Vũ trụ đẹp kì ảo

Kuin Sukoagoa · 22/2/11

"Trang sức" lỗ đen tô điểm cho một vòng thiên hà, mặt trời phóng một dòng hạt về phía trái đất, ... là những hình ảnh vũ trụ đẹp nhất trong tuần qua theo bình chọn của tạp chí National Geographic.

Trong ánh sáng có thể nhìn thấy bằng mắt thường (trên cùng bên trái), một đám mây bụi và khí trong chòm sao Cygnus trông khá giống một bản đồ về Bắc Mỹ. Dưới góc quan sát bằng hồng ngoại về khu vực của kính viễn vọng không gian Spitzer thuộc Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ NASA (phía dưới bên trái và bên phải) cho thấy sự hối hả của ngôi sao sinh ra trong tinh vân Bắc Mỹ.

Những hình ảnh mới tiết lộ các ngôi sao trong tinh vân ở những giai đoạn tồn tại khác nhau, từ "các phôi thai" sao bọc trong lớp bụi sơ sinh cho tới "các bậc cha mẹ" trẻ với hệ thống hành tinh vừa chớm nở.

Một vòng hào quang lấp lánh xuất hiện quanh các thiên hà đang sáp nhập có tên gọi Arp 147. Một hình ảnh tổng hợp mới từ hai kính thiên văn của NASA cho thấy một vòng các ngôi sao mới sinh được tô điểm bằng những lỗ đen màu hồng, hình thành xung quanh một trong những thiên hà tương tác.

Sự va chạm của một thiên hà xoắn ốc (phải) với một thiên hà hình elip tạo ra làn sóng hình thành sao, được biểu thị màu xanh lam trong các hình ảnh bằng ánh sáng có thể nhìn bằng mắt thường từ kính viễn vọng Hubble. Một số ngôi sao khổng lồ sống rất đoản thọ và chết trẻ, sụp đổ để hình thành các lỗ đen. Khi các lỗ đen lôi kéo vật liệu xung quanh, chúng phát ra tia X, được Kính viễn vọng Chandra X-ray Observatory của NASA chụp lại bằng màu hồng.

Mặt trời dường như có một điểm "hói" trong vài ngày vào đầu tháng hai, khi một lỗ lớn hào quang khổng lồ hướng về trái đất. Được kính thiên văn Solar Dynamics Observatory (SDO) của NASA chụp lại bằng tia cực tím, lỗ đen trải dài phía khắp phần đỉnh của mặt trời vào ngày 1/2.

Các lỗ hào quang là những vùng từ tính mở trên mặt trời, chuyên phóng ra các dòng hạt tích điện có tốc độ cao. Theo quan sát của kính SDO, lỗ hào quang này đã xoay quanh để hướng về trái đất, làm tăng xuất hiện các cực quang.

Một hình ảnh mới về hố mặt trăng chụp qua vệ tinh đã chứng minh rằng, lỗ hổng dẫn đến một khoảng trống ngầm - điểm lợi tiềm tàng cho các phi hành gia tương lai trên mặt trăng, giúp họ có thể tìm thấy nơi trú ẩn trong các hang động sâu của mặt trăng.

Tàu thăm dò Lunar Reconaissance Orbiter (LRO) của NASA phát hiện hố Marius Hills pit tháng ba năm ngoái. Các nhà khoa học nghi ngờ, hố - vòng tròn đen này là một "cửa sổ" trên mái một ống dung nham - đường hầm dưới bề mặt trăng được chạm khắc bằng chảy mac-ma.

Cát trên sao Hỏa thay đổi một cách đáng ngạc nhiên, theo một phân tích mới đối với các bức ảnh do tàu thăm dò Mars Reconnaissance Orbiter của NASA chụp được trong hơn hai năm. Các đụn cát che phủ diện tích bằng bang Texas của Mỹ đã hình thành một dải quanh gờ của chỏm băng bắc cực của sao Hỏa. Các nhà khoa học từng cho rằng, những đụn cát này rốt cuộc sẽ bị đóng băng, được hình thành trước đó rất lâu do những cơn gió mạnh hơn nhiều so với những gì khu vực này hiện chứng kiến.

