Câu chuyện Cờ lau dựng nước (Tiếp)
Thế của Đinh Bộ Lĩnh cŕng ngày càng suy yếu.
Đinh Bộ Lĩnh mời Đinh Điền vŕ Nguyễn Bặc để bŕn kế.
Đinh Điền nói:
- Cái thế bao vây họ xiết càng ngày càng chặt. Ta không giữ nổi, nếu họ cho đánh thẳng vào dinh trấn của ta thì sau này có gượng được mŕ đứng dậy cũng khó. Chi bằng chọn lấy một ngŕn binh lính giỏi, xem vòng vây chỗ nào yếu nhất, quyết chiến, mở một đường máu, chạy thoát ra là hơn.
Nguyễn Bặc nói:
- Đinh Điền nói có lý, song kế đó lŕ hạ sách. Ta bây giờ đă bị quân Loa Thành đánh cho sứt mẻ, cần phải bảo toàn thực lực. Tôi nghĩ Ngô Xương Ngập là kẻ tham quyền lấn em, Ngô Xương Văn hiếu thuận nhưng nhu nhược. Hai tướng đáng gờm lŕ Đỗ Cảnh Thạc vŕ Dương Cát Lợi, vốn phò Ngô Xương Văn, nay Ngô Xương Ngập về, chán Ngập mà lảng ra... Ngô Xương Ngập đa nghi, đánh ta ở đây nhưng ở nhŕ, vẫn lo ngay ngáy hai tướng Đỗ, Dương lŕm phản, chắc ngày một ngày hai sẽ phải kéo quân về, nếu ta kìm giữ giỏi.
Bộ Lĩnh liền cho quân lên các chốt hiểm, lấy đá chẹn lại, dùng tên tẩm độc bắn, mỗi khi Thiên Sách Vương và Nam Tấn Vương đưa quân lên đánh. Phía sau lại cho đŕo các hố bẫy voi, ngựa, quân Loa Thành liều vào, ắt sẽ bị sập.
Tuy nhiên, quân triều đình vẫn vây càng chặt hơn. Đinh Bộ Lĩnh bèn cho bắn thư ra phía quân vây ép rằng, nếu chịu rút binh thì Đinh Bộ Lĩnh sẽ thần phục triều đěnh của hai Vương.
Ngô Xương Ngập liền đňi Bộ Lĩnh phải cho người ra làm con tin và làm tờ cam kết rồi sẽ rút binh.
Đinh Bộ Lĩnh không muốn viết tờ cam kết, nhưng bị vây chặt quá. Quân phía ngoŕi lại la hét bốn phía sẵn sàng tràn vào Hoa Lư...
Đinh Bộ Lĩnh bŕn với Đinh Điền vŕ Nguyễn Bặc rồi gọi con trai là Đinh Liễn tới. Bộ Lĩnh hỏi con:
- Con có gan của người anh hùng không?
Đinh Liễn trả lời cha:
- Con con hổ thì gan phải là gan hổ!
Đinh Bộ Lĩnh nghe, ưng ý lắm, vỗ mạnh vŕo vai Liễn mà nói:
- Cha từ tay không mà lập nghiệp. Cái bông lau thật, cầm quân trẻ trâu nay đã được thêu lên cờ hiệu, tung hoành ngang dọc. Nhưng bây giờ, quân triều đình vây khốn, con phải sang làm con tin. Chắc là Thiên Sách Vương và Nam Tấn Vương cũng nể ngại ta. Chừng nào ta còn, họ không dám giết con đâu. Nhưng nguy hiểm thì tất không tránh khỏi. Con hãy vì cha mà đi. Cha sẽ đón con trở về động Hoa Lư một ngŕy gần đây.
Đinh Liễn khảng khái, một měnh một ngựa cầm thư của Đinh Bộ Lĩnh sang trại quân của Ngô Xương Ngập vŕ Ngô Xương Văn.
Đinh Liễn sang doanh trại quân triều đěnh. Ngô Xương Ngập vừa nhìn thấy Liễn đă chỉ mặt nói rằng:
- ạng nội mày là bạn và là tướng của tiên chúa. Cha mày quên nghĩa xưa, không chịu thần phục triều đình. Mày sang đây, không khuyên được cha mày mở cửa thành cho quân chúng ta vào, thì ta bóp cổ mày cho lè lưỡi ra rồi quẳng xác cho cha mày đó.
Đinh Liễn không hề sợ hăi, rút từ ngực áo ra một bức thư của Đinh Bộ Lĩnh, quỳ xuống, hai tay dâng lęn: - Tâu hai vương, tôi được cha tôi cho sang lŕm con tin, có thư đem theo đây, hai vương xem sẽ rő hết mọi nhẽ. Còn như, hai vương giết tôi thì tôi cũng phải chịu. ạng nội tôi rất yêu quý tiên chúa. Mà tiên chúa cũng trọng ông tôi. Khi ông tôi mất, tiên chúa còn gửi lời đến an ủi bà nội tôi và cho đại thần đến viếng. Cha tôi trước đây rất thân với hai vương, coi như anh em. Tôi là con Đinh Bộ Lĩnh cũng như con của hai vương. Giết con bạn cũ khác gì giết con mình. Xin tùy hai vương liệu định.
Ngô Xương Văn thấy Đinh Liễn cňn trẻ mà rất khảng khái, trong bụng rất yêu, nhưng cũng nghiêm sắc mặt mà bảo:
- Trước kia, chúng ta với cha cháu là bạn để chỏm. Nhưng nay cha cháu không chịu khuất phục, lại là một chuyện khác. Đất nước không thể chia thành năm bè, bẩy mối. Cháu nên khuyên cha cháu về thần phục triều đình. Rồi cầm thư của Đinh Bộ Lĩnh cùng anh đọc. Xem hết thư, Ngô Xương Ngập đập bŕn quát:
- Thư này đâu phải là quy phục mà chỉ là kế hoãn binh mà thôi. Đinh Bộ Lĩnh quá lắm...
Rồi thúc quân vây ép gắt gao hơn. Đinh Bộ Lĩnh lo toan ra mặt. Nguyễn Bặc dâng kế: - Ta có lięn kết với hai thủ lĩnh thôn Đường vŕ thôn Nguyễn. Tuy Thiên Sách Vương và Nam Tấn Vương đem hết quân vây hãm ở đây, vì so với các thế lực chểnh mảng với triều đěnh, họ ngại ta nhất. Bây giờ nên sai người đến thôn Nguyễn và thôn Đường, khuyên hai thủ lĩnh cất quân vào tận Loa Thành mà quấy rối. Kinh đô xáo động, thế nŕo Xương Văn vŕ Xương Ngập sẽ rút quân về.
Đinh Điền bŕn thêm:
- Ngô Xương Văn, Ngô Xương Ngập còn ngại thêm một người nữa, sao ta không dùng kế phao tin hoang mang ở Loa Thành để Xương Ngập, Xương Văn bán tín, bán nghi.
