Nghề Phiên dịch.........

sarangheyo

Cộng tác viên
Xu
0
Trong quá trình tác nghiệp, hiếm có người phiên dịch nào tự vỗ ngực coi mình là “con át chủ bài”. Bởi vì, phiên dịch là một trong số những nghề hết sức “nguy hiểm”, thành công có thể gặt hái trong hôm nay, còn ngày mai là thất bại ê chề. Chỉ đơn giản là do một sai lầm rất ấu trĩ. Dưới đây là một số lỗi mà chúng ta thường phạm phải khi hành nghề.


1. Tác phong làm việc

Điều kị nhất khi phiên dịch là dám “cả gan” đứng (ngồi) bên phải của khách chính. Theo thông lệ ngoại giao, vị trí này chỉ dành cho phụ tá, trợ lý hoặc cấp phó của khách chính. Phiên dịch thường được xếp đứng (ngồi) bên tay trái, hơi lùi về phía sau một chút so với khách chính, tránh ống kính của giới báo chí truyền thông càng nhiều càng tốt. Khi đi lại, cũng nên chú ý đi bên trái, lùi phía sau so với khách chính. Nếu phiên dịch “lăng xăng” chạy trước khách chính, sẽ bị coi là thất thố trong lễ tân ngoại giao.


2. Về trang phục

Hẳn là không khách chính nào muốn các thành viên trong đoàn lại “nổi trội” hơn mình. Vì thế, nếu dịch tháp tùng, hội nghị, phiên dịch cần chọn trang phục đúng mực, có tông màu nhẹ hơn, nhạt hơn so với khách chính. Tuyệt đối không sử dụng trang phục lòe loẹt, quá thời trang. Ví dụ, nếu khách chính mặc complê đen, áo sơ-mi trắng, thắt ca-ra-vát màu đỏ thì phiên dịch nên mặc tương tự, nhưng thắt ca-rat-vát màu xanh nhạt. Cho dù là dịch “song song”, ngồi trong ca-bin, cách xa khu vực hội họp, phiên dịch cũng nên ăn mặc lịch sự. Áo phông, quần bò là những thứ cấm kỵ đối với phiên dịch hội nghị.


3. Về trình độ kiến thức

Một trong những nguyên tắc hàng đầu là không bao giờ được tỏ ra “thông minh” hơn khách chính. Cho dù phiên dịch viên có kiến thức uyên thâm đến đâu cũng không nên “khoe hàng” để tỏ ra nổi trội. Tìm ra phương án dịch hay, thanh thoát là rất tốt. Tuy nhiên, giải pháp an toàn nhất chính là cách dịch đúng từng-chữ-một. Thoạt nghe, tưởng là đơn giản, nhưng kỳ thực việc này rất khó (!) Chỉ những người không thể dịch đúng, dịch sát từng-chữ-một mới cố tình chọn một phương án khác, dài (ngắn) hơn, diễn đạt “thoáng” hơn.


4. Về giọng nói


Người phiên dịch là người điều phối phiên làm việc giữa hai đối tác khác nhau về ngôn ngữ và phông văn hóa. Vì thế, một yêu cầu bắt buộc đối với phiên dịch là phải có chất giọng truyền cảm, phát âm rõ ràng, lưu loát. Hãy đến thăm vịnh Hạ Long và nghe các hướng dẫn viên du lịch kiêm phiên dịch cho đoàn. Thói quen xấu, nhầm lẫn giữa “L” và “N” của họ đã chuyển di tiêu cực sang cả tiếng Anh, tiếng Nga... và đã giết chết cảm hứng của du khách thăm Vịnh. Một ví dụ khác, chất giọng the thé không thể làm hài lòng quan khách hội nghị cho dù phương án dịch có hay đến đâu đi chăng nữa. Vì vậy, nếu sinh nghề tử nghiệp với phiên dịch, hãy chăm chỉ luyện giọng mỗi ngày cho dù bạn đã được trời phú cho một chất giọng truyền cảm. Hãy đọc báo, đọc sách, đọc truyện thành tiếng như trẻ tiểu học tập đọc vậy.


