Văn hóa ứng xử trong giao tiếp với sinh viên
Đồng hành cùng cơ quan với mục tiêu “Xây dựng Ký túc xá Xanh – Sạch – Đẹp- An Toàn - Văn hóa - Văn minh - Tiết kiệm”, Ký túc xá không chỉ là nơi ở mà là nơi tự rèn luyện của mỗi sinh viên sau giờ lên lớp. Các em sinh viên trên giảng đường có những thầy cô dạy chữ, dạy kiến thức, về Ký túc xá các cô, chú, anh, chị trong ký túc xá dạy cách sống, cách làm ngừời có ích trong xã hội.
Vai trò của cán bộ công nhân viên ở ký túc xá có ý nghĩa rất lớn trong việc hình thành nên nếp sống, văn hóa, văn minh nơi công sở.
Xác định đối tượng phục vụ của chúng ta đây là Sinh viên: Một tầng lớp có tri thức, là những người có sức khỏe, năng động, có văn hóa và đang hình thành nên nhân cách sống. Vì vậy trong giao tiếp mỗi cán bộ chúng ta phải ứng xử làm sao cho phù hợp, có văn hóa. Trong cuộc sống hàng ngày chúng ta thường xuyên tiếp xúc với nhiều người, nhiều tầng lớp trong xã hội, chúng ta phải thực hiện nhiều vai diễn trên sân khấu cuộc đời: Với cấp trên, đồng nghiệp, bạn bè, gia đình, quan hệ xã hội…vv.
Văn hóa ứng xử có nhiều cách để ta tác động tới sinh viên, - đối tượng chúng ta phục vụ, nhưng chung qui lại, không gì hiệu quả hơn qua kênh giao tiếp hàng ngày. Người cán bộ quản lí thông qua giao tiếp để truyền đạt thông tin, chia sẻ và xử lí thông tin giữa người nói và người nghe. Chính vì thế lời nói và việc làm hàng ngày ảnh hưởng trực tiếp đến trực quan, hành vi, tình cảm của sinh viên đối với cán bộ quản lí. Vì vậy dân gian có câu:
“ Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lờ mà nói cho vừa lòng nhau.”
Văn hóa ứng xử giao tiếp hàng ngày được hình thành từ nhiều yếu tố môi trường khác nhau, như gia đình, nhà trường và xã hội, được gom nhặt từ sự trải nghiệm trong cuộc sống, từ truyền thống: Nhỏ thì là gia đình, dòng tộc, làng, xã, …vv; lớn thì vùng miền, dân tộc, Quốc gia…vv. Văn hoá ứng xử ăn sâu và thấm nhuần trong mỗi con người, tự thân mỗi con người trau dồi và sàng lọc lấy để phục vụ cho công việc của mình.
Tuy nhiên hiện nay nhiều người nhầm lẫn giữa trình độ học vấn và trình độ văn hóa. Nhiều người có trình độ học vấn cao mà không có văn hóa và ngược lại, những người đôi khi không có học vấn nhưng có thể sống có văn hoá, học vấn như là lớp sơn phủ bên ngoài còn văn hóa là chất gỗ bên trong. Dân ta thường nói:
“Tốt gỗ hơn tốt nước sơn”
Trong thời đại hội nhập quốc tế trình độ học vấn cao thì dễ dàng tiếp thu các nền văn hóa khác nhau làm đa dạng hóa văn hóa dân tộc. Vậy thì làm sao vừa có văn hóa lại vừa có học vấn? Làm sao gỗ đã tốt, sơn tốt - Sản phẩm làm ra thật hoàn hảo!
Không có cách nào tốt hơn là phải vừa học vừa trau dồi văn hóa, học ở mọi nơi, mọi chỗ. Người làm công tác Sinh viên cũng phải tự học và tự rèn luyện mình thì mới bắt kịp được xu hướng thời đại.
Đại học Quốc gia Tp Hồ Chí Minh là trường đa ngành, đa lĩnh vực, hiện nay nhu cầu hội nhập và hợp tác, sinh viên Việt Nam và sinh viên quốc tế qua lại trao đổi học tập lẫn nhau đòi hỏi người làm công tác quản lí phải tự mình trau dồi thêm vốn sống, văn hóa và trình độ hoc vấn mới nhằm đáp ứng được nhiêm vụ đặt ra trong ngành giáo dục hiện đại.
