Tôi chưa làm thủ tục ly hôn với vợ. Giờ tôi muốn kinh doanh bất động sản với số vốn tương đối lớn (đi vay). Việc mua đất của tôi, khi ra tòa ly dị vợ có quyền đòi phân chia hay không? Mong các bạn tư vấn giùm. (Nguyễn Bá)
Nếu có cách giải quyết như nhờ người khác đứng tên thay mà sau này khi chuyển nhượng lại thì không mất thuế không? Người đứng tên chủ sở hữu thay cho có thể là những ai?
Xin trân trọng cám ơn các ý kiến tư vấn.
Trả lời:
Tư vấn cho bạn Nguyễn Bá, luật sư Thúy Hằng cho rằng: Sau khi thỏa thuận phân chia xong thì các tài sản đã phân chia cho bạn, cũng như hoa lợi, lợi tức từ việc kinh doanh từ tài sản đó sẽ được xác định là tài sản riêng của bạn và không phải chia khi ly hôn.
Theo quy định tại Điều 27 Luật HNGĐ năm 2000 thì tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ chồng tạo ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc được tặng cho chung, thừa kế chung hoặc do vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung. Nếu “không có chứng cứ chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó là tài sản chung”.
Tuy nhiên trong thời kỳ hôn nhân vợ chồng cũng có thể thực hiện phân chia tài sản chung vợ chồng. Khoản 1 điều 29 Luật HNGĐ quy định: Khi hôn nhân tồn tại, trong trường hợp vợ chồng đầu tư kinh doanh riêng, thực hiện nghĩa vụ dân sự riêng hoặc có lý do chính đáng khác thì vợ chồng có thể thoả thuận chia tài sản chung; việc chia tài sản chung phải lập thành văn bản; nếu không thoả thuận được thì có quyền yêu cầu Toà án giải quyết.
Sau khi phân chia “thì hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản đã được chia thuộc sở hữu riêng của mỗi người; phần tài sản còn lại không chia vẫn thuộc sở hữu chung của vợ chồng” (điều 30). Như vậy nếu bạn muốn kinh doanh riêng và khoản tiền phục vụ cho việc kinh doanh là tiền đi vay thì hai vợ chồng bạn có thể thực hiện phân chia tài sản trong thời kỳ hôn nhân hoặc xác định đó là tài sản riêng, tiền vay riêng và bạn tự chịu trách nhiệm riêng đối với việc vay nợ cũng như việc kinh doanh đó.
Việc phân chia tài sản chung có thể lập tại phòng công chứng. Sau khi thỏa thuận phân chia xong thì các tài sản hình thành từ tài sản đã phân chia cho bạn, cũng như hoa lợi, lợi tức từ việc kinh doanh từ tài sản đó sẽ được xác định là tài sản riêng của bạn và không phải chia khi ly hôn.
* Về việc nhờ người khác đứng tên thay:
Chúng tôi không biết bạn muốn thành lập công ty riêng có chức năng kinh doanh bất động sản hay tự kinh doanh, mua bán bất động sản với tư cách cá nhân. Tuy nhiên theo như thông tin bạn cung cấp thì chúng tôi hiểu bạn muốn thực hiện việc mua bán bất động sản với tư cách cá nhân và muốn nhờ người khác đứng tên thay mình trong các hợp đồng chuyển nhượng cũng như trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Việc nhờ người khác đứng tên thay tức là trên giấy tờ bất động sản đó không phải là tài sản thuộc sở hữu của bạn. Việc này nếu thuận lợi thì sau này khi bạn muốn chuyển sang tên mình sẽ phải tiến hành thủ tục chuyển nhượng/tặng cho. Việc chuyển nhượng/ tặng cho này nếu không nằm trong trường hợp quy định tại Khoản 1, Khoản 3 Điều 4, Luật Thuế thu nhập cá nhân nắm 2009 (bố mẹ, con, anh chị em ruột, ông bà, cháu chuyển nhượng, tặng cho nhau) thì vẫn phải nộp thuế thu nhập cá nhân theo quy định.
Ngoài ra các rủi ro có thể xảy ra đối với tài sản của bạn như: Bị người đứng tên thay chiếm đoạt, chuyển nhượng, tặng cho mất tài sản hoặc gây khó khăn trong việc làm các thủ tục chuyển sang tên bạn… Khi đó tranh chấp xảy ra bạn có quyền khởi kiện ta Tòa tuy nhiên bạn phải chứng minh được tài sản của mình nhưng nhờ người khác đứng tên.
Đồng thời nếu giữa hai vợ chồng bạn có xảy ra tranh chấp mà vợ bạn chứng minh được nguồn tiền dùng để mua tài sản đó là của vợ chồng bạn nhưng bạn đã nhờ người khác đứng tên thay hoặc bạn không chứng minh được đó là tài sản riêng của mình thì đó vẫn được coi là tài sản chung và việc nhờ người khác đứng tên thay có thể bịcoi là hành vi tẩu tán tài sản. Khi đó giá trị tài sản đó vẫn được xác định là tài sản chung của vợ chồng bạn và khi ly hôn vợ của bạn vẫn được quyền yêu cầu chia tài sản đó.
Trên đây chúng tôi đã nêu ra phương án giải quyết và các rủi ro pháp lý có thể xảy đối với trường hợp của bạn.
Chúc bạn lựa chọn được biện pháp phù hợp, an toàn và hiệu quản cho mình!
