Dân số vấn đề không mới nhưng chưa bao giờ cũ của cả nhân loại. Có rất nhiều tác giả đã viết về đề tài này trong đó có tác giả Thái An với bài Bài toán dân số được giới thiệu trong chương trình Ngữ văn 8 . Sen Biển xin giới thiệu với các em bài viết Đề cương ôn tập Bài toán dân số của tác giả Thái An. Hi vọng sẽ giúp các em hiểu và nắm vững kiến thức về tác phẩm này.
A Soạn văn Bài toán dân số chi tiết
1. Hoàn cảnh sáng tác
- Văn bản trích từ bài báo “Bài toán dân số đã được đặt ra từ thời cổ đại” in trên báo Giáo dục và Thời đại chủ nhật, số 28, 1995.
2. Bố cục
Gồm 3 phần:
- Phần 1. Từ đầu đến “tôi bỗng sáng mắt ra”: Bài toán dân số được đặt ra ở thời cổ đại.
- Phần 2. Tiếp theo đến “số dân ấy đã mon men sang ô thứ 34 của bàn cờ”. Tốc độ gia tăng dân số trên thế giới hết sức nhanh chóng.
- Phần 3. Còn lại. Lời kêu gọi mọi người quan tâm đến vấn đề gia tăng dân số.
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Bài toán dân số được đặt ra ở thời cổ đại
Đặt vấn đề: giả thuyết về bài toán dân số được đặt ra từ thời cổ đại.
- Người viết trình bày quan điểm cá nhân của mình:
• Ban đầu: không tin
• Sau đó khi nghe xong câu chuyện: “sáng mắt ra”.
=> Cách đặt vấn đề hấp dẫn, có tính chất gợi mở
2. Tốc độ gia tăng dân số trên thế giới hết sức nhanh chóng
* Câu chuyện từ một bài toán cổ:
- Kể về việc kén rể của một nhà thông thái cho cô con gái của mình.
- Câu đố của nhà thông thái: đưa ra một bàn cờ tướng gồm 64 ô, đặt 1 hạt thóc vào ô thứ nhất, 2 hạt thóc vào ô thứ hai, các ô tiếp theo số thóc cứ thế nhân đôi lên, ai đủ số thóc yêu cầu sẽ là chồng cô gái.
- Kết quả: không có ai đạt được yêu cầu của nhà thông thái, số thóc được tính ra có thể lấp đầy khắp bề mặt trái đất - một con số vô cùng khủng khiếp.
- So sánh với vấn đề dân số: Ban đầu thế giới có hai người (A-đam và Ê-va), đến 1995 thế giới có 5,63 tỉ người và đạt đến ô thứ 30 trên bàn cờ.
* Câu chuyện về khả năng sinh con của phụ nữ: Tỉ lệ sinh con ở các nước châu Phi, châu Á là rất cao:
• Châu Phi có Ru-an-đa là 8,1; Ta-da-ni-a là 6,7, toàn châu Phi là 5,8.
• Châu Á có Ấn Độ là 4,5; Nê-pan là 6,3; Riêng ở Việt Nam là 3,7.
* Tỉ lệ gia tăng dân số hằng năm tăng 1,73% như mười lăm năm trước và 1.57% năm 1990 thì dân số hành tinh năm 2015 là 7 tỉ người - so sánh với bài toán cổ với số dân trên thế giới mon men tới ô thứ 34 của bàn cờ.
3. Lời kêu gọi mọi người quan tâm đến vấn đề gia tăng dân số
- Lời kêu gọi:
• Đừng để cho mọi người trên trái đất này chỉ còn diện tích 1 hạt thóc.
• Việc hạn chế gia tăng dân số sẽ ảnh hưởng đến sự tồn tại của con người.
=> Lời kêu gọi ngắn gọn nhưng xác đáng.