Đinh Bộ Lĩnh ŕ lên một tiếng rồi nói ngay:
- Có phải là Dương Tam Kha không! Đúng là nên phao tin Dương Tam Kha đưa quân vŕo thành thì hẳn Xương Ngập, Xương Văn sẽ hoảng hốt. Mà biết đâu, người thôn Nguyễn, thôn Đường vŕo quấy rối, Dương Tam Kha
chẳng mang quân về thật. Nhưng ai là người thoát được vòng vây về thôn Nguyễn và kinh thành bây giờ?
Nguyễn Bặc cười tủm tỉm nói:
- Tôi đă nhằm rồi. Người làm việc này phi Ngô Chân Lưu không ai làm nổi! Nhưng thỉnh được Ngô Chân Lưu phi chủ tướng thân vào chùa mời thì không xong.
Đinh Bộ Lĩnh giao cho Đinh Điền vŕ Nguyễn Bặc lo chống trả với triều đěnh, rồi sai đem gạo nếp, đậu xanh đến, gánh lęn chùa Hoa Lư. Lúc đó hòa thượng đã mất, Ngô Chân Lưu đã lên thay chủ trì.
Mới đến chân núi đă nghe thấy tiếng chuông thỉnh và tiếng mõ vang xuống, như thể, nhà chùa không hề biết đến chiến trận phía bên ngoài là gì!
Tiếng kinh Bi hoa, tụng đều đều từ phía tam bảo vọng ra.
Đinh Bộ Lĩnh thấy sư chăm chú đọc kinh, sợ kinh động không dám vŕo.
Nhưng kìa, chuông đã dứt, mõ đã đổ hồi, tăng thống đă từ tam bảo bước ra. Đến bậc cửa, sư cười ầm lęn mà bảo rằng:
- Bộ Lĩnh mới bước chân ra khỏi nhà đi thỉnh ta, ta đă biết rồi!
- Có phải là chim khách đến báo tin cho sư thầy chăng?
Ngô Chân Lưu tuy là bạn cũ của Đinh Bộ Lĩnh, nhưng là một hòa thượng rất được trọng
vọng ở trong vùng, thấy bạn, Chân Lưu đùa bảo:
- Có phải người cầm quân đến gọi thầy chůa đi giải vây cho họ không đây?
Đinh Bộ Lĩnh rất ngạc nhięn, thán phục. Hóa ra Ngô Chân Lưu tuy khoác áo thiền, say kinh, mê Phật, song vẫn không rời mắt khỏi việc nước.
Sư nói:
- Ta biết mẹo của anh rồi. Thế là áo cà sa lại một phen nhuốm bụi trần đấy. Anh có lắng tai nghe đoạn kinh, ta vừa tụng không?
Đinh Bộ Lĩnh nói:
- Bẩm thầy, tôi mới nghe qua chưa hiểu được. Sư nói:
- Đoạn kinh ấy nói đến công đức của vua Thiện Luân. Nhờ thięn căn vŕ lòng thành sáng láng nên ngài đã nghiễm nhiên trở thành một đức Phật, một đấng Thế Tôn.
Đinh Bộ Lĩnh nghĩ ra, cảm động lắm, thưa:
- A di đŕ Phật, không biết cái gã trai ở miền đất bông lau này, có theo nổi gót người xưa không?
- Không sao! Không sao! Miễn là lúc nào cũng nghĩ đến chúng sinh hằng hà sa số...
Sư mời Đinh Bộ Lĩnh vŕo nhà trai, tiếp đón ân cần. Bộ Lĩnh đưa lời nhờ cậy sư về kinh đô lŕm kế phản gián, để kéo quân vây hăm của triều đěnh ra khỏi Hoa Lư. Ngô Chân Lưu chần
chừ một lát. Đinh Bộ Lĩnh cố nŕi, sư nể lòng, liền nhận lời.
Ngô Xương Ngập, Ngô Xương Văn đang vây hăm Hoa Lư gắt gao. Trong thành, quân lính đã phải ăn cơm một bữa, bữa kia là ngô vỏ và sắn. Được cái dê ngựa có sẵn, nên lương thực có thiếu cũng chưa đến nỗi nào! Hai vương thấy Đinh Bộ Lĩnh không ra thần phục, rất bực, liền cho đem Đinh Liễn ra trước cửa thŕnh làm giá mà treo lên. Đinh Liễn bị treo đến nửa ngŕy, rất bức xúc, đầu vẫn cố ngẩng cao. Mồ hôi túa ra đầy mặt vŕ ướt đẫm quần áo.
Ngô Xương Ngập, Ngô Xương Văn đứng ở trước trận gọi Bộ Lĩnh ra đối thoại. Xương Ngập chỉ vào Đinh Liễn, nói với Bộ Lĩnh:
- Ngươi có thấy con ngươi đang bị ta treo trước thŕnh không. Cư xử thế nào, tùy ngươi!
Đinh Bộ Lĩnh nhěn con trai, đứt từng khúc ruột, nhưng vẫn điềm tĩnh hỏi: - Đinh Liễn, con nęn nhớ, nhà mình là cha hổ sinh con hổ đấy nhé!
Đinh Liễn chắc měnh sẽ chết, và, để giữ cho lời hứa với cha, nên càng giữ thật thẳng người, uy nghi, mặc dù, người bị kéo ra như xé thịt.
Đinh Bộ Lĩnh vung giáo lęn, nói rất to, giọng đầy giận dữ:
- Đại trượng phu chỉ lo thực thi chí lớn, lập công danh, há đâu bắt chước bọn đŕn bà mà thương con trẻ.
Rồi quát lớn:
- Cung thủ đâu, đem cung ra, nhằm Đinh Liễn mŕ bắn cho ta!
Đinh Liễn không chút sợ hăi, vươn ngực ra chờ chết. Liễn nghĩ rằng, cha mình thà tự cho bắn mình chết còn hơn là để giặc giết.
Cung thủ vừa rút tên ra nhằm vào Đinh Liễn. Có vài phát tên đầu tiên đã vút ra, nhưng chỉ đi sát người mà không trúng.
Ngô Xương Ngập kinh hoàng nói:
- Đinh Bộ Lĩnh dám bỏ cho con chết thật ư?
Ngô Xương Văn vốn lŕ người trọng nghĩa khí, biết nếu bức Đinh Bộ Lĩnh thě chỉ chuốc lấy thù oán sâu sắc thêm, nên nói với Thiên Sách Vương:
- Ta treo con nó lên là muốn để nó dứt ruột, thương xót, đầu hŕng cho chóng vánh, nào ngờ bụng dạ Đinh Bộ Lĩnh tàn nhẫn, coi con đẻ như người dưng, thì treo, thì giết phỏng có ích gì?
Rồi sai thôi không treo Đinh Liễn lęn nữa.
Ngô Chân Lưu về kinh đô cho phao tin người thôn Đường, thôn Nguyễn sẽ đánh vŕo kinh thành và Dương Tam Kha cũng rục rịch sắm thuyền, sắm ngựa về đòi lại binh quyền... Kinh thành nhốn nháo hẳn lên, vội cho người vào Hoa Lư báo cho Nam Tấn Vương và Thiên Sách Vương...
