Nhất Chi Mai

[Hide Nguyễn]

Nhất Chi Mai (20 tháng 2 năm 1934 - 16 tháng 5 năm 1967) tên thật Phan Thị Mai, tự Nhất Chi, pháp danh Thích nữ Diệu Huỳnh, là một nữ Phật tử đã tự thiêu ở Sài Gòn để phản đối Chiến tranh Việt Nam.

Bà sinh năm 1934 tại xã Thái Hiệp Thành, tỉnh Tây Ninh. Cha bà là ông Phan Duy Mỹ, thân mẫu là bà Nguyễn Thị Duyệt, ngụ tại nhà số 60/59 đường Yên Đổ, Sài Gòn. Bà tốt nghiệp Trường Quốc gia Sư phạm năm 1956, Trường Đại học Văn khoa Sài Gòn năm 1964 và Trường Cao đẳng Phật học Vạn Hạnh năm 1966. Sau khi tốt nghiệp trường sư phạm, bà về làm giáo viên tiểu học ở trường Tân Định (Sài Gòn). Bà đã tham gia nhóm "Thanh niên phụng sự xã hội" (một hội đoàn thanh niên ở Sài Gòn lúc bấy giờ), và dạy dỗ nhiều trẻ em mồ côi.

Vào 7 giờ 20 sáng ngày 8 tháng 4 âm lịch năm Đinh Mùi (16 tháng 5 năm 1967 dương lịch), tức ngày Phật Đản thứ 2511, bà đã tưới xăng lên người mình và châm lửa tự thiêu trước sân chùa Tư Nghiêm (Sài Gòn, nay thuộc Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh). Bà mất khi mới chỉ 33 tuổi. Trước khi tự thiêu, bà đã để lại 10 bức di thư với nội dung kêu gọi hòa bình và chấm dứt chiến tranh, trong đó có bài:

Chấp tay tôi quỳ xuống

Sao người Mỹ tự thiêu?
Sao thế giới biểu tình?
Sao Việt Nam im tiếng?
Không dám nói Hòa Bình?
Tôi thấy mình hèn yếu!
Tôi nghe lòng đắng cay!
Sống mình không thể nói
Chết mới được ra lời!.
Hòa bình là có tội!
Hòa Bình là Cộng sản!
Tôi vì lòng nhân bản,
Mà muốn nói Hòa Bình.
Chấp tay tôi quỳ xuống
Chịu đau đớn thân này
Mong thoát lời thống thiết!
Dừng tay lại người ơi!
Dừng tay lại người ơi!
Hai chục năm hơn rồi,
Nhiều máu xương đã đổ,
Đừng diệt chủng dân tôi!
Đừng diệt chủng dân tôi!
Chấp tay tôi quỳ xuống.

Năm 1972, nhạc sĩ Phạm Duy, có viết 1 ca khúc về Nhất Chi Mai : Một Cành Mai (Đạo Ca 5), trong đó có những câu :

"...Nước mắt bỗng ngừng trôi, khi người đã nguyện dâng"
"Thân mình làm đuốc hồng, cho đồng lúa trổ bông"...
"'...Cành mai đã rụng rơi, rơi rụng xuống cuộc đời"
"Một cành mai rụng rời, làn hương vẫn chẳng phai "
"Người không riêng của ai, nhân loại vẫn của người"
"Đặt mình trong dòng đời, tử sinh cũng là vui..."

Sau này bút danh Nhất Chi Mai của bà đã được đặt cho một con đường nằm ở quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh.

Theo Wikiviet

 

[Nhất Chi Mai]

Xuân khứ bách hoa lạc
Xuân đáo bách hoa khai
Sự trục nhãn tiền quá
Lão tòng đầu thượng lai
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận
Đình tiền tạc dạ nhất chi mai

 

[Tongthieugia]

Thì ra là vậy, thảo nào trông quen quen tìm hiểu cái tên Nhất Chi Mai còn khó hơn cả lên trời. Nhất Chi Mai người xưa dễ tìm hơn, người nay bí hiểm quá, không sao hiêu nổi hắn rất thông thái về binh pháp. Cho dù mình cũng đã xem qua Binh pháp tôn tử, 36 kế nhân hòa, khổng tử, mạnh tử nhưng chỉ đặt câu hỏi với hắn mà còn khó. Xin cho gọi một câu là "tiền bối" nhé

 

[hamchoi]

Còn một Nhất Chi Mai nữa, mà theo giai thoại thì là vợ Hồ Quí Ly.
Tương truyền: Hồ Quý Ly lúc hàn vi thường theo người cha nuôi họ Lê đi buôn đường biển. Một lần thuyền chở hàng ghé vào bờ, Quý Ly thấy trên bãi biển có ai vạch lên cát câu thơ:
Quảng Hàn cung lý Nhất Chi Mai
Quý Ly nhẩm thuộc lòng lấy câu thơ đó. Đến khi Quý Ly đã làm quan, một hôm hộ giá vua Trần đi chơi, nửa chừng ghé vào tránh nắng ở điện Thanh Thử, thấy trước điện rất nhiều cây quế, vua liền ra câu đối:
Thanh Thử điện tiền thiên thụ quế
Các quan cùng đi lúng túng chưa kịp đối thì Quý Ly nhớ lại câu thơ trên bãi biến năm xưa, bèn đọc luôn:
Quảng Hàn cung lý Nhất Chi Mai
Cả hai câu ghép lại thành hai vế đối nhau rất chỉnh.
Nghĩa là:
Thanh Thử điện kia ngàn gốc quế
Quảng Hàn cung nọ một cành mai
Nghe xong các quan đều phục tài Hồ Quý Ly, vua Trần càng kinh ngạc hơn bởi nhà vua có một công chúa đặt tên là Nhất Chi Mai. Nàng ở trong cung cấm không ra đến ngoài. Vua hỏi Quý Ly:
Nhà ngươi làm sao biết được trong cung tả ta có công chúa tên Nhất Chi Mai? Và tòa lầu của công chúa là cung Quảng Hàn do chính ta đặt tên? Quý Ly cứ thực tâu lại việc trước. Vua cho là chuyện lạ, duyên trời đã định bèn gả công chúa Nhất Chi Mai cho Quý Ly. Nhất Chi Mai sinh được 2 con trai thông minh, có tài là Hồ Nguyên Trừng và Hồ Hán Thương.
Theo https://vi.wikipedia.org