Bí ẩn của sét hòn

[black_justtry]

Bí ẩn của sét hòn​

Những khối ánh sáng bay lượn trong không trung có thể chỉ là ảo giác do bộ não của con người bị kích thích quá mức, hai nhà khoa học Áo khẳng định.

Hình minh họa sét hòn tấn công máy bay. Ảnh: paranormalspy.com.​

Trong vài trăm năm qua nhiều tài liệu ghi nhận những trường hợp con người nhìn thấy những khối điện sáng lóa có kích thước từ quả bóng golf tới bóng tennis. Nhưng giới khoa học vẫn chưa thể thống nhất quan điểm về nguyên nhân và cách thức hình thành của sét hòn. Nguyên nhân chủ yếu là sét hòn hiếm khi xảy ra và thời gian tồn tại của chúng cực ngắn.

National Geographic cho biết, người ta thường nhìn thấy sét hòn trong những trận bão có sét. Giới khoa học biết nhiều tia sét liên tiếp có thể tạo ra từ trường mạnh. Vì thế, Joseph Peer và Alexander Kendl – hai nhà khoa học của Đại học Innsbruck tại Áo, cho rằng rất có thể sét hòn là ảo giác do sự tác động của trường điện từ vào não hoặc mắt người.

Trong nhiều thử nghiệm trước kia, các nhà khoa học từng đưa người vào trường điện từ mạnh và thay đổi nhanh để xem trường điện từ có gây nên ảo giác hay không. Từ trường trong các thử nghiệm đó đủ mạnh để tạo ra những dòng điện trong tế bào não mà không gây nên bất kỳ tổn hại nào đối với người.

Kết quả cho thấy khi từ trường tập trung vào vùng vỏ não điều khiển hoạt động thị giác, đối tượng tham gia thử nghiệm nhìn thấy những đường thẳng và hình đĩa phát sáng. Khi từ trường dịch chuyển bên trong vùng não điều khiển hoạt động thị giác, họ thấy những đường thẳng và hình đĩa đó chuyển động.

Peer và Kendl cho rằng trường điện từ do sét gây nên có thể gây nên tác động tương tự ở con người. Hai nhà khoa học nghĩ khoảng một nửa trường hợp sét hòn mà các tài liệu từng ghi nhận thực ra chỉ là ảo giác của con người do từ trường tạo nên.

John Abrahamson, một nhà hóa học và chuyên gia về sét hòn của Đại học Canterbury tại New Zealand, nói rằng lý luận của Peer và Kendl tương đối thuyết phục, nhưng ông vẫn không tin tất cả trường hợp sét hòn đều là ảo giác.

“Thứ nhất, những màu sắc của ánh sáng phát ra từ sét hòn trong các thử nghiệm có màu trắng, xám hoặc một màu chưa bão hòa. Nhưng theo lời kể của nhiều nhân chứng, sét hòn mà họ nhìn thấy có màu sắc đa đạng – gồm cả màu cam, xanh lục và xanh dương”, Abrahamson nói.

Trong một số trường hợp nhiều người cùng nhìn thấy một sét hòn. Tuy quan sát từ nhiều góc độ khác nhau, song lời kể của tất cả nhân chứng về hướng di chuyển của sét hòn lại không hề mâu thuẫn.

“Khi nhiều người cùng quan sát một vật thể và cùng thấy nó di chuyển về một phía thì chúng ta không thể nói họ bị ảo giác”, Abrahamson nhận xét.

Eli Jerby, một kỹ sư máy của Đại học Tel Aviv ở Israel, từng tạo ra một thứ giống sét hòn trong phòng thí nghiệm. Vì thế ông không nghĩ tất cả sét hòn chỉ là ảo giác.

“Mặc dù ảo giác có thể giải thích một số trường hợp sét hòn, tác động của sét vẫn là một nhân tố đáng xem xét trong cả tự nhiên và phòng thí nghiệm. Ngoài ra, với những thành tựu mà nhiều nhà khoa học đạt được trong nghiên cứu, chúng ta đang tiến gần hơn tới việc tạo ra sét hòn trong phòng thí nghiệm”, Jerby bình luận.

Theo VnExpress

 

[black_justtry]

Tìm ra nguyên nhân hiện tượng kì lạ nhất của tự nhiên

Tìm ra nguyên nhân hiện tượng kì lạ nhất của tự nhiên​

Một nhóm các nhà khoa học Úc tin rằng họ đã tìm ra nguyên nhân của một trong những hiện tượng kỳ lạ nhất của tự nhiên - sét hòn (ball lightning).

