích thú và hấp dẫn, lại rất có ích cho việc rèn luyện nhân cách và trí tuệ. Nhà vua chơi mãi không biết chán, liền cao hứng muốn thưởng thật lớn cho người phát minh ra nó. Nhà vua liền hỏi viên quan trẻ tuổi.

Trò chơi do nhà ngươi nghĩ ra, quả thật mới và rất hay. Nhà ngươi muốn được thưởng như thế nào. Trẫm nhất định sẽ đáp ứng yêu nguyện vọng của nhà ngươi một cách xứng đáng !

Viên quan trẻ tuổi kia nói không thích vàng bạc hay châu báu, cũng không muốn được phong chức tước hay lãnh địa. Viên quan tâu với nhà vua “ Thần chỉ xin bệ hạ thưởng cho bằng những hạt lúa”.

Nhà vua nghe thất vậy, liền cười ha hả, hỏi : nhà ngươi cần bao nhiêu lúa. Trẫm chấp nhận đáp ứng yêu cầu của nhà ngươi!

Viên quan liền tâu : Bẩm, trên bàn cờ tướng có 64 ô vuông. Bây giờ xin bệ hạ sai người, trong ô thứ nhất bỏ vào một hạt lúa. Ô thứ hai bỏ vào 1 + 1 = 2 hạt, ô thứ ba bỏ vào 2 + 2 = 4 hạt. ô thứ tư bỏ vào 2 x 2 x2 = 8 = 23 hạt, cứ như vậy đến ô cuối cùng là 263 hạt là đủ rồi ạ.

Nhà vua nghĩ, mỗi hạt lúa bé tí tẹo, cái bàn cờ có 64 ô cũng bé tí tẹo, theo cách mà viên quan trẻ đề nghị, thì cùng lắm chỉ tốn vài trăm ký lô gam lúa là cùng, không vấn đề gì. Vì thế vua phán bảo quan coi kho lương : “ Nhà ngươi đi mang mười bao tải lúa lại thưởng cho người kia !”

Khi quan coi kho lương tính lại số hạt lúa phải giao cho người được thưởng, bỗng cả mặt biến sắc, vội tâu với nhà vua.

Bẩm bệ hạ, số lúa thưởng cho người kia không phải chỉ là hàng chục bao tải lúa đâu ạ! Mà có lẽ toàn bộ lương thực của cả Vương quốc thu hoạch trong một năm cũng không đủ để thưởng cho anh ta. Nói xong quan coi lương tâu trình số hạt lúa phải dùng làm phần thưởng là.

1 + 2 + 22 + 23 +…+263=

18.446.744.709.551.615 hạt.

Nhà vua nhìn con số dài ngoằng, cũng không hiểu nó là bao nhiêu tấn tạ. Viên quan coi kho lương thấy vậy, vội tâu.

Bẩm ! Một mét khối lúa có chừng 15 triệu hạt, thì số hạt lúa phủ kín bàn cờ theo cách tính kia sẽ là 1.200.000.000.000 mét khối, tức là sản lượng lúa của toàn thế giới sản xuất ra được chỉ trong khoảng 1000 năm vẫn còn chưa đủ số lượng để thưởng!

Nhà vua mặt xám như tro, chẳng lẽ lời vua nói là chuyện đùa? Nhà vua vội hỏi quan coi lương.

Vậy phải làm thế nào đây ? Nếu ta quyết định thưởng theo yêu cầu, thì Vương quốc vĩnh viễn mắc nợ người ta, không biết bao giờ mới trả được hết nợ. Còn nếu không thưởng như vậy, thì Trẫm là kẻ không biết giữ lời hứa, còn mặt mũi nào trước bàn dân thiên hạ nữa !.

Viên quan coi kho lương của nhà vua nghĩ một lúc lâu rồi tâu.

Bẩm có một cách rất đơn giản. Xin bệ hạ yêu cầu anh ta tự mình đếm số hạt lúa của từng ô cho thật chính xác, không được thừa thiếu một hạt. Nếu đếm sai sẽ khép vào tội lừa dối tham lam để trị tội.

Nhà vua lại hỏi, giả dụ anh ta đồng ý, đếm đủ số hạt lúa, thì sẽ mất bao nhiêu thời gian để đếm xong ?

Viên quan coi kho lương nhẩm tính một lúc lâu rồi tâu.

Giả dụ mỗi giây đồng hồ đếm được hai hạt, mỗi ngày đếm liên tục 12 giờ không nghỉ, thì sau mười năm mới đếm được 20 mét khối hạt lúa. Còn nếu đếm hết số hạt lúa được thưởng thì cần tới 290.000.000.000 năm hay 290 tỉ năm, nhưng anh ta sẽ sống được mấy chục năm nữa ? Hơn nữa ngày nào cũng ngồi đếm số hạt lúa như vậy, liệu anh ta có thể chịu đựng và sẽ kéo dài được mấy năm ? Nói lại coi chừng chỉ vài năm là tổn thọ không bỏ cuộc cũng kiệt sức mà chết. Ngừng một lúc, viên quan coi kho lương tâu tiếp.

Vì thế, theo thần nghĩ anh ta ra cách yêu cầu thưởng lúa như vậy, không phải vì thực tế muốn nhận được số lúa kia, mà là muốn chứng minh rằng trên đời này không còn có ai thông minh hơn anh ta mà thôi, Nhà vua nghe xong, cảm thấy hết sức phấn khởi, liền nói với viên quan coi kho lương.

Xem ra, khanh còn thông minh hơn anh ta nhiều ! Trị quốc cần những người tài giỏi, thì quốc gia mới giàu mạnh. Vì thế Trẫm quyết định phong cho cả hai khanh chức Tả, Hữu tể tướng, cùng giúp Trẫm trị vì đất nước, sao cho quốc thái dân an !

Theo VHTT
 
Nội dung câu chuyện này rất hay ! Em đã nghe kể hồi còn bé, nhưng giờ mới được nghe lại. Theo em nhớ thì vị vua và người đựoc thưởng kia có tên ?

Hì, cuối cùng thì cũng nhớ được cách tính của ông ta là như thế nào rồi :D
 
Tuy cũ nhưng vẫn hay :) Nhưng khổ cái đọc đi đọc lại vẫn không hiểu cách tính mà Butnghien viết ở trên kia là gì?

Viên quan liền tâu : Bẩm, trên bàn cờ tướng có 64 ô vuông. Bây giờ xin bệ hạ sai người, trong ô thứ nhất bỏ vào một hạt lúa. Ô thứ hai bỏ vào 1 + 1 = 2 hạt, ô thứ ba bỏ vào 2 + 2 = 4 hạt. ô thứ tư bỏ vào 2 x 2 x2 = 8 = 23 hạt, cứ như vậy đến ô cuối cùng là 263 hạt là đủ rồi ạ.

1 + 2 + 22 + 23 +…+263=
18.446.744.709.551.615 hạt.

Theo Yezterday nhớ, thì cách mà viên quan nọ làm, là số hạt gạo ở ô liền sau sẽ gấp đôi số hạt gạo ở ô trước. Tức là tổng số gạo tính theo công thức:

\[\sum_{k=0}^{63} 2^k = 2^0 + 2^1 + 2^2 + ... + 2^{63}\]

cơ mà?
 
Chính xác là như vậy chứ chỉ có 1 + 2 +...+ 263 thì có mỗi tí tẹo thui, không cần nhà vua phải bận tâm đâu. Có lẽ chị butnghien viết thiếu!!!
 
Số lượng hạt thóc do anh viên quan trẻ kia yêu cầu, là tổng số các lũy thừa với cơ số 2 có số mũ là số lần lượt tăng từ 2 đến 63. Nhà vua quả nhiên không hiểu phép toán học này sẽ cho ra con số khổng lồ.
 
Số lượng hạt thóc do anh viên quan trẻ kia yêu cầu, là tổng số các lũy thừa với cơ số 2 có số mũ là số lần lượt tăng từ 2 đến 63.

Nếu tính theo kiểu của ButNghien vừa nêu thì quả nhiên là thiếu vài hạt gạo đấy :D
 

VnKienthuc lúc này

Không có thành viên trực tuyến.

Định hướng

Diễn đàn VnKienthuc.com là nơi thảo luận và chia sẻ về mọi kiến thức hữu ích trong học tập và cuộc sống, khởi nghiệp, kinh doanh,...
Top