5. Biết mình, biết người trăm trận trăm thắng

Phiên dịch “phủi” thường tác nghiệp rất nhanh, cả đến và đi đều rất nhanh. Đôi khi, trong con mắt của khách hàng, họ là những người được việc. Sự thực, không phải vậy. Để có một phiên làm việc thành công, người phiên dịch phải trải qua các bước như tìm hiểu hoạt động của đối tác, các văn bản, văn kiện liên quan, theo dõi tình hình của lĩnh vực dịch thuật trong suốt một thời gian dài. Vì thế, tiền thù lao cho phiên dịch không chỉ là khoản kinh phí chi trả cho một phiên làm việc nhất định, mà đó là giá trị tích lũy của một cá nhân (tập thể) phiên dịch trong nhiều ngày, nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Những người phiên dịch giỏi thường rất “chảnh”, họ sống bằng nghề dịch nhưng không phải cứ quăng một đống tiền là thuê được họ. Đạo đức nghề nghiệp không cho phép họ “dịch phủi”. Điều này cũng giống bóng đá, có thể anh khống chế bóng rất giỏi, xử lý kỹ thuật rất khéo léo, sút bóng hiểm hóc, chạy chỗ trống rất tài tình, nhưng nếu cả đời anh chỉ đá ở sân Long Biên, Ngoại giao đoàn Vạn Phúc hoặc Bách Khoa, thì muôn đời anh vẫn chỉ “đá phủi” chứ làm sao mà lên chuyên nghiệp được!

__________________
Phiên dịch là một nghề đòi hỏi trí tuệ, tài năng, thể lực và tự nghiêm khắc với chính mình.


Theo: Tôn Quang Hòa
 
Tôn Quang Hòa - Ý kiến của NamTBHP rất hay. Quả là các cơ sở đào tạo phiên dịch của chúng ta chưa quan tâm đến và cũng chưa có môn Nghiệp vụ Lễ tân Ngoại giao trong chương trình đào tạo. Các phiên dịch của các bộ, ngành trung ương (đặc biệt là Bộ Ngoại giao thì đều phải học môn này). Rất may, tôi cũng là cựu sinh viên của Học viện Quan hệ Quốc tế (nay là Học viện Ngoại giao Việt Nam) nên đã học môn này. Tuy nhiên, vị trí của phiên dịch trong bàn tiệc, bàn hội nghị đôi lúc có khác so với dịch tháp tùng, nhưng nguyên tắc thì không đổi. Dưới đây là một vài lưu ý về ngôi thứ ngoại giao và cách xếp chỗ ngồi.

[... lược bỏ phần 1 và 2]

3. Ngôi thứ và chỗ ngồi

Bố trí chỗ ngồi thích hợp cho mỗi người theo ngôi thứ và cấp bậc là một trong những bậc tế nhị nhất trong công tác lẫ tân. Vấn đề ngôi thứ và chỗ ngồi không những bảo đảm cho một buổi lễ diễn ra có tổ chức, trang trọng mà còn nói lên cả lý do cũng như mục đích của buổi lễ

a. Ngôi thứ ngoại giao
Ngôi thứ ngoại giao là một trong những nội dung quan trọng của Lễ tân Ngoại giao, ngôi thứ ngoại giao thường được xác định dựa trên một số nguyên tắc sau:

- Sự bình đẳng giữa các nước: Các nước có chủ quyền đều bình đẳng với nhau nên nguyên tắc bình đẳng giữa các nước được tôn trọng như một trong những thành tựu quý báu nhất trong sự phát triển của quan hệ quốc tế. Nguyên tắc bình đẳng này còn bao hàm việc xác định chuẩn bị để dành cho khách sự thịnh tình tương xứng với họ.

- Nguyên tắc tôn ti trật tự: Người trên trước, người dưới sau

- Nhường chỗ: Khách nước ngoài đến thăm được xếp trước khách thuộc nước chủ nhà hay ít ra trong buổi lễ họ được dành một vị trí ưu đãi.

- Ngôi thứ không uỷ quyền: Có nghĩa là một người khi đại diện một người khác thì không thể được đối xử như người mình đại diện trừ trương hợp người thay thế cùng cấp với người được thay thế. Tuy nhiên đối với nguyên thủ quốc gia vì không có người ngang cấp tương đương nên được dành cho người đại diện (phó Thủ tướng hay Bộ trưởng) sự đối xử trọng thị như được dành cho Nguyên thủ quốc gia.

