Trang chủ
Bài viết mới
Diễn đàn
Bài mới trên hồ sơ
Hoạt động mới nhất
VIDEO
Mùa Tết
Văn Học Trẻ
Văn Học News
Media
New media
New comments
Search media
Đại Học
Đại cương
Chuyên ngành
Triết học
Kinh tế
KHXH & NV
Công nghệ thông tin
Khoa học kĩ thuật
Luận văn, tiểu luận
Phổ Thông
Lớp 12
Ngữ văn 12
Lớp 11
Ngữ văn 11
Lớp 10
Ngữ văn 10
LỚP 9
Ngữ văn 9
Lớp 8
Ngữ văn 8
Lớp 7
Ngữ văn 7
Lớp 6
Ngữ văn 6
Tiểu học
Thành viên
Thành viên trực tuyến
Bài mới trên hồ sơ
Tìm trong hồ sơ cá nhân
Credits
Transactions
Xu: 0
Đăng nhập
Đăng ký
Có gì mới?
Tìm kiếm
Tìm kiếm
Chỉ tìm trong tiêu đề
Bởi:
Hoạt động mới nhất
Đăng ký
Menu
Đăng nhập
Đăng ký
Install the app
Cài đặt
Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com -
Định hướng Forum
Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN Kết nối:
VNK X
-
VNK groups
| Nhà Tài Trợ:
BhnongFood X
-
Bhnong groups
-
Đặt mua Bánh Bhnong
KIẾN THỨC PHỔ THÔNG
Trung Học Phổ Thông
Ngữ văn THPT
Văn 12
Việt Bắc - Tố Hữu
Về dấu chấm hỏi trong bài thơ Việt Bắc
JavaScript is disabled. For a better experience, please enable JavaScript in your browser before proceeding.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Trả lời chủ đề
Nội dung
<blockquote data-quote="cucphuong" data-source="post: 131320" data-attributes="member: 230504"><p>Trong Tiếng Việt, câu hỏi tu từ (câu cầu khiến tu từ) là một phạm trù ngữ pháp phức tạp, được sử dụng khá nhiều trong ngôn ngữ đời sống cũng như ngôn ngữ văn học, đặc biệt là thơ ca. Tuy phức tạp nhưng nhìn chung các nhà nghiên cứu đều cho rằng, đó là những câu hỏi đưa ra mà không cần có câu trả lời, thể hiện một dụng ý nghệ thuật, hay tình cảm, thái độ nào đó của người nói, người viết. Trong thơ, câu hỏi tu từ đóng vai trò như một biện pháp nghệ thuật quan trọng, là phương tiện hữu hiệu truyền tải dòng cảm xúc của tác giả. Nhưng vấn đề được đặt ra ở đây là, câu hỏi tu từ có vai trò quan trọng như vậy, nhưng còn dấu chấm hỏi thì đóng vai trò gì trong việc giúp câu hỏi tu từ thực hiện chức năng của mình?</p><p>Câu hỏi Tiếng Việt có 3 đặc trưng cơ bản: hình thái cấu trúc, ngữ nghĩa, ngữ dụng ; nhưng để nhận diện câu hỏi, trước hết ta cần xác định rõ đặc trưng hình thái cấu trúc của nó với các đặc điểm sau đây:</p><p></p><p></p><ol> <li data-xf-list-type="ol">Có dấu (?) ở cuối câu</li> <li data-xf-list-type="ol">Có các từ hoặc các cặp phó từ nghi vấn/ từ hỏi – các khuôn hỏi</li> <li data-xf-list-type="ol">Có các tiểu từ tình thái dứt câu dùng để hỏi</li> <li data-xf-list-type="ol">Có thể hiện ngữ điệu hỏi</li> <li data-xf-list-type="ol">Có câu trả lời thể hiện bằng phương tiện ngôn ngữ hoặc phi ngôn ngữ.</li> </ol><p>Như vậy ta cũng có thể thấy câu hỏi tu từ thường không có đặc điểm thứ 5 như đã nói ở trên. Và trong câu hỏi cũng như câu hỏi tu từ, dấu hỏi chấm xuất hiện ở cuối câu với tư cách là một đặc điểm để nhận biết câu hỏi về mặt hình thức, còn có giá trị hay không lại tùy theo cách sử dụng của mỗi người, trong mỗi hoàn cảnh khác nhau.