Tuy nhiên, loạt ba hình ảnh của cùng một cồn cát cho thấy tuyết lở và những thay đổi đáng chú ý theo kiểu gợn sóng trong giai đoạn 2008 - 2010. Các nhà khoa học nghĩ rằng, thay vì gió, cát đang được định hình lại nhờ khí các-bon điôxít thoát ra khi chỏm băng theo mùa bốc hơi và sửa đổi.

Theo Thanh Bình

Vietnamnet

Kuin Sukoagoa · 22/2/11

Bình minh dát vàng trên dãy núi Alps, các ngôi sao dịch chuyển cắt xuyên cực quang rực rỡ, ... là những hình ảnh vũ trụ đẹp nhất trong tuần qua theo bình chọn của tạp chí National Geographic.

Các đám mây trôi cuồn cuộn như một dòng sông phía trên những ngôi làng ở Thụy Sĩ khi mặt trời bắt đầu ló rạng, dát vàng trên dãy núi Alps. Phía bên phải vẫn còn sự hiện diện của mặt trăng lưỡi liềm và chấm sáng của sao Kim, tô điểm cho bầu trời lúc bình minh.

Các ngôi sao dịch chuyển khắp bầu trời dường như cắt xuyên một cực quang rực rỡ trong một bức ảnh được chụp mới đây ở miền tây Thụy Điển. Cực quang có thể xuất hiện với nhiều màu sắc khác nhau, tùy thuộc vào các loại khí trong bầu khí quyển và nơi phát sinh các khí này. Cực quang xảy ra khi các hạt mang năng lượng hình thành mặt trời tương tác với các phân tử không khí và nạp thêm điện tích cho chúng. Những phân tử "bị kích thích" này sau đó phát ra ánh sáng. Ví dụ như, oxy có thể tạo ra các cực quang từ màu vàng-xanh tới đỏ, trong khi ni-tơ làm phát sinh các dải ánh sáng màu xanh da trời và màu tía.

Một phi hành gia trên trạm vũ trụ quốc tế ISS đã chụp phần đuôi của cơ sở này với Trái đất từ tàu vũ trụ ISS Progress 40. Tàu vận tải Progress 40 không người lái kể từ đó không còn neo đậu trên trạm ISS và chở theo các vật dụng bỏ đi. Con tàu sẽ được sử dụng cho các thí nghiệm khoa học cho đến khi nó bị đốt cháy trong bầu khí quyển của Trái đất.

Một khối plasma hình vòng cung, còn được gọi là "rắn mặt trời", phun trào từ mặt trời vào ngày 28/1. Hình ảnh này xuất hiện trong một đoạn video thực hiện từ tàu thăm dò Solar Dynamics Observatory của Cơ quan vũ trụ Mỹ (NASA). Tàu vũ trụ của NASA đã "chộp" được cảnh mặt trời tạo ra hai sự kiện cùng một lúc: Trong khi "rắn mặt trời" xuất hiện ở bên này của đĩa mặt trời thì ở phía đối diện (không có trong ảnh), một "con rắn mặt trời khổng lồ" khác cũng ngóc đầu dậy.

Những người sợ vai hề có thể muốn tránh khu vực cực nam của sao Hỏa vì sương giá các-bon đi-ô-xít theo mùa đã tăng kích thước của một hố có vẻ ngoài giống khuôn mặt một chú hề loạn trí đến kỳ lạ. Các nhà khoa học đã so sánh hình ảnh do tàu thăm dò Mars Reconnaissance Orbiter của NASA mới thu thập được này với một bức khác được chụp năm 2007 để xem hố trên thay đổi như thế nào theo thời gian. Nhóm nghiên cứu đã phát hiện các dấu hiệu của sự phát triển bên trong "gương mặt hạnh phúc" mà họ nghĩ là do sương giá.

Tuyết màu trắng sáng và thảm thực vật màu tối tạo ra một sự chắp vá ấn tượng trên cảnh quan đô thị của Berlin. Là nơi cư ngụ của 3,4 triệu người, Berlin là đô thị đông dân thứ hai trong Liên minh châu Âu, sau London. Bức ảnh chụp thủ đô Đức bị tuyết trắng bao phủ do vệ tinh ALOS của Nhật chụp và được Cơ quan Vũ trụ châu Âu xử lý. Nhiệm vụ của vệ tinh ALOS là lập biểu đồ bề mặt trái đất bằng ánh sáng có thể nhìn thấy được và cận hồng ngoại.

Sau một năm lập bản đồ bầu trời bằng tia hồng ngoại, kính thiên văn Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE) của NASA đã phát hiện 20 sao chổi (trong ảnh). Phần hậu cảnh của các các bức hình xuất hiện khá mờ vì WISE cũng ghi lại cả những dấu hiệu nhiệt yếu ớt của bụi trong hệ thống năng lượng mặt trời của chúng ta. Ngoài các sao chổi, WISE còn khám phá hơn 33.000 tiểu hành tinh trong vành đai chính, giữa các quỹ đạo của sao Hỏa và sao Mộc, và 134 đối tượng gần Trái đất - các tiểu hành tinh và sao chổi mà đi trong phạm vi 45 triệu km của quỹ đạo Trái đất quanh Mặt trời.

Theo Thanh Bình

Vietnamnet

Kuin Sukoagoa · 25/2/11

Có nhìn những bức ảnh này, chúng ta mới có thể hiểu con người nhỏ bé đến nhường nào.
San hô nhìn từ vũ trụ

Nhìn từ vũ trụ, rặng san hô Ebon Atoll nằm trên biển Thái Bình Dương có hình dáng giống như hình trái tim. Phi hành gia Paolo Nespoli đang chụp được hình ảnh lãng mạn này trên Trạm vũ trụ quốc tế vào đúng ngày Valentine.

Vũ trụ xanh
Từ đài thiên văn Nam Âu đặt tại Chile, các nhà khoa học đã chụp được hình ảnh tuyệt đẹp của đám mây tinh vân M78. Nhờ ánh sáng xanh phát ra từ 2 ngôi sao HD 38563A và HD 38563B, những hạt bụi nhỏ xíu trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.

Hố đen vũ trụ
Tháng 5/2010, một nhóm chuyên gia thiên văn từ châu Âu và Mỹ sử dụng kính thiên văn không gian Suzaku của Nhật Bản để nghiên cứu bức xạ từ một hố đen có khối lượng gấp khoảng 10 triệu lần mặt trời. Hố đen này nằm ở trung tâm NGC 1365 – một thiên hà hình xoắn ốc cách trái đất 56 triệu năm ánh sáng.

Tuy nhiên, trên tờ Nature số ra tuần này, các nhà khoa học tin rằng hố đen tìm thấy năm ngoái không lớn như tưởng tượng, điều này được khẳng định dựa trên số đo tốc độ quay của quỹ đạo vật chất.
Thung lũng trên sao hỏa
Hình ảnh này được truyền về từ tàu thăm dò sao Hỏa Mars Reconnaissance Orbiter của NASA vào ngày 20-10, cho thấy những mảng sáng tối từ dãy Martina. Nơi đây đã từng là nơi hợp lưu của những trận lũ trên sao Hỏa. Vùng trũng hình thành nên thung lũng Uzboi Valles được bao quanh bởi miệng núi lửa Holden Crater, đây cũng là một trong 4 địa điểm mà NASA dự tính sẽ cho Tàu tự hành Curiosity hạ cánh xuống trong chương trình thám hiểm sao Hỏa của mình vào tháng 11 năm 2011.

Những địa chất xung quanh khu vực miệng núi lửa và độ ẩm khá cao, là các bằng chứng khoa học cho việc nghiên cứu sự hình thành của sao Hỏa và là mục tiêu hàng đầu để gửi tàu thăm dò xuống.