Là người làm công tác quản lý sinh viên chúng tôi thấy có 2 phương pháp xây dựng văn hoá ứng xử và văn hoá phục vụ để hoàn thành tốt hơn nữa công tác hiện nay tại cơ quan, xin dẫn ra để tùy từng trường hợp ta áp dụng cho phù hợp.
1. Lấy Sinh viên làm trung tâm: Ưu điểm của phương pháp này là trao cho các bạn sinh viên một số quyền chủ động sáng tạo, tạo tính độc lập trong công tác tự hoàn thiên chính mình, tự giác trong công việc hàng ngày. Người quản lí chỉ việc giám sát nhắc nhở khi cân thiết. Phương pháp này áp dụng với sinh viên từ năm thứ 2 trở đi và đã ở trong ký túc xá. Để làm được điều này, việc nắm bắt và hiểu tâm lý của sinh viên là điều rất quan trọng, bên cạnh đó, phải đặt mình vào vai trò người anh, người chị, người cô, người chú, là những người ‘thầy” để giáo dục, thuyết phục sinh viên.
Nhược điểm của phương pháp này: Sinh viên dễ bị buông lỏng quản lí, người quản lí phải thật hiểu sinh viên thì mới làm được.
2. Lấy cán bộ quản lý làm trung tâm: Sinh viên lúc này là đối tượng để quản lí chứ không còn là đối tượng phục vụ. Sinh viên phải chịu sự giám sát chặt chẽ của người quản lí, dùng mệnh lệnh bắt buộc.
Ưu điểm của phương pháp này là có hiệu quả ngay lập tức, không có tác dụng lâu dài.
Nhược điểm: Tạo khoảng cách ngày càng xa giữa người quản lí và sinh viên. Dễ nảy sinh sự hiểu lầm là hách dịch, cửa quyền, ..vv.
Từ 02 phương pháp ấy, chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy những mặt tích cực cũng như hạn chế của nó, vì vậy, phục vụ sinh viên và sử dụng văn hoá giao tiếp như thế nào để vừa hài hoà được công tác chuyên môn mà vẫn để lại ấn tưởng tốt đẹp trong long những người chúng ta tiếp xúc?
Câu trả lời là chúng ta cần xây dựng cho mình những cách ứng xử có văn hoá, biết vận dụng giữa thực tiễn với kinh nghiệm, yếu tố quản lý cùng phong cách phục vụ, đáng ứng nhu cầu một cách hiệu quả để vừa thực hiện nhiệm vụ đựoc giao, vừa làm hài lòng đối tượng mình đang giao tiếp.
Ký túc xá ĐHQG-HCM rất thành công trong việc vận dụng văn hoá giao tiếp trong việc xây dựng văn hoá phục vụ tại cơ quan và bước đầu đã đem lại những thành công nhất định.
Điều này thể hiện sự trăn trở và tìm lối đi mới của tập thể lãnh đạo, cán bộ công nhân viên của ký túc xá trong một thời gian dài, và tư duy chuyển từ quản lý sinh viên sang phục vụ sinh viên được hình thành, đưa vào thực hiện hơn trong gần 04 năm trở lại đây đã đem lại nhiều thanh công đáng khích lệ cả về lý thuyết lẫn thực tiễn.
Người làm công tác sinh viên phải linh động trong các tình huấn xử lý, không nên cứng nhắc một phương pháp nào trong văn hóa ứng xử để đạt được hiệu quả công việc cao nhất, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đươc giao mà luôn đươc sinh viên kính trọng!
Văn hóa giao tiếp ứng xử hàng ngày không gì dễ gần và gây thiện cảm với người đối thoại bằng nụ cười thân thiện cởi mở. Người làm công tác này phải thực sự thân thiện là chỗ dựa tinh thần tin cậy của sinh viên thì mới mong nhận được sự tôn kính từ sinh viên.
(sưu tầm)