</p><p></p><p>Trở về với câu hỏi của bạn, tại sao một đoạn thơ có 6 cặp câu lục bát đều là câu hỏi tu từ mà chỉ có 2 cặp câu xuất hiện dấu chấm hỏi. Tại sao lại có sự không đồng nhất này?</p><p></p><p>Theo ý kiến của riêng mình, sở dĩ có sự không đồng nhất này là do dụng ý nghệ thuật của tác giả.</p><p>Bởi, trước hết ta có thể thấy dấu chấm hỏi được sử dụng hai lần trong đoạn thơ không giản chỉ mang chức năng nhận biết nữa, mà nó được sử dụng hết sức phù hợp với tứ, giọng điệu của đoạn thơ, với mạch cảm xúc của tác giả. “….Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?” ; “….Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa?” Cả đoạn thơ là lời nhắn gửi của người ở lại với người ra đi, của đồng bào Việt Bắc với các đồng chí cán bộ miền xuôi. Dấu chấm hỏi được đặt cuối hai dòng thơ trên như muốn nhấn mạnh hơn các anh đừng quên những tháng ngày kháng chiến gian khổ, cùng nhau trả mối thù cho đất nước, đừng quên những ngày sôi sục nhiệt huyết cách mạng, đứng lên giành chính quyền. Từ “….Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?” đến “….Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa?” là cả một quá trình đi từ hiện thực gian khổ đến tương lai thắng lợi của cách mạng, từ “bùn đen” vươn tới ánh sáng chói lòa.</p><p></p><p>Không chỉ có thế, dấu chấm hỏi được sử dụng còn tạo nên giọng điệu đầy tính nhạc cho đoạn thơ, khi vang khi trầm, khi dồn dập lại có khi lắng đọng. Điều này cũng hết sức phù hợp với thơ Tố Hữu – một lối thơ giàu nhạc tính. Vì thế mà không ít lần hiện tượng này xuất hiện trong thơ ông:</p><p></p><p>Gì sâu bằng những trưa thương nhơ</p><p>Hiu quạnh bên trong một tiếng hò</p><p></p><p>Đâu gió cồn thơm đất nhả mùi</p><p>Đâu ruồng che mát thở yên vui</p><p>Đâu từng ô mạ xanh mơn mởn</p><p>Đâu những nương khoai ngọt sắn bùi ?</p><p></p><p>Hay</p><p></p><p>Có phải Sô-panh tình chứa chan</p><p> Nâng đàn ca cô gái Ba Lan</p><p>Có phải A-dam hồn vĩ đại</p><p>Bay trên đầu thế kỷ nhân gian...</p><p></p><p>( trong trường hợp này dấu hỏi chấm không xuất hiện lại hết sức hợp lí ).</p></blockquote><p></p>
[QUOTE="cucphuong, post: 131320, member: 230504"] Trong Tiếng Việt, câu hỏi tu từ (câu cầu khiến tu từ) là một phạm trù ngữ pháp phức tạp, được sử dụng khá nhiều trong ngôn ngữ đời sống cũng như ngôn ngữ văn học, đặc biệt là thơ ca. Tuy phức tạp nhưng nhìn chung các nhà nghiên cứu đều cho rằng, đó là những câu hỏi đưa ra mà không cần có câu trả lời, thể hiện một dụng ý nghệ thuật, hay tình cảm, thái độ nào đó của người nói, người viết. Trong thơ, câu hỏi tu từ đóng vai trò như một biện pháp nghệ thuật quan trọng, là phương tiện hữu hiệu truyền tải dòng cảm xúc của tác giả. Nhưng vấn đề được đặt ra ở đây là, câu hỏi tu từ có vai trò quan trọng như vậy, nhưng còn dấu chấm hỏi thì đóng vai trò gì trong việc giúp câu hỏi tu