- Lịch sự với phụ nữ: Trong ngoại giao các quan chức nam giới chỉ nhường chỗ cho phụ nữ khi người phụ nữ đó có cùng cấp bậc.

- Các cặp vợ chồng: Tại một buổi lễ hay buổi biểu diễn người ta xếp các cặp vợ chồng với nhau theo cấp bậc của người giữ cương vị được mời (tại bàn tiệc cách sắp xếp lại khác).

- Các nhân vật tôn giáo: Trong các buổi lễ thường các chức sắc tôn giáo xếp sau các quan chức dân sự nhưng nguyên tắc này cần được điều chỉnh tuỳ theo chức tước, tuổi, địa điểm và hoàn cảnh.

- Thứ tự chữ cái: Thứ tự chữ cái là cách thường dùng để xác định ai trước ai sau. Nguyên tắc này nhằm thực hiện triệt để sự bình đẳng giữa các đại biểu, phái đoàn hay quốc gia. Ngôn ngữ lựa chọn sẽ là ngôn ngữ nơi diễn ra sự kiện hoặc ngôn ngữ chính thức của tổ chức hay một ngôn ngữ khác do các bên thoả thuận.

b. Chỗ ngồi
- Vị trí danh dự: trong cuộc gặp gỡ của các nhân vật ngoại giao, bên phải luôn được công nhận là vị trí ưu tiên.

[... lược bỏ một đoạn]

Trong phòng tiệc theo tập quán chỗ ngồi danh dự thường là đối diện với cửa ra vào. Nếu cửa ra vào ở về một bên, chỗ ngồi danh dự là ở phía đối diện với các cửa sổ. Trong bữa tiệc chỉ có nam giới dự, chỗ ngồi danh dự là bên phải chủ tiệc. Nếu chủ tiệc muốn thể hiện sự quan tâm đặc biệt đối với một vị khách cấp cao, chủ tiệc có thể mời vị khách đó ngồi vào vị trí đối diện để cùng chủ trì bàn tiệc. Tuy nhiên, vị trí danh dự vẫn là bên phải chủ tiệc.

Khi vợ chủ nhà cùng dự tiệc thì hai vợ chồng ngồi đối diện và chỗ ngồi danh dự là ở bên phải bà chủ. Trung tâm nói chuyện ở giữa bàn tiệc. Khi chủ nhà không có vợ hoặc vợ vắng mặt, nếu bữa tiệc có mời cả vợ lẫn chồng, chủ tiệc có thể mời vị phu nhân hoặc nhân vật cấp cao nhất ngồi ở phía đối diện. Trong một vài trường hợp chủ tiệc muốn nhường chỗ cho một nhân vật mà chủ tiệc muốn đặc biệt đề cao, chủ tiệc có thể mời ông ta ngồi đối diện với vợ chủ tiệc, còn chủ tiệc sẽ ngồi bên phải người phụ nữ số 1, hoặc để tỏ lịch sự hơn thì ngồi ở vị trí cuối cùng nếu trong số khách mời có nhiều người có cương vị cao hoặc cao tuổi. - Cách xếp chỗ ngồi thông dụng trong phòng khách.

Cách xếp chỗ ngồi trong phòng khách
+ Phiên dịch 1 + Phiên dịch 2
Ghế to bản Ghế to bản
Khách Chủ
(K1) (C1)
(K2) (C2)
(K3) (C3)
(K4) (C4)
(K5) (C5)

Khách chính ngồi bên tay phải chủ nhà (từ bên trong nhìn ra)

4. Các hình thức chiêu đãi

Chiêu đãi là một biện pháp lễ tân quan trọng trong công tác đón tiếp. Muốn tổ chức một cuộc chiêu đãi có kết quả, cần chuẩn bị tốt các mặt sau đây:

- Dựa vào yêu cầu chính trị mà quyết định mức độ và hình thức cuộc chiêu đãi, tiệc ngồi hay tiệc đứng. Xác định danh nghĩa người chủ tiệc, thành phần và số lượng người dự chiêu đãi.
- Giấy mời
- Giấy mời được in theo mẫu kèm theo
- Giấy mời cần được chuyển sớm cho khách (gửi ít nhất là 24giờ trước khi chiêu đãi, nếu đoàn từ xa đến thì gửi ngay khi đoàn đến).