Bầu trời sao

Qua kính viễn vọng hồng ngoại Wise, NASA đã chụp được bầu trời sao tuyệt đẹp với hàng tỷ tỷ những ngôi sao lớn nhỏ khác nhau.Có nhìn vậy mới biết, con người thật bé nhỏ so với vũ trụ bao rộng lớn.

Sưu tầm

Kuin Sukoagoa · 5/3/11

Dải ngân hà lung linh trong đêm tối

Mặc dù chỉ là một tay máy nghiệp dư, song chú Carl Jones đã chụp được hình dải ngân hà sáng bừng trong bầu trời đêm.
Carl Jones, 36 tuổi, mạo hiểm vào Công viên quốc gia Snowdonia, nước Anh khi màn đêm xuống để chụp được vệt tối nổi rõ trên bầu trời giữa hàng tỷ ngôi sao.
Tác phẩm của Carl đã khiến các nhà thiên văn học phải ngỡ ngàng bởi lẽ những tấm ảnh đó chính là hình ảnh của dải ngân hà Milky Way.

Cứ mỗi khi trời tối là tay nhiếp ảnh nghiệp dư lại tìm đến chốn yêu thích: Công viên quốc gia Snowdonia

Milky Way hay còn gọi là dải ngân hà có hình xoắn ốc lớn gồm mặt trời và hệ mặt trời và hàng tỉ ngôi sao, tạo nên một dải sáng có thể nhìn thấy được bằng mắt thường. Tuy nhiên, kích cỡ, hình dạng và hình khối cụ thể của nó thì vẫn còn là một ẩn số.

Dải Ngân hà có khoảng 200-400 tỷ ngôi sao. Mặt Trời là một trong số các vì sao này. Dải Ngân Hà có đường kính khoảng 100.000 năm ánh sáng. Khoảng cách từ Mặt Trời đến trung tâm dải Ngân Hà khoảng 27.700 năm ánh sáng.

Trước khi con người phát minh ra ống nhòm, bản chất cụ thể của Dải Ngân Hà vẫn là một điều huyền bí và được con người gọi là "MilkyWay Galaxy". Bây giờ chúng ta đã biết đó là tập hợp của rất nhiều tỷ các ngôi sao trong thiên hà của chúng ta.

Thiên nhiên đã không phụ lòng công sức của tay máy nghiệp dư này. Click vào hình để xem hình cỡ lớn nhé

Kuin Sukoagoa · 20/3/11

Sao chổi - bí ẩn của vũ trụ

Sao chổi thường được gắn với một điềm xấu nào đó. Vào năm 1997, sự xuất hiện của sao chổi Hale-Bopp đã gây nên một vụ tự tử tập thể của một nhóm người cuồng tín, họ cho rằng đã đến ngày tận thế. (Ảnh: chimetv.com)

Chất xyanogen - ở phần đuôi của sao chổi Halley sau vụ va chạm giữa trái đất và đuôi của sao chổi này, cũng bị đồn thổi là có thể gây ngộ độc cho con người.
Sao chổi là gì?
Sao chổi là một thiên thể bay ngoài không gian, nó gần như một tiểu hành tinh, nhưng không được cấu tạo từ đất đá mà chủ yếu là từ băng. Sở dĩ chúng có tên là sao chổi vì thường có hình thù kỳ dị, đầu nhọn, đuôi to giống một chiếc chổi quét nhà. Các nhà khoa học đã mô tả nó giống như “một quả bóng tuyết bẩn” vì nó chứa carbonic, metan, nước đóng băng lẫn với bụi và các khoáng chất.
Một học thuyết nữa đặt ra đã bác bỏ thuyết gọi sao chổi là “sao” vì người ta cho rằng nó chỉ là một khối khí lạnh trong đó chứa đầy các mảnh vụn và bụi vũ trụ. Nó là “mẹ” của những vì sao băng rực sáng trên bầu trời, vì khi bị vỡ ra, nó sẽ tạo thành từng đám sao băng và bụi vũ trụ rơi vào khoảng không. Tùy thời điểm và vị trí bị vỡ của sao chổi, người ta có thể quan sát được những đám sao băng từ trái đất.

Các nhà nghiên cứu thiên văn chia sao chổi thành 3 loại, ngắn hạn, dài hạn và sao chổi thoáng qua. Sao chổi ngắn hạn có chu kỳ quỹ đạo ít hơn 200 năm, sao chổi dài hạn có chu kỳ lớn hơn. Còn sao chổi thoáng qua có quỹ đạo parabol hoặc hypecbol, chúng bay qua mặt trời một lần và sẽ ra đi mãi mãi sau đó.
Mỗi năm có hàng trăm sao chổi được tạo ra ngoài vũ trụ nhưng chỉ có những sao chổi lớn và có chu kỳ đặc biệt được chú ý, như sao chổi Halley nổi tiếng chẳng hạn. Nó được phát hiện vào thế kỷ 18 và là sao chổi đầu tiên được phát hiện quay trở lại trái đất. Các nhà khoa học dự đoán nó sẽ quay trở lại trái đất trong thế kỷ 21, khoảng vào năm 2061.

Sao chổi bắt nguồn từ đâu?

Nghiên cứu của Cơ quan hàng không châu Âu cho rằng, sao chổi bắt nguồn từ đám mây Oort bên ngoài hệ mặt trời và là ranh giới giữa hệ mặt trời với các hệ hành tinh khác. Sao chổi chứa đựng các vật chất của thời kỳ khai sinh hệ mặt trời, do vậy chúng trở thành đối tượng nghiên cứu của các nhà khoa học để trả lời câu hỏi về quá trình tiến hóa của hệ mặt trời cũng như các hệ hành tinh khác trong vũ trụ.
Đa phần các sao chổi có quỹ đạo elip rất dẹt, phân bố ngẫu nhiên ngoài không gian. Đuôi của sao chổi có được là do khi đi qua mặt trời (quỹ đạo hình elip của sao chổi có tâm là mặt trời), băng của sao chổi tan chảy tạo thành chiếc đuôi, nhưng cũng vì những chuyến ghé thăm rất gần mặt trời đó mà đuôi của sao chổi ngày càng ngắn đi do băng bị thất thoát.
Mỹ đã phóng tàu vũ trụ Deep Impact vào sao chổi Temple 1 để nghiên cứu nhân của nó. Các nhà khoa học ở Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) hy vọng sẽ có được những thông tin về hệ mặt trời của chúng ta với cấu tạo hóa học đầu tiên của sự sống.

Tàu vũ trụ Deep Impact được phóng vào sao chổi Temple 1 (Ảnh: universetoday)
Không một hành tinh nào trong hệ mặt trời so sánh được với sao chổi về mặt thể tích. Nó gồm 3 phần: lõi chổi, sợi chổi và đuôi chổi. Lõi chổi cấu tạo bằng những hạt thể rắn đậm đặc, ánh sáng tỏa xung quanh là các sợi chổi. Lõi kết hợp với sợi tạo thành đầu chổi, còn đuôi không phải có ngay từ lúc hình thành sao chổi mà có được khi nó đi ngang qua mặt trời. Những cơn gió mặt trời đã thổi bạt các phân tử của sao chổi và tạo thành chiếc đuôi rực sáng phía sau. Có chiếc đuôi của sao chổi kéo dài hàng triệu km.
Ngay từ thế kỷ 18, Isaac Newton đã cho rằng sao chổi là vật thể đang giúp ích cho sự tồn tại của trái đất, nó cung cấp độ ẩm cho trái đất - điều kiện để duy trì sự sống của muôn loài. Đến nay, các nhà khoa học vẫn đang tìm hiểu về hiện tượng vũ trụ hấp dẫn và đầy bí ẩn còn chưa được khám phá.
Khoa học hiện đại và sao chổi Hàng loạt các chuyến thám hiểm để tìm hiểu về thiên thể này đã được thực hiện. Các cơ quan nghiên cứu vũ trụ của Nga, Mỹ hay châu Âu đã vào cuộc, nhưng sao chổi vẫn là một bí mật với con người. Năm 2001, tàu Deep Space 1 của Mỹ đã bay qua hạt nhân của sao chổi Borrelly để tìm hiểu về cấu trúc của nó, hay tàu Stardust đã được phóng vào sao chổi Wild 2 để thu thập các hạt bụi để phục vụ nghiên cứu. Dự kiến năm 2014, tàu Rosseta sẽ đưa hẳn một trạm nghiên cứu lên bề mặt sao chổi Churyumov-Gerasimenko.

