ong noi loc
New member
- Xu
- 26
BÀI GIẢNG 34 CROM VÀ HỢP CHẤT CỦA CROM
PHẦN A. CROM
I- VỊ TRÍ VÀ CẤU TẠO
1. Vị trí của crom trong bảng tuần hoàn
Crom là kim loại chuyển tiếp, thuộc nhóm VIB, chu kì 4, có số hiệu nguyên tử là 24.
2. Cấu tạo của crom
Nguyên tử crom có24 electron, được phân bố thành 4 lớp: lớp thứ nhất có 2e , lớp thứ hai có 8e , lớp thứ ba có 13e và lớp ngoài cùng có 1e . Crom là nguyên tố d , có cấu hình electron nguyên tử 1s22s22p63s23p63d54s1 , hoặc viết gọn là [Ar]3d54s1 và viết dưới dạng ô lượng tử là:
Những kim loại nhóm A , như kim loại kiềm (nhóm IA), kim loại kiềm thổ (nhóm IIA ) và nhôm (nhóm IIIA ) chỉ có electron lớp ngoài cùng tham gia phản ứng hóa học và trong hợp chất, chúng có số oxi hóa không đổi. Khác với chúng, nguyên tử crom khi tham gia phản ứng hóa học không chỉ có electron ở phân lớp 4s , mà có cả electron ở phân lớp 3d . Do đó, trong các hợp chất, crom có số oxi hóa biến đổi từ +1 đến +6 . Phổ biến hơn cả là các số oxi hóa +2,+3,+6 . Bảng dưới đây cho biết một số đại lượng đặc trưng của crom:
II- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Crom có màu trắng ánh bạc, rất cứng (rạch được thủy tinh, cứng nhất trong số các kim loại, độ cứng chỉ kém kim cương), khó nóng chảy(tnc1890) . Crom là kim loại nặng, có khối lượng riêng là7,2g/cm3 .
III- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Tác dụng với phi kim
Giống như kim loại nhôm, ở nhiệt độ thường trong không khí, kim loại crom tạo ra màng mỏng crom (III) oxit có cấu tạo mịn, đặc chắc và bền vững bảo vệ. Ở nhiệt độ cao, crom khử được nhiều phi kim.
Thí dụ:
4Cr + 3O[SUB]2[/SUB] → 2Cr[SUB]2[/SUB]O[SUB]3[/SUB]
Crom oxit màu xanh lá
2Cr + 3Cl[SUB]2[/SUB] → 2CrCl[SUB]3[/SUB]
Crom oxit màu xanh lá
2Cr + 3Cl[SUB]2[/SUB] → 2CrCl[SUB]3[/SUB]
2. Tác dụng với nước
Crom có thế điện cực chuẩn nhỏ (E[SUP]o[/SUP]Cr[SUP]3+[/SUP]/Cr= − 0,74V), âm hơn so với thế điện cực hiđro ở pH=7 (E[SUP]o[/SUP]H[SUB]2[/SUB]O/H[SUB]2[/SUB]= − 0,41V). Tuy nhiên trong thực tế crom không tác dụng được với nước do có màng oxit bảo vệ.
3. Tác dụng với axit
Trong dung dịch HCl, H[SUB]2[/SUB]SO[SUB]4[/SUB] loãng nóng, màng oxit bị phá hủy, crom khử ion H[SUP]+[/SUP] tạo ra muối Cr(II) và khí hiđro.
Cr + 2HCl → CrCl[SUB]2[/SUB] + H2↑
Tương tự nhôm, crom không tác dụng với axit HNO[SUB]3[/SUB] và H[SUB]2[/SUB]SO[SUB]4[/SUB] đặc, nguội mà bị thụ động bởi các axit.
IV- ỨNG DỤNG
Crom có nhiều ứng dụng thiết thực trong công nghiệp và trong đời sống.
Trong công nghiệp, crom được dùng để sản xuất thép:
- Thép chứa từ 2,8−3,8% crom có độ cứng cao, bền, có khả năng chống gỉ.
- Thép có chứa 18% crom là thép không gỉ (thép inoc).
- Thép chứa từ 25−30% crom có tính siêu cứng, dù ở nhiệt độ cao.
Trong đời sống, nhiều đồ vật bằng thép được mạ crom. Lớp mạ crom vừa có tác dụng bảo vệ kim loại khỏi bị ăn mòn, vừa tạo vẻ đẹp cho đồ vật. Thí dụ: bộ đồ ăn, dụng cụ nhà bếp và những đồ vật khác được mạ crom.
V- SẢN XUẤT
Trong tự nhiên không có crom ở dạng đơn chất mà chỉ có ở dạng hợp chất (chiếm 0,03% khối lượng vỏ Trái Đất). Hợp chất phổ biến nhất của crom là quặng cromit FeO.Cr[SUB]2[/SUB]O[SUB]3 [/SUB]. Quặng này thường có lẫn Al[SUB]2[/SUB]O[SUB]3[/SUB] và SiO[SUB]2[/SUB] . Oxit crom (Cr[SUB]2[/SUB]O[SUB]3[/SUB]) được tách từ quặng. Sau đó điều chế crom bằng phương pháp nhiệt nhôm:
Cr2O3 + 2Al→2Cr + Al2O3
Bằng phương pháp này, crom được điều chế được có độ tinh khiết từ 97−99% , tạp chất chủ yếu là nhôm, sắt, silic.
Bài tập :
1/Hoàn thành chuỗi biến hóa sau:
Cr[SUB]2[/SUB]O[SUB]3[/SUB]------> Cr--------> CrCl[SUB]3[/SUB]--------> CrCl[SUB]2[/SUB] ---------> Cr(OH)[SUB]2[/SUB]---------->Na[SUB]2[/SUB]CrO[SUB]4[/SUB].
2/ Những số oxihoa nào là số oxihoa đặc trưng của Crom?
a. +1 ,+2 + 4
b. + 2, + 4 , +6
c. + 1 ,+4 , +6
d. +2 , + 3, +6
3/ Đồ vật làm bằng Crom thường rất cứng và bền là do ?
a. Crom là kim loại cứng nhất , lk kim loại rất bền khó tham gia pư hóa học.
b. Crom là kim loại có độ cứng trung bình , có lớp hidroxit bền bảo vệ Cr(OH)3.
c. Crom có độ cứng nhất trong tấc cả các vật chất , có lớp oxit bền bảo vệ Cr2O3.
d. Crom có độ cứng nhất trong các kim loại và có lớp oxit bền Cr2O3 bảo vệ.
4/ Hãy cho biết Crom thể hiện số oxihoa mấy trong pư sau : Cr + HCl + H[SUB]2[/SUB]O[SUB]2[/SUB]?
a. +3
b. +2
c. + 6
d.+ 4
Đáp án :
1.d
2.d
3.a
2.d
3.a
Xem bài tiếp theo :
https://diendankienthuc.net/diendan...crom-hop-chat-cua-crom-phan-b.html#post203282
Sửa lần cuối bởi điều hành viên: