Yếu tố hình thành đất

[Lãnh Chúa]

YẾU TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT​

Những yếu tố của môi trường tự nhiên, ảnh hưởng tới sự hình thành đất. Có 6 yếu tố:

1) Đá mẹ cung cấp khoáng vật cho đất, ảnh hưởng đến các thành phần cơ giới, khoáng, hoá của đất.

2) Khí hậu biểu hiện rõ ở quy luật phân bố đất theo vĩ độ, độ cao, khu vực. Nước mưa có O[SUB]2[/SUB], N[SUB]2[/SUB], CO[SUB]2[/SUB], hơi nước. Năng lượng Mặt Trời... cũng tác động mạnh.

3) Sinh vật : thực vật, động vật, vi sinh vật. Cây xanh cùng các vi sinh vật tự dưỡng tổng hợp ra các chất hữu cơ cho đất từ những chất vô cơ ở đất và khí quyển. Vi sinh vật phân giải chất hữu cơ, tạo ra mùn. Côn trùng, giun đất làm đất tơi xốp, thêm phì nhiêu.

4) Địa hình phân bố lại năng lượng và độ ẩm trên bề mặt đất. Nơi cao, bị rửa trôi xuống địa hình thấp trũng. Hướng dốc ảnh hưởng đến nhiệt độ đất, tốc độ, hướng gió, độ bốc hơi. Độ cao tuyệt đối ảnh hưởng đến phân bố đất.

5) Thời gian (tuổi đất) thời gian hình thành đất càng dài, đất phát triển càng rõ rệt, tác động đến mức biến đổi lí, hoá, sinh học. 6) Con người là yếu tố quyết định nâng cao độ phì nhiêu của đất: canh tác, gieo trồng, bón phân, đắp đê, tưới tiêu... cải tạo đất. Hoạt động tiêu cực như đốt rừng làm rẫy, làm luống dốc theo sườn...phá huỷ đất nghiêm trọng.