Mà, người thôn Nguyễn, nhân lúc hai vương đem quân đánh Đinh Bộ Lĩnh cũng vŕo thành, xông vào chợ cướp của nả hàng hóa. Dương Thái Hậu đã già, phải đi kiệu đến thỉnh Dương Cát Lợi, đem quân vŕo truy đuổi bọn chúng, chúng mới chịu lui.
Thiên Sách Vương thấy nếu cứ vây giữ Đinh Bộ Lĩnh dŕi ngày thì kinh thành sẽ sinh biến, liền bàn với Ngô Xương Văn rút quân về.
Từ khi về triều đěnh, Ngô Xương Ngập vẫn kiềng Ngô Xương Văn, vě cho rằng Đỗ Cảnh Thạc vŕ Dương Cát Lợi vẫn bất hợp tác với
mình mà vẫn có ý phò tá Nam Tấn Vương. Xương Ngập liền thay hết người của Ngô Xương Văn ở các chức vụ quan trọng, nghiễm nhiên coi mình là vua, còn Ngô Xương Văn chẳng qua là tướng để sai đi đánh dẹp các nơi.
Ngô Chân Lưu vẫn ở kinh thành, chưa quay lại Hoa Lư. ạng có ý muốn giúp họ Đinh dựng nghiệp. Thủ lĩnh của thôn Đường, thôn Nguyễn vốn cũng chuộng đạo Phật, liền rước ông về, rất trọng đăi. ạng bảo họ:
- Nghề lục lâm không phải là kế lâu dài.
Hai ông võ nghệ cao cường, sao không nghĩ đến chuyện lập thân, dựng nghiệp?
Hai thủ lĩnh buồn bã nói:
- Bọn chúng tôi quen nghề trộm cướp trên sông nước, lấy liều lĩnh để giết người, cướp của, sống buông thả đă quen, vào quy củ không nổi. Có muốn theo ai, người ta cũng không nhận vì sợ tính hung dữ, tráo trở, đŕnh suốt đời lŕm nghề này thôi...
Ngô Chân Lưu nói:
- Có thể, các tín chủ không thích sự ràng buộc đó thôi. Ta xem, Ngô Xương Ngập, Ngô Xương Văn, coi thôn Đường, thôn Nguyễn như cái gai trước mắt đấy! Hai ông liệu bề mŕ phòng bị.
Thủ lĩnh thôn Đường vái sư mŕ nói:
- Vậy bây giờ làm thế nào?
Ngô Chân Lưu bảo:
- Quân triều đěnh vẫn thường coi lũ các ông là bọn trộm, cướp nhỏ, nên sẽ bất ngờ đánh lấy từng thôn. Vậy ta phải liên kết với nhau cùng cứu ứng. Nếu thôn Đường bị đánh thì hãy đốt lửa báo hiệu để người thôn Nguyễn đến cứu, nếu thôn Nguyễn bị đánh cũng đốt lửa để người thôn Đường nhanh chóng kéo sang. Hai ông phải rŕo làng cho kỹ, khi bị đánh thì hãy nghi binh trong làng để quân của triều đěnh hư thực không biết đánh vào đâu là chính. Vào làng thì tướng cũng khó quay cựa. Làm sao phục binh giết tướng thì quân phải lui...
Hai thủ lĩnh thôn Đường vŕ thôn Nguyễn rất cảm phục, mang vàng lụa ta ơn, song sư chối từ, ngay đêm ấy đã khoác nải, rời làng, nói là đi giảng kinh ở chùa Kiên Phúc...
Ngô Xương Ngập vẫn ghét đám người thôn Đường, thôn Nguyễn luôn cản trở công việc, quấy rối sự an běnh của kinh đô, quyết nhổ cho bằng được liền bảo Nam Tấn Vương Ngô Xương Văn: - Đám giặc cỏ ở thôn Đường, thôn Nguyễn như cái gai trong mắt, phải nhổ đi thôi, cŕng
để
lâu càng không có lợi. Em hãy đem quân
đ
i dẹp bọn chúng cho ta...
Ngô Xương Văn từ ngŕy bị anh lấn quyền
không còn trọng và nhường nhịn Xương Ngập như trước nữa, liền dùng dằng không chịu đi. Không những thế lại thường sang dinh trại của
Đỗ Cảnh Thạc vŕ Dương Cát Lợi uống rượu
múa kiếm, hát những lời đầy cảm khái, bi phẫn...
Ngô Xương Ngập biết em giận mình, cũng đang tìm cách dàn hòa, trao thêm quyền cho em, thì đột nhiên lâm bệnh nặng, rồi mất. Dương Cát Lợi, Đỗ Cảnh Thạc tôn phů Nam Tấn Vương chính thức lên ngôi báu.
Ngô Xương Văn vốn lŕ người hiếu đễ, từ khi anh mất, ân hận, lúc sống không hết lňng với anh. Lại nghĩ đến việc Ngô Xương Ngập sai đi đánh thôn Đường vŕ thôn Nguyễn vẫn chưa làm được, liền cất quân đi đánh thôn Đường vŕ thôn Nguyễn ngay.
Bữa đó, Ngô Xương Văn nằm mộng thấy một chuyện hăi hùng. Nam Tấn Vương đang đi săn giữa rừng sâu, bỗng thấy một con hổ vŕng và một con hổ vằn đen bất ngờ tấn công. Nam Tấn Vương đă dùng tên bắn vào giữa trán một con hổ, nhưng con hổ vằn đen đă từ phía sau nhảy đến. Người và hổ vật lộn với nhau, sau Vương bị hổ khỏe hơn, đè xuống, đang sắp cắn vào cổ họng.
Vương kêu thét lên. Tỉnh dậy, trán vã mồ hôi. Nghĩ đến cơn ác mộng, Vương thao thức đến tận sáng vẫn không ngủ được. Trong lňng chần chờ, không muốn tiến binh vào buổi sớm mai nữa!
Nhưng lại nghĩ, lệnh đă ban xuống hàng quân, lui lại không nên. Vả lại, quân lính vốn cũng ghê ngại bọn lục lâm ở hai thôn Đường và thôn Nguyễn, nếu lại bãi binh, thì họ sẽ cho
là chủ tướng cũng sợ, thì lần sau điều binh làm sao họ hăng hái được.
Liền cứ dẫn quân đi.
Quân thủy của Nam Tấn Vương xuôi thuyền từ Loa Thành, ra sông Cái rồi tiến về thôn Đường và thôn Nguyễn.
Thủ lĩnh thôn Đường đem vŕi chục chiến thuyền ra nghênh chiến. Ngô Xương Văn nổi trống tung quân vào đánh..., đuổi gấp vŕo đến tận đầu thôn... Quân của thôn Nguyễn bỏ thuyền rút chạy vŕo trong làng. Ngô Xương Văn thúc quân đuổi theo. Thôn Đường nhử cho Nam Tấn Vương đưa quân vŕo làng, đồng thời đốt lửa báo hiệu cho thôn Nguyễn đến ứng cứu.
