Lịch sử 10 nâng cao - Bài 31: Xây dựng và phát triển văn hoá dân tộc (X-XV)
Lịch sử 10 NC - Bài 31: Xây dựng và phát triển văn hoá dân tộc (X-XV)
- Ở thời kỳ độc lập nho giáo, phật giáo, đạo giáo có điều kiện phát triển mạnh.
+ Nho giáo.
- Thời Lý, Trần nho giáo dần dần trở thành hệ tư tưởng chính thống của giai cấp thống trị, chi phối nội dung giáo dục thi cử song không phổ biến trong nhân dân.
- Thời Lý – Trần được phổ biến rộng rãi, chùa chiền được xây dựng ở khắp nơi, sứ sài đông.
2. Giáo dục, văn hoá, nghệ thuật.
a) Giáo dục.
- Từ đó giáo dụng tôn vinh quan tâm phát triển.
- Tác dụng của giáo dục đào tạo người làm quan, người tài cho đất nước, nâng cao dân chí song không tạo điều kiện cho phát triển kinh tế.
b) Văn học.
- Phát triển mạnh mẽ từ thời nhà Trần, nhất là văn học chữ Hán. Tác phẩm tiêu biểu là Hịch Tướng sỹ.
- Từ thế kỷ XV văn học chữ Hán và chữ Nôm phát triển:
- Đặc điểm:
+ Thể hiện tinh thần dân tộc, lòng yêu nước, tự hào dân tộc.
+ Ca gợi những chiến công oai hùng, cảnh đẹp của quê hương đất nước.
c) Nghệ thuật:
+ Kiến trúc phát triển chủ yếu ở giai đoạn Lý – Trần – Hồ thế kỷ X – XV theo hướng phật giáo gồm chùa, tháp, đền.
+ Bên cạnh đó có những công trình kiến trúc ảnh hưởng của nho giáo: Cung điện, thành quách, thành Thăng Long.
+ Điêu khắc: Gồm những công trình trạm khắc, trang trí ảnh hưởng của phật giáo và nho giáo, song vận mang những nét độc đáo riêng.
+ Nghệ thuật sân khấu ca múa nhạc màng đậm tính dân gian truyền thống.
+ Văn hoá đại Việt thế kỷ X – XV phát triển phong phú đa dạng.
+ Chịu ảnh hưởng của yếu tố bên ngoài song vẫn mang đậm tính dân tộc và dân gian.
3. Khoa học kỷ thuật
- Sử dụng nhiều tác phẩm được biên soạn như: Đại Việt Sử Ký, Đại Việt Sử lược, Trung hưng thực lạc.
- Khoa học quân sự: Binh thư yếu lược, Vạn Kiếp tông bí truyền thư.
- Ngoài ra một số thành tựu về y học, thiên văn học.
Lịch sử 10 NC - Bài 31: Xây dựng và phát triển văn hoá dân tộc (X-XV)
BÀI 31: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ DÂN TỘC
(TỪ THẾ KỈ X ĐẾN ĐẦU THẾ KỈ XV)
(TỪ THẾ KỈ X ĐẾN ĐẦU THẾ KỈ XV)
1. Tình hình tư tưởng, tôn giáo, tín ngưỡng.- Ở thời kỳ độc lập nho giáo, phật giáo, đạo giáo có điều kiện phát triển mạnh.
+ Nho giáo.
- Thời Lý, Trần nho giáo dần dần trở thành hệ tư tưởng chính thống của giai cấp thống trị, chi phối nội dung giáo dục thi cử song không phổ biến trong nhân dân.
- Thời Lý – Trần được phổ biến rộng rãi, chùa chiền được xây dựng ở khắp nơi, sứ sài đông.
2. Giáo dục, văn hoá, nghệ thuật.
a) Giáo dục.
- Từ đó giáo dụng tôn vinh quan tâm phát triển.
- Tác dụng của giáo dục đào tạo người làm quan, người tài cho đất nước, nâng cao dân chí song không tạo điều kiện cho phát triển kinh tế.
b) Văn học.
- Phát triển mạnh mẽ từ thời nhà Trần, nhất là văn học chữ Hán. Tác phẩm tiêu biểu là Hịch Tướng sỹ.
- Từ thế kỷ XV văn học chữ Hán và chữ Nôm phát triển:
- Đặc điểm:
+ Thể hiện tinh thần dân tộc, lòng yêu nước, tự hào dân tộc.
+ Ca gợi những chiến công oai hùng, cảnh đẹp của quê hương đất nước.
c) Nghệ thuật:
+ Kiến trúc phát triển chủ yếu ở giai đoạn Lý – Trần – Hồ thế kỷ X – XV theo hướng phật giáo gồm chùa, tháp, đền.
+ Bên cạnh đó có những công trình kiến trúc ảnh hưởng của nho giáo: Cung điện, thành quách, thành Thăng Long.
+ Điêu khắc: Gồm những công trình trạm khắc, trang trí ảnh hưởng của phật giáo và nho giáo, song vận mang những nét độc đáo riêng.
+ Nghệ thuật sân khấu ca múa nhạc màng đậm tính dân gian truyền thống.
+ Văn hoá đại Việt thế kỷ X – XV phát triển phong phú đa dạng.
+ Chịu ảnh hưởng của yếu tố bên ngoài song vẫn mang đậm tính dân tộc và dân gian.
3. Khoa học kỷ thuật
- Sử dụng nhiều tác phẩm được biên soạn như: Đại Việt Sử Ký, Đại Việt Sử lược, Trung hưng thực lạc.
- Khoa học quân sự: Binh thư yếu lược, Vạn Kiếp tông bí truyền thư.
- Ngoài ra một số thành tựu về y học, thiên văn học.
ST