Tổng kết:
- Nội dung: Từ câu chuyện bài toán cổ về cấp số nhân, tác giả đã đưa ra những con số buộc người đọc phải liên tưởng và suy ngẫm đến vấn đề gia tăng dân số. Và nếu không hạn chế sự gia tăng dân số thì con người sẽ tự làm hại chính mình.
- Nghệ thuật: lý lẽ thuyết phục, dẫn chứng cụ thể…
B Phân tích Bài toán dân số của Thái An
I. Dàn ý phân tích Bài toán dân số của Thái An
1. Mở bài
- Nêu lên vấn đề dân số, kế hoạch hóa gia đình hiện nay
- Giới thiệu khái quát về văn bản Bài toán dân số (hoàn cảnh ra đời, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật,...)
2. Thân bài
a. Nêu lên vấn đề gia tăng dân số và kế hoạch hóa gia đình
- Đặt ra giả thuyết vấn đề bài toán dân số, kế hoạch hóa gia đình đã được đặt ra từ thời cổ đại.
- Nêu lên quan điểm của mình về điều đó:
+ Thoạt đầu, tác giả không tin vào điều đó bởi lẽ, với tác giả "vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình mới chỉ được đặt ra vài chục năm gần đây".
+ Về sau tác giả đã "sáng mắt ra", thừa nhận điều đó là sự thật.
Với cách mở đầu tự nhiên, giản dị, chân thực, tác giả đã đưa đến cho người đọc vấn đề về dân số và kế hoạch hóa gia đình.
b. Đi sâu phân tích, làm sáng tỏ vấn đề gia tăng dân số
- Tác giả nêu lên bài toán cổ, đó là bài toán về việc kén rể của nhà thông thái.
- Từ câu chuyện đó, tác giả muốn so sánh nó với tốc độ gia tăng dân số hiện nay, đó là sự gia tăng rất nhanh với một con số khổng lồ.
- Tác giả cũng nêu lên dẫn chứng về tốc độ gia tăng dân số hiện nay với các số liệu cụ thể, chính xác.
+ Đó là những con số về tốc độ gia tăng dân số. Tác giả dẫn ra giả thiết, nếu khi khai thiên lập địa, dân số trên thế giới chỉ có A-đam và E-va thì đến năm 1995, dân số trên thế giới đã đạt mức là 6.53 tỉ người.
+ Đó là một tốc độ gia tăng dân số chóng mặt. Tác giả còn đưa ra những con số sinh động về tỉ lệ sinh con của người phụ nữ như "một phụ nữ Ấn Độ là 4,5; Nê-pan: 6,3; Ru-an-đa: 8,1; ...
c. Lời cảnh báo và lời kêu gọi cho tất cả mọi người
- "Đừng để cho mỗi con người trên trái đất này chỉ còn diện tích một hạt thóc."
- "Muốn thế phải góp phần làm cho chặng đường đi đến ô thứ 64 càng dài lâu hơn, càng tốt".
Lời cảnh báo, lời khuyên nhẹ nhàng nhưng đầy sâu sắc của tác giả mong mọi người chung tay góp phần giảm tốc độ gia tăng dân số, thực hiện tốt dân số kế hoạch hóa gia đình.
3. Kết bài
Khái quát lại giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của văn bản Bài toán dân số của Thái An
(Ảnh sưu tầm internet)
II. Bài văn mẫu Phân tích Bài toán dân số của Thái An
Từ xưa đến nay, dân số vẫn luôn là một vấn đề quan trọng, thu hút sự quan tâm của mọi người và xã hội không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới. Văn bản "Bài toán dân số" của Thái An đã phân tích, bàn luận tương đối sâu sắc về vấn đề nóng bỏng, cấp thiết ấy của toàn xã hội.
Ngay trong phần mở đầu, tác giả Thái An đã nêu lên vấn đề dân số, kế hoạch hóa gia đình một cách độc đáo và hấp dẫn. Tác giả đã khéo léo dẫn dắt người đọc đến vấn đề dân số thông qua câu chuyện dân số từ thời cổ đại, để rồi từ đó, tác giả nêu lên quan điểm của mình về vấn đề dân số trong thời điểm hiện tại.