Quân của Nam Tấn Vương truy đuổi bọn lục lâm thôn Đường, đến ngő nào cũng thấy chúng hò hét rồi chạy tụt xuống hút bờ ao mất..., Xô đến nơi thì bọn cướp lẩn đâu cả. Lính quay trở ra, đă thấy bọn chúng đứng tręn các nóc nhà, đem tên tẩm độc bắn gục ngay trong ngõ. Ngô Xương Văn thấy lính của mình chết ngập trong ngõ ngách làng Nguyễn, thất kinh, định rút quân ra. Nhưng không kịp nữa, tiếng phèng la tiếng trống thúc từ các ngõ vang lên. Người thôn Nguyễn lại từ lối chính kéo vào, người thôn Đường từ cuối ngõ ập đến. Đám quân của Nam Tấn Vương hết sức phň chủ tướng, nhưng cứ dần dần gục xuống trước dáo, mác của đám hảo hán, lục lâm.
Cuối cùng thì Nam Tấn Vương, dù đâm chết được thủ lĩnh thôn Đường, nhưng cũng bị thủ lĩnh thôn Nguyễn vŕ đám bạn binh giết chết...
Tin Nam Tấn Vương chết trận loan truyền về kinh đô, lŕm hoang mang khắp cả dân chúng. Nhiều người bỏ Loa Thành chạy về quê. Trong lúc xáo trộn. Đinh Liễn liền cải trang làm người thường, cho đám quân canh giữ con tin
í
t vàng bạc rồi bỏ về Hoa Lư...
Vương nghiệp của họ Ngô thật sự đă tan,
khó bề hàn gắn. Người hai thôn Đường, thôn Nguyễn nhân thế giết được Nam Tấn Vương, kéo vŕo Loa Thành, giết người, cướp của rất tàn bạo. Dương Cát Lợi lúc ấy đã già, cũng lui binh về giữ đất quê mình. Đỗ Cảnh Thạc lui quân về Đỗ Động, xưng lŕ Đỗ Cảnh Công Lòng người lại phân tán. Loa Thành hoang vắng không khác gì một cảnh chợ chiều.
Trần Minh Công ở Giao Thủy đă khỏi ốm, nhưng tuổi đă cao. Đinh Bộ Lĩnh từ khi quân triều đěnh rút đi, hůng mạnh hẳn lên, nhanh chóng lấy thêm tráng đinh ở Hoa Lư vào quân ngũ, cho ngả cây lớn, đóng thęm hàng trăm chiến thuyền.
Đinh Bộ Lĩnh cứ chia quân ra năm người lŕm một ngũ, có ngũ trưởng chỉ huy, năm ngũ lŕm một ban, có ban trưởng đứng đầu! Mười ban họp lại lŕm một đội, có đội trưởng chỉ huy
Trong quân chia làm quân chiến và quân thợ. Quân thợ chỉ lo đóng thuyền, rèn vũ khí... Quân chiến thì gồm quân thủy và quân bộ. Mỗi một đội quân bộ lại có một tốp quân kỵ khoảng năm mươi chiến binh, khi xung trận, thường lao lęn trước, giao chiến, mở đường. Khi đánh đường núi thì họp các tốp kỵ binh thành một đội, giao cho một đội trưởng lŕm thủ lĩnh. Trần Minh Công vào Hoa Lư xem Đinh Bộ Lĩnh luyện quân, phục và khen mãi, rồi giục Bộ Lĩnh nhanh chóng sang Giao Thủy để lập lại các cơ ngũ theo cách của Hoa Lư...
Vừa lúc đó, Đinh Liễn bị đưa đi lŕm con tin, vừa từ Loa Thành thoát được. Cha con, ông cháu gặp nhau, ràn rụa nước mắt. Đinh Bộ Lĩnh rất vui, truyền lệnh:
- Hãy nổi trống đồng và khánh đá lên! Rồi cho giết trâu, mổ dê, mở tiệc khao quân, mừng đón sự chấn hưng của Hoa Lư và đón Đinh Liễn trở về.
Đinh Bộ Lĩnh hỏi chuyện con về việc ở Loa Thŕnh. Đinh Liễn bảo cha:
- Kinh đô bây giờ không cňn là nơi tụ hội nhân tài nữa! Cha liệu định thế nào?
Đinh Bộ Lĩnh nói:
- Thời vùng vẫy của ta đã đến. Con về đúng lúc. Ta sẽ giao cho con đặc trách việc sắm thęm thuyền bè và ngựa quý. Rồi con xem, các tướng sẽ nổi lên mỗi người hùng cứ một phương. Sứ mệnh của họ Ngô đã trao
sang cho người khác rồi. Họ Đinh ta phải nhân cơ hội nŕy thâu tóm lấy thiên hạ. Lúc này là lúc hổ giơ nanh, múa vuốt đây! Con về thật đúng lúc.
Quả như lời Đinh Bộ Lĩnh dự doán chỉ trong một tháng, các sứ quân ở khắp nơi mỗi người xưng hůng xưng bá một phương.
Con hoang của Ngô Xương Ngập là Ngô Xương Xí ở Nam Sách Giang về chiếm cứ Bình Kiều (tức Triệu Sơn, Thanh Hóa ngày nay...) Kiều Công Hãn xưng là Kiều Tam Chế chiếm cứ Phùng Châu (nay thuộc Bạch Hạc, Vĩnh Phúc).
Nguyễn Khoa xưng là Nguyễn Thái Bình, chiếm cứ Tam Đái (thuộc Sơn Tây và Vĩnh Phúc).
Ngô Nhật Khánh là dòng xa Ngô Quyền, tiểu chúa, xưng là An Vương, chiếm cứ Đường Lâm (nay là Sơn Tây).
Đỗ Cảnh Thạc xưng lŕ Đỗ Cảnh Công chiếm giữ vůng Đỗ Động (nay lŕ vùng Thanh Oai, Hà Đông)
- Lý Khuê tự xưng là Lý Công, chiếm giữ Siêu Loại (nay là Bắc Ninh).
Lữ Đường xưng lŕ Lữ Bá Công chiếm cứ vùng Tế Giang (nay là huyện Văn Giang thuộc Hưng Yên).
Nguyễn Siêu, xưng là Nguyễn Hữu Công chiếm giữ Tây Phù Liệt (nay thuộc huyện Thanh Trì, ngoại thành Hà Nội).
Nguyễn Thủ Tiệp xưng là Lý Lãng Công chiếm cứ Tiên Du (nay thuộc Bắc Ninh).
Kiều Thuận xưng là Kiều Lệnh Công chiếm cứ Hổ Khê (nay là Cẩm Khê, Phú Thọ).
Phạm Bạch Hổ tức Phạm Hồng át chiếm giữ Đằng Châu (nay thuộc Kim Động, Hưng Yęn...).
Khi Đinh Bộ Lĩnh dẫn quân đến Giao Thủy thě Trần Lãm đón vào trướng nói:
- Con đă đến. Ta có việc lớn muốn bŕn ngay với con đây. Việc bięn chế quân ngũ, bàn sau cũng được!
Đinh Bộ Lĩnh thưa:
- Việc gì vậy, thưa cha!
Trần Lãm nói:
- Ta già rồi, các nơi đều xưng hùng, xưng bá một phương. Con cần xuất đầu lộ diện để thięn hạ biết.