Sao chổi Churyumov-Gerasimenko (Ảnh: astronomy)
Không phải lúc nào sao chổi cũng mang vẻ đẹp lung linh trên bầu trời mà còn tiềm ẩn những nguy cơ đối một khi nó bay gần quỹ đạo trái đất. Ở bất kỳ một hành tinh nào, sao chổi luôn bị lực hấp dẫn hút vào và những vụ va chạm giữa trái đất với các thiên thể ngoài vũ trụ là không thể tránh khỏi. Nó sẽ tạo nên các rung động mạnh trên bề mặt trái đất, thậm chí là tạo thành các trận động đất, lở tuyết hay các đợt sóng thần cao hàng trăm mét....
Theo các nhà khoa học, hằng ngày, trái đất phải hứng chịu hàng chục các mảnh thiên thạch nhỏ hay bụi từ vũ trụ, nhưng chỉ có những mảnh thiên thạch lớn như sao chổi mới nguy hiểm đối với trái đất của chúng ta. Tuy nhiên, các nhà khoa học luôn tính toán để trái đất tránh xa những vụ va chạm như vậy. Một tên lửa đẩy có mang đầu đạn hạt nhân sẽ phá vỡ hoặc làm chệch quỹ đạo bay của sao chổi.
Ông K.Harpher, thuộc NASA cho biết, mặc dù được cấu tạo từ carbonic, metan, nước đóng băng, các hợp chất hữu cơ cao phân tử và các khoáng chất nhưng nguồn gốc của sao chổi lại nằm trong hạt nhân của nó. Hạt nhân sao chổi gồm những khoáng chất nặng hay chất hữu cơ cao phân tử, bao phủ là một bề mặt tối đen, có khả năng hấp thụ nhiệt rất mạnh, nhờ thế nó bốc hơi các khí và tạo thành đám bụi xung quanh, có khi lên đến cả trăm nghìn km, tạo thành một vệt kéo dài. Nhờ ánh sáng mặt trời mà khi ta nhìn từ trái đất sẽ thấy nó là một vết sáng giống hình cái chổi. Một điều gây ngạc nhiên nữa cho giới khoa học là thiên thể này còn phát ra tia X, đó là do sự tương tác giữa gió mặt trời và sao chổi.
Mặc dù con người không ngừng tìm hiểu về sao chổi nhưng nó vẫn mang đầy bí ẩn và vẫn là một kỳ quan của tự nhiên, thu hút các nhà khoa học tìm hiểu, khám phá. Và mỗi một sao chổi hình thành hay mất đi do va chạm với các thiên thể khác luôn đem đến cho các nhà khoa học những băn khoăn và cả câu hỏi phải đi tìm lời giải đá.

Sưu tầm.

Kuin Sukoagoa · 20/3/11

Vũ trụ kỳ ảo

Vũ trụ bao la luôn đem đến cho chúng ta những điều bất ngờ thú vị.

Ảnh: NASA/JPL/Space Science Institute.

1. Hình ảnh được chụp bởi tàu thăm dò Cassini (Nasa – Esa). Ở phía ngoài cùng là các đường vành đai Sao Thổ, tiếp đó là vệ tinh Titan. Quả cầu nhỏ phía trên các vành đai Sao Thổ là vệ tinh Epimetheus.