[... lược bỏ phần a và b nói về cách trình bày bàn tiệc]

c- Chỗ ngồi trong chiêu đãi:
Sắp xếp chỗ ngồi trong chiêu đãi (tiệc ngồi) phải tương xứng với cương vị của khách, Phải có sơ đồ bàn tiệc để trong phòng tiếp khách hoặcPhải có người giúp khách tìm chỗ ngồi, tránh để khách đi đi lại lại tìm chỗ ngồi trong phòng chiêu đãi.
Phải cân nhắc và thận trọngtrong việc sắp xếp chỗ ngồi xung quanh bàn tiệc. Xếp không đúng với cương vị của khách thường làm cho khách không hài lòng, nhiều khi phản ứng.

Những điều cần chú ý khi tổ chức chiêu đãi:

+ Trong một bữa tiệc chỉ nên có một hoặc hai món ăn dân tộc (đặc sản) song không nên cho khách ăn những món quá độc đáo như rắn, thịt chó, thịt sống, cá sống...
+ Phải tuyệt đối giữ vệ sinh, món tôm-cá không đế nguội lạnh.
+ Những người theo đạo Hồi thường kiêng:

- Thịt lợn, thịt bò, thịt ếch, lươn, ba ba.
- Không uống rượu.
+ Phụ nữ thường dùng các loại rượu nhẹ, hơi ngọt

Cách sắp xếp chỗ ngồi xung quanh bàn tiệc

Hình chữ nhật
- Khách không có phu nhân
+ Xếp khách ngồi trước mặt chủ tiệc
+ Xếp những người khác theo số thứ tự xen kẽ giữa chủ và khách





- Khách có phu nhân
+ Xếp bà chủ ngồi trước mặt ông chủ, hoặc xếp ông khách ngồi trước mặt ông chủ
+ Xếp bà khách chính ngồi bên phải ông chủ, ông khách chính ngồi bên phải bà chủ.




- Chiêu đãi có khách danh dự
+ Xếp khách danh dự ngồi bên phải chủ tiệc
+ Người khách chính ngồi bên phải chủ tiệc



Hình chữ T
+ Xếp khách chính ngồi bên tay phải chủ nhà




(Sổ tay Lễ tân Ngoại giao)
------------------
Theo: Tôn Quang Hòa
__________________
Phiên dịch là một nghề đòi hỏi trí tuệ, tài năng, thể lực và tự nghiêm khắc với chính mình.
 
Hình chữ U

+ Xếp khách ngồi bên tay phải chủ nhà

+ Phiên dịch ngồi trước mặt chủ nhà





Hình chữ U

- Tường hợp có khách danh dự

+ Xếp khách danh dự ngồi trước chủ nhà

+ Khách chính ngồi bên tay phải chủ nhà






Bàn tròn


- Trường hợp khách có phu nhân

+ Xếp bà chủ ngồi trước mặt ông chủ

+ Bà khách chính bên tay phải ông chủ

+ Ông khách chính bên tay phải bà chủ





- Khách không có phu nhân

+ Xếp khách chính ngồi trước mặt ông chủ







Trường hợp có khách danh dự
+ Xếp khách danh dự ngồi trước mặt ông chủ
+ Xếp ông khách chính ngồi bên tay phải ông chủ



- Xếp khách chính ngồi bên tay phải chủ nhà rồi xếp khách khác sang bên trái, bên phải chủ nhà. Người ngồi trước mặt mặt chủ nhà là người có cấp bậc thấp


(Sổ tay Lễ tân Ngoại giao)
Theo : Tôn Quang Hòa
 

VnKienthuc lúc này

Không có thành viên trực tuyến.

Định hướng

Diễn đàn VnKienthuc.com là nơi thảo luận và chia sẻ về mọi kiến thức hữu ích trong học tập và cuộc sống, khởi nghiệp, kinh doanh,...
Top