Đinh Bộ Lĩnh dập đầu đến chảy máu, nói:
- Thưa cha, chừng nào cha còn trên thế gian này. Bộ Lĩnh chỉ là tướng của cha sai khiến thôi.
Trần Lãm cảm động lắm, thấy Đinh Bộ Lĩnh quả thực lňng, liền xưng là Trần Minh Công, nhưng toàn bộ binh quyền ở Giao Thủy đều giao cho Đinh Bộ Lĩnh.
Hai năm sau, Trần Minh Công mất, Đinh Điền, Nguyễn Bặc vŕo muốn Đinh Bộ Lĩnh phải xưng tęn hiệu.
Đinh Bộ Lĩnh cười hỏi:
- Hai người định bảo ta xưng hiệu lŕ gì?
Nguyễn Bặc nói:
- Các sứ quân muốn học thời Đông Chu Liệt quốc đều xưng lŕ Công, tức là khiêm nhường chỉ nhận mình làm bá chủ một phương thôi!
Bộ Lĩnh hỏi Đinh Điền:
- ạng nghĩ thế nào?
Đinh Điền nói:
- Tên hiệu là phụ. Tiềm lực và tài đức để thięn hạ phục, mới là thứ cần thiết!
Đinh Bộ Lĩnh gật đầu, cho đó lŕ một ý nghĩ sâu sắc.
Nhưng, từ bên ngoài, Ngô Chân Lưu đã bước vào nói:
- Bần tăng đă nghe các ông bàn về tên hiệu. Nhưng các ông đã hiểu các bậc đế vương trọng tên hiệu như thế nào chưa?
Đinh Bộ Lĩnh vội mời thầy ngồi vŕ xin được giảng giải.
Ngô Chân Lưu nói:
- Tên hiệu phải xứng với tài đức. Điểm khởi đầu xưng tên hiệu, thiên hạ đều trông vào. Vậy tên hiệu còn là tiêu chí, mục đích của người xưng tên hiệu, đại diện cho dân chúng nữa. Khi xưa, nhà Tần mất, Hạng Vũ và Lưu Bang cùng nổi dậy. Hạng Vũ hỏi Phạm Tăng nên xưng tên hiệu là gì? ý của Hạng Vũ muốn xưng hoàng đế, song lúc đó chưa tiện, chỉ xưng lŕ Bá Vương. Còn Lưu Bang khiêm nhường xưng là Hán Vương. Nhưng sau thì ngôi hoàng đế lại thuộc về Lưu Bang mà không thuộc về Hạng Vũ.
Đinh Bộ Lĩnh nói:
- Ta nghĩ rồi, cũng chỉ nên xưng vương thôi. Ngô Tiên chúa thu phục đất nước về một mối, dựng nên tự chủ. Tài đức khiến mọi người đều phục, mŕ cũng chỉ xưng vương rồi mất. Ta không muốn làm sứ quân mà muốn non sông liền một dải. Ta sẽ bắt các sứ quân phải quy phục. Bây giờ hãy xưng vương, khi đã dẹp xong các sứ quân rồi thì xưng hoàng đế cũng không muộn. Lưu Bang ngày xưa chẳng cũng từng làm như thế sao?
Mọi người đều thấy Đinh Bộ Lĩnh nói thế lŕ phải. Đinh Điền nói:
- Thế thì xưng là Đinh Vương ư?
Nguyễn Bặc nói:
- Sư thầy Ngô Chân Lưu vừa nói, tên hiệu còn là mục đích là hướng đi tới. Tôi biết tài, đức của chủ tướng sẽ vượt lên trên mười hai sứ quân. Đánh đâu thắng đấy. Chủ tướng nęn xưng là Vạn Thắng Vương!
Đinh Bộ Lĩnh lặng ngồi, ngẫm nghĩ thęm. Ngô Chân Lưu nói:
- Tôi thấy tước hiệu ấy hợp với chủ tướng đấy. Bởi Vạn Thắng cňn là một tước hiệu của một vị Phật có công đức đă được Phật Tổ Như Lai tuyęn phong.
Mọi người đều reo lęn:
- Thế thì còn phải bàn bạc gì nữa. Rồi rước Bộ Lĩnh đến giữa trướng phủ, đặt lęn ngai vàng, cùng các tướng vào lạy mừng tung hô vang lên:
- Vạn Thắng Vương vạn tuế!
Lễ lên ngôi Vạn Thắng Vương khiến cả vùng Hoa Lư - Giao Thủy nao nức. Vua lên ngôi, phong cho Ngô Chân Lưu làm quân sư, Nguyễn Bặc, Đinh Điền lŕm đại tướng quân, các vięn chỉ huy các đạo đều được phong lŕm tướng quân. Vạn Thắng Vương ban kiểu áo mũ văn võ để phân biệt tước hiệu. Đại tướng quân Đinh Điền chỉ huy quân thủy. Đại tướng quân Nguyễn Bặc chỉ huy quân kỵ vŕ quân bộ. Vua làm lễ tế trời đất, tôn danh hiệu cho cha mẹ sinh và cha mẹ nuôi, dựng đền thờ ở Hoa Lư...
Quân sĩ đều nức lňng.
Đinh Bộ Lĩnh muốn ra quân một trận thật lừng lẫy.
Điểm mặt các sứ quân để cất quân chinh phục thě ở hai bên nách có hai người đáng gờm nhất là Phạm Phòng át và Ngô Nhật Khánh. Phòng át vốn làm tướng thời Ngô Vương, lại là người có uy đức. Đất rộng, dân đông, không thể coi thường. Ngô Nhật Khánh thě chọn Đường Lâm, đất dấy nghiệp của Ngô Tięn Chúa. Quân sĩ vốn là những gia nô lâu đời, đều hết lňng sống chết với họ Ngô.
Đánh Phạm Phňng át nếu thắng thì uy phong sẽ rất lớn. Nhưng đánh không phải dễ, vì quân sĩ của họ Phạm được huấn luyện kỹ càng, ăn no mặc đủ, quân thủy bộ xem ra cũng không thua kém Vạn Thắng Vương. Nếu đánh mŕ không xong, dây dưa, thì trận đầu không thắng. Quân sĩ từ đó sẽ bớt nhuệ khí mŕ các sứ quân cũng xem thường!
Vạn Thắng Vương hỏi ý Đinh Điền, Nguyễn Bặc vŕ quân sư Ngô Chân Lưu.
Đinh Điền, Nguyễn Bặc nói:
- Nếu đánh để cho các sứ quân khiếp hăi sau này, thì cứ nên cất quân đánh Đằng Châu. Phạm Phňng át dẫu mạnh, nhưng quân ta đang lúc đầy dũng khí, muốn lập công lớn. Dấn lên một chút là thắng. Nếu thắng được Phạm Phòng át thì coi như sự nghiệp lớn đã được non một nửa.
Ngô Chân Lưu sợ Vạn Thắng Vương cũng nóng ruột muốn tự cường, theo kế của Đinh
Đ
iền, Nguyễn Bặc, liền xua tay nói lớn:
- Không được, không được. Kế đó chỉ lŕ
"được ăn cả, ngă về không!" Đánh ai, hňa ai, liên kết với ai trong việc quân, phải tính toán thật kỹ không hỏng việc lớn đấy.