Sét hòn, thường có kích thước bằng một quả bưởi, là một hiện tượng vật lý hiếm thấy xuất hiện khoảng 20 giây. John Lowke, nhà khoa học thuộc Tổ chức Nghiên cứu Khoa học và Công nghiệp Liên bang Úc (CSIRO), tác giả chính của nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Geophysical Research Atmospheres nói: “Suốt thời gian dài, hiện tượng này không được thừa nhận. Tuy nhiên, cho đến nay, có hàng trăm trường hợp tuyên bố họ đã chứng kiến sự xuất hiện của sét hòn và cũng hàng trăm năm nay nó vẫn là một bí ẩn chưa có lời giải thích thoả đáng”.
Nhiều giả thuyết trước đây cho rằng bức xạ sóng ngắn, trạng thái oxy hóa, năng lượng hạt nhân, vật chất tối, phản vật chất thậm chí ngay cả lỗ đen đều có thể là nguyên nhân.
Sét hòn thường vào nhà qua ống khói, qua cửa kính và cũng có thể trong một cấu trúc toàn kim loại như khoang máy bay. Để làm sáng tỏ bí ẩn, Lowke và các đồng nghiệp tại CSIRO và Đại học Quốc gia Úc đặc biệt quan tâm đến sự xuất hiện của nó gần cửa sổ mà không làm vỡ kính.

Giống như một quả cầu plasma, sét hòn là khí
phát sáng được hình thành bởi một điện trường.​

Sau khi chạm xuống đất, sét hòn để lại đằng sau dấu vết của các hạt tích điện hoặc ion. Ở hầu hết mọi trường hợp, ion âm và dương kết hợp trong giây lát, các ion còn lại thì rơi xuống mặt đất. Giả thuyết mà Lowke đưa ra là một số ion này có thể tích tụ ở bên ngoài bề mặt vật liệu không dẫn điện như cửa sổ. Chúng tập trung lại và tạo ra một trường điện xuyên qua kính.
Lowke nói rằng trường này sinh ra các electron tự do phía trong cửa sổ mang năng lượng đủ để đánh bật các electron từ phân tử khí xung quanh, đồng thời giải phóng photon, tạo ra quả cầu phát sáng. “Khoảng 1/3 số trường hợp sét hòn xuất hiện kèm theo một tiếng nổ lớn. Nó có thể là điện trường có xu hướng làm nóng khí, gây ra vụ nổ bởi sự giãn nở khí”.
Tuy nhiên, tại sao ở một vài trường hợp khác, như lời kể của cựu phi công trong lực lượng Không quân Hoa Kỳ sau đây, sự hình thành sét hòn lại không theo công thức đó.
Trong khi điều khiển chiếc máy bay chở hàng C-133A từ California đến Hawaii giữa những năm 1960, Lietutenant Don Smith đã nhìn thấy ngọn lửa Saint Elmo trên màn hình radar của máy bay, ngay sau đó sét hòn xuất hiện trong buồng lái, phát ra thứ ánh sáng màu xanh.
Trên thực tế, lửa St. Elmo là sự phóng điện từ một vật dẫn có đầu nhọn khiến cho mật độ điện tích tăng cao, tạo ra điện trường mạnh dẫn tới sự phóng điện. Lửa St. Elmo cũng có dạng cầu nhưng không giống sét hòn, nó vẫn tiếp xúc với vật dẫn và tồn tại trong khoảng thời gian lâu hơn sét hòn rất nhiều.
“Sự hình thành đồng thời của cả lửa Saint Elmo và sét hòn trong ví dụ trên có thể là bởi các ion từ radar máy bay hoạt động ở công suất tối đa trong một lớp sương mù dày đặc”, Lowke suy đoán.
“Đây là nghiên cứu đầu tiên giải thích cụ thể về sự ra đời hoặc bắt đầu của sét hòn”. Lowke cũng cho biết bước tiếp theo nhóm nghiên cứu sẽ áp dụng lý thuyết này tái tạo sét hòn trong phòng thí nghiệm mặc dù không dễ dàng gì bởi nó đòi hỏi loại thiết bị có khả năng tạo ra mức điện áp 100 triệu vôn.
Nhưng ông cũng lưu ý rằng đó chỉ là suy đoán cá nhân và sẽ tiếp tục tiến hành những nghiên cứu khác để tìm ra câu trả lời cuối cùng.

Theo Xã Luận