Luật sư Trần Thị Thúy Hằng
Công ty Luật Đại Việt
335 Kim Mã, Ba Đình, Hà Nội
Nếu có cách giải quyết như nhờ người khác đứng tên thay mà sau này khi chuyển nhượng lại thì không mất thuế không? Người đứng tên chủ sở hữu thay cho có thể là những ai?
Xin trân trọng cám ơn các ý kiến tư vấn.
Trả lời:
Tư vấn cho bạn Nguyễn Bá, luật sư Thúy Hằng cho rằng: Sau khi thỏa thuận phân chia xong thì các tài sản đã phân chia cho bạn, cũng như hoa lợi, lợi tức từ việc kinh doanh từ tài sản đó sẽ được xác định là tài sản riêng của bạn và không phải chia khi ly hôn.
Theo quy định tại Điều 27 Luật HNGĐ năm 2000 thì tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ chồng tạo ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc được tặng cho chung, thừa kế chung hoặc do vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung. Nếu “không có chứng cứ chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó là tài sản chung”.
Tuy nhiên trong thời kỳ hôn nhân vợ chồng cũng có thể thực hiện phân chia tài sản chung vợ chồng. Khoản 1 điều 29 Luật HNGĐ quy định: Khi hôn nhân tồn tại, trong trường hợp vợ chồng đầu tư kinh doanh riêng, thực hiện nghĩa vụ dân sự riêng hoặc có lý do chính đáng khác thì vợ chồng có thể thoả thuận chia tài sản chung; việc chia tài sản chung phải lập thành văn bản; nếu không thoả thuận được thì có quyền yêu cầu Toà án giải quyết.
Sau khi phân chia “thì hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản đã được chia thuộc sở hữu riêng của mỗi người; phần tài sản còn lại không chia vẫn thuộc sở hữu chung của vợ chồng” (điều 30). Như vậy nếu bạn muốn kinh doanh riêng và khoản tiền phục vụ cho việc kinh doanh là tiền đi vay thì hai vợ chồng bạn có thể thực hiện phân chia tài sản trong thời kỳ hôn nhân hoặc xác định đó là tài sản riêng, tiền vay riêng và bạn tự chịu trách nhiệm riêng đối với việc vay nợ cũng như việc kinh doanh đó.
Việc phân chia tài sản chung có thể lập tại phòng công chứng. Sau khi thỏa thuận phân chia xong thì các tài sản hình thành từ tài sản đã phân chia cho bạn, cũng như hoa lợi, lợi tức từ việc kinh doanh từ tài sản đó sẽ được xác định là tài sản riêng của bạn và không phải chia khi ly hôn.
* Về việc nhờ người khác đứng tên thay:
Chúng tôi không biết bạn muốn thành lập công ty riêng có chức năng kinh doanh bất động sản hay tự kinh doanh, mua bán bất động sản với tư cách cá nhân. Tuy nhiên theo như thông tin bạn cung cấp thì chúng tôi hiểu bạn muốn thực hiện việc mua bán bất động sản với tư cách cá nhân và muốn nhờ người khác đứng tên thay mình trong các hợp đồng chuyển nhượng cũng như trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Việc nhờ người khác đứng tên thay tức là trên giấy tờ bất động sản đó không phải là tài sản thuộc sở hữu của bạn. Việc này nếu thuận lợi thì sau này khi bạn muốn chuyển sang tên mình sẽ phải tiến hành thủ tục chuyển nhượng/tặng cho. Việc chuyển nhượng/ tặng cho này nếu không nằm trong trường hợp quy định tại Khoản 1, Khoản 3 Điều 4, Luật Thuế thu nhập cá nhân nắm 2009 (bố mẹ, con, anh chị em ruột, ông bà, cháu chuyển nhượng, tặng cho nhau) thì vẫn phải nộp thuế thu nhập cá nhân theo quy định.
Ngoài ra các rủi ro có thể xảy ra đối với tài sản của bạn như: Bị người đứng tên thay chiếm đoạt, chuyển nhượng, tặng cho mất tài sản hoặc gây khó khăn trong việc làm các thủ tục chuyển sang tên bạn… Khi đó tranh chấp xảy ra bạn có quyền khởi kiện ta Tòa tuy nhiên bạn phải chứng minh được tài sản của mình nhưng nhờ người khác đứng tên.
Đồng thời nếu giữa hai vợ chồng bạn có xảy ra tranh chấp mà vợ bạn chứng minh được nguồn tiền dùng để mua tài sản đó là của vợ chồng bạn nhưng bạn đã nhờ người khác đứng tên thay hoặc bạn không chứng minh được đó là tài sản riêng của mình thì đó vẫn được coi là tài sản chung và việc nhờ người khác đứng tên thay có thể bịcoi là hành vi tẩu tán tài sản. Khi đó giá trị tài sản đó vẫn được xác định là tài sản chung của vợ chồng bạn và khi ly hôn vợ của bạn vẫn được quyền yêu cầu chia tài sản đó.
Trên đây chúng tôi đã nêu ra phương án giải quyết và các rủi ro pháp lý có thể xảy đối với trường hợp của bạn.
Chúc bạn lựa chọn được biện pháp phù hợp, an toàn và hiệu quản cho mình!
Luật sư Trần Thị Thúy Hằng
Công ty Luật Đại Việt
335 Kim Mã, Ba Đình, Hà Nội