Thoạt đầu, tác giả không tin vào điều đó bởi lẽ, với tác giả "vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình mới chỉ được đặt ra vài chục năm gần đây". Nhưng rồi về sau tác giả đã "sáng mắt ra", thừa nhận điều đó là sự thật. Với cách mở đầu tự nhiên, giản dị, chân thực, tác giả đã đưa đến cho người đọc vấn đề về dân số và kế hoạch hóa gia đình. Đồng thời, tác giả muốn bạn đọc cũng "sáng mắt ra" như mình
Thêm vào đó, tác giả còn đi sâu làm rõ vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình từ bài toán cổ đại cho đến thời điểm hiện tại. Trước hết, tác giả nêu lên bài toán cổ, đó là bài toán về việc kén rể của nhà thông thái. Đó là việc xếp thóc vào 64 ô theo cấp số nhân, đó là công việc không khó nhưng khó ai có thể thực hiện được vì không ai có thể có đủ số thóc ấy để xếp và các ô. Từ câu chuyện đó, tác giả muốn so sánh nó với tốc độ gia tăng dân số hiện nay, đó là sự gia tăng rất nhanh với một con số khổng lồ. Đồng thời, tác giả cũng nêu lên dẫn chứng về tốc độ gia tăng dân số hiện nay với các số liệu cụ thể, chính xác. Đó là những con số về tốc độ gia tăng dân số. Tác giả dẫn ra giả thiết, nếu khi khai thiên lập địa, dân số trên thế giới chỉ có A-đam và Ê-va thì đến năm 1995, dân số trên thế giới đã đạt mức là 6.53 tỉ người. Đó là một tốc độ gia tăng dân số chóng mặt. Tác giả còn đưa ra những con số sinh động về tỉ lệ sinh con của người phụ nữ như "một phụ nữ Ấn Độ là 4,5; Nê-pan: 6,3; Ru-an-đa: 8,1; ...Với những con số cụ thể ấy, tác giả một lần nữa muốn nhấn mạnh với chúng ta rằng tốc độ gia tăng dân số trên thế giới đang rất nhanh và đó là một con số cực khủng, như số thóc trên bàn cờ trong bài toán cổ mà tác giả đã dẫn ra. Đồng thời, qua những con số ấy, tác giả còn muốn giải thích với người đọc rằng tốc độ gia tăng dân số gắn bó chặt chẽ và có mối quan hệ mật thiết với tỉ lệ sinh con tự nhiên ở người phụ nữ.
Trên cơ sở nêu lên các dẫn chứng về tốc độ gia tăng dân số thế giới, trong phần cuối cùng của văn bản, tác giả Thái An đã đưa ra lời cảnh báo và kêu gọi mọi người để giảm thiểu tốc độ gia tăng dân số: "Đừng để cho mỗi con người trên Trái đất này chỉ còn diện tích một hạt thóc. Muốn thế phải góp phần làm cho chặng đường đi đến ô thứ 64 càng dài lâu hơn, càng tốt". Lời cảnh báo, lời khuyên nhẹ nhàng nhưng đầy sâu sắc của tác giả mong mọi người chung tay góp phần giảm tốc độ gia tăng dân số, thực hiện tốt dân số kế hoạch hóa gia đình.
Tóm lại, văn bản "Bài toán dân số" của Thái An với việc sử dụng các dẫn chứng, số liệu chính xác cùng cách lập luận chặt chẽ, sắc bén đã đưa đến cho người đọc những suy ngẫm về sự gia tăng dân số hiện nay. Đồng thời, qua đó mỗi người sẽ tự đặt ra cho mình những giải pháp và trách nhiệm để hạn chế tốc độ gia tăng dân số.
