Mật ong được ví là cao của trăm thứ hoa – là một loại thực phẩm chứa nhiều dinh dưỡng, thường dùng làm thuốc, làm thức ăn bồi bổ cho người già yếu, phụ nữ sau khi sinh và trẻ em suy dinh dưỡng.
Mật ong là gì?
Mật ong là một chất có đường được tạo ra bởi những con ong sử dụng mật hoa mà chúng thu thập được từ hoa. Những con ong trộn chất này với một chất đặc biệt gọi là 'enzyme ong'.Một công thức khoa học cơ bản như sau:
Sucrose (mật hoa)
+
invertase (enzyme ong)
=
fructose + glucose (mật ong).
Tại sao ong làm mật?
Ong mật làm mật như một cách dự trữ thức ăn để ăn trong thời kỳ mùa đông lạnh hơn, khi chúng không thể kiếm ăn và có ít hoa hơn để thu thập thức ăn.Mật ong rất lý tưởng cho ong - nó có đầy đủ chất dinh dưỡng và là thức ăn cung cấp năng lượng tuyệt vời, vì nó chứa nhiều đường.
Trong khi bay, cánh của một con ong mật đập khoảng 11.400 lần mỗi phút, rõ ràng là chúng cần rất nhiều năng lượng! Tuy nhiên, bay ngoài trời không phải là lần duy nhất chúng đập cánh, chúng còn làm việc đó để điều chỉnh nhiệt độ trong tổ. Ngay cả khi chúng không bay ra ngoài để kiếm thức ăn, vẫn có hoạt động rất lớn trong tổ và tất cả công việc này đều cần đến năng lượng.
Tại sao ong làm mật, sau đó cất giữ? Tại sao chúng không ăn luôn?
Hãy tưởng tượng điều này. Bạn đang mắc kẹt trong nhà, và thời tiết xấu đến mức bạn không thể ra ngoài kiếm thức ăn, và ngay cả khi bạn có thể ra ngoài ăn, dù sao đi nữa thì cũng chẳng có gì nhiều!Đó là những gì nó giống như đối với ong mật vào mùa đông. Mặc dù chúng có thể kiếm ăn vào một ngày khô lạnh, nhưng không chắc sẽ có nhiều hoa để chúng kiếm ăn.
Vì lý do này, ong thu thập mật hoa khi hoa nở, và biến nó thành mật ong có thể được lưu trữ để cung cấp dinh dưỡng cho chúng qua những tháng mùa đông khi có ít hoa hơn.
Mật ong được làm như thế nào?
Ong mật chuyển mật hoa ngọt mà chúng thu thập được từ hoa thành mật ong.Mật hoa được cất giữ trong các tổ ong.
Mật hoa được ong lưu trữ bắt đầu cô đặc (điều này có nghĩa là hàm lượng nước bị giảm). Quá trình này ngăn chặn vi khuẩn và các tạp chất khác hình thành trong tổ ong, vì vi khuẩn và nấm không thể sinh sôi ở nồng độ đường cao, và đây là lý do tại sao mật ong hiếm khi bị hỏng. Điều này có nghĩa là mật ong là một dạng thức ăn mà ong có thể dự trữ và ăn trong những tháng mùa đông, hoặc khi có ít thức ăn.
Đây được gọi là sự khôn ngoan của ong mật!
Con người lấy đi mật ong có sao không?
Giả sử có nhiều thức ăn cho ong từ thực vật và hoa cây, và giả sử thời tiết thuận lợi để ong mật ra ngoài, thì con người có thể lấy một ít mật của chúng.Hãy nhớ rằng trong tự nhiên, việc săn mồi là tự nhiên. Động vật có vú (như lửng mật ), côn trùng (chẳng hạn như ong bắp cày và thậm chí cả các loài ong khác), và đôi khi chim (thường với sự giúp đỡ của động vật ăn thịt khác) sẽ lấy trộm một phần mật ong từ tổ ong mật !
Những người nuôi ong lành nghề có một ý tưởng tốt về lượng mật ong họ có thể lấy mà không gây hại cho đàn ong. Hoặc, khi khi điều kiện thời tiết không thuận lợi cho đàn ong, họ có thể bê bụi hoa về để gần tổ của chúng…v.v.
Những loài ong nào sẽ làm mật ong? Có phải tất cả các loài ong đều làm mật ong?
Mật ong mà bạn quen thuộc, được tạo ra bởi những con ong mật. Ong vò vẽ không tạo ra mật ong, chúng có rất ít mật hoa. Bạn có thể đọc thêm về điều này trong một bài viết khác trên Vnkienthuc. Đối với ong vò vẽ, trường hợp dự trữ mật hoa trong thời gian ngắn lại xảy ra nhiều hơn, bởi vì đàn ong vò vẽ không tồn tại lâu như đàn ong mật.Các đàn ong mật phải nuôi một đàn ong thợ cộng với ong chúa trong suốt mùa đông. Với ong vò vẽ, chỉ có ong chúa sống sót, và phần còn lại của đàn sẽ chết.
Tuy nhiên, có một loại ong khác, được gọi là Melipona, là một giống ong không đốt , và tạo ra một loại mật ong với số lượng ít ỏi do vậy loại mật ong này không được phổ biến rộng rãi.
*
Ong bầu thuộc bộ tộc Melipona và chủ yếu được tìm thấy ở các nước nhiệt đới. Một số loài có những hành vi thú vị và bất thường, chẳng hạn như ăn thịt chết ! Chúng là một phần của họ Apidae, cùng với ong mật, ong vò vẽ và ong thợ mộc.
Những con ong không biết mùi là Eusocial.
(Những con ong đang ăn thịt một con thằn lằn chết - chúng còn được gọi là loài ong "keo kiệt" do lượng mật ít ỏi của chúng tạo ra)
Có loại mật không làm từ mật ong
Không phải tất cả mật ong đều được làm từ mật hoa thu thập từ hoa. Ví dụ, mật ong honeydew được làm từ phân rệp (và các loại bọ khác)!(Loại mật ong dẻo honeydew)
Nếu bạn thích mật ong thì có thể xem thêm tại: Mật ong Lục Ngạn