Đinh Bộ Lĩnh nóng ruột, giục:
- Xin quân sư nên nói ngay vào việc!
- Hành quân gần và nhanh thì mới bất ngờ và thần tốc được. Bây giờ là loạn 12 sứ quân. Họ thường dùng kế "Tọa sơn quan hổ đấu", tức là ngồi trên núi xem hổ đánh nhau. Hai con hổ tranh hùng tất một con chết, một con cũng thương tích đầy mình. Nếu không chết thì cả hai cũng toạc trán, rách vai, đâu còn được như trước. Lúc đó họ mới thôn tính kẻ dại dột... Lại có kẻ chủ trương: "Mi không đụng đến ta thě ta cũng không đụng đến mi". Ta không theo cái cách của họ thě kế sách phải thật chuẩn mực mới được. Tính sai một ly là đi một dặm đấy!
Nguyễn Bặc chớm hiểu được ý của Ngô Chân Lưu, liền nói:
- Quân sư muốn nói, ta phải dùng kế vừa chiến vừa hòa?
Đinh Điền vẫn chủ trương důng kế "mạnh lấn yếu", cau mày, bảo:
- Nhưng đánh ai mŕ hòa ai đây?
- Đánh ai ư? - Ngô Chân Lưu nói! - Mười hai sứ quân, kẻ ở xa, kẻ ở gần. Không phải một lúc mŕ đánh tất cả hơn mười vůng đất được. Đánh gần thě quân sĩ, lương thực đều dễ vận chuyển, dễ thŕnh công. Gần ta nhất chỉ có Phạm Phòng át và Ngô Nhật Khánh! Tôi cho rằng phải một đánh, một hňa với hai người này!
Đinh Điền vẫn hậm hực, căi:
- Nếu ta đủ mạnh, chia hai hướng đánh cả Phạm Phňng át và Ngô Nhật Khánh không được ư?
Nguyễn Bặc thì lẩm bẩm như tự hỏi mình: - Đánh Phạm Phòng át hay đánh Ngô Nhật Khánh? Hòa Ngô hay hòa Phạm?
Ngô Chân Lưu bàn:
- Theo tôi thì nên hòa Phạm Phòng át mà đánh Ngô Nhật Khánh!
Đinh Điền ngồi thừ ra không nói gě cả. Nguyễn Bặc cắt ngang lời quân sư, nói ngược lại:
- Thế đánh Phạm Phňng át mà hòa Ngô Nhật Khánh không được ư? Thế lực của Phạm Phòng át khá lớn, nếu ta đánh được thě thanh thế của Vạn Thắng Vương sẽ thâu tóm được cả dải đồng bằng, mấy lũ sứ quân, công nọ, vương kia, chẳng mấy chốc mŕ dẹp được. Hňa với Ngô Nhật Khánh, ta lại được thiên hạ cho là biết thể tình với họ hàng của Ngô Tiên Chúa!
Ngô Chân Lưu nói:
Đại tướng quân nghĩ thế cũng có lý, song binh pháp, nếu kẻ nŕo yếu thì hãy đánh trước. Mạnh lấn yếu, xưa nay vẫn thế mà. Ngô Nhật Khánh còn trẻ, tuy gọi là sứ quân, nhưng binh sĩ chẳng qua là gia nhân đầy tớ, nha tướng chẳng qua là lũ quản gia, tổng quản cất nhắc lên. Quân ô hợp vừa mộ đến, chưa được huấn luyện kỹ cŕng, đánh lŕ thắng thôi. Còn Phạm Phòng át ư? Phòng át có đất Hồng Châu, sông đầm dŕy đặc. Trước đây lŕ căn cứ địa của Triệu Việt Vương, quân của nhŕ Hậu Lương bên Tần có Trần Bá Tiên rất giỏi, mà, nhờ vào địa thế, Triệu Quang Phục còn đánh trả được, khiến Bá Tięn không làm gì nổi! Vậy hãy hòa Phạm Phòng át là hơn!
Đinh Điền vặn hỏi:
Nếu ta hòa mà Phạm Phòng át giả hòa, nhân khi ta đi đánh Ngô Nhật Khánh, Phạm Phňng át cất đại quân đi đánh Giao Thủy rồi tiến vŕo Hoa Lư thì sao?
Ngô Chân Lưu trả lời ngay:
- Đinh đại tướng quân lo xa thế, chí phải.
Nhưng Phạm Phòng át bên nách có Đỗ Cảnh Thạc ở Tế Giang, Nguyễn Siêu ở Tây Phù Liệt; xa hơn chút thì có Lý Lãng Công Nguyễn Thủ Tiệp ở Tiên Du, chắc ông ta không dám cất quân đánh chúng ta đâu! Hňa Phạm Phòng át đánh Ngô Nhật Khánh là hợp hơn cả.
Đinh Bộ Lĩnh vỗ vai Ngô Chân Lưu nói:
- Kế của quân sư là rất phải. Chúng ta nên theo kế ấy. Tuy là kéo quân đi đánh Ngô Nhật Khánh, nhưng cũng phải để một số quân tinh nhuệ ở lại phňng thủ Giao Thủy và Hoa Lư mới được! Nhưng ai là người đi sang thuyết khách Phạm Phòng át đây?
Ngô Chân Lưu nói:
- Tôi thấy đại vương đă nhằm tôi rồi đấy.
Còn ngại tôi có đi hay không? Vì nghĩa lớn của đất nước, thě kẻ tu hành này nào có xá gì?
Vạn Thắng Vương mừng lắm, bảo:
- Thật là trời cho ta vị sư thầy giỏi nhất nước này đây.
Nói đoạn, chuẩn bị lễ vật cho Ngô Chân Lưu sang hňa nghị với Phạm Phòng át. Sai Nguyễn Bặc ở lại trấn giữ Giao Thủy và Hoa Lư. Vạn Thắng Vương đem năm ngŕn quân tinh nhuệ đi đánh Ngô Nhật Khánh... Cůng đi có
Đ
inh Điền vŕ Đinh Liễn.
Ngô Chân Lưu cũng đi sang châu Đằng để
dùng ba tấc lưỡi thuyết phục Phạm Phòng át. Vạn Thắng Vương tiễn Ngô Chân Lưu xuống thuyền. Trước khi thuyền nhổ neo, Vạn Thắng Vương hỏi:
- Xin quân sư cho biết chuyến chinh phục đầu tięn này của Đinh Bộ Lĩnh thế nào?
Sư cười, đọc bŕi kệ như sau:
- Ngựa giỏi lên phương Bắc, Tiếng hí vang núi rừng...
Trai tài gặp gái sắc, Hây hẩy gió nồm nam... Thiện tai Thiện tai...1 Rồi quảy níp xuống thuyền.
Ngô Chân Lưu đẩy thuyền vŕo bãi. Bốn bề lau lách âm u. Tiếng chim bìm bịp như tiếng ma hù dọa. Cá quẫy rùng sóng nước. Những đám sậy, mỗi khi gió mạnh thổi lại vi vút như một thế trận bát quái, lối nào cũng là vào, mà cũng là ra, vừa kín, vừa hở.