Mời các em tham khảo các bài viết Cảm nhận về Bài toán dân số của Thái An và Trắc nghiệm Bài toán dân số của Thái An dưới phần bình luận. Và đừng quên mỗi ngày ghé thăm vnkienthuc.com để tích lũy cho mình một kho tàng kiến thức rộng lớn các em nhé!
Sen Biển( tổng hợp)
A Soạn văn Bài toán dân số chi tiết
1. Hoàn cảnh sáng tác
- Văn bản trích từ bài báo “Bài toán dân số đã được đặt ra từ thời cổ đại” in trên báo Giáo dục và Thời đại chủ nhật, số 28, 1995.
2. Bố cục
Gồm 3 phần:
- Phần 1. Từ đầu đến “tôi bỗng sáng mắt ra”: Bài toán dân số được đặt ra ở thời cổ đại.
- Phần 2. Tiếp theo đến “số dân ấy đã mon men sang ô thứ 34 của bàn cờ”. Tốc độ gia tăng dân số trên thế giới hết sức nhanh chóng.
- Phần 3. Còn lại. Lời kêu gọi mọi người quan tâm đến vấn đề gia tăng dân số.
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Bài toán dân số được đặt ra ở thời cổ đại
Đặt vấn đề: giả thuyết về bài toán dân số được đặt ra từ thời cổ đại.
- Người viết trình bày quan điểm cá nhân của mình:
• Ban đầu: không tin
• Sau đó khi nghe xong câu chuyện: “sáng mắt ra”.
=> Cách đặt vấn đề hấp dẫn, có tính chất gợi mở
2. Tốc độ gia tăng dân số trên thế giới hết sức nhanh chóng
* Câu chuyện từ một bài toán cổ:
- Kể về việc kén rể của một nhà thông thái cho cô con gái của mình.
- Câu đố của nhà thông thái: đưa ra một bàn cờ tướng gồm 64 ô, đặt 1 hạt thóc vào ô thứ nhất, 2 hạt thóc vào ô thứ hai, các ô tiếp theo số thóc cứ thế nhân đôi lên, ai đủ số thóc yêu cầu sẽ là chồng cô gái.
- Kết quả: không có ai đạt được yêu cầu của nhà thông thái, số thóc được tính ra có thể lấp đầy khắp bề mặt trái đất - một con số vô cùng khủng khiếp.
- So sánh với vấn đề dân số: Ban đầu thế giới có hai người (A-đam và Ê-va), đến 1995 thế giới có 5,63 tỉ người và đạt đến ô thứ 30 trên bàn cờ.
* Câu chuyện về khả năng sinh con của phụ nữ: Tỉ lệ sinh con ở các nước châu Phi, châu Á là rất cao:
• Châu Phi có Ru-an-đa là 8,1; Ta-da-ni-a là 6,7, toàn châu Phi là 5,8.
• Châu Á có Ấn Độ là 4,5; Nê-pan là 6,3; Riêng ở Việt Nam là 3,7.
* Tỉ lệ gia tăng dân số hằng năm tăng 1,73% như mười lăm năm trước và 1.57% năm 1990 thì dân số hành tinh năm 2015 là 7 tỉ người - so sánh với bài toán cổ với số dân trên thế giới mon men tới ô thứ 34 của bàn cờ.
3. Lời kêu gọi mọi người quan tâm đến vấn đề gia tăng dân số
- Lời kêu gọi:
• Đừng để cho mọi người trên trái đất này chỉ còn diện tích 1 hạt thóc.
• Việc hạn chế gia tăng dân số sẽ ảnh hưởng đến sự tồn tại của con người.
=> Lời kêu gọi ngắn gọn nhưng xác đáng.
Tổng kết:
- Nội dung: Từ câu chuyện bài toán cổ về cấp số nhân, tác giả đã đưa ra những con số buộc người đọc phải liên tưởng và suy ngẫm đến vấn đề gia tăng dân số. Và nếu không hạn chế sự gia tăng dân số thì con người sẽ tự làm hại chính mình.
