Những cột mốc khó quên trên Internet

[Hide Nguyễn]

Game online, banner quảng cáo, Wi-Fi, rao vặt trực tuyến, mạng xã hội... đầu tiên là những sự kiện tạo nên diện mạo của Internet - một phần không thể thiếu của thế giới ngày nay.

Danh sách của tạp chí PC World (Mỹ) không kể về quá trình hình thành Internet, mà chỉ muốn nhấn mạnh những khoảnh khắc thay đổi cách con người nhìn nhận và sử dụng Internet.

1978: Game trực tuyến đa người chơi đầu tiên

Tháng 8/1978, trò chơi phiêu lưu dạng text MUD do sinh viên Roy Trubshaw và giáo sư Richard Bartle tại Đại học Essex (Anh) ra đời. MUD cho phép vài trăm người cùng tham gia trên mạng. "Các game trước đó chỉ cho phép vài người chơi cùng lúc trong khi MUD có thể được coi là 'thế giới ảo' đầu tiên trên Internet", Jessica Mulligan, một chuyên gia về game, khẳng định. Mọi người vẫn có thể trải nghiệm MUD tại trang british-legends.com.

Giao diện game online đa người chơi sơ khai.

1985: Tên miền đầu tiên được đăng ký

Symbolics.com được đăng ký từ 15/3/1985, trước cả khi trình duyệt web trở nên phổ biến với người sử dụng. Hiện đã có hơn 94 triệu tên miền .com và tổng cộng 129,7 triệu tên miền các loại (.net, .info. ,org...) được đăng ký nhưng ở giữa thập niên 80, phải mất 32 tháng tên miền thứ 100 mới được mua.

1994: Quảng cáo banner đầu tiên

Khi trang HotWired quyết định kiếm tiền từ website, họ đã tạo ra các banner với kích cỡ 480 x 60 pixel và khách hàng đầu tiên là hãng viễn thông AT&T vào ngày 25/10/1994. Dù banner gây khó chịu với người sử dụng, nó mở cánh cửa cho các công ty tìm kiếm doanh thu trên Internet. Mọi người không phải bỏ tiền mua nội dung bởi chi phí đã được "gánh" bởi các nhà quảng cáo.

Lời mời treo banner trên Hotwired.

1994: Truy cập Internet không dây

Ngày nay, con người đã quá quen với hình ảnh máy tính hoạt động ở quán cafe, sân bay, khách sạn... nhờ kết nối không dây. Tuy nhiên, Wi-Fi đã có sự khởi đầu không mấy suôn sẻ. Mạng này được thiết lập từ năm 1994 tại Đại học Carnegie Mellon (Mỹ) nhưng phải đến năm 1999 mới được công nhận là chuẩn kết nối.

1994: Thương mại điện tử ra đời

Một năm trước khi Amazon.com xuất hiện, NetMarket (Anh) đã trở thành công ty đầu tiên thực hiện một giao dịch thương mại hoàn chỉnh và an toàn trên Internet. Mặt hàng được trao đổi là đĩa CD của Sting với giá 12,48 USD đã kèm phí vận chuyển tới một người đàn ông ở Philadelphia (Mỹ) vào tháng 8/1994.

1995: Kỷ nguyên của đấu giá online

Trước năm 1995, nếu muốn thanh lý những món hàng cũ như đồ chơi, đĩa nhạc, phụ tùng xe hơi, người ta phải tự mở quầy, treo biển hoặc nhờ đến các đại lý. Trang đấu giá trực tuyến eBay ra đời đã thay đổi hoàn toàn cách hàng hóa được mua bán trên toàn thế giới.

1995: Truyền video trực tiếp (streaming)

Sự kiện đầu tiên được truyền trực tiếp trên mạng là của Progressive Networks, sau trở thành RealNetworks. Công ty này đã phát sóng trận bóng rổ giữa Seattle Mariners và New York Yankees, mở màn cho trào lưu xem phim và các chương trình truyền hình qua Internet.

Với định dạng video truyền thống, nội dung chỉ hiển thị khi người dùng đã tải toàn bộ gói dữ liệu. Còn streaming video chia dữ liệu thành nhiền gói nhỏ và hiển thị các phần đã tải trong khi tiếp tục download những gói còn lại (buffering). Trước khi streaming ra đời, các website chỉ là các trang tĩnh, nghèo nàn về hình ảnh động và âm thanh.


1996: Google đặt viên gạch trên con đường trở thành động từ

Giao diện đầu tiên của Google. Mang tên Backrub, dự án từ năm 1995 của sinh viên Sergey Brin và Larry Page tại Đại học Stanford ra đời với mục đích tạo ra một công cụ cho phép mọi người tra cứu thông tin chính xác trên mạng. Được đổi tên vào năm 1997, Google đã trở thành công ty dịch vụ Internet lớn nhất thế giới, chiếm hơn 89,4% thị phần tìm kiếm toàn cầu, được coi là một động từ và đã cho ra đời hàng loạt công cụ trực tuyến như Google Docs, Gmail, Google Calendar, Google Earth và Google News.