từ thực hiện chức năng của mình? Câu hỏi Tiếng Việt có 3 đặc trưng cơ bản: hình thái cấu trúc, ngữ nghĩa, ngữ dụng ; nhưng để nhận diện câu hỏi, trước hết ta cần xác định rõ đặc trưng hình thái cấu trúc của nó với các đặc điểm sau đây: [LIST=1] [*]Có dấu (?) ở cuối câu [*]Có các từ hoặc các cặp phó từ nghi vấn/ từ hỏi – các khuôn hỏi [*]Có các tiểu từ tình thái dứt câu dùng để hỏi [*]Có thể hiện ngữ điệu hỏi [*]Có câu trả lời thể hiện bằng phương tiện ngôn ngữ hoặc phi ngôn ngữ. [/LIST] Như vậy ta cũng có thể thấy câu hỏi tu từ thường không có đặc điểm thứ 5 như đã nói ở trên. Và trong câu hỏi cũng như câu hỏi tu từ, dấu hỏi chấm xuất hiện ở cuối câu với tư cách là một đặc điểm để nhận biết câu hỏi về mặt hình thức, còn có giá trị hay không lại tùy theo cách sử dụng của mỗi người, trong mỗi hoàn cảnh khác nhau. Trở về với câu hỏi của bạn, tại sao một đoạn thơ có 6 cặp câu lục bát đều là câu hỏi tu từ mà chỉ có 2 cặp câu xuất hiện dấu chấm hỏi. Tại sao lại có sự không đồng nhất này? Theo ý kiến của riêng mình, sở dĩ có sự không đồng nhất này là do dụng ý nghệ thuật của tác giả. Bởi, trước hết ta có thể thấy dấu chấm hỏi được sử dụng hai lần trong đoạn thơ không giản chỉ mang chức năng nhận biết nữa, mà nó được sử dụng hết sức phù hợp với tứ, giọng điệu của đoạn thơ, với mạch cảm xúc của tác giả. “….Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?” ; “….Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa?” Cả đoạn thơ là lời nhắn gửi của người ở lại với người ra đi, của đồng bào Việt Bắc với các đồng chí cán bộ miền xuôi. Dấu chấm hỏi được đặt cuối hai dòng thơ trên như muốn nhấn mạnh hơn các anh đừng quên những tháng ngày kháng chiến gian khổ, cùng nhau trả mối thù cho đất nước, đừng quên những ngày sôi sục nhiệt huyết cách mạng, đứng lên giành chính quyền. Từ “….Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?” đến “….Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa?” là cả một quá trình đi từ hiện thực gian khổ đến tương lai thắng lợi của cách mạng, từ “bùn đen” vươn tới ánh sáng chói lòa. Không chỉ có thế, dấu chấm hỏi được sử dụng còn tạo nên giọng điệu đầy tính nhạc cho đoạn thơ, khi vang khi trầm, khi dồn dập lại có khi lắng đọng. Điều này cũng hết sức phù hợp với thơ Tố Hữu – một lối thơ giàu nhạc tính. Vì thế mà không ít lần hiện tượng này xuất hiện trong thơ ông: Gì sâu bằng những trưa thương nhơ Hiu quạnh bên trong một tiếng hò Đâu gió cồn thơm đất nhả mùi Đâu ruồng che mát thở yên vui Đâu từng ô mạ xanh mơn mởn Đâu những nương khoai ngọt sắn bùi ? Hay Có phải Sô-panh tình chứa chan Nâng đàn ca cô gái Ba Lan Có phải A-dam hồn vĩ đại Bay trên đầu thế kỷ nhân gian... ( trong trường hợp này dấu hỏi chấm không xuất hiện lại hết sức hợp lí ). [/QUOTE]
Tên
Mã xác nhận
Gửi trả lời
KIẾN THỨC PHỔ THÔNG
Trung Học Phổ Thông
Ngữ văn THPT
Văn 12
Việt Bắc - Tố Hữu
Về dấu chấm hỏi trong bài thơ Việt Bắc
Top