- Nghệ thuật: lý lẽ thuyết phục, dẫn chứng cụ thể…
B Phân tích Bài toán dân số của Thái An
I. Dàn ý phân tích Bài toán dân số của Thái An
1. Mở bài
- Nêu lên vấn đề dân số, kế hoạch hóa gia đình hiện nay
- Giới thiệu khái quát về văn bản Bài toán dân số (hoàn cảnh ra đời, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật,...)
2. Thân bài
a. Nêu lên vấn đề gia tăng dân số và kế hoạch hóa gia đình
- Đặt ra giả thuyết vấn đề bài toán dân số, kế hoạch hóa gia đình đã được đặt ra từ thời cổ đại.
- Nêu lên quan điểm của mình về điều đó:
+ Thoạt đầu, tác giả không tin vào điều đó bởi lẽ, với tác giả "vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình mới chỉ được đặt ra vài chục năm gần đây".
+ Về sau tác giả đã "sáng mắt ra", thừa nhận điều đó là sự thật.
Với cách mở đầu tự nhiên, giản dị, chân thực, tác giả đã đưa đến cho người đọc vấn đề về dân số và kế hoạch hóa gia đình.
b. Đi sâu phân tích, làm sáng tỏ vấn đề gia tăng dân số
- Tác giả nêu lên bài toán cổ, đó là bài toán về việc kén rể của nhà thông thái.
- Từ câu chuyện đó, tác giả muốn so sánh nó với tốc độ gia tăng dân số hiện nay, đó là sự gia tăng rất nhanh với một con số khổng lồ.
- Tác giả cũng nêu lên dẫn chứng về tốc độ gia tăng dân số hiện nay với các số liệu cụ thể, chính xác.
+ Đó là những con số về tốc độ gia tăng dân số. Tác giả dẫn ra giả thiết, nếu khi khai thiên lập địa, dân số trên thế giới chỉ có A-đam và E-va thì đến năm 1995, dân số trên thế giới đã đạt mức là 6.53 tỉ người.
+ Đó là một tốc độ gia tăng dân số chóng mặt. Tác giả còn đưa ra những con số sinh động về tỉ lệ sinh con của người phụ nữ như "một phụ nữ Ấn Độ là 4,5; Nê-pan: 6,3; Ru-an-đa: 8,1; ...
c. Lời cảnh báo và lời kêu gọi cho tất cả mọi người
- "Đừng để cho mỗi con người trên trái đất này chỉ còn diện tích một hạt thóc."
- "Muốn thế phải góp phần làm cho chặng đường đi đến ô thứ 64 càng dài lâu hơn, càng tốt".
Lời cảnh báo, lời khuyên nhẹ nhàng nhưng đầy sâu sắc của tác giả mong mọi người chung tay góp phần giảm tốc độ gia tăng dân số, thực hiện tốt dân số kế hoạch hóa gia đình.
3. Kết bài
Khái quát lại giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của văn bản Bài toán dân số của Thái An
(Ảnh sưu tầm internet)
II. Bài văn mẫu Phân tích Bài toán dân số của Thái An
Từ xưa đến nay, dân số vẫn luôn là một vấn đề quan trọng, thu hút sự quan tâm của mọi người và xã hội không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới. Văn bản "Bài toán dân số" của Thái An đã phân tích, bàn luận tương đối sâu sắc về vấn đề nóng bỏng, cấp thiết ấy của toàn xã hội.
Ngay trong phần mở đầu, tác giả Thái An đã nêu lên vấn đề dân số, kế hoạch hóa gia đình một cách độc đáo và hấp dẫn. Tác giả đã khéo léo dẫn dắt người đọc đến vấn đề dân số thông qua câu chuyện dân số từ thời cổ đại, để rồi từ đó, tác giả nêu lên quan điểm của mình về vấn đề dân số trong thời điểm hiện tại.