 

[Hide Nguyễn]

1996: Rao vặt trên mạng

Craigslist xuất hiện vào tháng 3/1995 và hoạt động như một bản tin trực tuyến của chuyên gia lập trình Craig Newmark dành cho bạn bè ở San Francisco (Mỹ). Nhưng nhiều người bắt đầu chia sẻ và sử dụng nó. Craigslist phổ biến vì nó miễn phí, giao diện đơn giản, thuận tiện và biến đổi cách con người tiếp thị. Thay vì cầm tờ rơi quảng cáo đi gõ cửa từng nhà hay đứng tại các ngã tư, Craigslist cho phép đăng mọi thông tin từ ôtô, bất động sản đến quần áo... Hiện Craigslist hoạt động ở 50 quốc gia, thu hút 20 tỷ lượt truy cập mỗi tháng và 50 triệu người sử dụng mỗi tháng chỉ tính riêng ở Mỹ.

1996: Sách điện tử ra đời

Mọi thứ trên Internet dường như đều bắt đầu vào giữa thập niên 90 của thế kỷ trước. Cuốn sách đầu tiên được xuất bản trực tuyến là MH & xmh: Email for Users & Programmers của Jerry Peek vào tháng 6/1996. Nó không phải cuốn sách để người ta đem ra bãi biển đọc thư giãn, nhưng là sự khởi đầu cho xu hướng đọc sách trên mạng và thúc đẩy sự ra đời của thiết bị điện tử như Kindle, Nook và iPad.

Sách điện tử đầu tiên là về kỹ thuật.

1997: Blog biến Internet thành phương tiện cá nhân

Với các phương tiện truyền thống, người xem đóng vai trò thụ động, tức chỉ tiếp nhận thông tin mà báo chí, truyền hình... cung cấp. Weblog (sau rút ngắn thành blog) ra đời vào tháng 12/1997 đã biến người sử dụng thành các "nhà báo công dân", giúp họ có thể trực tiếp chia sẻ, xây dựng nội dung và đưa ra các đánh giá về mọi vấn đề từ chính trị, xã hội đến văn hóa.

1999: Công cụ chia sẻ nhạc trực tuyến

Khi sinh viên năm thứ nhất Shawn Fanning viết ứng dụng chia sẻ nhạc Napster vào năm 1999, anh không hình dung mình đã làm rúng động cả ngành âm nhạc. Napster cho phép người sử dụng máy tính có thể trao đổi các file nhạc thông qua các máy chủ kết nối trên Internet. Đây là điều tuyệt vời với sinh viên và người yêu nhạc, nhưng lại là mối đe dọa khó chịu với ngành công nghiệp giải trí, dẫn đến việc Fanning bị đưa ra tòa và Napster phải đóng cửa vào tháng 7/2000.

2003: Kinh doanh nhạc trực tuyến

Sau Napster, Apple giới thiệu kho nhạc trực tuyến iTunes vào 28/4/2003, tạo điều kiện cho khách hàng tìm kiếm, phân loại và mua nhạc giá rẻ từ những ban nhạc mà họ yêu thích. Người sử dụng không còn phải đến cửa hàng, bỏ tiền mua cả một album chỉ để chọn ra một vài bài họ thích bởi họ có thể mua từng bài trên iTunes và nghe trên nhiều thiết bị khác nhau.

2003: Skype và kỷ nguyên chat

Dịch vụ chat đã xuất hiện từ thập niên 70 và bắt đầu phổ biến năm 1996 khi AOL ra đời. Nhưng mọi thứ đã chuyển sang bước ngoặt mới vào năm 2003 khi Skype kết hợp công cụ chat, video, gọi điện qua IP trong một sản phẩm. 124 triệu người dùng mỗi tháng của Skype đã thực hiện 95 tỷ phút đàm thoại vào nửa đầu 2010.

2004: Facebook ra đời

Mạng xã hội lớn nhất thế giới được Mark Zuckerberg và ba người bạn xây dựng từ phòng ký túc ở Đại học Harvard vào tháng 2/2004. Facebook được thành lập với mục đích tạo ra một mạng trực tuyến để mọi sinh viên Harvard đăng hồ sơ cá nhận và dễ dàng nhận ra nhau trong trường học. Dịch vụ sau đó đã nhanh chóng lan ra toàn thế giới với 500 triệu thành viên. Tháng 12/2010, Mark Zuckerberg được tạp chí Time bình chọn là Gương mặt của năm.

2005: YouTube xuất hiện

YouTube ra đời đồng nghĩa với việc người sử dụng đã tìm ra cách dễ dàng hơn để đăng và chia sẻ video trên Internet. Ngày nay, nó là dịch vụ video lớn nhất thế giới, thu hút hơn 100 triệu view mỗi ngày.

2006: Tiểu blog hình thành

Thông điệp đầu tiên trên Twitter. Thông điệp đầu tiên trên Twitter không phải về lũ lụt, chính trị hay người nổi tiếng mà đơn giản là "Vừa thiết lập Twitter" do nhà đồng sáng lập Jack Dorsey đăng lên vào ngày 21/3/2006. Ngày nay, mọi người trên toàn thế giới sử dụng công cụ này để chia sẻ những đoạn tin nhắn giới hạn trong 140 ký tự và cùng với Facebook, đây là công cụ được sử dụng nhiều nhất trong các cuộc biểu tình, những sự kiện lớn của thế giới, thiên tai...



Theo VnExpress