Các trạm gác của sứ quân Phạm Phòng át rất quy củ. Ngô Chân Lưu đang ruổi thuyền đi, chợt nghe phía trước, có tiếng mái chèo vỗ, ngẩng mặt nhìn lên. Trời đã hé ra những mảng lam tím cao vời vợi. Những tảng mây trắng cứ mỏng dần. Trên đầu một đŕn giang đang giăng hŕng chữ nhất, cất tiếng kêu thích thú, bay về phía những cồn xanh bên cửa biển.
Chợt nghe tiếng dây cung bật đánh tách một tiếng, rồi, một con giang lớn đang bay, lảo đảo, rồi rơi thẳng xuống, ngay trước đầu thuyền của sư thầy Ngô Chân Lưu chưa kịp ngẩng lęn thì đã có tiếng chào ấm mà vang. Một chiếc thuyền chiến, ở đầu mũi, một viên tướng trẻ rất hào phóng, cất tiếng chào: - Xứ Đằng Châu chúng tôi vinh hạnh được đón vị cao tăng giáng lâm!
Ngô Chân Lưu đoán đó lŕ Phạm Công Tử, con Phạm Phòng át. Quả nhiên, Công Tử chắp tay nói: - Sát sinh trước mặt vị chân tu, quả là thất lễ. Xin tha thứ! Song cha tôi rất thích ăn thịt chim trời nướng. Thấy chúng bay qua, tôi bắn con đầu đŕn về để đăi khách! Không biết cao tăng có định důng cơm mặn với thịt chim trời chăng?
Ngô Chân Lưu nói:
- Đa tạ, đa tạ. Chỉ xin một đĩa xôi thơm, mấy hạt muối trắng là được rồi. Tôi muốn được công tử cho ra mắt Phạm Lệnh Công!
Phạm Công Tử nói:
- Thì cha tôi, sai tôi đi đón cao tăng đây mŕ!
Ngô Chân Lưu đi mất một canh giờ, qua mấy trại đóng quân, thấy cờ xí trang nghięm, quân sĩ thuyền bè chỉnh tề, khí giới sắc và sáng loáng... Lại có cả những máy bắn nỏ liên châu của loại thuyền chiến đặc biệt. Ngô Chân Lưu thầm phục uy vũ của người cầm quân ở châu Đằng.
Phạm Phòng át tuy tuổi đã cao nhưng dáng vẻ quắc thước, đường hoàng. Mắt xếch mà sáng, mũi thẳng, tay dài, đầy khí tượng kẻ anh hùng. Phạm Sứ quân đón Ngô Chân Lưu vào trong trướng nói:
- Thiện tai, thiện tai. Phòng át này, tu từ kiếp nào mà được tiếp kiến vị cao tăng nŕy đây! Phňng
át, lâu nay chỉ mong đón ngŕi về làm thầy, không dè Đinh Bộ Lĩnh lại nhanh tay đón trước mất. Nhưng biết đâu, nhỡ khi, trň chuyện hợp ý tâm đầu, Ngô cao tăng lại ở lại châu Đằng với họ Phạm nŕy!
Rồi rót trà ngon, hai tay ân cần mời Ngô Chân Lưu.
Ngô Chân Lưu kính cẩn đưa thư của Đinh Bộ Lĩnh cho Phạm Phňng át. Thư viết: "Đinh Bộ Lĩnh cúi đầu dâng lời tâm huyết lęn Phạm Lệnh Công xem xét: Lĩnh này là con nha tướng của Ngô vương, lẽ nào không muốn giang sơn về một mối. Cho nên trong thời Ngô Tiên Chúa, tuy không về triều thụ chức, nhưng cũng yên phận ở Hoa Lư. Song, lẽ đời biến thiên, Dương Tam Kha gây loạn, Ngô Xương Văn tuy lấy lại ngôi vua nhưng nhu nhược, Ngô Xương Ngập thì bất tài lại hám quyền, do đó thế nước bị vỡ, chia làm mười hai sứ quân. Đất không chịu trời, trời không chịu đất! Đinh Bộ Lĩnh nghe tiếng Lệnh Công nổi danh tŕi trí, khảng khái hơn đời. Sống quân tử như mạnh Thường Quân, ham kết nghĩa như Kę Khang, Nguyễn Tịch. Đang khi các sứ quân xưng hůng, xưng bá, nếu ta kết liên hòa hiếu, thì, những kẻ hung hãn không dám đụng đến, mŕ quân sĩ cũng được nhŕn. Hơn nữa, nếu kẻ nào đụng đến Đằng Châu, Phạm Lệnh Công đánh tiếng, Đinh Bộ Lĩnh nŕy đâu để chúng yęn! Hoặc có đứa cŕn rỡ xâm phạm Hoa Lư, Phạm Lệnh Công hẳn sẵn lòng giúp dập... Kẻ bất tài cầm cờ lau này, nhờ
cao tăng Ngô Chân Lưu, đem chút lễ nhỏ, dâng lęn Lệnh Công, xin được cůng nhau hòa hiếu, không xâm lấn nhau, không gây phiền hà cho nhau. Ai giàu nấy hưởng, ai mạnh nấy tự cường, tình hữu hảo láng giềng, trước sau như một.
Được như thế Bộ Lĩnh nŕy thật vô cùng hân hạnh. Nếu Lệnh Công ưng thuận, xin đến tận trướng ra mắt".
Phạm Phòng át xem thư xong bảo Ngô Chân Lưu:
- Tôi nghe cao tăng Phật học uyên thâm, sành binh pháp lại giỏi cả thi, văn lẫn nhâm, cầm, độn, toán... Lňng người đă đŕnh, nhưng còn ý trời, xin Ngài bói cho tôi một quẻ về chuyện này.
Ngô Chân Lưu lấy cỏ thi trong bọc, trai giới, ngay đęm ấy làm phép bói dịch. Quẻ bói như sau:
Lục tam: Thực cựu đức, trinh lệ, chung cát, hoặc tňng vương sự, vô thành!
Hòa thượng trao quẻ bói cho Phạm Phòng át. Phòng át xem qua rồi trân trọng thưa:
- Xin sư thầy giảng cho!
- Đây lŕ quẻ "Hào 3 âm, lời kinh dạy rằng: Cứ yên ổn hưởng cái đức cũ của mình, ăn ở cho chính đáng mŕ để lňng lắng sợ thì rút cục sẽ tốt đẹp, nếu phải theo việc của ngôi trên, thì cũng đừng mong thành công".
- Xin cao tăng giảng cho kỹ thęm!
Ngô Chân Lưu giảng tiếp:
- Hào 3 này đã âm nhu, lại không vào ngôi thẳng, ở chông chênh trên cùng quẻ khảm, chung quanh đều là kẻ thích gây sự, rùm beng, do đó, hào 3 thường phải luôn lắng sợ, hiểu biết, giữ gìn, thì sẽ yên ổn. Hào 3 có hào 6 ở trên ứng và thiện chí. Hào sáu là dương, mạnh, lại là ngôi cao, nên có xu hướng lôi hào 3 theo. Do đó phận hào 3 nên an phận thủ thường, đừng ham danh lớn, ham lập công như vậy mới là điều tốt lành!
Phạm Phòng át nghe ra nói:
-
ý trời đă thế thì Phạm Phòng át này trái sao được.
Liền lập hòa ước với Vạn Thắng Vương.
Đinh Bộ Lĩnh, Đinh Liễn, Đinh Điền tiến quân vŕo đất Dương Lâm. Quân của Ngô Nhật Khánh thường lŕ quân kỵ và quân bộ. Khánh cho đắp thành đất, nhưng chưa xong, còn nham nhở.
Khánh vốn sinh ra trong dòng dõi hùng trưởng, tuy thông minh, nhưng ít trải nghiệm trong đời. Khánh thích dùng quân trẻ, tướng trẻ. Từ đám gia thần, nha tướng được sắp xếp cho lo các việc chu cấp vũ khí, lương thực, lo chuyện đắp thŕnh, dựng trướng phủ, còn quân
sĩ của Ngô Nhật Khánh đều trẻ măng như chủ tướng.
Khánh lại thích cho quân mặc đẹp, do đó, quân sĩ đều lấy gấm đỏ lŕm quần áo, lấy nỉ đen lŕm mảnh hộ tâm và che vai. Riêng những quân kỵ thì Ngô Nhật Khánh đích thân chọn lấy từng con ngựa. Bầy ngựa của Ngô Nhật Khánh chia ra làm hai đạo quân. Một đạo do một nha tướng trắng trẻo, vận áo đen, quần chẽn đen, đội khăn đen, cầm dáo dŕi, lưng giắt những mũi chủy ngắn và ống tên, vai đeo cung, cưỡi ngựa xám, bờm đen. Một đạo do một nha tướng rắn rỏi, cao to, mắt xếch, cằm vuông, râu đen nhánh đầy cằm, tay cầm một thanh long đao, mặt đỏ, biệt hiệu lŕ Tiểu Vân Trường, cưỡi ngựa đỏ bờm đỏ... Quân sĩ của hai đạo quân đều cưỡi ngựa mầu lông vŕ bờm đều giống in ngựa của chủ tướng.
Nghe tin Vạn Thắng Vương đến, Ngô Nhật Khánh, không cần bŕn bạc với chủ tướng, liền dàn trận ra đánh.
Đinh Bộ Lĩnh ngồi tręn xe gỗ, một ngựa kéo, hai bên là Đinh Điền vŕ Đinh Liễn cưỡi ngựa. Quân sĩ dŕn phía trước mặt. Thấy phía quân Ngô Nhật Khánh, vào trận mà ăn mặc như quân trẩy hội, Đinh Liễn thừ mặt không nói gě. Đinh Điền cười khẩy mŕ đáp.
- Mấy thứ người ngựa của đám nhŕ giầu kia, chỉ đáng cưỡi rong chơi ngắm hoa trong kinh thŕnh, chứ trận mạc gì!
Đinh Điền nói chưa dứt câu thě quân Ngô Nhật Khánh đă phi ngựa ào xông lên trước, Đinh Liễn, Đinh Điền thúc ngựa ra nghinh chiến. Quân Hoa Lư rẽ lối cụm lại thành những vuông người, lấy cung từ xa bắn thẳng vào chân ngựa, mắt ngựa. Nhưng đám ngựa của Ngô Nhật Khánh, phi rất nhanh lao thẳng đến. Kỵ sĩ đâm chết được vŕi trăm quân của Vạn Thắng Vương.
Đinh Bộ Lĩnh, phất cờ vŕng sang ngả trái lại phất sang ngả phải. Đinh Điền vŕ Đinh Liễn, quay ngoắt sang hai phía sườn đồi, nhử hai đạo kỵ binh của Ngô Nhật Khánh đang hň hét đuổi theo. Tuyến giữa chỉ cňn Ngô Nhật Khánh và đám quân bộ. Nhật Khánh thấy Bộ Lĩnh còn lại một mình trên xe, không có ai phù trợ, liền xông lại đánh, nghĩ bụng bắt sống được Vạn Thắng Vương, mọi sự đều xong xuôi.
Vạn Thắng Vương quay xe chạy khuất vào một khúc quanh. Ngô Nhật Khánh thúc ngựa đuổi. Khi ngựa xáp đến nơi thě chỉ thấy xe, không thấy Bộ Lĩnh đâu cả. Đang ngơ ngác kiếm těm thì phía sau lưng đã nghe thấy tiếng quát vang mà lớn:
- Vạn Thắng Vương đây cơ mŕ!
Ngô Nhật Khánh quay lại thì ngựa của Đinh Bộ Lĩnh đă xô tới, và với một sức khỏe phi thường, chỉ hai hiệp, Ngô Nhật Khánh đã bị đâm ngã ngựa. Quân sĩ xô lại trói Nhật Khánh xông vào chiếm Đường Lâm.
Vạn Thắng Vương cho một trăm quân cầm loa leo lęn các cây cao chõ về hướng các cánh quân của nha tướng Ngô Nhật Khánh, thét vang:
- Nhật Khánh đă bị bắt. Quân Đường Lâm hăy đầu hŕng, Vạn Thắng Vương sẽ tha mạng.
Tiếng loa dội vào núi sâu. Đinh Điền, Đinh Liễn thúc quân kỵ vây đám quân của Tiểu Vân Trường vŕ tướng thư sinh. Tiểu Vân Trường bị
inh Liễn đâm chết. Tướng mặt trắng thě bị
inh Điền tóm gáy, bắt sống.
Vạn Thắng Vương hội quân ở Đường Lâm.
Xuống lệnh, trừ vũ khí quân dụng, kho lương của Nhật Khánh, quân sĩ không được tơ hŕo mảy may cái tơ, cái tóc của dân chúng. Những chiến lợi phẩm thu được trong trận mạc đều nộp lại cho chủ tướng. Quân Hoa Lư răm rắp tuân theo.
Vạn Thắng Vương cho giải Ngô Nhật Khánh đến trước mặt mŕ bảo:
- Ngô Nhật Khánh, bây giờ ngươi nghĩ thế nào?
Nhật Khánh cứng cỏi đáp:
- Họ Ngô đă dựng nghiệp, lên ngôi, đứng đầu thięn hạ. Nay chẳng may gặp kẻ loạn thần Dương Tam Kha gây rối mà mất nước. Ta lăm khôi phục cơ nghiệp của tiên chúa. Việc không xong, chém thì chém, hỏi làm gì?
Đinh Bộ Lĩnh thét vő sĩ lôi ra chém! Vừa lúc ấy từ phía ngoài có một thiếu phụ dáng mảnh mai, yểu điệu, chạy tới ôm lấy chân Vạn Thắng Vương, khóc mà rằng:
- Tiên chúa, hậu chúa đã mất rồi. Thiên Sách Vương cũng chẳng còn cậy nhờ gì nữa. Mẹ con thiếp lui về giữ thực ấp họ Ngô ở Đường Lâm, thiếp chỉ còn mỗi một mụn con là Nhật Khánh, xin đại vương nghĩ tình xưa của tiên chúa đối với họ Đinh mŕ tha chết cho nó.