Thoạt đầu, tác giả không tin vào điều đó bởi lẽ, với tác giả "vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình mới chỉ được đặt ra vài chục năm gần đây". Nhưng rồi về sau tác giả đã "sáng mắt ra", thừa nhận điều đó là sự thật. Với cách mở đầu tự nhiên, giản dị, chân thực, tác giả đã đưa đến cho người đọc vấn đề về dân số và kế hoạch hóa gia đình. Đồng thời, tác giả muốn bạn đọc cũng "sáng mắt ra" như mình
Thêm vào đó, tác giả còn đi sâu làm rõ vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình từ bài toán cổ đại cho đến thời điểm hiện tại. Trước hết, tác giả nêu lên bài toán cổ, đó là bài toán về việc kén rể của nhà thông thái. Đó là việc xếp thóc vào 64 ô theo cấp số nhân, đó là công việc không khó nhưng khó ai có thể thực hiện được vì không ai có thể có đủ số thóc ấy để xếp và các ô. Từ câu chuyện đó, tác giả muốn so sánh nó với tốc độ gia tăng dân số hiện nay, đó là sự gia tăng rất nhanh với một con số khổng lồ. Đồng thời, tác giả cũng nêu lên dẫn chứng về tốc độ gia tăng dân số hiện nay với các số liệu cụ thể, chính xác. Đó là những con số về tốc độ gia tăng dân số. Tác giả dẫn ra giả thiết, nếu khi khai thiên lập địa, dân số trên thế giới chỉ có A-đam và Ê-va thì đến năm 1995, dân số trên thế giới đã đạt mức là 6.53 tỉ người. Đó là một tốc độ gia tăng dân số chóng mặt. Tác giả còn đưa ra những con số sinh động về tỉ lệ sinh con của người phụ nữ như "một phụ nữ Ấn Độ là 4,5; Nê-pan: 6,3; Ru-an-đa: 8,1; ...Với những con số cụ thể ấy, tác giả một lần nữa muốn nhấn mạnh với chúng ta rằng tốc độ gia tăng dân số trên thế giới đang rất nhanh và đó là một con số cực khủng, như số thóc trên bàn cờ trong bài toán cổ mà tác giả đã dẫn ra. Đồng thời, qua những con số ấy, tác giả còn muốn giải thích với người đọc rằng tốc độ gia tăng dân số gắn bó chặt chẽ và có mối quan hệ mật thiết với tỉ lệ sinh con tự nhiên ở người phụ nữ.
Trên cơ sở nêu lên các dẫn chứng về tốc độ gia tăng dân số thế giới, trong phần cuối cùng của văn bản, tác giả Thái An đã đưa ra lời cảnh báo và kêu gọi mọi người để giảm thiểu tốc độ gia tăng dân số: "Đừng để cho mỗi con người trên Trái đất này chỉ còn diện tích một hạt thóc. Muốn thế phải góp phần làm cho chặng đường đi đến ô thứ 64 càng dài lâu hơn, càng tốt". Lời cảnh báo, lời khuyên nhẹ nhàng nhưng đầy sâu sắc của tác giả mong mọi người chung tay góp phần giảm tốc độ gia tăng dân số, thực hiện tốt dân số kế hoạch hóa gia đình.
Tóm lại, văn bản "Bài toán dân số" của Thái An với việc sử dụng các dẫn chứng, số liệu chính xác cùng cách lập luận chặt chẽ, sắc bén đã đưa đến cho người đọc những suy ngẫm về sự gia tăng dân số hiện nay. Đồng thời, qua đó mỗi người sẽ tự đặt ra cho mình những giải pháp và trách nhiệm để hạn chế tốc độ gia tăng dân số.
Mời các em tham khảo các bài viết Cảm nhận về Bài toán dân số của Thái An và Trắc nghiệm Bài toán dân số của Thái An dưới phần bình luận. Và đừng quên mỗi ngày ghé thăm vnkienthuc.com để tích lũy cho mình một kho tàng kiến thức rộng lớn các em nhé!
Sen Biển( tổng hợp)
Sửa lần cuối:
